Tôn giáo là sản phẩm của con người, gắn với những điều kiện tự nhiên và lịch sử cụ thể, xác định. Về bản chất, tôn giáo là một hiện tượng xã hội phản ánh sự bất lực, bế tắc của con người trong tự nhiên và xã hội. Tuy nhiên, tôn giáo cũng chứa đựng những yếu tố phù hợp với đạo đức và đạo lý con người: khuyên răn con người làm điều tốt, răn bỏ điều ác, tích cực rèn luyện bản thân...

Trong tiến trình xây dựng chủ nghĩa xã hội và trong chủ nghĩa xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo vẫn còn tồn tại, chủ yếu do các nguyên nhân sau:

- Nguyên nhân nhận thức

- Nguyên nhân kinh tế

- Nguyên nhân tâm lý

- Nguyên nhân chính trị - xã hội:

- Nguyên nhân văn hóa

Tóm lại: Cho dù vẫn tồn tại trong quá trình xây dựng và tồn tại của chủ nghĩa xã hội nhưng tôn giáo sẽ có nhiều thay đổi cùng với sự thay đổi của những điều kiện kinh tế, chính trị, xã hội của chế độ mới.