Phân tích tất yếu những đặc trưng cơ bản của nền dân chủ XHCN.Cần làm gì góp phần thực hiện dân chủ trong thực tiễn ngày nay

1. Quan niệm chủ nghĩa Mác về dân chủ:

- Dân chủ là sản phẩm tiến hóa của lịch sử, là nhu cầu khách quan của con người

- Với tư cách là 1 phạm trù chính trị gắn với 1 kiểu Nhà nước và 1 giai cấp cầm quyền thì sẽ không có " dân chủ phi giai cấp" "dân chủ chung chung"

- Dân chủ còn được hiểu với tư cách là 1 hệ giá trị phản ánh trình độ phát triển cá nhân và cộng đồng xã hội trong quá trình giải phóng xã hội,chống áp bức,bóc lột và nô dịch để tìm tới tự do, bình đẳng

2. Khái niệm nền dân chủ XHCN

Là hình thức chính trị phổ thông của nhà nước XHCN, là đặc trưng bản chất của CNXH ,là quy luật hình thành và tự hoàn thiện của hệ thống chính trị XHCN .Việc nhà nước XHCN ra đời với tư cách là công cụ chuyên chính vô sản thì việc ra đời của nhà nước XHCN đồng thời cũng là sự ra đời của 1 nền dân chủ kiểu mới trong lịch sự đó là nền dân chủ XHCN.Theo CN Mác-Lênin chuyên chính vô sản và dân chủ XHCN cơ bản thống nhất.Từ Đại hội VII, Đảng ta đã thống nhất gọi chuyên chính vô sản là nền dân chủ XHCN

3. Đặc trưng cơ bản:

- Có bản chất giai cấp công nhân, có tính nhân dân rộng rãi, có tính dân tộc sâu sắc: Nhà nước bảo đảm thỏa mãn nhu cầu và lợi ích của nhân dân

- Là đặc trưng kinh tế:chế độ công hữu tư liệu sản xuất phù hợp với quá trình xã hội hóa của sản xuất thỏa mãn nhu cầu về vật chất-tinh thân của nhân dân lao động

- Có sức động viên , thu hút mọi tiềm năng sáng tạo, tính tích cực xã hội của dân trong sự nghiệp xây dựng XHCN

- Mang tính giai cấp: thực hiện dân chủ rộng rãi với quần chúng nhân dân- hạn chế,trấn áp dân chủ với thiểu số giai cấp áp bức, bóc lột

4. Tính tất yếu của xây dựng XHCN: Xây dựng nền dân chủ XHCN là:

- Quá trình vận động thực hành dân chủ

- Quá trình tất yếu diễn ra nhằm xây dựng, phát triển hoàn thiện dân chủ,đáp ứng nhu cầu của dân

- Quá trình thực hiện dân chủ hóa đời sống xã hội dưới sự lãnh đạo của giai cấp công nhân thông qua Đảng Cộng sản

Liên hệ

1. Khái quát

Sau gần 25 năm đổi mới, về cơ bản nước ta đã chuyển đổi thành công từ mô hình kinh tế quan liêu bao cấp sang mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và tiến từ dân chủ nhân dân lên dân chủ xã hội chủ nghĩa. Hiện nay đang từng bước phát triển và hoàn thiện nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa .Nhưng để hoàn thành công cuộc đó thì ta cần phải xây dựng nền dân chủ XHCN vì dân chủ là mục tiêu cũng là động lực của CNXH. Vì thế việc thực hiện dân chủ giờ đây trở nên cần thiết hơn bao giờ hết .Vậy đất nước ta đã đang làm gì để thực hiện dân chủ ,phương hướng xây dựng dân chủ là gì tất cả điều này sẽ được làm rõ qua sự phân tích về thực trạng cũng như giải pháp.

2. Thực trạng

Ưu điểm thành tựu Hạn chế,nhược điểm

Đã hình thành cơ chế thị trường phát huy quyền tự chủ Nền dân chủ chưa hoàn thiện và thành thục, còn tình trạng ban bố từ trên xuống,mang nặng quan liêu bao cấp,xa dân

Các quyền lợi của người lao động đã được bảo đảm Có bối cảnh lịch sử trải qua chiến tranh⇒ chậm phát triển, nền kinh tế nhỏ

Có hình thức dân chủ trực tiếp( bầu cử, trưng cầu ý dân,bỏ phiếu tín nhiệm) Tổ chức bộ máy còn nặng nề công kềnh

Dân chủ đang đk nhân rộng tới các tập thể từ nhỏ đến lớn( từ lớp hoc,xí nghiệp, cơ quan) Cải cách hành chính chậm trễ,gây phiền hà

Các tổ chức phi chính phủ xuất hiện nhiều Cơ cấu bộ máy nhà nước còn chồng chéo đùn đẩy trách nhiệm

Nhân quyền được đảm bảo trong pháp lý lẫn thực tế Vẫn hành chính hóa trong hoạt động⇒ không nắm vững tâm tư thắc mắc của dân

Quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo được thực hiện tốt Đội ngũ cán bộ Đảng còn nhiều bất cập, sa sút về phẩm chất, lối sống⇒ tham nhũng

Xóa bỏ khoảng cách giàu nghèo, tầng lớp ở nhiều vùng miền Năng lực lập pháp và tổ chức thực thi pháp luật về dân chủ còn hạn chế

Nhân dân tham gia vào bộ máy nhà nước cũng như địa phương ngày càng nhiều Văn hóa thực thi dân chủ chưa hình thành

Trình độ dân trí về chính trị còn thấp(thiếu hiểu biết pháp luật)

Cán bộ chưa có nhận thức đk trách nhiệm phổ biến cho dân biết về quyền và nghĩa vụ của dân trong vị thế người làm chủ

Ở 1 số cơ quan nhà nước cấp địa phương quyền dân chủ bị hạn chế

Các cuộc thảo luận,họp, chất vấn thường mang tính đóng, ngại đưa ra ý kiến khác nhau chỉ mong nhất trí nhanh

Hệ thống pháp luật chưa đồng bộ

3. Giải pháp

- Luôn quán triệt dân chủ là mục tiêu và động lực của sự phát triển

- Nâng cao thực hiện dân chủ trong bộ máy nhà nước các đoàn thể, cả hệ thống chính trị

- Đảm bảo các thể chế dân chủ bằng nguyên tắc, pháp luật, chuẩn mực văn hóa đạo đức

- Nâng cao dân trí hiểu biết cho nhân dân

- Quá trình dân chủ hóa phải được thực hiện trên mọi lĩnh vực

- Đẩy mạnh dân chủ ở cơ sở( từ trung ương đến địa phương)

- Phát huy các cầu nối giữa nhà nước và nhân dân

- Hoàn thiện hệ thống pháp luật

*Đối với Sinh viên, thanh niên hiện nay cần làm:

- Nâng cao nhận thức pháp luật( hiểu biết quyền và nghĩa vụ của mình)

- Có mục tiêu, kế hoạch học tập rõ ràng

- Rèn luyện tu dưỡng bản thân

- Tham gia tích cực vào các đoàn thể xã hội

- Tôn trọng quyền, lợi ích của người khác

- Không áp đặt, gia trưởng ý kiến của mình lên tập thể, tổ chức

- Minh bạch trong các hoạt động tập thể

- Tố cáo các hành vi tiêu cực, gian lận ở trường học, khu mình ở

- Luôn nhận thức rõ ràng, tỉnh táo về quyền, nghĩa vụ của mình để không bị người khác lợi dụng

- Tham gia đóng góp ý kiến vào các cuộc họp tập thể

- Tuyên truyền cho sinh viên khác về dân chủ,quyền, nghĩa vụ

- Nắm rõ và góp ý kiến cho các chủ trương, chính sách, kế hoạch tuyển sinh,các khoản đóng góp theo quy định...của nhà trường

- Tổ chức phong trào thi đua trong học sinh sinh viên

- Tham gia ý kiến vào các quyền lợi, quy chế liên quan đến sinh viên của nhà trường

4. Kết luận:

Tóm lại, ở nước ta hiện nay việc mở rộng phát huy dân chủ là mục tiêu và động lực phát triển.Hơn lúc nào hết, chúng ta phải quán triệt tư tương Hồ Chí Minh về dân chủ " phải làm sao cho nhân dân biết hưởng quyền dân chủ, biết dùng quyền dân chủ của mình". Do vậy thực hiện dân chủ là chìa khóa vạn năng giải quyết mọi khó khăn. Là 1 sinh viên đang ngồi trên ghế nhà trường mỗi chúng ta phải không ngừng phát huy tốt dân chủ trong mọi hoàn cảnh. Vì sinh viên là lực lượng đông và đi tiên phong trong mọi hoạt động nên chỉ có như thế thì nền dân chủ của nước ta mới phát triển thúc đẩy CNXH.