Câu 12: trình bày định nghĩa và các nội dung SKSS?

Trả lời

- SKSS là 1 phần rất quan trọng của SK, nó đề cập đến 60% công việc của ngành YT và SKSS gắn với toàn bộ cuộc đời con ng

- Tất cả những yếu tố tác động đến SK con ng thì cũng tđ đến SKSS: tự nhiên, kinh tế, xã hội, văn hóa, chính trị, di truyền, lối sống - hành vi ...

- Theo 1 số thống kê, năm 1993, ở VN có >50% TE SĐ do các NN: thiếu pro, các chất vi lg dẫn đến tỷ suất chết bà mẹ do thai nghén cao (SĐ bào thai: khối lg trẻ đẻ ra <2500gr) -> tỷ suất chết TE<1tuổi tăng cao.

Trong đó, 2 tỷ suất này >20% njói lên tình trạng báo động đỏ, ảnh hg đến sự ptr của các thế hệ, xảy ra chủ yếu ở các nc đang ptr trong đó có VN.

- Như vậy, vấn đề SKSS là rất cấp thiết, rất đc quan tâm, biết đến, tuyên truyền rộng rãi...

(ĐN)

- Theo Hội nghị quốc tế về DS và ptr ở Cairo 1994 (ICPD1994):

"SKSS là sự thoải mái hoàn toàn về thể chất, tinh thần và XH, chứ ko chỉ là ko có bệnh tật, ko tàn phế trong mọi lĩnh vực có liên quan đến hệ thống chức năng và quá trình sinh sản"

. Điều này cũng hàm ý là:

"Mọi ng, kể cả nam và nữ, đều có quyền đc nhận thông tin và tiêó cận các DV CSSK, các biện pháp KHHGĐ an toàn, có hiệu quả và chấp nhận đc theo sự lựa chọn của mình, đảm bảo an toàn cho ng phụ nữ trải qua quá trình thai nghén và sinh đẻ an toàn, tạo cho các cặp vợ chồng có cơ may tốt nhất để sinh đc những đứa con khỏe mạnh"

- SKSS ko chỉ bao gồm sinh đẻ, mà còn là 1 cuộc sống an toàn về tình dục, hòa hợp và có khả năng sinh đẻ.

Tự quyết định thời điểm sinh đẻ hợp lý vs số con mong muốn

Có quyền thông tin về SKSS

Có quyền tiếp cận vs những phương tiện, DV CSSKSS, bao gồm DV CSSKBM&TE, KHHGĐ, ...

• Nội dung của SKSS:

1. Thông tin - giáo dục - truyền thông về SKSS

Dựa vào truyền thông để mng hiểu về SKSS

2. Sinh đẻ an toàn

(Bao gồm các vấn đề về dinh dưỡng cho bà mẹ và trẻ em, nuôi con bằng sữa mẹ, tăng cường và cải thiện các biện pháp CSSKSS trc đẻ, trong đẻ và sau đẻ)

-Là nd rất quan trọng, nhấn mạnh đến sự an toàn của thai phụ

-Sản phụ cần đc khám thai ít nhất 3 lần trong 3 thời kỳ mang thai

-Phụ nữ có thai cần đc tiêm phòng uốn ván 2 mũi cách nhau ít nhất 1 tháng và mũi thứ 2 cần tiêm cách ngày dự kiến sinh ít nhất 1 tháng đối vs ng mang thai lần đầu. đến lần mang thai thứ 2 mới tiêm 1 mũi thứ 3.

Vs ng phụ nữ đã tiêm 5 mũi phòng uốn ván thì sẽ có miễn dịch hoàn toàn suốt đời

-Theo WHO khuyến cáo, trong vòng 6 tháng đầu, trẻ cần nuôi hoàn toàn bằng sữa mẹ, và bú càng sớm càng tốt (ngay sau đẻ) sau đó mới bắt đầu cho trẻ tập ăn dặm...

3. CSSK trẻ em

Tùy vào từng giai đoạn phát triển của trẻ, ta sẽ có chế độ dinh dưỡng, phòng và điều trị các bệnh thường gặp

4. KHHGĐ

Là sự nô lực của các cá nhân và chính phủ trong việc sinh đẻ có kế hoạch, sử dụng các biện pháp tránh thai... chủ động đc thời điểm sinh, khoảng cách sinh, số lượng con...

Các BP tránh thai: đặt vòng tránh thai, bao cao su, thuốc tránh thai, tránh thai tiêm, triệt sản, màng ngăn âm đạo,.... -> rất đa dạng và phong phú.

5. Đảm bảo nạo hút thai an toàn

Hiện nay ở VN, tỷ lệ nạo hút thai vẫn đang rất cao: cứ 3 thai nhi đc sinh ra thì có 1 thai nhi bị nạo hút

Nạo hút thai ko an toàn dẫn đến tỷ lệ vô sinh rất cao (13-14%) do viêm tắc vòi trứng

Do vậy, công tác đảm bảo an toàn trong nạo hút thai rất cầ đc chú trọng

6. Những vấn đề về SK vị thành niên

Trc đây, vấn đề này ko đc tuyên truyền, giới thiệu nhiều

Do bị coi là vđ riêng tư, tế nhị -> lứa tuổi vị thành niên ko đc giáo dục về giới tính

Hiện nay, trong thời kỳ hội nhập quốc tế, VN đã chú trọng việc tuyên truyền vđ SK vị thành niên cả ở các nhà trường, mạng internet, truyền thông trên tivi, sách báo...

7. Bình đẳng giới, giáo dục giới tính và tình dục

Hiện nay, nam nữ bình quyền

Đưa các nội dung giáo dục về giới tính và tình dục và trong các trường học, truyền thông công cộng, phổ cập cho toàn cộng đồng ...

8. Khám và điều trị vô sinh

Trc đây, HN Cairo ít quan tâm đến

Hiện nay,nó đã trở thành 1 vấn đề nhức nhối, rất đáng quan tâm

9. Phòng tránh các bệnh NK và lây truyền qua đg tình dục ( STI/STD, HIV/AIDS...)

Các bệnh lây qua đường tình dục: giang mai, lậu, sùi mào gà, HIV/AIDS ...

Cần đảm bảo an toàn trong tình dục,chung thủy 1 vợ 1 chồng, ...

10. Phòng các bệnh ung thư đg sinh dục và ung thư vú

Khám SK định kỳ 6 tháng 1 lần, làm các test kiểm tra ung thư sớm...

Tuyên truyền các dấu hiệu sớm của ung thư vú rộng rãi trong cộng đồng...

➡SKSS cần sự quan tâm của nhiều ng, nhiều cấp và của toàn xã hội