Plato
Niet veel mensen mochten Socrates erg graag, maar Plato was een uitzondering: hij ging zelfs in de leer bij Socrates en werd zo de meest beroemde oude filosoof ooit.
Vooral vanwege zijn Ideeënleer is hij bekend geworden. Hij stelde zichzelf de vraag: in hoeverre is wat wij zien de werkelijkheid?
Waarom herkennen wij bijvoorbeeld elke stoel als een stoel, terwijl elke stoel er toch anders uitziet?
Hiervoor maakte mij een metafoor, de zogenaamd grottheorie. Let op: wat ik nu ga uitleggen, is slechts een metafoor. Plato dacht niet letterlijk dat we vastgebonden zaten in een grot.
Hij stelde zich iemand voor die vast zat gebonden aan een paal, in een grot. Hij kon alleen maar recht vooruit kijken en zag daar een wand van de grot.
Achter de man, ver achter hem, brandde een enorm kampvuur, waardoor er licht scheen op de wand waar de man naar keek. Continu kwamen er verschillende voorwerpen en levende wezens die langs het vuur liepen of gesleept werden: bijvoorbeeld stoelen.
De man zag deze stoel niet, maar hij zag op de verlichte grotwand wel de schaduw van de stoel, omdat deze voor het vuur langsging. Zo ziet de man in zijn hele leven alleen maar schaduwen van het werkelijke voorwerp.
Tot op een dag de man hard begint te trekken aan de touwen waarmee hij aan de paal vast zit en eindelijk loskomt. Gauw rent hij de grot uit, naar buiten: daar staat hij versteld van alles wat hij ziet. Alles is zo echt, zoveel echter dan hij ooit heeft gezien!
De man in Plato's theorie staat voor de mens.
Wat de mens ziet, is slechts een vage weerspiegeling van hoe de wereld echt in elkaar steekt. De voorwerpen die voor het vuur gesleept worden en die de man uiteindelijk buiten ziet, noemt hij de Idee. Ja, de Idee, niet het Idee.
Alle stoelen die wij zien, zijn anders, maar ze stammen allemaal af van dezelfde Idee, namelijk die van "stoel". Daarom herkennen we het.
Alles wat zich buiten het zichtveld van de man afspeelt, waar de "echte" dingen zijn, noemt Plato de Ideeënwereld.
Op het einde van het verhaal breekt de man los en gaat naar buiten: hij krijgt te zien hoe de Ideeënwereld in elkaar steekt. Dit bereik je als je filosoof bent, volgens hem. Daarnaast komt je ziel na je dood terecht in de Ideeënwereld, zegt hij.
Bạn đang đọc truyện trên: AzTruyen.Top