Vào một ngày nồm của tháng hai tôi tỉnh lại vào lúc giữa trưa, lấy tay sờ soạng thì thấy bên cạnh trống trơn, có lẽ là Trần Khâm đã lên triều sớm. Sàn nhà ẩm ướt lành lạnh có dấu vết được lau qua, tuy thường ngày tôi thích đi chân trần nhưng hôm nay phải xỏ thêm đôi guốc gỗ.

Chậm chạp bước sang phòng Quốc Chẩn cũng thấy mọi thứ ngăn nắp trống trải, mới sực nhớ ra là nó đã đi học rồi.

Mấy hôm nay trời nồm nên trong người tôi vô cùng mệt mỏi, lại đau lưng nhức khớp, thường xuyên ngủ từ tối tới tận trưa hôm sau. Từ lúc thái hậu đổ bệnh Trần Khâm cứ cách năm bảy bữa lại xa giá đến Thiên Trường ở một đêm rồi quay về chăm lo sự vụ, chị dâu cả cũng ở hẳn tại hành cung, để tiện bề cơm bưng nước rót.

Tôi khẽ gọi Thụy Hương, nhưng lên tiếng lại là một nô nhi ở bên ngoài, nó nhanh chân chạy vào thưa:

"Bẩm phu nhân, chị Thụy Hương đi rước hoàng tử về rồi ạ!"

Tôi thoáng kinh ngạc, lại nhìn trời vẫn còn sớm thì hỏi:

"Hôm nay có việc gì hay sao?"

Con bé kia cúi đầu, giọng hơi run rẩy đáp:

"Bẩm, hành cung truyền tới tin thái hậu đã băng nên chị Thụy Hương đi rước cậu về rồi. Mấy hôm nay phu nhân không khỏe nên bọn em không dám gọi ạ!"

Đầu tôi như có sấm giữa trời quang, đến lúc này tôi mới để ý bộ quần áo đứa hầu này mặc đã thay ra một màu trắng ngà, mà những loại rèm cửa hay đồ vật có màu sắc nổi bật cũng thay bằng những thứ màu đơn bạc.

Trước mắt tôi mờ mịt, tôi khóc như một đứa trẻ mất mẹ. Chị Trinh ở bên ngoài chạy tới đỡ lấy tôi, gặp chị ta tôi lại càng khóc thảm thiết, mà chị Trinh trông thấy tôi khóc cũng òa khóc theo.

Cho đến khi Thụy Hương đưa Quốc Chẩn trở về thì đầu tôi đã đau không chịu được, mơ màng một chốc rồi lịm đi.

Khi tỉnh lại thì trời đã sập tối, nhập nhèm mở mắt liền trông thấy chị Trinh ngồi bên giường, ánh nến leo lét nhảy nhót ở phía sau làm cái bóng in trên vách tường giống như đang nhảy múa. Tôi nhìn cái bóng đến phát ngốc, rồi chợt nhớ ra chuyện trưa nay, vội bắt lấy cánh tay chị, hỏi:

"Thái hậu sao rồi ạ?"

Chị Trinh hình như đang nghĩ gì đó lung lắm, thấy tôi thình lình chộp lấy chị thì cũng giật mình. Lát sau chị mới trấn tĩnh, chậm rãi đáp:

"Người băng rồi, trưa nay chị đã cho Chẩn và Thuyên đi Thiên Trường với Thái sư, hiện chắc cũng đã tới."

Tôi thở hắt ra:

"Vậy còn chị em mình?"

Nét mặt chị Trinh bỗng phức tạp, như buồn mà cũng như vui. Tôi lại càng mờ mịt nhìn chị, mới nghe:

"Chị không đi nữa, em cũng không đi được, em có mang hơn một tháng rồi."

Đến lúc này tôi mới nhớ tới biểu hiện mệt mỏi mấy hôm nay của mình, hóa ra lý do là đây.

Thông thường đàn bà có mang sẽ không đến được mấy chỗ đám tang nên tôi cũng yên ổn ở cung Quân Hoa chờ chồng con của mình quay trở lại. Đáng nói là một ngày hai buổi vẫn khóc lóc cho đến khi thiếp đi, đến mức Thụy Hương phát cáu, nghiêm mặt nói với tôi:

"Nếu phu nhân cứ khóc như thế, đứa trẻ sinh ra ắt hẳn sẽ thích khóc cho xem."

Tôi cũng chẳng thể ngăn nỗi mình, nên từ khóc công khai tôi âm thầm chuyển qua khóc một mình bên gối. Có điều sau chuyện đó tôi bỗng dưng trở thành một tấm gương sáng của lòng hiếu thảo trong thiên hạ, trong lòng tôi thật sự là có buồn bã, và nó khuếch đại lên bởi cảm xúc của một người đàn bà mang thai.

Buổi đêm ba ngày sau, tôi đang ngủ thì thấy trên mí mắt ngưa ngứa, mệt mỏi tỉnh lại quả nhiên thấy Trần Khâm đứng nhìn tôi chằm chặp ở đầu giường, cánh tay vẫn giữ ở không trung chưa kịp thu lại. Ánh trăng xuyên qua khung cửa sổ, hắt lên tường bóng của bụi hồng gai đang xào xạc múa reo.

Mới ba ngày không gặp mà trông anh ta gầy đi không ít. Suýt chút thì tôi nhận không ra.

Trần Khâm cũng phát hiện ra tôi đã tỉnh, bèn nói một câu không mặn không nhạt:

"Khóc đến nỗi mắt sưng như con ếch vậy!"

Trong lòng tôi khó chịu, lại không kìm được mà khóc nấc lên. Trần Khâm bỗng trở nên luống cuống, vội ngồi xuống ôm lấy tôi vào trong ngực, giở khóc giở cười bảo:

"Từ đồng trang lứa với Quốc Chẩn, nay sắp trở thành đứa trẻ sơ sinh luôn rồi!"

Tôi đấm vào ngực anh ta, xót xa nói:

"Chàng... gầy đi nhiều quá!"

Trên đỉnh đầu tôi truyền tới tiếng thở dài. Thái hậu mất, không cần nghĩ cũng biết có lẽ mấy hôm nay anh ta sinh hoạt chẳng ra gì, khéo lại bỏ cả việc ăn ngủ, chẳng biết bọn nội hầu ở hành cung trông nom cái kiểu gì.

Tôi vẫn vùi trong ngực Trần Khâm mà khóc rưng rức, chẳng biết là qua bao lâu, chỉ cảm thấy bàn tay đang vỗ trên lưng mình âm ấm mới thả lỏng mà ngủ thiếp đi. Thế rốt cuộc lại trở thành anh ta phải dỗ dành an ủi tôi ngược trở lại.

Tháng ba, Trần Khâm ra lệnh ân xá. Sau đấy là cúng bốn mươi chín ngày.

Sau khi Thái hậu mất, Tuệ Trung thượng sĩ đã trở về viết một bài kệ ngắn để cầu siêu, sau đấy tôi nghe tin Thượng hoàng cũng lấy đạo hiệu là Vô Nhị Thượng Nhân rồi bắt đầu tu thiền ở chùa Tư Phúc. Tôi vốn định hỏi Trần Khâm rằng khi mình chết đi anh ta sẽ giống như Thượng hoàng chứ, sau đó nhìn thấy ánh mắt buồn thương của Trần Khâm thì suy nghĩ lại. Thôi thôi, vẫn không nên hỏi trong lúc này.

Tình trạng đó kéo dài đến hai tháng sau thì xem như hết hẳn, tôi cũng không còn cảm thấy mệt mỏi rã rời như trước nữa, dù vậy lần này vẫn cảm thấy rất khác so với lúc có mang con đầu lòng. Ví như lúc trước lúc có thai Quốc Chẩn cũng không nghén dữ dội như thế, ăn vào bao nhiêu lại nôn ra bấy nhiêu. Tôi càng trở nên rầu rĩ, nhắm chừng vợ chồng liền tâm, Trần Khâm gầy đi tôi cũng không thể nào mà béo lên được.

Có thai đứa thứ hai cũng không còn bỡ ngỡ như lần trước, ngoại trừ đứa nhỏ này không hiểu chuyện như Quốc Chẩn thì không có gì đáng nói. Thế nên mỗi lần thằng nhóc bày đôi mắt sáng long lanh nhìn tôi, năn nỉ tôi sinh em gái cho nó thì tôi chỉ biết cười trừ, nhẹ giọng bảo:

"Mẹ e đứa em trai này còn mạnh mẽ hơn cả con nữa!"

Những lúc đấy chỉ thấy thằng nhóc xụ mặt xuống buồn bã cả buổi, ấy vậy mà hôm sau nó lại khôi phục lại sự nhiệt tình. Tôi thở dài, nếu đứa bé này là con gái, hẳn sẽ là một đứa con gái hết sức mạnh mẽ.

Trần Khâm vẫn thường cười trêu tôi:

"Ồ, vẫn còn có thể mạnh mẽ hơn cả em sao?"

Tôi đỏ mặt trừng mắt nhìn anh ta, lúc này oắt con trong bụng lại đạp mạnh một cái khiến tôi không thở nỗi, còn Trần Khâm thì cười đắc ý liên tục xoa bụng tôi khen "con ngoan". Quả đúng chưa sinh ra đã biết là cái đồ phản bội, cha con cùng một giuộc với nhau. Nghĩ vậy, tôi lại càng thương yêu Quốc Chẩn.

Thời điểm này cả nước giống như bên trong chảo lửa, cùng đoàn kết một lòng chuẩn bị cho công cuộc chống giặc ngoại xâm, già trẻ lớn bé đều hăng hái một lòng, thuần thục hết thảy mọi sự.

Trần Khâm bận đến đầu tắt mặt tối, nhưng vẫn đến thăm tôi đều đặn, tiện thể kể cho tôi nghe mấy chuyện hay ho trong triều. Đáng nói thì phải kể đến câu nói đầy khí thế của cha tôi để phản bác lại ý xin bổ sung tráng đinh trong dân vào quân cho đủ quân số. Lúc ấy cha tôi đã nói rằng: "Quân quý ở tinh nhuệ, không quý ở số đông. Dẫu đến một trăm vạn quân mà như Bồ Kiên thì cũng làm gì được?"

Bồ Kiên là một hoàng đế thời Tần, khi dẫn quân vào đánh nước Tấn đã huênh hoang tuyên bố: "Cứ như số quân của ta thì chỉ ném roi ngựa xuống sông cũng ngăn dòng nước lại được", sau đấy toàn quân của y chết hết. Trong lòng tôi lấy làm đắc ý, những kẻ cầm quân đi chinh phạt từ cổ chí kim có kẻ nào mà không tự tin là mình sẽ dẹp sạch cỏ nước người đâu. Nhưng trời không chiều lòng người, nhất là với những việc thương thiên hại lý.

Từ đầu năm đã có tin từ phương Bắc, cho dù phản quân chống đối Hốt Tất Liệt nổi lên liên miên nhưng bọn chúng cũng đã ráo riết sắm sửa quân đội ở các vùng phía Nam, khó lòng tránh khỏi một hồi đao thương chồn ngựa đá.

Trong lúc trà dư tửu hậu, tôi lại nghe được một chuyện về Thoát Hoan.

Ngày trước dù là lúc ở Nguyên triều hay khi bị mất trí ở thành Bí Giang, tôi cũng mơ hồ chứng kiến được con đường tranh đấu để lên ngôi cao quyền lực của anh ta với Thái tử Chân Kim khi ấy. Thoát Hoan là một hoàng tử không tên không tuổi, mẹ anh ta mất sớm và tự anh ta dùng máu để leo lên được danh vị như ngày hôm nay.

Chân Kim là con trưởng của Hoàng hậu Sát Tất, sớm đã được lập làm Thái tử. Chân Kim ngự trên ngôi thái tử an ổn gió thổi cũng không ngã, dưới anh ta còn có hai người em cùng mẹ nên vốn cũng không cần phải hoạnh họe tranh đoạt với Thoát Hoan làm gì. Tiếc là lòng nghi kỵ của anh ta quá lớn, thấy Thoát Hoan tuổi còn nhỏ đã tỏ ra thông tuệ, lại không có nhà mẹ làm chỗ dựa liền cứ thế lấn tới, làm khó dễ đủ điều. Rốt cục chó cùng rứt giậu, thức tỉnh con thú dữ bên trong Thoát Hoan, không may lại chính là một con hổ muốn làm bá chủ.

Thoát Hoan đánh tây dẹp đông một thời gian, tiếng nói của anh ta cũng sắp ngang hàng với thái tử. Đầu óc của anh ta còn âm hiểm hơn cả Chân Kim, cài vào bên cạnh Chân Kim không biết bao nhiêu gián điệp. Cuối cùng thì Chân Kim bị một người đàn bà bên gối bỏ thuốc chết dần chết mòn, mới năm trước đã ốm liệt giường một trận rồi bỏ mạng.

Có điều Thoát Hoan trăm tính vạn tính nhưng không tính được lòng dạ của cha anh ta. Chân Kim chết đi, đừng nói là Thoát Hoan mà ngay cả hai người em cùng mẹ với Chân Kim cũng chẳng hề được lập làm thái tử. Để kìm lại đàm tiếu của các đại thần trong triều, ông ta đưa con trai thứ ba của Chân Kim lên làm hoàng thái tôn.

Thằng cháu của Thoát Hoan ấy vậy mà chỉ là con thứ, tuổi cũng chỉ qua hai mươi. Nhưng biết làm sao được, ông già Hốt Tất Liệt tuy đã ngoài bảy mươi nhưng vẫn minh mẫn thiện chiến, trừ khi ông ta chết bất đắc kỳ tử nếu không bọn họ ngoài trừng mắt nhìn ra thì còn làm được gì? Thoát Hoan trù tính không một lỗ hổng nhưng làm sao tính được anh ta sẽ thất bại ở Đại Việt, vì thế làm khả năng chạm tới ngôi vị lại càng xa vời. Thế nên lần này để lấy lại uy tín có lẽ người dẫn quân sang sẽ lại tiếp tục lại là anh ta.