HƯỚNG DẪN ÔN ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HỌC KÌ II

MÔN VĂN - KHỐI 11

I. Văn học:

1.Hoàn cảnh sáng tác bài thơ "Lưu biệt khi xuất dương " của Phân bội Châu?

2. Ý nghĩa của hình tượng nhân vật Bê-li-cốp trong truyện ngắn "Người trong bao" của Sê- Khôp.

II. Làm Văn:

Hình ảnh người chiến sĩ trong buổi xuất dương ra đi tìm đường cứu nước qua bài thơ "Lưu biệt khi xuất dương" của Phan Bội Châu.

Khổ thơ cuối trong bài thơ "Tràng giang" của Huy Cận.

Bài thơ "Đây thôn Vĩ Dạ" của Hàn Mặc Tử.

Bài thơ "Chiều tối" của Hồ Chí Minh.

Bài thơ "Từ ấy" của Tố Hữu.

TẬP

Văn học:

Câu 1. Hoàn cảnh sáng tác bài thơ "Lưu biệt khi xuất dương " của Phân Bội Châu.

- Giới thiệu đôi nét về hoàn cảnh đất nước đầu thế kỉ XX.

- Đôi nét về Phan Bội Châu - một nhà Nho có tư tưởng tiến bộ, ông chủ trương đưa thanh niên Việt Nam ra nước ngoài học tập để trở về phục quốc, nơi ông cũng như các nhà yêu nước lúc bấy giờ hướng tới là Nhật Bản.

- Hoàn cảnh sáng tác: Trong buổi chia tay đồng chí để lên đương xuất dương sang Nhật Bản tìm đường cứu nước vào năm 1905, Phan Bội Châu đã sáng tác bài thơnày để từ giã bạn bè, đông chí.

- Bài thơ thể hiện rõ bầu nhiệt huyết sôi trào và khát vọng cháy bỏng của Phan Bội Châu trong buổi ra đi tìm đường cứu nước.

Câu 2. Ý nghĩa hình tượng nhân vật Bê-li-cốp trong truyện ngắn "Người trong bao" của Sê- khôp.

- Đôi nét về xã hội Nga cuối thế kỉ XIX: Ngột ngạt,bế tắc, sinh ra những kiểu người kì quái.

- Đôi nét về hình tượng nhân vật Bê-li-côp, nhân vật điển hình cho một kiểu người.

+ Một trí thức Nga.

+ Sống thu mình, luôn sợ sự tác động từ bên ngoài nên luôn cố tạo ra cho mình một cái vỏ bọc vô hình để ngăn cách, bảo vệ.

+ Sống lập dị trong môi trường xung quanh anh ta.

+ Nhút nhát, sợ hãi trước hiện tại nhưng lại ca ngợi, tôn sùng quá khứ, sợ sự tiến bộ, sợ cái mới.

+ Chỉ thích sống theo những thông tư, chỉ thị một cách máy móc, giáo điều như một cái máy vô hồn, sợ cấp trên.

Hắn sống cô độc, luôn lo lắng, sợ hãi, luôn tự cho mình là mẫu mực, bảo thủ. Bêlicốp không hề biết mọi người xung quanh ghê sợ hắn, khinh ghét hắn, chế giễu hắn. Hắn trở nên kì quái, cổ hủ hắn là sự hiện thân của một kiểu người, một bộ phận trí thức Nga đương thời.

Lối sống của Bêli côp có ảnh hưởng tới xã hội lúc bấy giờ, kìm hãm sự tiến bộ xã hội.

- Ý nghĩa hình tượng nhân vật:

+ Phê phán sâu sắc lối sống hèn nhát,bạc nhược, bảo thủ và ích kỉ của một bộ phận trí thức Nga cuối thế kỉ XIX, đã kìm hãm sự phát triển của xã hội.

+ Thức tỉnh con người trước hiện thực xã hội.

Câu 3: Khổ thơ cuối trong bài thơ "Tràng giang" của Huy Cận.

MB:

- Giới thiệu đôi nét về hồn thơ Huy Cận và vị trí của bài Tràng giang trong thơ Huy Cận trước Cách mạng tháng Tám.

- Giới thiệu khái quát về nội dung bao trùm trong bài thơ và vị trí, ý nghĩa của khổ thơ cuối.

TB: 1. Hình ảnh thiên nhiên và tâm trạng nhà thơ qua 2 câu thơ:

"Lớp lớp mây cao đùn núi bạc

Chim nghiêng cánh nhỏ bóng chiều sa"

- Hình ảnh hùng vĩ, sống động, rợn ngợp. Hình ảnh mang phong vị thơ Đường.

Hình ảnh cánh chim nhỏ gợi sự nhỏ bé, cô đơn, bất lực, cánh chim chở nặng tâm trạng => đối lập với cảnh ở câu trên.

Cảnh vật buồn nhưng mang vẻ đẹp kì vĩ, ẩn chứa tâm trạng nhà thơ.

2. Nỗi nhớ quê hương da diết của một cá nhân đang lạc lõng bơ vơ.

- Cách dùng từ "lòng quê", "dợn dợn", "con nước".

- Trước cảnh hoàng hôn buông xuống sông nước mênh mang nỗi buồn càng thêm da diết, gợi nỗi nhớ quê hương.

- "Dợn dợn" không chỉ gợi không gian mà cong diễn tả sự rợn ngợp của lòng người.

- Câu cuối