CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

Thế giới trong thế kỷ 21 tiếp tục chứng kiến nhiều biến đổi phức tạp và khó lường. Toàn cầu hoá tiếp tục phát triển sâu rộng và tác động tới tất cả các nước. Các quốc gia lớn nhỏ đang tham gia ngày càng tích cực vào quá trình hội nhập quốc tế. Hoà bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn, phản ánh đòi hỏi bức xúc của các quốc gia, dân tộc trong quá trình phát triển. Tuy nhiên, các cuộc chiến tranh cục bộ, xung đột vũ trang, xung đột dân tộc, tôn giáo, chạy đua vũ trang, hoạt động can thiệp lật đổ, khủng bố vẫn xẩy ra ở nhiều nơi với tính chất và hình thức ngày càng đa dạng và phức tạp.

Thế kỷ 21 đang mở ra những cơ hội to lớn nhưng cũng chưa đựng rất nhiều thách thức. Sau gần hai thập kỷ tiến hành công cuộc Đổi mới đất nước, thế và lực của nước ta đã lớn mạnh lên nhiều. Chúng ta có lợi thế rất lớn là tình hình chính trị - xã hội cơ bản ổn định. Môi trường hoà bình, sự hợp tác, liên kết quốc tế và những xu thế tích cực trên thế giới tiếp tục tạo điều kiện để Việt Nam phát huy nội lực và lợi thế so sánh, tranh thủ ngoại lực. Tuy nhiên, chúng ta cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức rất lớn. Bốn nguy cơ mà Đảng ta đã từng chỉ rõ tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII năm 1996 là tụt hậu xa hơn về kinh tế so với nhiều nước trong khu vực và trên thế giới, chệch hướng xã hội chủ nghĩa, nạn tham nhũng và tệ quan liêu, diễn biến hoà bình do các thế lực thù địch gây ra đến nay vẫn tồn tại và diễn biến phức tạp, đan xen và tác động lẫn nhau.

Nhằm phát huy những thành tựu to lớn đã đạt được trong gần hai thập kỷ tiến hành công cuộc Đổi mới và vươn tới mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, Đảng và Nhà nước Việt Nam tiếp tục kiên trì thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, rộng mở, đa dạng hoá, đa phương hoá quan hệ quốc tế, chủ động hội nhập quốc tế với phương châm “Việt Nam sẵn sàng là bạn và là đối tác tin cậy của tất cả các nước trong cộng đồng thế giới phấn đấu vì hoà bình, độc lập và phát triển."*

Trên cơ sở đường lối đối ngoại đó, Việt Nam chủ trương mở rộng quan hệ hợp tác nhiều mặt, song phương và đa phương với các nước và vùng lãnh thổ, trong đó ưu tiên cho việc phát triển quan hệ với các nước láng giềng và khu vực, với các nước và trung tâm chính trị, kinh tế quốc tế lớn, các tổ chức quốc tế và khu vực trên cơ sở những nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên Hợp Quốc. Trong những năm qua, Việt Nam đã chủ động đàm phán và ký kết với nhiều nước trong và ngoài khu vực những khuôn khổ quan hệ hữu nghị và hợp tác toàn diện cho thế kỷ 21. Nhiều Hiệp định, thoả thuận quan trọng đã được ký kết như Hiệp định Thương mại song phương Việt Nam - Hoa Kỳ, Hiệp định về biên giới trên bộ, Hiệp định về phân định Vịnh Bắc Bộ và Hiệp định nghề cá với Trung Quốc, Hiệp định về phân định thềm lục địa với In-đô-nê-xia... Các mối quan hệ song phương và đa phương đó đã góp phần không nhỏ vào việc không ngừng củng cố môi trường hoà bình, ổn định và tạo mọi điều kiện quốc tế thuận lợi cho công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc.

Chủ động hội nhập quốc tế, trước hết là hội nhập kinh tế quốc tế là nội dung quan trọng trong đường lối và hoạt động đối ngoại của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong bối cảnh thế giới toàn cầu hóa và cách mạng khoa học kỹ thuật diễn ra rất mạnh mẽ hiện nay. Trong tiến trình hội nhập này, Việt Nam đặt ưu tiên cao cho việc mở rộng quan hệ kinh tế đối ngoại, mở rộng và đa dạng hoá thị trường, tranh thủ vốn, kinh nghiệm quản lý và khoa học công nghệ tiên tiên cho sự nghiệp công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước.

Việt Nam đã tham gia sâu rộng và ngày càng hiệu quả ở các tổ chức khu vực như ASEAN, Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu á -Thái Bình Dương (APEC), Diễn đàn á - Âu (ASEM) và đang tích cực đàm phán để sớm gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Những đóng góp của Việt Nam vào các hoạt động của các tổ chức, diễn đàn quốc tế đã góp phần từng bước nâng cao vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. Sự tham gia và hoạt động tích cực của Việt Nam ở Liên Hợp Quốc cũng được các nước đánh giá tích cực và đó là cơ sở để Việt Nam ứng cử vào ghế Uỷ viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2008-2009.

Với nhận thức sâu sắc rằng thế giới hiện nay đang phải đối phó với những vấn đề toàn cầu mà không một nước nào có thể tự đứng ra giải quyết được, Việt Nam đã và đang hợp tác chặt chẽ với các nước, các tổ chức quốc tế và khu vực để cùng nhau giải quyết những thách thức chung như dịch bệnh truyền nhiễm, đói nghèo, tội phạm xuyên quốc gia, ô nhiễm môi trường, buôn lậu ma túy, ... Đặc biệt từ sau sự kiện 11/9/2001, Việt Nam đã tích cực tham gia vào nỗ lực chung của các nước tăng cường hợp tác chống khủng bố trên cơ sở song phương và đa phương nhằm loại trừ tận gốc nguy cơ của khủng bố đối với an ninh và ổn định của các quốc gia.

Những nỗ lực này của Việt Nam thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm của mình đối với bạn bè ở khu vực và quốc tế, góp phần vào sự nghiệp chung của nhân dân thế giới vì hòa bình, ổn định và phát triển.

Công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng từ năm 1986 đến nay đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, tạo tiền đề và động lực mạnh mẽ cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Đổi mới công tác đối ngoại, mà trước hết là đổi mới về chính sách và hoạt động đối ngoại là bộ phận rất quan trọng trong công cuộc đổi mới toàn diện. Tiến tới Đại hội lần thứ X của Đảng, việc nghiên cứu, đánh giá và tổng kết quá trình đổi mới sẽ góp phần đưa hoạt động đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta lên tầm cao mới, đáp ứng những đòi hỏi của tình hình hiện nay cũng như trong thập kỷ đầu của thế kỷ XXI.

Đổi mới chính sách đối ngoại và hoạt động đối ngoại là một quá trình liên tục, xuyên suốt 

Trong những năm 80 của thế kỷ XX, đất nước ta đứng trước những khó khăn rất hiểm nghèo. Ở trong nước, chúng ta phải đối mặt với cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội trầm trọng, kéo dài. Về đối ngoại, chúng ta phải đương đầu với tình trạng bị cô lập về chính trị, bị bao vây cấm vận về kinh tế. Trong khi đó, trên thế giới, cuộc cách mạng khoa học và công nghệ diễn ra như vũ bão, xu thế khu vực hóa và toàn cầu hóa nổi lên, đặt ra những cơ hội và thách thức cho nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Hoạt động đối ngoại đã có những đóng góp to lớn trong công cuộc phát triển đất nước thông qua việc giữ vững môi trường hòa bình, ổn định. Bằng những việc làm trực tiếp, cụ thể, hoạt động đối ngoại đã phục vụ cho việc hoạch định chính sách kinh tế, đặc biệt là công tác nghiên cứu, tham mưu, thông tin, vận động viện trợ, thu hút đầu tư, mở rộng các thị trường buôn bán, lao động, du lịch; tham gia giải quyết vướng mắc trong quan hệ kinh tế giữa Việt Nam với các nước khác. Đến nay, chúng ta đã thu hút được tổng cộng 45 tỉ USD đầu tư trực tiếp nước ngoài. Năm 2004, kim ngạch xuất khẩu đạt 26 tỉ USD. Giai đoạn 2001 -2005, viện trợ phát triển chính thức dành cho ta đạt 13,3 tỉ USD. 

Hoạt động ngoại giao đa phương có bước trưởng thành vượt bậckết hợp chặt chẽ với các mối quan hệ song phương, góp phần nâng cao hơn nữa vai trò và uy tín của Việt Nam tại các tổ chức quốc tế như: Liên hợp quốc, Phong trào Không liên kết, ASEAN, ASEM, Cộng đồng các nước có sử dụng tiếng Pháp..; tạo điều kiện cho Việt Nam mở rộng quan hệ đối ngoại, phát triển kinh tế - xã hội; nâng cao vị thế và hình ảnh của Việt Nam trên trường quốc tế; đồng thời đóng góp vào cuộc đấu tranh chung của nhân dân thế giới bảo vệ hòa bình, bảo vệ các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế.

Trích tham luận của Bộ truởng Ngoại giao Nguyễn Dy Niên Đoàn Đại biểu Khối Đối ngoại tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX 

Đại hội IX của Đảng ta là Đại hội mở đường cho đất nước vững 

bước vào thế kỷ 21. Trên cơ sở phân tích và đánh giá đúng đắn những diễn biến mới nhất trên thế giới và xu thế phát triển của thời đại, Đại hội Đảng lần thứ IX đã chỉ rõ nhiệm vụ đối ngoại của đất nước ta trong thời gian tới là "tiếp tục giữ vững độc lập, chủ quyền quốc gia, xây dựng môi trường hoà bình và tạo các điều kiện quốc tế thuận lợi để đẩy mạnh phát triển kinh tế, xã hội, công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, xây dựng và bo vệ Tổ quốc, đồng thời góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh chung của nhân dân thế giới vì hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội".

Đại hội cũng đề ra phương châm cho hoạt động đối ngoại là: 

Thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, rộng mở, đa phương hoá, đa dạng hoá các quan hệ quốc tế. Tuyên bố chính sách của Đại hội chúng ta là: "Việt Nam muốn là bạn và là đối tác tin cậy của các nước trong cộng đồng quốc tế, phấn đấu vì hoà bình, độc lập và phát triển".

Hoạt động đối ngoại được tiến hành trong mối quan hệ hữu cơ và biện chứng giữa thế và lực của đất nước, giữa phát triển đất nước và hội nhập quốc tế. Sức mạnh toàn diện của đất nước vẫn luôn là sự đảm bảo và cơ sở cho thắng lợi của hoạt động đối ngoại và hoạt động đối ngoại góp phần làm tăng thêm sức mạnh cho đất nước.

Chúng ta thực hiện nhiệm vụ đối ngoại này trong hoàn cảnh nhiều khó khăn, thách thức. Tình hình thế giới và khu vực còn diễn biến phức tạp, ẩn chứa bất trắc, đặc biệt về kinh tế vì những dấu hiệu cho thấy kinh tế Mỹ, Nhật, EU và một số nền kinh tế quan trọng khác đang có chiều hướng suy giảm.

Việc không ngừng quán triệt và vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong hoạt động đối ngoại nhưu nền tảng tưu tưởng và kim chỉ nam cho hành động vẫn mang ý nghĩa thực tiễn và lý luận sâu sắc. Tu ư tưởng Hồ Chí Minh là di san vô cùng quý giá của dân tộc ta vẫn nguyên vẹn giá trị và tính thời sự mạnh mẽ. Những nguyên lý nội dung tư tưởng của Người, phong cách phương pháp và nghệ thuật ngoại giao của Người vẫn soi rọi cho những người làm công tác đối ngoại trong nhận thức cũng như trong hành động để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ đối ngoại mà Đảng và Nhân dân giao pho.

Đại đoàn kết dân tộc, đoàn kết trong Đảng và trong nhân dân là một điều kiện tiên quyết để đối ngoại hoàn thành được nhiệm vụ nặng nề nhưng vinh quang của mình. Từ sự đoàn kết ấy sẽ có 

được sự thống nhất trong nhận thức, ý chí và hành động để thực hiện thành công đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước, để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ Đảng và bảo vệ lý tưởng cao đẹp của chủ nghĩa xã hội.

Để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ đối ngoại trong giai đoạn tới, cần xây dựng và thực hiện sự thống nhất quản lý đối ngoại của Đảng và Nhà nước. Thống nhất quan lý đối ngoại sẽ phát huy được tác dụng của khối đoàn kết nói trên, cộng hưởng được sức mạnh của tất cả các bộ, ban, ngành và địa phương, tổ chức, cá nhân tham gia vào hoạt động đối ngoại.

Bước vào năm 2010, thế giới tiếp tục chứng kiến xu thế nổi trội là hòa bình, hợp tác và phát triển. Các nước đều coi trọng hợp tác, liên kết và phối hợp trong các cơ chế đa phương quốc tế và khu vực để đối phó với các thách thức kinh tế và nhiều vấn đề toàn cầu cấp bách. Khu vực Đông Á tiếp tục là điểm sáng về phục hồi của kinh tế thế giới, tạo thành động lực phục hồi toàn cầu.  Đây là môi trường khá thuận lợi, tạo ra những cơ hội cho hợp tác và phát triển cho các nước, trong đó có Việt Nam. 

    Bên cạnh đó, ở nhiều khu vực, vẫn xảy ra những diễn biến phức tạp xuất phát từ tranh chấp lãnh thổ, tài nguyên, khủng bố; quan hệ giữa các nước lớn còn gặp ít nhiều trắc trở. Đà phục hồi kinh tế thế giới gặp phải những thách thức từ vấn đề nợ công, thất nghiệp, lạm phát.... Nhân loại cũng đang phải đối mặt với biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh. Tại Châu Á - Thái Bình Dương nổi lên những diễn biến mới trong vấn đề Biển Đông, bán đảo Triều Tiên, quan hệ Trung - Nhật...

    Trong bối cảnh đó, công tác đối ngoại của Đảng và Nhà nước đã được triển khai một cách chủ động, toàn diện và hiệu quả, nắm bắt cơ hội, hóa giải thách thức, mang lại những kết quả quan trọng. Đối ngoại đã góp phần giữ vững môi trường hòa bình, tranh thủ các điều kiện quốc tế thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh quốc gia, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, nâng cao vị thế của Việt Nam ở khu vực và trên thế giới. 

    Kết quả nổi bật hàng đầu là Việt Nam đã đảm nhiệm thành công cương vị Chủ tịch ASEAN 2010. Với chủ đề "Hướng tới Cộng đồng ASEAN: Từ Tầm nhìn tới Hành động", Việt Nam đã chủ trì tổ chức thành công các Hội nghị cấp cao ASEAN 16 và 17, Đại hội đồng Liên nghị viện ASEAN (AIPA 31), các hội nghị bộ trưởng ngoại giao, bộ trưởng quốc phòng và các hoạt động liên quan. Phát huy vai trò chủ động và trách nhiệm của Chủ tịch ASEAN, chúng ta đã có nhiều đóng góp quan trọng thúc đẩy xây dựng Cộng đồng, kết nối ASEAN, mở rộng và làm sâu sắc quan hệ với các nước đối tác và khẳng định vai trò trung tâm của Hiệp hội trong các cấu trúc  khu vực . ASEAN đã thúc đẩy xử lý tốt nhiều vấn đề, trong đó có việc thực hiện Tuyên bố về ứng xử các bên trên Biển Đông (DOC), vừa bảo đảm được các nguyên tắc cơ bản của Hiệp hội, vừa đáp ứng được nguyện vọng chung của các nước là bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh và tự do hàng hải trên biển, tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật biển 1982 và DOC. Ngoại giao đa phương năm qua cũng đã đóng góp tích cực vào việc giải quyết các vấn đề toàn cầu như an ninh hạt nhân và giải trừ vũ khí hạt nhân, phòng chống tội phạm, biến đổi khí hậu, phát triển bền vững tại các diễn đàn quốc tế khác như Liên Hợp quốc, APEC và ASEM. 

Ngoại giao chính trị song phương đạt được nhiều kết quả cụ thể, thiết thực, góp phần đưa quan hệ giữa Việt Nam với các nước đi vào chiều sâu. Quan hệ với các nước láng giềng, khu vực được củng cố và tăng cường, ta thúc đẩy việc xây dựng một đường biên giới hòa bình, hữu nghị và ổn định với các nước. Việt Nam và Trung Quốc đã tổ chức nhiều hoạt động sôi nổi và thiết thực trong khuôn khổ “Năm hữu nghị Việt – Trung 2010”. Quan hệ hợp tác hữu nghị giữa Việt Nam với Lào, Campuchia và các nước khu vực Đông Nam Á cũng được chú trọng thúc đẩy. 

Với các nước lớn và các trung tâm kinh tế lớn, thông qua trao đổi các chuyến thăm và tiếp xúc cấp cao với lãnh đạo Nga, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Ôt-xtrây-lia, ta hướng tới phát triển quan hệ theo hướng hữu nghị, tích cực, xây dựng, hợp tác nhiều mặt trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau. Ta và các đối tác đã bắt tay vào triển khai các dự án lớn như Khu công nghệ cao Hòa Lạc, nhà máy điện hạt nhân, khai thác đất hiếm, khai thác dầu khí, hợp tác kỹ thuật quân sự... Ta và EU đã ký tắt và đang chuẩn bị ký chính thức Hiệp định đối tác và hợp tác toàn diện (PCA) nhằm tạo  khuôn khổ hợp tác mới Việt Nam – EU. Trong năm 2010, Việt Nam và Anh đã ký Tuyên bố chung chính thức thiết lập quan hệ đối tác chiến lược. 

Với các nước bạn bè truyền thống, các đối tác tiềm năng, chúng ta tiếp tục quan tâm thúc đẩy tình hữu nghị truyền thống và hợp tác toàn diện với Cu-ba nhân kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Ta đã tổ chức thành công Hội thảo quốc tế Việt Nam – châu Phi lần thứ 2, thúc đẩy hợp tác với Châu Phi trong những lĩnh vực mà ta có thế mạnh như nông lâm nghiệp, thủy sản, kinh nghiệm phát triển. 

Ngoại giao kinh tế được đẩy mạnh với việc lồng ghép các nội dung kinh tế thực chất vào các chuyến thăm cấp cao của Lãnh đạo Đảng và Nhà nước; tổ chức thành công Diễn đàn Kinh tế Đông Á, các Hội nghị Bộ trưởng Mê-công – Mỹ và Mê-công – Nhật; tham gia và đóng góp tích cực vào hội nghị thượng đỉnh G-20. Tại Hội nghị tư vấn các nhà tài trợ (CG) tháng 12/2010, cộng đồng các nhà tài trợ quốc tế tiếp tục thể hiện niềm tin đối với Việt Nam thông qua tổng cam kết viện trợ phát triển và viện trợ không hoàn lại lên tới 7,88 tỷ USD. Trong năm qua, Việt Nam đã có quyết định chính thức tham gia quá trình đàm phán về Hiệp định Đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) và chuẩn bị khởi động đàm phán FTA với EU. Ta cũng chú trọng tới việc giải quyết các tranh chấp thương mại với các đối tác . Đặc biệt, Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị về tăng cường Ngoại giao kinh tế trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tạo cơ sở cho các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp triển khai mạnh mẽ và thuận lợi các hoạt động ngoại giao kinh tế trong thời gian tới. 

Ngoại giao Văn hóa, công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại đã tranh thủ các sự kiện văn hóa lớn để tăng cường quảng bá văn hóa, du lịch và giới thiệu hình ảnh đất nước với trọng tâm là năm Chủ tịch ASEAN và Đại lễ 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội. Ngoại giao đã phối hợp vận động thành công UNESCO công nhận nhiều di tích vật thể và di sản phi vật thể của ta . Việc ban hành Quy chế quản lý Nhà nước về thông tin đối ngoại  sẽ tạo điều kiện đẩy mạnh quảng bá hình ảnh quốc gia, thông tin về chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật và chính sách của Nhà nước ra thế giới và thông tin về thế giới vào Việt Nam. 

Công tác về người Việt Nam ở nước ngoài và bảo hộ công dân tập trung  tổng kết 6 năm triển khai Nghị quyết 36 của Bộ Chính trị, rà soát những vướng mắc và đề xuất các biện pháp tháo gỡ khó khăn. Ta đã gắn kết công tác vận động cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài với việc kỷ niệm các sự kiện trọng đại của đất nước nhằm giúp cộng đồng giữ gìn bản sắc văn hóa Việt Nam; hoàn thiện cơ chế phối hợp về công tác người Việt. Ta thường xuyên chú trọng công tác bảo vệ các quyền và lợi ích chính đáng của công dân, pháp nhân Việt Nam, tăng cường công tác tìm kiếm cứu nạn trên biển. 

Công tác đấu tranh trong lĩnh vực dân chủ, nhân quyền, tôn giáo được triển khai chủ động, hiệu quả. Ta duy trì tốt các kênh đối thoại với nhiều nước và tổ chức quốc tế, thường xuyên cung cấp thông tin về thành tựu của ta trong lĩnh vực này, qua đó đề cao thiện chí, sự cởi mở của Việt Nam; tích cực đóng góp cho hoạt động của Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc và Uỷ ban liên chính phủ về nhân quyền của ASEAN . Ta cũng kiên quyết đấu tranh kịp thời với các âm mưu và hoạt động kích động, vu cáo, lợi dụng vấn đề nhân quyền để chống phá Việt Nam. 

Trong việc triển khai công tác đối ngoại năm 2010, chúng ta đã phát huy được sức mạnh tổng hợp của ngoại giao toàn diện với sự tham gia tích cực, chủ động, hiệu quả và thiết thực của các kênh đối ngoại của Đảng, Nhà nước, Quốc hội, quốc phòng - an ninh, các Bộ, ngành, địa phương cũng như các đoàn thể quần chúng. Có thể nói, các sự kiện đối ngoại quan trọng của đất nước trong năm qua đều có sự hiện diện của ngoại giao nhân dân. Các tổ chức hòa bình và hữu nghị Việt Nam đã thể hiện rõ vai trò "chủ động, linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả", góp phần qua việc làm cho bạn bè quốc tế hiểu, chia sẻ và ủng hộ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân Việt Nam trong tình hình mới, đóng góp quan trọng vào thành tựu đối ngoại chung của đất nước.

                    *

                      *     *

Những thành tựu trên mọi lĩnh vực trong năm qua đã tiếp tục góp phần tạo cho đất nước thế và lực, sức mạnh tổng hợp lớn hơn trước, để Việt Nam bước vào năm 2011 với một vị thế mới.  Trước bối cảnh tình hình thế giới và khu vực dự kiến sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, chúng ta cần chủ động, linh hoạt, đối phó hiệu quả với các thách thức, đồng thời tranh thủ tối đa những thuận lợi xuất phát từ xu thế hòa bình, hợp tác và phát triển trên thế giới, từ đà phục hồi kinh tế toàn cầu, từ sự năng động của khu vực Châu Á – Thái Bình Dương... nhằm tạo dựng cho nước ta một thế đứng vững chắc hơn nữa về đối ngoại, góp phần phục vụ cho công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.   

Trong bối cảnh đó, nhiệm vụ cơ bản của công tác đối ngoại trong năm tới tiếp tục phục vụ mục tiêu lớn là giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, tạo những điều kiện quốc tế thuận lợi nhất để phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; chủ động xây dựng những định hướng chiến lược về đối ngoại nhằm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011 – 2020.  Cụ thể là:

- Tiếp tục mở rộng quan hệ đối ngoại, đưa quan hệ với các đối tác, nhất là các nước láng giềng, khu vực, các nước lớn và đối tác tiềm năng, bạn bè truyền thống, đi vào chiều sâu, ổn định và bền vững hơn.

- Xây dựng các định hướng trung hạn và dài hạn cho ngoại giao đa phương theo hướng phát huy những kết quả đã đạt được năm ASEAN 2010, nhằm đảm bảo lợi ích quốc gia, nâng cao vị thế quốc tế trên tinh thần "Việt Nam là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế", tận dụng các cơ chế đa phương để tăng cường các mối quan hệ song phương với các đối tác quan trọng.

- Xây dựng chiến lược tổng thể về hội nhập kinh tế quốc tế, tham gia chủ động, tích cực vào các cơ chế hợp tác kinh tế khu vực và liên khu vực; mở rộng đầu tư, thị trường xuất khẩu, lao động, du lịch; củng cố các cơ chế chỉ đạo và triển khai các thỏa thuận quốc tế; vận động các nước công nhận quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam và phối hợp đấu tranh bảo vệ lợi ích chính đáng của Việt Nam trong các vụ tranh chấp thương mại.

- Hoàn thiện và triển khai Chiến lược Ngoại giao Văn hóa đến năm 2020. Đề xuất và hoàn thiện các chủ trương, chính sách đối với người Việt Nam ở nước ngoài.  Kiên quyết đấu tranh, đẩy lùi âm mưu và các hoạt động chống phá của các lực lượng phản động. Làm tốt hơn nữa công tác nghiên cứu, tham mưu, dự báo chiến lược, bám sát các diễn biến mới của tình hình thế giới và khu vực, kịp thời phát hiện và xử lý những vấn đề nảy sinh có thể tác động không thuận đến sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của đất nước ta.

 Trước thềm Năm mới 2011, chúng ta nhìn về phía trước với niềm lạc quan, đồng thời  ý thức sâu sắc rằng nhiệm vụ đối ngoại sẽ hết sức nặng nề. Thành công chỉ có thể có được nếu mọi người chiến sĩ trong mặt trận đối ngoại cùng góp sức để triển khai một nền ngoại giao toàn diện trên cơ sở huy động tối đa sức mạnh của các kênh đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân, kết hợp hài hòa các trụ cột công tác đối ngoại nhằm tạo nên sức mạnh tổng hợp, góp phần thực hiện đường lối đối ngoại của Đại hội XI Đảng Cộng sản Việt Nam và các mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong những năm tới.