GIAO DỊCH ĐẦU TƯ CỔ PHIẾU TRÊN THỊ TRƯỜNG

NỘI DUNG

CÔNG TY CỔ PHẦN

CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN

THỊ TRƯỜNG GIAO DỊCH CỔ PHIẾU

CÁC NGUYÊN TẮC KHỚP LỆNH

CÁC LOẠI LỆNH

CÔNG TY CỔ PHẦN

(1) Vốn lấy từ công chúng thông qua

công cụ cổ phiếu,

(2) Trách nhiệm hữu hạn phần vốn góp

(3) Pháp nhân độc lập với sở hữu chủ

CÁC LOẠI C.TY CỔ PHẦN

Công ty riêng lẻ, là những cty hạn chế về cổ đông, hạn chế về vốn;

Công ty đại chúng, là những cty có cổ đông lớn, vốn lớn, đạt 1 trong 3 tiêu chí:

- Đã thực hiện chào bán cp ra công chúng,

hoặc có cp niêm yết tại TTGD, SGDCK;

- CP có ít nhất 100 nhà đầu tư sở hữu;

- Có vốn tối thiểu 10 tỷ đ.

VỐN TRONG CÔNG TY CỔ PHẦN

Vốn điều lệ (vốn đầu tư của chủ sở hữu)

Vốn chủ sở hữu:

- Gồm vốn điều lệ,

Thặng dư vốn cổ phần

Quỹ đầu tư phát triển

Lợi nhuận chưa phân phối

Quỹ khác

Ví dụ công ty Năm Bảy Bảy NBB 31.3.09

CÁC KHÁI NIỆM LIÊN QUAN CÔNG TY CỔ PHẦN

CỔ ĐÔNG

CỔ PHẦN: Mệnh giá 1 cổ phần là 10.000đ, NBB co 15,4 triệu cổ phần => 154 tỷ vốn điều lệ

CỔ PHIẾU: tờ giấy ghi nhận

GIÁ THỊ TRƯỜNG CỔ PHIẾU

IPO : Initial public offer

CÁC KHÁI NIỆM LIÊN QUAN CÔNG TY CỔ PHẦN

CỔ TỨC: Lợi nhuận chia cho nhà đầu tư theo mệnh giá. vi dụ cổ tức 20%, nghĩa là NĐT sở hữu 1 cp được hưởng cổ tức 20%x10.000 = 2000đ

THU NHẬP MỖI CỔ PHIẾU: EPS

EPS = lỢI NHUẬN SAU THUẾ/ VỐN ĐIỀU LỆ

Vd NBB: EPS = 76 tỷ/154tỷ = 49,3%, trong khi đó cổ tức = 21,56 tỷ/154 tỷ = 14%

ví dụ công ty NBB, VĐL 154 tỷ, KQ KD 2008

MUA BÁN CỔ PHIẾU TRÊN THỊ TRƯỜNG

THỊ TRƯỜNG OTC (over the counter)

Upcom

Sở giao dịch, Trung tâm giao dịch

- HOSE (Ho chi minh stock exchange)

- HNX (HASTC hanoi stock trading center, hanoi Stock exchange)

THỊ TRƯỜNG OTC (over the counter)

Giao dịch qua điện thoại, nhà đầu tư mua bán bằng hợp đồng chuyển nhượng tại công ty cổ phần (hoặc cty ck lưu ký)

Phí môi giới: "tiền cò"

Rủi ro về giao dịch

SỞ GIAO DÒCH C.K (TT.GIAO DÒCH)

Tính chaát: laø thò tröôøng giao dòch ñaáu giaù taäp trung, cuûa caùc coâng ty chöùng khoaùn thaønh vieân, veà chöùng khoaùn nieâm yeát.

Chöùc naêng: toå chöùc vaø duy trì moät thò tröôøng giao dòch lieân tuïc, coâng baèng, coâng khai, taïo voán ñaàu tö vaø taïo ra khaû naêng döï baùo kinh teá.

Toå chöùc:

- Caâu laïc boä mini,

- Coâng ty coå phaàn,

- Coâng ty coå phaàn coù söï tham döï tröïc tieáp cuûa nhaø nöôùc,

- Toå chöùc taøi chính ñaëc bieät, phi lôïi nhuaän.

UPCOM (Thị trường giao dịch cổ phiếu của CTĐC chưa niêm yết -The unlisted public companies market )

Ngày 24/06/2009, Thị trường UPCoM chính thức hoạt động tại HNX 10 cty niêm yết

1 - Thỏa thuận điện tử;

2 - Thỏa thuận thông thường:đại diện giao dịch nhập thông tin vào hệ thống đăng ký giao dịch để xác nhận giao dịch này.

Khối lượng giao dịch tối thiểu là 10 cổ phiếu hoặc 10 trái phiếu. Đơn vị yết giá quy định đối với cổ phiếu là 100 đồng và không quy định đơn vị yết giá đối với trái phiếu.

Biên độ dao động giá là +/-10% đối với cổ phiếu

10 -15h (nghỉ giữa phiên từ 11h30-13h30).

HOSE - Ho Chi Minh stock Exchange

Ngày 10/07/1998 Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Nghị định 48/1998/NĐ-CP về Chứng khoán và Thị trường chứng khoán cùng với Quyết định thành lập hai (TTGDCK) tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.

599/QĐ-TTg ngày 11/05/2007 chuyển đổi thành Sở giao dịch Chứng khoán Tp.HCM. Ngày 08/08/2007, SGDCK TP.HCM đã chính thức được khai trương (The Ho Chi Minh City Securities Trading Center HoSTC => HOSE)

Ngày 20/07/2000, TTGDCK Tp.HCM đã chính thức khai trương đi vào vận hành, và thực hiện phiên giao dịch đầu tiên vào ngày 28/07/2000 với 02 loại cổ phiếu niêm yết.

WEBSITE: www.hsx.vn

600.000 tài khoản NĐT, đáp ứng 3 triệu TK hoạt động

TIÊU CHUẨN NIÊM YẾT TRÊN HOSE

VĐL 80 tỷ

Hai năm liền trước năm đăng ký niêm yết phải có lãi và không có lỗ luỹ kế tính đến năm đăng ký niêm yết

Không có các khoản nợ quá hạn chưa được dự phòng

Tối thiểu 20% cổ phiếu có quyền biểu quyết của công ty do ít nhất 100 cổ đông nắm giữ

Cổ đông là thành viên HĐQT, BKS, Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc, P.Giám đốc hoặc P.Tổng Giám đốc và Kế toán trưởng của công ty phải cam kết nắm giữ 100% số cổ phiếu do mình sở hữu trong thời gian 6 tháng kể từ ngày niêm yết và 50% số cổ phiếu này trong thời gian 6 tháng tiếp theo

HNX HANOI STOCK EXCHANE

TTGDCK Hà Nội, được thành lập 11/7/1998, chính thức đi vào hoạt động từ năm 2005

Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (SGDCK Hà Nội) được thành lập theo Quyết định số 01/2009/QĐ-Ttg ngày 2/1/2009 của Thủ tướng Chính phủ trên cơ sở chuyển đổi, tổ chức lại Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội. (Hanoi Securities Trading Center HaSTC => HNX)

WBSITE: www.hnx.vn

TIÊU CHUẨN NIÊM YẾT TRÊN HNX

a) VĐL 10 tỷ đồng Việt Nam trở lên tính

b) Năm liền trước năm đăng ký niêm yết phải có lãi, không có các khoản nợ phải trả quá hạn trên một năm và hoàn thành các nghĩa vụ tài chính với Nhà nước;

c) Cổ phiếu có quyền biểu quyết của công ty do ít nhất 100 cổ đông nắm giữ;

d) Cổ đông là thành viên HĐQT, BKS, Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc, P.Giám đốc hoặc P.Tổng Giám đốc và Kế toán trưởng của công ty phải cam kết nắm giữ 100% số cổ phiếu do mình sở hữu trong thời gian 6 tháng kể từ ngày niêm yết và 50% số cổ phiếu này trong thời gian 6 tháng tiếp theo

I. Thời gian giao dịch

Thời gian giao dịch trong ngày: Trên HOSE

Cổ phiếu, chứng chỉ quỹ:

8:30 đến 9:00 - Khớp lệnh định kỳ (xác định giá mở cửa)

9:00 đến 10:00 - Khớp lệnh liên tục

10:00 đến 10:30 - Khớp lệnh định kỳ (xác định giá đóng cửa)

10:30 đến 11:00 - Giao dịch thỏa thuận

11:00 - Đóng cửa

Trên HNX: 8h 30-11h: Khớp lệnh liên tục

Trái phiếu: 8h:30 đến 11:00 - Giao dịch thỏa thuận

II. PHƯƠNG THỨC GIAO DỊCH

Phương thức giao dịch khớp lệnh

Phương thức giao dịch thỏa thuận

Phương thức giao dịch khớp lệnh

Khớp lệnh định kỳ (HOSE)

so khớp các lệnh tại một thời điểm xác định (8h30-9:00; 10h-10:30)

Khớp lệnh liên tục

So khớp các lệnh ngay khi lệnh được nhập vào hệ thống giao dịch (Hose 9:00 - 10:00)

HNX khớp lệnh liên tục 8h30-11h

Phương thức giao dịch thỏa thuận

Các thành viên tự thoả thuận với nhau về các điều kiện giao dịch

III. Nguyên tắc khớp lệnh

Ưu tiên về giá

Lệnh mua có mức giá cao hơn

Lệnh bán có mức giá thấp hơn

được ưu tiên thực hiện trước

Ưu tiên về thời gian

lệnh mua/bán cùng mức giá - lệnh nhập vào hệ thống giao dịch trước được ưu tiên thực hiện trước

IV. Các loại lệnh

Lệnh giới hạn (LO)

Lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh

xác định giá mở cửa (ATO)

Lệnh thị trường (MP)

Lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh

xác định giá đóng cửa (ATC)

Thời gian nhập lệnh- HOSE

Lệnh giới hạn (LO)

Là lệnh mua/bán tại một mức giá xác định hoặc tốt hơn

Lệnh có ghi giá

Vd: Mua REE 1.000cp @40.000

Bán SAM 500cp @29.000

Giá thực hiện (nếu lệnh được thực hiện) bằng hoặc tốt hơn giá ban đầu

Hiệu lực của lệnh: đến lúc kết thúc ngày giao dịch hoặc cho đến khi lệnh bị hủy bỏ

Ví dụ về lệnh LO (định kỳ)

Kết quả khớp lệnh:

-Giá khớp 100- KL khớp 2000

Ví dụ về lệnh LO (liên tục)

Kết quả khớp lệnh:

- Giá 98 - KL khớp 1000

- Giá 100 - KL khớp 1000

2. Lệnh thị trường (MP)

Lệnh mua tại mức giá bán thấp nhất hoặc lệnh bán tại mức giá mua cao nhất hiện có trên thị trường

Nếu khối lượng đặt lệnh của lệnh MP vẫn chưa thực hiện hết thì lệnh MP sẽ được xem là lệnh mua tại mức giá bán cao hơn hoặc lệnh bán tại mức giá mua thấp hơn tiếp theo hiện có trên thị trường

Nếu KL đặt lệnh của lệnh MP vẫn còn, lệnh MP sẽ được chuyển thành lệnh giới hạn mua (bán) tại mức giá cao (thấp) hơn một đơn vị yết giá so với giá giao dịch cuối cùng trước đó

Không nhập được khi không có lệnh đối ứng

Chỉ sử dụng trong phiên khớp lệnh liên tục (9:00 - 10:00)

2. Lệnh thị trường (MP)

Lệnh không ghi giá (ghi MP - giá thị trường)

Ví dụ: Mua REE 1.000cp @MP

Bán SAM 500cp @MP

Trình tự khớp:

Lệnh đối ứng? Không có  Lệnh bị từ chối

Có  Xét Giá tốt nhất: Khớp hết?  Chấm dứt

Không khớp hết  Giá tốt kế tiếp. Khớp hết?  Chấm dứt

Không khớp hết  Giá tốt kế tiếp...

...

Khối lượng lệnh MP hết?  Chấm dứt

Khối lượng lệnh MP còn  Chờ trên sổ lệnh tại mức giá thực hiện cuối cùng +1 đơn vị yết giá nếu là lệnh MP mua (-1 đơn vị yết giá nếu là lệnh MP bán)

Ví dụ về lệnh MP

Sổ lệnh cổ phiếu BBB như sau:

Ví dụ về lệnh MP

Sổ lệnh cổ phiếu BBB sau khi so khớp như sau:

Ví dụ về lệnh MP

Sổ lệnh cổ phiếu XYZ như sau:

3. Lệnh ATO

Là lệnh đặt mua/bán tại mức giá mở cửa

Lệnh không ghi giá (ghi ATO)

Ví dụ: Mua REE 1.000cp @ATO

Bán SAM 500cp @ATO

Lệnh ATO ưu tiên trước lệnh giới hạn khi so khớp lệnh.

Giá thực hiện (nếu lệnh được thực hiện) là giá khớp lệnh xác định giá mở cửa

Hiệu lực của lệnh: Trong phiên khớp lệnh định kỳ xác định giá mở cửa (8:30 - 9:00).

Ví dụ về lệnh ATO

Ví dụ 1: sổ lệnh CP CCC với giá tham chiếu 80

Ví dụ về lệnh ATO

Ví dụ 2: Cổ phiếu CCC giá tham chiếu 100

4. Lệnh ATC

Là lệnh đặt mua/bán tại mức giá đóng cửa

Lệnh không ghi giá (ghi ATC)

Ví dụ: Mua REE 1.000cp @ATC

Bán SAM 500cp @ATC

Lệnh ATC ưu tiên trước lệnh giới hạn khi so khớp lệnh.

Giá thực hiện (nếu lệnh được thực hiện) là giá khớp lệnh xác định giá đóng cửa

Hiệu lực của lệnh: Trong phiên khớp lệnh định kỳ xác định giá đóng cửa (10:00 - 10:30).

V. Giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư nước ngoài

Khớp lệnh định kỳ

Lệnh MUA nước ngoài nếu không được khớp hoặc chỉ được khớp một phần vào thời điểm khớp lệnh thì toàn bộ hoặc phần còn lại của lệnh mua đó sẽ TỰ ĐỘNG BỊ HỦY BỎ

Khớp lệnh liên tục

Lệnh MUA nước ngoài không được khớp ngay sẽ tự động bị hủy bỏ.

Khi khối lượng nhà đầu tư nước ngoài được phép mua đã hết, lệnh MUA nước ngoài nhập vào hệ thống sẽ không được chấp thuận

V. Giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư nước ngoài

Giao dịch thỏa thuận:

Khối lượng được phép mua sẽ được giảm xuống ngay khi giao dịch thỏa thuận được thực hiện giữa nhà đầu tư nước ngoài mua và nhà đầu tư trong nước bán.

Khối lượng được phép mua sẽ được tăng lên ngay khi kết thúc việc thanh toán giao dịch được thực hiện giữa nhà đầu tư nước ngoài bán với một nhà đầu tư trong nước.

Khối lượng chứng khoán được mua sẽ không thay đổi nếu giao dịch thỏa thuận giữa hai nhà đầu tư nước ngoài với nhau.

Tóm tắt các loại lệnh

VI. Một số quy định khác

Đơn vị giao dịch

Lô chẵn: 100 cổ phiếu, chứng chỉ quỹ

Lô lớn: Từ 20.000 cổ phiếu, chứng chỉ quỹ

Không quy định đơn vị giao dịch đối với giao dịch thỏa thuận trái phiếu

VI. Một số quy định khác

Đơn vị yết giá

Biên độ dao động giá: 5%

Giá tham chiếu: là giá đóng cửa của ngày giao dịch gần nhất trước đó.

VI. Một số quy định khác

Cổ phiếu, CCQ mới niêm yết

Tổ chức NY, CTCK tư vấn niêm yết phải đưa ra mức giá giao dịch dự kiến làm tham chiếu trong ngày giao dịch đầu tiên

Biên độ dao động giá trong ngày đầu tiên - 20%

Chỉ nhận lệnh giới hạn và khớp lệnh một lần theo phương thức khớp lệnh định kỳ

Nếu trong 3 ngày giao dịch đầu tiên, CP, CCQ mới niêm yết chưa có giá, tổ chức niêm yết sẽ phải xác định lại giá giao dịch dự kiến

VI. Một số quy định khác

Sửa, hủy lệnh

Trong khớp lệnh định kỳ: không được hủy lệnh được đặt trong cùng đợt khớp lệnh. Được hủy lệnh chưa được thực hiện (hết) trong lần khớp lệnh định kỳ/liên tục trước đó.

Trong khớp lệnh liên tục: được phép hủy các lệnh chưa được thực hiện.

VII. Thời gian áp dụng

Trước 07/06:

Khớp lệnh liên tục

Đơn vị giao dịch lô lớn (20.000)

Đơn vị giao dịch lô chẵn: 10 cp, ccq

07/06/2007 đơn vị giao dịch lô chẵn - 100 cổ phiếu, CCQ

Cảm ơn sự theo dõi của quý vị