Trình bày đại thể, vi thể và liên hệ lâm sàng của xơ gan

·   Đại thể:

-  Gan xơ thường thay đổi về kích thước, mật độ, màu sắc

+  Kích thước

üGan có thể to, nặng hơn bình thường do xâm nhập mỡ, ứ máu, mật...

üNhưng chủ yếu gan teo nhỏ, nhẹ do TB gan chết dần, bị mô xơ co kéo, bó chặt

+  Mật độ: chắc, dai, khó cắt

+  Màu sắc: thường nhạt màu, có thể xanh do nhiễm mật, vàng do nhiễm mỡ

-  Trên mặt gan có những hạt tái tạo nổi lên như đầu đanh. Mặt cắt thấy những hạt nhu mô tròn nằm giữa các vành đai xơ trắng.

-  Tùy theo kích thước hạt đầu đanh, xơ gan được chia làm 3 loại:

+  Xơ gan nốt nhỏ (<3mm): gặp trong xơ gan dinh dưỡng/ do rượu...

+  Xơ gan nốt lớn (>3mm): gặp trong viêm gan virus mạn tính, viêm gan tự miễn

+  Xơ gan nốt hỗn hợp: gặp trong viêm gan virus

-  Xơ gan mật: gan to chắc, mặt gan ráp, mấp mô nhưng không có các nốt

·   Vi thể

-  Tổn thương lớp trung mô

+  Thành phần mô liên kết (mô bào, TB sợi, sợi liên võng, sợi tạo keo và huyết quản) phát triển mạnh ở cả khoảng cửa, vách tiểu thùy, bên trong tiểu thùy, và quanh những hạt gan mới tái tạo

→Tạo nên những dải xơ rộng vây quanh các hạt nhu mô gan

+  Xâm nhập viêm loại 1 nhân trên những dải xơ và vùng mô gan bị hoại tử

-  Tổn thương nhu mô

+  TB gan có thể sưng đục, thoái hóa hạt, thoái hóa hốc, thoái hóa kính, teo đét, hoại tử; gặp cả trong các đám TB gan tái tạo

+  Các ống mật tân tạo xuất hiện trong mô xơ làm nghẽn đường dẫn mật{}

+  Xuất hiện các hạt tái tạo to nhỏ không đều nhau trong những vành đai xơ.{tiểu thùy giả}

-  Hình ảnh và vị trí tổn thương thay đổi tùy trường hợp xơ gan

+  Xơ gan dinh dưỡng/ do rượu: nhiều tiểu thùy giả, hiếm tiểu thùy có cấu trúc nguyên vẹn, nhiều TB gan bị thoái hóa mỡ. Có tiểu thể Mallory

+  Xơ gan do viêm gan virus: có cả tiểu thùy giả, tiểu thùy có cấu trúc nguyên vẹn, và tiểu thùy giả kém biệt hóa

+  Xơ gan mật: các tiểu thùy gan vẫn được bảo toàn. Các ống mật giãn rộng, xâm nhập viêm

+  Xơ gan tim: xơ gan đảo ngược, xơ gan lưỡng cực

+  Xơ gan nhiễm sắt/ lắng đọng đồng: nhuộm sắt/ đồng phát hiện được sắc tố sắt/ đồng

·   Liên hệ lâm sàng

-  Gan có khả năng hoạt động bù trừ tốt nên giai đoạn đầu không có triệu chứng rõ ràng

-  Giai đoạn cuối, biểu hiện 2 hội chứng:

+  Suy gan: vàng da, phù, xuất huyết dưới da...

+  Tăng áp lực TM cửa: cổ trướng, nôn ra máu, trĩ...

-  Cuối cùng, bệnh nhân tử vong do hôn mê gan hoặc xuất huyết

-  Chẩn đoán: tiền sử bệnh, biểu hiện lâm sàng, xét nghiệm sinh hóa, huyết học, mô bệnh học