'Hoger.' Lukes vriendelijke ogen gleden over hem heen. 'Je zal nooit snel genoeg kunnen reageren als je de punt naar de grond laat wijzen.'

Het zwarte laserzwaard voelde zwaar in zijn handen. Met schreeuwende spieren richtte hij de punt richting de hemel.

'Je vecht ertegen,' merkte Luke op.

Het heft vibreerde. Geroezemoes steeg op via zijn armen, klauwde aan zijn helm voor een weg naar binnen. Hij schudde zachtjes zijn hoofd. Het zand onder zijn schoenen voelde niet sterk genoeg om het gewicht van hem en de Darksaber te dragen.

'Ja, dat bedoel ik.' Lukes zwaard leek licht als een veertje in zijn handen. Het danste door de lucht, trok groene cirkels in Dins gezichtsveld. 'Alleen als saber en krijger in evenwicht zijn, zal de saber te hanteren zijn.'

Din gaf op. Het zwaard werd naar de grond getrokken. Hij liet het heft los en het lemmet verdween. Gedoofd zag de Darksaber er bij lange na niet zo intimiderend uit. Het huilde ook niet langer om zijn aandacht, trekkend aan hem met duizenden vragen waarvan hij het grote merendeel niet eens verstond.

'Doe mee met de les,' nodigde Luke uit. Hij doofde zijn eigen zwaard, hing het heft aan zijn riem. 'Misschien helpt het je wat inzichten te verkrijgen.'

Din had zich te goed geprezen voor kinderklasjes zwaardvechten. Maar telkens als Luke hem uitdaagde de Darksaber tevoorschijn te halen kwamen ze niet eens aan een daadwerkelijke haal toe. Alles strandde zodra hij het zwaard ontstak en de stemmen gillend naar buiten krioelden. Het lemmet boorde zich steevast in het zand, en hoe hard hij er ook aan trok, het wilde niet wijken.

'Oké.' Hij raapte het heft op, hing het aan zijn eigen riem. Een glimlach brak door op Lukes gezicht.

'Ik haal de kinderen!'

Din knikte. Je doet maar. Hij klom achter de jetti aan de kuil uit. Een zachte bries trok aan zijn gehavende cape. Het gras ruiste onder zijn voeten.

De kinderen bestormden gillend het veld, houten oefenstokken stevig in hun knuistjes geklemd. 'Master Luke, Master Luke!' riep een jongen, stuiterend van opwinding. 'Wat gaan we vandaag leren?'

Luke glimlachte geduldig. 'Dan'te, vanwaar die haast?' Hij keek over de jongen heen naar Din, en liet zijn schouders dramatisch zakken terwijl hij zijn ogen kort ten hemel richtte.

De kinderen raasden over het gras heen, zo druk met hun eigen spel dat de meesten hem pas opmerkten toen Luke naast hem stopte. Hij legde een hand op Dins schouder. 'Dit is Mando. Hij doet vandaag met ons mee.'

Dan'te werd gek. 'De Mandalorian?' zijn ogen werden zo groot dat Din vreesde dat ze uit hun kassen zouden vallen.

Luke gaf geen antwoord. 'Opstellen!' riep hij. De kinderen stopten voor een moment met bewegen. Tien paar ogen keken verwachtingsvol naar hun leraar. Plots braken de kinderen uit in een harde sprint. Ze liepen elkaar bijna omver terwijl ze hun vaste plek opzochten.

'Kom.' Luke liep tussen de kinderen door tot Din achter de achterste rij stond opgesteld. 'Wat hebben we gisteren gedaan?' vroeg Luke luid. Hij overhandigde Din een houten oefenstok.

Het ding voelde te licht in zijn handen, en was volkomen uit evenwicht. Hij draaide er een cirkel mee, fronsend. Luke grijnsde. 'Opzet,' zei hij, tikkend tegen het hout. 'Al het gewicht van een saber zit in het heft.'

'Aanval van rechts!' riep een jong meisje.

'Inderdaad!' Luke stapte weg bij Din, tussen de kinderen door, terug naar de voorkant van de groep. Hij trok zijn groene lichtzwaard tevoorschijn en deed de zwaai voor.

Din bestudeerde de haal aandachtig. Luke stond een stuk lichter op zijn voeten. Din stond zichzelf toe zich stevig in de aarde te planten zodat hij met meer kracht kon uithalen naar vijanden. Luke hield zijn passen licht. Zijn vechtstijl had meer weg van een dans. Zijn zwarte gewaad zwierde rond zijn lichaam terwijl hij de slag opnieuw voordeed.

'Nu jullie,' sloot Luke zijn demonstratie af, ogen gericht op Dins vizier.

Din keek naar de stok in zijn handen. Testend liet hij zijn handen over het gladde materiaal glijden, zoekend naar het evenwichtspunt. Het lag aan het uiteinde- verre van uitgebalanceerd. De stok voelde onhandig in zijn greep terwijl hij Lukes voorbeeld probeerde na te doen.

'Ontspan je schouders,' klonk het plots enkele decimeters bij hem vandaan.

Din reageerde instinctief. De stok zwiepte opzij, tegen het brandende lemmet van Lukes laserzwaard. Het hout brak in tweeën, verkoolde waar het in aanraking was gekomen met de energiestraal.

'Wow,' hoorde hij een van de kinderen gedempt uitstoten. In zijn ooghoek zag hij een jonge Twi'lek een hand voor haar mond slaan, ogen groot.

'Dwed,' zei Luke zonder zijn ogen van Din af te halen, 'geef hem je oefenstok.'

Een Rhodian, ogenschijnlijk ouder dan de rest, drukte zijn houten stok in Dins hand. Hij was zo verrast van het plotselinge contact van de stok met zijn handschoen, dat hij zijn blaster zou hebben getrokken als Lukes laserzwaard zich niet centimeters van zijn nek had bevonden.

'Bij deze wil ik nog maar eens benadrukken hoe belangrijk het is dat je een Mandalorian nooit laat schrikken,' Luke keek veelbetekenend naar Dan'te. De jongen knikte. Zijn ogen schoten een moment naar Dins hand die was blijven steken boven de holster.

Luke nam een stap terug. 'Nog een keer.'

Alle kinderen staarden met grote ogen naar Din. Hij voelde zich net een etalagepop. Versteend bleef hij staan, starend naar de oefenstok in zijn handen.

'En ontspan je schouders,' vulde Luke aan. Hij keek uit over zijn leerlingen. 'Had ik gezegd dat jullie konden stoppen?' De kinderen schudden gehaast hun hoofd, zich afdraaiend van Din en hun Master.

Din haalde diep adem. Hij zwaaide met de stok door de lucht in een poging Lukes elegante voorbeeld na te bootsen.

'Schouders,' herinnerde Luke hem. Hij riep de Twi'lek bij zich. Ze overhandigde hem gehaast haar oefenstok. Met ogen vol bewondering schaarde ze zich naast Dan'te.

'Pareer,' commandeerde Luke. De houten oefenstok kwam Dins kant uit voor hij de betekenis van Lukes woorden compleet had geregistreerd. Hij wist zijn stok nog net tussen zijn lichaam en Lukes aanval te plaatsen. Hout ketste dof tegen hout.

'Mijn schouders, zag je het?'

Din kantelde zijn hoofd, verward. Luke haalde opnieuw uit, en opnieuw. 'Let op mijn schouders,' deelde hij mee, terwijl Din zich amper staande wist te houden met de stok waarvan hij het evenwichtspunt moeilijk wist te plaatsen. Krachtig uithalen had weinig zin; er was geen gewicht dat zijn slagen kracht bij zette.

Lukes aanwijzingen verdwenen naar de achtergrond. Zijn constante vraag te letten op de schouders doofde langzaam uit toen achter de slagen meer kracht begon te schuilen. Zweet prikte in Dins ogen terwijl hij een volgende haal van Luke weerde. Hij probeerde zelf een klap uit te delen, maar het materiaal in zijn handen voelde zo vreemd dat al zijn tegenaanvallen nergens op uit liepen. Luke dwong hem naar achteren, eerst een enkel stapje, later twee.

De kinderen waren niet meer bezig met hun oefeningen. Hun stokken lagen vergeten in het platgetrapte gras. In een nieuwsgierig groepje stonden ze bij de Twi'lek en Dwed. Met iedere tik die Luke uitdeelde steeg een enthousiaste brul op uit de groep. Zodra het erop leek dat Din een succesvolle tegenaanval ging uitvoeren, liet alleen Dan'te nog luidkeels van zich horen.

Dins frustratie kwam terug in alle hevigheid. Zijn berekenende halen veranderden in onbezonnen halen. Het hout van zijn oefenstok kreunde onder de brute kracht waarmee hij op Luke inhakte.

'Woede,' zei Luke plots, na zich minutenlang geconcentreerd in stilte te hebben verweerd. 'Wat hebben jullie geleerd over woede?' Hij keek niet weg van Din. De slagen begonnen elkaar nu sneller op te volgen. Ze regenden neer op Din. Het doffe getik van het hout nam toe in frequentie.

'Woede maakt blind?' opperde Dwed.

'Inderdaad.' Een berekenende glimlach maakte zich heer en meester van Lukes gezicht. Op dat moment hadden de alarmbellen af moeten gaan, maar de frustratie dreef Din door te gaan, nóg harder uit te halen om die stomme lach van Lukes gezicht te vegen.

'Woede.' Het woord ging gepaard met een klap die drie keer harder aankwam dan de voorgaande klappen. 'Maakt.' Luke raakte hem hard in de zij. De stok manoeuvreerde snel als een adder langs Dins onhandige verdediging. 'Blind.' Luke ging door zijn knieën en maaide Dins benen van onder zijn lichaam vandaan. Met een doffe dreun ging hij neer. Hij landde hard op zijn schouder in het gras, happend naar adem. Zijn benen trapten wild in Lukes richting, maar de jetti stapte zonder moeite langs zijn maaiende ledematen en plaatste de punt van de stok onder de rand van zijn helm.

'Geef je over,' Luke bracht zijn stok omlaag tot de punt zachtjes tegen Dins adamsappel drukte.

Din bleef liggen. In elke andere situatie had dit het einde betekend. Luke hield hem echter met niet meer dan het uiteinde van een houten stok tegen de grond gedrukt. Hij trok razendsnel zijn benen naar zich toe en trapte Luke hard tegen zijn enkel nog voor de jetti de kans had om te reageren. Verrast stootte Luke een zachte pijnkreet uit. Hij bracht de stok terug naar achteren om opnieuw op Din in te slaan, maar hij rolde opzij, weg van Lukes zwarte gedaante. Hij zocht naar de stok, maar het ding was nergens te bekennen. Toen hij zich omdraaide, half overeind gekomen, torende Luke met twee stokken boven hem uit.

Din bracht zijn vuist omhoog en plantte hem recht in Lukes gezicht. Het volgende moment was hij gewichtloos, zeilde door de lucht tot hij met een enorme klap meters verderop tegen een grote kei tot stilstand kwam.

Blijkbaar kwam zelfs aan Lukes feilloze jetti geduld een einde.

Een verontrust geroezemoes steeg op uit de groep. Din kon zien hoe Luke een hand tegen zijn bloedende neus hield gedrukt. Een van zijn leerlingen rende weg richting de tempel terwijl de rest zich met bezorgde ogen rond hun Master schaarde.

'Dit is een uitstekend voorbeeld waarom je woede nooit de overhand moet laten krijgen in een gevecht.' Lukes stem kreeg een humoristische ondertoon met zijn neus vol bloed. Hij leidde zijn leerlingen Dins richting uit.

Dins hoofd tolde. Hij wilde wegvluchten, weg zijn voor Luke de kans zou hebben nog een woord tegen hem te zeggen. Maar zijn spieren brandden, en zijn maag maakte salto's. Eén verkeerde beweging en hij zou zich gedwongen zien de helm van zijn hoofd te rukken en zijn lunch te doneren aan de plaatselijke fauna.

'Het probleem is complexer dan ik dacht,' merkte Luke op. 'Kan je staan?'

Din hield zich doodstil. Het openen van zijn mond zou uitnodiging genoeg zijn voor zijn maag om zich ongevraagd te legen. Luke had echter geen besef van wat er in Dins hoofd omging, want hij stak een hand onder zijn oksel door en trok hem rechtop tegen de kei.

Zijn mond vulde zich met brokkelige etensresten. Hij voelde blind naar de verzegeling van zijn helm, wanhopig het verstikkende ding van zijn hoofd te rukken. Stikken in zijn eigen overgeefsel stond hoog op het lijstje met manieren waarop hij absoluut niet wilde eindigen.

'Draai je om, ogen dicht,' droeg Luke zijn leerlingen op zodra hij Dins wanhopige bewegingen opmerkte. Hij liet zijn neus los. Bloed druppelde in Dins schoot terwijl Luke zijn zoekende handen voorzichtig opzij duwde.

Iedereen had zijn ogen gesloten en keek nadrukkelijk de andere kant op toen de helm door Lukes handen van zijn hoofd werd gelicht. Zelfs Lukes blauwe ogen gingen verscholen achter gesloten oogleden. Din had de tijd niet het tafereel te waarderen of zelfs een gemeend dank je wel uit te stoten. Hij leunde opzij; zijn maag kneep zich krachtig samen.

Hij trok de helm uit Lukes wachtende handen. Het ding gleed gemakkelijk over zijn hoofd, omhelsde hem. Hij haalde opgelucht adem, de zure nasmaak zwaar in zijn mond.

'Ja?'

'Ja,' Din liet zijn hoofd tegen de kei rusten. Hij nam Lukes bloedende gezicht in zich op. 'Sorry, ik-' Hij was niet goed in het aanbieden van zijn excuses. In de Covert maakte je dingen goed door gezamenlijk te besluiten het er niet meer over te hebben. Excuses waren voor zwakkelingen. Een krijger weet wat hij waard is. Daar waren geen sorry's voor nodig.

'Mijn fout,' lachte Luke het weg. 'Ik had het moeten stoppen toen ik de kans had.'