Á C°¡ng Môn Ëa Ch¥t MÏ

Câu 1. Måc ích và nhiÇm vå cça Ëa ch¥t khai thác mÏ khoáng:

Måc ích:

Måc ích cça Ëa ch¥t mÏ là nh±m kéo dài tuÕi thÍ cça xí nghiÇp mÏ ¿n thÝi gian giÛi h¡n và £m b£o cho khai thác và ch¿ bi¿n khoáng s£n ¡t hiÇu qu£ kinh t¿.

NhiÇm vå:

Nghiên céu và xác Ënh chính xác các ·c iÃm c¥u trúc Ëa ch¥t mÏ , và ph£i °ãc ti¿n hành mÙt cách th°Ýng xuyên të khi mß mÏ ¿n khi k¿t thúc.

+ Ti¿n hành:

- Thu th­p hÇ thÑng chi ti¿t tài liÇu ß các công trình mÏ.(hào, gi¿ng, l× khoan).

- L¥y m«u, nghiên céu Ëa v­t lý và các d¡ng nghiên céu khác.

- Thành l­p tÕng hãp các tài liÇu và hình hÍc hóa quá trình t¡o khoáng.

- Xác Ënh chính xác chi¿n l°ãc ã °ãc thm dò. Óng thÝi cing ph£i phát hiÇn them các than qu·ng d°Ûi sâu.

=> Kéo dài tuÕi thÍ cça mÏ, tng s£n l°ãng khai thác, tng hiÇu qu£ kinh t¿.

+ Ti¿n hành:

- Nghiên céu mÙt cách toàn diÇn Ñi vÛi các thân khoáng ã bi¿t => Phát hiÇn thêm các thân qu·ng khác, thm dò và khai thác chúng.

- Cung c¥p mÙt cách §y ç các tài liÇu Ëa ch¥t nh±m £m b£o ho¡t Ùng s£n xu¥t, giúp cho viÇc nâng cao hiÇu qu£ kinh t¿.

+ Ti¿n hành:

- Lña chÍn các ph°¡ng pháp . ph°¡ng tiÇn kù thu­t hãp lý.

- Tính trï l°ãng , nghiên céu nhïng y¿u tÑ tñ nhiên quy¿t Ënh ¿n iÁu kiÇn khai thác mÏ.

- So sánh vÛi các tài liÇu thm dò giai o¡n tr°Ûc.

- KiÃm soát vÁ ch¥t l°ãng khoáng s£n trï l°ãng. môi tr°Ýng khai thác.

+ Ti¿n hành:

- L¥y m«u khoáng s£n khai thác.

- L¥y m«u khoáng s£n tuyÃn thí và tính toán Ù tÕn th¥t và làm nghèo qu·ng.

- Tham gia vào các ho¡t Ùng b£o vÇ môi tr°Ýng.

Câu 2. ·c iÃm cça công tác Ëa ch¥t khai thác mÏ khoáng:

a, Ph£i dña vào các tài liÇu thm dò giai o¡n tr°Ûc:

Tài liÇu thm dò bao gÓm :

+ Các báo cáo Ëa ch¥t cça khu mÏ ti¿n hành khai thác.

+ Các b£n v½ ( b£n v½ Ëa ch¥t, m·t c¯t, bình Ó ) , ph£i °ãc các c¡ quan có th©m quyÁn phê duyÇt.

Nghiên céu mÙt cách chi ti¿t à hiÃu vÁ t¥t c£ các v¥n Á liên quan ¿n khu mÏ.

Giúp cho các nhà khai thác lña chÍn ph°¡ng pháp phù hãp.

Giúp cho viÇc v¡ch Ënh k¿ ho¡ch khai thác có hiÇu qu£. ( chÉ cho thÝi gian §u khi b¯t §u mß mÏ)

b, Công tác Ëa ch¥t mÏ ph£i ti¿n hành mÙt cách th°Ýng xuyên trong suÑt thÝi gian tÓn t¡i mÏ.

+ Ñi vÛi khai thác h§m lò : Các nhà Ëa ch¥t mÏ ti¿n hành nghiên céu, thu th­p tài liÇu t¡i các g°¡ng t§ng khai thác.

+ Ñi vÛi khai thác lÙ thiên : Các nhà nghiên céu thu th­p tài liÇu t¡i các moong t§ng khai thác.

+ L­p k¿ ho¡ch b¡t t§ng và xác Ënh vË trí khai thác.

+ Lña chÍn ph°¡ng pháp khai thác hãp lí, gi£i quy¿t các v¥n Á liên quan ¿n khai thác mÏ.

Nh±m t¡o iÁu kiÇn cho khai thác có hiÇu qu£.

c, Công tác Ëa ch¥t mÏ không chÉ giúp cho các xí nghiÇp khai thác hiÇu qu£ mà nó còn là n¡i à kiÃm chéng nhïng lu­n iÃm khoa hÍc liên quan ¿n khoáng s£n.

Câu 3. Måc ích và nhiÇm vå c¡ b£n cça công tác thm dò:

Thm dò là nhïng giai o¡n Ùc l­p trong quá trình tu§n tñ nghiên céu c¥u trúc Ëa ch¥t.

Công tác thm dò °ãc b¯t §u të thÝi iÃm làm sáng tÏ các t­p trung công nghiÇp cça khoáng s£n và °ãc hoàn thành sau khi k¿t thúc công tác khai thác.

Måc ích:

Hoàn thiÇn các ph°¡ng pháp nh±m làm sáng tÏ giá trË công nghiÇp và ánh giá Ënh h°Ûng °u th¿ Ëa ch¥t cça mÏ.

NhiÇm vå:

+ Làm sáng tÏ c¥u trúc Ëa ch¥t cça Ñi t°ãng thm dò.

+ Nghiên céu các iÁu kiÇn th¿ n±m, hình d¡ng, c¥u trúc cça các tích tå khoáng s£n và quy lu­t phân bÑ trong không gian cça chúng.

+ Làm sáng tÏ ch¥t l°ãng cça khoáng s£n .

+ Xác Ënh tính ch¥t công nghÇ cça khoáng s£n .

+ Nghiên céu các iÁu kiÇn khai thác mÏ.

Câu 4. Các công trình tiÁm ki¿m, thm dò và ý ngh)a cça chúng :

Các công trình tìm ki¿m thm dò là các ph°¡ng tiÇn kù thu­t chính cho phép t¡o ra nhïng v¿t lÙ nhân t¡o à phát hiÇn và nghiên céu khoáng s£n ß Ù sâu vÛi måc ích thu th­p các tài liÇu vÁ hình dáng, kích th°Ûc, th¿ n±m và ch¥t l°ãng khoáng s£n.

Công trình tìm ki¿m thm dò chia thành 2 lo¡i: Công trình khai ào và công trình khoan.

+ Công trình khai ào :

Hào: ào hào à phát hiÇn và thm dò khoáng s£n ß d°Ûi lÛp phç, có chiÁu dày lÛp phç không quá 8 mét.

~ ·c iÃm: ChiÁu rÙng 1 mét, chiÁu dài thì tùy måc ích, và chiÁu sâu th°Ýng të 3 ¿n 5 mét và nhÏ h¡n 8 mét.

~ Hào chia làm 2 lo¡i:

Hào phát hiÇn : th°Ýng °ãc bÑ trí vuông góc vÛi °Ýng ph°¡ng cça thân qu·ng.

Hào theo dõi : °ãc ào song song vÛi thân khoáng.

Gi¿ng : °ãc dung à tìm ki¿m và thm dò các mÏ sa khoáng, phong hóa và thân qu·ng n±m d°Ûi lÛp phç có chiÁu dày lÛn h¡n 8 mét.

~ ·c iÃm :ChiÁu sâu trung bình 10 mét , ti¿t diÇn të 1; 1.25 ¿n 2 mét vuông.

Ti¿t diÇn gi¿ng có thà vuông, tròn, hình chï nh­t.

Khi v½ gi¿ng thì v½ triÃn khai theo kiÃu mß hình hÙp.

Hào : V½ chç y¿u ß cách hào ho·c có tr°Ýng hãp v½ ß vách hào.

Gi¿ng mÏ thm dò: °ãc sí dång cho các mÏ có iÁu kiÇn Ëa hình phân c¯t, công tác khoan g·p khó khn.

ChiÁu sâu të 100 ¿n 150 m ( cá biÇt lên ¿n 300 mét )

Ti¿t diÇn të 4 ¿n 9 mét vuông.

Gi¿ng mÏ: vëa là công tác khai thác vëa là công trình thm dò nên c§n ph£i thi¿t k¿ mÙt cách hãp lí Ã tránh lãng phí.

Lò b±ng thm dò: °ãc sí dång à thm dò các mÏ n±m trong Ëa hình phân c¯t.

·c iÃm: là các công trình mÏ n±m ngang.

Ti¿t diÇn të 3 ¿n 5 mét vuông.

Có 2 lo¡i : lò xuyên vÉa và lò dÍc vÉa.

Lò xuyên vÉa °ãc thi¿t k¿ vuông góc vÛi °Ýng ph°¡ng thân khoáng, không có lÑi ra trñc ti¿p tÛi m·t ¥t.

Lò dÍc vÉa °ãc thi¿t k¿ song song ho·c trùng vÛi thân khoáng , không có lÑi ra trñc ti¿p vÛi m·t ¥t.

+ Công trình khoan: Là ph°¡ng tiÇn kù thu­t °ãc sí dång rÙng rãi cho thm dò Ëa ch¥t, cho phép nghiên céu, phát hiÇn khoáng s£n n±m sâu trong lòng ¥t.

Khoan të trên m·t ¥t.

Khoan të các công trình ng§m.

·c iÃm cça ph°¡ng pháp thm dò:

GÓm 4 giai o¡n chính: Thm dò s¡ bÙ ; Thm dò chi ti¿t ; Thm dò bÕ sung ; Thm dò khác.

Thm dò s¡ bÙ: °ãc ti¿n hành nh±m cung c¥p các báo cáo tiÁm kh£ thi à xác Ënh giá trË công nghiÇp cça mÏ.

Thm dò chi ti¿t: Cung c¥p các tài liÇu nh±m báo cáo kh£ thi và thi¿t k¿ khai thác mÏ trong nhïng nm §u.

Thm dò bÕ sung : Chính xác hóa cho thm dò chi ti¿t.

Câu 5. Måc ích và nhiÇm vå cça thm dò khai thác:

Måc ích: Cung c¥p tài liÇu vÁ Ëa ch¥t, khoáng s£n mÙt cách tin c­y à l­p c¡ sß cho k¿ ho¡ch hóa và iÁu chÉnh công tác mÏ.

NhiÇm vå:

+ Nghiên céu mÙt cách hÇ thÑng nh±m làm sáng tÏ c¥u trúc Ëa ch¥t mÏ , thành ph§n v­t ch¥t, các ·c iÃm vÁ c¥u t¡o ki¿n trúc và tính ch¥t công nghÇ cça khoáng s£n .

+ Xác Ënh chính xác tính ch¥t c¡ lí cça khoáng s£n và á vây quanh, cing nh° iÁu kiÇn khai thác cça tëng khu vñc cå thÃ.

+ Làm sáng tÏ §y ç các ·c iÃm hình d¡ng, iÁu kiÇn th¿ n±m, c¥u trúc nÙi bÙ ch¥t l°ãng và trï l°ãng cça nhïng thân khoáng mÛi phát hiÇn.

+ Nghiên céu khoáng s£n mÙt cách toàn diÇn nh±m sí dång tÕng hãp nguyên liÇu khoáng ho·c iÁu chÉnh theo yêu c§u cça thË tr°Ýng.

+ So sánh tài liÇu thm dò vÛi k¿t qu£ khai thác.

+ Xác Ënh tÕn th¥t và làm nghèo khoáng s£n.

Câu 6. Sñ khác biÇt giïa thm dò khai thác và thm dò chi ti¿t:

Thm dò khai thác °ãc ti¿n hành trong suÑt thÝi gian ho¡t Ùng cça xí nghiÇp mÏ.

Lña chÍn hÇ thÑng thm dò khai thác và ph°¡ng tiÇn kù thu­t °ãc xác Ënh bßi ph°¡ng pháp mß vÉa, hÇ thÑng khai thác và kù thu­t công nghÇ khai thác ti¿n hành trên thân khoáng.

Công trình thm dò ( gÓm khoan, công trình mÏ) °ãc thi công vÛi khÑi l°ãng ít nh¥t và sñ phân bÑ cça công trình khai thác khác.

K¿t qu£ l¥y m«u °ãc sí dång không chÉ cho phép khoanh nÑi thân khoáng , ánh giá khÑi l°ãng trung bình cça thành ph§n có ích mà còn giúp kiÃm tra ch¥t l°ãng khoáng s£n trong khai thác.

KhÑi l°ãng công tác nghiên céu, nghiên céu Ëa ch¥t thçy vn, Ëa ch¥t công trình ng§m và các iÁu kiÇn tñ nhiên cça mÏ s½ tng lên nhiÁu l§n so vÛi giai o¡n tr°Ûc.

Trï l°ãng khoáng s£n °ãc tính toán cho tëng khu vñc, nhóm riêng biÇt t°¡ng éng vÛi hÓ s¡ thi¿t k¿ khai thác.

Trï l°ãng khoáng s£n °ãc tính theo tëng kiÃu tñ nhiên cça khoáng s£n và lo¡i khoáng s£n.

Trï l°ãng này có thà °ãc iÁu chÉnh theo hÓ s¡ tÕn th¥t ho·c làm nghèo khoáng s£n do khai thác gây nên.

Câu 7. Công tác Ëa ch¥t trong thi¿t k¿ và thi công gi¿ng mÏ:

Gi¿ng mÏ không chÉ giúp chúng ta thu th­p các tài liÇu Ëa ch¥t vÁ thân khoáng mà gi¿ng mÏ còn là công trình °ãc dung trong suÑt giai o¡n ti¿p theo cça xí nghiÇp mÏ. Nó có thà là n¡i v­n chuyÃn con ng°Ýi,thi¿t bË, khoáng s£n cça mÏ&

Lña chÍn vË trí gi¿ng mÏ:

+ MiÇng gi¿ng không có nguy c¡ ng­p n°Ûc kà c£ trong mùa m°a.

+ Chi phí v­n chuyÃn khoang s£n và con ng°Ýi ph£i th¥p nh¥t.

+ Chi phí vÁ ào và b£o vÇ gi¿ng, sân gi¿ng và hÇ thÑng °Ýng lò mß vÉa khác là nhÏ nh¥t.

+ Chi phí cho v¥n Á thông gió, thoát n°Ûc là nhÏ nh¥t.

+ £m b£o khai thác v­n chuyÃn khoáng s£n thu­n lãi nh¥t.

+ Ù tÕn th¥t khoáng s£n là nhÏ nh¥t.

Thu th­p tài liÇu cça gi¿ng mÏ:

Ti¿n hành:

+ o v½ và mô t£ các ·c iÃm vÁ Ëa ch¥t, Ëa ch¥t thçy vn, Ëa ch¥t công trình.

+ Quan sát và mô t£ qu·ng hóa, quan hÇ giïa qu·ng và á vây quanh.

+ L¥y m«u phân tích: l¥y m«u khoáng s£n, m«u c¡ lí, të ó có tài liÇu à tính toán trï l°ãng cça khÑi khai thác.

+ V½ thi¿t Ó : tÉ lÇ 1/500 và 1/200 ; Hình vuông, hình chï nh­t, hình tròn Áu °ãc triÃn khai hình hÙp.

Câu 8. So sánh sñ khác nhau giïa n¿p lÓi và n¿p lõm, £nh h°ßng cça n¿p uÑn tÛi khai thác mÏ:

Sñ khác nhau giïa n¿p lÓi và n¿p lõm:

+ N¿p lÓi:

- N¿p lÓi là n¿p uÑn có ph§n lÓi, uÑn cong h°Ûng lên trên.

- Trên bình Ó thà hiÇn theo các lÛp, các lÛp ¥t á lÓi ra khÏi trung tâm.

- Të trung tâm cça n¿p lÓi i vÁ phía cánh các á có tuÕi të già ¿n tr».

+ N¿p lõm:

Là n¿p uÑn có ph§n lõm , uÑn cong h°Ûng xuÑng d°Ûi.

Të trung tâm v¿t lõm ¿n các cánh các á có tuÕi të tr» cho ¿n già.

¢nh h°ßng cça n¿p uÑn ¿n khai thác mÏ:

+ Làm thay Õi vË trí thân khoáng trong lòng ¥t.

+ Tác Ùng trñc ti¿p tÛi Ù Õn Ënh cça nóc công trình ng§m và bÝ moong khai thác lÙ thiên.

+ Nó có thà gây ra Ù tÕn th¥t và làm nghèo khoáng s£n.

Câu 9. Nhïng d¥u hiÇu phát hiÇn ét gãy trong các công trình mÏ, nhïng £nh h°ßng cça ét gãy tÛi khai thác mÏ:

D¥u hiÇu phát hiên ét gãy:

+ HiÇn t°ãng vò nhàu, vá vån, uÑn n¿p cça á.

+ Sñ thay Õi Ùt ngÙt các y¿u tÑ th¿ n±m cça lÛp ¥t á.

+ Các hÇ thÑng khe nét Ùc xiên c¯t chéo nhau.

+ HiÇn t°ãng á bË mÁm, bß ho·c n°Ûc lÙ ra vÛi l°u l°ãng khác th°Ýng.

¢nh h°ßng cça ét gãy tÛi khai thác mÏ:

+ ¢nh h°ßng tÛi sñ phân bÑ áp lñc mÏ, ·c biÇt ß các khu vñc g°¡ng lò chã, làm thay Õi ·c tr°ng di Ùng cça ¥t á trong khai thác h§m lò và làm gi£m Ù Õn Ënh cça bÝ moong khai thác lÙ thiên.

+ Làm dËch chuyÃn thân qu·ng ho·c làm m¥t Ùt ngÙt gây £nh h°ßng trñc ti¿p ¿n viÇc c¡ giÛi hóa trong khai thác.

02>(

6

T

V

È

ô

ö

ø

ú

' " ˜š4^Ž¦ÂÄ $ fhÎPœ&-æ-è- "'"b"h#t#è#þ#¶%ê%ì%¦*,',ðáÖÒÎÒÊÒÎÒÎÊÎÊÎÊÎÊÎÊÎÊÎÊÎÊÎÊÆ»ÆÊÆ·Æ·³¨³¤³¤ ¤ • ' ‰'h$vhc}háhƒ 1hS#[B*phÿhS#[h®zµhƒ 1hƒ 1B*phÿh

lhXíhƒ 1h¯&-B*phÿh¯&-hÛ%h3<æh;{hƒ 1h;{B*phÿhƒ 1hëpÅB*

CJ4aJ0phpÀhƒ 1h;{B*

CJ4aJ0phpÀ62®Â

8

R

ö

Ü

v -Œ¦Ð8ÄÞ¶ ÷òêòâòòòòòòòòòòòÝÝÝÝÝÝÝÝÝgdÛ%

FgdÛ%

FgdÛ%gd;{ $a$gd;{ Ž ú ü 2 h†Löº&ÞPŒŽ'è-ü-Ú î úúúòúúòíåÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÔÏÔgd®zµ

Fgd®zµ„8^„8gdXí

FgdXígdXí

Fgd¯&-gd¯&-î \!b"¶"#h#è#ì%œ&Ì&˜'v(¤(@)¦)¦*F+¬+,",b-ööööíííåàØÏÏÊÊØÁÁÁÁ¹

Fgdá„8^„8gd$vgdc}„8^„8gdc}

Fgdc}gdc}

Fgdc}„h^„hgdS#[„h^„hgd®zµ ',",Œ.ü.þ.¼3Ô6à6²74868j=v=ê=Œ>Ž>°CF*FèGnHpH¶LàMâMºNÆNØOJPLPbTnTžT>U@U4X

Y

YòYlÀlÎl¶nÜnÞntt*tüøôøôðåðáðáÖáÒáÒÎÃοο»¿»°»¬»¬¡¬¬™™-™Œ™ˆ™ˆð}hX$lh-B*phÿh6Cihƒ 1h2òB*phÿUh2òhc§hƒ 1h¿+iB*phÿh¿+ihƒ 1hæFB*phÿhæFh

u(hƒ 1h@~ºB*phÿh@~ºh Œhƒ 1hågB*phÿhåghƒ 1h;®B*phÿh;®h8y@háh'\À/b-Ð-.þ.˜/î/.0~0R1 2T3‚3¾34¸4'5h6Ô6:768J8-9Œ:ööîîååååååÝÕÐÐÐÐÐÐÈÈÃÃgdåg

Fgd;®gd;®

Fgd;®

Fgd8y@„8^„8gd8y@

Fgdá„8^„8gdáŒ:¦;¨<

=f=h=j=ê=Ž>ð?ò@fB²CDDEFFšFpH¤H IšINJ¾J2K~KúúúúúúúòòòòêêêååååÝØØØØØØgd

u(

Fgd

u(gd@~º

Fgd@~º

Fgd Œgdåg~K¾KÔKzLMâM¶N¸NºNtOÀOÖOLPäPxQŽQöQ€RÐR4SìS\T^T'TbT÷òòòòííííåíííííÝÝÕÐÐÐÐÐÐgd¿+i

Fgd¿+i

Fgd¿+i

FgdæFgdæFgd

u(

Fgd

u(bT@UxUÔUHV¦V4W„W

YòYPl¾lÀlšmðmdnÞn&oxo'oæo

pZptq(rúòííííòííííííåàààààÛÛÓÛÛ

Fgd6Cigd6Cigd2ò

Fgd2ògdc§

Fgdc§gd¿+i+ Gây tÕn th¥t và làm nghèo khoáng s£n.

Còn là n¡i chéa ho·c d«n n°Ûc vào các công trình khác.

Câu 10. Tài liÇu c§n thu th­p t¡i nhïng iÃm o khe nét và £nh h°ßng cça khe nét tÛi quá trình khai thác mÏ:

Thu th­p tài liÇu t¡i các iÃm o khe nét:

+ SÑ l°ãng hÇ thÑng khe nét và tính ch¥t giao c¯t cça nó.

+ Xác Ënh ph°¡ng vË, h°Ûng dÑc và góc dÑc cça tëng khe nét.

+ Xác Ënh Ù mß chiÁu dài khe nét.

+ Kho£ng cách giïa các hÇ thÑng khe nét.

+ V­t ch¥t l¥p trong khe nét.

+ Xác Ënh Ù chéa n°Ûc.

+ M­t Ù khe nét.

¢nh h°ßng cça khe nét tÛi khai thác mÏ:

+ ¢nh h°ßng cça khe nét tÛi khai thác mÏ tùy thuÙc vào l)nh vñc khác nhau cça nghành mÏ, nh° : khai thác d§u khí; khai thác khoáng s£n r¯n..

+ Các hÇ thÑng khe nét là nguyên nhân chính gây nen sñ không Óng Áu cça cça áp lñc mÏ.

+ Méc Ù nét n» cça á làm £nh h°ßng ¿n công tác qu£n lí nóc lò và trå b£o vÇ lò.

+ ¢nh h°ßng ¿n Ù lÛn góc dÑc, bÝ taluy, moong khai thác lÙ thiên.

¢nh h°ßng ¿n kh£ nng chéa và £nh h°ßng ¿n quy lu­t phân bÑ cça các khí nÕ và khí Ùc trong mÏ.

Câu 11. NhiÇm vå cça công tác nghiên céu Ëa ch¥t thçy vn trong khai thác mÏ:

Xác Ënh l°u l°ãng n°Ûc ch£y vào mÏ, méc giao Ùng giïa ban ngày và ban êm.

Làm sáng tÏ quy lu­t thay Õi l°u l°ãng n°Ûc theo chiÁu sâu và mÑi quan hÇ cça nó vÛi công trình mÏ.

Xác Ënh °ãc tính ch¥t v­t lí, các thành ph§n hóa hÍc cça n°Ûc.

Phân tích và t­p hãp tài liÇu à Á xu¥t các ph°¡ng pháp xç lí và thoát n°Ûc hiÇu qu£.

Câu 12. NhiÇm vå cça công tác nghiên céu Ëa ch¥t công trình trong khai thác mÏ:

Xác Ënh tính ch¥t c¡ lí cça khoáng s£n và á vây quanh .

Nghiên céu các lÛp ¥t á có tính ch¥t c¡ lí y¿u à dñ báo các hiÇn t°ãng ¥t ch£y.

Ph£i quan sát các hiÇn t°ãng Karst và tr°ãt nß.

Nghiên céu các hiÇn t°ãng bi¿n d¡ng cça bÝ moong khai thác tñ nhiên và các công trình mÏ.

Câu 13. Khi nghiên céu Ëa ch¥t công trình t¡i các khu vñc mÏ t¡i thñc Ëa ta c§n thu th­p nhïng thông tin sau:

Xác Ënh vË trí có hiÇn t°ãng ó .

Mô t£ thành ph§n th¡ch hÍc, tính phân lÛp cça các lÛp á.

Të nhïng vË trí nghiên céu ó ta xác Ënh °ãc lÛp phong hóa và chiÁu dày lÛp phç rÓi ti¿n hành o khe nét, xác Ënh Ù chéa n°Ûc cça nó.

L¥y m«u c¡ lí ( khoáng s£n và á vây quanh )

Câu 14. Ý ngh)a cça viÇc nghiên céu khí mÏ,và công tác l­p tài liÇu khí mÏ:

Ý ngh)a:

+ Nghiên céu khí mÏ khi ang khai thác giúp cho các nhà khai thác ( con ng°Ýi ) tránh °ãc các tác h¡i vÁ séc khÏe,tránh sñ tÕn h¡i vÁ kinh t¿ tránh °ãc cháy nÕ.

+ Nghiên céu kù giúp các nhà Ëa ch¥t mÏ hiÃu °ãc nhïng c¥u trúc liên quan ¿n khí.

+ Nghiên céu giúp cho viÇc Ënh h°Ûng sí dång khí.

Do v­y ph£i nghiên céu khí mÏ mÙt cách th°Ýng xuyên à có gi£i pháp thông gió, l¯p ·t các ph°¡ng tiÇn chÑng cháy nÕ. Ënh h°Ûng sí dång chúng.

Công tác l­p tài liÇu khí mÏ:

+ L¥y m«u kiÃm tra thành ph§n không khí trong lò.

+ KiÃm tra nÓng Ù cça chúng.

+ o tÑc Ù truyÁn khí.

Giúp cho viÇc tính toán thông sÑ góc và l­p ra các biÇn pháp à thông gió mÙt các hãp lí.

Câu 15. Các d¡ng l¥y m«u trong khai thác mÏ:

L¥y m«u d¡ng iÃm ( m«u gÙp ):

+ M«u °ãc l¥y të các nút ho·c tâm ô m¡ng (ô m¡ng hình vuông ho·c hình thoi)

T¡i các iÃm nút m¡ng l¥y m«u cåc có kích th°Ûc t°¡ng tñ nhau.

+ T­p hãp l¡i t¥t c£ các m«u ß ô m¡ng ó.

¯u iÃm: Nhanh, ¡n gi£n, r», nng su¥t cao.

Nh°ãc iÃm: Khó xác Ënh °ãc sÑ l°ãng m«u, iÃm và trÍng l°ãng m«u cuÑi cùng.

L¥y m«u d¡ng rãnh:

+ Ph°¡ng m«u rãnh vuông góc vÛi °Ýng ph°¡ng thân qu·ng.

+ Kích th°Ûc m«u rãnh Óng nh¥t (nh° nhau).

+ Thi¿t diÇn vuông, tròn, hình chï nh­t.

+ Ph°¡ng théc bÑ trí m«u rãnh phå thuÙc ch·t ch½ vào góc dÑc thân khoáng, vuông góc cça công trình ào.

+ Trong tr°Ýng hãp thân qu·ng ranh giÛi mà không rõ ràng.

¯u iÃm: £m b£o tính khách quan và có Ù chính xác cao.

Nh°ãc iÃm: Ñi vÛi thân khoáng d¡ng m¡ch ho·c Ñi vÛi khoáng s£n có tính ch¥t dòn dÅ vá, viÇc l¥y m«u g·p khó khn và Ù chính xác không cao.

M«u t¥m:

+ L¥y m«u t¥m °ãc thñc hiÇn b±ng cách l¥y mÙt lÛp ph§n thân khoáng.

Ù sâu cça lÛp të 3 ¿n 5 cm.

Thà tích të 0,05 ¿n 1 m3.

TrÍng l°ãng có thà të vài kg ¿n hàng trm kg ho·c có thà lên tÛi hàng t¥n.

¯u iÃm: Cho Ù chính xác cao.

Nh°ãc iÃm: Giá thành l¥y m«u cao, chÉ sí dång cho thân qu·ng nhÏ và Ã kiÃm tra các k¿t qu£ phân tích khác.

M«u khÑi:

+ Ta l¥y toàn bÙ v­t liÇu khoáng s£n mà khi chúng ta ào các công trình mÏ ß nhïng d¡ng b¥t kì.

+ ·c iÃm: Thà tích të 5 ¿n 10 m3 ho·c lÛn h¡n.

TrÍng l°ãng të vài trm kg ¿n t¥n, trm t¥n.

Nh°ãc iÃm: Giá thành l¥y m«u cao, thÝi gian l¥y m«u lâu.

Th°Ýng °ãc sí dång à kiÃm tra ph°¡ng pháp l¥y m«u khác và thí tính ch¥t công nghÇ cça qu·ng.

M«u l× nÕ:

+ °ãc ti¿n hành khi khoan l× mìn trong công trình mÏ.

¯u iÃm: Kích th°Ûc m«u luôn Õn Ënh, mùn khoan Ù h¡t nhÏ, gi£m chi phí gia công m«u.

L«y °ãc nhïng n¡i xa ph¡m vi công trình.

Nh°ãc iÃm: Không thà theo dõi mÙt cách trñc ti¿p.

NhiÁu khi không vuông góc vÛi thân khoáng, viÇc thu hÓi m«u không ç d«n ¿n k¿t qu£ phân tích có Ù chính xác không cao.

Câu 16. MÙt sÑ yêu c§u c¡ b£n trong viÇc thu th­p tài liÇu Ëa ch¥t ß các công trình mÏ h§m lò:

KhÑi l°ãng và ph°¡ng pháp thu th­p tài liÇu phù hãp vÛi c¥u trúc mÏ, hÇ thÑng khai thác ang °ãc sí dång và s£n l°ãng cça xí nghiÇp.

Tài liÇu thu th­p ph£i £m b£o tính trung thñc và ph£i ph£n ánh §y ç hiÇn t°ãng Ëa ch¥t khu mÏ.

Các b£n v½ Ëa ch¥t nên °ãc v½ ngay ngoài thñc Ëa và nêu §y ç các y¿u các tÑ Ëa ch¥t.

Các kí hiÇu mà chúng ta ghi chú ph£i thÑng nh¥t theo quy Ënh cça xí nghiÇp.

Các b£n v½ ph£i rõ ràng, s¡ch s½ và ph£i có tÉ lÇ.

Câu 17. Trình tñ thñc hiÇn khi thu th­p tài liÇu Ëa ch¥t trong các công trình ng§m:

Làm s¡ch g°¡ng t§ng, các công trình nghiên céu.

Ti¿n hành quan sát chi ti¿t các ·c iÃm Ëa ch¥t.

o v½ ho·c chåp £nh nhïng c¥u t¡o Ëa ch¥t ( toàn bÙ, ho·c tëng o¡n ).

Mô t£ các ·c iÃm vÁ khoáng s£n, á vây quanh.

Ti¿n hành l¥y m«u phân tích.

Xác Ënh vË trí nghiên céu ( liên k¿t thñc Ëa mÏ ).

Câu 18. Các công o¡n thñc hiÇn khi ti¿n hành chåp £nh t¡i các công trình ng§m:

DÍn s¡ch và làm ph³ng bÁ m·t chåp £nh.

Xác Ënh tÉ lÇ cho diÇn tích c§n chåp £nh.

Ký hiÇu và ánh d¥u y¿u tÑ Ëa ch¥t c¡ b£n.

Xác Ënh danh giÛi chåp £nh à tránh hiÇn t°ãng chÓng £nh kép.

Nên chåp £nh iÃm ta quan sát theo mÙt °Ýng th³ng song song vÛi Ñi t°ãng nghiên céu cça ta.

Câu 19. Thu th­p tài liÇu ß moong khai thác lÙ thiên:

Tài liÇu Ëa ch¥t °ãc thu th­p ß nhïng g°¡ng, nhïng s°Ýn t§ng.

Các b£n v½ chi ti¿t theo sÑ liÇu, nghiên céu o ¡c ngay ngoài thñc Ëa.

Khi b£n v½ hoàn thành c§n ph£i thà hiÇn §y ç các y¿u tÑ Ëa ch¥t.

VD: N¿p uÑn, ét gãy, ranh giÛi Ëa ch¥t..

à nâng cao Ù tin c­y ta nên ti¿n hành chåp £nh.

Câu 20. Các chÉ tiêu công nghiÇp c¡ b£n:

Hàm l°ãng công nghiÇp tÑi thiÃu cça thành ph§n có ích.

Hàm l°ãng biên cça thành ph§n có ích.

ChiÁu dày nhÏ nh¥t cça thân khoáng công nghiÇp.

ChiÁu dày lÛn nh¥t cça lÛp ¥t á k¹p cho phép.

HÇ sÑ mét ph§n trm tÑi thiÃu.

HÇ sÑ bÑc ¥t trong khai thác lÙ thiên.

Câu 21. Các ngyên t¯c phân chia khÑi trï l°ãng:

KhÑi trï l°ãng ph£i £m b£o 3 ph°¡ng diÇn Óng nh¥t.

Óng nh¥t vÁ Ëa ch¥t và tính ch¥t công nghÇ cça khoáng s£n.

Óng nh¥t vÁ iÁu kiÇn khai thác.

Óng nh¥t vÁ méc Ù khai thác.

Chu vi cça khÑi tính trï l°ãng s½ °ãc khoanh nÑi theo ranh giÛi tñ nhiên cça thân khoáng theo các tuy¿n thm dò,các t§ng khai thác ho·c các °Ýng nÙi ngo¡i suy theo tài liÇu thm dò.

Ñi vÛi các mÏ khoáng có hàm l°ãng thành ph§n có ích không Óng Áu ho·c chiÁu dày cça thân khoáng bi¿n Õi m¡nh thì trï l°ãng c¥p cao không v°ãt quá nng su¥t khai thác cça xí nghiÇp.

Hình d¡ng và kích th°Ûc cça khÑi trï l°ãng c§n ¡n gi£n, dÅ tính nên quy vÁ nhïng hình hÍc c¡ b£n.

Câu 22. Các thông sÑ tính trï l°ãng c¡ b£n:

DiÇn tích tính trï l°ãng:

Dùng máy o platimet à o diÇn tích.

Quy vÁ hình hÍc chu©n.

Sí dång ph§n mÁm chuyên dång ( Mapinfo..)

ChiÁu dày thân khoáng.

Chú ý chiÁu dày vuông góc °Ýng ph°¡ng thân khoáng.

Ñi vÛi các thân khoáng có công trình thm dò phân bÑ Óng Áu:

ChiÁu dày cça khÑi QUOTE

VÛi khÑi có chiÁu dày cça khÑi không Óng Áu: mi ChiÁu dày t¡i công trình.

Hàm l°ãng thành ph§n có ích:

Xác Ënh theo ph°¡ng pháp trung bình sÑ hÍc và phân bÑ Óng Áu:

C1 = QUOTE

Si: DiÇn tích £nh h°ßng.

Ci: Hàm l°ãng hãp ph§n có ích.

Câu 23. Ph°¡ng pháp tính trï l°ãng m·t c¯t song song th³ng éng:

N¿u diÇn tích giïa m·t c¯t chênh nhau không quá 40% (nhÏ h¡n 40%) thì thà tích khÑi:

Vk= QUOTE

N¿u S1> S2 trên 40% thì :

Vk= QUOTE .l

Ph§n rìa :

N¿u hình nêm:

Vr= QUOTE

Hình vát nhÍn: (nón)

Vr2 = QUOTE

Câu 24. Nguyên nhân làm nghèo khoáng s£n do iÁu kiÇn Ëa ch¥t:

Các thân khoáng có chiÁu dày nhÏ và có hình d¡ng phéc t¡p.

Trong thân khoáng có chéa các lÛp k¹p không ¡t chÉ tiêu.

Ranh giÛi giïa các thân khoáng và á vây quanh không rõ ràng.

Do á vây quanh thân khoáng có tính ch¥t c¡ lí y¿u.

Do khu vñc khai thác có hiÇn t°ãng ét, uÑn n¿p, khe nét..

Câu 25. Nguyên nhân làm nghèo khoáng s£n do khai thác:

Do các ti¿t diÇn lò khai thác có chiÁu cao v°ãt quá giÛi h¡n nên dÅ bË trÙn l«n giïa á vây quanh vÛi khoáng s£n.

Do không thà khai thác chÍn lÍc nên cing làm gi£m ch¥t l°ãng khoáng s£n.

Do lña chÍn các ph°¡ng pháp khai thác không phù hãp nên dÅ bË bÏ xót các ph§n khoáng s£n ß vách ho·c trå..

Do ti¿n hành không úng ph°¡ng pháp nÕ mìn cing làm gi£m ch¥t l°ãng khoáng s£n.

Câu26. Ã dñ báo và ánh giá tác Ùng môi tr°Ýng do khai thác, c§n gi£i quy¿t nÙi dung sau:

Xác Ënh á th£i do khai thác và kh£ nng sí dång cça chúng.

ánh giá méc Ù tác h¡i do bãi th£i và båi gây lên.

ánh giá tác h¡i do bãi th£i và uôi qu·ng gây lên.

Xác Ënh £nh h°ßng do khai thác mÏ b±ng các ph°¡ng pháp khác nhau tÛi quá trình Ëa ch¥t ngo¡i sinh, Ëa ch¥t thçy vn, Ëa ch¥t công trình.

Dñ báo £nh h°ßng cça khai thác tÛi các ho¡t Ùng s£n xu¥t khác trong khu vñc.

ánh giá méc Ù ô nhiÅm do khai thác và ch¿ bi¿n khoáng s£n.

Xác Ënh kh£ nng hÓi phåc ¥t ai sau khi k¿t thúc khai thác.