Câu  2: Trình bày những đặc trưng cơ bản của thơ. Cho VD

1, Cảm xúc:       

- Là cái gốc, cội nguồn cho sự sáng tạo ở trong thơ, sự chân thực về mặt tình cảm bao giờ cũng là một trong những thước đo rất chuẩn mực để đánh giá giá trị của bài thơ.

- Trong sự vận động của cảm xúc thơ có 1 hình thái vận động rất phổ biến. Từ cảm xúc đến suy nghĩ, từ rung động trực tiếp đền chiều sâu nhân thức, tạo nên vẻ đẹp trí tuệ , chất suy tưởng, chính luận, sức khái quát, ý nghĩa triết lĩ trong thơ.

- Hai khuynh hướng cần tránh khi sáng tác thơ:

          + Qúa coi trọng đến cảm xúc hay cảm xúc dễ dãi thì thơ sẽ rơi vào tình trạng sướt mướt, ủy mị.

          + Nếu coi nhẹ cảm xúc và quá coi trọng lí trí thì thơ sẽ khô khan , gượng ép.

VD thông qua bài thơ "Mẹ ốm"_ Trần đăng khoa. Chúng ta có thể dễ dàng nhận ra tình cảm yêu thương sâu sắc, sự hiếu thảo, lòng biết ơn của người bạn nhỏ với người mẹ bị ốm. Tác giả không đưa vào trong bài quá nhiều những từ ngữ bộc lộ tình cảm mà chỉ viết "Mẹ vui, con có quản gì" "con mong mẹ khỏe dần dần" thông qua đó bộc lộ tình cảm, sự hiếu thuận của mình với mẹ.  Làm cho bài thơ không quá ủy mị về cảm xúc mà cũng không quá lí trí, vẫn đưa người đọc đến nội dung chính của bài thơ chính là tình cảm của bạn nhỏ dành cho mẹ.

2, Tưởng tượng:

- là 1 năng lực tư duy góp phần đắc lực vào quá trình nhận thức của con người. Tưởng tượng trong thơ rất phong phú, đa dạng, bao gồm nhiều cấp độ khác nhau, có thể thể tưởng tưởng ra cả 1 tứ thơ, 1 cảnh ngộ hay 1 hình ảnh.

VD trong bài thơ cảnh khuya của hồ chí mình. Người viết:

"Trăng lồng cổ thu, bóng lồng hoa."

Trăng, cổ thụ và hoa, tuy chỉ là những cái bóng, nhưng chúng không độc lập với nhau mà hòa quyện nhau làm cho Bác đã vẽ nên được một cảnh đêm đẹp lung linh, huyền ảo đến như thế.

3, Ngôn ngữ thơ ca:

- Giàu hình ảnh:

+Thơ giàu hình ảnh mới là thơ hay, bao gồm màu sắc, đượng nét, hình khối. Và người ta thường nói "thi trung hữu họa"_ trong thơ có họa.

+hình ảnh trong thơ được tạo dựng bởi các thủ pháp quen thuộc như so sánh, nhân hóa, ẩn dụ,... và được cảm nhận bằng nhiều giác quan khác nhua như thị giác, thính giác, xúc giác,...

VD:CÂY DỪA

Cây dừa xanh toả nhiều tàu,

Dang tay đón gió, gật đầu gọi trăng.

Thân dừa bạc phếch tháng năm,

Quả dừa- đàn lợn con nằm trên cao.

Thông qua những hình ản, những thủ pháp nghệ thuật chúng ta có thể thấy được hình ảnh của cây dừa vô cùng sinh động trước mắt.

- Mang tính hàm xúc:

          + Hàm súc là phẩm chất rất quan trọng của thơ, nhất là thơ truyền thống. Thơ xưa coi ý tại ngôn ngoại.

          + Đối với thơ, nguyên tắc thơ cổ điển phải lựa chọn được lưu lượng ngôn từ tối thiểu nhưng phải đạt được hàm lượng thông tin tối đa.

- Giàu nhạc  điệu: Vần, thanh điệu, nhịp điệu.

          + Tính nhịp điệu của thơ thể hiện ở việc ngắt nhịp ngay trong nội bộ của một dòng thơ, ở việc tách dòng thơ, khổ thơ và đoạn thơ.

          + Vần cũng là một yếu tố tạo nên tính nhịp điệu cho thơ.

=> Đặc trưng cơ bản của thơ: thơ là một kiểu lời nói đặc biệt, kiểu lời nói này đòi hỏi phải có chất thơ và tứ thơ, có hình ảnh và cảm xúc, được diễn tả bằng ngôn ngữ có âm thanh, nhịp điệu nhằm bộc lộ được cái toi trữ tình của nhà thơ.