CHƯƠNG XX

 

Vào những ngày cuối tháng Tám nóng nực và ồn ào, bên địch đột ngột ngừng pháo kích. Im lặng sập xuống thành phố khiến người ta sửng sốt. Những người hàng xóm gặp nhau ngoài phố, giương mắt nhìn nhau bồn chồn, phân vân không biết điều gì có  thể sắp xảy tới. Sự yên tĩnh sau những ngày náo động, không mang lại chút nguôi dịu nào cho thần kinh, mà thậm chí có thể còn gây căng thẳng thêm. Không ai biết tại sao các khẩu pháo của bọn Yankee lại im bặt; không có tin tức gì về quân ta, ngoài việc một số lớn đã được rút khỏi những công sự phòng ngự quanh thành phố và đang hành quân về phía Nam để bảo vệ đường xe lửa. Không ai biết chiến sự đang xảy ra ở đâu hoặc diễn biến ra sao, nếu thực sự có giao chiến.

Giờ  đây, tin tức duy nhất là tin truyền miệng, thiếu giấy, thiếu mực, thiếu người, các báo đã tạm đình bản từ khi cuộc vây hãm bắt đầu. Những tin đồn khủng khiếp nhất, không biết khởi phát từ đâu, lan nhanh khắp thành phố. Trong im lặng đầy lo âu, những đám đông đổ về tổng hành dinh của tướng Hood hỏi tin, những đám đông tập trung quanh sở bưu chính và nhà ga, mong nhận được tin đại cát, vì mọi người đều hy vọng việc pháo binh của Sherman im tiếng có nghĩa là quân Yankee đang tháo lui và quân Liên bang đang truy kích chúng trên con lộ ngược lên Dalton. Nhưng tịnh không có tin tức gì. Dây điện báo im lìm, không có chuyến tàu nào tới từ miền Nam trên tuyến đường sắt còn lại và công việc chuyển thư từ và công văn bị gián đoạn.

Mùa thu bụi bặm, nóng ngột, đang lẻn đến để bóp nghẹt cái thành phố đột nhiên trở nên im ắng, chất thêm cái trọng lượng khổ hạnh, hào hển của nó lên những con tim mệt mỏi, lo âu. Scarlett sốt ruột điên người vì không được tin tức gì về Tara, nhưng vẫn cố làm vẻ kiên cường. Nàng có cảm giác như cuộc bao vây đã kéo dài tới một thiên thu, như thể cả đời, nàng đã sống với tiếng đại bác bên tai cho đến khi cái im lặng chết chóc kia sập xuống thành phố. Vậy mà kể từ khi cuộc bao vây bắt đầu, mới chỉ có ba mươi ngày. Ba mươi ngày bị vây hãm! Thành phố với hệ thống chiến hào đất sét đỏ bao quanh, tiếng đại bác uỳnh uỳnh đơn điệu không lúc nào ngớt, những dãy dài xe cứu thương và xe bò lũ lượt lăn bánh tới bệnh viện, máu giỏ ròng ròng xuống những đường phố bụi bặm, những đội mai tang kéo xềnh xệch những tử thi chưa kịp lạnh, quẳng như những khúc gỗ xuống những huyệt nông toèn nối nhau thành từng dãy dài bất tận. Mới có ba mươi ngày.

 

Và  kể từ khi quân Yankee từ Dalton tiến xuống phía Nam, cũng mới có bốn tháng ! Mới có bốn tháng ! Scarlett nghĩ thầm, ngoái nhìn lại cái ngày xa xăm ấy, tưởng như nó thuộc về tiền kiếp. Ồ, không ! Chắc chắn không thể chỉ là bốn tháng ! Phải là cả một đời người rồi.

Bốn tháng trước đây ! Bốn tháng trước đây, Dalton, 

Resaca, núi Kennesaw 

, đối với nàng, chỉ là những địa danh trên tuyến đường xe lửa. Bây giờ, chúng là  những bãi chiến trường, những trận đánh tuyệt vọng, vô ích, trong quá trình Johnston lui quân về phía Atlanta. Và giờ đây, Suối Cây Đào, Decatur, Nhà thờ Ezra và suối Utoy không còn là những cái tên êm đềm của những nơi chốn êm đềm. Không bao giờ nàng còn có thể nghĩ về chúng như những ngôi làng thanh bình đầy bạn bè đon đả chào đón, như những nơi xanh rờn cỏ cây nàng thường đến pích-ních với những sĩ quan đẹp trai bên bờ êm mượt của những dòng suối trôi lờ lững. Những cái tên đó còn có nghĩa là những trận chiến đấu, và những bãi cỏ xanh êm nơi nàng đã từng ngồi, giờ bị cày nát bởi những bánh xe chở pháo nặng nề, chà đạp dưới những bàn chân hung dữ khi lưỡi lê chạm lưỡi lê, phẳng lì ở những chỗ những thân người đã quằn quại vật vã trong cơn hấp hối… Và những dòng nước lờ đờ giờ đây đỏ ngầu, đỏ như chưa bao giờ đất sét miền Giorgia có thể làm chúng đỏ đến thế. Suối Cây Đào, theo người ta kể, thành màu tía sau khi quân Yankee qua. Suối Cây Đào, Decatur, Nhà thờ Ezra và suối Utoy không bao giờ còn là địa danh nữa. Đó là tên những nấm mồ của bạn bè thưở trước, tên những khu rừng um tùm lau sậy, nơi những tử thi nằm rữa thối không ai chôn cất, tên của bốn mặt phòng thủ Atlanta, nơi Sherman đã đánh quân đột phá vào, nơi quân của Hood đã ngoan cường đánh lui kẻ địch.

 

Cuối cùng, tin tức từ phương nam cũng tới thành phố Atlanta căng thẳng thần kinh. Đó là những tin kinh hoàng, nhất là đối với Scarlett.Tướng Sherman lại một lần nữa thử thách mặt thứ tư của thành phố, đánh vào đoạn đường sắt ở Jonesboro. Hiện giờ, đại quân Yankee chĩa mũi nhọn vào mặt thứ tư đó không phải là những đơn vị đánh lẻ, hoặc những phân đội kỵ binh, mà là chủ lực tập trung của chúng. Và hàng nghìn quân Liên bang đã phải rút khỏi những tuyến phòng thủ kế cận quanh thành phố để đối phó với chúng. Điều đó giải thích tại sao pháo địch tự nhiên im bặt.

“Tại sao lại là Jonesboro ?” Scarlett tự hỏi thầm, tim thót lại khiếp hãi khi nghĩ đến ấp Tara gần đó. “Tại sao bao giờ chúng cũng phải nhằm đánh Jonesboro mới được? Tại sao chúng không thể tìm được nơi nào khác để đánh đường sắt?”

Trong một tuần nàng không nhận được tin gì về  Tara và bưc thư ngắn ngủi của ông Gerald  càng làm nàng thêm lo sợ. Bệnh tình Careen có chiều hướng nặng thêm và cô bé rất, rất ốm. Bây giờ thì phải mất hàng bao nhiêu ngày, thư  mới tới được, phải chờ hàng bao nhiêu ngày mới có thể biết Careen còn sống hay chết rồi. Ôi, giá như nàng có thể về nhà từ đầu cuộc bao vây, Melanie hay chẳng Melanie!

Ở Jonesboro đang đánh nhau – dân Atlanta chỉ biết có chừng nấy, còn chiến sự diễn biến ra sao thì chẳng ai hay và những tin đồn loạn xạ nhất làm cho thành phố như ngồi trên đống lửa. Cuối cùng, một liên lạc viên từ Jonesboro mang tới cái tin phấn khởi là bọn Yankee đã bị đánh lụi. Nhưng chúng đã làm một cuộc đột kích vào Jonesboro, đốt nhà ga, cắt đứt các đường dây điện báo và bóc một đoạn đường sắt dài ba dặm trước khi rút lui. Đội công binh đang làm việc như điên để sửa đường nhưng phải một thời gian nữa mới xong được, vì bọn Yankee đã bóc tà-vẹt, đốt thành nhiều đống lửa, chất những thanh ray cong queo lên cho đến khi rực đỏ, rồi đem quấn quanh những cột dây thép như những cái mở nút chai khổng lồ. Thời kỳ này, thật khó mà thay thế được những thanh ray sắt, khó mà thay thế bất cứ cái gì bằng sắt.

 

Không, bọn Yankee đã không tới được Tara. Cũng người liên lạc mang tin đến cho tướng Hood, cam đoan với Scarlett thế. Anh ta đã gặp ông Gerald sau trận đánh, đúng lúc anh ta khởi hành đi Atlanta và ông Gerald đã nhờ anh ta chuyển đến cho nàng một bức thư.

Nhưng ba tôi làm gì ở Jonesboro? Người liên lạc viên trẻ tuổi có vẻ lúng túng khi trả lời. Ông Gerald đi kiếm một bác sĩ quân y mới về ấp Tara.

Đứng dưới ánh nắng chiếu vào hàng hiên trước nhà, cảm ơn anh thanh niên đã mang thư đến, Scarlett cảm thấy đầu gối bủn rủn. Chắc chắn Careen sắp chết nếu như bệnh tình của cô vượt quá trình độ y học của bà Ellen và ông Gerald phải đi tìm bác sĩ! Khi người liên lạc phóng đi trong một cơn lốc bụi đỏ, Scarlett xé phong thư của ông Gerald bằng những ngón tay run rẩy: Liên bang bây giờ thiếu giấy đến nỗi ông Gerald phải viết vào giữa những dòng của bức thư nàng gửi cho ông gần đây, nên đọc rất khó.

“Con gái thân yêu,

 

Mẹ  và cả hai em gái con đều bị thương hàn. Ba mẹ con rất ốm nhưng ta phải hy vọng là sẽ  qua khỏi thôi. Khi phải nằm liệt giường, mẹ bảo ba viết thư dặn con bất kỳ trường hợp nào cũng không được về nhà, kẻo chính con và Wade có thể lây bệnh. Mẹ gửi con tất cả tình yêu thương và nhắc con cầu nguyện cho mẹ”.

  

“Cầu nguyện cho mẹ!” Scarlett chạy bay lên cầu thang về phòng riêng và quỳ xuống bên giường cầu nguyện như chưa bao giờ cầu nguyện một cách thành kính đến thế. Không phải là những câu kinh Rose công thức, mà là những lời từ đáy tim lặp đi lặp lại: “Lạy Đức Mẹ sinh ra Chúa đừng để cho mẹ con chết! Con xin ăn ở hết sức tử tế nếu Người để cho mẹ con được sống! Con cúi xin Đức Mẹ đừng để cho mẹ con phải chết!”.

Cả tuần sau, Scarlett tha thẩn quanh nhà như một con vật ốm, chờ ngóng tin tức ấp Tara, mỗi lần nghe tiếng vó ngựa lại giật thót người, đêm đêm hễ thấy người lính nào gõ cửa là bổ nhào xuống cầu thang gác tối om, nhưng vẫn bặt vô âm tín. Tưởng như giữa nàng và ấp Tara là cả bề rộng của lục địa chứ không phải chỉ là hai mươi lăm dặm đường bụi mù.

Hoạt  động bưu điện vẫn ách tắc, không ai biết quân Liên bang hiện ở đâu hoặc bọn Yankee đang mưu  đồ chuyện gì. Chẳng ai biết gì ngoài việc hàng nghìn binh sĩ áo xám và áo xanh đang phục đâu đó giữa Atlanta và Jonesboro. Trong một tuần, không một dòng, một chữ nào từ ấp Tara!

 

Scarlett  đã từng chứng kiến khá nhiều “ca” thương hàn ở bệnh viện Atlanta nên biết rõ một tuần nghĩa là thế nào với cái bệnh ghê gớm ấy. Bà Ellen đang ốm, có khi là sắp chết, mà Scarlett này thì khoanh tay bất lực ở Atlanta đây, với một người đàn bà chưa phải trông coi và hai đạo quân ngăn cách với gia đình! Bà Ellen đang ốm - có thể là sắp chết. Nhưng có thể nào bà Ellen ốm được! Xưa nay bà chưa bao giờ ốm cả. Chỉ riêng ý nghĩ đó đã khó tin và nó đánh vào chính nền tảng sự an toàn của đời Scarlett. Tất cả mọi người khác có thể ốm trừ bà Ellen. Bà chăm sóc những người ốm và làm cho họ bình phục. Bà không thể ốm được. Scarlett ước sao mình có mặt ở nhà. Nàng muốn có mặt ở ấp Tara với tất cả nỗi khát khao tột cùng của một đứa trẻ khiếp hãi chỉ một mực bồn chồn hướng về chốn nương náu duy nhất mà nó biết. Quê nhà! Ngôi nhà trắng trải dài với những tấm rèm trắng phất phơ ở cửa sổ, cái bãi san sát cỏ ba lá với những đàn ong bận rộn, thằng bé da đen đứng trên bậc thềm xua đàn vịt và gà tây khỏi những luống hoa, những cánh đồng đất đỏ thanh bình và hàng dặm, hàng dặm ngút ngàn bông trắng xóa dưới ánh mặt trời! Ôi, quê nhà!

Giá  như nàng về nhà ngay từ đầu cuộc bao vây trong khi mọi người xô nhau chạy loạn! Nếu vậy, nàng đã có thể đưa Melanie cùng về chốn an toàn, tha hồ có thời giờ rảnh.

“Ôi, Melanie, quỷ bắt cô ta đi!” nàng rủa thầm đến hàng nghìn lần, “Tại sao cô ta không đi Maicon với bà cô Pitty cho rảnh nợ? Cô ta ở đấy mới đúng chỗ, có họ hàng thân thích, chứ ở đây với mình đâu có hợp. Mình không phải máu mủ của cô ta. Tại sao cô ta lại cứ bám nhằng nhẵng lấy mình? Giả cô ta đi Maicon , thì mình đã có thể về nhà với mẹ. Ngay cả bây giờ, ngay cả bây giờ, nếu không vì đứa bé trong bụng cô ta, mình đã có thể liều về nhà, bất chấp bọn Yankee. Có khi tướng Hood lại cho người hộ tống mình cũng nên. Tướng Hood là người rất tốt, mình biết mình có thể nói với ông cho một nhóm hộ tống với một lá cờ trắng để đưa mình qua tuyến lửa. Khốn nỗi mình lại phải chờ đứa bé ấy ra đời… Ôi! Mẹ! Mẹ! Mẹ đừng chết nhé!... Tại sao cái thai ấy mãi không ra đi cho? Hôm nay, mình sẽ đến hỏi bác sĩ Meade xem có cách nào đẩy nhanh việc sinh nở để mình có thể về nhà… nếu mình có thể xin được một nhóm hộ tống. Bác sĩ Meade bảo cô ta sẽ đẻ khó. Lạy Chúa! Ngộ nhỡ cô ta chết! Melanie chết và Ashley… Không, mình không nên nghĩ đến chuyện ấy, chẳng đẹp đẽ gì. Nhưng Ashley… Không mình không nên nghĩ đến chuyện ấy vì lẽ Ashley đã chết rồi. Nhưng chàng đã yêu cầu mình hứa là sẽ trông nom cô ta. Nhưng… nếu vì mình không trông nom mà cô ta chết và Ashley lại vẫn còn sống thì… không, mình không nên nghĩ về chuyện ấy.  Như thế là tội lỗi. Mà mình đã hứa với Chúa là sẽ ăn ở tử tế nếu Người không để cho mẹ phải chết. Ôi, giá cô ta đẻ đi cho rồi. Giá mình có thể thoát khỏi nơi này… về nhà… hoặc đến bất cứ đâu trừ nơi này.”

Giờ  đây, Scarlett căm ghét cái thành phố chìm trong một im lặng báo điềm gở này mà nàng đã từng yêu mến. Atlanta không còn là nơi vui cuống vui cuồng mà nàng đã yêu thích. Đó là một nơi gớm ghiếc như một thành phố bị dịch hạch, tịch mịch, tịch mịch một cách dễ sợ sau sự náo động của những ngày bao vây. Trong tiếng ầm ầm đầy chết chóc của pháo kích, còn có một cái gì kích thích. Trong cái tịch lặng tiếp sau đó, chỉ có hãi hùng. Thành phố đầy ám ảnh, ám ảnh của khiếp sợ, của bất trắc và của những hồi ức. Những mặt người lo âu và dăm ba người lính mà Scarlett gặp đều mang cái vẻ rã rời của những vận động viên chạy đua cố tự cưỡng mình chạy nốt chặng cuối mặc dầu thất bại đã rành rành.

 

Ngày cuối cùng của tháng Tám mang đến cái tin chắc chắn là  cuộc chiến đấu ác liệt nhất, kể từ sau trận Atlanta, đang diễn ra ở đâu đó dưới phía nam, Atlanta chờ tin về kết quả trận đánh, nín thở không dám cười đùa. Giờ đây ai nấy đều biết cái điều mà binh lính đã biết từ hai năm trước. Atlanta đang ở bước đường cùng, và nếu đường sắt ở Maicon mất thì Atlanta cũng mất theo.

Sau ngày mồng một tháng Chín, Scarlett thức dậy với một cảm giác sợ hãi đè nặng đến ngạt thởm cái cảm giác sợ hãi nàng đã mang về giường nằm đêm hôm qua. Nàng nghĩ thầm, hãy còn ngái ngủ: “Đêm qua, lúc đi nằm, mình lo chuyện gì nhỉ? À phải, chuyện chiến sự. Hôm qua, có đánh nhau ở đâu đó! Ồ, bên nào thắng nhỉ?” Nàng vội vàng ngồi dậy, dụi mắt và tim nàng lại trĩu xuống dưới gánh nặng lo âu của ngày hôm trước.

Mới sớm mai mà không khí đã ngột ngạt, bức bối, báo hiệu một buổi trưa trời xanh ngăn ngắt và nắng chói chang như thiêu đốt. Con đường cái lớn bên ngoài nằm im lịm. Không một tiếng cót két xe qua. Không một toán quân nào khua bụi đỏ lên dưới bước chân rậm rịch. Cũng chẳng thấy giọng rề rà xủa đám gia nô da đen ở các bếp ăn bên cạnh cùng những âm thanh dễ chịu như tiếng lách cách chuẩn bị bữa điểm tâm, vì tất cả các láng giềng quanh đó, trừ hai bà Meade và Merriwether, đều đã tản cư về Maicon. Mà ngay cả ở nhà các bà này, cũng chẳng thấy động tĩnh gì. Mé cuối phố, khu buôn bán kinh doanh lặng như tờ, nhiều văn phòng và cửa hàng đã khóa chặt và bịt ván, trong khi các chủ nhân đang ở đâu đó mạn nông thôn, tay lăm lăm khẩu súng.

Sự  tĩnh lặng đón nàng sớm nay thậm chí còn có vẻ  tang tóc hơn cả những buổi sáng của cái tuần lễ  im ắng dị thường trước đó. Nàng vội vàng dậy, quên cả vươn vai, vặn mình như thường lệ,  đi đến cửa sổ, hy vọng thấy một gương mặt hàng xóm, một cảnh phấn chấn nào đó. Nhưng đường phố vắng tanh. Nàng nhận thấy lá trên cây còn xanh thẫm mà đã khô và đầy bụi đỏ, và những khóm hoa ở sân trước không ai chăm sóc đã héo rũ và nom thật não lòng.

 

Đang đứng ở cửa sổ nhìn ra, nàng chợt nghe thấy một tiếng rền yếu ớt mà dữ tợn từ xa vọng tới, như tiếng sấm đầu tiên của một cơn dông đang lại gần.

“Mưa.” thoạt đầu nàng nghĩ và đầu óc điền dã của nàng nhả thêm, “ừ, chúng ta đang cần có mưa”. Nhưng chỉ một thoáng sau: “Mưa ư? Không, không phải mưa! Đại bác!”.

Tim đập dồn, nàng cúi mình ra ngoài cửa sổ, dỏng tai lắng nghe tiếng ì ầm nọ, cố phát hiện xem nó  từ phía nào vọng đến. Nhưng cái tiếng rền mơ  hồ ấy xa đến nỗi hồi lâu, nàng không xác định nổi. “Lạy trời đó là từ Marietta,”  nàng cầu khẩn, “Hay là Decatur. Hay là Suối Cây Đào. Chứ đừng là phía nam!”. Nàng bíu vào thành cửa sổ chặt hơn và căng tai ra. Tiếng uỳnh oàng nơi xa dường như to lên. Và nó từ phương Nam vọng tới.

Tiếng đại bác từ phía Nam. Mà phía Nam là Jonesboro  và Tara… và bà Ellen.

 

Có  thể giờ đây, ngay chính phút này, bọn Yankee đang ở ấp Tara cũng nên! Nàng lại lắng nghe, nhưng nhịp mạch đập ở tai nàng hầu như át hẳn tiếng súng nơi xa. Không, chúng chưa thể đến Jonesboro được. Nếu chúng tiến xa được thế, thì tiếng nổ ắt phải nghe nhỏ hơn, mơ hồ hơn. Nhưng chắc chúng đã tới cách Jonesboro ít nhất mười dặm, có lẽ gần khu dinh điền nhỏ đặt tên là “Lâm thời”. Thế nhưng Jonesboro chỉ ở đường đó hơn mười dặm tí chút.

Tiếng đại bác từ phía Nam, nó có thể là  hồi chuông cáo chung cho số phận Atlanta. Nhưng đối với Scarlett đang mải lo cho sự an toàn của mẹ, thì đánh nhau ở phía Nam chỉ có nghĩa là đánh nhau ở gần ấp Tara. Nàng đi đi lại lại trên sàn, tay chấp vào nhau vặn vẹo và lần đầu tiên ý nghĩ là đạo quân áo xám có nguy cơ đại bại hiện lên trong đầu nàng với tất cả hàm nghĩa của nó. Chính cái ý nghĩ là hàng nghìn binh sĩ của Sherman đang ở gần ấp Tara như thế, đã khiến nàng nhận thức đầy đủ điều đó và , hơn cả những tiếng pháo kích bao vây làm vỡ kính cửa sổ, hơn cả sự thiếu ăn thiếu mặc, hơn cả hàng dãy dài bất tận những người hấp hối, nó làm cho nàng thấy trọn vẹn cái khủng khiếp của chiến tranh. Quân đội của Sherman ở cách Tara có mấy dặm và cho dù bọn Yankee có bị thua chăng nữa chúng vẫn có thể rút theo con đường về ấp Tara và với ba phụ nữ ốm nặng trên tay, làm sao ông Gerald có thể lánh kịp ngoài đường rút quân của chúng!

Ôi, giá lúc này nàng có mặt ở đấy, dù có hay không có bọn Yankee. Nàng đi đi lại lại trên sàn, chân không, chiếc áo ngủ dán vào đùi và càng dạo bước, càng thấy bồn chồn, Nàng muốn có mặt ở nhà. Nàng muốn ở bên bà Ellen.

Từ  gian bếp dưới nhà, nàng nghe thấy tiếng đồ sứ chạm nhau lách cách. Prissy đang sọn bữa điểm tâm. Nhưng không thấy tiếng u già Betsy nhà Meade đâu cả. Cái giọng lanh lảnh, cung thứ buồn buồn của Prissy cất lên:

 

…Kực nhoọc xắp qua dồi…

Bài hát gại vào thần kinh Scarlett. Những hàm ý buồn thảm của nó khiến nàng kinh hãi, và xỏ vội chiếc áo choàng, nàng chạy ra đầu cầu thang đằng sau, quát vội xuống:

- Prissy, im mồm, đừng hát cái bài ấy nữa!

Một tiếng “Veng” phụng phịu vọng lên tới nàng và nàng hít một hơi thật sâu, đột nhiên cảm thấy xấu hổ cho mình.

  

- Betsy đâu?

- Cháu khôông biết. Bà í không đến.

Scarlett  đi đến của phòng Melanie , mở hé ra một tí và ghé mắt nhòm vào căn phòng ngập nắng. Melanie mặc áo ngủ nằm trên giường, đôi mắt thâm quầng nhắm nghiền, bộ mặt hình trái tim húp híp, thân hình mảnh dẻ giờ xồ ra gớm ghiếc. Một cách nham hiểm, Scarlett ước gì Ashley trông thấy cô ta lúc này. Cô ta nom đáng ngán hơn bất kỳ người đàn bà nào chửa nào nàng từng thấy. Nàng đang nhìn thì Melanie mở mắt và một nụ cười dịu dàng nồng ấm thắp sáng gương mặt mệt mỏi.

- Chị vào đây, Melanie mời, vụng về xoay nghiêng người. Em đã thức giấc từ lúc rạng đông, nằm suy nghĩ và có một điều em muốn hỏi chị, Scarlett ạ.

 

Nàng vào phòng và ngồi trên chiếc giường chói chang ánh nắng.

    

Melanie với ra, nắm lấy tay Scarlett bóp nhẹ trong một cử chỉ đầy tin cẩn.

- Chị thân yêu, nàng nói, tiếng đại bác làm em rất  áy náy. Có phải về phía Jonesboro không chị?

Scarlett  “ừm” một tiếng. Những ý nghĩ lo âu ban nãy trở lại, làm tim nàng đập nhanh hơn.

 

- Em biết chị lo biết chừng nào. Em biết nếu không vì em thì chị đã về nhà từ  tuần trước, khi nghe tin bác gái ốm. Có phải thế  không?

- Phải, Scarlett đáp, không lấy gì làm nhã nhặn.

- Chị Scarlett yêu qu‎. Chị đối với em tốt quá, không một người chị gái nào có thể dịu dàng hơn, hoặc can đảm hơn. Em yêu chị, chính vì thế em rất áy náy vì đã làm vướng chân chị.

Scarlett nhìn trân trân. Yêu mình, có thật thế không? Đồ ngu!

 

- Và Scarlett ạ, em nằm đây suy nghĩ và em muốn xin chị một ân huệ rất lớn. (Tay nàng xiết mạnh hơn). Nếu em chết, chị nuôi cháu hộ em nhé?

Cặp mắt Melanie giương to và long lanh một cách dịu dàng như một lời khẩn cầu tha thiết.

- Chị có giúp em không?

Lòng tràn ngập sợ hãi, Scarlett giật tay ra. Nỗi sợ làm giọng nàng khàn đi!

 

- Ôi, đừng có nói dại, Melly. Cô không chết  đâu, người đàn bà nào cũng tưởng mình sẽ chết lúc đẻ con so. Trước, tôi cũng thế đấy.

- Không, chị không tưởng thế. Chị chưa hề  sợ cái gì bao giờ. Chị nói vậy chỉ  cốt là để động viên em mà thôi. Em không sợ chết, nhưng em rất sợ để cháu bé lại một mình, nếu Ashley… Scarlett, chị hãy hứa với em là chị sẽ trông nom cháu nếu em chết. Thế thì em sẽ không sợ nữa. Cô Pitty quá già rồi, không nuôi được trẻ thơ, còn Honey và India thì tốt thật đấy nhưng... tóm lại, em muốn chị nuôi cháu hộ em. Hãy hứa với em đi, Scarlett. Nếu nó là con trai, chị hãy nuôi dạy nó trở thành như Ashley, và nếu nó là con gái… chị thân yêu, em muốn nó giống chị.

- Thật là quái gở! Scarlett buột miệng, nhảy xuống khỏi giường. Thế này chưa đủ khổ hay sao mà cô còn cứ lải nhải mãi chuyện chết với chóc?

- Em xin lỗi, chị thân yêu. Nhưng chị hãy hứa với em đi. Em cho là chỉ nội hôm nay thôi. Em chắc chắn hôm nay em sẽ trở dạ. Em xin chị hãy hứa với em đi.

 

- Thôi, được rồi, tôi hứa, Scarlett nói, bàng hoàng cúi nhìn Melanie.

Melanie có ngu ngốc đến mức thực sự không biết gì về tình cảm của nàng đối với Ashley không? Hay là cô ta biết hết mọi chuyện và cảm thấy rằng, vì mối tình ấy, Scarlett sẽ tận tình chăm sóc con của Ashley? Scarlett cảm thấy một thôi thúc điên cuồng muốn thét to lên một loạt câu hỏi, nhưng chúng tắt lịm trên môi nàng. Khi Melanie cầm lấy tay nàng áp vào má mình một lát, mắt Melanie trở lại thư thái.

- Tại sao cô cho là hôm nay, Mely?

- Em đau từ lúc rạng sáng... nhưng không đến nỗi dữ  dội lắm.

 

- Bắt đầu đau rồi à? Thế sao không gọi tôi? Để tôi cho Prissy đi mời bác sĩ Meade.

- Không, khoan đã, Scarlett. Chị biết đấy, ông ấy bận lắm, bây giờ mọi người đều rất bận. Chỉ cần nhắn là nội nhật hôm nay chúng ta sẽ phải nhờ đến ông thôi. Chị cho người đến nói với bà Meade sang đây với em. Bà ấy sẽ biết lúc nào thực sự cần thiết phải kiếm ông ấy.

- Ồ, thôi đừng có quên mình như thế nữa. Cô thừa biết là cô cũng cần bác sĩ như  bất kỳ ai ở bệnh viện. Tôi sẽ cho đi kiếm ông Meade ngay đây.

- Không, em xin chị. Đôi khi người ta trở dạ cả ngày rồi mới đẻ được, em không thể giữ rịt bác sĩ ngồi đây hàng giờ trong khi bao chàng trai tội nghiệp đang rất cần đến ông, chị hãy cho mời bà Meade thôi. Bà ấy biết sẽ phải làm gì.

 

- Thôi được, Scarlett nói.

CHƯƠNG XXI

 Sau khi mang bữa điểm tâm lên cho Melanie, Scarlett sai Prissy đi mời bà Meade và ngồi vào bàn ăn sáng với bé Wade. Nhưng hôm nay, nàng chẳng thấy ngon miệng  chút nào. Bị giằng xé giữa nỗi lo sợ bồn chồn về việc Melanie sắp đến lúc đẻ và cố gắng vô thức để nghe ngóng tiếng đại bác, nàng hầu như chẳng thiết gì ăn. Tim nàng hoạt động thật kỳ cục: đang đập bình thường đều đặn trong mấy phút, bỗng đổ hồi dồn dập như trống ngũ liên đến mức nôn nao trong dạ gần như muốn ói mửa. Cháo ngô dính như kẹo trong cổ họng  và chưa bao giờ món ngô rang trộng với củ từ xay nhỏ thay cà phê lại khiến nàng  lợm giọng đến thế. Không có đường hoặc kem, nó đắng như mật, chất lúa miến dùng để làm “mềm” vị cũng chẳng cứu vãn được  mấy tí. Sau khi nuốt một ngụm, nàng đẩy tách “cà phê dỏm” ra. Nếu không vì lý do nào khác thì nàng căm thù bọn Yankee vì chúng khiến nàng không có cà phê thật kem đặc và đường mà dùng.

 Wade đỡ  quấy hơn thường lệ và không kêu ca món cháo ngô mà nó chúa ghét như mọi buổi sáng. Nó lặng lẽ ăn từng thìa cháo nàng bón cho nó và chiêu nước ừng ực. Đôi mắt nâu hiền dịu, to tròn như hai đồng đô la dõi theo từng cử động của nàng, đầy vẻ hoang mang trẻ thơ như thể bị lây nỗi sợ gần như không che giấu của mẹ. Cho con ăn xong, nàng cho nó ra sân sau chơi, và thở phào nhìn theo thằng bé lẫm chẫm đi qua bãi cỏ um tùm đến nhà chơi của nó.

 Nàng đứng dậy và phân vân đứng dưới chân cầu thang. Đúng ra, nàng phải lên ngồi với Melanie và tìm cách làm cho cô ta khỏi lo nghĩ về thử thách sắp tới nhưng nàng cảm thấy mình không đủ sức làm việc đó. Làm sao mà cô ta lại chọn đúng ngày hôm nay để đẻ cơ chứ. Chọn đúng ngày hôm nay để nói đến chuyện chết!

 Nàng ngồi xuống bậc cầu thang cuôi cùng và cố gắng trấn tĩnh lại. Một lần nữa, nàng lại tự hỏi không biết kết quả trận đánh ngày hôm qua thế nào và trận hôm nay diễn biến ra sao. Thật kỳ lạ, ở cách nơi đang xảy ra một trận đánh lớn có mấy dặm đường, mà chẳng hay biết gì về nó cả! Và lạ lùng thay, cái không khí lặng như tờ của nơi đầu phố vắng tanh này trái ngược hẳn với hôm xảy ra trận đánh ở Suối Cây Đào! Nhà bà cô Pitty là một trong những ngôi nhà cuối ở mạn bắc Atlanta và vì chiến sự diễn ra ở đâu tận phía nam, nên không thấy viện binh cấp tốc hành quân qua, cũng chẳng thấy xe cứư thương và những toán thương binh thất thểu đi trở về thành phố. Scarlett tự hỏi không biết những cảnh như vậy có diễn ra ở phía nam thành phố không và cảm ơn Chúa là mình không ở mạn ấy. Giá như mọi người ở đầu phía bắc này của phố Cây Đào trừ hai gia đình Meade và Merriwether, đã không sơ tán! Thành thử đâm nàng cảm thấy bơ vơ, trơ trọi. Nàng ước gì có bác Peter ở đây để bảo bác ta đến chỗ sở chỉ huy hỏi tin tức. Nếu không vướng Melanie, thì ngay lúc này nàng có thể thân hành xuống phố hỏi lấy. nhưng nàng không thể bỏ đi trước khi bà Meade đến. Tại sao bà ấy chưa đến nhỉ? Và con Prissy đâu rồi?

 Nàng đứng dậy, ra hiên trước và sốt ruột nhìn ngóng; nhưng nhà ông bà Meade ở một khúc quanh đầy bóng râm, và nàng không thấy ai cả. Sau một hồi lâu, Prissy hiện ra một mình, đủng đà đủng đỉnh như thể có cả một ngày trời trước mặt, ngoay ngoắt váy từ bên này sang bên kia và ngoái qua vai, để xem hiệu quả ra sao…

 - Sao mày, chậm như rùa ấy. Scarlett gay gắt khi Prissy mở cổng. Bà Meade bảo sao? Khi nào bà ấy mới sang?

 - Bà í khôông có nhà. Prissy nói.

 - Thế bà ấy đi đâu? Bao giờ bà ấy về?

 - Xưa cô, Prissy trả lời, khoan khoái kèo dài từng chữ cho có vẻ quan trọng. Chị bếp bảo bà Meade xáng xớm lay được tin cậu Phil chúng đạn bị thương, cho lên bà Meade mới lấy xe, mời ông bà Talbot, mời bà dà Betsy , tất cả cùng đi đón cậu ấy đưa về nhà. Chị bếp bỉu cậu í bị thương lặng lắm, thành thử bà Meade trưa trắc có đến đây được.

 Scarlett trừng trừng nhìn Prissy, những muốn cho nó một trận. Cái bọn da đen bao giờ cũng hãnh diện được là người mang tin dữ đến.

 - Thôi, đừng có đứng đấy như trời trồng nữa. Xuống nhà bà Merriwether mời bà ấy đến hoặc cho u già đến. Đi đi nhanh lên!

 - Họ khôông có nhà, xưa cô Scarlett. Chên đường về, cháu có ghé qua định trơi một tí mấy u dà. Họ đi cả rồi. Nhà khoá hết. Cháu đoán là họ đang ở bịnh vện.

 - Thì ra vì vậy mà mày lâu thế đấy! Khi nào tao sai đi đâu thì mày đến đó thôi, không có được ghé ngang ghé ngửa “trơi một tí mấy” ai, nghe chưa. Đến…

 Nàng ngừng lại cố moi óc. Trong số những bạn bè có thể giúp đỡ đắc lực, còn những ai ở lại thành phố? A, còn bà Elsing. Dĩ nhiên, những ngày gần đây, bà Elsing chẳng ưa gì nàng, nhưng bao giờ bà ấy cũng yêu mến Melanie.

 - Đến nhờ bà Elsing, trình bày mọi chuyện thật cặn kẽ và mới bà ấy lại đây. Và này, Prissy, nghe tao bảo đây. Cô Melly sắp đẻ đến nơi và bây giờ có thể cần đến mày bất cứ lúc nào. Vậy mày phải đi thật nhanh, rồi về thẳng đây, nghe chưa.

 - Veng xơ cô, Prissy nói rồi xoay gót đủng đỉnh bước trên lối đi.

 - Nhanh lên, chậm như rùa!

 - Veng xơ cô.

 Prissy rảo bước, cố đi thật nhanh và Scarlett quay vào nhà. Nàng lại do dự một lát trước khi lên gác với Melanie. Nàng sẽ phải giải thích tại sao bà Meade không đến được và cái tin Phil Meade bị thương nặng có thể gây chấn động mạnh đối với cô ta. Thôi được nàng sẽ tìm cách nói dối về chuyện ấy.

 Nàng bước vào phòng Melanie và thấy là khay đồ điểm tâm không được đụng đến. Melanie nằm nghiêng, mặt trắng bệch.

 - Bà Meade đang ở bệnh viện, Scarlett nói. Nhưng bà Elsing sẽ đến. Cô có thấy khó chịu không?

 - Không đến nỗi tệ lắm, Melanie nói. Chị Scarlett, hồi chị sinh Wade, mất bao nhiêu lâu?

 - Loáng một cái là xong, Scarlett trả lời với một vẻ vui tươi nàng không hề cảm thấy. Lúc ấy mình đang ở ngoài sân và mình gần như không kịp vào đến nhà. Mammy bảo thật là nhục nhã: đẻ như một con mẹ da đen ấy!

 - Em mong sao mình cũng đẻ như một mụ da đen, Melanie cố mỉm cười. Nhưng nụ cười vụt tắt ngay khi một con đau làm mặt nàng rúm ró lại.

 Scarlett nhìn xuống đôi hông nhỏ hẹp của Melanie, chẳng lấy gì làm lạc quan, nhưng vẫn cố trấn an:

 - Ồ, chẳng đến nỗi ghê gớm lắm đâu.

  - Vâng, em biết. Em e mình có hơi hèn nhát. Bà Elsing có…có đến ngay không?

 - Có chứ, bà ấy đến ngay đấy, Scarlett nói. Để tôi xuống nhà, kiếm ít nước mát, lau mặt cho cô. Hôm nay, nóng ghê ghớm.

 Nàng cố hết sức kéo dài thời gian lấy nước, chốc chốc lại chạy ra cửa trước xem Prissy đã về chưa. Chẳng thấy tăm hơi nó đâu, nên nàng đành trở lên gác, lấy khăn thấm mồ hôi trên khắp người Melanie và chải mái tóc đen nhánh của cô em chồng.

  Mãi một tiếng đồng hồ sau mới thấy tiếng chân bước lệt sệt theo lối riêng biệt của người da đen dưới phố. Nàng ngó qua cửa sổ và trông thấy Prissy lững thững trở về, vẫn ngoe nguẩy như trước và lắc lư đầu giở đủ kiểu dáng điệu đàng như thể có một đám đông khán giả đang chăm chú theo dõi nó.

 - Hôm nào, mình phải quất cho con ranh này một trận mới được, Scarlett điên tiết tự nhủ và chạy vội xuống thang gác gặp nó.

 - Bà Elsing đang ở bịnh viện. Chị bếp lói có một lô thương binh về chuến tàu xáng lay. Chị bếp đang lấu xúp để mang đến đấy. Chị ấy bỉu…

 - Chị ấy bảo gì, tao không cần biết, Scarlett ngắt lời, tim thót lại. Mặc cái tạp dề sạch vào vì tao muốn mày đến bệnh viện. Tao sẽ viết mấy chữ cho bác sĩ Meade và nếu ông ấy không có đó, thì mày đưa cho bác sĩ Jones hay bất kỳ ông bác sĩ nào khác. Nếu lần này, mày không khôn hồn mau mau trở về, tao sẽ lột da sống đó.

  - Veng-xơ-cô.

 - Và hỏi bất kỳ ông nào xem tình hình chiến sự ra sao. Nếu họ không biết thì ra ga, hỏi những thợ máy đưa thương bình về. Hỏi xem có phải đang đánh nhau ở Jonesboro hay gần đó không nhé.

 - Lạy Trúa vạn lăng, cô Scarlett! - Một nỗi khiếp hãi đột nhiên hiện lên trên bộ mặt đen của Prissy. Bọn Yankee trưa đến ấp Tara chớ cô?

 - Tao không biết vì thế tao mới bảo mày đi hỏi tin.

 - Lạy Trúa vạn lăng, cô Scarlett! Chúng xẽ làm gì mẹ cháu? Prissy bỗng lu loa rầm lên, làm Scarlett càng thêm rối ruột.

- Đừng có tru tréo lên nữa kẻo cô Melanie nghe thấy! Đi thay tạp dề mau lên!

 Bị thúc hối, Prissy vội vàng ra sau nhà, trong khi Scarlett nguệch ngoạc mấy chữ trên lề bức thư của ông Gerald gửi cho nàng, mảnh giấy duy nhất có trong nhà. Khi gấp lại cho những dòng thư của mình lên trên cùng, mắt nàng bắt gặp mấy chữ của ông Gerald: “Mẹ…thương hàn…bất kỳ hoàn cảnh nào…về nhà…” Nàng suýt nấc lên. Nếu không vướng Melanie, thì nàng sẽ khởi hành về nhà ngay bây giờ, dù có phải cuốc bộ suốt chặng đường dài.

 Prissy phóng đi, lá thư nắm chắc trong tay và Scarlett trở lên gác, cố nghĩ ra một lời nói dối hợp lý để giải thích việc bà Elsing không đến. Nhưng Melanie không hỏi gì. Nàng nằm ngửa, vẻ mặt bình thản và dịu hiền. Thấy thế, Scarlett an tâm được một lát.

 Nàng ngồi xuống và cố nói những chuyện vặt vãnh, nhưng ý nghĩ về ấp Tara và khả năng bị bọn Yankee đánh bại, cứ nhoi nhói trong lòng. Nàng hình dung bà Ellen hấp hối và bọn Yankee vào Atlanta, đốt trụi mọi thứ, giết sạch mọi người. Qua tất cả những cái đó, tiếng ì ầm xa xa vẫn dai dẳng vọng tới tai nàng thành từng đợt sóng hãi hùng. Cuối cùng, nàng không đủ sức tiếp tục nói chuyện, mà chỉ đăm đăm dõi mắt qua cửa sổ nhìn con phố nóng ngột tĩnh lặng và những chiếc lá bụi bặm, lơ lửng bất động trên cây. Melanie cũng im lặng, nhưng chốc chốc lại nhăn mặt vì đau.

 Sau mỗi cơn đau, Melanie lại nói: “Quả thực, không đến nỗi tệ lắm”, và Scarlett biết là nàng nói dối. Nàng ưng một tiếng thét lớn hơn là âm thầm chịu đựng. Nàng biết rằng lẽ ra nàng phải ái ngại cho Melanie nhưng không hiểu sao nàng không thể vun vén nhóm lên được lấy một đốm lửa thiện cảm. Tâm trí nàng cũng bị những khổ não riêng vò xé. Một lần, nàng nhìn xoáy vào bộ mặt rúm ró vì đau đớn kia và tự hỏi: thiên hạ bao nhiêu người, mà sao số mệnh tró trêu lại chọn đúng nàng, bắt ở cạnh Melanie vào cái thời điểm đặc biệt này – nàng, Scarlett, người chẳng có gì giống cô ta, người ghét cô ta đến mức sẽ sung sướng được thấy cô ta chết? Chà, mong muốn này của nàng biết đâu chả thành sự thật, thậm chí trước cả khi ngày hôm nay kết thúc cũng nên! Cùng với ý nghĩ này, một nỗi sợ đầy tính chất dị đoan khiến nàng lạnh toát người. Cầu cho một người nào chết cũng rủi như nguyền rủa ai đó. Rủa người lại vận vào ta, Mammy bảo thế. Nàng vội cầu cho Melanie đừng chết và lao vào tán chuyện gẫu, miệng liến thoắng mà hầu như chẳng biết là mình nói gì. Cuối cùng, Melanie đặt một bàn tay nóng hâm hấp lên cổ tay nàng.

  - Khỏi cần phải nói chuyện, chị ạ. Em biết chị rất lo. Em thật ân hận đã gây bao phiền nhiễu.

 Scarlett lại im lặng như nàng không thể ngồi yên. Nàng biết làm gì nếu cả bác sĩ lẫn Prissy không về đến đây kịp thời? Nàng ra cửa sổ, nhìn xuống phố, quay về chỗ và lại ngồi xuống. Rồi lại đứng lên, ra nhìn qua cửa sổ mé bên kia phòng.

 Một giờ qua, rồi lại một giờ nữa. Buổi trưa đến, mặt trời lên đỉnh đầu, nóng nực và không một hơi gió nào lay động những chiếc lá đầy bụi. Lúc này, những cơn đau của Melanie dữ dội hơn. Mái tóc dài của nàng đẫm mồ hôi và chiếc áo dài dán vào từng chỗ trên người. Scarlett lặng lẽ thấm mồ hôi trên mặt Melanie, nhưng lòng bồn chồn sợ hãi. Lạy Chúa ở trên Trời, giả sử đứa bé tòi ra trước khi bác sĩ đến thì sao? Nàng sẽ làm gì? Nàng chẳng biết mô tê gì về việc đỡ đẻ cả. Đây đích thị là cái trường hợp đột xuất mà nàng vẫn nơm nớp sợ từ mầy tuần nay. Nàng đã tính đến chuyện phải trông cậy vào Prissy để xử trí tình huống nếu không tìm được bác sĩ. Prissy rất thạo việc đỡ đẻ. Nó vẫn nhắc đi nhắc lại thế mà. Nhưng Prissy hiện đang ở đâu? Tại sao nó chưa về? Tại sao bác sĩ chưa đến? Nàng lại ra cửa sổ nhìn ngóng. Căng hết tai ra lắng nghe. Bỗng dưng nàng tự hỏi: có phải mình tưởng tượng hay tiếng đại bác đằng xa đã tắt? Nếu như nó lùi xa hơn, thì có nghĩa là chiến sự đã sắp lại gần Jonesboro hơn và thế nghĩ là…

 Cuối cùng, nàng trông thấy Prissy hớt hải chạy xuôi theo phố trở về. Nàng nhoài người ra cửa sổ, Prissy ngước lên, trông thấy nàng và nó há miệng định la. Thấy vẻ hoảng hốt in trên bộ mặt da đen bé nhỏ và sợ nó có thể kêu ta những tin dữ làm Melanie thất kinh, Scarlett vội đưa ngón tay lên môi và rời khỏi cửa sổ.

 Tôi đi kiếm ít nước mát, nàng nói, nhìn xuống đôi mát thâm quẩng của Melanie và cố mỉm cười. Rồi nàng hối hả rời phòng, thận trọng đóng cửa lại.

 Prissy ngồi trên bậc cầu thang cuối cùng, thở hổn hển.

 - Oánh nhau ở Jonesboro dồi, cô Scarlett ạ! Họ bỉu các ông nhà ta bị thua dồi. Ôi, lạy Trúa, cô Scarlett! Cô cháu mình xẽ ra xao lếu bọn Yankee tới đây? Ôi, lạy Trúa…

 Scarlett đưa tay lên bịt cái miệng bù lu bù loa.

 - Nhân danh Chúa, im đi!

 Phải, họ sẽ ra sao nếu bọn Yakee đến…ấp Tara sẽ ra sao? Nàng kiên quyết tạm xếp ý nghĩ ấy lại, để đối phó với tình huống đột xuất bức bách hơn. Nếu nghĩ đến những chuyện ấy, khéo nàng cũng la hét, tru tréo như con Prissy mất.

- Bác sĩ Meade đâu? Bao giờ ông ấy đến?

- Cháu chả lom thấy ông í đâu xất cả, xơ cô Scarlett.

- Sao?

 - Xơ cô, ông í khôông có ở bịnh vện. Bà Merriwether mấy bà Elsing cũng khôông có ở đấy lốt. Có một người bỉu cháu là ông bác sĩ đang ở ngoài ga mấy xơng binh vừa trở từ Jonesboro đến, cơ mà xơ cô Scarlett, cháu xợ không dám ra ga…nhều người đang chết ở đấy. Cháu xợ thấy người chết lắm!...

 - Thế còn bác sĩ khác thì sao?

 - Xơ cô Scarlett, thề có Trúa, cháu khôông làm thế lào để khến một ông bác xĩ lào khác đọc thư của cô. Các ông í làm việc như đên ở bịnh vện. Có một ông bác xĩ bỉu cháu: “Quỉ bắt mày đi! Đừng có đến đây quấy dầy tao về chuện đẻ dái, chong khi chúng tao đang dối tinh dối mù lên với bao nhu người đang xắp chết ở đây. Đi kếm một mụ lền bà lào đến đỡ cho”. Xế là cháu đi loanh quanh hỏi thăm tin tức như cô đã rặn, và tất cả đều bỉu đang oánh nhau ở Jonesboro và cháu…

 - Mày bảo ông bác sĩ Meade đang ở ga à?

 - Veng xơ cô. Ông í…

  - Thôi, nghe kỹ tao nói đây. Tao sẽ đi kiếm bác sĩ Meade, còn mày, mày phải ngồi cạnh cô Melanie và làm bất cứ cái gì cô ấy bảo. Và nếu mày thở ra một câu nào để cô ấy biết là đang đánh nhau ở đâu, tao sẽ bán mày cho bọn mãi nô miền nam, chắc chắn như một với một là hai vậy. Và mày cũng không được nói với cô ấy là các bác sĩ khác cũng không đến được. Nghe rõ không?

 - Veng xơ cô.

 - Lau nước mắt đi, rồi lấy một bình nước mang lên gác. Thấm mồ hôi cho cô ấy. Nói với cô ấy là tao đi tìm bác sĩ Meade.

 - Cô í xắp đẻ trưa cô Scarlett?

 - Tao không biết. Tao sợ rằng cũng sắp đấy, nhưng tao không biết chắc. Đáng ra mày phải biết chứ. Thôi lên đi.

 Scarlett với chiếc mũ rơm rộng vành trên chiếc bàn chân quỉ, chụp lên đầu. Nàng nhìn vào gương và, bằng một cử chỉ như máy, giắt lại mấy mớ tóc loà xoà vào dưới mũ, nhưng nàng không thấy hình mình trong gương. Cái sợ từ trong phủ tạng lan toả ra như những làn sóng nhỏ lăn tăn, cho đến khi những ngón tay chạm vào má trở nên lạnh toát, mặc dầu toàn thân nàng ròng ròng mồ hôi. Nàng hối hả ra khỏi nhà và lao vào trong nắng nóng. Nắng chói loà và trong khi nàng vội vã chạy xuôi phố Cây Đào, hai thái dương nàng giật thon thót. Nàng nghe thấy tiếng râm ran của nhiều giọng nói, lúc to lúc nhỏ, ở mãi cuối phố. Đến lúc nhìn thấy ngôi nhà của gia đình Leyden, nàng bắt đầu hổn hển thở dốc, vì coóc xê nịt chặt, nhưng nàng vẫn không hãm chậm nhịp bước. Tiếng xôn xao to dần.

 Từ nhà Leyden đến Ngã Năm, đường phố sôi sục cái nháo nhác của một tổ kiến vừa bị phá. Những người da đen chạy ngược chạy xuôi, mặt mày hoảng hốt; ở những hàng hiên, trẻ con da trắng, không được ai chăm nom đang ngồi khóc. Đường phố nườm nượp những xe tải quân đội, xe cấp cứu đầy ních thương binh và xe ngựa chất cao những va li, hòm xiểng và đồ đạc. Nhiều người cưỡi ngựa lao từ những ngõ ngách ra, nháo nhào phóng xuôi phố Cây Đào về phía tổng hành dinh của tướng Hood. Trước cửa nhà Bonnell, ông già Amos đang đứng giữ con ngựa kéo xe, giương tròn xoe mắt nhìn Scarlett.

 - Cô chưa đi à,  cô Scarlett? Bên tui đi ngay bây chừ. Bà cụ đang đóng gói hành ní.

 - Đi ư? Đi đâu?

 - Có mà Dời biết, cô ạ. Đi đâu đó. Bọn Yankee xắp đến nơi rồi!

 Nàng vội vã đi tiếp, quên cả chào tạm biệt. Bọn Yankee sắp đến! Tới nhà thờ Wasley, nàng ngừng lại để lấy hơi và chờ cho nhịp tim thình thịch như trống làng dịu bớt. Nếu không cố trấn tĩnh lại, chắc chắn nàng sẽ ngất xỉu. Trong khi đứng bám  vào một cái cột đèn, nàng thấy một sĩ quan phóng ngựa từ Ngã Nam ngược lên phố và tuân theo một thôi thúc bất chợt, nàng chạy ra giữa phố, vẫy người đó.

 Viên sĩ quan ghìm cương ngựa đột ngột đến nỗi con ngựa chồm hai chân trước lên cào cào vào không khí. Sự mệt nhọc và cấp bách hằn nét lên mặt anh ta, nhưng anh ta vẫn vung tay ngả chiếc mũ xám tơi tả chào.

 - Thưa bà cần gì?

 - Xin ông nói cho tôi biết, có thật thế không? Có phải bọn Yankee sắp đến không?

 - Tôi e rằng đúng thế.

 - Ông có biết chắc thế không?

 - Vâng, thưa bà. Tôi biết đích xác vậy. Cách đây nửa tiếng, một tin điện báo từ chiến trường Jonesboro đã tới tổng hành dinh.

 - Từ Jonesboro? Ông có chắc không?

 - Tôi chắc. Nói những điều dối trá đẹp đẽ mà làm gì, thưa bà. Điện của tướng Hood viết: “Tôi đã thất trận và đang rút lui”.

  - Ôi, lạy Chúa!

 Bộ mặt sạm đen của người sĩ quan mệt mỏi nhìn xuống không chút xúc động. Anh ta lại thả cương và đội mũ vào.

 - Ôi, xin ông khoan cho một phút. Vậy ta sẽ làm gì?

 - Thưa bà, tôi không thể nói đích xác được. Quân ta sắp rút hết khỏi Atlanta.

 - Đi khỏi và bỏ mặc chúng tôi cho bọn Yankee ư?

 - Tôi e là thế.

 Con ngựa bị thúc vào sườn vọt đi như bật lò xo, để lại Scarlett đứng giữa đường, bụi đỏ ngập đến mắt cá chân.

 Bọn Yankee sắp tới. Quân ta bỏ đi. Bọn Yankee sắp tới. Nàng phải làm gì đây? Nàng biết chạy đâu? Không, nàng không thể chạy được! Còn có Melanie ở đằng kia, đang chờ đứa con ra đời. Ôi, tại sao đàn bà lại phải đẻ nhỉ? Nếu không vướng Melanie, nàng có thể đưa Wade và Prissy trốn vào rừng, bọn Yankee sẽ không tài nào tìm được. Song nàng không thể đưa Melanie vào rừng được. Không, lúc này thì không thể được. Ôi, giá cô ta đẻ sớm hơn thậm chí chỉ cần vào ngày hôm qua thôi, họ có thể kiếm được một chiếc xe cứu thương đưa cô ta đi giấu vào một nơi nào đó. Nhưng giờ đây… nàng phải tìm cho ra bác sĩ Meade và đưa ông ta về nhà với nàng. Biết đâu ông chả có thể khiến đứa bé ra đời sớm hơn.

 Nàng vén váy và chạy xuôi phố chân giậm theo tiết tấu: “Bọn-Y-an-kee-sắp-đến! Bọn-Y-an-kee-sắp-đến!”. Ngã Năm đông nghịt những người nhớn nhác chạy đây chạy đó, mặt lơ láo như không trông thấy gì, chen chúc những xe tải, xe cứu thương, xe bò, xe ngựa chất đầy thương binh. Từ đám đông nổi lên một âm rền như tiếng sóng xô bờ.

 Rồi một cảnh tượng kỳ dị đập vào mắt nàng, từng đám phụ nữ vai vác những tảng jămbông từ phía nhà ga đi tới. Những đứa bé tất tả bên cạnh họ, loạng choạng dưới những xô nước mật chảy tong tong đội trên đầu. Những thanh niên kéo những bị ngô và khoai lang. Một ông già đánh vật với chiếc xe cút kít chở một thùng bột. Đàn ông, đàn bà và trẻ con da trắng cũng như da đen, hối hả, hối hả, mặt mày căng thẳng, khuân vác những bì, những kiện, những hòm lương thực, thực phẩm, cơ man nào là đồ ăn thức uống, nhiều đến mức cả một năm trời nay nàng chưa hề thấy chừng nấy. Đột nhiên, đám đông rẽ lối cho một xe chạy nghiêng về một bên, và lách qua lối ấy, là bà Elsing mảnh dẻ và thanh lịch, đứng ở phía trước chiếc xe bốn bánh mui trần, một tay cầm cương, tay kia cầm roi ngựa. Bà để đầu trần, mặt bà trắng bệch và mái tóc nhuốm bạc chảy dài xuống sau lưng trong khi bà quất ngựa như một nữ thần báo thù. Xóc lên xóc xuống trên chiếc ghế sau là bà già da đen Melissy, một tay ôm ghì một miếng thịt lợn muối xông khói, trong khi tay kia và cả hai chân cố giữ cho chắc những hòm nọ, túi kia chất đầy quanh mình. Một bao đậu khô bị bục và những hạt đậu vung vãi xuống đường. Scarletrt kêu lớn gọi bà, nhưng giọng nàng chìm trong tiếng ồn ào của đám đông và chiếc xe lắc lư chạy qua những trong cơn cuồng loạn.

 Trong một lúc, nàng không thể nào hiểu ra tất cả những cái đó nghĩa là thế nào. Rồi, chợt nhớ ra những nhà kho của ban quân nhu ở mé dưới kia, cạnh đường sắt, nàng mới vỡ nhẽ ra là quân đội mở cửa cho dân chúng vào vớt vát khuân đi những gì họ có thể mang, trước khi bọn Yankee đến.

 Nàng thoăn thoắt len lỏi qua đám đông, qua cái đám người cuồng khấu, chen chúc, cuồn cuộn ở khoảng trống của Ngã Năm, và đi thật nhanh về phía ga. Qua cái mớ bòng bong những xe cứu thương mịt mù giữa những đám mây bụi, nàng có thể trông thấy các bác sĩ và các tối tải thương tất bật cúi xuống nhắc lên, vội vội vàng vàng. Đội ơn Chúa, nàng sẽ mau chóng tìm ra bác sĩ Meade thôi. Khi quành góc khách sạn Atlanta và trông thấy toàn cảnh nhà ga và đường xe lửa, nàng dừng lại kinh hoàng.

 Nằm dưới ánh mặt trời phũ phàng, vai sát vai, đầu người nọ giáp chân người kia, hàng trăm thương binh ngổn ngang ngay trên đường sắt, trên hè phố, xếp thành từng dãy dài bất tận dưới lán toa xe. Một số nằm cứng đơ và im lặng, nhưng phần đông quằn quại, rên rĩ dưới nắng nóng. Khắp nơi, từng đàn ruồi nhâu nhâu, vo vo và bò trên mặt họ, chỗ nào cũng thấy máu, bông băng bẩn, chỗ nào cũng thấy rên la, chửi thề vì đau mỗi khi các nhân viên tải thương nhấc cáng lên. Mùi mồ hôi, mùi máu, mùi những thân thể không được tắm rửa, mùi phân, bốc lên thành những sóng nhiệt lượng cho đến khi hơi xú uế khiến nàng suýt lộn mửa. Nhân viên cứu thương chạy lăng xăng giữa những hình người phủ phục, luôn giẫm phải các thương binh vì các dãy quá sít nhau. Những người bị giẫm lên thản nhiên giương mắt nhìn, đợi đến lượt mình được cáng đi.

 Scarlett rụt lại, đưa tay lên ấp vào miệng, cảm thấy như sắp nôn. Nàng không thể bước tiếp nữa. Nàng đã từng thấy hàng loạt thương binh ở bệnh viện, hàng loạt thương binh trên bãi cỏ nhà bà cô Pitty sau trận đánh ở Suối Cây Đào, nhưng chưa bao giờ nhiều ghê ghớm như thế này. Chưa bao giờ nàng thấy một cái gì tương tự như những thân hình máu me, hôi thối bị thiêu đốt dưới ánh nắng chói chang này. Đây là một địa ngục đầy những đớn đau, những mùi hôi thối, những tiếng huyên náo và thúc hối-nhanh lên-nhanh lên! Bọn Yankee sắp đến! Bọn Yankee sắp đến!

 Nàng rướn căng vai, đi vào giữa những dãy thương binh, căng mắt ra tìm bác sĩ Meade trong số những người đang đứng. Nhưng nàng thấy ra rằng nàng không thể kiếm ông theo cách này, vì nếu không đặt bước cẩn thận, nảng sẽ giẫm lên mình một người lính tội nghiệp nào đó. Nàng nhón cao váy và lựa bước giữa các thương bình nằm ngổn ngang, tiến về phía một nhóm người đang điều khiển các nhân viên cáng thương.

 Trong khi nàng đang bước, những bàn tay cuống quít giật vạt áo nàng và những giọng khàn khàn cất lên:

 - Tiểu thư…nước!

 - Cô làm ơn…nước!

 -Vì lòng yêu kính Chúa…nước!

 Mồ hôi ròng ròng trên mặt nàng trong khi nàng cố giật vạt áo khỏi những bàn tay níu chặt. Nếu nàng giẫm lên một trong những người đó, nàng sẽ thét lên và ngất xỉu mất. Nàng bước qua những người đã chết, qua những người nằm sõng sượt, mắt lờ đờ, tay giữ chặt lấy bụng ở những chỗ máu khô đã dán chặt những bộ quân phục rách tả tơi vào các vết thương, qua những người râu cứng bết máu, và từ những quai hàm gẫy nát phát ra những âm thều thào chắc hẳn muốn nói:

 - Nước! Nước!

 Nếu không sớm tìm ra bác sĩ Meade, khéo nàng đến phát điên mà la thét rầm lên mất. Nàng nhìn về phía nhóm người đứng dưới lán toa xe và cố kêu thật to: “Bác sĩ Meade! Bác sĩ Meade có đấy không?”

 Từ nhóm đó, một người tách ra và nhìn về phía Scarlett. Đó chính là ông bác sĩ. Ông mặc sơ mi trần, tay áo xắn đến tận vai. Quần áo ông vấy đỏ như quần áo anh đồ tể và  cả đến chỏm bộ râu lốm đốm bạc của ông cũng bê bết máu. Bộ mặt ông là mặt một người lử lả vì mệt, tức điên vì bất lực và cháy ruột vì xót thương. Nó sạm đen, đầy bụi và từng vệt mồ hôi vằn trên hai má. Nhưng khi ông cất tiếng gọi Scarlett, giọng ông rất bình tĩnh và quả quyết.

  - Đội ơn Chúa, cô đây rồi. Tôi đang cần đến một đôi tay.

 Trong một lúc, nàng trân trân nhìn ông ngỡ ngàng và chán nản buông vạt váy xuống. Những nếp váy xoà vào bộ mặt nhớp bẩn của một thương binh, người này cô gắng một cách yếu ớt ngoảnh đầu đi để tránh khỏi bị ngạt. Ông bác sĩ định nói gì nhỉ? Bụi từ những xe cứu thương phả vào mặt nàng, khô ngạt và những mùi thối rữa ập vào lỗ mũi nàng như một thứ nước độc.

 - Nhanh lên cô bé! Lại đây.

 Nàng cất cao gấu váy và cô đi thật nhanh tới chỗ ông, qua các dãy thân người. Nàng đặt tay lên cánh tay ông, cảm thấy nó đang run lên vì mệt mỏi, nhưng mặt ông không lộ một vẻ gì là yếu nhược.

 - Ôi, bác sĩ! Nàng kêu lên. Ông phải đến giúp chúng cháu. Melanie đang sắp đẻ.

 Ông nhìn nàng như thể những lời nói đó không vào thấu tâm trí ông. Một người nằm ngay dưới chân nàng, đầu gối lên chiếc bi-đông, ngước lên mỉm cười thông cảm với nàng.

 - Họ sẽ giúp thôi, anh ta động viên.

 Nàng không buồn nhìn xuống mà chỉ lay lay cánh tay ông bác sĩ.

 - Melanie ấy mà. Cái thai, bác sĩ, ông phải đến giúp cho. Cô ấy…cái…

 Đây không phải lúc tế nhị giữ gìn, nhưng thật khó mà nói thẳng toẹt ra những điều sống sượng trước hàng trăm đôi tai người lạ đang lắng nghe.

  - Những cơn đau mỗi lúc một dữ dội hơn. Xin bác sĩ đến cho.

 - Đẻ à? Trời đất! Ông bác sĩ gầm lên và mặt ông bỗng rúm ró lại vì căm giận và cuồng nộ, một nỗi cuồng nộ không nhằm vào nàng hoặc vào ai hết, mà là vào một thế giới trong đó có thể xảy ra những điều như vậy. Cô điên à? Tôi không thể bỏ mặc những người này. Hàng trăm người trong số họ đang hấp hối. Tôi không thể bỏ họ vì một đứa bé chết tiệt sắp ra đời. Hãy kiếm một phụ nữ nào đến giúp cô. Kiếm bà vợ tôi ấy.

 Nàng mở miệng toan nói cho ông biết lý do tại sao bà Meade không đến được, nhưng rồi chợt ngậm lại ngay. Ông không biết chính con trai ông cũng bị thương! Nàng tự hỏi nếu ông biết, liệu ông có còn ở lại đây không và một cái gì đó bảo nàng rằng ngay cả nếu Phil sắp chết, ông cũng vẫn đứng nguyên tại chỗ này để cấp cứu cho nhiều người chứ không phải chỉ cho một người.

  - Không, ông phải đến, thưa bác sĩ. Ông biết đấy, chính ông đã bảo cô ấy sẽ đẻ khó…

 Phải chăng chính nàng, Scarlett, đang đứng đây, gào to hết cỡ giọng những điều sống sượng ấy giữa cái địa ngục nóng thiêu đầy những tiếng rên này?

 - Nếu ông không đến thì cô ấy chết mất!

 Ông hất tay nàng ra một cách thô bạo, và nói như thể không nghe thấy nàng, không biết nàng vừa nói gì.

 - Chết à? Phải, họ sẽ chết hết…tất cả những người lính này. Bông băng không, thuốc men không, kí ninh không, chloroform cũng không. Ôi, lạy Chúa, giá có chút moócphin! Một chút moócphin thôi, cho những người nặng nhất. Một chút ít chloroform thôi. Trời đánh bọn Yankee! Trời tru đất diệt bọn Yankee!

 - Cứ nguyền rủa chết cha bọn chúng đi, bác sĩ ạ! Người nằm dưới đất nói, phô hai hàm răng giữa bộ râu.

 Scarlett bắt đầu run lên, mắt cay xè những giọng lệ kinh hãi, Ông bác sĩ sẽ không về cùng với nàng. Melanie sẽ chết, đúng như nàng đã cầu ước. Ông bác sĩ không chịu đến.

 - Nhân danh Chúa, cháu van ông đấy, bác sĩ!

  Bác sĩ Meade cắn môi, hàm bạnh ra trong khi bộ mặt trở lại bình thản.

 - Cô bé ạ, tôi sẽ cố. Tôi không thể hứa với cô được, nhưng tôi sẽ cố. Khi nào băng xong cho những người này. Bọn Yankee đang đến và quân ta đang rút khỏi thành phố. Tôi không biết chúng sẽ làm gì các thương binh. Không có chuyến tàu nào. Tuyến tàu đi Macon đã bị chiếm…Nhưng tôi sẽ cố. Giờ thì đi đi. Đừng làm rầy tôi. Đỡ cho một đứa bé ra đời, chẳng có gì ghê ghớm lắm đâu. Chỉ việc thắt cái cuống rốn…

 Ông quay lại khi một người cần vụ khẽ đập vào cánh tay ông. Và ông bắt đầu liên tục hô những mệnh lệnh, chỉ trỏ các thương binh, hết người này đến người nọ. Người nằm dưới chân Scarlett ngước nhìn nàng thương hại. Nàng quay đi vì lúc này, ông bác sĩ đã quên đứt nàng rồi.

 Nàng nhanh nhẹn lựa bước qua đám thương binh và trở lại phố Cây Đào. Thế là bác sĩ không đến. Nàng sẽ phải tự mình lo liệu đến cùng. Đội ơn Chúa, may sao con Prissy lại thạo việc đỡ đẻ. Nóng đến nhức đầu và nàng có thể cảm thấy chiếc coóc xê đẫm mồ hôi dán vào mình. Tâm trí nàng tê dại, và chân cẳng cũng vậy, tê dại như trong một cơn ác mộng, khi muốn chạy mà không nhúc nhích nổi một li. Nàng nghĩ đến chặng đường dài về nhà, nó dường như bất tận.

 Thế rồi, cái điệp khúc “Bọn Yankee sắp đến!” lại tấu lên rộn rịch trong đầu nàng. Tim nàng bắt đầu đập mạnh và tứ chi trở lại linh hoạt. Nàng hối hả lao vào đám đông ở Ngã Năm lúc này đã trở nên dày đặc đến nỗi không còn chỗ chen chân trên những vỉa hè hẹp và nàng buộc phải đi ngay giữa đường phố. Những hàng dài binh lính diễu qua, mình đầy bụi, mệt lử lả. Dường như họ đông đến hàng nghìn, hàng nghìn người râu ria lởm chởm, bẩn thỉu nhớp nháp, súng khoác chéo vai, nối nhau qua theo nhịp bước hành quân. Xe kéo pháo lăn bánh rầm rầm, những người lái quất roi da dài vào lưng những con la gầy đét. Nhưng xe quân nhu phủ bạt rách tươm lắc lư trên những vết lún trên đường. Nườm nượp những kỵ binh làm tung những đám mây bụi xộc vào mũi đến ngạt thở. Trước nay, Scarlett chưa từng thấy binh sĩ tập trung nhiều đến thế bao giờ. Rút lui! Rút lui! Quân ta đang ra khỏi thành phố.

 Những hàng quân hối hả ấy đẩy lùi nàng lên hè phố chật ních và nàng ngửi thấy mùi rược whiskey ngô rẻ tiền. Trong đám đông láo nháo gần phố Decatur , có những phụ nữ ăn mặc loè loẹt, y phục lộng lẫy và bộ mặt son phấn của họ điểm một nét hội hè lạc điệu vào khunh cảnh chung. Phần lớn đều say mềm và bám vào cách tay những người lính còn say hơn họ. Scarlett thoáng thấy một cái đầu hung đỏ, nhận ra Belle Watling, nghe thấy tiếng cười say the thé của  chị ta khi chị ta níu lấy một chàng lính cụt tay đang lảo đảo, chân nam đá chân chiêu.

 Khi nàng chen lách qua đám đông hỗn tạp, đi qua Ngã Năm được khối nhà, người đã thưa đi một chút, nàng bèn nhấc cao váy lên và lại bắt đầu chạy. Tới nhà thờ Wasley, nàng thở không ra hơi, chóng mặt và thấy nôn nao trong dạ. Chiếc coóc xê như cứa đứt đôi xương sườn. Nàng gieo mình trên bậc thềm nhà thờ và gục đầu vào tay cho đến khi thở dễ dàng hơn. Giá mà nàng có thể hít một hơi thật sâu, đến tận phủ tạng. Giá mà tim nàng thôi đừng đổ trống ngũ liên và đừng có nhảy loạn lên nữa. Giá mà giữa chốn điên loạn này có một người nào nàng có thể nhờ cậy được.

 Chao, cả đời nàng chưa bao giờ phải tự mình làm lấy một điều gì! Bao giờ cũng có ai đó để làm mọi thứ cho nàng, trông nom săn sóc nàng, đùm bọc che chở nàng và nâng niu chiều chuộng nàng. Thật khó mà quan niệm được là nàng lại có thể lâm vào cảnh bế tắc này. Không có lấy một người bạn, một người hàng xóm nào để giúp đỡ nàng. Trước đây, bao giờ cũng có bè bạn, có láng giềng, có bàn tay đắc lực của đám nô lệ da tận tuỵ. Vậy mà bây giờ, vào cái lúc cần sự giúp đỡ nhất thì lại chẳng có mống nào. Thật không thể quan niệm được rằng nàng lại có thể đơn độc hoàn toàn như thế này, chìm ngợp trong kinh hoàng và xa biệt gia đình như thế này.

 Gia đình! Giá mà nàng đang ở nhà, dù có hay không có bọn giặc Yankee. Giá mà nàng đang ở nhà cho dù là bà Ellen đang ốm. Nàng thèm được nhìn thấy bộ mặt dịu dàng của bà Ellen, được ôm gọn trong vòng tay khỏe khoắn của Mammy.

 Nàng loạng choạng đứng dậy và lại bước đi. Khí ngôi nhà hiện ra trong tầm mắt, nàng trông thấy Wade đang bám lấy cánh cổng đánh đu. Vừa thấy nàng, nó liền xị mặt ra, bắt đầu khóc và giơ một ngón tay dơ dáy và tím bầm lên…

 - Đau! Nó nức nở. Đau!

 - Nín ngay! Nín ngay! Kẻo mẹ phát vào đít cho bây giờ. Ra sân sau mà nặn đất và không được đi khỏi đó nghe chưa.

 - Wade đói, nó nức nở và đút ngón tay đau vào mồm.

 - Mặc kệ. Đi ra sân sau và…

 Nàng ngước nhìn lên và thấy Prissy cúi ra ngoài cửa sổ trên gác, vẻ sợ hãi và lo âu in rõ trên mặt: nhưng, thoắt cái, sắc diện đó biến mất, nhường chỗ cho một vẻ nguôi dịu, khi nó trông thấy cô chủ. Scarlett ra hiệu cho nó xuống và bước vào nhà. Trong tiền sảnh thật mát mẻ dễ chịu. Nàng cởi quai mũ, quẳng lên bàn, đưa cánh tay trên lên quệt mồ hôi trán. Nàng nghe thấy cửa phòng trên gác kẹt mở và một tiếng rên khe khẽ, bật ra từ thẳm cùng đau đớn, vẳng đến tai nàng. Prissy lao ba bậc một xuống cầu thang.

 - Ông bác xĩ có đến hông cô?

 - Không, ông ấy không đến được.

 - Lạy Trúa, cô Scarlett! Cô Melanie đang gay lắm!

 - Ông bác sĩ không thể đến được. Không ai đến được. Mày phải đỡ thôi và tao sẽ phụ cho mày.

 Prissy há hốc mồm, ngọ nguậy lưỡi, không thốt ra được tiếng nào. Nó lấm lét liếc nhìn Scarlett, di di chân trên sàn và vặn vẹo cái thân hình gầy mảnh.

 - Đừng có làm bộ ngờ nghệch thế! Scarlett kêu lên, điên tiết trước vẻ ngây thộn của nó. Có chuyện gì thế?

 Prissy đi giật lùi lên cầu thang.

 - Lạy Trúa, cô Scarlett…mắt nó trố ra, sợ hãi pha lẫn với xấu hổ.

 - Sao?

 - Lạy Trúa, cô Scarlett! Ta phải có một ông bác xĩ. Cháu…cháu…xơ cô Scarlett, cháu chả bết rì về chuện đỡ đẻ đâu. Mẹ cháu chả bao rờ để cháu đến gần những người xắp đẻ cả.

 Toàn bộ hơi trong phổi Scarlett trút ra trong một tiếng “hấc” đầy kinh hãi, rồi một cơn tức điên xâm chiếm nàng. Prissy lao vụt qua nàng định chạy trốn, nhưng bị nàng túm được.

  - Con cuội cái da đen này…mày nói thế nghĩa là thế nào? Mày vẫn bảo là mày biết hết mọi điều về chuyện sinh đẻ cơ mà. Vậy đâu là sự thật? Nói tao nghe nào.

 Nàng lắc nó đến khi cái đầu tóc xoăn tít ngắc ngư như đầu người say.

 - Cháu đã lói xạo, xơ cô Scarlett! Cháu hông bết tại xao cháu lại lói xạo như thế. Cháu mới được xem đẻ có một lần, mà mẹ cháu đã mốn đánh chóc da cháu về tội ròm ngó.

 Scarlett trừng trừng nhìn Prissy. Nó co rúm người lại tìm cách gỡ ra. Trong một lúc, đầu óc nàng không chịu chấp nhận sự thật, nhưng cuối cùng khi hiểu ra rằng Prissy chẳng biết gì hơn nàng về công việc đỡ đẻ, thì nộ khí bùng lên trong nàng như một ngọn lửa. Cả đời, nàng chưa bao giờ đánh đập nô lệ, nhưng lúc này nàng tát vào cái má đen kia với tất cả sức mạnh của cánh tay mệt mỏi. Prissy kêu vang lên vì sợ hơn là vì đau, và bắt đầu chồm chồm quậy cựa để vùng ra khỏi tay Scarlett.

 Trước khi nó la hét, tiếng rên trên gác ngừng bặt và một lát sau, Melanie cất giọng yếu ớt và run rẩy, gọi:

  - Scarlett? Có phải chị đấy không? Lên đây, chị! Xin chị lên đây hộ!

 Scarlett buông cánh tay Prissy và con bé ngồi phịch xuống bậc cầu thang, khóc thút thít. Scarlett đứng im một lúc, nhìn lên và lắng nghe tiếng rên khe khẽ đã lại bắt đầu. Nàng có cảm giác như một cái ách nặng nề vừa quàng lên cổ nàng kèm theo một khối kiện nặng cột vào đó, một gánh nặng mà vừa nhấc chân, nàng đã cảm thấy hết trọng lượng của nó.

 Nàng cố gắng nhớ lại tất cả những điều Mammy và bà Ellen đã làm cho nàng khi đẻ Wade, song những con đau đẻ vốn có đặc tính khoan dung là xoá nhoà sự vật, chúng phủ một màn sương mù lên hầu hết mọi thứ. Nàng cũng có nhớ ra được một số điều và nàng vội bảo Prissy, giọng hách dịch:

 - Nhóm lò lên và giữ cho nước luôn sôi trong ấm. Mang tất cả những khăn lau mình mày có thể tìm thấy cùng cuộn dây lên gác. Và lấy cho tao cái kéo. Đừng có đến thưa với tao là mày không tìm thấy. Phải kiếm bằng được và thật nhanh. Bây giờ thì bắt đầu đi, mau lên!

 Nàng kéo giật Prissy đứng lên và đẩy nó về phía nhà bếp. Rồi bành vai ra, nàng bắt đầu lên gác. Thật khó mở miệng nói với Melanie rằng chính nàng và Prissy sẽ cáng đáng nhiệm vụ hộ sinh.

CHƯƠNG XXII

 Hẳn sẽ chẳng bao giờ có buổi chiều nào dài hơn, nóng hơn và nhiều ruồi hơn chiều hôm ấy, Hàng đàn ruồi vừa lười nhác vừ hỗn xược cứ bu lấy Melanie, bất chấp Scarlett không ngừng vung chiếc quạt lá cọ rộng, đến rã cả cánh tay. Mọi cố gắng của nàng đều vô ích vì trong khi nàng xua chúng khỏi bộ mặt ròng ròng mồ hôi của Melanie thì chúng lại bò lên bàn chân, cẳng chân nhâm nhấp ướt làm cô ta giật thót lên và kêu: "Ôi! Ở chân em đây này!"

 Căn phòng mờ mờ tranh tối tranh sáng vì Scarlett đã kéo mành xuống cho khỏi nóng và chói. Những đốm ắnng bừng đầu ghim lọt vào qua những lỗ nhỏ xíu trên mành và quanh rìa. Căn phòng thành một cái lò và quần áo đẫm mồ hôi của Scarlett chẳng lúc nào khô, mà mỗi lúc một ướt dính thêm. Prissy ngồi thu lu tronng một góc, cũng đầm đìa mồ hôi, và người nó hôi khét đên nỗi Scarlett những muốn tống khứ nó ra khỏi phòng nếu nàng không sợ nó chuồn mát một khi khuất mắt mình. Melanie nằm trong giường trên một tấm drap hoen sạm mồ hôi và nhiiều chỗ ướt sũng do Scarlett vẩy nước. Người sản phụ không ngừng oằn oại, lăn lộn hết bên này qua bên kia, từ trái sang phải rồi lại từ phải sang trái.

 Thi thoảng, nàng cố ngồi dậy nhưng lại đổ xuống và lại bắt đầu quằn quại. Thoạt đầu, nàng cố không kêu, cắn môi đến rớm máu và Scarlett, lúc này thần kinh cũng trầy trợt không kém gì môi Melanie, bèn nói bằng một giọng khàn đi:

 - Nhân danh Chúa, Melly, đừng cố tỏ ra gan góc. Cần thì cứ gào to lên. Chả có ai nghe thấy mà sợ.

 Về cuối chiều, dù muốn gan góc hay không, Melanie vẫn rên rỉ và đôi khi còn kêu thét nữa. Những lúc đó, Scarlett gục đầy vào hai bàn tay, bịt tai lại, vặn vẹo người và ước ao chính mình chết đi cho rảnh. Bất cứ cái gì cũng còn hơn là bị cột chặt ở đây chờ một đứa bé mãi chưa chịu ra đời. Chờ hoài, trong khi, thoe chỗ nàng biết, bộn Yanke e đã ở Ngã Năm.

 Nàng hết sức hối tiếc là trước đây đã không chú ý hơn đến những lời thì thầm trao đổi giữa các bà có chồng về chuyện sinh đẻ. Giá mà nàng đã chịu khó lắng nghe! Giá mà nàng đã quan tâm đến vấn đề đó, thì giờ đây ắt nàng có thể biết thời gian trở dạ của Melanie có còn lâu nữa hay không. Nàng nhớ mang máng có lần bà cô Pitty kể là một người bạn bà đau đẻ suốt hai ngày, rồi chết với đứa bé trong bụng không ra được. Giả dụ Melanie cứ tiếp tục thế này liền hai ngày! Nhưng Melanie yếu ớt thế, làm sao chịu nổi những cơn đau này trong hai ngày. Nếu đứa bé không ra mau thì chẳng mấy chốc cô ta sẽ chết thôi. Và làm sao nàng có thể giáp mặt A shley - nếu như chàng còn sống - và nói với chàng rằng Melanie đã chết... sau khi nàng đã hứa trông nom cô ta?

 Mới đầu, Melanie muốn cầm tay Scarlett mỗi lúc đau dữ quá, nhưng nàng cứ bóp nghiến đến mức tưởng như gãy xương. Sau một giờ như thế, tay Scarlett sưng lên và tím bầm, hầu như không co duỗi được. Nàng bèn nối hai chiếc khăn tắm dài với nhau, rồi buộc vào chân giường và đặt đầu thắt nút vào tay Melanie. Melanie níu lấy nó như tưởng đó là một cái phao cấp cứu, hết kéo căng rồi lại buông chùng xuống, hoặc giằng xé như điên. Suốt buổi chiều, nàng kêu rền rĩ như một con vật sa bẫy đang hấp hối. Đôi khi nàng buông đầu khăn và yếu ớ xoa tay, đôi mắt căng ra vì đau ngước nhìn Scarlett.

 - Nói chuyện với em đi. Em xin chị hãy nói chuyện với em đi, nàng thì thào và Scarlett lại lắp bắp dăm ba cậu gì đó cho đến khi Melanie lại túm lấy nút khăn và lại bắt đầu quằn quại.

 Căn phòng mờ tối chìm ngập trong nóng bức, đau đớn, trong tiếng ruồi vo ve, và thời gian lén bước chậm chạp đến nỗi Scarlett hầu như không còn nhớ gì về buối sáng nữa. Nàng cảm thấy như đã ở lì trong cái lò hấp tối tăm này suốt cả một đời. Mỗi lần Melanie la hét, nàng rất muốn la theo và chỉ bằng cách cắn môi đến chảy máu nàng mới tự kiềm chế được và khỏi ngụp vào một cơn thác loạn.

 Một lần, Wade rón rén lên cầu thang và đứng đợi ngoài cửa.

 - Wade đói!

 Scarlett định ra nói với nó, nhưng Melanie thì thào:

 - Đừng bỏ em. Em xin chị. Có chị ở đây, em có thể chịu đừng được.

 Scarlett đành sai Prissy xuống hâm lại món cháo ngô và cho nó ăn. Riêng với bản thân, nàng cảm thấy không thiết ăn gì nữa sau cái buổi chiều này.

 Đồng hồ trên lò sưởi đã chết, nàng không có cách nào để biết giờ giấc, nhưng thấy trong phòng đã bớt nóng và những chấm sáng li ti đã mở hơn, nàng bèn kéo mành lên. Nàng ngac nhiên thấy chiều đã tàn và mặt trời như quả cầu đỏ ối đã xuống sát chân trời. Không hiểu sao trước đó, nàng đã tưởng tượng rằng từ nay, mãi mãi sẽ chỉ còn trưa nóng thiêu.

 Nàng sốt ruột điên người muốn biết chuyện gì đang xảy ra trên phố. Binh lính đã rút hết chưa? Bọn Yankee đã tới chưa? Phải chăng quân Liên bang đã rút thẳng không giao tranh lấy một lần? Rồi với một cảm giác nôn nao thắt ruột, nàng sực nhớ ra rằng quân Liên bang chẳng còn bao nhiêu, trong khi quân của Sherman! Ngay đến cái tên Satan cũng không làm nàng khiếp sợ bằng nửa thế này. Nhưng lúc này chả có thì giờ đâu mà nghĩ ngợi lan man vì Melanie đang đòi nuớc, đòi một chiếc khăn ướt đắp lên trán, đòi được quạt, đòi xua ruồi đậu lên mặt.

 Khi trời xẩm tối và Prissy lon ton như một bóng ma đen, thắp lên một ngọn đèn, thì Melanie càng yếu lả hơn. Nàng bắt đầu gọi tên Ashley, gọi hoài gọi hủy, như trong một cơn mê sằng, cho đến khi sự lải nhải đơn điệu gớm chết ấy khiến cho Scarlett điên đầu, muốn vớ lấy một chiếc gối bịt chặt cái miệng đang kêu rên kia. Có thể, cuối cùng, ông bác sĩ sẽ đến cũng nên. Giá mà ông ấy đến nhanh nhanh cho! Hy vọng le lói, Scarlett quay sang Prissy, sai nó chạy nhanh đến nhà ông bà Meade xem có ai trong hai vợ chồng ở nhà không.

 - Và nếu ông ấy không có nhà thì hỏi bà Meade hay chị bếp xem phải làm như thế nào? Cố van nài họ đến nhé.

 Prissy lóc cóc chạy đi và Scarlett nhìn theo nó hối hả lao trên đường phố với tốc độ lớn hơn cả mức nàng hy vọng con bé vô tích sự có thể đạt được. Sau một hồi lâu nó lủi thủi về một mình.

 - Ông bác sĩ véng nhà cả ngày. Xem chừng ông í phải đi theo quân lính. Cô Scarlett, cậu Phill xịt rồi.

 - Chết rồi?

 - Veng xơ cô, Pri ssy nói, vênh váo tự cảm thấy mình quan trọng. Talbot, béc xà-ếch bỉu cháu thế. Cậu í bị đạn...

 - Tao không cần biết.

 - Cháu không thấy bà Meade. Chị bếp bỉu bà Meade đang rửa ráy cho cậu í và xửa xoạng trôn cất cậu í trước khi bọn Yankee tới đây. Chị bếp bỉu lếu cô Melly đau dữ quá thì lấy con dao để xuống dưới dường, ló sẽ cắt đôi cái đau ra.

 Scarlett muốn tát nó vì lời mách bảo quý báu đó, nhưng Melanie mở to mắt, thì thào: "Chị thân yêu... bọn Yankee sắp đến à?"

 - Không, Scarlett rắn rỏi đáp. Con Prissy nói láo.

 - Veng xơ cô, rành là cháu lói bịa. Prissy nhất trí hòa theo, đầy nhiệt tình.

 - Chúng sắp đến, Melanie thì thào, không mắc lừa và vùi mặt vào gối. Giọng nàng cất lên tắc nghẹn: Tội nghiệp con của mẹ. Tội nghiệp con của mẹ. - Và sau một quãng dài. - Ôi, Scarlett, chị không nên ở lại đây. Chị phải đưa Wade đi đi.

 Điều Melanie nói không có gì khác với những suy nghĩ của Scarlett từ nãy đến giờ, song khi nghe nó được phát biểu thành lời, nàng đâm cáu và xấu hổ như thể sự hèn nhát thầm kín của mình bỗng in rành rành trên mặt.

 - Đừng có ngớ ngẩn. Tôi không sợ. Cô biết đấy, đời này tôi lại bỏ cô.

 - Chị bỏ hay không cũng vậy thôi. Em sắp chết rồi. - Và nàng lại bắt đầu rên.

*

*     *

 Scarlett chậm chạp lê bước xuống cầu thang tối om như một bà già, sờ soạng bám chặt vào tay vịn chỉ sợ ngã. Chân nàng nặng như chì, run lên vì mệt và căng thẳng, và cái lạnh do mồ hôi dính nháp thấm đẫm khắp người, làm nàng rùng mình. Nàng yếu ớt lần bước ra hiên trước và ngồi phịch xuống bậc thềm trên cùng. Nàng quều quào ngả người dựa vào một cái cột ở hàng hiên và, tay run run, cởi khuya áo nịt ngực xuống đến nửa chừng. Trời đêm thấm đẫm một màu đen ẩm mịn và nàng nằm đờ đẫn nhìn trân trân vào bóng tối.

 Mọi sự đã kết thúc, Melanie không chết và thằng bé eo éo như một con mèo đang được tắm lần đầu tiên trong tay Prissy, Melanie đã ngủ. Làm sao cô ta có thể ngủ được sau cái cơn ác mộng đầy gào rú, đâu đớn ấy, sau sự phục dịch ngu dốt của hai mụ đỡ bát đắc dĩ chẳng những không giúp ích gì mà chỉ làm đau thêm? Vì sao mà cô ta không chết nhỉ? Scarlett dám chắc bản thân nàng, nếu được sự "săn sóc" như vậy, hẳn không thể nào sống sót. Nhưng, khi xong xuôi, Melanie thậm chí còn thì thào cảm ơn bằng một giọng yếu ớt đến nỗi nàng phải cúi xuống tận nơi mới nghe thấy. Thế rồi cô ta ngủ thiếp đi. Làm sao mà cô ta ngủ được nhỉ? Scarlett quên mất rằng chính nàng cũng ngủ thiếp đi sau khi Wade lọt lòng. Nàng quên hết mọi sự. Đầu óc nàng lúc này chỉ là một  khoảng trống; thế giới là một khoảng trống; trước cái ngày dằng dặc bất tận này, chưa hề có cuộc sống và từ đây về sau, cũng sẽ chẳng có gì ngoài cái đêm nặng nề này... phải, độc có một đêm nóng ngột, độc có tiếng thở khàn khàn mệt nhọc của nàng, độc có những giọt mồ hôi lạnh ròng ròng chảy từ nách xuống thắt lưng, từ hông xuống đầu gối, dính nháp, nhầy nhụa và ớn rợn.

 Nàng nghe thấy tiếng thở của chính mình từ chỗ to đều chuyển thành nức nở từng cơn, nhưng mắt nàng cay xè và ráo hoảnh như tuồng sẽ chẳng bao giờ còn nước mắt nữa. Chậm chạp và khó nhọc, nàng cất mình dậy và kéo vạt váy lên tận đùi. Cùng một lúc, nàng vừa ấm, vừa lạnh, vừa dính nháp và sự tiếp xúc với không khí ban đêm làm cho đùi nàng mát rượi. Nàng lờ mờ nghĩ, không biết bà cô Pitty sẽ nói gì nếu thấy nàng nằm ềnh ở đây, ngoài hiên, váy vén lên phô cả quần lót ra, nhưng nàng bất cần. Nàng bất cần mọi sự. Thời gian đã ngừng lại. Lúc này có thể là mới sẩm tối, mà cũng có thể là nửa đêm. Nàng chẳng biết, mà cũng bất cần.

 Nàng nghe thấy tiếng chân lên gác và nghĩ: "Con Prissy trời đánh!" Sau đó mắt nàng nhắm lại và một cái gì như cơn buồn ngủ xập xuống nàng. Rồi sau một quăng dài mù mịt không biết là bao lâu, nàng thấy Prissy bên cạnh mình, liến thoắng vui vẻ.

 - Cô cháu mình đã làm tốt ra trò. Cháu chắc mẹ cháu cũng không thể làm hơn.

 Từ trong bóng tối, Scarlett chằm chằm nhìn nó, quá mệt không còn hơi sức đâu để chủi bói, mắng nhiếc, quá mệt không còn hơi sức đâu mà kể tội Prissy - nào là khoe khoang những kinh nghiệm mà nó không có, nào là hoang mang hoảng sợ, vụng về lóng ngóng, hoàn toàn vô dụng khi nước sôi lửa bỏng, nào là để kéo nhầm chỗ, làm đổ chậu nước lên giường, rồi lại còn đánh rơi thằng bé mới lọt lòng nữa chứ! Thế mà bây giờ nó còn dám ba hoa tự khen mình.

 Vậy mà bọn Yankee lại muốn giải phóng đám da đen! Thì bọn Yankee cứ việc làm thế!

 Nàng ngả người dựa vào cột, lặng thinh và Prissy, đoán biết tâm trạng của chủ, rón rén rút vào bóng tối của hàng hiên. Sau một hồi lâu, cuối cùng hơi thở và đầu óc trở lại ổn định, Scarlett nghe thấy tiếng người lao xao từ dưới phố vẳng lên và tiếng rậm rịch của rất nhiều bàn chân từ phía bắc. Lính! Nàng từ từ ngồi dậy, kéo váy xuống, mặc dầu nàng biết không ai có thể nhìn thấy mình trong bóng tối. Khi một toán không biết là bao nhiêu người đi qua trước nhà như những cái bóng nàng cất tiếng gọi:

 - Ới, làm ơn cho tôi hỏi tí!

 Một cái bóng tách khỏi đám và đi tới sát cổng sắt.

 - Các người đi đấy ư? Các người bỏ mặc chúng tôi ư?

 Hình như cái bóng nhấc mũ và một giọng bình thản từ bóng tối vọng lên.

 - Vêng, thưa bà. Đó chính là điều chúng tôi đang làm. Chúng tôi là những người cuối cùng ở chiến lũy các đây khoảng một dặm về phía bắc.

 - Các người... có phải quân đội đang rút quân thật không?

 - Thưa bà, vâng. Bà thấy đó, bọn Yankee đang sắp tới.

 Bọn Yankee sắp tới! Nàng đã quên bẵng điều đó. Cổ họng nàng đột nhiên thắt lại và nàng đột nhiên thắt lại và nàng không thể nói gì thêm nữa, Cái bóng bỏ đi, lần vào những cái bóng khác và tiếng châm rậm rịch xa dần trong dêm tối. "Bọn Yankee sắp đến! Bọn Yankee sắp đến!" Nhịp chân bước của họn nói thế mỗi nhịp đập của trái tim nàng đột nhiên đổ trống cũng gào lên như thế. Bọn Yankee sắp tới!

 - Bọn Yankee xắp tới! Con Prissy rền rĩ, co rúm ngưòi xích lại gần nàng. Ôi, cô Scarlett, chúng ló xẽ dết hết chúng ta! Chúng nó xẽ xọc lưỡi lê vào duột chúng ta Chúng nó xẽ...

 - Ồ, câm đi! Chỉ nghĩ đến những điều đó dã đủ nghê người, huống hồ lại phải nghe nó run run thốt ra thành lời. Cái sợ lại xâm chiếm nàng. Nàng biết làm thế nào đây? Làm sao nàng có thể trốn thoát được? Biết cầu ccứu ai đây? Tất cả bạn bè đều đã bỏ nàng.

 Đột nhiên nàng chợt nghĩ đến Rhett. Điều đó khiến nàng bình tĩnh lại và xua tan mọi nỗi sợ. Tại sao nàng không nghĩ đến anh ta từ sáng nay trong khi nàng cuống cuồng chạy ngược xuôi như con gà con lạc đàn? Nàng ghét anh ta, nhưng anh ta đầy sức mạnh và tinh ranh, anh ta không sợ bọn Yankee. Và anh ta hãy còn ở trong thành phố. Cố nhiên, nàng rất cáu anh ta và lẫn gặp gỡ gần đây nhát, anh ta đã nói những điều không thể tha thứ được. Nhưng vào một thời điểm như thế này, nàng có thể bỏ qua những điều đó. Anh ta lại có ngựa, có xe nữa. Ôi, tại sao nàng không nghĩ ra anh ta từ trước! Anh ta có thể đưa cả bọn nàng ra khỏi cái nơi mạt vận này, thoát khỏi bọn Yankee, đến một nơi nào đó, bất kỳ đâu...

 Nàng quay sang Prissy nói với giọng sôi sục khẩn cấp.

 - Mày biết chỗ thuyền trưởng Butler ở không.. tại khách sạn Alanta ấy.

- Thôi đi, ngay đi, chạy thật nhanh đến đấy, nói với ông ấy, nói với ông ấy là tao cần ông ấy, Tao muốn ông ấy đến gấp, mang theo xe, ngựa hoặc cái xe cứu thương nếu ông ấy kiếm được. Báo cho ông ấy biết cô Melanie vừa đẻ. Bảo là tao muốn ông ấy đưa chúng ta ra khỏi đây. Đi ngay đi. Ba chân bốn cẳng vào!

 Nàng ngồi thẳng dậy và đẩy Prissy một cái làm đà.

 - Lạy Trúa toàn lăng, cô Scarlett! Cháu sợ đi đêm một mình, ngộ nhỡ bọn Yankee bắt được cháu thì chết!

 - Nếu mày chạy nhanh thì có thể kịp toán lính ban nãy và họ sẽ không để cho bọn Yankee bắt được mày đâu. Mau lên!

 - Cháu sợ lắm. Ngộ nhỡ thuyền chưởng Butler không có ở khéc xạn?

 - Thì hỏi xem ông ấy ở đâu. Trí khôn mày để đâu? Nếu ông ấy không có ở khách sạn, thì ra các bar ở Phố Decatur mà hỏi. Đến nhà Belle Watling. Lùng cho bằng được ông ấy. Đồ ngu, mày không thấy là nếu không mau mau tìm thấy ông ấy thì chắc chắn bọn Yankee sẽ bắt gọn chúng ta ư?

 - Cô Scarlett, mẹ cháu xẽ dóc xơng cháu lếu cháu bớc chơn vào một tệm "ba" hay một nhà chớ!

 Scarlett đứng dậy.

 - Được, thế thì tao sẽ róc xương mày nếu mày không đi. Mày có thể đứng ngoài phố mà goị ông ấy. Hoặc hỏi ai xem ông ấy có trong nhà không. Thôi đi đi.

 Thấy Prissy vẫn trùng trình, giậm chân tại chỗ và  xị mặt ra, Scarlett đẩy thêm một cái nữa làm nó suýt ngã lao đầu xuống các bậc thềm.

 - Mày không đi thì tao đem bán mày cho bọn mãi nô ở dưới hạnguôn. Mày sẽ không bao giờ gặp mẹ mày hoặc bất kì ai quen thuộc nữa. Mà tao sẽ bảo chủ mới cho mày ra đồng cày bừa. Mau lên!

 - Lạy Trúa toàn lăng, cô Scarlett...

 Nhưng dưới sức ép quyết liệt của bàn tay cô chủ, nó đành bước xuống bậc thềm. Tiếng cổng sắt lách cách, Scarlett giục với theo" "Chạy đi, đồ ngu!"

 Nàng nghe tiếng Prissy bắt đầu lóc cóc chạy. Rồi tiếng chân ấy tắt dần trên nền đất mịn.

CHƯƠNG XXIII

 Sau khi Prissy đi rồi, Scarlett mệt mỏi trở vào tiền sảnh nhà dưới và thắp lên một ngọn đèn. Trong nhà nóng đến bốc hơi, như thể tất cả nhiệt lượng của buổi trưa vẫn bị cầm hãm giữa những bức tường. Giờ đây, nàng đã đỡ mụ mẫm phần nào và dạ dày đang gào ăn. Nàng nhớ ra là từ đêm hôm trước đến giờ, nàng chưa có cái gì vào bụng trừ một thìa cháo ngô. Nàng cầm đèn lên, vào bếp. Lửa trong lò đã tắt mà gian nhà vẫn nóng ngột. Nàng tìm thấy trong chảo nửa cái bánh mì rán bằng bột ngô và ngấu nghiến nhai, trong khi mắt vẫn nhìn quanh xem còn có gì khắc ăn được. Còn chút cháo ngô trong liễn và nàng ăn luôn bằng một cái nuôi nấu bếp, không cần múc ra dĩa. Cháo nhạt thếch, nhưng nàng đang quá đói, chẳng còn bụng dạ nào mà đi tìm muối. Húp được bốn muôi, nàng cảm thấy căn bếp nóng quá không chịu nổi và phải nhoài ra tiền sảnh, một tay cầm đèn, tay kia cầm mẩu bánh ngô.

 Nàng biết lẽ ra mình phải lên gác, ngồi cạnh Melanie phòng khi có chuyện gì không ổn, Melanie còn quá yếu không gọi được. Nhưng mới nghĩ đến việc quay trở lại cái căn buồng nơi nàng đã qua bao giờ ác mộng, nàng đã thấy ớn. Ngay cả nếu Melanie hấp hối, nàng cũng không thể quay lại đó. Nàng muốn không bao giờ thấy lại căn phòng đó nữa. Nàng đặt cây đèn lên chiếc giá nến cạnh cửa sổ và lại trở ra hiên trước. Ở đây mát hơn biết mấy, mặc dầu trời đêm tắm trong một không khí ấm dịu. Nàng ngồi xuống bậc thềm, trong vòng sáng yếu ớt từ ngọn đèn hắt ra và tiếp tục gặm bánh.

 Ăn xong, nàng thấy hồi sức phần nào và đồng thời tim lại nhoi nhoi lo sợ. Nàng nghe thấy một tiếng lao xao ở tận cuối phố, nhưng không biết nó báo điều gì. Nàng không thể phân biệt được gì rõ ràng ngoài âm khối lúc to lên, lúc xẹp xuống. Nàng vươn người ra đằng trước để nghe cho kỹ và chẳng mấy chốc nàng thấy các cơ đau nhức vì căng thẳng. Hơn mọi thứ trên đời, nàng khao khát nghe thấy tiếng vó ngựa và trông thấy đôi mắt tự tin và phớt đời của Rhett cười giễu những nỗi lo sợ của nàng. Rhett sẽ đưa cả nhà đi đến một nơi nào đó. Nàng không biết và cũng chẳng cần biết là đến đâu.

Trong khi nàng ngồi dỏng tai về phía trung tâm thành phố, một vầng sáng lờ nhờ xuất hiện bên trên các ngọn cây, làm nàng bối rối. Nàng chăm chú theo rõi và thấy nó mỗi lúc một sáng hơn. Bầu trời đêm trở nên hồng hồng rồi đỏ kệch và đột nhiên, bên trên hàng cây, nàng trông thấy một ngọn lửa khổng lồ vọt lên trời. Nàng đứng chồm dậy, tim lại bắt đầu đổ trống liên hồi đến nôn nao cả người.

 Bọn Yankee đã tới! Nàng biết chúng đã tới và đang phóng lửa thiêu thành phố. Đám cháy hình như ở phía đông trung tâm thành phố, lửa mỗi lúc một bốc cao và nhanh chóng loang ra thàh một vùng đỏ rực trước cặp mắt khiếp đảm của nàng. Chắc là cả một khối phố đang cháy. Một làn gió nhẹ nổi lên, mang mùi khói đến nàng.

Nàng chạy bay lên gác, vào phòng mình và nhoài người ra cửa sổ để nhìn cho rõ hơn. Bầu trời nhuộm một màu ghê sợ, và những cuộn khói đen bốc lên lơ lửng như những đám mây bập bềnh trên đám cháy. Mùi khói bây giờ đã mạnh hơn. Đầu óc nàng nghĩ lung tung, không đâu vào đâu, lúc thì tự hỏi bao giờ lửa sẽ lan đến phố Cây Đào và thiêu trụi ngôi nhà này, bao giờ bọn Yankee sẽ xộc vào vồ lấy nàng; khi băn khoăn không biết chạy đâu, làm gì. Tưởng như tất cả quỉ sứ của địa ngục đang la hét trong tai nàng. Hỗn độn và kinh hoàng thống ngự trong trong óc khiến nàng chóng mặt đến nỗi phải bám vào thảnh cửa sổ cho khỏi ngã.

  “Mình phải nghĩ”, nàng không ngừng tụ nhủ. “Mình phải nghĩ”.

 Nhưng những ý nghĩ cứ lẩn tránh nàng, chao qua chao lại trong tâm trí như những con chim ruồi hoảng hốt. Đang đứng bên cửa sổ, nàng bỗng choáng người vì một tiếng nổ đinh tai, to hơn bất kỳ tiếng đại bác nào nàng đã từng nghe. Một ngọn lửa khổng lồ rạch ngang trời. Rồi những tiếng nổ khác. Đất rung chuyển, những ô kính trên đầu vỡ rơi lả tả quanh nàng.

 Thế giới trở thành một địa ngục đầy tiếng động và lửa khói, mặt đất rung theo những tiếng nổ xé tai nối tiếp nhau liên tục. Những chùm tia lửa phụt lên trời rồi từ từ hạ xuống, lười nhác, qua những đám mây khói màu máu. Nàng tưởng như nghe thấy một tiếng gọi yếu ớt từ phòng bên, nhưng nàng không để ý. Lúc này, nàng không có thì giờ nào dành cho Melanie. Không có thì giờ nào dành cho bất kỳ cái gì ngoài một nỗi sợ đang luồn qua huyết quản nàng đang nhanh như những ngọn lửa trước mắt. Giờ đây nàng là một đứa trẻ phát điên phát rồ vì sợ, chỉ muốn rúc đầu vào lòng mẹ để khỏi phải nhìn thấy cảnh này. Giá mà nàng đang ở nhà! Ở nhà với mẹ!

 Qua những tiếng nổ làm rung động thần kinh, nàng nghe thấy một tiếng khóc, tiếng chân hốt hoảng nhảy ba bậc một lên cầu thang, kèm theo một tiếng thét như chó hú. Prissy lao vào trong phòng, nhảy bổ tới Scarlett níu lấy cánh tay nàng, tưởng chừng như rứt thịt ra.

 - Bọn Yankee…, Scarlett kêu.

 - Hông, xơ cô, í là các quí ông bên ta! Prissy vừa kêu vừa thở hồng hộc, móng tay ấn sâu thêm vào cánh tay Scarlett. Các ông í đốt xiểng đúc mấy lị kho đạn, kho quân nhu, mấy lị, ôi lạy Trúa, cô Scarlett, các ông í còn cho lổ bảy mươi xe đạn đại béc mấy thốc xúng. Dêxuma, tất cả chúng ta đến lổ theo mất!

 Nó lại tru tréo và cấu Scarlett đau đến nỗi nàng cáu tiết kêu lên và hất tay nó ra. Bọn Yankee chưa đến! Hãy còn thì giờ để chạy trốn! Scarlett thu hết sức lực sau cơn hoảng sợ.

 “Nếu mình không tự chủ”, nàng nghĩ thầm, “mình sẽ kêu thét như một con mèo phải bỏng mất!” Chính cái hình ảnh hoảng loạn đến mức đê mạt của Prissy đã giúp nàng trấn tĩnh lại.Nàng nắm lấy vai nó, lắc mạnh.

 - Câm đi, đừng làm rầm rĩ lên thế nữa và hãy nói cho mạch lạc xem nào. Bọn Yankee chưa đế, đồ ngu ạ! Mày có gặp thuyền trường Butler không? Ông ấy bảo sao? Ông ấy có đến không?

 Prissy thôi không kêu nữa, nhưng răng nó đánh đàn lập cập.

 - Veng xơ cô – Cuối cùng, cháu cũng tìm da ông í. Ở một tiệm “ba”, đúng như cô lói mấy chấu. Ông í…

 - Tao không cần biết mày tìm thấy ông ta ở đâu. Ông ta có đến không? Mày có bảo ông ấy mang ngựa đến không?

 - Lạy Trúa, ông í bảo các quí ông bên ta đã lấy cả ngựa cả xe của ông í làm xe cứu thương rồi.

 - Trời đất!

 - Cơ mà ông í đang đến…

 - Ông ấy bảo sao?

 Prissy đã lấy lại được hơi và bình tĩnh lại phần nào, nhưng mắt nó vẫn trợn trừng trợn trạc.

 - Thế lày, xơ cô, như cô đã lói mấy cháu, cháu tìm thấy ông í ở một tệm “ba”. Cháu đấng ngoài, gọi ông í thật to và ông í ra. Ông í không thấy cháu ngay. Cháu đang bắt đầu kể mấy ông í thì quân lính đốt một nhà kho ở dới phố Decatur, lở bốc ngùn ngụt và ông í bảo cháu lại đây và ông í lám tay cháu chạy đến Ngã Lăm, rồi ông í bỉu: Sao lào? Lói nhanh lên và cháu lói là cô bỉu: Thuyền trường Butler, hãy đến mau, mang cả ngợ cả xe đến. Cô Mely đã đẻ và ông phải đơ cô í ra khỏi thành phố. Và ông í bỉu: Thế cô í định đi đâu? Cháu lói: Cháu không bết, xơ ông, cơ mà ông phải đi trước khi bọn Yankee đến và cô í muốn đi mấy ông. Thế là ông í cười và bỉu người ta lấy ngợ của ông í rồi.

 Hy vọng cuối cùng tiêu tan, Scarlett cảm thấy tim nặng như chì. Mình ngốc thật, sao lại không nghĩ ra là đạo quân rút lui đương nhiên phải trưng dụng tất cả ngựa và xe còn lại trong thành phố? Trong một lúc nàng quá bàng hoàng không còn nghe thấy Prissy đang nói gì, nhưng rồi nàng cố gắng trấn tĩnh để nghe nốt câu chuyện.

 - Thế rồi ông í bỉu: Về lói mấy cô Scarlett cứ ên chí. Tao xẽ đánh cắp cho cô í một con trong chại ngợ của quân đội lếu còn con lào. Và ông í lói thêm: Trước đến lay, tao chưa từng ăn cắp ngợ. Lói mấy cô mày là tao xẽ kếm cho cô mày một con ngợ dù họ có lổ xúng bắn vào tao. Rồi ông í lại cười và lói: Chạy tắt về nhà đi. Và cháu chơ kịp bắt đầu chạy thì ùng ùng! Một tiếng lổ to tớng và cháu mốn rụt lại và ông í bảo cháu đấy là các quý ông nhà ta cho lổ kho đạn để bọn Yankee hông chếm được, chứ chả có gì khác, và…

 - Ông ấy sẽ đến à? Ông ấy sẽ mang theo một con ngựa à?

 - Ông í lói thế.

 Scarlett thở phào nhẹ nhõm. Nếu có cách nào kiếm được một con ngựa, Red Butler ắt sẽ thành công. Một anh chàng thông minh! Nàng sẽ tha thứ cho anh ta mọi chuyện nếu anh ta đưa bọn nàng ra khỏi bước khốn cùng này. Thoát hiểm! Và với Rhett, nàng sẽ không sợ gì. Rhett sẽ che chở cho tất cả. Đội ơn Chúa đã run rủi cho Rhett còn ở đây! Nhìn thấy triển vọng an toàn, nàng trở nên thực tế.

  - Đánh thức Wade dậy, mặc quần áo cho nó và gói ghém một số quần áo cho tất cả chúng ta, rồi bỏ vào trong cái hòm nhỏ. Và đừng nói với cô Melanie là chúng ta sắp đi. Chưa cần nói vội! nhưng hãy quấn cho thằng bé hai cái khăn bông dày và nhớ gói ghém các tã lót cho nó.

 Prissy vẫn níu lấy tay nàng và mắt nó hầu như toàn lòng trắng. Scarlett đẩy nó một cái và gỡ váy ra.

 - Mau lên, nàng giục và Prissy chạy đi như một con thỏ.

 Scarlett biết đáng lẽ mình nên đến trấn an cho Melanie, biết là Melanie hẳn phải sợ phát điên vì những tiếng ầm ầm vẫn tiếp tục không giảm đi chút nào và những ánh lửa thắp sáng bầu trời. Tưởng như đã đến ngày tận thế vậy.

 Nhưng nàng vẫn chưa đủ sức quyết định quay lại căn phòng ấy ngay bây giờ. Nàng chạy xuống cầu thang với ý định gói ghém các đồ sứ của bà Pittypat và chút ít đồ bạc bà đã để lại khi tản cư về Maicon. Nhưng khi tới phòng ăn, tay nàng run đến nỗi đánh rơi vỡ tan ba cái đĩa. Nàng chạy ra hiên nghe nóng rồi lại chỵa vào phòng ăn và đánh rơi những đồ bạc loảng xoảng xuống sàn. Nàng cứ chạm vào cái gì là rơi cái nấy. Trong cơn tất bật vội vàng, nàng trượt trên tấm thảm và ngã bịch xuống sàn, nhưng vùng dậy nhanh đến nỗi không thấy đau. Nàng nghe thấy Prissy chạy tới chạy lui trên gác như một con thú điên và tiếng động ấy khiến nàng phát khùng vì chính nàng cũng chạy nháo nhác vô bổ như vậy

 Có đến hơn chục lần, nàng chạy ra hiên, nhưng lần này nàng không trở lại với công việc chuẩn bị hành trang vô ích của mình. Nàng ngồi xuống. Nàng hoàn toàn không thể gói ghém bất cứ cái gì. Không thể làm gì khác ngoài việc ngồi đấy chờ Rhett, tim đập liên hồi, tưởng như đã đợi hàng giờ liền rồi mà vẫn không thấy anh ta đến. Cuối cùng, nàng nghe thấy tiếng cót két bất kham của trục bánh xe không được tra dầu và tiếng vó ngựa chậm chạp, phân vân ở tận đầu phố. Tại sao anh ta không nhanh nhanh lên? Tại sao anh ta không thúc ngựa phóng nước đại tới.

 Tiếng xe ngựa lại gần và nàng đứng chồm dậy, gọi tên Rhett. Thế rồi nàng lờ mờ thấy chàng từ một chiếc xe nhỏ chở hàng bước xuống và nghe tiếng chàng mở cổng sắt lách cách, tiến về phía nàng. Chàng hiện ra rõ mồn một dưới ánh đèn. Chàng ăn vận lịch sự như đi dự vũ hội, áo vét-tông và quần lanh trắng cắt rất khéo, gi-lê lụa thêu có vân sóng màu xám và yếm sơ mi loáng thoáng diềm đăng-ten. Chiếc mũ panama rộng vành đội lệch một cách ngổ ngáo trên đầu và ở thắt lưng, có gài hai khẩu súng lục nòng dài, cán ngà. Túi áo vét-tông của chàng nặng trĩu đạn.

 Chàng tiến đến trên lối đi với bước chân nhún nhảy của người hoang dã, đầu cất cao, oai vệ như một ông hoàng ngoại đạo. Những nỗi hiểm nguy mà đêm nay đã làm Scarlett kinh hoàng, chỉ tác động đến chàng như một chất men say. Bộ mặt ngăm ngăm đen của chàng biểu lộ một vẻ dữ dội cố kiềm chế lại, một vẻ tàn bạo có thể khiến Scarlett thất đảm nếu nàng tinh ý nhận ra.

 Cặp mắt đen của chàng long lanh như thể toàn bộ chuyện này là một trò tiêu khiển, như thể những tiếng nổ xé tai và quầng lửa khủng khiếp kia chỉ là những thế để nát trẻ con. Scarlett xoay người về phía chàng khi chàng bước lên các bậc thầm. Mặt nàng trắng bệch và đôi mắt xanh như cháy rực.

 Xin chào, chàng nói, vẫn cái giọng kéo dài, và ngủ mũ bằng một cử chỉ khoáng đạt. Trời đẹp quá nhỉ. Tôi nghe cô định làm một chuyến du hành.

 - Nếu anh cứ đùa, tôi sẽ không bao giờ nói với anh nữa, nàng run run nói.

 - Cô định nói với tôi là cô đang hoảng sợ chăng? Chàng giả vờ ngạc nhiên và mỉm cười một cách khiến nàng muốn đẩy chàng ngã lộn xuống chân thềm.

- Phải, tôi đang hoảng sợ! Tôi sợ muốn chết và nếu Thượng đế cho anh trí khôn bằng con dê thôi, thì hẳn anh cũng phải hoảng sợ. Nhưng thôi, chúng ta không có thì giờ chuyện hão đâu. Chúng tôi phải ra khỏi đây.

 - Xin phục vụ phu nhân. Nhưng cô tính đi đâu mới được chứ? Tôi ra đây là vì hiếu kỳ muốn xem xem cô định đi đâu. Lên bắc, xuống nam hoặc sang đông, sang tây, đều không được. Bọn Yankee ở tất cả bốn phía. Chỉ còn độc một con đường ra khỏi thành phố bọn Yankee chưa kiểm soát được và quân đội đang rút theo đường ấy. Mà con đường này cũng sẽ không còn bỏ ngỏ lâu nữa đâu, Đoàn kỵ binh của tướng Steve Lee, với tư cách là hậu tập, đang giao tranh với địch ở trại dinh điền “Lâm Thời” để giữ thông đường cho đại quân qua hết. Nếu cô theo quân đội đi xuôi con lộ McDonough, họ sẽ tước ngựa của cô mặc dầu nó chỉ là một con ngựa xoàng, tôi cũng đã phải vất vả lắm mới xoáy được đấy. Vậy, cô muốn đi đâu?

 Nàng đứng đo, run rẩy, nghe chàng nói mà hầu như không câu nào vào tai. Nhưng, trước câu hỏi đó, nàng chợt hiểu ra là mình muốn đi đâu, hiểu rằng suốt cả cái ngày khốn khổ này, nàng vẫn biết là mình muốn đi đâu. Đến cái nơi duy nhất.

 - Tôi muốn về nhà, nàng nói.

 - Về nhà? Cô định nói là ấp Tara?

 - Phải, phải, về ấp Tara! Ôi, Rhett, ta phải nhanh nhanh lên!

 Chàng nhìn nàng như tuồng nàng đã mất trí.

 - Tara? Lạy Chúa toàn năng, Scarlett! Cô không biết hai bên đã đánh nhau suốt ngày ở Jonesboro ư? Đánh nhau trên suốt mười dặm dọc con đường từ trại “Lâm Thời” vào đến tận các phố của Jonesboro. Có lẽ giờ đây, quân Yankee đang rải khắp Tara, khắp hạt, không ai biết chính xác chúng ở đâu, nhưng chúng đang quanh quẩn vùng đó. Cô không thể về nhà được. Cô không thể đi xuyên qua cả đạo quân Yankee.

 - Tôi muốn về nhà! Nàng kêu lên. Tôi muốn! Tôi muốn thế!

 - Cô ngốc lắm, giọng Rhett trở nên mạnh và thô bạo. Cô không thể đi về mạn ấy. Ngay cả nếu co không rơi vào tay bọn Yankee, thì các khu rừng cũng đầy những binh lính tụt hậu hoặc đào ngũ của cả hai bên. Và hàng lô quân ta cũng còn đang rút khỏi Jonesboro. Họ sẽ tước ngựa của cô nhanh chẳng kém gì bọn Yankee. Khả năng duy nhất của cô là ngầm theo quân ta xuôi con lộ McDonough và cầu trời sao cho họ đừng nhìn thấy cô trong đêm tối. Cô không thể về Tara được. Ngay cả nếu cô tới được đấy, rất có thể cô chỉ thấy một đống tro tàn. Tôi sẽ không để cô về nhà. Đó là điên rồ.

 - Tôi sẽ về nhà! Nàng kêu lên, giọng vỡ ra thành một tiếng thét. Tôi sẽ về nhà! Anh không thể ngăn được tôi! Tôi nhất định sẽ về nhà! Tôi muốn gặp mẹ tôi! Tôi sẽ giết anh nếu anh tìm cách ngăn tôi. Tôi sẽ về nhà!

 Những giọt nước mắt sợ hãi và thác loạn ròng ròng trên mặt nàng: cuối cùng, sự căng thẳng kéo dài đã đánh gục nàng. Nàng đấm thùm thụp lên ngực chàng và lại thét lên: Tôi sẽ về! Tôi sẽ về nhà, dù có phải đi bộ suốt chẳng đường!”.

 Đùng một cái, nàng đã ở trong vòng tay chàng, áp má đẫm nước mắt vào yếm sơ mi hồ bột của chàng, hai tay không đấm nữa, mà bám chặt lấy chàng. Rhett đưa tay vuốt mái tóc bù rối của nàng, dịu dàng, vỗ về. Và giọng chàng cũng dịu dàng. Dịu dàng, bình tĩnh, không chút giễu cợt, đến nỗi tưởng như đó không phải là giọng của Butler, mà là giọng của một người lạ mặt đầy sức mạnh và hảo tâm, sực mùi rượu mạnh, mùi thuốc lá, mùi ngựa – những mùi làm ấm lòng vì chúng gợi đến ông Gerald.

 - Thôi, thôi, cô bạn thân yêu, chàng khẽ nói. Đừng khóc, Cô sẽ về nhà, cô bé dũng cảm của tôi. Rồi cô sẽ về nhà. Đừng khóc.

 Scarlett cảm thấy một cái gì lướt nhẹ trên mái tóc và, trong cơn xao xuyến, nàng lơ mơ tự hỏi không biết đó có phải môi chàng. Chàng xiết bao âu yếm và như một nguồn an ủi vô tận, nàng những muốn ở trong vòng tay chàng mãi mãi. Với những cánh tay mạnh mẽ như thế bao quanh, chắc chắn không gì có thể làm hại nàng.

 Chàng lục túi lấy ra một chiếc mùi soa, lau nước mắt cho nàng.

 - Nào, bây giờ thì hỉ mũi như một đứa bé ngoan đi, chàng ra lệnh, mắt lấp lánh cười, rồi nói tôi nghe xem cần phải làm gì. Tai phải mau mau lên.

 Nàng ngoan ngoãn hỉ mũi, vẫn còn run, nhưng không nghĩ ra điều gì để bảo chàng làm. Thấy môi nàng run run và mắt ngước lên cầu cứu, chàng liền nắm quyền chủ động.

 - Bà Wilkes đã đẻ rồi phải không? Bà ấy di chuyển lúc này nguy hiểm đấy… chở bà ấy hai mươi lăm dặm trên chiếc xe cọc cạch này thì quả là nguy hiểm. Tối hơn là ta hãy để bà ấy lại với bà Meade.

 - Ông bà Meade không có nhà. Tôi không thể bỏ cô ấy được.

 - Được. Thế thì đưa bà ấy lên xe. Còn cái con bé đần độn ấy đâu?

 - Đang soạn hòm trên gác.

 - Hòm ư? Không bỏ hòm vào trong xe được đâu. Chở mấy chị em, thày tớ nhà cô đã đủ chật và bánh xe lúc nào cũng sẵn sàng long ra. Cô hãy gọi nó, bảo lấy cái nệm lông nhỏ nhất trong nhà để đặt vào xe.

 Scarlett vẫn chưa nhúc nhích được. Chàng nắm chặt cánh tay nàng và một phần sức sống sôi động trong chàng dường như chảy tràn sang cơ thể nàng. Giá mà nàng có thể bình tĩnh và phớt đời như chàng! Chàng kéo nàng vào tiền sảnh, nhưng nàng vẫn đứng ngây ra nhìn chàng. Rhett trễ môi xuống giễu cợt:

 - Có thể nào đây lại là người thiếu phụ anh dũng đã cả quyết với tôi rằng nàng không sợ cả Thượng đế lẫn con người?

 Chàng bỗng phá lên cười và buông tay nàng. Bị chọc tức, nàng chằm chằm nhìn chàng, hằn học.

 - Tôi không sợ, nàng nói.

 - Có, cô có sợ. Một chút nữa, cô sẽ ngất xỉu, mà tôi thì không mang theo muối hít trong người.

 Nàng giận lắm, bất lực, vì nàng không biết làm gì khác – và chẳng nói chẳng rằng, cầm lấy cây đèn, đi lên gác. Chàng bám sát theo sau và nàng nghe thấy chàng khẽ cười một mình. Tiếng cười khiến nàng rướn thẳng người lên. Nàng vào phòng Wade, thấy nó níu lấy cánh tay Prissy, quần áo mặc dở dang, chốc chốc lại nấc. Prissy thút thít khóc. Chiếc nệm lông trên giường Wade thuộc loại nhỏ, nàng sai Prissy kéo nó xuống gác và đặt vào xe. Prissy đặt thằng bé xuống và tuân lệnh. Wade di theo nó xuống cầu thang, chăm chú quan sát quên cả nấc.

 - Lại đây, Scarlett nói, quay về phía cửa phòng Melanie và Rhett đi theo nàng, mũ cầm tay.

 Melanie nằm lặng lẽ, chiếc mền kéo lên đến tận cằm. Mặt nàng nhợt nhạt như người chết trôi, nhưng đôi mắt, hõm sâu và thâm quầng, lại đầy vẻ thanh thản. Nàng chẳng tỏ vẻ gì là ngạc nhiên khi thấy Rhett ở trong phòng ngủ của mình, mà dường như xem đó là chuyện đương nhiên. Nàng cố gượng cười nhưng chưa nhếch được mép, nụ cười yếu ớt đã tắt.

 Chúng ta về nhà thôi, về ấp Tara, Scarlett giải thích ngắn gọn. Bọn Yankee sắp tới. Ông Rhett sẽ đưa chúng ta đi. Đó là lối thoát duy nhất Mely ạ.

 Melanie cố gắng gật đầu và khoát tay về phía đứa hài nhi. Scarlett bế thằng bé lên, quấn vội chiếc khăn tắm dày quanh người nó, Rhett bước đến bên giường.

 - Tôi sẽ cố gắng không làm cho bà đau, chàng nhẹ nhàng nói, quấn tấm mền quanh người Melanie. Bà thử xem có quàng tay ôm cổ tôi được không, nào.

 Melanie thử, nhưng hai cánh tay kiệt lực lại thõng xuống. Rhett bèn cúi xuống, luồn một cánh tay xuống dưới vai nàng, tay kia đỡ đầu gối và nhẹ nhàng xốc nàng lên. Nàng không kêu, nhưng Scarlett thấy nàng cắn môi, mặt càng nhợt nhạt hơn. Scarlett giơ cao đèn cho Rhett nhìn rõ đường và vừa định tiến ra cửa thì Melanie yếu ớt ra hiệu về phía tường.

 - Cái gì vậy? Rhett khẽ hỏi.

 - Làm ơn, Melanie thều thào, cố giơ tay chỉ ảnh Charles.

 Rhett cúi xuống nhìn, tưởng nàng mê sảng, nhưng Scarlett hiểu và lấy làm khó chịu. Nàng biết Melanie muốn mang theo tấm hình Charles treo trên tường bên dưới thanh gươm và khẩu súng lục của chàng.

 - Làm ơn, Melanie lại thì thào. Thanh gươm.

 - Ồ được rồi, Scarlett nói. Và sau khi soi đèn cho Rhett thận trọng xuống cầu thang, nàng quay lại và tháo thanh gươm cùng chiếc thắt lưng đeo súng xuống. Cùng một lúc vừa mang những thứ này, vừa bế đứa bé, lại vừa cầm đèn nữa, thì quả là vướng víu! Thật đúng tính cách Melanie: bản thân thì dở sống dở chết, lại bị bọn Yankee đuổi đến đít thì không lo, mà lại đi bận tâm đến những di vật của Charles.

 Trong khi lấy tấm hình của Charles xuống nàng chợt thấy gương mặt Charles. Cặp mắt to màu nâu của chàng giao luồng mắt nàng và nàng dừng lại để nhìn kỹ tấm ảnh một cách tò mò. Người đàn ông này đã từng là chồng nàng, đã từng nằm bên nàng mấy đêm, đã cho nàng một đứa con có cặp mắt cũng nâu và dịu hiền như mắt chàng. Thế mà nàng hầu như không còn nhớ đến chàng.

 Đứa bé trong tay nàng ngọ nguậy những nắm tay nhỏ xíu và khẽ oe oe. Nàng cúi nhìn nó. Lần đầu tiên, nàng ý thức ra rằng đó là con của Ashley và đột nhiên, với tất cả sức lực còn lại, nàng ước sao nó hóa thành con của mình – con của nàng với Ashley.

 Prissy nhảy chồm chồm lên gác và Scarlett giao thằng bé cho nó. Họ hối hả xuống nhà dưới, ánh đèn hắt những bóng mờ ảo lên tường.

 Trong tiền sảnh, Scarlett trông thấy một cái mũ mềm, chụp vội nó lên đầu và thắt hai dải quai lại dưới cằm. Đó là chiếc mũ tang màu đen của Melanie, không vừa đầu Scarlett, nhưng nàng không nhớ đã để mũ của mình ở đâu.

 Nàng ra khỏi nhà và xuống bậc thềm, tay xách đèn và cố giữ cho thanh gươm khỏi đập vào chân. Melanie nằm duỗi dài phía sau xe, bên cạnh nàng là Wade và đứa bé quấn khăn tắm. Prissy trèo lên và bế đứa bé trong tay.

 Xe rất nhỏ và thành rất thấp. Bánh xe ngả vào trong, tưởng như chỉ quay một vòng đầu tiên là đã có thể long ra, Scarlett đưa mắt nhìn con ngựa và thấy nẫu cả ruột. Đó là một con vật nhỏ bé, gày giơ xương, đầu rũ xuống thảm hại, gần như chúi vào giữa hai chân trước. Lưng nó trầy trợt những vết lở lói do những đồ thắng đái cọ vào. Nó thở khò khè, chả có vẻ gì là một con ngựa khỏe mạnh cả.

 Một con vật chả hay ho gì, phải không? Rhett cười mỉa mai. Xem vẻ nó dám chết trong càng xe lắm. Nhưng đó là mức tối đa tôi có thể làm được. Một hôm nào đó tôi sẽ kể cô nghe – tất nhiên là có thêm dấm thêm ớt – tôi đã đánh cắp nó ở đâu và như thế nào, cũng như tôi đã bị bắn đuổi hút chết ra sao. Chỉ có lòng cúc cung tận tụy với cô mới có thể khiến tôi đang trên đà tiến thủ như thế này, đùng một cái chuyển sang ăn cắp ngựa… mà lại ăn cắp một con nghẽo như thế này chứ. Để tôi đỡ cô lên.

 Chàng đỡ lấy cây đèn từ tay nàng, đặt xuống đất. Ghế trước chỉ là một tấm ván hẹp bắc ngang hai thành xe. Rhett bế bốc cả người Scarlett đặt lên đó. Làm đàn ông, hơn nữa, lại khỏe như Rhett, quả là tuyệt diệu, nàng vừa nghĩ thầm vừa tém gọn những nếp váy rộng quanh mình. Có Rhett bên cạnh, nàng chẳng sợ gì, dù là lửa cháy, đạn nổ hay bọn Yankee.

 Chàng trèo lên ghế, ngồi cạnh nàng và cầm lấy dây cương.

 - Ồ khoan đã! Nàng kêu lên. Tôi quên chưa khó cửa trước.

 Chàng phá lên cười ầm ĩ và quất dây cương lên lưng ngựa.

 - Anh cười gì?

 - Cười cô… khóa cửa không cho bọn Yankee vào chắc? Chàng nói.

 Và con ngựa cất bước, chậm rãi, miễn cưỡng. Trên vỉa hè, ngọn đèn tiếp tục cháy – một vòng sáng cỏn con vàng vọt mỗi lúc một nhỏ đi khi xe họ xa dần.

 Rhett lái con ngựa lừ đừ rời khỏi phố Cây Đào, rẽ về hướng tây và chiếc xe khấp khểnh lọc cọc lăn bánh trên con đường đầy vết lún, xóc mạnh đến nỗi Melanie bật ra một tiếng rên tức thì được nén lại. Những hàng cây sẫm bóng giao cành trên đầu họ, những ngôi nhà tối om lặng lẽ đứng lù lù hai bên đường và những cọc rào trắng lấp lánh nhờ nhờ như một dãy bia mộ. Con phố hẹp giống như một đường hầm tối, nhưng quầng sáng đỏ gớm ghiếc trên trời lờ mờ xuyên qua vòm lá dày và những vệt bóng đuổi nhau trên đường như những hồn ma điên loạn. Mùi khói phải tới mỗi lúc một nồng và cánh gió nóng vận tải từ trung tâm thành phố đến một mớ âm thanh hỗn loạn, tiếng gào thét la rú, tiếng xe nhà binh chạy ầm ầm, tiếng bước chân hành quân rộn rịch. Rhett vừa giật đầu con ngựa vừa lái vào một phố khác, thì một tiếng nổ đinh tai nữa lại xé không khí và một chùm tia lửa khói kinh dị phụt lên trời ở đằng tây.

 - Đó hẳn là đoàn tàu chở đạn cuối cùng, Rhett bình tĩnh nói. Sao họ lại không cho những đoàn tàu này ra ngoài từ sáng sớm nay, đồ ngu! Còn bao nhiêu thì giờ. Chà, thật không may cho chúng ta. Tôi đã tính là đi vòng trung tâm thành phố thì có thể tránh đựoc đám cháy cùng đám người say ở phố Decatur và tới khu tây nam thành phố không gặp nguy hiểm gì. Nhưng muốn thế phải qua phố Marietta, mà tiếng nổ ấy thì tôi đoán chắc mười mươi là gần phố Marietta.

 - Liệu… liệu ta có phải đi qua vùng cháy không? Scarlett hỏi, giọng run run.

 - Không, nếu ta khẩn trương lên, Rhett nói và nhảy xuống xe, biến vào trong bóng tối một cái sân. Khi trở lại, chàng cầm trong tay một nhành cay nhỏ mà chàng dùng để quất không thương xót lên tấm lưng trầy da của con ngựa. Con vật bắt đầu trật trưỡng phóng, hơi thở hổn hển, khó nhọc và chiếc xe lao về phía trước với một cái lắc làm họ xô vào nhau như những hạt ngô trong chảo rang. Thằng bé khóc ré lên, Prissy Wade va vào thành xe đau điếng, kêu oai oái. Nhưng Melanie không rỉ ra một tiếng kêu rên nào.

 Gần đến phố Marietta, cây cối thưa dần, những ngọn lửa phừng phừng bốc cao bên trên các tòa nhà soi cả dãy phố sáng rực hơn ban ngày, hắt những cái bóng quái dị quằn quại điên cuồng như những cánh buồm rách bay phần phật trong bão tố trên một con tàu đang chìm.

 Răng Scarlett đánh đàn, nhưng nàng đang khiếp hãi đến nỗi thậm chí không nhận ra điều đó. Mặc dầu hơi nóng của lửa đã hà vào mặt họ, nàng vẫn rét run bần bật. Nàng đang ở giữa địa ngục và giá như có thể chế ngự đôi đầu gối khỏi va vào nhau lập cập thì hẳn nàng đã nhảy khỏi xe và vừa la vừa chạy ngược trở lại con đường tối om họ vừa đi qua, về ấn náu trong nhà bà Pitty. Nàng nép sát vào Rhett, lẩy bẩy nắm lấy cánh tay chàng và ngước nhìn chàng như cầu xin chàng nói vài lời an ủi nàng, nói một điều gì cho nàng yên tâm. Trong cái ánh sáng đỏ ối ma quỉ tràn ngập quanh họ, nét bán diện đen xạm của chàng nổi bật lên sắc cạnh như cái hình đầu người trên đồng tiền cổ, vừa đẹp vừa tàn ác và suy đồi. Thấy Scarlett chạm vào mình, chàng quay lại, mắt long lanh một ánh sáng cũng dễ sợ chẳng kém gì đám cháy. Nàng cảm thấy chàng đầy hưng phấn và khinh bạc tựa hồ như chàng rất khoái cái tình huống này và hoan nghênh cái địa ngục họ đang tiến lại gần.

 - Đây, chàng nói, tay đặt lên một trong hai khẩu súng nòng dài dắt ở thắt lưng, nếu có kẻ nào, bất kể da trắng hay da đen, đến cạnh xe về phía cô và định tóm lấy ngựa, thì hãy bắn luôn, khỏi cần phải hỏi han lôi thôi gì. Nhưng, nhân danh Chúa, đừng có mà bắn nhầm phải con nghẽo đấy.

 - Tôi… tôi cũng có một khẩu súng lục, nàng thì thào, nắm chặt cái khí giới nằm trong lòng, đinh ninh rằng nếu đương diện với cái chết, nàng ắt không còn hồn vía nào mà bóp cò.

 - Thật ư? Cô kiếm đâu ra?

 - Đó là của Charles.

 - Charles.

 - Vâng, Charles, chồng tôi.

 - Cô đã bao giờ thật sự có chồng, cô bạn thân mến? Chàng thì thầm và khẽ cười.

 Sao anh ta không nghiêm túc một tí? Sao anh ta không khẩn trương lên!

 - Thế anh cho tôi làm cách nào để có một thằng con trai? Nàng kêu lên, dữ dằn.

 - Ồ, có ối cách khác không cần chồng…

 - Anh có im đi và khẩn trương lên hay không?

 Nhưng chàng đột nhiên hãm xe lại trong bóng của một nhà kho chưa bị cháy ở gần phố Marietta.

- Khẩn trương lên! Đó là cụm từ duy nhất trong đầu nàng. Khẩn trương lên! Khẩn trương lên.

 - Lính kìa, chàng nói.

 Toán quân đổ xuôi phố Marietta, giữa những dãy nhà ngùn ngụt cháy, theo nhịp bước hành quân, uể oải, đầu rũ xuống, súng mang bằng bất kỳ cách nào, quá mệt không còn sức để đi nhanh, quá mệt không còn bụng dạ nào để ý đến những rui mè sập xuống rầm rầm bên trái, bên phải, cùng khói cuồn cuộn xuông quanh. Tất cả đều rách rưới, rách đến nỗi không còn gì để phân biệtt giữa sĩ quan với lính, ngoại trừ đây đó trơ trọi ra một vài vành mũ tơi tả có gắn ba chữ lồng nhau “C.S.A

[55]

[55]”. Nhiều người đi chân không, và đây đó, lộ ra một cái đầu hoặc một cánh tay quấn băng nhớp bẩn. Họ đi qua, không nhìn ngang ngửa, lặng lẽ đến nỗi nếu không có tiếng chân nện đều đặn thì có thể tưởng đó lầ một lũ bóng ma.

 - Hãy nhìn cho kỹ, giọng Rhett đầy vẻ mỉa mai, để sau này có thể tả cho các cháu nội của cô nghe cảnh tượng rút lui của hậu quân phụng sự Sự Nghiệp Vinh Quang.

 Đột nhiên Scarlett thấy ghét chàng, ghét mãnh liệt đến mức tạm thời quên cả sợ. Nàng biết sự an toàn của nnàg cùng những người ở phía sau xe tùy thuộc vào Rhett, vào một mình chàng mà thôi, nhưng nàng ghét chàng vì cái thái độ giễu cợt đối với những hàng quân rách rưới kia. Nàng nghĩ đến Charles đã chết, đến Ashley có thể cũng đã chết và tất cả những chàng trai trẻ vui nhộn và dũng cảm giờ đây đã rữa nát dưới những nấm mồ nông, và nàng quên mất rằng chính nàng cũng đã từng cho họ là một lũ ngốc dại. Nàng không thể nói ra lời, nhưng mắt nàng trừng trừng nhìn Rêt dữ dội, cháy rực ánh căm ghét và ghê tởm.

 Khi những người cuối cùng đi qua, một cái bóng nhỏ nhắn ở hàng cuối, báng súng lệt xệt quét đất, phân vân dừng lại và nhìn trừng trừng theo những người khác, bộ mặt đờ đẫn vì mệt nhọc nom như người mộng du. Gã này nhỏ bé như Scarlett, nhỏ đến nỗi chỉ vừa tầm cao của cây súng và bộ mặt nhem nhuốc chưa có râu. Nhiều lắm là mười sáu tuổi, Scarlett nghĩ thầm một cách không đúng lúc, chắc là trong đội vệ binh địa phương hoặc là một cậu học sinh bỏ trường.

 Trong khi nàng đang quan sát, gã từ từ khuỵu đầu gối, ngã dúi mặt xuống lớp bụi. Chẳng nói chẳng rằng, hai người tách ra khỏi hàng cuối và quay lại chỗ gã. Một người cao gầy, để bộ râu đen dài tứoi thắt lưng, lẳng lặng giao súng của mình và của gã thiếu niên cho người kia. Rồi anh ta cuối xuống xốc gã lên vai, dễ như trở bàn tay. Anh ta chẫm rãi theo đoàn quân rút lui, vai khom xuống dưới sức nặng, trong khi gã thiếu niên kiệt sức đâm cáu như một đứa bé bị các anh trêu, hét ầm lên: “Để tôi xuống, đồ quỉ ám! Bỏ tôi xuống! Tôi có thể đi được mà!”

 Anh chàng râu dài cứ lặng thinh tiếp tục hì hục đi khuất sau một chỗ rẽ.

 Rhett ngồi im, dây cương để lỏng trong tay, nhìn theo họ với một vẻ u ám kỳ lạ trên bộ mặt rám nắng. Rồi có tiếng rui mè đổ rầm rầm gần đấy và Scarlett trong thấy một ngọn lửa mỏng phụt lên mái cái nhà kho mà xe họ đang núp dưới bóng của nó. Thế rồi lửa đắc thắng phất cờ xung trận xông lên trời, trên đầu họ. Khói xộc vào mũi nàng cay xè. Wade và Prissy bắt đầu ho. Đứa bé sơ sinh khẽ hắt hơi.

 - Ôi, nhân danh Chúa, Rhett! Anh điên rồi ư? Nhanh lên! Nhanh lên!

 Rhett không trả lời, mà chỉ quất cành cây lên lưng ngựa thật mạnh, làm nó nhảy chồm về phía trước. Chiếc xe khấp khểnh, lắc lư chạy qua phố Marietta với hết tốc lực con ngựa có thể huy động. Trước mặt họ là một đường hầm lửa với những ngôi nhà bốc cháy đùng đùng hai bên con phố hẹp, ngắn dẫn đến thiết lộ. Họ dấn vào đường hầm ấy. Một ánh rực sáng bằng cả tá mặt trời làm họ chói mắt, sức nóng thiêu làm xém da họ và tiếng lửa gào, tiếng gẫy răng rắc, tiếng sập đổ rầm rầm xói từng đợt vào tai họ nhức nhối. Dường như họ chịu tội bỏ vạc dầu cả một thiên thu, thế rồi, đùng một cái, họ lại ở trong một vùng tranh tối tranh sáng.

 Trong khi xe lao xuống đoạn phố dốc và xóc lên xóc xuống chồm qua đường ray, Rhett quất ngựa như cái máy. Mắt chàng bất động, xa vắng như thể chàng đã quên bẵng mình đang ở đâu. Đôi vai rộng của chàng khom khom chúi về đằng trước và cằm chàng nhô ra, như tuồng những ý nghĩ trong đầu chàng có gì là thú vị. Hơi nóng của lửa làm mồ hôi chảy ròng ròng trên trán và má, nhưng chàng không buồn lau.

 Xe rẽ vào một phố ngang, rồi một phố nữa và cứ vòng vèo hết ngách này sang ngách khác cho đến khi Scarlett hoàn toàn mất phương hướng và đến khi tiếng lửa gào tắt hẳn đằng sau họ. Tuy nhiên, Rhett vẫn không nói gì. Chàng chỉ quất roi đều đặn. Quầng đỏ trên trời giờ đây đang nhạt dần và con đường trở nên tối đen, dễ sợ đến nỗi Scarlett những muốn chàng nói vài câu, bất cứ câu gì, dù là giễu cợt, xúc phạm, lăng nhục nàng cũng được. Nhưng chàng vẫn không hé răng.

 Dù Rhett lặng thinh hay không, nàng vẫn cảm ơn Thượng đế và sự hiện diện đầy an ủi của chàng. Thật tốt đẹp biết bao được có bên cạnh mình một người đàn ông để dựa sát vào, để cảm tháy bắp tay cuồn cuộn rắn chắc của chàng và biết rằng chàng đứng chắn giữa nàng và những điều khủng khiếp không biết gọi tên là gì, mặc dầu chàng chỉ ngồi đây mà đăm đăm nhìn vào khoảng không.

 - Ôi, Rhett, nàng nắm riết cánh tay chàng nói, không có anh thì chúng tôi sẽ ra sao? Tôi thật sung sướng vì anh không ở trong quân đội.

 Chàng quay lại nhìn nàng, một cái nhìn khiến nàng phải buông cánh tay chàng ra và co người lùi lại. Cặp mắt chàng lúc này không có gì là giễu cợt, mà chỉ bộc lộ rành rành sự phẫn nộ và đôi chút ngỡ ngàng. Chàng trề môi xuống và ngoảnh đầu đi. Hồi lâu, xe khấp khểnh lăn bánh trong một lặng im chỉ thỉnh thoảng ngắt quãng bởi tiếng oa oa yếu ớt của đứa bé sơ sinh và tiếng xì mũi của Prissy. Đến lúc không chịu nổi tiếng xịt mũi ấy nữa, Scarlett quay lại véo Prissy một cái thật đau, làm nó có cớ chính đáng để hét lên trước khi im bặt, sợ hãi.

 Cuối cùng, Rhett cho ngựa quay một góc vuông và một lát sau, xe đi trên một con đường rộng hơn, nhẵn hơn. Những hình khối nhà mờ mờ mỗi lúc một thưa và những khu rừng liền liền như bức tường thành in bật lên hai bên đường.

 - Giờ đây, ta đã ở ngoài thành phố, Rhett nói gọn, tay ghì cương lại, và đang đi trên đường cái chính dẫn tới trại “Lâm Thời”.

 - Nhanh lên. Đừng dừng lại, anh.

 - Để cho con vật thở một chút đã nào, rồi quay sang nàng, chàng chậm rãi hỏi: Scarlett, cô còn quyết tâm làm cái điều rồ dại ấy nữa không?

 - Làm cái gì?

 - Cô có còn muốn tìm cách băng qua lửa đạn về ấp Tara nữa hay thôi? Đó là hành động tự sát. Kỵ binh của tướng Steve Lee và quân Yankee đang chặn giữa cô và Tara.

 Ôi, lạy Chúa! Phải chăng chàng sắp từ chối không đưa nàng về nhà, sau khi nàng đã trải qua cái ngày kinh khủng này?

 - Ồ, có chứ! Có chứ! Xin anh nhanh lên cho, Rhett. Ngựa chưa mệt đâu.

 - Khoan đã. Không thể xuống Jonesboro bằng con đường này được. Cũng không thể đi theo đường xe lửa. Hai bên đánh nhau suốt ngày dọc theo đó từ trại “Lâm Thời” đổ xuống phía nam. Cô có biết đường cái nào khác hoặc tiểu lộ hoặc đường mòn nào không qua trại “Lâm Thời” hoặc Jonesboro không?

 - Ồ, có, Scarlett kêu lên, nhẹ hẳn người. Nếu ta có thể đến gần trại “Lâm Thời”, thì tôi biết có một đường xe thô sơ rẽ khỏi đường cái đi Jonesboro và ngoằn nghèo nhiều dặm. Trước kia, ba tôi với tôi thường vẫn cưỡi ngựa trên con đường này. Nó đâm ra gần đồn điền McIntos và từ đó đến ấp Tara chỉ còn có một dặm.

 - Tốt. Có thể cô sẽ qua được trại “Lâm Thời” an toàn. Chiều nay, tướng Steve Lee còn ở đó yểm hộ cho cuộc rút lui. Có thể bọn Yankee chưa tới được đó. Có thể cô vượt qua được quãng đó, nếu người của tướng Steve Lee không tước mất ngựa của cô.

 - Tôi… tôi vượt qua?

 - Phải, chính cô, giọng chàng đanh lại.

 - Nhưng, Rhett… Anh… Vậy anh không đưa chúng tôi đi tiếp?

 - Phải. Tôi chia tay với cô ở đây.

 Nàng cuống cuồng nhìn quanh, nhìn bầu trời xám ngoẹt sau lưng họ, nhìn những hàng câu tối om hai bên quây chặt họ như một bức tường nhà tù, nhìn những bóng người co ro sợ hãi phía sau xe – và cuối cùng nhìn vào Rhett. Phải chăng nàng đã hóa dại? Nàng có nghe chính xác không nhỉ?

 Chàng đang nhoẻn miệng cười. Trong ánh sáng yếu ớt, nàng chỉ trông thấy hàm răng trắng của chàng và cái ánh giễu cợt quen thuộc lại lấp lánh trong mắt chàng.

 - Từ bỏ chúng tôi ư? Anh… anh đi đâu?

 - Cô bạn thân mến ạ, tôi đi theo quân đội.

 Nàng thở dài với cảm giác vừa nhẹ nhõm vừa bực tức. Tại sao đến lúc này mà chàng còn đùa được? Rhett gia nhập quân đội? Sau khi đã không ngớt nói mỉa những anh chàng ngu xuẩn đã bùi tai nghe những lời lẽ hào hùng của các diễn giả kèm theo hồi trống trận náo nức mà phía hoài mạng sống, những anh chàng dại đột đã tự giết mình cho người khôn làm giàu?

 - Chao, tôi sẵn sàng bóp cổ anh vì tội đã làm tôi hết hồn! Ta đi tiếp thôi.

 - Tôi không đùa đâu, cô bạn thân mến ạ. Và Scarlett này, tôi lấy làm phật lòng vì cô không hoan nghênh sự hy sinh anh dũng của tôi một cách nồng nhiệt hơn. Lòng ái quốc, tình yêu của cô đối với Sự Nghiệp Vinh Quang của chúng ta để đâu rồi. Đây là cơ hội để cô nói lên ý nguyện cô muốn thấy tôi trở về nguyên vẹn nhung y hay bọc trong áo bào đẫm máu. Nhưng mà cô nói nhanh lên vì tôi cần có thời gian làm một bài diễn văn hào hùng trước khi ra trận.

 Cái giọng kéo dài của chàng như chọc vào tai Scarlett. Chàng đang giễu nàng và, cách nào đó, nàng biết chàng cũng tự giễu mình nữa. Chàng nói về cái gì nhỉ? Nào là lòng ái quốc, nào áo bào, nào diễn văn hào hùng. Lẽ nào những điều chàng nói lại là thật lòng? Thật không thể tin là chàng có thể dùng một giọng vui vẻ đến thế để nói chuyện bỏ nàng lại đây trên con đường tối mù mịt này với một mụ đàn bà có thể sắp chết, một đứa hài nhi đỏ hỏn mới lọt lòng, một con nhỏ da đen rồ dại và một thằng bé khiếp đảm, để nàng đưa qua bao dặm dài lửa khói chiến trường, nhan nhản những lính tụt hậu, lính Yankee và có Trời biết những gì nữa!

 Hồi lên sáu, có lần nàng ngã sấp bụng từ trên cây xuống. Nàng hãy còn nhớ cái cảm giác nôn nao trước khi thở lại được. Giờ đây, khi nhìn Rhett, nàng lại cảm thấy y như thế: không thở được, choáng váng, buồn nôn.

 - Rhett, anh cứ đùa!

 Nàng tóm lấy cánh tay chàng và cảm thấy những giọt nước mắt sợ hãi của mình rớt xuống cổ tay. Chàng cầm tay nàng lên, hôn rất nhẹ.

 - Ích kỷ đến cùng, phải không, cô bạn thân mến? Chỉ nghĩ dến cái mạng quí giá của mình, còn mặc kệ Liên bang anh dũng. Cô thử tưởng tượng quân ta sẽ phấn khởi xiết bao khi thấy tôi xuất hiện vào giờ phút cuối cùng!

Giọng chàng âu yếm một cách ranh mãnh.

 - Ôi, Rhett, nàng rền rĩ, sao mà anh nỡ hại tôi thế này? Tại sao anh lại bỏ mặc tôi?

 - Tại sao ư? Chàng cười vui vẻ. Có lẽ bởi vì trong tất cả những người miền Nam chúng ta,vẫn ẩn náu cái thói đa cảm phản phúc ấy. Có lẽ… có lẽ bởi vì tôi xấu hổ. Phải, biết đâu đấy?

 - Xấu hổ ư? Đúng, anh nên xấu hổ đến chết vì tội đem con bỏ chợ, bỏ mặc chúng tôi ở đây, bơ vơ không nơi nương tựa, bất lực…

 - Scarlett thân mến! Cô không bất lực. Bất cứ ai ích kỷ và kiên quyết như cô đều không bao giờ bất lực. Giờ hồn bọn Yankee nếu chúng gặp cô!

 Chàng đột ngột xuống xe và đi vòng sang mé bên nàng trong khi nàng bàng hoang nhìn chàng.

 - Xuống xe, chàng ra lệnh.

 Nàng trân trân nhìn chàng. Một cách thô bạo, chàng với tay lên, xốc nách nàng đặt mạnh xuống đất bên cạnh mình. Chàng nắm chặt lấy nàng, kéo xềnh xệch ra cách khỏi xe mấy bước. Nàng cảm thấy cát và sỏi lọt vào dép, làm đau chân nàng. Bóng đêm vẫn còn nóng bao quanh nàng như trong một cơn mê.

 - Tôi không yêu cầu cô thông cảm hay tha thứ. Tôi cóc cần cái đó vì chính tôi cũng sẽ không bao giờ thông cảm và tha thứ cho bản thân về hành động ngu xuẩn này. Tôi thấy ớn bản thân khi phát hiện ra ở tôi vẫn còn rơi rớt nhiều chất công tử tàu đến thế. Nhưng đất miền Nam tươi đẹp của chúng ta đang cần tất cả mọi cánh tay đàn ông. Ông thống đốc Braon anh dũng của chúng ta đã chẳng nói thế là gì? Không sao. Tôi lên đường ra trận đây.

 Đột nhiên chàng cười phá, một tiếng cười thoải mái, vang vang làm dội lên những âm hưởng trong khu rừng tối:

 - “Ta không thể yêu em hơn yêu Danh dự

[56]

[56]”. Đó là một câu dẫn thích hợp phải không? Chắc chắn là điều hay ho nhất tôi có thể tự mình nghĩ ra, vào lúc này. Bởi vì, Scarlett ạ, tôi yêu cô, bất luận mọi điều tôi đã nói ở hiên nhà cô, một đêm nào đó, tháng trước.

 Cái giọng kéo dài của chàng trở nên mơn trớn và đôi bàn tay ấm áp, khỏe mạnh của chàng vuốt ngược lên cánh tay trần của nàng.

 - Tôi yêu cô, Scarlett ạ, bởi vì chúng ta rất giống nhau. Cả hai chúng ta, cô bạn thân mến ạ, đều là loại phản tặc, là đồ khốn kiếp ích kỷ. Thế giới có sập đổ, tôi và cô cũng mặc kệ, chừng nào hai chúng ta vẫn đầy đủ tiện nghi và an toàn.

 Giọng chàng vang trong đêm tối, Scarlett nghe thấy lời mà chẳng hiểu nghĩa. Đầu óc nàng còn đang căng ra đến mệt nhoài, cố gắng chấp nhận cái sự thật phũ phàng là chàng bỏ mặc nàng ở đây, một mình đương diện với bọn Yankee. Tâm trí nàng nhắc đi nhắc lại: “Anh ta bỏ mặc mình, anh ta bỏ mặc mình”, nhưng không khuấy lên một niềm xúc động nào.

 Rồi chàng vòng tay ôm ngang lưng và vai nàng. Scarlett cảm thấy những bắp thịt rắn chắc của đùi chàng áp vào người và những cúc áo vét-tông của chàng đè lên ngực. Một làn sóng nồng nàn cảm giác dìm ngập nàng, chao đảo, dễ sợ, cuốn băng khỏi tâm trí mọi ý thức về thời gian, không gian và hoàn cảnh. Nàng cảm thấy người mềm nhũn như dưa, nóng hầm hập, lử lả và đơn côi, và đôi cánh tay của chàng trở thành chỗ dựa xiết bao êm ái.

 - Cô không muốn thay đổi ý kiến về những điều tôi nói tháng trước chứ? Để tăng thêm chất kích thích thì không có gì bằng sự hiểm nguy và cái chết. Hãy yêu nước, Scarlett ạ. Hãy nghĩ rằng cô sẽ đẩy một người lính đến chỗ chết với những kỷ niệm đẹp đẽ.

 Giờ đây, chàng hôn nàng và bộ ria chàng chạm vào miệng nàng buồn buồn, một cái hôn nóng bỏng và thong thả như thể có cả đêm để làm việc ấy. Charles không bao giờ hôn nàng như thế. Những cái hôn của anh em nhà Tarlơtơn hay Colvơt không bao giờ làm cho nàng vừa nóng, vừa lạnh, vừa run rẩy như thế này. Chàng ngả người ra phía sau và lướt cặp môi từ cổ nàng xuống tới chỗ chiếc trâm đá vẫn cài chặt cóoc-xê của nàng.

 - Người thương, chàng thì thào, người thương của tôi.

Scarlett trong thấy chiếc xe lờ mờ trong bóng đêm và nghe thấy tiếng Wade eo éo.

 - Má.á.á! Wade xợ!

Tâm trí chao đảo và mù mờ của nàng vụt tỉnh lại và nàng chợt nhớ ra điều mình đã quên bẵng – cụ thể là chính nàng cũng sợ và Rhett đang bỏ rơi nàng, bỏ mặc nàng, tên khốn kiếp. Và quá đáng hơn nữa, anh ta còn trâng tráo đứng dậy, ngay giữa đường, mà lăng nhục nàng bằng những đề nghị bỉ ổi của anh ta. Căm giận trào lên, làm nàng rướn thẳng người, vùng một cái ra khỏi tay chàng.

 - Chà, đồ khốn kiếp! Nàng kêu lên, vắt óc tìm những từ tệ hại hơn để xỉ vả chàng, những từ nàng đã nghe ông Gerald dùng để rủa ông Linconl, rủa gia đình McIntos và những con la bất kham, nhưng không nhớ ra. Đồ hạ tiện, hèn nhát, hiểm độc, thối tha!

Và vì không nghĩ được lời nào thật đau, nàng liền vung tay, thẳng cánh tát vào miệng chàng với tất cả sức lực còn lại. Chàng lùi lại một bước, đưa tay lên mặt.

 - À, chàng điềm nhiên nói và trong một lúc hai người đứng đối mặt nhau trong đêm tối. Scarlett nghe thấy tiếng chàng thở nặng nề và chính nàng cũng thở hồng hộc như vừa chạy cật lực vậy

 - Họ có lý! Tất cả mọi người đều có lý! Anh quả không phải là con nhà dòng dõi!

 - Cô gái thân mến của tôi, chàng nói, thật không thỏa đáng tí nào.

 Nàng biết chàng đang cười và ý nghĩ đó lại càng làm nàng tức già.

 - Đi đi! Đi ngay đi! Tôi muốn anh đi mau cho khuất mắt. Tôi không muốn nhìn lại mặt anh bao giờ nữa. Lạy trời cho một viên đại bác rơi trúng anh, xé anh thành triệu mảnh. Tôi…

 - Phần còn lại không đáng kể. Tôi nắm được ý của cô rồi. Khi nào tôi chết trên bàn thờ Tổ quốc, tôi hi vọng là lương tâm sẽ cắn rứt cô.

 Nàng nghe thấy chàng vừa cười vừa quay đi và bước trở lại cạnh xe. Nàng trông thấy chàng đứng đó, nghe thấy chàng nói và giọng chàng bỗng thay đổi, trở nên lịch sự và tôn kính, như bao giờ cũng vậy khi chàng nói với Melanie.

 - Bà Wilkes?

 Giọng Prissy sợ hãi trả lời từ trong xe.

 - Lạy Trúa, thưa thuyền trưởng Butler! Cô Melly cháu ngứt xỉu từ lúc lãy.

 - Bà ấy không chết chứ? Vẫn thở chứ?

 - Veng Xơ Ôông, cô cháu vẫn thở.

 - Thế thì cứ vậy mà lại tốt hơn đấy. Nếu cô mày tỉnh, tao không chắc cô mày có đủ sức chịu mọi nỗi đau đớn không. Hãy trông nom cô mày cho cẩn thận, Prissy. Đây cho mày lá cao. Hãy cố đừng có ngu quá đi.

 - Veng Xơ ông. Cháu cám ơn ông.

 - Tạm biệt Scarlett.

 Scarlett biết chàng đã quay lại và đang đối diện với mình nhưng nàng không nói gì. Căm ghét làm nghẹn lời. Chân chàng lạo xạo nghiến lớp đá vụn trên đường và trong một lúc, nàng thấy đôi vai lực lưỡng của chàng in hình trong bóng tối. Rồi chàng đi khuất. Tiếng chân chàng còn văng vẳng một lát nữa rồi tắt hẳn. Nàng chậm rãi quay về xe, đầu gối run rẩy.

 Tại sao chàng lại đi, dấn thân vào bóng tối, vào lửa khói can qua, vào một Sự nghiệp đã thất bại, vào một thế giới hóa dại? Tại sao chàng ra đi, chàng, Rhett, con người vốn yêu thích lạc thú – đàn bà và rượu – tiện nghi – cao lương mỹ vị và giường ấm nệm êm, quần là áo lượt – con người vốn ghét miền Nam và chế giễu bọn ngu dại chiến đấu cho nó? Giờ đâ, chàng dã đặt chân đi ủng bóng lộn lên một con đường đầy cay đắng, nơi cái đói kiểm soát ráo riết, nơi sự mệt mỏi, đau buồn và thương tích lồng lên như những con sói gầm gào và ở cuối đường là cái chết. Chàng đâu có cần phải ra đi. Chàng giàu có, đầy đủ tiện nghi và an toàn. Thế nhưng chàng đã ra đi, bỏ lại nàng một mình trong một đêm tối đen mù mịt, vơi cả đạo quân Yankee chặn đường nàng về nhà.

 Bây giờ nàng mới nhớ ra tất cả những tên xấu xa nàng định dùng để rủa chàng, nhưng đã quá muộn. Nàng gục đầu vào cái cổ chúi xuống của con ngựa và khóc.

CHƯƠNG XXIV

 Ánh nắng ban mai rực rỡ chảy tràn qua vòm cây đánh thức Scarlett dậy. Trong một lúc, tê dại vì ngủ trong tư thế co quắp, nàng không nhớ nổi là mình đang ở đâu. Mặt trời làm nàng lóa mắt, những cỗ ván cứng sàn xe nàng nằm lên làm người nàng ê ẩm và một khối gì đè nặng lên ngang hai cẳng chân nàng. Nàng cố ngồi dậy và phát hiện ra khối nặng đó là Wade. Nó nằm ngủ, đầu gối lên đùi mẹ. Hai bàn chân không của Melanie gần như chạm mặt nàng và dưới gầm ghế, Prissy nằm cuộn tròn như một con mèo đen với đứa bé sơ sinh chen giữa nó và Wade.

 Rồi nàng nhớ lại mọi chuyện. Nàng ngồi bật dậy và vội vã đưa mắt nhìn quanh. Đội ơn Chúa, không thấy tên Yankees nào! Đêm qua, chỗ ẩn náu của họ đã không bị phát hiện. Bây giờ thì nàng nhớ lại hết tất cả - chặng đường ác mộng từ khi bặt tiếng chân của Rhett, đêm dài bất tận, con đường tối đen đầy ổ gà, vệt lún và đá to trên đó chiếc xe khấp khểnh lăn bánh, những hố sâu hai bên đường mà xe đã sa vào, cái sức mạnh khơi dậy bởi khiếp hãi đã giúp nàng và Prissy vần được những bánh xe ra khỏi hố. Nàng rùng mình nhớ lại bao nhiêu lần đã lái con ngựa ương ngạnh lạc vào những cánh đồng hoặc rừng cây, nghe thấy quân lính tiến lại gần, không biết đó là bạn hay thù – đồng thời cũng nhớ lại cái cảm giác nơm nớp chỉ sợ một tiếng ho, hắt hơi hoặc một tiếng nấc của Wade có thể làm họ bị lộ trước bọn lính hành quân.

 Ôi, cái con đường tối đen, người đi như bóng ma, lặng thinh, chỉ nghe tiếng chân giậm âm âm trên đất mềm, tiếng yên cương thắng đai lách cách nhè nhè! Và ôi, cái thời khắc khinh khủng khi con ngựa ốm yếu kiệt lực không chịu đi nữa, và kỵ binh cùng đại bác hạng nhẹ rầm rập qua trong đêm tối, qua chỗ họ nín thở ngồi, qua sát sàn sạt đến nỗi nàng ngửi thấy mùi mồ hôi khăn khẳn trên mình những người lính và gần như có thể với tay ra sờ vào họ!

 Cuối cùng, khi đến gần Trại “Lâm Thời”. Scarlett thấy mấy đống lửa trại bập bùng ở những nơi quân hậu tập của tướng Steve Lee đang chờ lệnh rút nốt. Nàng đã cho xe vòng một dặm qua một cánh đồng đã cày vỡ, cho đến khi ánh lửa tắt dần đằng sau. Thế rồi nàng đã lạc đường trong đêm tối và đã khóc nức nở khi không tìm ra con đường xưa kia rất quen thuộc với nàng. Và cuối cùng, khi tìm ra thì con ngựa quỵ xuống trong càng xe và không chịu dậy nữa, ngay cả khi nàng và Prissy hợp lực lại kéo dây cương.

 Thế là nàng phải tháo đồ thắng đai cho nó và, mệt bã người, bò vào mạn sau xe, duỗi dài đôi chân đau nhừ. Nàng nhớ mang máng là trước khi buồn ngủ díp mắt lại, nàng có nghe thấy Melanie nói bằng một giọng yếu ớt vừa cầu xin, lại vừa như cáo lỗi:

 - Scarlett, em muốn uống tí nước, có được không, chị?

 Nàng đã trả lời: “Chẳng có một giọt nào” và ngủ thiếp đi ngay trước cả khi tiếng cuối cùng phát ra khỏi miệng.

 Bây giờ đã là buổi sáng, và thế giới yên tĩnh, trong xanh và óng ánh vàng rực những đốm nắng. Và chẳng hề thấy bóng dáng lính ở bất cứ chỗ nào. Nàng đói và khát khô cổ, người đau nhừ và tê dại. Lòng đầy ngỡ ngàng, nàng tự hỏi làm sao mình, Scarlett O’Hara đây, vốn chỉ có thể yên giấc trên giường nệm lông chim êm nhất với mền tơ nõn, lại có thể ngủ trên những ván gỗ sần sùi như một gã lực điền.

 Mắt hấp háy dưới ánh nắng, nàng nhìn thấy Melanie và há hốc miệng kinh hãi. Melanie nằm bất động và nhợt nhạt đến nỗi Scarlett tưởng nàng đã chết. Nom nàng quả như chết rồi, như cái xác của một bà già với bộ mặt bị tàn phá và mái tóc đen bù rối xõa rượi trên đó. Scarlett nhẹ hẳn người khi thấy lồng ngực Melanie khẽ lên xuống theo một nhịp thở nồng và biết là nàng đã sống qua đêm đó.

 Scarlett đưa tay lên ngang mày che cho khỏi chói và nhìn ra xung quanh. Rõ ràng họ đã ngủ qua đêm dưới vòm cây trong một sân trước đồn điền nhà ai đó, vì trước mắt nàng trải ra một lối đi rải sỏi và cát, ngoằn ngoèo giữa hai hàng cây tuyết tùng.

 “À, đây là đồn điền Mallory!”  Nàng nghĩ thầm, tim rộn ràng sung sướng trước triển vọng sắp gặp bạn bè và sự giúp đỡ.

 Nhưng một im lặng chết chóc trùm lên đồn điền. Các bụi cây và bãi cỏ bị giày xéo nát ở những chỗ vó ngựa, bánh xe và chân người đã quần đi quần lại điên cuồng khiến mặt đất bị xới đào lên. Nàng nhìn về phía đại sảnh và ở chỗ trước kia là ngôi nhà gỗ trắng cũ rất quen thuộc đối với nàng, giờ đây chỉ thấy một nền hình chữ nhật lát đá granite xạm đen và hai ống khói cao bằng gạch vươn lên vòm lá cháy thành than của hàng cây lặng lẽ.

Nàng rùng mình hít một hơi sâu. Liệu rồi nàng có phải thấy ấp Tara như thế này, bình địa và tịch lặng như chết?

 “Lúc này, ta chưa nên nghĩ đến điều đó”, nàng vội vã tự nhủ. “Mình không được tự cho phép nghĩ đến điều đó”. Song, ngoài ý muốn chủ quan, tim nàng đập gấp và mỗi nhịp đập dường như quát to: “Mau lên! Mau lên! Về nhà! Mau lên!”

 Phải tiếp tục lên đường về nhà thôi. Nhưng trước hết, phải kiếm chút thức ăn và nước, nhất là nước. Nàng đánh thức Prissy dậy. Prissy giương tròn mắt nhìn quanh.

 - Lạy Trúa, cô Scarlett, cháu ngỡ chả còn thức dậy lữa, ngoại trừ ở lơi Đất Thánh.

 - Còn lâu, Scarlett nói, cố sửa lại mái tóc bù rối. Mặt nàng nhâm nhấp dớt và mình đẫm mồ hôi. Nàng cảm thấy mình bẩn thỉu, dính nháp,  nhớp nhúa, gần như hôi hám. Quần áo thì nhàu nát, nhăn nheo vì cứ thế nguyên thế mà ngủ. Chưa bao giờ nàng thấy thấm mệt và ế ẩm đến thế. Những cơ bắp (tưởng đâu như không hề có!) đau nhừ vì những cố gắng phi thường đêm qua và mỗi cử động đều làm nàng nhức nhối.

 Nàng cúi xuống nhìn Melanie và thấy đôi mắt đen đã hé mở - đôi mắt của người ốm, hừng hực sốt với những quầng thâm hùm hụp bên dưới. Nàng hé đôi môi nứt nẻ và thì thào cẩu khẩn: “Nước!”

 - Đứng dậy, Prissy, Scarlett ra lệnh. Tao với mày ra giếng lấy ít nước.

 - Cơ mà, cô Scarlett, đằng í, khéo có ma đấy. Ngộ nhỡ có người chết ở đấy thì xao?

 - Nếu mày không ra khỏi xe thì tao sẽ biến mày thành ma. Scarlett nói, không còn bụng dạ nào mà cãi vã, chân chuệnh choạng ra bước xuống đất.

 Và bây giờ nàng mới nghĩ đến con ngựa, Lạy Chúa! Ngộ nhỡ nó đã chết trong đêm qua! Lúc nàng cởi thắng đai, nó như đã gần đất xa trời rồi. Nàng chạy vòng ra sau xe và thấy nó nằm nghiêng một bên sườn. Nếu nó chết rồi, nàng sẽ nguyền rủa Thượng Đế và chết luôn một thể. Ai đó trong Kinh Thánh cũng đã từng làm đúng như thế. Nguyền rủa Thượng Đế rồi chết luôn. Giờ thì nàng biết đích xác người ấy đã cảm thấy như thế nào. Nhưng con ngựa vẫn còn sống – thở phì phò nặng nhọc, đôi mắt ốm nửa khép nửa mở, nhưng vẫn còn sống. Phải, nó cùng cần có chút nước cho lại sức.

 Prissy miễn cưỡng xuống xe, luôn miệng rên rỉ và sợ sệt theo Scarlett đi ngược con đường giữa hai hàng cây. Đằng sau những đống đổ nát, dãy nhà quét vôi trắng của các gia nô đứng im lìm, vắng tanh dưới vòm cây. Giếng ở giữa dãy đó và cái nền đá ám khói, mái tời vẫn còn và gầu múc thả sâu xuống giếng. Hai thầy, tớ hợp lực cuộn dây thừng lên và khi gầu nước mát lấp lánh hiện ra khỏi đáy sâu tối om, Scarlett kéo nó lại, ghé môi uống ừng ực, làm nước bắn tung tóe cả lên người.

 Nàng uống đến khi câu nói dỗi của Prissy: “Ôi, cô Scarlett, cháu cũng khát chứ!” khiến nàng nhớ ra rằng những người khác cũng cần như mình.

 - Mày tháo nút buộc và đem gầu nước về xe, cho mỗi người uống một ít. Còn lại bao nhiêu cho con ngựa. Mày có nghĩ là cô Melanie phải cho con bú không? Thằng bé đến chết đói mất.

 - Lạy Trúa, cô Scarlett, cô Melanie chả có giọt xữa lào... và rồi cũng chả có đâu.

 - Làm sao mày biết?

 - Cháu đã thấy ối ngời như cô í.

 - Mày đừng có lên mặt với tao. Hôm qua, sự hiểu biết của mày về trẻ sơ sinh mới hay hớm làm sao. Nhanh lên. Tao sẽ đi lùng xem có kiếm ra được cái gì ăn không.

 Cuộc lùng sục của Scarlett mới đầu tưởng không ăn thua, nhưng cuối cùng nàng cũng kiếm ra được mấy quả táo trong vườn. Quân lính đã đến đây trước nàng nên chẳng còn quả nào trên cây. Những quả nàng tìm thấy dưới đất, phần lớn đã rữa. Nàng chọn những quả khá nhất đùm vào vạt váy và quay trở lại. Đất mềm và những hòn sỏi nhỏ lọt vào bên trong đôi dép lê của nàng. Tại sao đêm qua nàng không nghĩ đến chuyện đi một đôi giày chắc chắn hơn nhỉ? Tại sao nàng không đội chiếc mũ rộng vành che nắng? Tại sao nàng không mang đi chút gì để ăn? Nàng đã hành động như một con ngốc. Nhưng dĩ nhiên, nàng đã nghĩ Rhett sẽ lo liệu tất.

 Rhett! Nàng nhổ bọt vì riêng cái tên đó đã đủ lợm giọng. Sao mà nàng căm ghét hắn ta! Con người mới đang khinh làm sao! Thế mà nàng đã đứng ngay giữa đường để cho hắn ta hôn... và hầu như còn lấy làm thích nữa chứ! Đêm qua, nàng thật điên rồ. Thằng cha thật đê tiện!

 Khi trở lại, nàng chia số táo và ném phần còn lại vào phía sau xe. Lúc này, con ngựa đã đứng dậy, nhưng xem ra chẳng khỏe khoắn lại được mấy tí, ngay cả sau khi đã uống nước. Trong ánh sáng ban ngày, nom nó còn thảm hại hơn cả đêm qua. Xương hông nó chồi lên như một con bò cái già, xương sườn bày ra như tấm ván giặt và lưng đầy vết lở loét. Trong khi thắng đai cho nó, nàng gần như không dám chạm tay vào mình nó. Khi nhét hàm thiếc vào miệng nó, nàng nhận thấy nó hầu như đã rụng hết răng. Già cốc đế đại vương! Đằng nào cũng mang tiếng ăn cắp, sao Rhett không kiếm một con ngựa tử tế một chút?

 Nàng trèo lên ghế xà-ích và quất cành cây hồ đào lên lưng nó. Nó thở khò khè và cất bước chậm chạp rẽ ra đường cái, chậm đến nỗi nàng biết rằng mình đi bộ cũng còn nhanh hơn mà không cần phải cố gắng gì. Ôi, giá nàng không vướng víu Melanie và đứa trẻ sơ sinh, Wade và Prissy, thì nàng đã có thể phóng thật nhanh về nhà! Phải, nàng sẽ chạy suốt chặng đường, tường bước xích lại gần ấp Tara và mẹ nàng.

 Từ đây về đến nhà, chắc không hơn mười lăm dặm, nhưng với cái nhịp đi của con nghẽo già này, ắt phải mất cả ngày vì phải dừng lại luôn luôn cho nó nghỉ. Cả ngày! Nàng nhìn con đường đỏ chói chang, đầy những vệt lún do bánh xe đại bác và xe cứu thương khoét hẳn xuống. Phải sau nhiều tiếng đồng hồ nữa, nàng mới có thể biết ấp Tara có còn đứng vững và bà Ellen có còn ở đó không. Phải sau nhiều giờ nữa, nàng mới có thể kết thúc cuộc hành trình dưới ánh lửa thiêu đốt của mặt trời tháng chín.

 Nàng ngoái lại nhìn Melanie nằm sõng sượt, đôi mắt ốm nhắm nghiền cho khỏi chói nắng, và thao dây quai mũ vứt cho Prissy.

 - Lấy cái này đậy lên mặt cô ấy cho nắng khỏi xói vào mắt.

 Rồi khi thấy cái nóng rọi xuống đầu trần, nàng nghĩ thầm: “Kiểu này, khéo mặt mình sẽ lốm đốm tàn nhang như một quả trứng gà Nhật Bản ngay trước khi ngày tàn”.

 Cả đời, nàng chưa bao giờ ra nắng mà không đội mũ hoặc che mạng, chưa bao giờ cầm cương mà không đi găng để bảo vệ làn da trắng của đôi bàn tay nõn nà. Vậy mà bây giờ, nàng đang phơi mình dưới nắng, trong một chiếc xe tiều tụy kéo bởi một con ngựa tiều tụy; người nàng bẩn thỉu, đầm đìa mồ hôi, bụng đói, bất lực không còn cách nào khác ngoài việc hì hụi lần từng bước một như một con sên qua một vùng đất vắng tanh vắng ngắt. Mới cách đây vài tuần ngắn ngủi, nàng còn sống yên ổn, an toàn! Mới cách đây chưa được bao lâu, nàng và mọi người khác còn nghĩ rằng Atlanta không bao giờ có thể thất thủ, rằng bang Georgia không bao giờ có thể bị chiếm. Nhưng cái đám mây nhỏ xuất hiện phía tây bắc bốn tháng trước đây đã bùng ra thành một cơn dông dữ dội, rồi thành một trận bão gào thét cuốn băng cả thế giới của nàng, bốc nàng ra khỏi cuộc sống êm ấm để ném vào giữa nơi hoang vu tịch lặng, đầy bóng ma này.

 Liệu ấp Tara có còn đứng vững hay cũng đã bị cuốn theo trận cuồng phong tràn qua bang Georgia?

 Nàng quất roi lên lưng con ngựa mệt nhoài, cố thúc nó đi tiếp, trong khi những bánh xe lảo đảo như say rượu vẫn lắc những người trong xe từ bên nọ sang bên kia.

* * * *

 Hình như cái chết đang lởn vởn đâu đây. Trong ánh nắng chiều tà, tất cả những cánh đồng, những khu rừng mà Scarlett nhớ như in, đều biếc xanh và im phăng phắc trong một tịch mịch phi trần thế. Nó rót kinh hoàng vào tim nàng. Mỗi ngôi nhà trống không, lỗ chỗ vết đạn đại bác, mà họ đã đi qua ngày hôm ấy, mỗi ống khói gầy guộc đứng cạnh trên đống đổ nát cháy đen, đều tăng thêm nỗi khiếp sợ của nàng. Từ đêm hôm qua đến giờ, họ chưa gặp một người hoặc một vật nào còn sống. Người chết, ngựa chết, la chết thì có, nằm rải rác bên đường, trương phềnh lên, ruồi nhặng bu đầy, nhưng những gì còn sống thì tịnh không. Không thấy trâu bò rống đằng xa, không thấy chim hót, không thấy gió lay động cây lá. Chỉ có tiếng vó ngựa lộp cộp mệt mỏi và tiếng oe oe yếu ớt của đứa trẻ sơ sinh con Melanie, phá vỡ im lặng.

 Vùng quê như bị yểm một phép ma thuật ghê gớm. Hoặc tệ hơn nữa, Scarlett rùng mình nghĩ, nó giống như gương mặt thân yêu, quen thuộc của một người mẹ, cuối cùng đã trở lại đẹp tươi, bình thản sau cơn hấp hối. Nàng cảm thấy những khu rừng xưa kia thân thuộc, gần Jonesboro. Họ đang lẩn quất ở đây, trong những khu rừng ma ám, lấp lánh những tia nắng chiều quái đản chênh chếch, xuyên qua vòm lá im phăng phắc, cả bạn lẫn thù đang ngó nhìn nàng trong chiếc xe tải xộc xệch bằng những con mắt mù lòa bởi máu và bụi đỏ - những con mắt mờ đục, khủng khiếp.

 - Mẹ! Mẹ! Nàng thì thầm. Giá nàng có thể đến bên bà Ellen bây giờ! Ước gì, do một phép màu của Thượng Đế, ấp Tara vẫn nguyên vẹn và nàng có thể đánh xe theo con đường giữa hai hàng cây, và vào nhà, và nhìn thấy bộ mặt đôn hậu, âu yếm của mẹ, cảm thấy sự vuốt ve của bàn tay êm ái, mầu nhiệm xua tan nỗi sợ, níu chặt lấy gấu váy bà Ellen mà vùi mặt vào đó. Mẹ hẳn biết cần phải làm gì. Mẹ sẽ không để cho Melanie và con cô ta chết. Mẹ hẳn biết cần phải làm gì. Mẹ sẽ xua đuổi sạch mọi ma quỷ, mọi nỗi sợ, mà chỉ cần bình thản nói khẽ: “Im! Im” Nhưng mẹ lại đang ốm, có khi đang sắp chết cũng nên.

 Scarlett quất roi vào mông con ngựa mệt mỏi. Cần phải đi nhanh hơn! Suốt ngày dài nóng nực này, chiếc xe đã bò lết trên con đường dài hun hút bất tận. Sắp tối rồi và họ sẽ trơ trọi giữa cảnh hoang tàn chết chóc này. Nàng riết chặt thêm dây cương bằng đôi bàn tay phồng rộp và hung tợn quất xuống lưng ngựa, mạnh đến nỗi buốt nhói cả cánh tay.

Giá nàng có thể tới được vòng tay hiền hậu che chở của ấp Tara và bà Ellen, để đặt xuống cái gánh nặng quá lớn đối với đôi vai non trẻ của nàng; người thiếu phụ sống dở chết dở, đứa hài nhi đang héo quắt dần, đứa con trai nhỏ đang gào đói của chính nàng, con bé da đen hồn xiêu phách lạc, tất cả đều trông cậy vào sức mạnh, sự dẫn dắt của nàng, tất cả đều đọc thấy ở tấm lưng rướn thẳng của nàng sự can đảm mà nàng không hề có và sức mạnh từ lâu đã rời bỏ nàng.

 Con ngựa kiệt sức không phản ứng gì với dây cương giật hoặc roi quất, mà chỉ chệnh choạng lê bước, vấp rúi trên những hòn đá nhỏ và lảo đảo như sắp ngã khuỵu đầu gối. Nhưng khi hoàng hôn xuống, cuối cùng họ đã bước vào đoạn chót của cuộc hành trình dài dặc. Xe đến khúc quanh của con đường mòn và rẽ vào đường cái lớn. Ấp Tara chỉ còn cách một dặm nữa thôi!

 Đây kia, đã thấy in bật cái mảng sẫm của hàng rào tử đinh hương đánh dấu địa phận đồn điền MacIntosh. Đi một quãng nữa, Scarlett ghìm cương trước con đường chạy giữa hai hàng cây sồi dẫn đến ngôi nhà của ông già Angus Mac Intosh. Nàng dõi đôi mắt xuyên qua bóng tối thẫm dần giữa hai rặng cây già. Tất cả đều tối đen. Không một ánh đèn nào trong ngôi đại sảnh cũng như trong cả khu nhà ở. Căng mắt ra trong bóng tối, nàng lờ mờ nhận thấy cái cảnh tượng quen thuộc qua cái ngày khủng khiếp này: hai cái ống khói cao ngất, như những tấm bia mộ khổng lồ, vượt lên trên tầng gác hai đổ rụn và những cửa sổ gẫy nát, không đèn không lửa, chọc thủng tường như những con mắt đờ đẫn, mù lòa.

 - Ơ hơ! Nàng lấy hết sức gọi thật to. Ơ hơ!

 Sợ cuống lên, Prissy bíu lấy nàng. Scarlett quay lại, thấy mắt nó long sòng sọc.

 - Cô đừng có hô, cô Scarlett! Cháu xin cô, đừng gọi lữa! Nó thì thào, giọng run rẩy. Ai mà bết đợc cái gì xẽ lên tếng dả lời!

 “Lạy Chúa!” Scarlett nghĩ thầm, một cảm giác ớn lạnh chạy khắp người. “Lạy Chúa! Nó nói phải. Ai mà biết được cái gì có thể từ đấy chui ra!”

 Nàng rập cương thúc ngựa đi tiếp. Cảnh ngôi nhà của MacIntosh cháy rụi, đổ nát, vắng ngắt, như tất cả các đồn điền nàng đã đi qua ngày hôm nay; đã dập tắt hy vọng cuối cùng còn le lói trong nàng. Ấp Tara chỉ cách có nửa dặm, trên cùng một con lộ, ngay trên đường đi của quân đôi. Ấp Tara chắc cũng bị san bằng! Nàng sẽ chỉ thấy gạch ngói sạm đen và ánh sao rọi qua những khung tường không mái, bà Ellen và ông Gerald biệt tăm, các em gái biệt tăm, Mammy biệt tăm, đám đầy tớ da đen cũng biệt tăm, tất cả đều đã đi về đâu có Trời biết, để lại sự cô tịch gớm ghiếc trùm lên mọi vật.

 Tại sao nàng lại đứng ra làm cái vai trò đầu sai ngu dại này, bất chấp mọi ý thức khôn ngoan, kéo lê theo Melanie và đứa con mới đẻ của cô ta? Thà chết cả ở Atlanta còn hơn là chết trong đống đổ nát lặng tờ của ấp Tara, sau cả một ngày chịu cực hình trong chiếc xe xóc nhừ người và dưới ánh nắng thiêu đốt.

 Nhưng Asley đã để Melanie lại cho nàng trông nom “Hãy chăm sóc Melanie nhé? Hãy hứa đi!” Và nàng đã hứa. Tại sao nàng lại tự ràng buộc mình bằng một lời hứa như vậy, giờ đây càng buộc chặt gấp đôi khi mà Asley đã đi xa? Ngay cả trong lúc kiệt sức này, nàng vẫn ghét Melanie, ghét cái tiếng oe oe nhỏ tí của con cô ta mặc dầu mỗi lúc một yếu đi vấn cứ xói vào im lặng. Nhưng nàng đã hứa và bây giờ hai mẹ con cô ta phụ thuộc vào nàng cũng như Wade và Prissy, nàng phải vật lộn, chiến đấu vì họ, chừng nào nàng còn sức lực và hơi thở. Kể ra nàng có thể để họ lại Atlanta, vứt Melanie vào bệnh viện và bỏ đi. Nhưng nếu làm thế, nàng sẽ không còn mặt mũi nào mà gặp Asley, dù ở trên đời này hay ở thế giới bên kia, để nói với chàng rằng em đã bỏ mặc vợ con chàng chết giữa đám người xa lạ.

 Ôi, Asley! Đêm nay chàng ở đâu, trong khi em hì hục trên con đường ma ám này cùng với vợ con chàng? Liệu chàng có còn sống không? Chàng có nghĩ đến em không, trong khi nằm sau song sắt nhà tù ở Đảo Đá? Hay chàng đã chết vì bệnh đậu mùa từ bao tháng nay rồi, xác đã rữa trong một cái huyệt chung, cùng với hàng trăm binh sỹ khác của Liên bang?

 Những sợi thần kinh căng thẳng của Scarlett gần như đứt tung khi một tiếng động đột ngột vang lên trong bụi rậm gần đấy. Prissy rú lên, bổ nhào xuống sàn xe, sấp mình trên đứa bé. Melanie cựa quậy một cách yếu ớt, quờ tay tìm đứa bé, còn Wade thì bưng mắt, rúm người lại, sợ quá không kêu lên được. Rồi những bụi cây bên cạnh răng rắc rẽ ra dưới những móng vó nặng nề và một tiếng rống trầm trầm đập vào tai họ.

 - Đó chỉ là một con bò cái thôi, Scarlett nói, giọng khàn đi vì sợ. Đừng có giở trong ngu xuẩn, Prissy. Mày đè bẹp em bé, làm cô Melly và Wade hết cả hồn.

 - Ma dớ, Prissy rên rỉ, quằn quại, mặt úp xuống ván sàn xe.

 Từ từ quay lại, Scarlett giơ cái cành cây dùng làm roi ngựa quất xuống lưng Prissy. Nàng đã quá mệt và quá suy nhược vì sợ hãi nên không chịu nổi sự yếu đuối ở bất kỳ ai khác nữa.

 - Ngồi dậy, con rồ, kẻo tao đánh kỳ gẫy cành cây này mới thôi, nàng nói.

 Thổn thức, Prissy ngóc đầu dậy và nghé mắt qua thành xe, nó thấy đó quả thật là một con bò cái đỏ khoang trắng. Nó đang giương đôi mắt sợ hãi nhìn họ, vẻ cầu khẩn. Nó lại há miệng rộng, như tuồng đau đớn lắm.

 - Có phải nó bị thương không? Nghe không phải một tiếng kêu bình thường.

 - Cháu thấy dư tuồng bầu vú ló quá căng và ló đang rứt cần được vắt xớ, Prissy nói, phần nào để trấn tĩnh. Cháu chắc đây là một con trong đàn bò của ông Mac Intosh, cánh nhọ lùa vào dừng và bọn Yankees hông bắt đợc.

 - Ta sẽ mang nó đi theo, Scarlett quyết định rất nhanh. Như thế, ta sẽ có chút sữa cho thằng bé.

 - Làm sao ta mang đợc một con bò cái đi theo, cô Scarlett? Chúng ta hông thể mang theo con bò lào hết. Cái dống bò cái để lâu không vắt xỡ là dắc dối lắm, vú lo căng đến vỡ tung. Xế cho lên ló mới kêu dống lên. Xế...

 - Mày đã thạo chuyện ấy thế, thì hãy cởi chiếc váy ngắn, xé nó ra làm dây cột con bò vào đằng sau xe.

 - Cô Scarlett, cô còn là gì một tháng lay cháu hông có chiếc váy ngắn lào, mà nếu cháu có chăng lữa, cháu cũng chả đời lào đem dùng cho con vật lày đâu. Cháu chả bao rờ dây vào mấy bọn bò cái. Cháu khếp dống bò cái lắm.

 Scarlett đặt dây cương xuống, cuốn váy lên. Chiếc váy ngắn viền đăng ten mặc bên trong là thứ y phục sang trọng cuối cùng còn nguyên vẹn của nàng. Nàng cởi sợi dây rút và tụt váy khỏi chân, lấy hai tay vò nhàu những nếp lanh mềm. Rhett đã mang từ Nassau về cho nàng loại hàng lanh và đăng ten này trên chuyến tàu vượt rào cuối cùng của chàng và nàng đã bỏ một tuần để may chiếc váy đó. Nàng quả quyết nắm lấy nẹp viền giật mạnh, bỏ vào miệng nhay cho đến khi nó rách xoạc theo chiều dài. Nàng nhay như điên, dùng cả hai tay để xé thành nhiều dải. Nàng nối các đầu dải với nhau bằng những ngón tay phồng giộp, chảy máu và run rẩy vì mệt.

 - Buộc cái dây này vào sừng nó, nàng ra lệnh. Nhưng Prissy trùn lại.

 - Cháu khếp dống bò cái lắm, cô Scarlett. Và cháu chả bao rờ rính ráng mấy nó. Cháu hông phải nhọ làm đồng. Cháu là nhọ da lô thôi.

 - Mày là một con nhọ vô tích sự. Ba tao đã làm một việc dại dột nhất trần đời cái hôm mua mày về. Scarlett nói chậm rãi, quá mệt không buồn cáu nữa. Và nếu tao mà còn cử động được cánh tay thì tao sẽ đánh mày kỳ đến gẫy cái roi này.

 - Đấy, nàng nghĩ thầm, mình lại nói “nhọ” rồi, mà Mẹ thì chả thích thế một tí nào.

Prissy trợn tròn mắt, mới đầu nhìn bộ mặt đanh lại của cô chủ rồi liếc sang con bò cái đang kêu thảm thiết. So sánh hai đằng, nó thấy Scarlett còn đỡ nguy hiểm hơn, nên nó níu chặt lấy thành xe và cứ ngồi nguyên đấy.

 Scarlett trèo xuống khỏi xe, mỗi cử động là một cực hình đối với những cơ bắp đau nhừ. Prissy không phải là người duy nhất “khếp” bò cái. Scarlett xưa nay vẫn sợ chúng, ngay cả con bò cái hiền lành nhất dưới mắt nàng cũng đầy sát khí, nhưng đây đâu phải là lúc rúm người lại trước những nỗi sợ nhỏ trong khi bao nhiêu nỗi sợ lớn đang bủa vây dày đặc. Cũng may con bò lại lành. Trong cơn đau, nó tìm kiếm sự bầu bạn và giúp đỡ của con người, nó không làm một cử chỉ đe dọa nào khi nàng cột vào sừng nó một đầu dây làm bằng chiếc váy ngắn xé ra. Đầu kia, nàng quấn vào sau xe buộc thật chắc chắn đến hết mức những ngón tay lóng ngóng của nàng cho phép. Rồi, khi nàng vừa định quay về ghế xà ích, một cơn mệt mỏi vô hạn ập đến, làm nàng lảo đảo xây xẩm mặt mày. Nàng níu lấy thành xe cho khỏi ngã.

 Melanie mở mắt thấy Scarlett đứng cạnh mình bèn thì thào hỏi:

 - Chị thân yêu... đến nhà chưa?

 Nhà! Nghe tiếng đó, những giọt lệ nóng hổi trào lên mắt Scarlett. Nhà. Melanie đâu biết rằng họ làm gì còn có nhà – họ đang bơ vơ một mình giữa một thế giới điên loạn và hoang tàn.

 - Chưa, nàng nói, cố lấy giọng dịu dàng hết mức cổ họng se lại của nàng cho phép, nhưng cũng sắp thôi. Tôi vừa kiếm được một con bò cái và ta sắp có chút sữa cho cô và cháu bé.

 - Tội nghiệp thằng bé, Melanie thì thào, yếu ớt quờ tay về phía đứa trẻ, nhưng chưa với tới đã buông phịch xuống.

 Trèo trở lại chỗ ngồi trên xe là một cố gắng đòi hỏi tất cả sức lực mà Scarlett có thể huy động, nhưng cuối cùng cũng xong. Nàng cầm cương lên. Con ngựa đứng, đầu rũ xuống thiểu não, và không chịu đi. Scarlett quất roi không thương xót. Nàng cầu Trời tha thứ cho nàng về tội làm đau một con vật đã mệt nhoài, nhưng nếu Trời không tha thì cũng đành thôi. Vả chăng, ấp Tara ngay trước mặt và sau một phần tư dặm nữa, con ngựa có thể gục trong càng xe nếu nó thích thế.

 Cuối cùng, nó chậm chạp cất bước, chiếc xe cót két à con bò cứ mỗi bước lại rền rĩ. Tiếng kêu đau đớn của con vật gài vào thần kinh Scarlett đến nỗi nàng những muốn dừng lại và cởi dây thả nó ra. Dù sao đi nữa, liệu nó có ích gì cho bọn họ nếu không còn ai ở ấp Tara? Nàng không biết vắt sữa và ngay cả nếu nàng làm được việc ấy, con vật vẫn có thể đá bất kỳ ai đụng vào những cái vú đau buốt của nó. Nhưng nàng đã có con bò và nàng cũng có thể giữ nó chứ. Giờ đây, ngoài nó ra, nàng chẳng có mấy tí trên đời.

 Cuối cùng, khi xe tới chân một con dốc thoai thoải, mắt Scarlett bỗng nhòa lệ vì ngay sau đỉnh dốc là ấp Tara! Thế rồi nàng chợt thót tim lại: Con ngựa lụ khụ này ắt không bao giờ lên nổi ngọn đồi này. Dạo trước, vào thời kỳ nàng hay phóng lên đồi trên mình con ngựa cái chân lẹ như bay, con dốc thoai thoải này thật chẳng mùi gì. Có lẽ nào, từ khi nàng vắng nhà đến giờ, nó lại hóa ra dốc đứng đến thế? Con ngựa này ắt không thể nào kéo cả chiếc xe nặng nền lên được.

 Nàng uể oải xuống xe và cầm lấy cương ngựa.

 - Ra khỏi xe cùng với Wade, Prissy – nàng ra lệnh. Hoặc là mày bế hoặc là mày dắt nó. Đặt đứa nhỏ cạnh cô Melanie.

 Wade òa lên nức nở. Qua tiếng khóc thút thít của nó, Scarlett chỉ nghe rõ mấy chữ: “Tối... tối ... Wade sợ!”

 - Cô Scarlett, cháu hông đi bộ đợc. Chưn cháu phồng dộp cả và ló thò cả ra ngoài rầy, mấy lị Wade mấy cháu chả lặng là bao và...

 - Ra! Ra ngay, đừng để tao phải lôi cổ ra! Mà tao đã lôi ra là tao bỏ mặc một mình mày ở đây, trong đêm tối luôn thể đấy. Nhanh lên!

 Prissy rền rĩ, nhìn những lùm cây tối om quây quanh ở cả hai bên đường như muốn với tay ra túm lấy nó nếu nó rời khỏi nơi ẩn náu trên xe. Nhưng nó cũng đặt đứa trẻ sơ sinh cạnh Melanie, lồm cồm tụt xuống đất và vươn tay lên đỡ Wade ra. Thằng bé nức nở, co ro nép vào vú nuôi.

 - Dỗ nó im đi kẻo tao không chịu được, Scarlett nói, tay cầm cương kéo con ngựa miễn cưỡng cất bước. Nào Wade, hãy là một đấng tiểu nam nhi, đừng khóc nữa kẻo mẹ đánh đòn bây giờ.

 Tại sao Thượng Đế lại sinh ra trẻ con. Scarlett dữ tợn nghĩ (nàng vừa bước trẹo chân trên con đường tối mù mịt) chúng chỉ là những thứ phiền hà vô dụng, to mồm kêu khóc, lúc nào cũng đòi được chăm sóc, lúc nào cũng vướng víu quẩn chân. Sự mệt nhọc cùng kiệt xâm chiếm nàng hoàn toàn, không để lại chỗ nào cho lòng thương xót đối với thằng bé khiếp đảm đang lẫm chẫm bên cạnh Prissy, vừa sụt sịt vừa níu tay con nhỏ da đen – chỉ độc một niềm ngao ngán về nỗi đã sinh ra nó chỉ độc một lời tự hỏi chán chường: tại sao mình lại đi lấy Charles Hamilton?

 - Cô Scarlett, Prissy thì thầm, níu chặt tay cô chủ, cô cháu mình đừng về ấp Tara. Mọi người hông còn ở đấy đâu. Đi cả rồi. Có khi chết xạch rồi cũng lên – cả mẹ cháu và dững người khác.

 Đó là vang vọng những ý nghĩ của chính Scarlett. Nghe thấy thế, nàng tức điên, hất những ngón tay núi bám vào mình.

 - Thế thì đưa tay Wade cho tao dắt. Còn mày thì ngồi xuống đây và ở lại luôn thôi.

 - Hông, xơ cô! Hông, cô ơi.

 - Thế thì câm mồm đi!

 Con ngựa mới đi chậm làm sao! Dãi nhớt từ miệng nó nhỏ xuống tay nàng. Một câu trong bài ca khúc nàng đã có lần cùng hát với Rhett vụt qua óc nàng – nàng không nhớ được đoạn cuối:

Cực nhọc sắp qua rồi...

 “Cực nhọc sắp qua rồi”, nàng hát thầm trong đầu “Cực nhọc sắp qua rồi”

 Thế rồi xe lên tới đỉnh dốc và trước mặt họ là những cây sồi ấp Tara, một mảng đen sẫm cao vòi vọi im bặt trên nền trời đang tối dần. Scarlett vội đảo mắt nhìn xem có ánh đèn ở chỗ nào không. Tịnh không.

 - Mọi người đi cả rồi! Trái tim, như cục chì lạnh trong ngực nàng nói vậy. Đi cả rồi!

 Nàng lái con ngựa rẽ vào lối xe chạy trong vườn và hai hàng cây tuyết tùng giao cành trên đầu dìm họ vào bóng tối mù mịt như nửa đêm. Căng mắt ra nhìn xuyên đường hầm đó, nàng trông thấy – có phải nàng trông thấy thật hay đó chỉ là cặp mắt mệt mỏi đánh lừa nàng? – những bức tường gạch trắng của ấp Tara, nhoa nhóa mờ mờ trước mặt. Nhà mình! Nhà mình! Những bức tường trắng thân yêu, những cửa sổ phất phới rèm che, những hàng hiên rộng – tất cả có còn đấy không, trong vùng tối trước mặt nàng? Hay đêm đen đã rủ lòng nhân từ che phủ một cảnh tượng khủng khiếp như ở nhà Mac Intosh?

Con đường nhỏ giữa hai hàng cây như dài hàng mấy dặm và con ngựa bướng bỉnh không chịu để nàng kéo đi, mỗi lúc một bước chậm lại. Mắt nàng hau láu lùng sục bóng tối. Hình như mái nhà vẫn còn nguyên vẹn. Có thể nào... có thể nào? Không, không có lẽ, chiến tranh đâu có từ cái gì, kể cả ấp Tara được xây dựng để tồn tại năm trăm năm. Không thể nào nó lại chừa ấp Tara ra.

 Thế rồi những đường viền nhòa tối rõ dần ra. Scarlett kéo ngựa đi nhanh hơn. Những bức tường trắng lộ ra thật sự qua bóng tối và không hề bị xạm khói. Ấp Tara đã thoát! Nhà mình đây rồi! Nàng buông cương, chạy nốt mấy bước cuối cùng, nhảy chồm tới những muốn ôm chầm lấy những bức tường. Rồi nàng trông thấy một bóng người nhô ra từ hiên trước tối om và đứng trên bậc thềm trên cùng. Ấp Tarakhông vắng ngắt. Có ai đó còn ở nhà!

 Một tiếng reo mừng dâng lên cổ nàng để tắt luôn ở đó. Ngôi nhà tối tăm, lặng như tờ và bóng người không động đậy mà cũng không gọi nàng. Có gì trục trặc? Có gì không ổn? Ấp Tara đứng vững nguyên vẹn, nhưng cũng bị liệm trong cái tịch mịch phi trần thế bao trùm toàn bộ vùng nông thôn lâm nạn. Rồi bóng đen chuyển động. Cứng ngắc và chậm chạp, nó bước xuống thềm.

 - Ba phải không? Nàng thì thào, giọng khàn đi, vẫn ngờ ngợ không chắc đó có đúng là ông Gerald. Con đây... Katie Scarlett đây. Con đã về.

 Ông Gerald tiến về phía nàng, lặng lẽ như người mộng du, cái chân cứng đơ kéo lết. Ông đến sát bên Scarlett, nhìn nàng bàng hoàng như trong mơ và đưa tay ra đặt lên vai nàng. Scarlett cảm thấy tay ông run lên, run như thể ông vừa bừng dậy khỏi cơn ác mộng, còn nửa tỉnh nửa mê chưa hoàn toàn ý thức được thực tại.

 - Con gái, ông khó nhọc nói. Con gái.

 Rồi im bặt.

 Chao... ba đã thành một ông già! Scarlett nghĩ thầm.

 Vai ông Gerald rụn xuống. Bộ mặt, mà Scarlett chỉ thấy lờ mờ đã mất hết chất cương vượng đàn ông, cái nam tính sôi nổi của ông Gerald và đôi mắt đang nhìn vào mắt nàng hầu như cũng có cái vẻ khiếp hãi đến sững sờ in rành trong mắt bé Wade. Ông chỉ còn là một ông già bé nhỏ, suy sụp.

 Và giờ đây, nỗi sợ về những điều chưa biết chụp xuống nàng như nhảy bổ ra từ trong bóng tối và nàng chỉ còn biết đừng trơ ra, đăm đăm nhìn ông, bao nhiêu câu hỏi chững lại trên môi như một dòng lũ bị con đập ngăn lại.

 Từ trong xe, lại vẳng ra tiếng oe oe yếu ớt và ông Gerald dường như cố sức tỉnh táo lại.

 - Đó là Melanie và cháu bé, Scarlett vội khẽ nói. Cô ấy ốm lắm. Con đưa cô ấy về nhà.

 Ông Gerald buông bàn tay đặt trên vai nàng xuống và rướn thẳng người lên. Ông chậm rãi tiến đến cạnh xe, nom tựa cái bóng ma của ông chủ ấp Tara đang đón khách, cứ như ông Gerald nói những lời từ trong ký ức đầy bóng tối.

 - Cháu Melanie!

 Giọng Melanie thều thào không rõ.

 - Cháu Melanie, đây là nhà cháu. Trại Mười Hai Cây Sồi bị đốt trụi rồi. Cháu phải ở lại đây với chúng tôi.

 Nghĩ đến những cực hình kéo dài của Melanie, Scarlett cảm thấy một thôi thúc hành động. Nàng trở về với hiện tại, với sự cần thiết phải đặt hai mẹ con Melanie lên một cái giường êm và làm những việc nho nhỏ có thể làm được cho cô em chồng.

 - Phải bế cô ấy. Cô ấy không đi được.

 Có tiếng chân bước hấp tấp và từ tiền sảnh âm u như hang động, một bóng đen nhô ra: Pork chạy xuống các bậc thềm.

 - Cô Scarlett! Cô Scarlett! Bác ta kêu lên.

 Scarlett nắm lấy hai cánh tay bác ta. Pork, một bộ phận khăng khít của ấp Tara, cũng thân thiết như những viên gạch tường nhà và những hành lang mát mẻ! Nàng cảm thấy những giọt nước mắt của bác ta rơi lã chã trên tay mình, trong khi bác ta vụng về vỗ vỗ vào lưng nàng.

 - Dành là tui dút mầng thấy cô về. Dành là tui...

 Prissy òa lên khóc và lẩm bẩm những tiếng rời rạc: “Pork! Dượng Pork thân yêu!” Và bé Wade, dạn lên trước sự yếu đuối của những người lớn, bắt đầu khụt khịt: “Wade khát!”

 - Cô Melanie ở trong xe và cả đứa bé nữa. Pork, anh phải mang cô ấy lên gác thật cẩn thận và đặt trong phòng bạn phía sau ấy. Prissy, mày bế em bé và đưa Wade vào trong nhà, cho nó uống nước. Mammy có đây không, Pork? Bảo Mammy là tôi cần nhờ một tí.

Khích động lên bởi cái giọng đầy quyền uy của nàng, Pork tiến đến bên chiếc xe và lúi húi mở tấm ván hậu. Melanie bật lên một tiếng rên khi bác nửa xốc nửa kéo nàng khỏi tấm nệm lông chim trên đó nàng đã nằm suốt bao tiếng đồng hồ. Thế rồi nàng nằm gọn trong hai cánh tay lực lưỡng của Pork, đầu gục lên vai bác ta như một đứa trẻ. Prissy bế đứa bé và nắm tay Wade lôi xềnh xệch đi theo lên những bậc thềm rộng và biến vào trong bóng tối của hành lang.

 Những ngón tay rớm máu của của Scarlett ráo riết tìm tay cha.

 - Mọi người có khỏe không ba?

 - Các em gái con đang hồi phục.

 Im lặng nặng nề và trong im lặng, hình thành dần một ý quá ghê gớm không thể diễn đạt bằng lời. Không, nàng không thể, không đủ sức dồn cưỡng ý đó lên đầu môi. Nàng nuốt khan, nuốt khan hoài nhưng thành cổ họng nàng đột nhiên khô se lại và như dính vào nhau. Phải chăng đây là câu trả lời cho cái câu đố hãi hùng về sự lặng lẽ của ấp Tara. Như để trả lời cho câu hỏi trong đầu nàng, ông Gerald cất tiếng:

 - Mẹ con... ông nói và ngừng lại.

 - Mẹ... sao?

-          Mẹ con chết hôm qua rồi.

* * * *

 Khoác chặt tay cha, Scarlett lần đường qua căn tiền sảnh rộng. Ngay cả trong đêm đen, nàng vẫn thấy nó quen thuộc như tâm tưởng của chính mình. Nàng né tránh những chiếc ghế cao thành, chiếc giá súng trống không, cái tủ buýp-phê cổ với những đế chân xòe ra như móng vuốt và một cách bản năng, nàng cảm thấy bị cuốn hút về cái thư phòng nhỏ nơi bà Ellen thường ngồi tính toán sổ sách. Chắc chắn, khi nàng bước vào căn phòng đó, mẹ nàng vẫn ngồi trước chiếc bàn nhỏ; bà sẽ ngẩng lên, cây bút lông ngỗng trong tay, và đứng dậy, tỏa mùi thơm dịu, vòng váy sột soạt, ra đón cô con gái mệt phờ. Bà Ellen không thể đã chết, cho dù ông Gerald có nói đi nói lại hàng trăm lần như một con vẹt chỉ thuộc một câu: “Mẹ đã chết hôm qua - Mẹ đã chết hôm qua - Mẹ đã chết hôm qua...”

 Thật kỳ lạ, lúc này nàng chẳng cảm thấy gì hết, ngoài một nỗi mệt mỏi khóa chặt chân tay lại như những xích sắt và một cái đói cồn cào làm đầu gối nàng run lên. Sau này, nàng sẽ nghĩ về mẹ, bây giờ thì nàng phải tạm để bà ra ngoài tâm trí, kẻo nàng lại đâm ngẩn ngơ lắp bắp suốt như ông Gerald hoặc độc một điệu thút thít như Wade.

 Pork đi xuống những bậc cầu thang rộng tiến về phía hai cha con, hối hả xáp lại gần Scarlett như một con vật rét cóng đến bên ngọn lửa.

 - Đèn đóm đâu cả? Nàng hỏi. Tại sao nhà tối om thế, Pork? Mang nến lại đây.

 - Chúng lấy xạch cả nến rồi, cô Scarlett ạ, lấy hết chỉ chừ một cây bọn tui ràng ban đêm để tìm các đồ vật, mà nó cũng xắp hết rồi. Mammy phải lấy xợi để thả vào đĩa mỡ lợn thắp lên để xăn xóc cô Careen và cô Suellen.

 - Thì mang mẩu nến còn lại đến đây, nàng ra lệnh. Mang vào để chỗ mẹ... vào thư phòng ấy.

 Pork lạch bạch vào buồng ăn, trong khi Scarlett dò dẫm vào căn phòng nhỏ tối đen như mực và ngồi phịch xuống sofa. Tay ông Gerald vẫn ngoắc vào tay nàng, bất lực, cầu cứu, tin cẩn như chỉ có tay trẻ thơ và người già mới thế.

 “Ba thành ông già rồi, một ông già mỏi mệt”, nàng lại nghĩ vậy và mơ hồ tự hỏi tại sao mình lại có thể dửng dưng đối với điều đó.

 Ánh sáng chập chờn tỏa vào phòng khi Pork bước vào, giơ cao một ngọn nến đã cháy hết nửa cắm trong một cái đĩa tách. Căn phòng tối như hũ nút sinh động lên: chiếc sofa cũ hai cha con đang ngồi, chiếc bàn viết cao lênh khênh như vươn lên trần với chiếc ghế chạm trổ của bà Ellen, những giá còn đầy giấy tờ mang nét chữ hoa mỹ của bà, tấm thảm đã mòn xơ – tất cả, tất cả vẫn y nguyên như cũ, ngoại trừ một điều là bà Ellen đã không còn đấy nữa, bà Ellen với mùi thơm thoảng nhẹ của túi cỏ chanh và cái nhìn dịu hiền của đôi mắt hơi xếch. Scarlett cảm thấy tim hơi nhói đau, như kiểu những sợi thần kinh bị tê dại vì một vết thương sâu đang cố phục hồi chức năng vậy. Lúc này, nàng không thể để cho chúng nhạy cảm; nàng còn có cả quãng đời trước mặt để mà đau đớn. Nhưng bây giờ thì đừng! Xin Chúa, bây giờ thì khoan đã!

 Nàng nhìn vào bộ mặt màu mat-tit của ông Gerald và, lần đầu tiên trong đời, nàng thấy ông không cạo râu. Bộ mặt xưa kia hồng hào giờ tua tủa những sợi lông bạc trắng. Pork đặt nến lên đài nến và đến bên Scarlett. Nàng cảm thấy như nếu là chó thì hẳn bác ta đã rúc mõm vào lòng nàng mà ư ử đòi được vuốt ve.

 - Pork, ở đây có bao nhiêu người da đen?

 - Thưa cô Scarlett, đám nhọ dác dưởi đã chạy dáo, một số đi theo bọn Yankees và...

 - Còn lại bao nhiêu?

 - Còn tui, thưa cô Scarlett, với Mammy. U í bựn chông nom hai cô nhỏ. Và Dilcey nữa, nó cũng đang chực bên hai cô. Ba chúng tui, thưa cô Scarlett.

 “Ba chúng tui”, vậy mà trước kia là hàng trăm. Scarlett phải cố gắng lắm mới cất đầu lên được trên cái cổ đau nhừ. Nàng biết là mình phải giữ sao cho giọng khỏi run. Nàng ngạc nhiên thấy mình nói năng vẫn bình thản, tự nhiên như không hề có chiến tranh. Tưởng chừng như nàng chỉ cần ngoắt tay một cái là hàng chục gia nô răm rắp chạy lại.

 - Pork, tôi đói muốn chết. Có gì ăn không?

 - Không, thưa cô. Bọn chúng cướp xạch rồi.

 - Nhưng còn trong vườn?

 - Chúng thả ngựa vào phá lung tung.

 - Cả những luống củ từ cũng không còn?

 Một cái gì giống như nụ cười hài lòng chợt nở trên cặp môi dày.

 - Cô Scarlett, tui quên mất dững củ từ đấy. Tui đồ rằng vữn còn đấy. Bọn Yankees chúng chưa bao rờ thấy củ từ, chúng ngỡ đó chỉ là dễ cây cho nên...

 - Trăng sắp lên rồi. Anh ra đào lấy một ít về rán lên. Có ngô không? Có đậu khô không? Còn con gà nào không?

 - Không. Thưa cô, không. Gà thì con nào chúng không ăn ngay tại đây, chúng đều chất lên yên ngựa mang đi.

 Chúng... chúng... chúng. Còn gì mà “chúng” không làm? Đốt và giết, vẫn chưa đủ sao? Chúng lại còn phải đẩy đàn bà, trẻ con và những người da đen không ai che chở đến chỗ chết đói trong một vùng quê đã bị chúng tàn phá tan hoang nữa sao?

 - Cô Scarlett, tui còn có những trái táo Mammy đã chôn dưới nền nhà nữa. Hôm nay, bọn tui đã ăn đến nó.

 - Hãy mang táo đến, trước khi đi đào củ từ. Và... Pork này... tôi... tôi cảm thấy muốn xỉu. Dưới hầm, còn tí rượu vang nào không?

 - Ồ, cô Scarlett, hầm diệu là nơi chúng sục đến chước tiên.

Đói, mệt, mất ngủ và những cú sốc cộng lại làm Scarlett đột nhiên chóng mặt buồn nôn. Nàng bám chặt lấy thành sofa có chạm những bông hồng ngay dưới tay.

 - Không có rượu vang, nàng đờ đẫn nói, nhớ đến những dãy chai hồ như bất tận dưới hầm rượu và một cái gì bỗng ngọ nguậy trong ký ức.

 - Pork, thế còn chỗ whisky ngô ba tôi bỏ trong cái thùng gỗ sồi chôn dưới dàn cây du thì sao?

 Lại một nụ cười thấp thoáng làm sáng gương mặt đen bóng, một nụ cười vui thích đầy vẻ kính trọng.

 - Cô Scarlett, cô nhớ dai thật! Tui quên tiệt cái thùng í đấy. Dưng mà, cô Scarlett ạ, cái khoản whisky ấy không tốt đâu. Nó mới để được khoảng một năm, mấy lị whisky chả tốt cho các bà các cô.

 - Chí ít nó cũng tốt cho cô này đây và cha cô ấy. Mau đi, Pork, đào cái thùng ấy lên, mang cho chúng tôi hai cốc, một ít bạc hà và đường để tôi pha julep

[57]

[57].

Mặt Pork đầy vẻ trách móc.

- Cô Scarlett, cô lạ gì, từ lâu ở ấp Tara chả còn hạt đường nào. Và ngựa của chúng đã ăn hết bạc hà và đập vỡ hết cốc chén.

 Nếu anh ta còn nói “chúng” nữa thì mình đến kêu thét lên mất, không cách nào khác được, nàng nghĩ thầm. Rồi: “Thôi, đi lấy whisky nhanh lên, có sao uống vậy”. Và khi bác ta quay gót: “Khoan đã, Pork. Có nhiều việc phải làm thành thử tôi không nghĩ ra... Ồ, phải, tôi mang về một con ngựa và một con bò cái. Con bò cái thì đang rất cần được vắt sữa. Còn con ngựa, anh hãy tháo thắng đai và cho nó uống nước. Hãy đến bảo Mammy trông nom con bò. Bảo u ấy phải tìm cách nào đó để vắt sữa cho con bò. Đứa bé của cô Melanie sẽ chết mất nếu không có cái gì ăn và...

 - Cô Melly không có... không có...? Pork tế nhị dừng lại.

 - Cô Melanie không có sữa.

 Lạy Chúa, mẹ mà nghe thấy thì đến ngất xỉu mất.

 - Thôi được, cô Scarlett. Dilcey nhà tui xẽ cho em bé của cô Melly bú. Dilcey nhà tui mới có thêm một đứa con, nó có đủ xữa cho cả hai đấy.

 - Anh lại có thêm một đứa con nữa ư, Pork?

 Trẻ con, trẻ con, trẻ con. Tại sao Chúa sinh ra lắm trẻ con thế? Nhưng không, không phải Chúa mà là bọn ngu xuẩn đã sinh ra chúng.

 - Vâng, thưa cô, một thằng bé to béo đen chũi. Nó...

 - Anh đến bảo Dilcey để hai cô cho tôi trông. Bảo chị ấy chăm nuôi con cô Melanie và làm mọi thứ có thể làm được cho cô Melanie. Bảo Mammy coi sóc con bò cái và cho con ngựa tội nghiệp nọ vào chuồng.

 - Không còn chuồng nào cả, cô Scarlett ạ. Chúng phá làm củi đốt rồi.

 - Đừng có nói “chúng” đã làm gì với tôi nữa đấy, nghe không? Bảo Dilcey trong nom họ.

Còn anh, Pork đi đào chỗ rượu whisky ấy lên, rồi bới ít củ từ nữa.

 - Dưng mà cô Scarlett, tui chả có đèn đóm gì để đào cả.

 - Anh kiếm lấy một bó đuốc ấy.

 - Chả có bó đuốc nào cả. Chúng...

- Hãy kiếm cách... bất kỳ cách gì tôi không cần biết. Miễn là đào được những thứ ấy mang về đây và gấp gấp lên. Thôi, nhanh lên nào.

 Thấy nàng xẵng giọng, Pork vội vã rời khỏi phòng, để lại Scarlett một mình với ông Gerald. Nàng nắn nhẹ bắp chân ông. Nàng nhận thấy cặp đùi trước kia cuồn cuộn do thường xuyên cưỡi ngựa, giờ nhẽo nhèo bao nhiêu. Nàng phải làm một cái gì để kéo ông ra khỏi tình trạng ù lì này, nhưng nàng không thể hỏi về bà Ellen được. Chuyện đó để sau, khi nào nàng đã đủ sức chịu đựng.

 - Tại sao chúng lại không đốt ấp Tara?

 Ông Gerald trừng trừng nhìn nàng một lúc như không nghe thấy gì và nàng nhắc lại câu hỏi.

 - Tại sao à... ông lúng búng, chúng dùng nhà ta làm đại bản doanh.

 - Bọn Yankees... đã ở trong nhà này?

Trong nàng dâng lên cái cảm giác là những bức tường thân yêu đã bị làm ô uế. Ngôi nhà này thiêng liêng vì bà Ellen đã sống ở đó và những... những... kẻ đó... đã xâm nhập.

 - Thế đấy, con gái ạ. Chúng tôi trông thấy khói bốc lên từ trại Mười Hai Cây Sồi bay qua sông, trước khi chúng đến. Nhưng Honey, India  và một số đầy tớ da đen đã tản cư đến Macon, nên chúng tôi không phải lo cho họ. Nhưng nhà ta không đi Macon được. Các em gái con ốm quá... và mẹ con nữa... nhà mình không thể đi được. Các đầy tớ da đen nhà ta chạy... ba không biết chúng chạy đi đâu. Chúng lấy cắp hết xe và la. Còn có Mammy, Dilcey và Pork là không chạy. Các em con... mẹ con... không thể chở đi được.

 - Phải, phải.

 Không nên để ba nói về mẹ. Nói về bất cứ cái gì khác còn hơn. Thậm chí ba có thể kể là chính tướng Sherman đã dùng căn phòng này – thư phòng của mẹ - làm sở chỉ huy cũng được. Bất kỳ chuyện gì khác cũng còn hơn.

 - Bọn Yankees tiếp tục tiến về Jonesboro để cắt đường xe hỏa. Và chúng đi ngược đường cái từ phía sông lên... đông hàng nghìn, hàng nghìn... nào đại bác, nào ngựa... hàng nghìn. Ba ra hiên trước đợi chúng.

 “Ôi, ba Gerald thân yêu dũng cảm!” Scarlett nghĩ thầm, lòng nở nang tự hào với hình ảnh ông Gerald trên thềm ấp Tara chờ địch như có cả một đạo quân đứng đằng sau ông chứ không phải trước mặt.

 - Chúng bảo ba đi khỏi để chúng đốt ấp. Và ba bảo chúng cứ đốt cả ba luôn thể. Không thể đi được... các em con... mẹ con...

 - Thế rồi sao?

 Tại sao lúc nào ông cũng cứ phải quay lại chuyện bà Ellen?

 - Ba bảo bọn chúng là trong nhà có người ốm, có bệnh thương hàn. Di chuyển là chết. Ta cứ ở trong nhà, cho chúng đốt, muốn sao thì sao, ba cũng chẳng thể đi... chẳng thể rời ấp Tara...

 Giọng ông kéo dài ra rồi bặt đi trong khi ông lơ đãng đảo mắt nhìn những bức tường. Scarlett hiểu. Có quá nhiều tổ tiên người Ailen đông đảo đằng sau vai ông Gerald, những con người đã chết trên vài ba tấc đất nhỏ hẹp, đấu tranh đến cùng, chứ không chịu rời bỏ nơi chốn mình đã sống, đã cày cấy vun trồng, đã yêu, đã sinh con đẻ cái.

 - Ba bảo nếu chúng đốt nhà tức là chúng đốt luôn cả ba người phụ nữ đang hấp hối. Dù sao chúng ta cũng không đi. Viên sĩ quan trẻ là... là người quân tử.

 - Một tên Yankees mà là người quân tử? Chao, ba nói lạ!

 - Phải, một người quân tử. Hắn phóng ngựa đi và lát sau trở lại cùng một viên đại úy, một bác sỹ phẫu thuật và viên bác sỹ này đã xem bệnh cho các em... cho mẹ con...

 - Ba để cho một tên Yankees khốn kiếp vào buồng mẹ và các em?

 - Y có thuốc phiện mà ta thì không có. Y đã cứu các em con. Suellen bị xuất huyết. Y đã làm hết sức mình. Và khi y báo cáo là trong nhà có người ốm... chúng đã thôi không đốt nhà. Chúng kéo vào ở rất đông, một viên tướng và cả bộ tham mưu của hắn. Chúng ở đây tất cả các phòng,trừ phòng bệnh. Và bọn lính...

 Ông ngừng lại, như tuồng quá mệt không đủ sức nói tiếp.

 Cái cằm lởm chởm râu với những nếp thịt bèo nhèo, nặng nề gục xuống ngực. Rồi ông lại kể một cách khó nhọc:

 - Chúng cắm trại quanh nhà, ở khắp nơi, trong cánh đồng bông, trong ruộng ngô. Bãi cỏ thả gia súc đầy những quân phục xanh. Đêm hôm ấy, có tới nghìn đống lửa trại. Chúng bẻ cọc rào, phá cả chuồng ngựa, chuồng trâu bò và nhà sấy để làm củi đốt, đun nấu. Chúng giết sạch cả bò, lợn, gà – cả lũ gà Nhật Bản của ba nữa.

 Những con gà Nhật Bản, kho báu của ông Gerald. Vậy là chúng đã đi tong rồi.

 - Chúng lấy đi mọi thứ, kể cả tranh ảnh... một số đồ cổ, đồ sứ...

 - Thế còn đồ bạc?

 - Pork và Mammy đã làm cái gì đó để cứu bộ đồ bạc... giấu xuống dưới giếng hay sao ấy... nhưng mà bây giờ ba chẳng còn nhớ gì hết.

 Giọng ông Gerald có vẻ bực bội.

 - Thế rồi từ đấy... từ ấp Tara... chúng tiến đánh tiếp... cứ ầm ầm, ầm ầm, ngựa phi, người đi lại rầm rập. Và sau đó, đại bác ở Jonesboro... bắn như sầm rền... cả đến các em gái côn ốm thế cũng nghe thấy và luôn miệng bảo ba: “Ba, làm sao cho dứt tiếng sấm ấy đi”.

- Thế còn... thế còn mẹ? Mẹ có biết là bọn Yankees ở trong nhà mình không?

 - Mẹ... chẳng biết gì cả.

 - Đội ơn Chúa, Scarlett nói.

 - Mẹ đã thoát được cái tội đó. Mẹ không phải biết, không phải nghe thấy bọn địch ở các buồng dưới nhà, không phải nghe thấy tiếng đại bác ở Jonesboro, không phải biết rằng mảnh đất đã từng là một phần trái tim mình, đang bị bọn Yankees giày xéo dưới chân.

 - Ba ít gặp bọn chúng vì ba ở liền trên gác với mẹ và các em gái con, ba chỉ hay gặp viên bác sỹ phẫu thuật trẻ. Hắn tốt, rất tốt, Scarlett ạ. Cả ngày làm việc, mổ xe cho thương binh, sau đó lại đến chăm nom mẹ và các em. Hắn còn để lại ít thuốc nữa. Khi bọn chúng rời đi, hắn bảo ba là các em sẽ hồi phục, nhưng còn mẹ... mẹ gầy yếu quá, hắn nói... quá yếu để chịu đựng cơn bệnh. Hắn bảo mẹ đã hao mòn hết sức lực...

 Trong phút im lặng tiếp theo, Scarlett hình dung mẹ nàng trong những ngày cuối cùng ấy – nhen nhúm sức tàn, săn sóc nâng giấc bệnh nhân, trẻ thơ, làm việc quần quật quên ăn quên ngủ để cho những người khác có thể ăn uống nghỉ ngơi.

 - Thế rồi chúng rời đi. Rồi chúng rời đi.

 Ông lặng thinh hồi lâu, rồi quờ tay tìm tay nàng.

 - Ba rất mừng thấy con đã về nhà, ông nói giản dị.

 Có tiếng loạt soạt ở hiên sau. Tội nghiệp Pork, suốt bốn mươi năm được huấn luyện phải chùi giày trước khi vào nhà, vẫn không quên làm thế, ngay cả trong lúc như thế này. Bác ta bước vào nhà, thận trọng mang hai trái bầu khô sực mùi rượu mạnh.

 - Tui làm đổ bao nhiêu, cô Scarlett ạ. Rót từ thùng to sang quả bầu thật là khó.

 - Thế là được rồi, Pork ạ, cảm ơn anh.

 Nàng đỡ lấy quả bầu ướt, nhăn mũi khi thấy mùi rượu xộc lên.

 - Uống đi ba, nàng nói, dúi cái bình đựng whisky kỳ dị vào tay ông Gerald và lấy một quả bầu thứ hai đựng nước từ tay Pork. Ông Gerald nâng bầu lên, ngoan ngoãn như trẻ con, và uống ừng ực. Nàng đưa nước cho ông nhưng ông lắc đầu.

 Khi cầm lấy bầu whisky từ tay ông và đưa lên miệng, nàng thấy ông đưa mắt dõi theo cử chỉ của nàng, thoáng vẻ bất bình.

 - Con biết là phụ nữ không nên uống rượu, nàng nói ngắn gọn. Nhưng hôm nay, con không phải phụ nữ, ba ạ, và đêm nay, con còn nhiều việc phải làm.

 Nàng nghiêng đầu, hít một hơi dài và uống thật mạnh. Chất nước cay như đốt từ cổ họng nàng xuống tới dạ dày, làm nàng nghẹn và ứa nước mắt. Nàng hít một hơi nữa và lại nâng bầu rượu lên.

 - Katie Scarlett, thế là đủ rồi, ông Gerald nói, nét quyết đoán hách dịch đầu tiên nàng nghe thấy trong giọng nói của ông từ lúc nàng trở về. Con không quen rượu, khéo rồi say ngà ngà đấy.

 - Say ngà ngà ư? Nàng cười một cái cười khả ố. Say ngà ngà thôi ư? Con lại hy vọng nó làm con say mèm ra cơ. Con những muốn say khướt và quên hết mọi chuyện này đi.

Nàng lại uống, một hơi ấm từ từ nhen lên trong mạch máu và lan khắp cơ thể cho đến khi cả đầu ngón tay cũng thấy giật giật. Một cảm giác tuyệt diệu làm sao, cái ngọn lửa dễ chịu ấy. Nó như ngấm cả vào trái tim đóng băng của nàng và sinh lực trở lại giần giật chạy trong cơ thể nàng. Thấy bộ mặt phật ý và bối rối của ông Gerald, nàng lại vỗ vỗ vào đầu gối ông và cố gượng nặn ra cái nụ cười nghịch ngợm ngày xưa mà ông vốn yêu.

 - Làm sao mà con say được, ba? Con là con gái của ba mà. Chả phải là con được thừa kế cái đầu vững nhất hạt Clayton hay sao?

 Ông gần như mỉm cười, nhìn gương mặt mệt mỏi của nàng. Rượu whisky cũng làm ông khởi sắc lên. Nàng trả bầu rượu lại cho ông.

 - Bây giờ, ba uống thêm một đợt nữa, rồi con sẽ đưa ba lên gác và đặt ba vào giường.

Nàng tự hãm lại. Chà, đây là cách nàng vẫn dỗ Wade – nàng không nên nói với cha mình như thế. Thế là bất kính. Nhưng ông đang háo hức bám lấy từng lời nàng.

 - Phải, con đặt bà vào giường, nàng thanh thoát nói thêm, à lại cho ba uống một đợt nữa... có thể là uống nốt cả bầu cho dễ ngủ. Ba cần ngủ. Katie Scarlett của ba ở đây, cho nên ba không phải lo gì cả. Ba uống đi.

 Ông lại ngoan ngoãn uống. Và, luồn tay đỡ cha, nàng kéo ông đứng dậy.

 - Pork.

 Pork cầm quả bầu vào một tay và tay kia xốc nách ông Gerald. Scarlett nhấc ngọn nến bập bùng và cả ba chậm rãi đi vào tiền sảnh tối om, rồi lên những bậc cầu thang xoáy trôn ốc dẫn đến buồng ông Gerald.

* * * *

 Căn phòng, nơi Careen và Suellen đang nằm rên lầm bầm và trở mình trên cùng một chiếc giường, khét lẹt mùi giẻ cháy, một đoạn giẻ xoắn thả vào một đĩa mỡ lợn, tạo thành ánh sáng duy nhất. Lúc Scarlett vừa mở cửa, không khí nặng nề của căn phòng đóng kín mọi cửa sổ và đầy mùi buồng bệnh, mùi thuốc, mùi mỡ khét, làm cho nàng gần như muốn xỉu. Mặc cho các bác sỹ nói rằng không khí thoáng mát là nguy hiểm trong một buồng bệnh, nàng vẫn thấy rằng nếu phải ngồi đây, nàng phải được thở khí thoáng hoặc là sẽ chết. Nàng mở cả ba cửa sổ cho mùi là sồi và mùi đất ùa vào, nhưng khí trời thoáng đãng cũng không có hiệu quả gì lớn trong việc xua tan những mùi nôn nao đã lưu cữu hàng bao tuần trong căn phòng kín bưng này.

 Careen và Suellen, gầy rộc và xanh xao, ngủ chập chờn ngắt quãng và thức giấc, lầm bầm, mắt thao láo trong chiếc giường bốn cọc, nơi mấy chị em vẫn thủ thỉ tâm sự trong những ngày hạnh phúc, tốt đẹp dạo trước. Trong góc phòng là một chiếc gường trống, một chiếc giường hẹp kiểu đế chế Pháp mà bà Ellen đã mang từ Savannah tới. Đó là chiếc giường ngày trước bà vẫn nằm.

 Scarlett ngồi xuống bên cạnh hai em, mắt nhìn đờ đẫn. Rượu whisky uống vào cái dạ dày bao lâu trống rỗng, đang giở trò chơi khăm nàng. Có lúc, hai cô em dường như xa tít, nhỏ xúi và những câu nói rời rạc vẳng đến tai nàng như tiếng ong hoặc ruồi muỗi vo ve. Lúc khác, hai cô lại lù lù lao thẳng vào nàng nhanh như chớp. Nàng mệt, mệt đến tận xương tủy. Nàng có thể nằm xuống ngủ mấy ngày liền.

 Giá nàng có thể nằm xuống ngủ để khi thức dậy, cảm thấy bà Ellen lay nhẹ cánh tay mà nói: “Muộn rồi, Scarlett. Không nên lười nhác đến thế, con”. Nhưng điều đó không bao giờ xảy ra nữa. Giá có bà Ellen ở đây, hoặc một người nào đó lớn tuổi hơn, khôn ngoan hơn và không mệt mỏi để nàng có thể cầu trợ! Một người để nàng gục đầu vào lòng, một người có thể ghé vai san sẻ gánh nặng của nàng!

 Cửa nhẹ nhàng mở và Dilcey bước vào, đứa con của Melanie ẵm sát ngực, chiếc bầu whisky cầm trong tay. Trong ánh sáng mù khói và mở ảo, chị có vẻ gầy hơn hồi Scarlett gặp lần trước và những nét Anh-điêng càng biểu lộ rõ trên mặt chị. Đôi lưỡng quyền cao càng gồ hơn, cái mũi diều hâu sắc nét hơn và nước da đồng đỏ bóng hơn. Chiếc áo dài diềm bâu bạc màu mở phanh đến tận thắt lưng, để lộ cặp vú to màu đồng hun. Áp chặt vào chị, đứa con của Melanie hau háu ngậm cái miệng như nụ hồng vào đầu vú đen, mút chùn chụt, hai nắm tay nhỏ xíu dụi dụi vào lớp thịt mềm như một con mèo con rúc vào lớp lông ấm nơi bụng mẹ.

 Scarlett loạng choạng đứng dậy và đặt tay lên cánh tay Dilcey.

 - Chị ở lại với chúng tôi, thật là tốt, Dilcey.

 - Nàm xao tui có thể bỏ đi như mấy bọn đen dác dưởi ý, cô Scarlett. Xau khi ông nhà nhân đức mua cả tui lẫn con bé Prissy nhà tui và bà nhà thì tốt với bọn tui như vậy?

 - Ngồi xuống, Dilcey, Thằng bé ăn được chứ? Và cô Melanie ra sao rồi?

 - Chú bé này chả xao cả, chỉ đói thôi, mà tui thì rư xữa cho một đứa bé đói bú. Cô Melanie ổn rồi, không chết đâu, cô ạ. Cô đừng no. Tui đã gặp nhiều chường hợp dư cô í, cả da chắng lẫn da đen. Dưng tui đã nàm cho cô í yên, cho cô í uống nốt chỗ diệu còn nại trong bầu này và bi giờ cô í đang ngủ.

 Vậy là cả gia đình đã dùng món whisky ngô này! Scarlett bực dọc nghĩ: Giá mình cho bé Wade uống một tí có khi lại tốt, biết đâu chả làm cho nó khỏi nấc... Melanie sẽ không chết. và khi Asley trở về... nếu chàng còn sống để trở về... Không, cả chuyện đó cũng gác lại đã, chưa nên nghĩ tới vội. Có biết bao điều phải nghĩ tới... sau hẵng hay! Biết bao điều phải gỡ mối... phải quyết định Giá nàng có thể hoãn cái giờ phút tính sổ đến vô kỳ hạn! Bỗng nàng giật mình khi một tiếng cót két nhịp nhàng “kèn kẹt... kèn kẹt...” phá tan im lặng bên ngoài.

 - Đấy nà Mammy kéo nước để nau mình cho hai cô. Hai cô phải nau dửa nuôn nuôn. Dilcey giải thích, đặt cái bầu lên bàn giữa những chai thuốc và một cái cốc.

 Scarlett chợt cười rộ. Thần kinh nàng ắt là đã tơi tả nên cái tiếng tời kéo nước ngoài giếng, gắn bó với bao ký ức tuổi thơ, mới làm cho nàng sợ đến thế. Dilcey đăm đăm nhìn nàng cười, mặt nghiêm trang bất động, nhưng Scarlett cảm thấy chị ta hiểu. Nàng ngả người dựa vào lưng ghế. Giá nàng có thể bỏ quách cái cooc-xê bó chặt, cái cổ áo làm nàng nghẹn thở và đôi dép đầy cát, sỏi làm phồng cả chân!

 Cái tời chậm rãi cót két trong khi sợi dây thừng cuốn lên mỗi vòng lại đưa chiếc gầu đến gần thêm miệng giếng. Chẳng mấy chốc Mammy sẽ ở bên cạnh nàng – u già của bà Ellen, u già của nàng.

 Nàng ngồi im lăng, đầu óc trống rỗng, trong khi đứa bé đã no sữa tấm tức khóc vì buột mất cái đầu vú thân thiết. Dilcey cũng im lặng, giúp thằng bé ngậm lại đầu vú, dỗ nó nằm yên trong vòng tay, trong khi Scarlett lắng nghe tiếng chân Mammy lệt sệt chậm chạp qua sân sau.

 Không khí ban đêm sao mà tĩnh lặng! Những âm thanh nhỏ nhất cũng vang ầm lên trong tai nàng.

 Hành lang trên gác như rung lên khi Mammy nặng nề bước tới cửa phòng. Rồi Mammy bước vào, Mammy với hai vai trễ xuống và hai cái xô gỗ nặng đầy nước, bộ mặt đen hồn hậu lộ nỗi buồn ngơ ngác của mặt một con khỉ.

 Mắt bà sáng lên khi trông thấy Scarlett, hàm răng trắng lấp lánh khi bà đặt hai xô nước xuống, và Scarlett chạy đến bà, gục đầu lên bộ ngực đen, tìm chút an ủi. Đây rồi, một cái gì vững vàng, ổn đinh, Scarlett nghĩ thầm, một cái gì của cuộc sống cũ không thay đổi. Nhưng những lời đầu tiên của Mammy đã xua tan ảo tưởng:

 - Cô bé của Mammy đã về nhà. Ôi, cô Scarlett, bi giờ cô Ellen đã ở dưới mồ, chúng ta biết nàm xao đây? Ôi, cô Scarlett, giá u cũng chết theo cô Ellen nuôn! Không có cô Ellen, u chả nàm gì nên. Chả còn gì khác ngoài khốn khổ với bồn phiền. Chỉ toàn gánh nặng kực nhọc, cưng ơi, chỉ toàn gánh nặng kực nhọc.

 Trong khi áp đầu vào ngực Mammy, mấy tiếng “gánh nặng cực nhọc” làm Scarlett chú ý. Đó là những tiếng nàng đã âm a trong đầu chiều nay một cách đơn điệu đến nôn nao lòng dạ. Giờ đây nàng dã nhớ nốt phần còn lại của bài hát, và tim nàng se lại:

Cực nhọc sắp qua rồi

Gánh nặng bao giờ vơi

Chẳng mấy nữa, lê gót phong trần  ta trở lại…

 “Gánh nặng bao giờ vơi”, nàng đem liên hệ câu hát với tâm trạng mệt mỏi của mình. Liệu gánh nặng của nàng có bao giờ vơi? Phải chăng trở về ấp Tara chỉ có nghĩa là thêm gánh nặng chất lên vai, chứ không phải là nghỉ ngơi an lạc? Nàng luồn khỏi vòng tay Mammy và với lên vỗ vỗ bộ mặt nhăn nheo.

 - Cưng à, tay cô sao thế này?

 Mammy nắm chặt hai bàn tay nhỏ nhắn phồng giộp và tướp máu, và trân trân nhìn với vẻ vừa kinh hãi vừa bất đồng tình.

 - Cô Scarlett, u đã dặn đi dặn nại cô, nà người ta chỉ nhìn bàn tay cũng đủ nhận ra tiểu thư con nhà… mà mặt cô cũng lại cháy nắng nữa này!

 Tội nghiệp Mammy, đến giờ mà vẫn còn xét nét những chuyện vặt vãnh như thế, khi mà chiến tranh và cái chết vừa lướt qua trên đầu bà! Chỉ một chút nữa, hẳn bà sẽ nói rằng các cô bị rộp tay và mặt lốm đốm tàn nhang thường thường là không lấy được chồng, và Scarlett bèn chặn trước:

 - Mammy, em muốn u kể với em về mẹ. Nghe ba nói về mẹ, em không chịu nổi.

 Mammy trào nước mắt, cúi xuống nhấc hai xô nước lên, lặng lẽ xách đến bên giường và, sau khi lột khăn trải giường, bắt đầu vén áo ngủ của Suellen và Careen lên. Trong ánh sáng mờ mờ của ngọn đèn tạm bợ, Scarlett thấy Careen mặc một chiếc áo ngủ sạch sẽ nhưng rách rưới, còn Suellen thì nằm quấn trong một chiếc áo thụng cũ kỹ mặc trong nhà bằng vải lanh màu nâu dính nặng những gút đăng ten kiểu Ailen. Mammy vừa lặng lẽ khóc vừa lấy một chiếc tạp dề cũ làm khăn thấm mồ hôi và lau khô hai tấm thân gầy guộc.

 - Cô Scarlett, chính da đình nhà Slattery, cái bọn da chắng dác dưởi, vô tích xự, kiết xác mạt hạng ấy đã diết cô Ellen. U đã biểu đi biểu nại nà dúp bọn người dác dưởi thì chả nợi nộc gì, dưng mà cô Ellen rất ương bước theo cách của cô í, mà nại dễ mềm nòng không bao giờ nỡ từ chối ai cần đến mình.

 - Gia đình Slattery? Scarlett ngạc nhiên hỏi. Làm sao lại liên quan đến họ.

 - Họ bị mắc bịnh kết nị, Mammy vung chiếc khăn về phía hai cô gái mình trần ròng ròng nước trên tấm “drap” ướt. Con gái bà Slattery là Emmie bịnh í, thế nà bà ta hớt hơ hớt hải chạy đến đây tìm cô Ellen, dư bà ta bao giờ cũng nàm thế mỗi khi có chuyện gì không ổn. Tại sao bà ta không tự xăn xóc nấy con gái mình? Mà cô Ellen thì bao nhiêu công việc, gánh không xuể. Dưng cô Ellen vẫn đến đó chạy chữa cho Emmie. Mà chính cô Ellen thì có khỏe mạnh gì cho cam, cô Scarlett. Mẹ của cô đã không khỏe từ nâu rồi. Quanh đây, cái ăn chả còn mấy tí, vì cái đám quân nhu ăn trộm ráo mọi thứ ta giồng giọt được. Vả nại, cô Ellen ăn dư chim í mà. U đã biểu đi biểu nại nà đừng có dây mấy đám da chắng khố dách áo ôm, dưng mà cô í chả để tai. Thế, khi Emmie có vẻ hơi đỡ đỡ thì đến nượt Careen ngã bệnh. Phải, chứng xương hàn từ đường cái bay thẳng vào chụp nấy cô Careen, rồi đến cô Suellen. Thế nà cô Ellen xoay ra trông nom chạy chữa cho cả hai. Với đủ mọi thứ, nào đánh nhau dọc đường quốc nộ, nào bọn Yankees ở bên kia sông, không ai biết chuyện gì xẽ xảy đến với mình, nào bọn nực điền đêm nào cũng chạy trốn, u gần dư phát điên nên. Dưng cô Ellen vẫn cứ bình tĩnh dư không. Duy có đềunà cô no phát xốt phát dét về hai cô nhỏ vì nỗi chả có thuốc men, chả có gì hết. Một đêm, xau khi nau mình cho hai cô nhỏ có tới mười nần, cô Ellen biểu u: “Mammy này, dá tui có thể bán ninh hồn đi được thì tui xẵn xàng bán ngay để đổi nấy ít đá chườm đầu cho các con gái tui”. Cô không muốn để cho ông Gerald vào đây, cũng dư Rosa và Teena, không muốn để ai vào trừ u, vì trước kia u đã bị xương hàn rồi. Thế rồi chính cô bị, Scarlett ạ, và u thấy ngay nà vô phương.

 Mammy rướn thẳng người, đưa vạt tạp dề lên lau nước mắt.

 - Cô Ellen đi rất chóng vánh, Scarlett ạ, ngay cả viên đốc tờ Yankees dễ thương í cũng chả dúp gì được cho cô Ellen. Cô không hay biết gì hết. U gọi, u nói chuyện, dưng mà thậm chí cô không nhận ra u già ngày xưa của mình.

 - Mẹ có… mẹ có nhắc đến em… có gọi tên em không?

 - Không, cưng ạ. Cô nghĩ đến thủa còn bé ở Savannah. Cô không gọi tên ai cả.

Dilcey cựa quậy và đặt đứa bé ngủ trên đầu gối.

 - Có đấy, cô ạ. Bà có gọi tên một người nào đó.

 - Đồ nhọ Indian, có im cái mồm đi không nào! Mammy quay phắt sang Dilcey, vẻ dữ tợn, đe dọa.

 - Suỵt Mammy! Mẹ gọi ai Dilcey? Gọi ba ư?

 - Không. Không phải gọi ba cô. Í là vào cái đêm chúng đốt kho bông…

 - Bông cháy hết à… Nói tôi nghe nhanh lên!

 - Vâng, thưa cô, bông cháy hết. Bọn nính khuân các kiện bông từ nhà kho ra sân xau và hò deo: “Đây nà cuộc đốt cây bông nớn nhất vùng Georgia” và châm nửa đốt.

Ba năm trời ki cóp, ba vụ bông dồn lại – một trăm năm mươi nghìn đô la cháy đánh vèo một cái!

 - Và nửa soi cả ấp xáng dư ban ngày… bọn tui xợ cháy nan sang cả nhà nữa và trong buồng này cũng xáng chưng đến nối gần dư có thể tìm được một cái kim rơi trên xàn. Và khi cửa xổ bừng xáng thì tợ hồ cái đó đánh thức bà Ellen dậy, bà ngồi thẳng trên rường và gọi to mấy nần, gọi đi gọi nại: “

Feeleep! Feeleep!” Tui 

chưa nghe thấy tên ai dư vậy, dưng đó đúng nà tên một người nào đó và bà gọi tên người í.

 Mammy đứng ngây như biến thành tượng đá, mắt trừng trừng nhìn Dilcey, còn Scarlett thì gục đầu vào hai bàn tay. Phillippe… đó là ai và người ấy đã là thế nào với mẹ để được mẹ gọi da diết như vậy trên giường lâm chung?

* * * *

 Chặng đường dài từ 

Atlanta

 đến ấp 

Tara

 đã kết thúc. Kết thúc ở mọt bức tường trống trơn, chặng đường đáng lẽ phải kết thúc trong vòng tay bà Ellen. Không bao giờ nữa Scarlett có thể nằm ngủ yên ổn ngon lành như một đứa trẻ dưới mái nhà cha mình, dưới sự che chở của tình mẹ bao quanh nàng như một tấm nệm lông chim. Nàng chẳng còn bến nào để đậu, chẳng còn nơi chốn nào an toàn để nương náu. Dù có xoay xở, vùng vẫy thế nào nàng cũng chả tránh được cái ngõ cụt này. Không có ai khả dĩ ghé vai đỡ gánh nặng cho nàng. Cha nàng già và lẫn cẫn, các em gái nàng thì ốm, Melanie thì mảnh khảnh yếu đuối, hai đứa trẻ vô tích sự, còn đám nô lệ da đen thì trông cậy vào nàng với niềm tin thơ dại, níu lấy vai nàng, đinh ninh rằng con gái bà Ellen ắt là chỗ nương tựa như bản thân bà trước đây.

 Qua cửa sổ, trong ánh sáng yếu ớt của vầng trăng vừa lên, ấp 

Tara

 trải ra trước mặt nàng. Các tá điền da đen đã bỏ đi, ruộng đồng xơ xác, kho vựa tan hoang, giờ đây ấp trại như một cơ thể đang chảy máu, như chính cơ thể nàng đang từ từ rỉ máu. Đoạn cuối chặng đường là thế đó: tuổi già run rẩy, bệnh tật, những cái miệng đói gào ăn, những bàn tay bất lực níu lấy váy nàng. Và ở nơi tận cùng con đường này, chẳng có gì hết… chẳng có gì ngoài Scarlett O’Hara Hamilton, mười tám tuổi, một quả phụ với một đứa con.

Nàng biết làm gì với cơ sự này bây giờ? Ờ, bà cô Pitty và gia đình có thể đưa hai mẹ con Melanie về 

Macon

. Muốn hay không, Careen và Suellen, sau khi lành bệnh, cũng sẽ phải về ở với gia đình bà Ellen. Còn này và ông Gerald có thể trông cậy vào hai ông bác James và Andrew.

 Nàng nhìn hai cái hình dài gầy nhom đang trở mình trước mặt, tấm “drap” sẫm nước quấn quanh người. Nàng chả ưa gì Suellen. Lúc này, đột nhiên nàng thấy rất rõ điều đó. Xưa nay, nàng chẳng bao giờ ưa nó. Nàng cũng chẳng có tình cảm đặc biệt gì đối với Careen – nàng không thể yêu được bất kỳ kẻ nào yếu đuối. Song hai đứa là máu mủ của nàng, là một phần của ấp 

Tara

. Không, nàng không thể để chúng sống cuộc đời họ hàng nghèo ăn nhờ ở đậu dưới mái nhà các bà dì được. Một người thuộc gia đình O’Hara mà lại chịu thân phận họ hàng nghèo, sống khổ nhục bằng miếng ăn bố thí! Ồ, không đời nào!

 Phải chăng không có lối thoát nào cho cảnh bế tắc này? Đầu óc mệt mỏi của nàng hoạt động sao mà chậm chạp! Nàng đưa hai tay lên ôm đầu, nặng nhọc như thể cánh tay nàng đang rẽ nước chứ không phải là rẽ không khí. Nàng cầm trái bầu giữa cái cốc và chai thuốc, nhìn vào bên trong. Hãy còn một chút whisky ở dưới đáy bầu: ánh sáng mập mờ không đủ để nàng thấy đích xác còn bao nhiêu.  Thật kỳ lạ, giờ đây mùi rượu cay gắt không làm lỗ mũi nàng khó chịu nữa. Nàng uống từ từ và lần này không cảm thấy cháy cổ nữa, mà chỉ thấy ấm áp đê mê.

 Nàng đặt trái bầu rỗng xuống và nhìn quanh. Quả là một giấc mộng, căn phòng mờ tối đầy khói này, hai đứa em gái khẳng khiu, Mammy to đùng một khối không ra hình thù gì lom khom bên giường, Dilcey ngây đuỗn như bức tượng đồng đen với cái mẩu hồng hồng thiêm thiếp trên ngực – tất cả những cái đó là một cơn mê, sau đó nàng sẽ bừng tỉnh để ngửi thấy mùi thịt lợn sấy rán trong bếp, nghe thấy tiếng cười trầm trầm của đám da đen và tiếng xe bò cót két ra đồng, cảm thấy bàn tay êm ái của bà Ellen lay nàng dậy.

Rồi nàng thấy nàng đang ở trong phòng riêng của mình, trên giường của mình, với ánh trăng mờ xuyên qua bóng tối, Mammy và Dilcey đang thay quần áo cho nàng. Cái cooc-xê ác nghiệt không bó chặt thân nàng nữa và nàng có thể thở hít sâu đến tận đáy phổi. Nàng cảm thấy đôi tất được nhẹ nhàng cởi ra khỏi chân, nghe thấy Mammy rì rầm những tiếng gì nghe không rõ với một âm sắc vỗ về, trong khi rửa đôi bàn chân phồng giộp của nàng. Nước mới mát dịu làm sao! Vàn nằm duỗi dài trên tấm nệm êm này như một đứa trẻ, mới dễ chịu làm sao! Nàng thở phào, thư giãn và sau một hồi có thể là cả một năm mà cũng có thể chỉ là một tích tắc, nàng còn lại một mình và căn phòng trở nên sáng hơn khi ánh trăng như suối tuôn vào ngập tràn trên giường.

 Nàng không biết là mình say, say whisky và say vì mệt. Nàng chỉ biết rằng nàng đã rời bỏ cái thân thể mệt lử và đang bồng bềnh trên nó ở một chỗ nào đó không có đau đớn, cũng chẳng có mệt nhọc, và đầu óc nàng nhìn thấy mọi vật với một sự tinh tường siêu phàm.

 Giờ đây nàng nhìn sự vật với con mắt mới, vì đâu đó trên chặng đường dài tới 

Tara

, nàng đã bỏ thời con gái lại sau lưng. Nàng không còn là miếng đất sét dẻo, dễ dàng in hằn vết sau mỗi kinh nghiệm mới. Đất sẽ rắn lại, vào một lúc nào đó trong cái ngày vô định kéo dài nghìn năm ấy. Đêm nay là lần cuối cùng nàng được nâng giấc như một đứa trẻ. Từ nay nàng là một người đàn bà, thời thơ trẻ đã qua hẳn rồi.

 Không, nàng không thể và không muốn nhờ vả gia đình ông Gerald hay gia đình bà Ellen. Dòng dõi O’Hara không nhận của từ thiện. Dòng dõi O’Hara tự lực lo cho mình. Những gánh nặng của nàng là thuộc phần nàng chịu, mà đã là gánh nặng thì vốn là dành cho những đôi vai đủ mạnh để mang nó. Từ tầm cao hiện tại nhìn xuống, nàng không hề ngạc nhiên thấy rằng vai nàng giờ đây đủ sức mạnh để gánh vác bất cứ cái gì, sau khi đã chịu đựng thử thách gay go nhất có thể đến với nàng. Nàng không thể trốn bỏ ấp 

Tara

, nàng thuộc về những cánh đồng đất đỏ này hơn là chúng thuộc về nàng. Nàng đã cắm rễ sâu vào lòng đất màu máu này, hút lấy sự sống từ đó lên như cây bông vậy. Nàng sẽ ở lại ấp 

Tara

 và duy dưỡng nó bằng cách nào đó, duy dưỡng cha nàng và các em gái nàng, Melanie và con trai Asley, cùng đám da đen. Ngày mai… ôi, ngày mai! Ngày mai, nàng sẽ đeo cái ách vào cổ. Ngày mai sẽ có bao nhiêu việc phải làm. Đến trại Mười Hai Cây Sồi và đồn điền MacIntosh xem có còn gì sót lại trong những khu vườn hoang vắng, ra mạn bờ sông sục những đầm lầy tìm gà lợn lạc, mang các đồ nữ trang của bà Ellen đến Jonesboro và Lovejoy… chắc ở đấy vẫn còn người bán chút gì ăn được. Ngày mai… ngày mai… óc nàng tích tắc chậm dần, chậm dần, như một cái đồng hồ hết dây cót, nhưng khả năng nhìn nhận vẫn tinh tường.

 Đột nhiên, những câu chuyện gia đình được kể bao lần mà nàng đã nghe hồi ấu thơ, nghe một cách sốt ruột, hơi chán những cũng hiểu phần nào, bỗng trở nên rõ ràng trong suốt như pha lê. Ông Gerald từ chỗ không xu dính túi đã gây dựng nên ấp Tara; bà Ellen đã vượt lên một nỗi đau khổ sâu kín nào đó; ông ngoại Robillard sống sót sau khi ngai vàng của Napoleon sụp đổ, đã gây dựng lại cơ đồ ở miền duyên hải màu mỡ Georgia; cụ ngoại Prudhomme đã tạo nên một vương quốc nhỏ từ những rừng rậm Haiti, rồi mất trắng và sống để thấy tên mình được tôn vinh ở Savannah. Có những nàng Scarlett đã chiến đấu trong hàn ngũ Tình nguyện quân Ailen vì một nước Ailen tự do và bị xử giảo, có những chàng O’Hara hy sinh trong trận Boyne, trong khi chiến đấu đến cùng vì những lợi quyền của mình.

 Tất cả đã chịu dựng những gian lao có thể làm gục ngã những người khác, nhưng họ đã không gục ngã. Họ đã không bị đè bẹp bởi bao sự biến: những đế chế sụp đổ, những cuộc dấy loạn của nô lệ, chiến tranh, khởi nghĩa, đầy ải, trục xuất. Số mệnh hiểm ác có thể bẻ gãy cổ họ, nhưng không bao giờ làm nhụt trái tim họ. Họ không rên khóc, họ đã chiến đấu. Và khi chết, họ chết sức cùng lực kiệt nhưng chí khí không hề tắt. Tất cả những hình bóng ấy, mà dòng máu còn chảy trong huyết quản nàng, như đang phảng phất lặng lẽ trong căn phòng ngập ánh trăng. Và Scarlett không hề ngạc nhiên khi thấy họ, những người cùng dòng giống đã nhận lấy những gì tệ nhất do số mệnh mang tới để rèn đúc thành những thứ tốt đẹp nhất. Ấp 

Tara

 là định mệnh của nàng, cuộc chiến đấu của nàng, và nàng phải thắng.

 Nàng xoay mình nằm nghiêng, lơ mơ, tâm trí chìm dần vào một vùng tối đen từ từ loang rộng. Thực ra họ đang ở đâu, vơi sự cổ xúy không lời nâng đỡ nàng, hay đó chỉ là trong mơ?

 “Dù thật hay mơ”, nàng thì thầm buồn ngủ rũ ra, “cũng xin cảm ơn… và chúc ngủ ngon”.

CHƯƠNG

 XXV

 Sáng hôm sau, mình mẩy Scarlett cứng đơ và đau nhừ, hậu quả của bao dặm đường dài cuốc bộ và xóc nảy ng

ười trên xe, đến nỗi mỗi cử động là một cực h

ình. Mặt nàng đỏ lựng vì cháy nắng và long bàn tay phồng giộp trầy da ứa máu. L

ưỡi nàng cộm ráp và lưỡi họng rát như bị lửa đốt, uống bao nhiêu nước vẫn không đỡ khát. Đầu như to ph

ình ra và chỉ cần quay mắt cũng đau rúm người lại. Dạ dày nôn nao nh

ư hồi nàng mới có thai, khiến cho nàng không chịu nổi cả đến mùi củ từ bốc hơi trên bàn điểm tâm. Kể ra ông Gerald có thể nói cho nàng biết đó là hậu quả thông thường của lần đầu tiên uống nhiều rượu, nhưng ông chẳng để 

ý thấy gì cả. Ông ngồi ở đầu bàn, một ông già đầu ngả bạc, mắt vô hồn dán vào cửa, đầu hơi nghênh nghênh nh

ư để lắng nghe tiếng váy áo sột soạt của bà Ellen hay ngửi mùi cỏ chanh từ cái túi nhỏ bà thường giắt bên người.

 Khi Scarlett ngồi xuống, ông lầm bầm:”Ta sẽ đợi bà O’Hara

. Bà ấy dậy muộn”. Nàng ngước cái đầu nhức buốt nh

ìn ông, sửng sốt, không tin ở tai mình và bắt gặp đôi mắt cầu khẩn của Mammy đang đứng đằng sau ghế ông Gerald

. Nàng chệnh choạng đứng dậy, tay đặt trên cổ họng và quan sát cha m

ình trong ánh sáng ban mai. Ông ng

ước cặp mắt mơ hồ về phía nàng và nàng thấy tay ông run và đầu ông hơi lắc lư.

 Đến lúc này, nàng mới nhận ra là mình đã đặt bao hy vọng vào ông Giêrold, trông đợi ông nắm quyền điều khiển, chỉ bảo cho nàng biết phải làm gì, vậy mà bây giờ … Chao, mới đêm qua, ông vẫn có vẻ gần nh

ư b

ình th

ường kia mà. Đành rằng cái cung cách ăn to nói lớn mọi khi cũng như sức sống sôi nổi không c

òn nữa, nh

ưng chí ít ông cũng c

òn kể được một câu chuyện mạch lạc có đầu có cuối, còn bây giờ … bây giờ, thậm chí ông không còn nhớ là bà Ellen

 đ

ã chết nữa. Việc bọn Yankee đến đây cộng với cái chết của bà đã gây một chấn động lớn làm ông thành ngây độn. Nàng mở miệng định nói, nhưng Mammy lắc đầu quày quạy và kéo tạp dề lên thấm đôi mắt đỏ hoe.

 “Ôi, có thể nào ba lại mất trí được ?” Scarlett nghĩ thầm và cảm thấy cái đầu nhoi nhói của mình nh

ư muốn toác ra khi phải tiếp nhận thêm sự căng thẳng này. “Không, không. Ba chỉ bị choáng bởi mọi chuyện ấy. Cũng như thể ba bị ốm thôi. Rồi ba sẽ qua khỏi. Ba phải qua khỏi. Nếu không, m

ình sẽ phải làm gì ? … Thôi, khoan nghĩ đến chuyện đó bây giờ. Lúc này, mình không nên nghĩ về ba, hoặc về mẹ, hoặc về bất cứ cái gì trong số những điều ghê gớm đó. Không, để đến khi nào mình đủ sức chịu đựng đã. Có quá nhiều chuyện khác phải nghĩ đến… những chuyện có thể thu xếp được mà không phải nghĩ đến những điều bất khả”.

 Nàng rời phòng ăn không đụng đến món gì và ra hiên sau; ở đây nàng thấy Pork trong bộ chế phục x

ưa kia là đẹp nhất của bác ta, giờ đ

ã rách b

ươm, chân không giày dép, đang ngồi bóc lạc trên bậc thềm. Đầu nàng đập th

ình thình buốt nhói và ánh nắng nh

ư dao nhọn đâm vào mắt nàng. Chỉ cần đứng thẳng cũng đ

òi hỏi một cố gắng lớn về ý lực. Nàng nói hết sức ngắn gọn, t

ước bỏ những h

ình thức xã giao thông th

ường mẹ nàng vẫn nhắc nhở phải dùng với những người da đen.

 Nàng hỏi han sống s

ượng và sai bảo dứt khoát đến nỗi Pork nhướn lông mày lên, hoang mang. Bà Ellen không nói với ai cộc cằn như thế bao giờ, kể cả những khi bà bắt quả tang họ đang ăn trộm gà hoặc dưa hấu. Nàng lại hỏi về ruộng vườn, gia súc. Đôi mắt màu lục của nàng có một ánh long lanh dữ dằn mà trước đây Pork chưa hề thấy:

 -  Vâng, th

ưa cô, con ngựa chết rồi, gục ngay ở chỗ tui buộc nó, mũi vục vào xô nước làm đổ ráo. Không, thưa cô, con b

ò cái thì không chết. Cô ch

ưa biết ư ? Đêm qua nó đ

ã đẻ một con bê. Bởi vậy nó mới kêu rữ thế.

 -  Con Prissy nhà anh rồi sẽ thành bà đỡ cừ đấy, Scarlett đay nghiến. Nó bảo con bò kêu vì tức sữa.

 -  À, th

ưa cô, Prissy nó chả định làm bà đỡ cho b

ò đâu, cô Scarlett ạ, Pork ý tứ nói. Mấy lại, phàn nàn mà chi bởi vì con bê này ra đời có nghĩa là con bò xẽ đầy xữa cho hai cô nhỏ dư là viên bác xĩ Yankee đã biểu là cần có cho hai cô.

 -  Thôi được, tiếp tục đi. Gia súc còn gì không?

 -  Không, th

ưa cô. Chả c

òn gì ngoài một con lợn nái dà với lũ con nó. Hôm bọn Yankee đến, tui đã lùa chúng vào đầm lầy, dưng giờ có mà Chúa biết ta xẽ làm cách nào mà bắt được chúng nó. Con nái này rữ đấy.

 -  Tr

ước sau cũng phải bắt được chúng. Anh và Prissy có thể đi lùng nó ngay bây giờ được không?

 Pork vừa sững sờ vừa bất bình:

 -  Cô Scarlett, đây là việc của lực điền. Xưa nay tui chỉ là da nô thôi.

 Mắt Scarlett long lên dữ dội, tựa hồ có tên quỷ xứ lăm lăm cầm kìm nung đỏ rình trong đó.

 -  Hai cha con anh phải bắt cho được con lợn… nếu không thì hãy đi khỏi đây như bọn lực điền bỏ trốn nọ.

 Pork r

ưng rưng nước mắt. Ôi, giá c

òn bà Ellen

 ! Bà thấu hiểu những điều tinh tế như vậy và biết r

õ công việc của lực điền và nhiệm vụ của gia nô khác nhau một trời một vực.

 -  Đi khỏi ư, cô Scarlett ? Tui biết đi đâu bi giờ, cô Scarlett ?

 -  Tôi không biết và không cần biết. Có điều là ở ấp Tara này kẻ nào không chịu làm việc thì có thể cuốn gói đi tìm bọn Yankee. Anh có thể bảo cả những ng

ười khác như thế, nghe chưa ?

 -  Vâng, th

ưa cô.

 -  Bây giờ, hãy nói cho tôi nghe về khoản ngô và bông, Pork.

 -  Ngô 

ư ? Lạy Chúa, cô Scarlett. Chúng thả cho ngựa ăn trong duộng ngô, và mang đi nốt những g

ì ngựa ch

ưa ăn hoặc chưa phá, Và chúng cho xe đại bác, xe tải đi qua ruộng bông kỳ đến tan nát hết, chỉ chừ vài xào ở mé khe xuối chúng không để 

ý đến. Dưng mà cái chỗ bông í không bổ dính tay vì gặt cả đám í giỏi lắm cũng chỉ được ba kiện.

 Ba kiện. Scarlett nghĩ đến hang trăm kiện ấp Tara thường nhập kho hàng năm trước đây mà càng thêm đau đầu. Ba kiện. Thật chẳng hơn số thu hoạch của cái gia đình Slattory

kiết xác là mấy. Tệ hơn nữa, lại c

òn vấn đề thuế má nữa. Chính phủ Liên bang bắt nộp thuế bằng bông, chứ không nhận tiền, mà ba kiện thì không đủ trả thuế. Tuy nhiên giờ đây cái đó cũng không quan trọng mấy đối với nàng cũng nh

ư đối với liên bang, v

ì tất cả lực điền đã chạy hết, chẳng còn ai mà hái bông.

 “Thôi được, cả điều này mình cũng khoan nghĩ đến”; nàng tự nhủ “dù sao thuế má cũng không phải việc đàn bà. Lẽ ra ba phải lo những chuyện nh

ư vậy, nhưng ba… lúc này, hẳng khoan nghĩ đến ba. Mặc cho Liên bang thúc thuế. Điều ta cần bây giờ là có cái g

ì đó bỏ vào miệng”.

 -  Pork, trong đám người nhà mình, đã có ai đến trại Mười Hai Cây Sồi hay đồn điền Mc Intosh để xem còn gì xót lại trong v

ườn không ?

 -  Không, th

ưa cô ! Bọn tui không hề rời khỏi ấp Tara. Ngộ nhỡ bọn Yankee bắt được th

ì khốn.

 -  Tôi sẽ đi phái Dilcey đến đồn điền McIntosh. Có thể chị ta sẽ kiếm được chút gì ở đó. Còn tôi sẽ sang trại M

ười Hai Cây Sồi.

 -  Cô đi mấy ai ?

 -  Một mình thôi. Mammy phải ở nhà trông hai em, còn ông Gerald

 th

ì không thể.

 Pork phản đối ầm ĩ làm Scarlett phát cáu. Ở trại M

ười Hai Cây Sồi có thể c

òn bọn Yankee hoặc bọn nhọ xấu, cô chủ không nên đi một mình.

 -  Đủ rồi đấy, Pork ạ. Bảo Dilcey lên đường ngay đi. Còn anh và Prissy hãy cố mà mang về cho được mẹ con con lợn nái, nàng nói gọn và quay gót.

 Cái mũ che nắng cũ kỹ của Mammy, phai màu nh

ưng sạch, treo trên mắc ở hiên sau và Scarlett đội nó lên đầu, nghĩ đến chiếc mũ v

ãi với chiếc lông xanh uốn cong do Rhett mang từ Paris về cho nàng, lòng nao nao nh

ư nhớ về một cái g

ì từ tiền kiếp. Nàng lấy một chiếc làn lớn và đi xuống cầu thang đằng sau, mỗi bước đều xói lên tận đầu, tưởng chừng sống lưng muốn chọc lên qua đỉnh sọ.

 Con đường xuống bờ sông cắt một vệt đỏ cháy xém giữa những cánh đồng bông bị tàn phá. Không có một bóng cây và nắng soi qua chiếc mũ của Mammy nh

ư thể nó bằng the mỏng, chứ không phải bằng diềm bâu dày may chần, trong khi bụi bốc lên lọt vào lỗ mũi, vào cổ họng khiến nàng có cảm tưởng các màng thanh quản khô gi

òn sẽ vỡ toác nếu nàng cất tiếng nói. Những vệt lún sâu và ổ gà rạch nát đường với những rãnh do bánh xe cầy lên đỏ loét hai bên, dấu vết của những xe đại bác nặng nề do ngựa kéo qua, kỵ binh và bộ binh, nh

ường lối cho pháo binh trên con đường hẹp, đ

ã đi bừa xuống ruộng, giẫm nát bông, xéo lên những bụi cây xanh chà dí xuống đất. Đây đó trên đường và cánh đồng, rải rác nào khoá thắt l

ưng và mẫu dây cương, nào bi đông vó ngựa dẫm bẹp và bánh xe moóc chở đạn, nào cúc, mũ, tất sờn rách và những mảnh vải vấy máu, tất cả những thứ vương v

ãi của một đạo binh hành quân.

 Nàng đi qua lùm cây tuyết tùng và bức t

ường gạch thấp đánh dấu khu nghĩa trang gia đ

ình, cố không nghĩ đến nấm đất mới bên cạnh ba ngôi mộ nhỏ của ba em trai nàng. Ôi, mẹ Ellen

…. Nàng lê bước tiếp, đi xuống sườn đồi đầy bụi, qua ống tro tàn và cái ống khói cụt ở chỗ xưa kia là nhà của gia đ

ình Slattory

 và nàng độc ác ước g

ì cả lò cả lũ nhà họ đã là một bộ phận của đống tro ấy. Nếu không có gia đình Slattory

… Nếu không có cái ả Emmy dơ dáy đ

ã chửa hoang cái gã quản lý nhà nàng… thì bà Ellen

 ắt đ

ã không chết.

 Nàng khẽ kêu khi một hòn sỏi nhọn đâm vào bàn chân phồng giộp. Nàng đang làm gì ở đây vậy? Tại sao Scarlett O’Hara, hoa khôi của hạt, niềm tự hào của ấp Tara lại phải b

ước thấp bước cao, gần như không giày dép, trên con đường gồ ghề này ? Đôi chân nhỏ nhắn của nàng sinh ra là để khiêu vũ chứ đâu phải để tập tễnh, đôi giày muynh xinh xắn là để h

ãnh diện thò ra d

ưới những tà váy rực rỡ chứ đâu phải để gom bụi và sỏi nhọn như thế này. Nàng sinh ra là để được hầu hạ, chiều chuộng, nâng giấc, thế mà giờ đây, ốm yếu và rách rưới, bụng đói dạ khát, nàng đang bị dồn đến chỗ phải săn lùng cái ăn trong vườn những người hàng xóm.

 D

ưới chân đồi là d

òng sông và rặn cây yên ả xoà tóc trên mặt n

ước mới mát mẻ làm sao ! Nàng ngồi phịch xuống bờ sông, cởi giày, tất rách t

ã, và nhúng đôi chân nóng bỏng xuống dòng n

ước mát. Giá được ngồi đây cả ngày th

ì dễ chịu biết bao, xa hẳn những con mắt cầu cứu của ấp Tara, n

ơi đây chỉ có tiếng lá xào xạc và tiếng nước róc rách khoấy động im lặng. Nhưng nàng lại miễn cưỡng đi tất xỏ giày vào và đi xuôi bờ sông đầy rêu xốp, dưới bóng cây. Bọn Yankee đ

ã đốt cầu, nhưng nàng biết có một cái cầu bằng thân cây bắc qua một quãng sông hẹp, d

ưới đó khoảng một trăm mét. Nàng rón rén qua cầu và leo tiếp nửa dặm đường đồi nắng gắt đến trại Mười Hai Cây Sồi.

 Nơi đây sừng sững mười hai cây sồi cao ngất, vẫn y nguyên nh

ư thời người Anhđiêng, những cành lá đ

ã bị lửa thiêu sạm. Chúng quây quanh đống đổ nát cháy thành than tr

ước kia là tổ ấm của ông J

oh

n Wilkes ngôi nhà đường bệ với hàng cột trắng ngự trên đỉnh đồi. Cái hố sâu trước đây là hầm rượu, nền đá xém đen và hai ống khói lớn là những dấu tích duy nhất c

òn lại. Một cây cột dài, cháy một nửa, đổ nằm ngang bãi cỏ, đè dí bụi hoa nhài.

 Scarlett ngồi lên cây cột, quá cám cảnh tr

ước những điều trông thấy, không muốn đi tiếp. Cảnh điêu tàn này xoáy vào l

òng nàng nh

ư một cái g

ì nàng ch

ưa từng cảm thấy bao giờ. Đây, niềm kiêu h

ãnh của gia đình Wilkes tan thành bụi d

ưới chân nàng. Đây, chung cục của ngôi nhà lịch sử, đáng yêu trước kia vẫn ân cần chào đón nàng, ngôi nhà mà nàng đ

ã từng ôm ấp ảo t

ưởng sẽ thành nữ chủ nhân. Tại đây, nàng đ

ã từng khiêu vũ, dự tiệc, l

ơi lả đưa t

ình, tại đây, lòng quặn ghen, nàng đã theo dõi Melanie

 ngước lên mỉm cười với Ashley như thế nào. Và cũng tại đây, dưới bóng cây mát mẻ, Charles Hamilton đ

ã ngây ngất riết chặt tay nàng khi nàng nói là sẽ lấy chàng.

 “Ôi, Ashley”, nàng nghĩ thầm, “em hy vọng là anh chết rồi ! Em không thể đang tâm để anh phải nhìn thấy cảnh này”.

 Ashley đã c

ưới vợ ở đây, nhưng con trai chàng và con trai của con trai chàng sẽ không bao giờ đưa người bạn đời của m

ình tới ngôi nhà này. Sẽ không bao giờ có chuyện hôn phối và sinh nở d

ưới mái nhà này nữa, nơi nàng đ

ã từng tha thiết mong được cai quản. Ngôi nhà đã chết, và đối với Scarlett, có khác nào tất cả gia đình Wilkes cũng đã chết trong đống tro tàn của nó.

 “Mình ch

ưa nghĩ đến chuyện đó vội, v

ì lúc này mình ch

ưa đủ sức. Sau hẵng hay”, nàng nói to và quay mặt đi.

 Tìm lối ra v

ườn, nàng tập tễnh đi v

òng đống đổ nát, qua những luốn hồng bị xéo nát mà các cô gái nhà Wilkes đã mất bao công chăm bón, qua sân sau, giẫm lên lớp tro tàn của nhà sấy, chuồng ngựa, chuồng gà. Hàng rào quanh v

ườn rau đ

ã bị phá nát và những luốn cây xanh tr

ước kia ngay ngắn thẳng hàng cũng đ

ã cùng chung số phận với v

ườn rau bên ấp Tara. Mặt đất mềm in hẵn những vết bánh xe và vó ngựa, các cây rau bị đè dí xuống đất. Nơi đây chả c

òn gì cho nàng gạn mót.

 Nàng quay trở lại, qua sân sau và rẽ vào lối đi xuống dãy lều im lìm, quét vôi trắng dành cho gia nhân, vừa đi vừa gọi :Ô-ô-ô !” Nhưng chẳng có ai đáp lại. Thậm chí không một tiếng cho sủa. Hiển nhiên là đám nô lệ da đen nhà Wilkes đã chạy trốn hoặc đi theo bọn Yankee. Nàng biết mỗi nô lệ đều có một mãnh v

ườn riêng và khi tới khu gia nô, nàng hy vọng những m

ãnh v

ườn con ấy đ

ã không bị đụng tới.

 Công phu tìm kiếm của nàng được đền bù, những giờ nàng đã quá mệt, không còn cảm thấy vui mừng khi nhìn thấy những cây cải củ và bắp cải đã héo quắt vì không được tưới nước, song vẫn còn nguyên vẹn, cùng những luống đậu xệch xẹo đã vàng úa song vẫn còn ăn được. Nàng ngồi xuống giữa những luống, và tay run run, bới đất nhổ rau, chậm chạp bỏ vào làn. Tối nay, tại ấp Tara sẽ có một bữa cải thiện, mặc dầu không có thịt để nấu kèm. Có lẽ cái khoản mỡ lợn Dilcey vẫn dùng làm dầu thắp đèn, có thể dùng làm gia vị được. Mình phải nhớ bảo Dilcey từ nay lấy quả thông mà thắp, dành mỡ để nấu nướng.

 Sát bậc cửa sau một căn lều, nàng tìm thấy một luống củ cải đỏ và đột nhiên thấy đói cồn cào. Một miếng củ cải đỏ cay cay, hăng hắc đích thị là cái mà dạ dày nàng đang thèm. Chẳng cần chờ lau cho thật sạch đất bằng gấu váy, nàng cắn một nửa củ và nuốt vội nuốt vàng. Nó già và s

ơ và cay đến nỗi nàng chảy nước mắt. Vừa nuốt vào, cái dạ dày trống rỗng của nàng đ

ã nổi loạn và nàng vật ra đất, nôn thốc tháo.

 Chút mùi ng

ười da đen nhẹ nhàng thoảng từ căn lều càng làm tăng cơn buồn nôn của Scarlett, và không c

òn sức để kìm lại, nàng tiếp tục ói mửa một cách khổ sở, trong khi các căn lều và cây cối quay tít xung quanh nàng. Sau một hồi lâu, nàng nằm sấp mặt xuống, lử lả, cảm thấy mặt đất êm ru nh

ư nệm lông, đầu óc lang bang đây đó. Nàng, Scarlett O’Hara, giờ đây nằm sóng sượt, đằng sau một căn lều người da đen, giữa hoang tàn đổ nát, buồn nôn và kiệt sức đến mức không động đậy được mà không một ai trên đời hay biết hoặc đoái hoài đến. Và dù có biết, họ cũng bất cần, v

ì ai nấy cũng đều có quá nhiều lo lắng riêng, còn đầu óc nào mà bận tâm đến nàng. Oái ăm thay, tất cả những cái đó lại xảy đến với nàng, với Scarlett O’Hara

 vốn xưa nay không bao giờ phải nhấc tay, dù đề nhặt những chiếc tất vứt trên sàn hay thắt dây giày… với Scarlett vốn suốt đời được hầu hạ, nâng niu từng ly từng tí, từ cơn váng vất nhức đầu nhẹ đến những cơn cáu giận làm m

ình làm mẩy.

 Trong khi nàng nằm phủ phục, không còn h

ơi sức nào mà chống chọi lại, mọi hồi ức và lo phiền ập đến, bủa vây như lũ diều hâu r

ình đợi người chết để rỉa xác. Thâm chí nàng không còn sức để nói :”Mình sẽ nghĩ về mẹ, về ba, về Ashley và cảnh đổ nát này sao. – Phải để sau đã, khi nào mình đủ nghị lực đương nổi”. Lúc này thì nàng không đương nổi, nhưng muốn hay không, nàng vẫn đang nghĩ về những điều đó.

 Những ý nghĩ l

ượn v

òng trên đầu nàng, sà xuống, bổ nhào phóng móng sắc và mỏ nhọn vào tâm trí nàng. Trong một khoảng không biết là bao lâu, nàng nằm bất động sấp mặt xuống đất, phơi mình d

ưới nắng gắt, hồi tưởng lại những chuyện đ

ã qua và những ng

ười đ

ã chết, nhớ lại một lối sống đã vĩnh viễn mất đi… và hình dung triển vọng phũ phàng của t

ương lai đen tối trải ra trước mắt.

 Cuối cùng, khi đứng lên và lại nhìn thấy đống tro tàn đen xạm của trại Mười Hai Cây Sồi, nàng cất cao đầu, gương mặt đã vĩnh viễn mất đi một phần vẻ thanh xuân và sắc đẹp cũng như nguồn âu yếm tiềm tàng tr

ước kia. Cái g

ì đã qua là đã qua. Những ng

ười đ

ã chết là đã chết. Sự xa hoa, l

ười nhác của thời xưa đ

ã qua hẳn, không bao giờ trở lại. Và, khi cố định chiếc làn nặng trên khoeo tay, Scarlett đồng thời cũng cố định luôn tâm thức và cuộc đời mình.

 Không thể trở lui được, nàng quyết định tiến lên phía tr

ước.

 Trong năm mươ năm tới, khắp miền Nam sẽ có những phụ nữ ngoái nhìn lại những thời đã chết và những ng

ười đ

ã chết bằng con mắt chua xót, gợi lại những kỉ niệm đau đớn và vô bổ, chịu đựng nghèo khó với niềm tự hào chua chát về những kỉ niệm ấy. Nh

ưng Scarlett th

ì không cần phải ngoái lại.

 Nàng đăm đăm nhìn những phiến đá xạm đen và lần cuối cùng, hình dung trại M

ười Hai Cây Sồi hiện lên trước mắt nguyên vẹn như xưa, giàu có và kiêu h

ãnh, biểu t

ượng của một d

òng giống, và một lối sống. Rồi nàng cất b

ước đi xuôi con đường về ấp Tara, chiếc làn nặng cắn vào da thịt.

 Dạ dày trống rỗng của nàng lại cồn cào và nàng nói to :”Lạy Chúa chứng giám, lạy Chúa chứng giám, bọn Yankee đừng hòng quật ngã Scarlett này. Ta sẽ sống qua c

ơn bĩ cực này và khi mọi sự kết thúc, ta sẽ không bao giờ chịu đói trở lại nữa. Không, cả ta và những người thân của ta. Dù ta phải ăn cắp hay giết người… xin Chúa chứng giám, ta sẽ không bao giờ chịu đói trở lại nữa !”.

 Trong những ngày tiếp theo, ấp Tara giống nh

ư h

òn đảo hoang của Robinson vì nó xiết bao u tịch, xiết bao xa biệt với thế giới còn lại. Thế giới chỉ cách đó có mấy dặm, nhưng giữa Tara và Jonesboro

, hay Fayétvin, hay Lavơjoi, thậm chí giữa ấp Tara và những đồn điền lân cận, tưởng chừng là hàng ngh

ìn dặm sóng xô. Con ngữa già chết là họ mất luôn cái ph

ương thức chuyên chở duy nhất và họ không có thời gian cũng chẳng có sức cuốc bộ những dặm đường đất đỏ mệt mỏi.

 Đôi khi, trong những ngày làm việc đến gãy sống l

ưng, trong cuộc vật lộn điên cuồn để kiếm thức ăn và không ngừng chăm sóc ba nữ bệnh nhân, Scarlett chợt thấy m

ình căng tai ra ngóng những âm thanh quen thuộc – tiếng cười the thé của lũ trẻ con da đen trong xóm nô, tiếng xe bò cót két từ ngoài đồng về, tiếng vó rộn khi con ngựa của ông Gerald

 băng qua b

ãi cỏ chăn súc vật, tiếng bánh xe ngựa lao xao trên lối đi rải sỏi và tiếng xôn xao vui vẻ của những ng

ười hàng xóm chiều chiều ghé vào nói chuyện gẫu. Nhưng vô ích. Con đường nằm vắng lặng, không bao giờ thấy đám bụi cỏ nào bốc lên báo hiệu có khách đến thăm. Ấp Tara là một h

òn đảo giữa một biển nhấp nhô đồi xanh và cánh đồng đất đỏ.

 Đâu đó ở xa kia là thế giới với những gia đình ăn ngon ngủ yên d

ưới mái nhà ấm cúng của họ. Đâu đó, những cô gái vận áo dài lộn ba lần đang vui vẻ giăng gió và hát bài “Khi cuộc chiến tranh tàn khốc kết thúc” như chính nàng mới cách đây mấy tuần. Đâu đó chiến tranh đang tiếp diễn, đại bác nổ rềnh, những thành phố bốc cháy và thương binh nằm mục người trong những bệnh viện giữa những mùi hội tanh lộn mửa. Đâu đó, một đạo quân chân đất, quần áo vải thô bẩn thỉu, nhớp nhúa, đang hành quân, chiến đấu, ngủ lăn lóc, đói và mệt, cái mệt r

ã rời khi không còn chút hi vọng nào. Và đâu đó, những quả đồi miền Giogia tràn ngập màu xanh quân phục Yankee, những chiến binh Yankee ăn uống đầy đủ trên những con tuấn mã ngô ních đầy bụng.

 Phía bên kia Tara là chiến tranh và thế giới. Nh

ưng trên đồn điền này, chiến tranh và thế giới chỉ tồn tại như những hồi ức cần phải xua đi khi chúng ùa trở lại tâm trí vào những lúc mệt mỏi. Thế giới bên ngoài phải lùi bước trước những đ

òi hỏi của những cái dạ dày rỗng, và cuộc sống quy gọn lại trong hai ý nghĩa liên quan chặt chẽ với nhau: cái ăn và làm sao kiếm được cái ăn.

 Cái ăn ! Cái ăn ! Tại sao dạ dày lại nhớ dai h

ơn tâm trí nhỉ ? Scarlett có thể gạt những nỗi tâm thương, chứ không thể dẹp được cái đói. Mỗi buổi sáng, nằm nửa mê nửa tỉnh, trước khi tâm trí nhớ ra là đang có chiến tranh và nạn đói, nàng cuộn m

ình m

ơ màng chờ đợi những mùi thơm ngon của thịt rán và bánh nướng. Và mỗi buổi sáng, nàng hít lấy hít để, háo hức muốn thực sự ngửi thấy những món ăn đó đến nổi tỉnh ngủ hoàn toàn.

 Trên bàn ăn ở ấp Tara có táo, củ từ, lạc và sữa, nh

ưng ngay cả những món thô sơ này cũng không bao giờ đủ. Một ngày ba lần trông thấy chúng, nàng lại nhớ ngày xưa, nhớ những bữa ăn ngày xưa dưới ánh nến lung linh, trong mùi thơm ngào ngạt của các món ăn.

 Hồi ấy sao mà họ hung hăng, phí phạm đồ ăn thức uống ! Đủ các loại bánh: bánh mì, bánh ngô n

ướng xốp, bích quy và bánh quế tẩm đẫm bơ, tất cả dồn vào một bữa. Một đầu toàn là giâm bông, đầu kia là gà rán, cải xoăn nấu với rượu óng ánh những mỡ, đậu cô ve đầy tú hụ trong những đĩa hoa bằng sứ, bí rán, mướp tây hầm, cà rốt xốt kem đặc xắn từng miếng được. Và ba món tráng miệng để mỗi người có thể lựa chọn theo sở thích riêng: bánh ga tô sôcôla, bánh trứng vani và bánh bơ trứng phủ kem. Hồi ức về những bữa ăn tuyệt diệu đó m

ãnh liệt đến nỗi khiến nàng trào n

ước mắt, điều mà chiến tranh và chết chóc không làm nổi, và khiến cái dạ dày rỗng luôn luôn cồn cào, càng thêm nôn nao khó chịu. Bởi v

ì cái thói háo đói mà tr

ước đây Mammy thường trách cứ, cái háo đói lành mạnh của một cô gái mười chín, giờ đ

ã tăng gấp bốn do lao động nặng nhọc liên tục, điều trước kia nàng không bao giờ biết đến.

 Nàng không phải là ng

ười duy nhất háo đói ở ấp Tara, v

ì bất kể quay về phía nào, mắt nàng cũng bắt gặp những bộ mặt đói meo, da đen cũng như da trắng. Chẳng bao lâu, Careen và Suellen

 sẽ cảm thấy cái đói không bao giờ nguôi của những người vừa khỏi bệnh thương hàn đến kỳ ăn trả bữa. Bé Wade đ

ã luôn miệng lãi nhãi: Wade không thích củ từ, Wade đói”.

 Những ng

ười khác cũng làu bàu:

 -  Cô Scarlett, nếu tui không có thêm cái ăn thì chả nấy xữa đâu ra cho hai đứa chẻ bú.

 -  Cô Scarlett, lếu cháu không có gì thêm trong rạ rày thì cháu hông có xức mà chẻ củi đâu.

 -  Con kìu nhỏ, u thèm muốn chết một món ăn đáng gọi nà món ăn.

 -  Con gái, bữa nào chúng ta cũng phải ăn củ từ ư ?

 Chỉ có Melanie

là không phàn nàn, Melanie với bộ mặt ngày càng hốc hác v

õ vàng đi và ngay cả trong giấc ngủ cũng nhăn nhó vì đau.

 -  Em không đói đâu, chị Scarlett ạ. Chị cho Dilcey phần sữa của em. Chị ta cần có sữa cho hai đứa trẻ bú. Người ốm thì có bao giờ đói.

 Chính sự kiên nghị dịu dàng của Melanie

 làm Scarlett khó chịu hơn những tiếng kêu rên mè nheo của những người khác. Nàng có thể quát họ im đi bằng những lời mỉa mai chua chát và thực sự đ

ã làm thế, nh

ưng trước thái độ vị tha của Melanie th

ì nàng bất lực – bất lực và hậm hực. Bây giờ ông Gerald

, đám gia nhân và Wade đều gắn bó với Melanie v

ì ngay cả trong tình trạng ốm yếu, nàng vẫn ân cần và đầy thông cảm, cả hai điều đó, họ không tìm thấy ở Scarlett trong những ngày này.

 Wade đặc biệt hay lui tới phòng Melanie

…Ở Wade có một chứng bệnh g

ì đó, những đích xác là gì thì Scarlett không có thì giờ để tìm hiểu, phát hiện cho ra. Nàng tin là Mammy cho là thằng bé có giun và cho nó uống cái liều thuốc hỗn hợp cỏ khô với vỏ cây mà bà Ellen

 trước kia vẫn dùng để tẩy giun cho bọn trẻ con da đen. Nhưng thứ thuốc giun ấy chỉ làm cho thằng bé xanh xao hơn. Những ngày này, Scarlett hầu như không nghĩ đến Wade là một con người. Nó chỉ là một nỗi lo bổ sung, một cái tàu há mồm nữa. Mai kia, khi cơn tai biến này kết thúc, nàng sẽ chơi đùa với nó, kể truyện cổ tích cho nó nghe, dạy nó học đánh vần chữ cái, nhưng lúc này, nàng không có th

ì giờ mà cũng chả có hứng. Và vì bao giờ nó cũng quẩn chân vào những lúc nàng mệt mỏi và lo phiền nhất, nên nàng hay gắt gỏng với nó.

 Nàng rất khó chịu khi thấy những lời gắt mắng của mình làm Wade sợ xanh mắt vì những lúc sợ hãi nom nó thật đần độn. Nàng không ý thức được là thằng bé sống với nỗi kinh hoàng quá lớn kè kè bên cạnh mà ng

ười lớn không hiểu nổi. Cái sợ cư ngụ trong Wade, cái sợ làm tâm hồn nó run rẩy và khiến nó ban đêm vùng dậy la hét. Mọi tiếng động bất ngờ hoặc lời nói gắt gỏng đều làm nó run bắn, v

ì trong tâm trí nó, những tiếng ồn và lời nói phũ phàng gắn liền không thể tách rời với bọn Yankee, mà nó thì sợ Yankee h

ơn là những con ma mà Prissy thường đem ra doạ.

  Tr

ước khi sấm sét của cuộc bao vây Atlanta bắt đầu, nó chẳng biết g

ì khác ngoài một cuộc sống sung s

ướng, b

ình lặng, êm đềm. Mặc dù ít được mẹ chú ý tới, nó hoàn toàn sống trong sự nuông chiều và những lời yêu th

ương cho đến cái đêm nó bị kéo ra khỏi giấc nồng để thấy bầu trời ngụt lửa và vang ầm những tiếng nổ xé tai. Trong cái đêm ấy và ngày hôm sau, lần đầu tiên nó đ

ã bị mẹ tát và quát mắng. Cuộc sống trong ngôi nhà gạch ấm cúng ở phố Cây Đào, cuộc sống duy nhất nó từng biết, đã tiêu tan từ đêm hôm ấy và nó không bao giờ hồi phục lại nh

ư cũ sau tổn thất ấy. Trong cuộc chạy trốn khỏi Atlanta, nó chẳng hiểu g

ì ngoài một điều là bọn Yankee đang đuổi theo nó và đến giờ, nó vẫn sống nơm nớp sợ rằng bọn Yankee có thể bắt được nó và chém thành từng mảnh. Mỗi lần Scarlett lớn tiếng rầy la, nó lại bủn rủn cả ng

ười v

ì trong trí nhớ con trẻ m

ơ hồ của nó, lại hiện lên những nổi kinh hoàng xảy ra đồng thời với lần đầu tiên mẹ nó làm thế. Từ nay, trong tâm trí nó, Yankee là một giọng cáu gắt thành hai khái niệm gắn liền nhau vĩnh viễn không thể tách rời, và nó đâm sợ mẹ nó.

 Scarlett không thể không nhận thấy thằng bé bắt đầu lẩn tránh nàng, và trong những khoảnh khắc hiếm hoi khi những công việc bất tận chừa ra cho nàng chút thì giờ rãnh để suy nghĩ, hiện tượng đó làm nàng rất băn khoăn. Điều này thậm chí còn tệ h

ơn là bị nó bám gấu váy nhằng nhẵng suốt ngày và nàng hết sức bất b

ình thấy nó tìm đến nương náu bên gi

ường Melanie, ở đó nó lặng lẽ chơi những tr

ò do Melanie

 gợi 

ý hoặc lắng nghe cô ta kể truyện. Wade tôn thờ “Cô” – cô có một giọng thật diu dàng, cô luôn luôn mỉm c

ười và không bao giờ nói:”Làm đi, Wade ! Mày làm tao đau đầu !” hoặc “Lạy Chúa, đừng có nhặng xị lên nữa, Wade !”.

 Scarlett không có thì giờ, lòng cũng chẳng thấy muốn nâng niu Wade, nhưng thấy Melanie làm thế, thì nàng lại ghen. Một hôm, bắt gặp nó giồng cây chuối trên gi

ường Melanie và ng

ã lên ng

ười cô ta, nàng bèn cho nó cái tát.

 -  Mày không còn có cái trò gì hay h

ơn là xô đẩy cô như thế trong khi cô đang ốm à ? Xéo ngay ra sân mà chơi và đừng có vào đây nữa.

 Nh

ưng Melanie vươn một cánh tay yếu ớt ra, kéo thằng bé đang thút thít khóc về phía m

ình.

 -  Thôi, thôi nào, Wade. Cháu không định xô vào cô, phải không nào ? Cháu nó không quấy rầy em đâu, Scarlett ạ. Cứ để cháu ở lại đây với em. Để em trông cháu cho. Đó là việc duy nhất mà em có thể làm từ nay cho tới khi em bình phục. Chị thì không phải lo cho nó cũng đã đủ bù đầu rồi còn gì.

 -  Đừng có vớ vẩn, Melly, Scarlett sẵng giọng. Cô chưa bình phục nh

ư đáng lẽ phải thế, mà để cho Wade ng

ã lên bụng thì chẳng hay ho gì đâu. Còn Wade, tao mà bắt được mày nghịch trên gi

ường cô th

ì tao lột da mày, nghe ch

ưa. Và nín bặt đi. Mày lúc nào cũng sụt sà sụt sịt. H

ãy cố cho ra dáng nam nhi xem nào.

 Wade nức nở khóc, chạy trốn xuống hầm nhà. Melanie

cắn môi, nước mắt lưng r

òng và Mammy, đứng ngoài hành lang chứng kiến cảnh đó, cau mày và thở dài. Nh

ưng vào những ngày này, không ai dám c

ãi lại Scarlett. Tất cả đều sợ miệng lưỡi tai ngược của nàng, tất cả đều sợ con người mới đang hình thành trong nàng.

 Giờ đây, Scarlett thống ngự tuyệt đối ở ấp Tara, và cũng nh

ư tất cả những kẻ bỗng chốc được đặt lên vị trí quyền lực, mọi bản năng bạo ngược trong bản chất của nàng trỗi dậy. Không phải tính nàng cơ bản là ác, mà chính v

ì nàng sợ và thiếu tự tin, nên nàng phải tỏ ra khắc nghiệt để những người khác khỏi phát hiện ra những khiếm khuyết của nàng mà không chịu phục tùng nàng. Vả chăng là quát tháo mọi ng

ười và biết là họ sợ, kể cũng khoái, Scarlett thấy điều đó làm dịu bớt thần kinh quá căng thẳng của m

ình. Nàng không phải không thấy là nhân cách của mình đang thay đổi. Thỉnh thoảng, khi những mệnh lệnh cọc cằn của nàng khiến Pork phật ý trề môi d

ưới hoặc Mammy làu bàu:”Thời bổi này, nắm kẻ nên mặt gớm”, nàng cũng băn khoăn tự hỏi không biết phong thái ưu nh

ã của mình đi đâu mất rồi. Tất cả cung cách lịch thiệp, tất cả sự dịu dàng mà bà Ellen

 đ

ã cố công truyền dạy cho nàng đã r

ơi rụng nhanh chóng như những chiếc lá l

ìa cành ngay từ c

ơn gió lạnh đầu tiên buổi sang thu.

 Bà Ellen

 đ

ã dặn đi dặn lại: ”Hãy kiên quyết nh

ưng dịu dàng với kẻ dưới, nhất là với những người da đen”. Nhưng nếu nàng dịu dàng, bọn da đen sẽ ngồi l

ì trong bếp suốt ngày, tán chuyện liên miên về những ngày tốt đẹp thuở xưa, khi mà các gia nô da đen không bao giờ phải làm công việc của lực điền.

 “Hãy yêu chiều các em gái con”, bà Ellen

thường bảo. “H

ãy ân cần với những ng

ười xấu số. H

ãy tỏ lòng thông cảm với những ng

ười gặp chuyện đau thương và phiền muộn”.

 Giờ đây, nàng không thể yêu các em gái. Chúng chỉ là một gánh nặng trên vai nàng. Còn chiều chúng, thì nàng đã chẳng tắm rửa, chải đầu cho chúng và nuôi chúng, thậm chí mỗi ngày phải đi bộ hàng dặm đường để kiếm rau tươi cho chúng ăn, đó sao ? Nàng đã chẳng học vắt sữa con bò cái đó sau, mặc dầu mỗi lần còn vật gớm ghiếc ấy lúc lắc sừng là tim nàng lại thót lên đến tận cổ ? Còn ân cần thì chỉ tổ mất thì giờ vô ích. Nếu nàng quá ân cần với chúng thì khéo chúng sẽ 

ưỡn xác trên giường không biết đến bao giờ, mà nàng th

ì muốn chúng có thể đi lại cất nhắc được càng sớm càng tốt để có thêm bốn bàn tay giúp nàng trong công việc.

 Thời gian d

ưỡng bệnh của hai cô gái kéo dài lê thê, họ cứ nằm liệt giường, gầy yếu, m

ãi ch

ưa hồi sức. Trong thời gian họ ốm mê man, thế giới đ

ã thay đổi. Bọn Yankee đã đến, bọn nô lệ da đen đã bỏ trốn và mẹ họ đã chết. Đó là ba sự kiện không thể tin được mà tâm trí các cô không thể chấp nhận. Đôi khi, họ nghĩ rằng mình đang còn mê sảng và những chuyện đó không hề xảy ra. Cứ xem Scarlett thay đổi đến thế, thì chắc chắn không thể là thật được. Khi nàng đến bên gi

ường, nói sơ qua công việc mà nàng trông chờ họ sẽ làm sau khi b

ình phục hẵn, họ gi

ương mắt nh

ìn nh

ư nàng là một con quỷ vậy. Họ không hiểu được rằng họ không c

òn có một trăm nô lệ để sai phái. Họ không thể hiểu được rằng một tiểu thư nhà O’Hara

 lại phải làm những công việc chân tay.

 -  Nh

ưng chị ơi, Careen nói, bộ mặt thơ trẻ dịu hiền ngẩn ra, thất kinh. Em làm sao chẻ củi được ! Làm thế th

ì nát hết tay !

 -  Nhìn tay chị đây này, Scarlett đáp với một nụ cười dễ sợ trong khi chìa đôi bàn tay phồng giộp, thành chai về phái cô em.

 -  Chị nói với Bé, với em nh

ư thế, thật là khả ố! Suellen kêu lên. Em tưởng chị nói dối để doạ chúng em. Nếu mẹ có đây th

ì mẹ chẳng để chị nói với chúng em như thế. Chẻ củi, thực vậy ư ?

 Suellen

 ném vào bà chị cả một cái nh

ìn yếu ớt đầy hờn ghen, tin chắc rằng Scarlett nói vậy chỉ do lòng dạ đê tiện hèn mạt. Suellen

 đ

ã xuýt chết, đã mất mẹ, và giờ đây, sống trong cô đơn, trong sợ hãi, cô cần được thương yêu, chiều chuộng. Đằng này, Scarlett ngày nào cũng đến bên gi

ường ngó nghiêng, đôi mắt xanh hơi xếch long lanh một ánh hằn học như đánh giá xem hai đứa em đ

ã hồi phục đến đâu, rồi xoay sang nhắc đến công việc, những là dọn gi

ường, nấu ăn, xách nước, chẻ củi, v…v… và xem vẻ như nàng khoái nói những điều dễ sợ ấy.

 Quả là Scarlett có lấy việc ấy làm khoái thật. Nàng ức hiếp mấy ng

ười nô bộc da đen và hành hạ t

ình cảm các em gái không phải chỉ vì nàng quá lo phiền, mệt mỏi và căng thẳng đến mức không ứng xử khác được, mà còn vì điều đó giúp nàng quên đi nổi chua xót khi nhận thấy mọi điều mẹ nàng bảo ban về cuộc đời đều sai trật.

 Không một điều nào mà mẹ nàng dạy bây giờ còn có mảy may giá trị và nàng vừa đau lòng vừa hoang mang. Nàng không hề nghĩ đến sự việc là bà Ellen

 làm sao có thể nh

ìn thấy tr

ước sự sụp đổ của cái nền văn minh trong đó bà nuôi dạy các con gái, làm sao có thể dự kiến sự tiêu vong của những vị trí x

ã hội mà bà đã luyện cho các con gái rất chu đáo để chuẩn bị chiếm lĩnh. Nàng không hề nghĩ là bà Ellen

 dạy nàng phải dịu dàng và duyên dáng, trong danh dự và tốt bụng, khiêm tốn và thật thà, bà chỉ nh

ìn thấy cái viễn cảnh của những năm bình yên sẽ tới, giống hệt những năm êm ả không chút biến động của đời bà. Cuộc đời sẽ ưu đãi những phụ nữ thấm nhuần những bài học ấy, bà Ellen

 bảo thế.

 Scarlett tuyệt vọng nghĩ: “Không một điều nào, phải, không một điều nào mẹ dạy mình giúp ích gì được cho mình! Lòng tốt thì mang lại cho mình cái gì bây giờ? Sự dịu dàng thì có giá trị gì? Thà mẹ bảo mình học cày hoặc hái bông nh

ư một tên da đen c

òn h

ơn. Ôi, mẹ, mẹ đ

ã sai lầm rồi!”.

 Nàng không để thì giờ suy nghĩ cho vỡ lẽ rằng cái thế giới qui cũ của bà Ellen

 đ

ã biến mất, nh

ường chỗ cho một thế giới tàn bạo trong đó, mọi tiêu chuẩn, mọi giá trị đ

ã bị thay đổi. Nàng chỉ thấy hoặc t

ưởng là m

ình thấy, rằng nàng đã sai lầm và nàng vội vàng tự cải đổi nhằm thích nghi với cái thế giới mới mà nàng không được chuẩn bị trước để đón nhận.

 Duy chỉ có tình cảm của nàng với ấp Tara là không thay đổi. Những lúc mỏi mệt xuyên qua cánh đồng, trên đường trở về không bao giờ thấy ngôi nhà trắng mà nàng không thấy lòng dạt dào yêu th

ương và niềm vui của con chim bay về tổ ấm. Không bao giờ từ cửa sổ nh

ìn ra những bải cỏ xanh rờn, những cánh đồng đất đỏ và những lùm cây cao rậm rạp ven đầm lầy mà nàng không thấy tràn ngập cảm giác về cái đẹp. Tình yêu của nàng đối với miền quê chập chùng đồi đất đỏ tươi này, đối với cái chất đất màu xám, màu bụi gạch, màu thạch lựu, màu thần sa này, cái chất đất thần dịu đã làm nảy nở những bụi cây xanh lấm tấm bông trắng, tình yêu đó là một bộ phận duy nhất ở Scarlett không thay đổi, trong khi tất cả những cái khác đều thay đổi. Không ở nơi nào khác trên thế giới, có miền đất như vậy.

 Khi ngắm nhìn ấp Tara, nàng phần nào hiểu ra tại sao lại nổ ra những cuộc chiến. Rhett đã sai lầm khi nói rằng ng

ười ta đi chinh chiến v

ì tiền. Không, ng

ười ta đánh nhau v

ì những thửa đất vồng lên những luống cày, vì những đồng cỏ xanh, vì những dòng sông n

ước vàng đục lờ đờ chảy, v

ì những ngôi nhà trắng râm mát giữa những bụi mộc lan. Đó là những thứ duy nhất đáng để người ta chiến đấu vì chúng – miền đất đỏ của họ và rồi đây sẽ là của con họ, miền đất đỏ sẽ làm mọc lên bạt ngàn bông trắng cho con cái, cháu chắt họ.

 Những cánh đồng xơ xác của ấp Tara là tất cả những gì còn lại cho nàng, giờ đây, khi mà mẹ nàng và Ashley không còn, khi mà ông Gerald

 đ

ã trở nên lẫn cẫn vì chấn th

ương tinh thần, khi mà tiền bạc, kẻ hầu người hạ, sự yên ổn và địa vị, tất cả đ

ã bay biến trong một sớm một chiều. Scarlett nhớ lại, nh

ư từ kiếp trước, một cuộc nói chuyện với cha nàng v

ì đất đai và lấy làm lạ là dạo ấy làm sao nàng lại trẻ dại, ngu đốt đến nỗi không hiểu ý cha khi ông nói rằng đất ruộng là điều duy nhất trên đời đáng để người ta chiến đấu vì nó.

 -  Vì đó là điều duy nhất lâu bền… và đối với bất kỳ ai có một giọt máu Ireland trong người, mảnh đất họ ở cũng tợ hồ như mẹ đẻ ra họ… Đó là điều duy nhất đáng để người ta làm việc, chiến đấu và chết vì nó.

 Phải, ấp Tara đáng để ta chiến đấu vì nó. Và Scarlett dứt khoát chấp nhận cuộc chiến đấu, không đắn đo nghi ngại. Đừng hòng có kẻ nào dành được Tara khỏi tay nàng ! Đừng hòng có kẻ nào đẩy nàng và những ng

ười thân của nàng vào cảnh sống bèo bọt dựa vào l

òng từ thiện của họ hàng ! Nàng sẽ giữ vững ấp Tara, dù có phải bắt tất cả mọi ng

ười ở đấy làm lụng đến g

ãy l

ưng.

CHƯƠNG XXVI

 Scarlett từ Atlanta về ấp Tara được hai tuần thì chỗ giộp loét nặng nhất ở bàn chân bắt đầu mưng mủ, sưng lên đến nối không thể xỏ giầy được và phải đi cà nhắc trên gót chân. Nhìn ngón chân đau tấy mà nàng chán chường đến tuyệt vọng. Giả sử nó thành hoại thư như những vết thương của một số binh lính và nàng phải chết vì không có bác sĩ? Cuộc sống giờ đây dù có cay đắng, nàng vẫn chưa muốn từ bỏ nó. Và ai sẽ trông nom ấp Tara nếu nàng chết.

 Lúc mới về nhà, nàng đã hy vọng là ông 

Gerald

 sẽ minh mẫn trở lại và nắm quyền cầm cân nảy mực, nhưng trong hai tuần qua, hy vọng đó đã tiêu tan. Giờ đây, nàng biết rằng, dù muốn hay không, đôi bàn tay chưa từng trải của nàng cũng phải chìa ra đỡ lấy cơ ngơi này cùng những người ở đó, gì ông Gerald vẫn ngồi im lặng đờ đẫn như người trong mơ, rất mực hiền hòa, mà như ở tận nơi nào xa lắc ngoài Tara. Những lần Scarlett hỏi ý kiến, ông chỉ một mực trả lời: “Cứ làm những gì cô cho là tốt nhất, con gái ạ.” Hoặc tệ hơn nữa: “Hãy hội ý với mẹ cô, Mèo con ạ.”

 Hẳn ông không bao giờ khác đi nữa và giờ đây Scarlett hiểu ra và bình thản chấp nhận sự thật là từ giờ đến khi chết lúc nào ông Gerald cũng ngóng bà 

Ellen

, lúc nào cũng lắng nghe tiếng bà. Ông đang ở một miền giáp ranh mù mờ nào đó, nơi thời gian đứng im không chuyển động và bà 

Ellen

 bao giờ cũng ở phòng bên cạnh. Cái dây cót chính của đời ông đã đứt khi bà mất, và cùng với nó, vẻ tự tin, ngổ ngáo và sức sống sôi nổi của ông cũng tiêu tan. Bà Ellen là cử tọa ngồi xem vở Gerald O’Hara khoa trương ồn ĩ. Giờ đây, màn đã buông vĩnh viễn, đèn sân khấu mờ dần và cử tọa biến mất, trong khi anh kép già ngỡ ngàng đứng lại trên sân diễn trống không, đợi đến lượt mình đáp thoại.

 Sáng nay, nhà vắng lặng vì tất cả mọi người, trừ Scarlett, Wade và ba nữ bệnh nhân, đều ra đầm lầy truy tìm con lợn nái. Ngay cả ông Gerald cũng hơi tỉnh ra đôi chút và tập tễnh đi qua cánh đồng đã cày thành luống, một ta nắm lấy cánh tay Pork, tay kia cầm một cuộn thừng. Carreen và Suellen khóc chán đã ngủ thiếp như thường vậy ít nhất mỗi ngày hai lần khi nghĩ đến bà Ellen: những giọt nước mắt buồn thương hoen trên gò má hốc hác. Melanie hôm ấy lần đầu tiên ghếch mình dậy, dựa trên một chồng gối đắp một tấm drap vá víu, hai tay ôm hai đứa hài nhi, một đứa tóc vàng óng, đứa kia là con Dilcey tóc đen xoắn tít. Wade ngồi ở cuối giường chăm chú lắng nghe một câu chuyện cổ tích.

 Với Scarlett, cái u tịch ở ấp Tara đè nặng không chịu nổi, vì nó gợi nhớ một cách quá sinh động cái im lặng chết chóc của vùng nông thôn hoang tàn mà nàng đã đi qua, cái ngày dài dặc ấy, trên đường từ Atlanta về nhà. Đã mấy giờ liền, hai mẹ con con bò không gây một tiếng động nào. Không có con chim nào ríu rít ngoài cửa sổ của nàng và ngay cả cái gia đình chim nhai tiếng ồn ảo đã sống mấy đời trong vòm lá rì rào của những bụi mộc lan cũng im tiếng. Nàng đã kéo một cái ghết thấp đến cạnh cửa sổ phòng ngủ của nàng, nhìn ra con đường rải sỏi trước nhà, bãi cỏ và những bãi chăn gia súc xanh rờn và vắng ngắt bên kia đường cái. Nàng ngồi đó, váy vén lên quá đầu gối và tì cằm lên cánh tay đặt trên thành cửa sổ. Một xô nước giếng, đặt trên sàn bên cạnh nàng và thỉnh thoảng nàng nhúng bàn chân đau vào đó, mặt nhăn lại vì nhói buốt.

 Nàng bực bội ấn mạnh cằm vào cánh tay. Đúng lúc cần đến sức khỏe nhất thì cái ngón chân ấy lại mưng mủ. Cái bọn ngu đần ấy hẳn sẽ chả bắt được con lợn nái. Trước kia, chúng mất có một tuần để bắt đàn lợn đực, hết con nọ đến con kia mà bây giờ sau hai tuần, con lợn nái vẫn chạy rông. Scarlett dám chắc rằng nếu nàng có mặt ngoài đầm lầy với chúng nàng có thể xắn váy quai cồng và vớ lấy cuộn thừng quăng thòng lọng vào cổ con lợn nái trước khi mọi người kịp kêu lên: úi chà!

 Nhưng, ngay cả nếu bắt được con lợn nái, thì rồi sẽ ra sao? Sau khi đã ăn thịt nó cùng đàn con của nó, thì thế nào? Cuộc sống sẽ tiếp tục và những cái bụng vẫn đòi ăn. Mùa đông sắp đến và thức ăn sẽ cạn, kể cả những thứ sót lại ở vườn những nhà hàng xóm. Không thể không có đậu khô và lúa miến, và bột xay, và gạo, và… và… ôi, bao nhiêu thứ nữa. Hạt giống ngô và bông cho vụ xuân và quần áo mới nữa chứ. Kiếm đâu ra tất cả những thứ đó và làm thế nào có tiền để trả?

 Nàng đã bí mật lục túi ông Gerald và cái tráp đựng tiền của ông và chỉ tìm thấy mấy tập công trái Liên bang và ba nghìn đôla tiền Liên bang. Chừng nấy chỉ gần đủ chi cho một bữa cả nhà ăn no say, khi mà tiền Liên bang hầu như chằng còn chút giá trị gì, nàng chua chát nghĩ. Nhưng ngay cả nếu nàng có tiền và kiếm được thực phẩm, thì làm thế nào mang được về đến ấp Tara? Tại sao Thượng đế lại để cho con ngựa già chết? Thậm chí con vật thảm hại do Rhett ăn trộm ấy cũng có thể làm xoay chuyển hoàn toàn tình cảnh của họ. Ôi, những con la đẹp, béo mượt thường vẫn tung gót đá hậu trong những đống cỏ bên kia đường cái, những con ngựa kéo xe đường bệ, con ngựa cái nhỏ của riêng nàng, con tuấn mã cao lớn của ông Gerald lao nhanh vun vút, cào trong từng búi cỏ… Ôi, giá có được một con trong số ấy, dù là con la bướng bỉnh nhất!

 Nhưng, không sao… khi nào khỏi chân, nàng sẽ đi bộ đến Jonesboro. Đó sẽ là cuộc đi bộ dài nhất trong đời nàng, nhưng nhất định nàng sẽ đi. Dù bọn Yankee có đốt cháy trụi thị trấn rồi, nàng cũng nhất định tìm ra được một người nào quanh đây có thể mách nàng chỗ có thức ăn. Bộ mặt nhăn nhó của Wade hiện lên trước mặt nàng. Nó không thích củ từ, nó nhắc đi nhắc lại thế. Nó muốn một cái đùi gà, chút cơm và nước thịt.

 Ánh nắng rực rỡ ngoài sân trước bỗng tối sẫm và hàng cây nhòe đi qua nước mắt. Scarlett gục đầu lên cánh tay và cố gắng không khóc. Khóc lúc này thật vô bổ. Chỉ khi nào cạnh mình có một người đàn ông mà mình muốn cầu chút ân huệ, thì nước mắt mới có tác dụng. Đang phủ phục, nhắm nghiền mắt để khỏi trào lệ, nàng bỗng giật bắn người: có tiếng vó dồn. Nhưng nàng không ngẩng đầu lên. Trong hai tuần qua, cả ngày lẫn đêm, nàng đã tưởng tượng cái tiếng đó quá nhiều lần, cũng như nàng vẫn tưởng tượng tiếng váy sột soạt của bà Ellen. Nàng chưa kịp nghiêm khắc tự mắng: “Đừng có ngớ ngẩn!” thì tim đã đập thình thịch như bao giờ cũng vậy trong những lúc tương tự.

 Nàng ngạc nhiên thấy tiếng vó chậm lại một cách tự nhiên, từ dồn dập sang khoan thai bước một, và có tiếng lạo xạo đều nhịp trên sỏi. Đúng là ngựa thật… Anh em Tarleton, anh em Fontain! Nàng vội vàng ngước mắt lên. Đó là một kỵ binh Yankee.

 Như cái máy, nàng né mình sau tấm rèm và ngây ra nhìn hắn qua những nếp mờ của vải rèm, sửng sốt đến nỗi há hốc mồm thở hổn hển.

 Đó là một người vóc đậm, vẻ thô lỗ, hắn ngồi vắt vẻo trên yên, bộ râu đen bù rối xòa trên chiếc áo ngoài màu xanh không cài khuy. Đôi mắt nhỏ sát nhau nheo nheo dưới ánh nắng, thản nhiên quan sát ngôi nhà dưới vành lưỡi trai chiếc mũ màu xanh vừa khít đầu. Trong khi hắn chậm rãi xuống ngựa và quăng dây cương lên cọc buộc ngựa, hơi thở của Scarlett đột ngột trở lại, đau tức như sau khi bị đánh một đòn vào bụng. Một tên Yankee, một tên Yankee đeo một khẩu súng lục dài bên hông! Mà nàng thì chỉ có một mình trong nhà với ba nữ bệnh nhân và mấy đứa con nít!

 Trong khi hắn thủng thẳng bước trên lối đi, một tay đặt trên bao súng, đôi mắt nhỏ như hạt đậu lia phải, lia trái, một loạt hình ảnh lụn vụn, hỗn độn quay cuồng trong đầu nàng như một cái kính vạn hoa - những câu chuyện bà cô Pittipat thường rì rẩm kể, nào cưỡng hiếp phụ nữ không có ai che chở, nào cắt cổ, nào đốt nhà trong đó có phụ nữ đang hấp hối, nào lấy lưỡi lê chọc tiết trẻ con vì chúng khóc, tất cả những điều khủng khiếp khôn xiết tả gắn liền với cái tên “Yankee”.

 Phản xạ kinh hoảng đầu tiên của nàng là muốn trốn vào trong tủ, chui xuống gầm giường, chạy bay xuống cầu thang sau vừa la hét, vừa chạy ra đầm lầy, tóm lại, làm bất cứ cái gì để thoát khỏi hắn. Thế rồi nàng nghe thấy tiếng chân hẳn thận trọng bước lên thềm trước nhà và len lén vào tiền sảnh, và nàng biết là mọi đường thoái đã bị cắt. Sợ lạnh toát người đến không ngủ được, nàng nghe hắn tiến từ phòng này sang phòng khác ở dưới nhà, bước mỗi lúc một mạnh hơn khi hắn thấy không có ai trong nhà. Lúc này, hắn đang ở trong phòng ăn và lát nữa, hắn sẽ bước vào bếp. Nghĩ đến bếp, Scarlett đột nhiên tức nhói trong ngực như bị dao đâm vào tim và cơn cuồng nộ choáng ngợp xua cái sợ đi. Bếp! Ở đó, trước ngọn lửa lò là hai cái nồi, một cái hầm táo và cái kia nấu lẫn lộn các thứ rau bòn mót vất vả từ trại Mười Hai Cây Sồi và vườn nhà McIntosh - bữa ăn cho chín cái miệng đói, mà may lắm mới đủ cho hai người. Từ mấy tiếng đồng hồ, Scarlett đã phải nén cơn thèm ăn, chờ những người khác trở về và ý nghĩ là tên Yankee có thể hốc bữa ăn nghèo nàn của họ, làm nàng căm giận run cả người.

 Trời tru đất diệt tất cả bọn bay! Chúng ào tới như bầy châu chấu rồi đi, bỏ lại Tara chết đói dần và bây giờ chúng còn trở lại đánh cắp những thứ còm cõi sót lại. Cái dạ dày rỗng quằn quại trong nàng. Thề trước Chúa, tên Yankee này sẽ không còn có dịp ăn cắp nữa!

 Nàng tụt đôi giày mòn xơ và chân không, chạy vút tới văn phòng, thậm chí không cảm thấy ngón chân mưng mủ nữa. Nàng nhẹ nhàng mở ngăn kéo trên cùng không một tiếng động và lấy ra khẩu súng lục nạng nàng đã mang từ Atlanta tới, cái vũ khí mà Charles đã đeo nhưng không bắn lần nào. Nàng lục trong chiếc hộp da treo trên tường, bên dưới thanh kiêm, lôi ra một băng đạn. Nàng lắp nó vào ổ bằng một bàn tay không hề run chút nào. Nhanh chóng và lặng lẽ, nàng ra hành lang, xuống gác, một tay vịn lan can cầu thang, tay kia giấu khẩu súng lục trong những nếp váy, ép sát đùi.

 - Ai đấy? Một giọng mũi kêu và nàng đứng sững giữa cầu thang, mạch đập thình thình trong tai to đến nỗi chỉ nghe loáng thoáng thấy tiếng hắn. Đứng lại, không tôi bắn Giọng nói vọng đến.

 Hắn đứng ở cửa phòng ăn, khom khom, căng thẳng, một tay lăm lăm khẩu súng, tay kia cầm cái hộp đồ khâu nhỏ bằng gỗ hồng mộc trong đựng chiếc đê khâu bằng vàng, cái kéo cán vàng và quả đấu nhỏ xíu đầu bịt vàng để đựng kim. Scarlett thấy lạnh đầu gối, nhưng căm phẫn đốt cháy bừng mặt nàng. Hộp đồ khâu của bà Ellen trong tay tên khốn kiếp! Nàng muốn kêu lớn: “Bỏ nó xuống! Bỏ nó xuống, đồ bẩn thỉu…”, nhưng cổ tắc lại. Nàng chỉ đủ sức giương mắt trân trân nhìn hắn qua lan can cầu thang và theo dõi bộ mặt hắn từ chỗ căng thẳng dữ dằn chuyển sang tủm tỉm cười, nửa khinh khi, nửa làm duyên

 - Vậy ra cũng có người ở nhà đấy, hắn nói và tra súng vào bao, bước tới đứng ngay bên dưới nàng, trong tiền sảnh. Có độc một mình cô em thôi ư?

 Nhanh như chớp, nàng vung khẩu súng qua hàng lan can, chĩa vào bộ mặt râu ria ngây ra vì sửng sốt. Trước khi hắn kịp quờ tay xuống thắt lưng, nàng đã bóp cò. Khẩu súng giật lại làm nàng chệnh choạng trong khi tiếng nổ ập vào tai nàng và mùi khói khét lẹt làm cay sè lỗ mũi. Tên Yankee ngật người đổ uỳnh xuống sàn buồng ăn, làm rung cả đồ đạc. Chiếc hộp lách cách rơi khỏi tay hắn, những thứ đựng ở trong vung vãi ra quanh hắn. Một cách hầu như vô ý thức, Scarlett chạy xuống chân cầu thang và đứng cạnh hắn, nhìn xuống những gì còn lại của phần mặt bên trên bộ râu: một hốc máu ở chỗ trước kia là cái mũi, đôi mắt mờ đục cháy sém thuốc súng. Trong khi nàng nhìn như thế, hai dòng máu từ từ chảy trên sàn gỗ bóng lộn, một từ mặt hắn và một từ phía sau đầu.

 Phải, hắn đã chết. Không còn nghi ngờ gì nữa. Nàng đã giết chết một con người.

 Làn khói từ từ cuộn lên trần nhà và hai dòng máu đỏ loang dần quanh chân nàng. Trong một khoảng thời gian không biết là bao lâu, nàng cứ đứng đấy và trong cái im ả của buổi sáng mùa hè hãy còn nóng, mọi âm thanh và mọi mùi hương không thích hợp đều như nhân bội lên - tiếng rền rĩ xa xa của một con chim ngoài đầm lầy, hương thơm dìu dịu của những khóm hoa ngoài cửa sổ.

 Nàng đã giết một con người, nàng, vốn xưa nay không bao giờ tham gia phút hạ thủ trong cuộc săn, nàng, vốn xưa nay không chịu nổi tiếng kêu của một con lợn bị chọc tiết hoặc tiếng rít của con thỏ bị sa lưới. “Sát nhân!” nàng nghĩ lơ mơ. “Mình đã phạm tội sát nhân. Ôi, lẽ nào điều đó lại xảy đến với mình!”. Luồng mắt nàng chạm phải bàn tay lông lá, ngón ngắn chũn, ngay sát hộp đồ khâu và thoắt cái nàng lại tràn trề sinh lực, tràn trề một niềm vui hung dữ lạnh lùng của một con hổ cái. Nàng sẵn sàng đi gót chân vào vết thương trống hoác trước đó là mũi hắn và khoan khoái rợn người với cái cảm giác tuyệt diệu được giẫm gót chân trần vào máu ấm của hắn. Nàng đã giáng một đòn báo thù cho ấp Tara… cho bà Ellen.

 Có tiếng chân bước lật đật ở hành lang trên gác, một thoáng ngừng, rồi lại tiếp tục, bây giờ là những tiếng chân kéo rệt yếu ớt điểm những tiếng kim khí lanh canh. Ý thức về thời gian và thực tại hồi trở lại, Scarlett ngước lên và trông thấy Melanie trên đầu cầu thang, mình mặc độc một chiếc sơ mi rách dùng làm áo ngủ, cánh tay yếu ớt trĩu xuống bởi thanh kiếm của Charles. Mắt Melanie thâu gọn toàn bộ cảnh bên dưới: cái xác mậc quân phục xanh nằm sóng sượt trong vũng máu, chiếc hộp đồ khâu bên cạnh, Scarlett chân đất, mặt xám ngoét, tay nắm chặt khẩu súng.

 Lặng lẽ, hai cái nhìn giau nhau. Gương mặt Melanie bình thường vốn dịu dàng giờ bừng lên một vẻ kiêu hãnh dữ dằn, và nụ cười của nàng phản ánh sự tán đồng và một niềm vui bạo liệt tương ứng với những tình cảm cháy rực đang xáo động trái tim Scarlett.

 “Ồ…phải… cô ta cũng giống mình! Cô ta hiểu rõ mình cảm nghĩ như thế nào!” Scarlett nghĩ thầm trong cái giây phút dài dặc ấy. “Vào địa vị mình cô ta ắt cũng làm như thế!”

 Lòng rạo rực, nàng ngước nhìn cô gái mảnh dẻ, đứng không vững mà xưa nay nàng chỉ dành cho những tình cảm khinh ghét. Giờ đây, một niềm thán phục và một tình đồng chí trỗi dậy trong nàng, đấu tranh chống lại lòng căm ghét với vợ Ashley. Trong một lóe chớp sáng suốt không bợn chút tình cảm nhỏ nhen, nàng thấy rõ đằng sau cái dịu dàng và đôi mắt bồ câu của Melanie, còn có một lưỡi thép mỏng sáng loáng không gì bẻ gãy nổi và đồng thời cảm thấy rằng trong huyết quản nàng Melanie bình lặng, chảy cuồn cuộn một dòng máu anh hùng.

 “Scarlett, chị Scarlett” Suellen và Carreen the thé gọi bằng một giọng yếu ớt, hoảng hốt, bị cánh cửa đóng dìm bặt đi, và tiếng Wade la lớn: “Cô ơi! Cô!” Melanie vội đưa một tay lên môi, đặt nằm thanh gươm trên bậc đầu cầu thang, khó nhọc đi xuôi hành lang trên gác và mở cửa phòng bệnh.

 - Đừng có hốt, các cô bé! Giọng nàng vẳng đến, vui vẻ, giễu cợt. Chị cả các cô định cạo gỉ khẩu súng của anh Charles, không ngờ nó nổ, làm chị ấy sợ hết hồn”…” Chà, Wade Hampton, đấy chỉ là mẹ bắn thử khẩu súng của ba thân yêu đó thôi! Bao giờ cháu lớn, mẹ sẽ cho cháu bắn.”

 “Nói dối tỉnh thật!” Scarlett nghĩ thầm, thán phục. “Mình chịu không nhanh trí được đến thế. Nhưng nói dối làm gì nhỉ? Mọi người cần phải biết mình đã hành động thế!”

 Nàng lại nhìn xuống xác chết, và lúc này, khi cuồng nộ và sợ hãi đã tan đi, nàng thấy lòng tràn ngập ghê tởm và hai đầu gối bắt đầu run lên. Melanie lại lết ra đầu cầu thang và đi xuống, tay bám lấy lan can, răng cắn làn môi dưới nhợt nhạt.

 - Đi về giường nằm đi, ngốc ạ, cô định tự sát đấy à! Scarlett kêu lên, nhưng Melanie gần như lõa lồ vẫn chật vật lần xuống thang gác và vào tiền sảnh.

 - Scarlett, nàng thì thào, chúng ta phải đưa hắn ra ngoài mà chôn đi. Chắc không phải chỉ có một mình hắn và nếu chúng tìm thấy hắn ở đây…nàng dựa vào cánh tay Scarlett để đứng cho vững.

 - Chắc hắn chỉ có một mình, Scarlett nói. Từ cửa sổ trên gác, tôi không thấy tên nào khác. Chắc chắn là một tên đào ngũ.

 - Ngay cả nếu hắn chỉ có một mình, cũng không nên để cho ai biết chuyện. Đám da đen có thể nói lộ ra, bọn chúng sẽ đến bắt chị. Scarlett, ta phải giấu hắn trước khi mọi người ở đầm lầy trở về.

 Bị thúc bách bởi giọng lo âu cuống quít của Melanie, Scarlett moi óc suy nghĩ tìm hướng hành động.

 - Tôi có thể chôn hắn ở góc vườn, dưới giàn nho…đất ở đây mềm vì Pork đã đào để lấy thùng whisky lên. Nhưng làm sao mang được hắn ra đấy?

 - Hai chị em mình mỗi đứa cầm một chân, kéo hắn ra, Melanie rắn rỏi nói.

 Ngoài ý muốn của mình, Scarlett càng thêm thán phục cô em chồng.

 - Cô có kéo con mèo cũng không nổi. Tôi sẽ kéo hắn, Scarlett làu bàu nói. Cô về giường nằm đi. Khéo mà cô tự giết mình mất. Liệu đấy, đừng có cố mà tìm cách giúp tôi kẻo tôi sẽ tự tay mang cô lên gác đấy.

Bộ mặt xanh xao của Melanie nở một nụ cười dịu dàng thông cảm.

 - Chị thật quí hóa, Scarlett, nàng nói và khẽ hôn lên má Scarlett.

 Rồi, trong khi Scarlett chưa hết ngạc nhiên, Melanie đã nói tiếp:

 - Nếu chị có thể kéo được hắn, thì em sẽ quét dọn cái…cái đám lộn xộn này trước khi mọi người trở về. Và này chị Scarlett…

 - Sao kia?

 - Theo chị, nếu ta lục xà cột của hắn thì có phải là bất lương không? Có thể hắn có cái gì ăn được.

 - Tôi nghĩ là không, Scarlett nói, hơi bực là mình đã không nghĩ ra điều đó trước. Cô lục xà cột hắn, còn tôi soát các túi quần túi áo.

 - Lạy chúa, nàng thì thầm, rút ra một chiếc ví căng phồng bọc trong một miếng vải. Melanie…Mely, tôi chắc là ví đầy tiền!

 Melanie không nói gì mà bỗng ngồi phịch xuống sàn và dựa lưng vào tường.

 - Chị xem đi, nàng run rẩy nói. Em cảm thấy hơi choáng váng.

 Scarlett lột phắt tấm vải và tay run run mở chiếc ví da.

 - Này, Mely…nhìn xem này!

Melanie nhìn và mắt nàng trố ra. Nhét lộn xộn trong ví là một mớ giấy bạc, tiền Hợp Chủng Quốc lẫn với tiền Liên bang, và lấp lánh ở giữa là một đồng mười đôla vàng và hai đồng năm đôla vàng.

 - Khoan hẵng đếm, Melanie nói khi thấy Scarlett bắt đầu lấy ngón tay lật từng tờ giấy bạc. Chúng ta không có thì giờ…

 - Melanie, cô có hiểu rằng món tiền này có nghĩa là chúng ta sẽ có cái ăn?

 - Có, có, chị thân yêu. Em biết, nhưng lúc này chúng ta không có thì giờ. Chị xem nốt các túi khác của hắn, còn em sẽ soát xà cột.

 Scarlett không muốn rời chiếc ví. Nhưng triển vọng tươi sáng mở ra trước mắt nàng: tiền ra tiền, con ngựa của tên Yankee, đồ ăn thức uống! Tựu chung, vẫn có Trời và Trời vẫn ban lộc mặc dầu bằng những cách thật kì khu. Nàng ngồi xổm và đăm đăm nhìn chiếc ví, mỉm cười. Cái ăn đấy! Melanie giật cái ví khỏi tay nàng…

 - Khẩn trương lên! Nàng nói.

 Túi quần chằng có gì ngoài một mẩu nến, một con dao díp, một bánh thuốc lá và một đoạn dây. Melanie móc trong xà cột ra một gói nhỏ cà phê mà nàng hít thèm thuồng như thể đó là thứ nước hoa tuyệt diệu nhất trên đời, và một ít bánh qui khô. Nàng đổi sắc mặt khi thấy một hình trái tim nhỏ bằng vàng dát ngọc trai trong lồng tấm ảnh một cô gái, một chiếc trân cài bằng thạch lưu, hai cái vòng tay rộng bằng vàng lủng lẳng những sợi dây chuyền vàng nhỏ xíu, một cái dê khâu bằng vàng, một cái cốc bạc nhỏ cho trẻ con, kéo thêu bằng vàng, một chiếc nhẫn kim cương và một đôi hoa tai đèo thêm hai hạt soàn hình trái lê mà ngay cả con mắt không thạo của họ cũng có thể ước lượng mỗi hạt là trên một cara.

 - Một tên ăn cắp! Melanie thì thào, lùi lại khỏi cái thân hình bất động. Chị Scarlett, tất cả những thứ này chắc là của ăn cắp!

 - Dĩ nhiên rồi, Scarlett nói. Và hắn đến đây với hy vọng là ăn cắp thêm của chúng ta.

 - Em lấy làm sung sướng là chị đã giết hắn. Melanie nói và đôi mắt hiền hậu của nàng đanh lại. Bây giờ thì khẩn trương lên, chị yêu quí, hãy đưa hắn ra khỏi đây.

 Scarlett cúi xuống, nắm lấy đôi ủng của người chết và ra sức kéo. Thằng cha mới nặng làm sao và nàng bỗng cảm thấy sao mình yếu đến thế. Giả sử nàng không đủ sức di chuyển hắn thì sao? Quay lưng lại cái xác, nàng kẹp mỗi chiếc ủng dưới một cánh tay và dồn toàn bộ trọng lượng lao về phía trước. Cái xác nhúc nhích và nàng lại rướn người tiếp tục. Ngón chân đau, quên đi trong cơn xúc động cuống cuồng ban nãy, giờ lại giần giật dữ dội, khiến nàng nghiến răng kèn kẹt và chuyển sang dấn bằng gót chân. Ráng hết sức lực, mồ hôi ròng ròng trên trán, nàng hì hục kéo hắn qua tiền sảnh để lại một vệt đỏ dài.

 - Nếu hắn chảy máu dây ra sàn thì không thể giấu chuyện được, nàng hổn hển. Melanie, đưa tôi cái áo sơ mi của cô để quấn quanh đầu hắn.

 Bộ mặt tái xanh của Melanie bỗng đỏ ửng.

 - Đừng có vớ vẩn, tôi không nhìn cô đâu. Scarlett nói. Nếu tôi mặc váy trong hoặc quần lót thì tôi cởi phăng để dùng làm việc ấy rồi.

 Co rúm người dựa vào tường, Melanie kéo chiếc áo rách qua đầu và lặng lẽ ném cho Scarlett, cô quàng hai cánh tay che thân.

 “Đội ơn Chúa, mình không đến nỗi e thẹn đến thế,” Scarlett vừa bọc cái mặt nát bét trong tấm áo rách, vừa nghĩ bụng, cảm thấy Ellen là trông thấy Melanie khổ sở vì ngượng.

 Bằng một loạt động tác giật giẹo trật trưỡng, nàng kéo cái xác theo hành lang ra cổng sau và dừng lại lấy mu bàn tay lau mồ hôi chán, nàng liếc về phía Melanie đang ngồi dựa vào tường, áp chặt đôi đầu gối gày gò và bộ ngực trần. Thời buổi này mà Melanie còn lo sợ mình lõa lồ thì thật ngốc, Scarlett bực dọc nghĩ. Đó chính là một khía cạnh của cái cung cách yểu điệu thanh tân nó bao giờ cũng khiến Scarlett khinh thường cô ta. Thế rồi, nàng chợt xấu hổ… Nói cho cùng… dù sao Melanie cũng đã cố gượng lê mình ra khỏi giường sớm đến thế sau khi sinh nở, thậm chí còn đến trợ lực cho nàng với một vũ khí nặng quá sức cô ta nữa. Điều đó đòi hỏi lòng dũng cảm, thứ can đảm mà Scarlett phải thành thật nhận là mình không có, thứ can đảm kín đáo như thép dẻo, như lục mềm, đã làm bật rõ tính cách Melanie vào cái đêm kinh khủng khi Atlanta thất thủ cũng như suốt chặng hành tình dài về Tara. Đó vẫn là cái dạ can trường không lộ liễu, không phô trương mà tất cả những người trong dòng họ Wilkes đều có, một đức tính mà Scarlett không hiểu nổi, song, muốn hay không, vẫn phải nghiêng mình thán phục.

  - Đi về giường nằm đi, nàng dặn với qua vai. Cô không nghe tôi thì cô chết đấy. Chôn hắn xong, tôi sẽ thu dọn sạch sẽ chỗ ấy.

 - Em sẽ lau bằng một tấm thảm mà. Melanie nói khẽ và nhìn vũng máu với vẻ mặt như buồn nôn.

 - Được, vậy thì cứ tự sát đi, tôi bất cần! Và nếu có ai về sớm trước khi tôi xong, thì cô tìm cách giữ họ ở trong nhà và bảo họ là tự dưng có con ngựa từ đâu lạc vào ấp nhé.

 Melanie ngồi run rẩy trong nắng sớm và bịt tai để khỏi phải nghe thấy những tiếng cộp cộp ghê người khi cái đầu xác chết va vào các bậc thềm cửa trước.

 Không ai hỏi con ngựa từ đâu đến. Hiển nhiên là nó bị lạc từ những trận giao chiến vừa qua và có nó, ai nấy đều mừng. Tên Yankee nằm dưới cái huyệt nông toèn mà Scarlett đã cào bới dưới giàn nho. Những cột giàn đỡ những dây nho dày đã mục và đêm hôm ấy, Scarlett đã lấy dao bếp bổ kì dến khi chúng gục đổ và mớ dây leo chằng chịt phủ um tùm lên nấm mồ. Scarlett không hề nêu ra việc thay thế những cột đó và nếu đám nô bộc da đen biết lý do tại sao, thì họ cũng nín thinh.

 Chẳng có hồn ma nào từ nấm mồ nông ấy thức dậy ám nàng trong những đêm dài thao thức không ngủ được vì quá mệt. Không một cảm giác hãi hùng hoặc hối hận nào đến tấn công ký ức nàng. Nàng tự hỏi tại sao, bởi nàng biết chắc một tháng trước đây thôi, nàng ắt không đời nào đủ sức làm thế. Hamilton phu nhân trẻ đẹp, má lúm đồng tiền, hoa tai đung đưa lanh lanh, cung cách yểu điệu thục nữ mà lại bắn nát bét mặt một gã đàn ông rồi chôn hắn trong một cái hố bới vội bới vàng! Scarlett cười gằn với một vẻ hơi dữ dằn khi hình dung sự thất kinh mà ý nghĩ đó có thể gây ra cho những ai biết nàng.

 “Mình sẽ không nghĩ đến chuyện đó nữa, “ nàng quyết định. “Chuyện đó xong xuôi, dứt điểm rồi, mình không giết hắn thì thật ngu xuẩn. Xem ra… xem ra từ khi về nhà, hẳn mình đã thay đổi chút ít, nếu không ắt mình đã không làm nổi điều đó.”

 Nàng không nghĩ thêm về chuyện đó một cách hữu thức, nhưng đâu như trong tiềm thức, mỗi khi vấp phải một việc gì gay go, khó chịu, một ý nghĩ lẩn quất lại tiếp thêm sức mạnh cho nàng: “Ta đã giết người, vậy nhất định việc này ta cũng sẽ làm được.”

 Nàng đã thay đổi nhiều hơn mức nàng tự ý thức được và cái vỏ cứng đã bắt đầy hình thành quanh trái tim nàng cái bữa nàng nằm phủ phục trong mảnh vườn khu gia nô của trại Mười Hai Cây Sồi, đã dần dần phát triển mỗi lúc một dày thêm.

*

*          *

 Giờ đây đã có ngựa, Scarlett có thể tự mình khám phá ra những gì đã xảy đến với những người láng giềng. Từ khi về nhà đến nay, nàng đã hàng nghìn lần tự hỏi một cách tuyệt vọng: “Phải chăng chúng ta là những người duy nhất còn lại trong Hạt? Phải chăng tất cả những người khác đã chết cháy? Họ có lánh nạn đến Maicon không? Cảnh tượng đổ nát ở trại Mười Hai Cây Sồi, ở đồn điền McIntosh và ở nhà Slaterry còn tươi nguyên trong trí nhớ, khiến nàng gần như sợ phát hiện ra sự thật. Song thà biết đích xác điều xấu nhất còn Ellen là thắc mắc. Nàng quyết định đi ngựa đến nhà Fontain trước tiên, không phải vì họ là láng giềng gần nhất, mà vì ông bác sĩ già Fontain có thể ở đấy, Melanie cần một bác sĩ. Nàng không bình phục tới mức đáng ra phải thế và vẻ xanh xao yếu lả của nàng khiến Scarlett phát sợ.

 Cho nên, ngay hôm đầu tiên cái chân đỡ đến độ có thể xỏ giầy được, nàng liền nhảy lên lưng con ngựa của tên Yankee. Một chân đút trong bàn đinh thúc ngựa với dây treo được rút ngắn, khoeo chân kia quặt lấy núm yên, ngồi theo kiểu nữ kỵ sĩ, nàng lên đường, xuyên cách đồng, hướng về đồn điền Mimosa, chuẩn bị tinh thần thấy thêm một đống tro tàn ở đó.

 Nàng ngạc nhiên một cách thích thú khi thấy ngôi nhà trát vữa xtuycô màu vàng phai vẫn nguyên vẹn giữa đám cây Mimosa y như trước. Lòng nàng tràn ngập một niềm hạnh phúc ấm áp đến chảy nước mắt khi ba người phụ nữ của gia đình Fontain chạy ra đón nàng bằng những cái hôn và những tiếng reo mừng.

 Nhưng dứt những tiếng chào trìu mến đầu tiên và khi tất cả đã vào ngồi trong phòng khách, Scarlett bỗng cảm thấy ớn lạnh. Bọn Yankee không tới đồn điền Mimosa vì nó xa đường cái. Và do đó, gia đình Fontain vẫn còn gia súc và nguồn thực phẩm, nhưng Mimosa cũng chìm trong cái im lặng kỳ lạ bao trùm lên Tara, trên toàn bộ vùng nông thôn này. Hoảng sợ thấy quân Yankee tiến đến gần, tất cả nô lệ, trừ bốn nữ gia nhân, đã chạy trốn. Không còn người đàn ông nào, trừ phi bé Joe, con của Sally, vừa mới thôi quấn tã, có thể kể là một người đàn ông. Trơ trọi trong ngôi nhà lớn chỉ có cụ bà Fontain ngoài bảy mươi tuổi, con dâu cụ xưa nay bao giờ cũng muốn được gọi là Tiểu Nương, mặc dầu bà đã ngoài ngũ tuần và Sally vừa mới qua tuổi hai mươi. Họ ở cách xa mọi láng giềng, không có ai che chở, nhưng nếu họ có sợ thì họ cũng không để lộ ra nét mặt. Có lẽ, Scarlett nghĩ, Sally và Tiểu Nương quá sợ cụ bà mình hạc vóc mai nhưng quật cường bất khuất, nên không dám hé môi nói lên bất kỳ điều áy náy nào. Bản thân Scarlett cũng sợ bà cụ, vì đôi mắt cụ đã sắc, lưỡi cụ còn sắc hơn, và về cả hai điểm này, ngày xưa, Scarlett đã nếm mùi.

 Mặc dù không có quan hệ máu mủ và cách xa nhau về tuổi tác, những người đàn bà này gắn bó với nhau bởi một sự tương đồng về tinh thần và kinh nghiệm đường đời. Cả ba đều vận quần áo tang nhuộm tại nhà, cả ba đều héo hắt, ủ rũ, lo âu, cả ba đều mang một nối chua xót không biểu hiện bằng sắc diện ủ ê hoặc những lời phàn nàn, nhưng vẫn lấp ló sau những nụ cười và nhưng lời chào đón. Bởi lẽ, nô lệ đi hết rồi, tiền bạc của họ hóa ra vô giá trị. Joe, chồng của Sally, đã chết ở Gettysburg và Tiểu Nương cũng là một quả phụ vì bác sĩ Fontain con đã chết vì kiết lỵ ở Vicksburg. Hai con trai khác của cụ bác sĩ Fontain, Alex và Tonny, ở đâu đó tận Virginia, không ai biết họ còn sống hay đã chết, còn bản thân cụ cũng đi biệt phương trời nào với đoàn kỵ binh của tướng Wheeler.

 - Cái ông lão rồ ấy đã bảy mươi tuổi đầu rồi mà còn làm ra vẻ ta đây trẻ trung, lại còn thấp khớp đầy người khác nào gà đầy bọ chét, cụ bà nói, hãnh diện vì chồng, đôi mắt ngời sáng biểu lộ một tình cảm ngược hẳn với lời lẽ nanh nọc.

 - Bà và các chị có tin tức gì về những diễn biến ở Atlanta không? Scarlett hỏi khi mọi người đã an tọa. Ở ấp Tara, cứ mù mịt như trong mồ vậy.

 - Cái đó thành quy luật rồi, cháu ạ, cụ bà, theo thói quen, giành quyền chủ động dẫn dắt câu chuyện, chúng ta cùng chung một cảnh ngộ. Chúng tôi chẳng biết gì ngoài chuyện Sherman rút cục đã chiếm thành phố.

 - Vậy là y đã chiếm được đấy. Hiện y đang làm gì? Bây giờ, chiến sự đang diễn ra ở đâu ?

 - Làm sao ba người đàn bà cô đơn ở chốn nhà quê này biết rành được chuyện chiến cuộc khi mà hàng tuần liền không trông thấy một tờ báo hay một bức thư ? bà già lạu bạu nói. Một trong những nô lệ da đen của chúng tôi trò chuyện với một tên da đen đã gặp một tên da đen khác mới từ Jonesboro về, ấy đấy, ngoài những chuyện sang tai mấy lần như thế, chúng tôi chẳng nghe được gì khác. Chúng kể rằng bọn Yankee chỉ tạm dừng ở Atlanta cho quân lính và ngựa nghỉ ngơi, nhưng điều đó có đúng hay không thì cháu cũng có thể nhận định được xác đáng như tôi. Đâu phải chúng không cần nghỉ ngơi sau những cuộc giao chiến với chúng ta.

 - Suốt thời gian qua cô đã về ở ấp Tara mà chúng tôi không biết, Tiểu Nương xen vào.

Ôi, tôi thật giận mình đã không cưỡi ngựa sang bên ấy xem sao ! Nhưng ở đây có biết bao nhiêu việc phải làm vì bọn da đen đã đi hết, nên quả tình tôi không thể rứt ra được. Nhưng đáng lẽ tôi phải tranh thủ thời gian mà sang thăm bên ấy. Xét về tình làng xóm láng giềng, tôi thật thiếu sót. Nhưng cố nhiên, chúng tôi cứ tưởng bọn Yankee đã đốt trụi ấp Tara cũng như trại Mười Hai Cây Sồi và nhà Intosh, và gia đình nhà ta để đi Maicon. Và chúng tôi không bao giờ nghĩ là cô ở nhà, Scarlett ạ.

- Phải, làm sao chúng tôi biết khác đi được, khi mà bọn hắc nô của ông Âuhenrơ chạy qua đây, sợ xanh mắt, bảo rằng bọn Yankee sắp đốt ấp Tara, cụ bà ngắt lời.

 - Và chúng tôi có thể thấy rằng...Sally mở đầu.

 - Để cho ta nói đã, cụ bà gắt. Và chúng kể rằng bọn Yankee hạ trại khắp ấp Tara và gia đình cháu chuẩn bị đi Maicon. Thế rồi, đêm hôm ấy, chúng tôi thấy lửa rực cháy ở mạn Tara, kéo dài mấy tiếng đồng hồ, làm bọn hắc nô nhà chúng tôi hết hồn, bỏ chạy ráo. Vậy cái gì đã cháy đấy?

 - Tất cả số bông nhà chúng cháu... trị giá một trăm năm mươi ngàn đôla, Scarlett cay đắng nói.

 - Hãy mừng rằng đó không phải là ngôi nhà của cô bốc cháy, cụ bà nói, tì cằm lên chiếc can. Người ta có thể trồng thêm bông, nhưng không thể trồng một ngôi nhà được. Nhân tiện, xin hỏi nhà ta đã bắt đầu hái bông chưa?

 - Chưa ạ, Scarlett nói, và bây giờ phần lớn các ruộng bông bên cháu đều hỏng rồi. Cháu đồ là chỉ còn không hơn ba kiện ở cánh ruộng xa gần khe suối, mà có hơn cũng chẳng ích gì. Tất cả lực điền nhà cháu bỏ chạy hết rồi, không có ai để hái bông cả.

 - Lạy Chúa, tất cả lực điền nhà cháu bỏ chạy hết, không có ai hái bông! cụ bà nhại và liếc nhìn Scarlett, châm biếm. Thế đôi bàn tay xinh xắn của tiểu thư và của các em gái tiểu thư thì sao ?

 - Cháu đi hái bông ấy à? Scarlett kinh hãi kêu lên như thể cụ bà vừa gợi ý một tội ác ghê tởm nào đó. Như một tên lực điền ấy à?

 - Hừ, cùng đinh gia trắng! Chao, cái thế hệ này mới ẻo lả và kiểu cách tiểu thư làm sao! Tôi xin nói với cô, tiểu thư ạ, hồi tôi còn con gái, cha tôi mất hết tiền của, tôi không nề hà làm việc lương thiện bằng hai bàn tay, kể cả làm đồng, cho đến khi cha tôi đủ tiền mua thêm một số hắc nô. Tôi đã cuốc lấy luống vườn của mình, hái lấy bông của mình, và tôi có thể lại làm thế nếu hoàn cảnh bắt buộc. Hừ, cùng đinh da trắng!

 - Kìa, mẹ! Con dâu cụ kêu lên, đưa mắt cầu khẩn hai cô gái giúp mình xoa dịu cơn phẫn nộ của cụ. Chuyện ấy từ bao lâu rồi, thời thế hoàn toàn khác. Bây giờ mọi sự thay đổi rồi.

 - Thời thế không bao giờ thay đổi khi cần phải làm công việc lương thiện, bà già đáo để tuyên bố, không chịu nguôi. Và tôi lấy làm xấu hổ cho mẹ cô, Scarlett ạ, khi nghe cô đứng đó mà nói như thể lao động lương thiện biến thành những người tử tế thành hạng cùng đinh rác rưởi vậy! Thưở Adam cuốc đất và Eva se sợi…

 Để chuyển đầu đề câu chuyện, Scarlett vội hỏi:

 - Thế còn các gia đình Talertonn và Cavert thì sao? Họ có bị chúng đốt nhà không? Họ có tản cư đến Maicon không?

 - Bọn Yankee không tới chỗ gia đình Tarlotơn. Họ ở xa đường cái lớn, cũng như chúng tôi. Nhưng chúng có vào đồn điền Cavert, cướp hết gia súc, gia cầm và bắt bọn hắc nô đi theo chúng… Sally bắt đầu kể.

 Cụ bà ngắt lời:

 - Dào! Chúng hứa hẹn cho bọn con gái da đen nào áo lục, nào hoa tai vàng… chúng hứa hươu vượn thế đấy. Cathleen Cavert kể rằng một số lính tráng ra đi với những con bé da đen rồ dại ngồi trên yên sau lưng chúng. Hừ, tất cả những gì bọn nó có được sẽ chỉ là những đứa bé nhôm nhôm, đen không ra đen, trắng không ra trắng, và tôi không thể nói là máu huyết Yankee sẽ làm cho dòng giống tốt hơn.

 - Ôi, mẹ!

 - Đừng có làm ra vẻ kinh tởm như thế, Jeems. Chúng ta đây đều có chồng cả, đúng thế không? Và Chúa biết là trước đấy chúng ta đã thấy những đứa trẻ con lai.

- Tại sao chúng không đốt nhà Cavert?

 - Ngôi nhà thoát là nhờ sự lạy lục van xin của bà hai nhà ông Cavert và tên quản lý người Yankee của bà ta, cụ bà nói, cụ vẫn cứ gọi người nữ gia sư cũ là “bà hai nhà ông Cavert” mặc dầu bà vợ đầu đã mất cách đây hai mươi năm.

 - “Chúng tôi kiên định ủng hộ Hợp Chủng Quốc”, bà già nhại lại bằng giọng mũi. Cathleen kể là cả hai chỉ trời vạch đất thề rằng cả lò cả lũ nhà Cavert là gốc Yankee. Trong khi ông Cavert hy sinh nơi hoang địa vì Nghĩa Lớn! Và Raiford chết ở Gettysburg, còn Cade đang ở Virginia trong quân ngũ! Cathleen cảm thấy nhục nhã đến nỗi cô ta bảo thà ngôi nhà bị đốt trụi còn hơn. Cô ta nói khi nào Cade về nhà và nghe chuyện ấy, chắc cậu ta sẽ làm rầm lên. Nhưng mà đấy là hậu quả của việc lấy một phụ nữ Yankee làm vợ… Không biết thế nào là tự hào, là phái đạo, lúc nào cũng chỉ nghĩ đến mạng sống của mình… Làm sao mà nó không đốt ấp Tara, Scarlett?

 Scarlett im lặng một lát trước khi trả lời. Nàng biết câu hỏi tiếp theo sẽ là: “Thế ba mẹ cháu ra sao? Mẹ thân yêu của cháu có khỏe không?” Nàng biết mình không thể nói với họ là bà Ellen đã chết. Nàng biết nếu mình nói ra những lời ấy, hoặc thậm chí chỉ nghĩ đến một câu trả lời như vậy, trước mặt những người phụ nữ đồng cảm này, nàng sẽ tan thành một cơn lũ nước mắt và sẽ khóc đến phát ốm. Mà nàng không thể cho phép mình khóc. Từ khi trở về nhà, nàng chưa hề khóc thật sự và nàng biết rằng một khi nàng đã mở cửa cổng, toàn bộ can đảm tàng trữ cẩn thận sẽ trôi tuột theo luôn. Nhưng mặt khác, bối rối nhìn những bộ mặt thân ái, nàng cũng biết rằng nếu giấu cái tin bà Ellen mất, gia đình Fontain sẽ không bao giờ tha thứ cho nàng. Cụ bà đặc biệt yêu quí bà Ellen và trong Hạt này chả mấy người được cụ đếm sỉa tới.

 -  Kìa, nói đi chứ, cụ bà nói, mắt nhìn xoáy vào Scarlett. Cô không biết tại sao?

 - Bà biết đấy, mãi sau trận đánh, cháu mới về nhà, nàng vội vã trả lời. Bấy giờ, bọn Yankee đã đi hết. Ba cháu… ba cháu kể với cháu là… là ông thuyết phục được chúng không đốt nhà vì Suellen và Carreen bị sốt thương hàn không di chuyển được.

 - Đây là lần đầu tiên tôi nghe thấy nói về một tên Yankee làm một điều đúng đắn, cụ bà nói, như thể cụ tiếc là đã phải nghe điều gì tốt đẹp về bọn xâm lăng. Thế bây giờ các cô em ra sao?

 - Ồ, chúng nó đỡ rồi, gần như khỏi nhưng còn hơi yếu lắm, Scarlett trả lời.

 Rồi thấy cái câu hỏi nàng nơm nớp sợ nhưng đang thấp thoáng trên môi bà già, nàng vội tìm một đầu đề nói chuyện khác.

 - Cháu… cháu… không biết bà có thể cho chúng cháu vay chút gì ăn? Bọn Yankee, như một đàn châu chấu, cướp nhẵn của chũng cháu rồi. Nhưng nếu bên bà, khẩu phần cũng hạn chế, xin cứ nói thẳng cho cháu biết và…

 - Hãy cho Pork mang xe sang chở về một nửa những thức gì chúng tôi có – gạo, bột xay, jămbông, mấy con gà, cụ bà nói, đột nhiên phóng vào Scarlett một tia nhìn sắc như dao.

 - Ôi, thế thì quá nhiều. Thực tình, cháu…

 - Đừng nói nữa, tôi không nghe đâu, hàng xóm láng giềng để làm gì?

 - Bà tốt quá, cháu không dám… Nhưng bây giờ cháu phải về thôi. Ở nhà có thể lo cho cháu.

 Cụ bà đứng phắt dậy, và nắm lấy cánh tay Scarlet.

 - Hai con ngồi lại đây, cụ ra lệnh, đồng thời đẩy Scarlett về phía sau nhà. Ta có tí chuyện riêng với cô bé này. Đỡ tay xuống bậc thềm cái, Scarlett.

 Tiểu Nương và Sally chào tạm biệt và hứa sẽ sang thăm một ngày gần đây. Họ háo hức tò mò muốn biết cụ bà định nói gì với Scarlett, nhưng trừ phi cụ phi cụ tự mình kể lại, họ đừng hòng bao giờ moi được. “Các bà già thật khó tính”. Tiểu Nương thì thầm với Sally trong khi họ quay trở lại công việc khâu vá của mình.

 Scarlett đứng, tay đặt lên cương ngựa, một cảm giác mơ hồ trong tim.

 - Nào, cụ bà nói, ngó tận mặt nàng. Bên ấp Tara có chuyện gì không ổn? Cháu giấu ta điều gì vậy?

 Scarlett ngước nhìn cặp mắt già sắc sảo và biết rằng mình có thể nói sự thật mà không khóc. Không ai có thể khóc trước mặt cụ bà Fontain mà không được cho phép hẳn hoi.

 - Mẹ cháu chết rồi, nàng nói gọn lỏn.

 Bàn tay đặt trên cánh tay nàng riết chặt đến mức nàng phát đau và đôi mí mắt nhăn nheo chớp chớp.

 - Bọn Yankee giết?

 - Mẹ cháu chết vì thương hàn. Chết… đúng trước hôm cháu về tới nhà.

 - Đừng nghĩ đến chuyện ấy nữa! cụ bà nghiêm giọng nói và Scarlett thấy cổ họng cụ co thắt. Còn ba cháu?

 - Ba cháu… ba cháu không còn là ba cháu.

 - Nghĩa là thế nào? Nói đi. Ông ấy có ốm không?

 - Chấn động mạnh… ba cháu thật kỳ… không còn…

 - Đừng có nói với ta rằng ông ấy không còn là ông ấy. Cháu định nói là ba cháu mất trí chăng?

 Thật nhẹ người khi nghe thấy sự thật được nói ra một cách mạnh dạn như vậy. Bà lão không hề bày tỏ một mối thông cảm nào có thể khiến nàng phải khóc, thật tốt biết bao.

 - Phải, nàng đờ đẫn nói, ba cháu mất trí rồi. Ba cháu cứ như người loạn ảo và đôi khi dường như không nhớ ra là mẹ cháu đã mất. Ôi, bà ạ, cháu không đủ sức nhìn ba cháu ngồi hàng giờ đợi mẹ cháu về, rất mực kiên nhẫn, mà xưa nay, về mặt kiên nhẫn thì ông không hơn gì một đứa trẻ. Nhưng khi ông nhớ ra là mẹ cháu mất rồi thì còn tệ hơn. Thỉnh thoảng, sau khi ngồi im dỏng tai nghe ngóng tiếng mẹ cháu, bất thần ba cháu vùng dậy, lật đật ra khỏi nhà và đến nghĩa trang. Rồi lê bước trở về, mặt giàn giụa nước mắt và cứ nhắc đi nhắc lại: “Katie Scarlett, bà O’Hara chết rồi. Mẹ con chết rồi,” kỳ đến khi cháu phải thét lên, và cứ như thể cháu nghe tin đó lần đầu tiên vậy. Đôi khi, giữa đêm khuya, cháu nghe thấy ba cháu gọi mẹ cháu và cháu phải trở dậy, chạy đến bảo là mẹ xuống khu gia nhân thăm bệnh. Thế là ba cháu làm om lên về chuyện mẹ cháu luôn tiêu hao sức lực vào việc săn sóc người ốm. Và rất khó để ba cháu trở lại giường nằm. Bây giờ, ông như trẻ con ấy. Ôi, giá bác sĩ Fontain có ở đây! Cháu biết là ông có thể làm được điều gì cho ba cháu! Và Melanie cũng cần có bác sĩ, cô ấy chưa hồi phục lại đến mức bình thường sau khi sinh cháu…

 - Melanie…sinh con? Cô ta cũng ở đấy?

 - Vâng.

 - Mely làm gì mà lại ở với cháu? Tại sao cô ta không ở Maicon với bà cô cùng họ hàng bà ấy? Theo ta nghĩ, cháu chả ưa gì cô ta mặc dầu cô ta là em gái Charles. Nào, hãy kể đầu đuôi cho ta nghe về điểm này.

 - Đó là một câu chuyện dài, bà ạ. Bà có cần quay vào nhà ngồi cho đỡ mỏi không?

 - Ta có thể đứng được, cụ bà xẵng giọng. Và nếu cháu kể trước mặt hai đứa kia, chúng sẽ rên rỉ đến mức làm cho cháu não lòng thương thân trách phận đấy. Nào, nói ta nghe xem.

 Scarlett bèn kể lại cuộc bao vây Atlanta và tình trạng Melanie sắp đến kỳ sinh nở, mới đầu còn ngắc ngứ nhưng rồi dần dần, dưới cặp mắt sắc của bà già chằm chằm nhìn nàng không chớp, nàng tìm ra những lời đầy sức mạnh biểu đạt sự khủng khiếp của các sự kiện. Tất cả sống lại trong trí nàng, cái ngày nóng ngột đến phát ốm khi đứa bé ra đời, nỗi lo sợ quằn quại, cuộc chạy trốn và lúc bị Rhett bỏ rơi. Nàng nói về bóng tối mông muội của đêm đó, những đống lửa trại bập bùng không biết là của ta hay của địch, những ống khói khẳng khiu đập vào mắt trong nắng ban mai, những xác người, xác ngựa dọc đường, cái đói, cái mệt, cảnh hoang tàn và nối phấp phỏng sợ ấp Tara cũng bị thiêu rụi.

 - Cháu cứ nghĩ là nếu cháu về được đến nhà, mẹ cháu sẽ lo liệu ổn thỏa mọi chuyện và cháu có thể đặt gánh nạng xuống. Trên đường về, cháu cứ nghĩ điều bất hạnh nhất đã xảy ra rồi, nhưng khi được tin mẹ cháu mất, cháu mới hiểu điều bất hạnh thực sự là thế nào.

 Nàng cụp mắt nhìn xuống đất và đợi cụ bà nói. Im lặng kéo dài đến nỗi nàng đâm thắc mắc tự hỏi liệu cụ bà có thể không thông cảm tình cảnh của nàng không. Cuối cùng bà già cất tiếng và giọng bà dịu dàng đến mức nàng chưa từng nghe thấy bà nói với ai dịu dàng như thế bao giờ.

  - Cháu ạ, đối với một người đàn bà, gặp phải điều xấu nhất có thể xảy đến với mình, là hết sức không hay, bởi vì, sau đó, cô ta sẽ không bao giờ biết sợ cái gì một cách thực sự nữa. Và đối với một người đàn bà, không sợ gì là điều rất không hay. Cháu tưởng ta không hiểu những điều cháu kể với ta… những gì cháu đã nếm trải chăng? Có chứ, ta hiểu lắm. Hồi bằng tuổi cháu, ta đã bị mắc kẹt trong cuộc nổi loạn ở Creek, ngay sau vụ thảm sát ở pháo đài Mims, phải, (giọng bà trở nên xa vắng) vừa trạc tuổi cháu vì đã cách đây hơn năm mươi năm rồi. Ta chui được vào bụi rậm và nằm trốn trong đó, ta trông thấy nhà ta bốc cháy và bọn Anhđiêng gọt da đầu

[58]

[58] các anh chị em ta. Và ta chỉ có thể nằm đó cầu cho ánh lửa đừng làm lộ chỗ ta nấp. Chúng kéo mẹ ta ra giết cách chỗ ta nằm độ năm, sáu mét. Và cũng gọt da đầu bà. Và thỉnh thoảng một tên Anhđiêng lại quay trở lại nện búa vào sọ và lần nữa. Ta… ta là con cưng của mẹ ta và ta nằm đó, chứng kiến tất cả. Sáng hôm sau ta lên đường tìm đến khu định cư gần nhất, cách đó ba mươi dặm. Ta phải đi mất ba ngày trời, xuyên qua bao đầm lầy và những trại Anhđiêng. Sau đó, mọi người đều tưởng ta mất trí… Chính tại đó ta đã gặp bác sĩ Fontain. Ông chăm sóc, chạy chữa cho ta… Chao, đã hơn năm mươi năm rồi, như ta đã nói, và từ đó đến nay, ta không bao giờ sợ cái gì hoặc người nào nữa, bởi vì ta đã trải qua điều bất hạnh nhất có thể xảy đến với ta. Và cái trạng thái không biết sợ ấy đã gây cho ta bao điều phiền toái và làm ta mất đi bao phần hạnh phúc. Thượng Đế muốn phụ nữ là những sinh vật nhút nhát, dễ hoảng sợ và một người phụ nữ không biết sợ là một điều trái tự nhiên… Scarlett, hãy chừa ra một cái gì để mà sợ… như là chừa ra một cái gì để mà yêu.

 Giọng bà kéo dài rồi bạt đi và bà đứng lặng, ngoái nhìn qua nửa thế kỷ về cái ngày bà còn biết sợ. Scarlett ngọ nguậy ra chiều sốt ruột. Nàng đã tưởng cụ bà hiểu tâm trạng mình và có thể chỉ cho một cách nào đó gỡ rối. Nào ngờ, như tất cả những người già, cụ lại lao vào nói những chyện xảy ra từ khi mình chưa ra đời, những chuyện chẳng ai buồn quan tâm. Scarlett tiếc là đã tâm sự với bà.

 - Thôi, cháu về đi, kẻo ở nhà lại lo, cụ đột ngột nói. Chiều nay, cho Pork đưa xe sang nhé… Và đừng nghĩ là cháu có thể đặt gánh nặng xuống. Bởi vì cháu không thể, ta biết mà.

*

*          *

 Năm ấy, thời đoạn mùa thu muộn kéo dài đến tháng 11 và tiết trời những ngày ấm áp ấy cũng là những ngày tươi sáng đối với những người ở ấp Tara. Thời kỳ gay go nhất đã qua. Giờ đây, họ đã có một con ngựa và không phải cuốc bộ nữa. Họ đã có trứng rán cho bữa điểm tâm và jămbông cho bữa tối để thay đổi tính đơn điệu của các món của từ, lạc và táo khô, thậm chí trong một dịp hội hè, còn có cả gà quay nữa. Con lợn nái già, rốt cuộc đã bị bắt về và cùng với đàn con, nó yên phận và vui sướng ủn ỉn dưới gầm nhà, nơi chúng bị nhốt. Đôi khi, chúng kêu to đến nỗi trong nhà không ai nói chuyện được, nhưng đó là một âm thanh thú vị. Nó có nghĩa là thịt lợn tươi cho các chủ nhân da trắng và lòng lợn cho đám gia nô da đen khi bắt đầu lạnh và đến thời vụ giết lợn, tóm lại, nó có nghĩa là thực phẩn cho tất cả trong mùa đông.

 Cuộc đến thăm gia đình Fontain đã có tác dụng động viên Scarlett hơn là nàng ý thức được. Riêng việc biết rằng xunh quanh vẫn còn có láng giềng, rằng một số bạn bè của gia đình vẫn sống sót, một số nhà cũ chưa bị giặc đốt, cũng đủ xua đi cái tổn thất ghê gớm và cảm giác cô đơn đã đè nặng lên nàng trong những tuần đầu ổ Tara. Và các gia đình Fontain và Talerton (đồn điền của họ không ở trên đường quân) rất rộng rãi chia sẻ những của cải ít ỏi mà họ có. Truyền thống của Hạt này là láng giềng phải giúp đỡ lẫn nhau, nên họ không chịu nhận một xu nào của Scarlett. Họ bảo ở địa vị họ, ắt nàng cũng làm thế và sang năm, nàng sẽ trả họ bằng hiện vật khi ấp Tara lại tiếp tục sản xuất.

 Giờ đây, Scarlett có cái ăn cho cả nhà, có ngựa, có món tiền và số nữ trang lấy được của tên Yankee lạc ngũ. Nhu cầu lớn nhất lúc này là quần áo mới. Nàng biết rằng cử Pork xuống phía nam mua quần áo, sẽ là liều lĩnh vì con ngựa có thể bị bọn Yankee hoặc quân đội Liên bang tịch thu. Song, chí ít, nàng cũng có tiền mua quần áo, có ngựa có xe để đi đường và biết đâu Pork chả có thể hoàn thành cuộc hành trình xuôi xẻ không bị tóm. Phải, thời kỳ gay go nhất đã qua rồi.

 Mỗi buổi sáng thức dậy, Scarlett cảm ơn Thượng Đế vì bầu trời xanh lơ, vì nắng ấm, bởi lẽ mỗi ngày thời tiết tốt lại hoãn chậm thời điểm tất yếu cần có quần áo ấm. Và mỗi ngày ấm áp, bông lại chất đầy thêm trong các lều hắc nô bỏ trống, nơi duy nhất còn lại trong ấp có thể làm kho chứa. Các cánh đồng cho nhiều bông hơn là nàng hay. Pork đã ước tính, có thể tới bốn kiện, và chẳng bao lâu các lều sẽ đầy bông.

 Scarlett mới đầu không chủ trương tự tay hái bông, ngay cả sau lời nhật xét gay gắt của cụ bà Fontain. Nàng, một tiểu thư O’Hara, giờ đây là nữ chủ nhân của ấp Tara, mà lại phải ra làm đồng, đó là điều không thể quan niệm được. Như thể chẳng hóa ra là bằng vai phải lứa với và Slaterry tóc bù rối và Emmi sao. Nàng dự định phân công cho đám da đen làm đồng, còn nàng và các cô gái đang hồi sức lo việc nội trợ trong nhà, nhưng ở đây, nàng vấp pahri một ý thức đằng cấp còn mạnh hơn ý thức đẳng cấp trong bản thân nàng. Pork, Mammy và Prissy cực lực phản đối việc cắt họ ra làm đồng. Họ nhắc đi nhắc lại rằng họ là gia nô, chứ không phải lực điền. Đặc biệt, Mammy kịch liệt tuyên bố rằng thậm chí bà chưa bao giờ phải làm việc ngoài sân. Bà đã ra đời trong đại sảnh của đồn điền Robillard chứ không phải trong lều hắc nô, và đã được nuôi trong phòng của cụ cố bà, ngủ trên một nệm rơm ở chân giường cụ. Chỉ có Dilcey là không nói gì, chỉ đăm đăm nhìn con Prissy của mình không chớp mắt, khiến nó đâm lúng túng.

 Scarlett bỏ ngoài tai mọi lời phản đối và bắt tất cả ra ruộng bông. Nhưng Mammy và Pork vừa làm vừa ca cẩm và lề mề đến nỗi Scarlett phải trả Mammy về công việc nấu nướng trong nhà bếp và phái Pork vào rừng hoặc ra sông để bẫy thỏ và possum

[59]

[59] hoặc câu cá. Hái bông là việc hèn kém không xứng đáng với Pork, nhưng săn bắn và câu cá thì tạm được.

 Sau đó, Scarlett đã thử đưa hai cô em gái và Melanie ra đồng, nhưng kết quả không hơn gì. Melanie đã vui vẻ làm, đã hái khá nhanh và gọn trong một tiếng đồng hồ dưới nắng nóng, rồi lặng lẽ xỉu và phải nằm liệt giường mất một tuần. Suellen cau có và nước mắt ròng ròng, cũng giả vờ ngất, nhưng khi Scarlett đổ một gáo nước vào mặt thì vùng dậy nhổ phì phỉ như một con mèo nổi khùng. Cuối cùng, cô ta từ chối thẳng thừng.

 - Tôi không muốn làm ngoài đồng như một tên hắc nô! Chị không thể bắt tôi được. Việc này đến tay bạn bè chúng ta thì họ sẽ nghĩ gì? Và ngộ nhỡ ông… ông Kennedy biết thì còn mặt mũi nào? Ôi, nếu mẹ mà biết…

 - Suellen, mày mà còn nhắc đến mẹ một lần nữa, tao sẽ tát thẳng cánh, Scarlett quát. Ngày xưa, mẹ làm quần quật còn vất vả hơn bất cứ tên da đen nào trong ấp này, mày còn lạ gì, đồ tiểu thư điệu đàng!

 -  Không đúng! Chí ít, mẹ cũng không làm ngoài đồng. Chị không thể bắt buộc em được. Em sẽ mách ba cho chị và ba sẽ không để em phải làm đồng.

 - Đừng có làm ba với những chuyện rắc rối của chúng ta! Scarlett kêu lên, nửa bực với em, nửa lo cho cha.

 - Em sẽ giúp chị, Carreen ngoan ngoãn xen vào. Em sẽ làm thay phần chị Sue, và cả phần em nữa. Chị ấy chưa khỏe hẳn, đáng lẽ không nên ra nắng.

 Scarlett cảm kích nói: “Cảm ơn em bé thân yêu”, nhưng lại lo lắng nhìn cô em nhỏ. Carreen, vốn trước đây nước da bao giờ cũng trắng hồng mịn màng như những cánh hoa trong vườn lả tả theo gió xuân, giờ đã xanh xao đi, nhưng bộ mặt tư lự dịu dàng vẫn mang một vẻ hoa. Cô đã trở nên lặng lẽ, đôi chút ngỡ ngàng từ khi ý thức hồi phục để thấy là bà Ellen đã mất, Scarlett thành một mụ cằn cặt, thấy thế giới đã đổi thay và làm lụng liên tục là pháp lệnh của thời kỳ mới này. Bản chất tế nhị của cô không dễ gì thích ứng được với sự thay đổi. Cô hoàn toàn không hiểu những gì đã xảy ra và cô quanh quân trong ấp Tara như một người mộng du, ai bảo sao làm vậy. Cô có vẻ gầy yếu và thực sự là thế, nhưng đầy thiện ý và tự nguyện, biết vâng lời và sẵn sàng giúp đỡ mọi người. Những lúc Scarlett không sai cô làm gì, Carreen lại lần tràng hạt, cầu nguyện cho hương hồn bà Ellen và Brent Talerton. Scarlett không hề nghĩ rằng cái chết của Brent đã làm Carreen đau đớn đến thế, một vết tâm thương không dễ gì hàn gắn được. Đối với Scarlett, Carreen vẫn là “em bé”, còn quá trẻ để có một chuyện tình thật sự.

 Đứng trong ruộng bông dưới nắng, lưng muốn gẫy ra vì phải cúi gập xuống liên miên, tay cứng nháp vì những quả bông khô, Scarlett ước mình có một đứa em kết hợp cả sức lực của Suellen với nết tốt của Carreen. Quả thực, Carreen năng nổ làm việc nghiêm chỉnh, nhưng hái được một giờ thì rõ ràng chính cô, chứ không phải Suellen, là người “chưa khỏe hẳn” để làm công việc này. Cho nên, Scarlett lại cho Carreen về nhà nốt.

 Trên cánh đồng bông với những luống dài, giờ chỉ còn Dilcey và Prissy ở lại với nàng. Prissy hái một cách lười nhác, bập bà bập bõm, luôn miệng kêu đau chân, đau lưng, đau trong phủ tạng và mệt, đến nỗi mẹ nó sốt ruột vói lấy một thân cây bông, quất cho một trận thôi làm nó kêu váng lên. Sau đó, nó làm tử tế hơn đôi chút, thận trọng đứng cách xa mẹ.

 Dilcey làm việc lặng lẽ, không biết mệt, như một cái máy, khiến Scarlett, lưng đau nhừ, vai ê ẩm vì đeo cái bị nặng đựng bông, thầm nghĩ rằng Dilcey quả đáng giá vàng cân.

 - Dilcey, nàng nói, bao giờ thời kỳ tốt đẹp trở lại, tôi sẽ không quên công chị đâu. Chị thật giỏi giang, được việc.

 Người đàn bà to lớn da đồng hun, không toét miệng cười hoan hỉ hoặc lúng túng trước lời khen ngợi, như các phụ nữ da đen khác. Bác ta quay bộ mặt không một thớ thịt động đậy về phía Scarlett và nói hết sức đàng hoàng:

 - Tui cám ơn cô. Dư mà ông Gerald, bà Inơn đã rứt tốt mấy tui. Ông Gerald đã mua cả con Prissy của tui cho tui khỏi buồn, tui không quên cái ơn đó. Tui có một phần máu Anhđiêng và người Anhđiêng không quên dững người tốt mấy mình. Tui xin nỗi về con Prissy nhà tui. Nó thật nà vô tích xự. Xem ra nó nà dân nhọ chính cống dư bố nó. Bố nó nà chúa nông bông, đợc chăng hay chớ.

 Mặc dầu phải xoay sở vất vả để khiến những người khác giúp mình trong việc hái bông và phải tự mình lao động mệt nhọc, Scarlett vẫn thấy tinh thần phấn chấn khi thấy bông cứ dần dần từ cánh đồng chuyển về các lều nô. Thứ nông sản này có một cái gì làm người ta an tâm, vững vàng hơn. Ấp Tara đã giàu có thịnh vượng lên nhờ có bông, cũng như toàn miền Nam và Scarlett có thừa chất miền Namtrong người để tin tưởng rằng cả ấp Tara lẫn miền Nam sẽ lại phát đạt lên từ những cánh đồng đỏ này.

 Cố nhiên số bông ít ỏi nàng đã thu hoạch được chả là bao, nhưng cũng là một cái gì. Nó sẽ mang lại chút ít tiền Liên bang và món tiền còm đó sẽ cho phép nàng để dành số đôla Hợp Chủng Quốc và vàng trữ trong cái ví của tên Yankee cho tới khi nào cần chi đến. Mùa xuân sang năm, nàng sẽ cố xin chính phủ Liên bang trả lại Big Sam cùng những lực điền khác bị trưng dụng, và nếu Chính phủ không đồng ý, nàng sẽ dùng tiền của tên Yankee thuê lực điền của các láng giêng. Mùa xuân sang năm, nàng sẽ gieo trồng, gieo trồng… Nàng rướn thẳng tấm lưng mỏi mệt và, đưa mắt trên những cánh đồng mùa thu đang ngả sang màu nâu, nàng đã thấy vụ bông năm sau mọc lên bát ngát xanh, san sát, ruộng này tiếp ruộng kia.

 Mùa xuân sang năm! Rất có thể mùa xuân sang năm, chiến tranh sẽ kết thúc và thời kỳ tốt đẹp sẽ trở lại. Và dù Liên bang thắng hay bại, thời thế cũng sẽ khá hơn. Bất cứ cái gì cũng còn tốt hơn là lúc nào cũng có nguy cơ bị tấn công cả từ hai phía, hai quân đội. Khi chiến tranh kết thúc, một đồn điền có thể kiếm sống lương thiện. Ôi, giá chiến tranh kết thúc! Lúc đó, mọi người có thể gieo trồng với niềm tin chắc chắn là sẽ được gặt hái!

 Giờ đây, hy vọng đang nảy nở. Chiến tranh không thể kéo dài mãi mãi. Nàng có chút ít bông, nàng có cái ăn, nàng có ngựa, nàng có một khi vàng nho nhỏ. Phải, thời kỳ gay go nhất đã qua rồi!

CHƯƠNG XXVII

 Vào một buổi trưa giữa tháng 11, cả nhà ngồi quây quần quanh bàn ăn, ăn nốt món tráng miệng do Mammy làm bằng bột ngô và quả việt quất khô, trộn với lúa miến cho mềm vị.

 Trời thoáng lạnh, thoáng lạnh đầu tiên trong năm, và Pork đứng sau ghế Scarlett, khoan khoái xoa tay vào nhau, miệng hỏi:

 - Đã xắp đến đận giết con lợn chưa, cô Scarlett nhỉ?

 - Anh đã thấy thèm món lòng lợn rồi hả? Scarlett cười nói. Ờ, chính tôi cũng muốn nếm thịt lợn tươi. Nếu thời tiết cứ thế này vài hôm nữa, chúng ta sẽ…

 Melanie ngắt lời, chiếc cùi dìa đang đưa lên cặp môi chững lại.

 - Nghe kìa, chị! Có ai đến!

 - Có ai đang la, Pork lo lắng nói.

 Qua không khí mát lạnh của mùa thu, vẳng nghe rõ mồn một tiếng vó ngựa rồn rập như tiếng đập của một trái tim hoảng hốt và một giọng phụ nữ lanh lảnh: “Scarlett! Scarlett!”

Những tia mắt giao nhau trong một giây hãi hùng quanh bàn ăn rồi tất cả kéo lui ghế, đứng bật dậy. Mặc dầu the thé lạc giọng đi vì sợ, ai nấy đều nhận ra đó là tiếng Sally Fontaine, cách đây một giờ, có ghé qua ấp Tara chuyện gẫu giây lát trên đường đi Jonesboro. Tất cả lộn xộn ùa ra hiên trước và trông thấy cô phóng như gió trên mình một con ngựa đầm đìa mồ hôi tóc bay ngược ra sau, mũ tuột ra lủng lẳng đầu quai buộc. Cô không ghìm cương mà lao như điên về phía họ, tay ngoái ra sau theo hướng cô vừa đi ngược lại.

 - Bọn Yankee đang đến! Tôi đã trông thấy chúng! Ở mé cuối đường! Bọn Yankee.

 Cô bạo liệt giật cương cho hàm thiếc cứa vào mồm con ngựa vừa kịp ngăn nó khỏi chồm lên bậc thềm. Nó quay phắt lại nhảy ba bước qua vạt cỏ cạnh nhà và Sally thúc nó vọt qua hàng rào cao bốn foot như trong một cuộc đua vượt chướng ngại vật. Nghe tiếng vó nện mạnh khi nó băng qua sân sau và theo con đường hẹp giữa hai dãy lều gỗ, mọi người biết là cô đi tắt qua đồng về đồn điền Mimosa.

 Họ đứng sững một lúc như bị liệt, rồi Suellen và Carreen bắt đầu nức nở và níu chặt lấy nhau. Bé Wade đứng như mọc rễ, run bần bật, không khóc được. Điều nó vẫn sợ từ cái đêm rời Atlanta đã xảy ra. Bọn Yankee đang đến bắt nó.

 - Yankee ư? Ông Gerald nói, giọng mơ hồ. Nhưng mà bọn Yankee đã đến đây rồi cơ mà.

 - Lạy Đức Mẹ Đồng Trinh! Scarlett kêu lên, bắt gặp đôi mắt khiếp hãi của Melanie. Trong khoảnh khắc, loang loáng trở lại trong ký ức nàng những kinh hoàng trong đêm cuối cùng ở Atlanta, những ngôi nhà đổ nát rải rác khắp vùng quê, tất cả những câu chuyện về cưỡng hiếp, tra tấn và tàn sát. Nàng lại nhìn thấy tên Yankee đứng trong tiền sảnh với hộp đồ khâu của bà Ellen trong tay. Nàng nghĩ: “Mình sẽ chết. Mình sẽ chết ngay tại đây. Mình đã tưởng dứt điểm được với chuyện ấy. Mình sẽ chết. Mình không đủ sức chống chọi nữa”.

 Rồi chợt nàng nhìn thấy con ngựa đã đóng yên buộc ở cọc, đang chờ đưa Pork sang đồn điền Tarleton có chút việc. Con ngựa của nàng! Con ngựa duy nhất của nàng! Bọn Yankee sẽ bắt nó cùng với con bò cái và con bê. Và con lợn nái với đàn con của nó nữa…Ôi, phải mất biết bao giờ mệt nhọc mới bắt được con lợn nái ấy với đàn lợn con nhanh thoăn thoắt! Chúng sẽ bắt con gà trống, lũ gà mái ấp và những con vịt của gia đình Fontaines cho. Và đống táo và củ từ trong các thùng trữ thực phẩm. Và bột, và gạo, và đậu khô. Và món tiền trong ví của tên Yankee. Chúng sẽ lấy hết sạch và để cả nhà chết đói.

 - Chúng sẽ không lấy được. Nàng kêu to và tất cả quay những bộ mặt sửng sốt về phía nàng, sợ nàng đâm loạn trí trước tin dữ. Ta sẽ không chịu đói! Chúng sẽ không lấy được những thứ đó!

 - Cái gì thế, Scarlett? Có chuyện gì vậy?

 - Con ngựa! Con bò cái! Đàn lợn! Chúng sẽ không lấy được những thứ đó! Tôi sẽ không để cho chúng lấy!

 Nàng quay phắt lại bốn người đày tớ da đen đang co rúm lại với nhau ở cửa, những bộ mặt đen bệch ra thành màu tro.

 - Đầm lầy, nàng nói nhanh.

 - Đầm lầy nào?

 - Đầm lầy ven sông ấy, đồ ngu! Đem đàn lợn ra đầm lầy. Tất cả các người. Nhanh lên, Pork, anh và Prissy bò xuống gầm nhà, xua lợn ra. Suellen, em và Carreen lấy mấy cái làn bỏ đầy thức ăn, ních đến hết mức vào, và chạy vào rừng. Mammy, u lại giấu các đồ bạc xuống giếng đi. Và Pork! Pork, nghe đây, đừng có đứng đực ra thế kia! Đưa ba tôi đi cùng với. Đừng có hỏi tôi là đi đâu! Bất kỳ nơi nào! Ba đi với Pork, ba nhé. Thế, ba cừ lắm.

 Ngay cả trong cơn hoảng loạn, nàng vẫn nghĩ đến những gì có thể xảy đến với tâm thần chập choạng của ông Gerald nếu ông trông thấy những bộ quân phục xanh. Nàng dừng lại, hai tay chắp vào nhau vặn vẹo. Tiếng thút thít sợ hãi của bé Wade đang níu lấy váy Melanie càng làm cho nàng thêm hoang mang.

 - Em phải làm gì đây, chị Scarlett? Giọng Melanie cất lên bình tĩnh giữa những tiếng rên khóc và tiếng chân nháo nhác chạy đi chạy lại. Mặc dầu mặt trắng bệch như tờ giấy và toàn thân run rẩy, nhưng chính sự điềm tĩnh trong giọng Melanie đã làm cho Scarlett vững vàng lại, nhắc cho nàng thấy rằng mọi người đang chờ lệnh nàng, đang trông đợi sự hướng dẫn của nàng.

 - Con bò cái và con bê, nàng nói nhanh. Chúng nó đang ở trong bãi chăn ấy. Cô lấy con ngựa và lùa chúng vào đầm lầy….

 Nàng chưa nói dứt câu, Melanie đã giựt váy  khỏi bàn tay níu chặt của Wade và xuống thềm, chạy đến chỗ con ngựa, vừa chạy vừa kéo cao tà váy xòe rộng. Scarlet vừa thoáng thấy đôi chân gày nhẳng dưới những lớp váy trong váy ngoài bay lòa xòa thì Melanie đã nhảy lên yên, chân đung đưa không tới bàn đinh thúc ngựa. Nàng nắm lấy cương, dận gót vào mạn sườn con vật, rồi đột ngột kìm lại, mặt co rúm lại kinh hãi.

 - Con tôi! Nàng kêu lên. Ôi, con bé bỏng của tôi! Bọn Yankee sẽ giết nó mất! Đưa cháu cho em!

 Tay đặt trên núm yên, nàng đang sắp sửa tụt xuống nhưng Scarlett đã kêu lớn:

 - Đi tiếp đi! Cứ đi đi! Đưa con bò đi! Tôi sẽ lo cho cháu. Tôi đã bảo cô, cứ đi đi mà. Chẳng lẽ cô lại nghĩ rằng tôi để cho chúng động đến con của Ashley hay sao! Đi đi!

 Melanie ngoái nhìn một cách tuyệt vọng, nhưng rồi thúc gót vào mình ngựa và phóng về phía bãi chăn gia súc, làm sỏi bắn tung tóe.

 Scarlett nghĩ: “Mình thật không ngờ lại thấy Melly Hamilton cưỡi ngựa theo phong cách đàn ông”. Rồi nàng chạy vào trong nhà. Wade theo sát gót nàng, nức nở, cố túm lấy tà váy bay phất phơ của mẹ. Khi nhảy ba bậc một lên thềm, Scarlett trông thấy Suellen và Carreen tay khoác làn chạy đến phòng để thức ăn và Pork cầm tay ông Gerald lôi sềnh sệch về phía sau nhà. Ông Gerald thì làu bàu và vùng vằng như trẻ con.

 Từ sân sau, vẳng đến tiếng the thé của Mammy:

 - Prissi! Mầy chui xuống gừm nhà, bắt dững con nợn con đưa cho tau. Mầy thừa bết nà tau quá to không chui nọt dững cái manh ván nầy. Dilcey, nại đây bỉu cái con nhãi vô tích xự nầy..

 “Thế mà mình cứ tưởng nhốt lợn dưới gầm nhà để không ai ăn cắp được là sáng kiến lắm”, Scarlett vừa nghĩ, vừa chạy vào phòng riêng. “Ôi tại sao mình không đóng một cái chuồng cho chúng ở ngoài đầm lầy nhỉ?”

 Nàng kéo phăng cái ngăn kéo trên cùng của bàn giấy và bới đống quần áo cho đến khi nắm chặt chiếc ví của tên Yankee trong tay. Nàng vội vàng moi chiếc nhẫn ngọc thạch và đôi hoa tai kim cương giấu trong làn đựng đồ khâu và nhét chúng vào ví. Nhưng biết giấu ví vào đâu bây giờ? Trong nệm giường? Trên ống khói? Hay ném xuống giếng? Nhét vào trong ngực áo? Không, tuyệt đối không nên để đây? Nó có thể hằn rõ qua corsse và nếu bọn Yankee thấy thế, chúng sẽ lột trần nàng để lục soát.

 “Nếu chúng làm thế thì mình chết mất!” nàng điên cuồng nghĩ.

 Dưới nhà, loạn xị tiếng chân chạy rầm rập và những giọng nói nức nở. Trong cơn cuồng loạn, Scarlett ước gì có Melanie bên cạnh, Melly với giọng nói bình tĩnh, Melly xiết bao dũng cảm cái hôm nàng bắn chết tên Yankee. Melly, một mình bằng ba người khác. Melly…Ồ, Melly đã nói gì nhỉ? À phải, đứa bé!

 Nắm chặt chiếc ví, Scarlett chạy qua hành lang dến căn buồng bé Beau đang ngủ trong nôi. Nàng ẵm nó lên. Thằng bé thức giấc quơ quơ những nắm tay nhỏ xíu và dãi chảy đầm đìa.

 Nàng nghe thấy tiếng Suellen gọi: “Đi thôi, Carreen! Đi thôi! Lấy thế là đủ rồi. Ôi, em bé, nhanh lên nào!” Ở sân sau, vang lên tiếng eng éc       điên cuồng, tiếng ủn ỉn phẫn nộ và, chạy ra cửa sổ, Scarlett thấy Mammy lạch bạch hớt hơ hớt hải qua ruộng bông, mỗi cánh tay cắp một con lợn con giẫy giụa. Đằng sau bà, Pork cũng mang hai con và đẩy ông Gerald đi trước. Ông Gerald bước thấp bước cao trên những luống đất, tay vung chiếc can.

 Nhoài mình ngoài cửa sổ, Scarlett kêu lên:

 - Đưa con lợn nái đi, Dilcey! Bảo Prissy xua nó ra. Chị có thể lùa nó qua cánh đồng.

 Dilcey ngước nhìn lên, bộ mặt da đồng hun phờ phạc. Trong tạp dề của bác ta là một chồng bát đĩa, dao đĩa bằng bạc. Bác chỉ xuống gầm nhà.

 - Con nợn nái cắn Prissy và hãm nó trong gừm nhà.

 “Khá khen cho con lợn nái” Scarlett nghĩ thầm. Nàng hối hả trở về buồng và vội vã thu thập nốt từ chỗ giấu những chiếc vòng trâm cài, hình trái tim lồng ảnh và cốc mà nàng đã thấy trong người tên Yankee bị bắn chết. Nhưng giấu chúng ở đâu bây giờ? Không thể một tay ẵm bé Bill và cầm ví, tay kia ôm các đồ nữ trang linh tinh nọ. Nàng bèn đặt thằng bé lên giường.

 Vừa rời tay nàng ra, nó khóc ré lên, làm nàng nảy ra một sáng kiến. Còn có chỗ giấu nào tốt hơn là cái tã lót của một đứa trẻ sơ sinh? Nàng nhanh nhẹn lật xấp thằng bé, kéo áo nó lên và nhét chiếc ví vào trong tã lót. Bị vần vò như thế, nó khóc to hơn và nàng vội vàng buộc chặt chiếc tã hình tam giác quanh đôi chân giãy giụa của nó.

 “Nào”, nàng hít một hơi thật sâu, “bây giờ thì ra đầm lầy”

 Ẵm đứa bé khóc thét một bên nách, tay kia ghì chặt bọc đồ nữ trang vào người, nàng chạy vào hành lang trên gác. Đột nhiên, đôi chân thoăn thoắt của nàng dừng lại, đầu gối bủn rủn vì sợ. Ngôi nhà sao mà lặng lẽ! Sao mà im ắng một cách dễ sợ! Phải chăng mọi người đã đi hết, bỏ mặc mình nàng ở lại? Không có ai đợi nàng ư? Nàng không muốn họ bỏ nàng lại một mình. Thời buổi này, mọi chuyện đều có thể xảy ra với một người đàn bà độc trọi, khi bọn Yankee tới…

 Một tiếng động nhỏ làm nàng giật bắn người và, quay phắt lại, nàng trông thấy đứa con trai bị quên bẵng của mình thu lu bên lan can cầu thang, mắt thao láo  kinh hoàng. Nó định nói, nhưng cổ họng chỉ thót lên thót xuống không ra tiếng.

 - Đứng dậy, Wade Hamilton, nàng vội vã ra lệnh. Đứng dậy mà đi, bây giờ má không bế con được.

 Nó chạy lại với nàng, như một con vật nhỏ khiếp sợ, túm lấy váy nàng, úp mặt vào đấy. Nàng cảm thấy hai bàn tay bé nhỏ của nó sờ soạng qua những nếp váy tìm chân nàng. Nàng xuống cầu thang, mỗi bước đều bị hai bàn tay Wade kéo lại. Nàng hung dữ nói: “Buông tao ra, Wade! Buông tao ra mà đi lấy!”. Nhưng thằng bé chỉ càng bám chặt thêm.

Đến đầu cầu thang, toàn bộ nhà dưới như dâng lên vồ vập chào nàng. Tất cả các đồ đạc thân yêu tạo thành tổ ấm của nàng như thì thầm: “Vĩnh biệt! Vĩnh biệt!” Một tiếng nấc dâng lên cổ nàng. Thư phòng nơi bà Ellen ngày xưa miệt mài làm việc, để ngỏ cửa và nàng thoáng thấy một góc cái bàn viết cũ. Kia, phòng ăn với những chiếc ghế bị xô đẩy xộc xệch và thức ăn còn trên các đĩa. Này đây trên sàn, những tấm thảm nhỏ do chính tay bà Ellen dệt và nhuộm lấy. Và kia nữa, bức chân dung cũ của bà ngoại Robillard, ngực hơi lộ, tóc vấn thật cao trên đầu và cánh mũi nheo nheo như tuồng họa sĩ muốn tạo cho bộ mặt luôn luôn có một vẻ kiêu kỳ của người quí phái. Tất cả những gì tạo nên một phần những kỷ niệm xa xưa nhất của nàng, tất cả những gì gắn liền với những rễ sâu nhất trong nàng đều thì thào: “Vĩnh biệt! Vĩnh biệt! Scarlett O’Hara!”

 Bọn Yankee sẽ đốt hết những thứ này…đốt sạch!

 Đó là hình ảnh cuối cùng nàng mang theo về ngôi nhà mình, hình ảnh cuối cùng nếu không kể những gì nàng có thể nhìn thấy từ chỗ ẩn nấp trong rừng hoặc ngoài đầm lầy – những ống khói cao và mái nhà xập đổ trong lửa thiêu.

 “Ta không có bụng nào mà bỏ ngươi”, nàng thầm nghĩ, răng đánh đàn vì sợ. “Ta không có bụng nào bỏ ngươi. Cha ta đâu có muốn rời ngươi. Ông đã bảo chúng muốn đốt ngươi thì đốt ông luôn cho rồi. Vậy thì ta sẽ chịu lửa thiêu cùng với ngươi bởi vì ta cũng không có bụng dạ nào bỏ ngươi. Ngươi là tất cả những gì còn lại của ta”.

 Quyết định thế rồi, nàng bớt sợ hãi và trong ngực nàng chỉ còn lại một cảm giác giá băng, như thể mọi hi vọng cũng như mọi lo sợ đều đã đông lại. Trong khi đứng đó, nàng nghe thấy vẳng từ con đường giữa hai hàng cây trong ấp tiếng vó ngựa đông đảo, tiếng hàm thiếc lách cách và tiếng gươm lọc xọc trong vớ và một giọng rắn rỏi hô: “Xuống ngựa” Nàng vội cúi xuống bé Wade bên cạnh và nói, giọng thúc bách nhưng dịu dàng lạ lùng.

 - Buông mẹ ra, Wade, con yêu quí! Con chạy thật nhanh xuống gác, qua sân sau, hướng về phía đầm lầy. Ở đấy có Mammy và cô Melly. Chạy nhanh đi, cục cưng, đừng sợ.

 Thấy giọng mẹ đổi khác hẳn, thằng bé ngước lên nhìn và Scarlett kinh hoàng thấy cái vẻ hiện lên trong mắt nó không khác gì một con thỏ non bị mắc bẫy.

 “Ôi, lạy Đức Mẹ Đồng Trinh!” nàng cầu nguyện. “Xin đừng để nó lên cơn co giật. Đừng…nhất là trước mắt bọn Yankee. Không nên để cho chúng biết là chúng ta sợ”. Và thấy thằng bé chỉ túm váy mình chặt hơn, nàng nói dõng dạc.

 - Hãy là một tiểu trượng phu, Wade. Chúng nó chỉ làm một đám Yankee chết tiệt!

 Và nàng đi xuống cầu thang gặp bọn chúng.

Sherman đang thực hiện cuộc hành quân xuyên qua Georgia

[60]

[60], từ Atlanta đến biển. Đằng sau ông, Atlanta chỉ còn là những đống đổ nát bốc khói: đạo quân áo xanh khi rút ra, đã châm lửa đốt thành phố. Trước mặt ông là ba trăm dặm lãnh thổ hầu như không có ai bảo vệ, trừ một số dân binh của bang và đội vệ binh địa phương gồm toàn ông già và thiếu niên.

 Đây, bang Georgia phì nhiêu rải rác những đồn điền, nơi nương náu của đàn bà, trẻ con, những người rất già và những nô lệ da đen. Trên suốt một vạt rộng tám mươi dặm, quân Yankee đang cướp bóc, đốt phá. Hàng trăm ngôi nhà ngùn ngụt lửa, hàng trăm ngôi nhà vang tiếng giày đinh. Nhưng đối với Scarlett, nhìn những tên mặc quân phục xanh tràn vào tiền sảnh, đó không phải là một chuyện trên qui mô toàn bang. Đó là chuyện hoàn toàn riêng tư, một điều ác nhằm vào nàng và những người thân của nàng.

 Nàng đứng ở chân cầu thang, đứa trẻ sơ sinh ẵm trong tay, Wade nép sát một bên, giấu đầu vào những nếp váy, trong khi bọn Yankee ào ạt sục khắp nhà, thô bạo xô nàng để lên gác, lôi đồ đạc, bàn ghế ra hiên trước, xọc lưỡi lê và dao vào nệm ghế, và moi móc tìm của quí cất giấu. Trên gác, chúng đang xé toạc các đệm nằm và mền lông chim, bới tung lên khiến hành lang đầy những lông chim lả tả bay xuống đầu nàng. Nỗi cuồng nộ bất lực dập tắt nốt chút sợ hãi còn sót lại trong nàng, nhưng nàng đành chỉ khoanh tay nhìn chúng tha hồ cướp phá.

 Viên trung sĩ phụ trách là một người bé nhỏ, tóc hoa râm, chân vòng kiềng, phồng má nhai thuốc lá. Y tới chỗ Scarlett trước tất cả những tên khác và nhổ bừa xuống sàn, bắn cả vào váy nàng.

 - Đưa cái vật cô nắm trong tay cho tôi.

 Nàng đã quên những đồ nữ trang mà nàng định giấu và, với một vẻ khinh bỉ mà nàng hy vọng là cũng hùng hồn như bức chân dung bà ngoại Robillard, nàng quẳng chúng xuống sàn và gần như khoái trá với cái cảnh gầm ghè tranh giành nhau tiếp theo đó.

 - Phiền cô cho tôi cái nhẫn và đôi hoa tai kia.

 Scarlett kẹp chắc đứa bé vào nách, cho mặt nó quay xuống đất, đỏ bừng. Trong khi nó khóc thét, nàng tháo đôi hoa tai thạch lựu, quà cưới của ông Gerald tặng bà Ellen, rồi rút chiếc nhẫn sapphire lớn của Charles tặng làm vật đính hôn.

 - Đừng có ném. Đưa cho tôi, tên trung sĩ chìa tay ra. Bọn con hoang ấy đã vơ vét đủ rồi. Cô có còn gì khác không?

  Mắt y nhìn xói vào corsse của nàng.

 Trong một lúc, Scarlett tưởng như sắp ngất xỉu, nàng đã cảm thấy những bàn tay thô bạo thọc vào ngực hoặc lần cởi nịt bít tất của nàng.

 - Tất cả chỉ có thế, nhưng tôi chắc các ông có thói quen lột trần những nạn nhân của các ông.

 - Ồ, không cần, tôi tin lời cô, viên trung sĩ vui vẻ nói: y lại nhổ nước miếng và quay đi. Scarlett ẵm lại đứa bé cho ngay ngắn và cố dỗ nó, tay đặt lên tã lót ở chỗ giấu cái ví, cảm ơn Thượng Đế đã run rủi cho Melanie có một đứa con mới lọt lòng và đứa bé ấy lại có một cái tã.

 Nàng nghe thấy tiếng ủng nện ầm ầm trên gác, tiếng ken két đồ đạc bị kéo trên sàn, tiếng đồ sứ và gương rơi vỡ loảng xoảng, tiếng rủa tục tằn khi chúng không tìm ra một vật gì quý giá. Từ phía sân, vẳng đến những tiếng to: “Vặt đầu chúng đi! Đừng để chúng chạy thoát!” hòa với tiếng quang quác của lũ gà, vịt, ngỗng. Nàng thấy thót tim khi nghe thấy tiếng éc đau đớn đột nhiên bị dập tắt bởi một phát súng lục và nàng biết con lợn nái đã chết. Con Prissy trời đánh! Nó đã chạy trốn, bỏ lại con vật. Cầu sao lũ lợn con không việc gì! Cầu sao cả nhà đến đầm lầy an toàn! Nhưng chả biết thế nào mà lường.

 Nàng đứng lặng trong tiền sảnh trong khi bọn lính sôi sục xung quanh, thét lác và chửi thề ngậu xị. Những ngón tay của Wade, trong cơn khiếp đảm, cứ bám riết lấy váy nàng. Nàng có thể cảm thấy thân hình run rẩy của nó áp chặt vào người nàng, nhưng nàng không thể nói những lời trấn an nó. Nàng cũng không dám thốt ra một lời nào với bọn Yankee, dù là cầu khẩn, phản đối hay phẫn nộ. Nàng chỉ có thể cảm ơn Thượng Đế là đầu gối vẫn còn đủ sức đỡ nàng, cổ còn đủ cứng để cất cao đầu. Nhưng khi một tiểu đội lính râu ria khệ nệ xuống cầu thang, mang nặng những đồ vật ăn cắp và nàng thấy thanh gươm của Charles trong tay một tên trong bọn, thì nàng bật kêu lên.

 Thanh gươm đó thuộc về Wade. Nó đã từng thuộc về cha và ông nội của Wade và nàng đã cho thằng bé vào dịp sinh nhật vừa rồi. Cả nhà đã biến sự kiện thành một nghi lễ hẳn hoi. Melanie đã khóc những giọt nước mắt tự hào và thương nhớ. Nàng hôn Wade và bảo nó phải lớn lên thành một người lính dũng cảm như cha nó và ông nội nó, Wade rất tự hào và thường trèo lên cái bàn bên dưới chỗ treo gươm để vỗ vỗ vào nó. Scarlett có thể cắn răng nhìn những tài sản của chính nàng ra khỏi nhà trong những bàn tay xa lạ đáng ghét, nhưng đến nước này thì nàng không chịu đựng nổi…không thể giương mắt nhìn chúng cướp đi niềm tự hào của đứa con trai bé bỏng của nàng. Nghe thấy tiếng mẹ kêu, Wade đang chúi đầu vào váy mẹ quay ra ghé mắt nhìn và qua một tiếng nấc lớn, bỗng can đảm lên, mở được miệng. Vươn một tay ra, nó kêu:

 - Của tôi!

 - Các người không lấy cái đó được! Scarlett nói nhanh, tay cùng vươn ra.

 - Không được lấy, hả? tên lính nhỏ con cầm thanh gươm ấy vừa nói vừa nhăn nhở cười với nàng, vẻ trâng tráo. Ồ, ta cứ lấy đấy! Đó là một thanh gươm nổi loạn!

 - Không…không đúng. Đó là một thanh gươm từ thời chiến tranh Mexico. Các người không được phép lấy! Ôi, đại úy – nàng kêu lên, quay sang viên trung sĩ – xin ông bảo anh ta trả thanh gươm cho tôi!

 Khoái trí vì được đề bạt như thế, viên trung sĩ bước tới.

 - Đưa cho ta xem thanh gươm ấy, Bub, y nói.

 Miễn cưỡng, tên lính nhỏ bé đưa thanh gươm cho y.

 - Cán nó bằng vàng thỏi đấy, hắn nói.

 Viên trung sĩ xoay xoay nó trong tay, giơ cái cán lên ánh mặt trời để đọc những chữ khắc trên đó.

 - “Tặng đại tá William R. Hamilton, y đánh vật với từng chữ. “Quà của ban Tham Mưu của ông. Vì lòng dũng cảm. Buena Vista. 1847”

 - Này cô, y nói. Tôi cũng đã từng ở Buena Vista.

 - Thế à, Scarlett nói, giá băng.

 - Thật đấy. Dạo ấy oánh nhau ác lắm, để tôi kể cho cô nghe. Trong cuộc chiến tranh hiện giờ, tôi chưa hề thấy oánh nhau rữ như trong cuộc chiến ấy. Vậy ra thanh gươm này là của ông thằng bé này hở?

 - Phải.

 - Thôi được, cho nó giữ, viên sĩ quan nói, y đã khá thỏa mãn với số đồ nữ trang đã được buộc kỹ trong khăn tay.

 - Nhưng nó có cái cán bằng vàng thỏi mà, tên lính vẫn tiếc rẻ.

 - Ta để nó lại cho cô ta có cái mà nhớ đến chúng ta, viên trung sĩ nhe răng cười.

 Scarlett cầm lấy thanh gươm, thậm chí không buồn nói “Cảm ơn”. Tại sao nàng lại phải cảm ơn bọn ăn cắp ấy đã trả lại của cải của chính nàng? Nàng ghì thanh gươm vào người trong khi tên kỵ binh nhỏ con cãi vã và tranh giành với viên trung sĩ.

 - Thề có Chúa, tôi sẽ cho bọn nổi loạn chết tiệt này một cái gì cho chúng nhớ đời, cuối cùng, tên lính nói khi viên trung sĩ cáu tiết bảo hắn cút đi với ma quỉ và không được cãi lại. Tên nhỏ con sầm sầm đi ra sau nhà và Scarlett thấy dễ thở hơn. Chúng đã không nói gì đến chuyện đốt nhà. Chúng đã không bảo nàng ra khỏi nhà để chúng châm lửa. Có thể…có thể…Bọn lính từ trên gác và từ ngoài sân kéo vào tiền sảnh.

 - Có gì không? Viên trung sĩ hỏi.

 - Một con lợn và một số gà, vịt.

 - Một ít ngô, củ từ và đậu. Đúng là cái con mụ phù thủy ta trông thấy trên lưng ngựa đã báo động.

- Vậy ta rút nhá

[61]

[61].

 - Ở đây chả có gì mấy, trung sĩ ạ. Ông đã lấy món đồ nữ trang rồi. Ta nên đi luôn trước khi cả vùng biết tin ta đến mà đề phòng.

 - Các anh có đào bên dưới nhà sấy không? Chúng thường chôn của ở dưới đó.

 - Không có nhà sấy.

 - Đã sục các lều nô chưa?

 - Chẳng có cái gì ngoài bông. Chúng tôi châm lửa đốt rồi.

 Trong khoảnh khắc, Scarlett thấy lại những ngày dài nóng nực ngoài ruộng bông, lại cảm thấy lưng đau ghê gớm, hai vai trầy da tê dại. Bao ngày công sức đổ xuống sông xuống biển. Số bông đã đi đứt.

 - Thực tế, cô chẳng có của nả gì mấy, nhể?

 - Quân đội các ông đã từng đến đây, nàng lạnh lùng nói.

 - Quả thế. Hồi tháng Chín, chúng tôi có ở quanh vùng, một tên lính nói, tay vân vê một cái gì. Tôi quên mất.

 Scarlett thấy vật hắn cầm là chiếc đê khâu bằng vàng của bà Ellen. Biết bao lần nàng đã thấy nó lấp lánh chuyển động trên những đồ khâu của bà Ellen. Trông thấy nó, nàng đau đớn nhớ lại bàn tay mềm mại đã mang nó. Giờ nó nằm trong bàn tay, bẩn thỉu sần chai của kẻ xa lạ kia và chẳng bao lâu nó sẽ bay biến lên miền Bắc, chụp trên đầu ngón tay một phụ nữ Yankee nào đó hãnh diện được dùng của ăn cắp. Cái đê khâu của bà Ellen.

 Scarlett cúi gục đầu để kẻ thù khỏi thấy mình khóc và những giọt nước mắt từ từ giỏ xuống đầu đứa bé. Qua hàng nước mắt nhòe nhòe, nàng trông thấy đám lính tiến ra cửa, nghe thấy tiếng viên trung sĩ lớn tiếng hô mệnh lệnh bằng một giọng thô kệch. Chúng đang đi khỏi và ấp Tara không bị thiêu, nhưng lòng còn đau đớn nhớ đến bà Ellen, nàng hầu như không cảm thấy mừng. Tiếng gươm lách cách và tiếng vó ngựa chỉ làm nàng hơi nguội dịu một chút và nàng đứng ngây đó, đột nhiên sức lực và thần kinh rã rượi, trong khi chúng phóng theo lối đi giữa hàng cây, tên nào tên nấy mang nặng những vật ăn cắp: quần áo, chăn mền, tranh ảnh, gà vịt và con lợn nái.

 Rồi mũi nàng ngửi thấy mùi khói và nàng quay lại. Quá lử lả sau cơn căng thẳng, nàng không còn sức để lo khoản bông nữa. Qua những cửa sổ mở của phòng ăn, nàng trông thấy khói lừ dừ tỏa lan từ những lều hắc nô. Thế là đi đứt số bông. Thế là đi đứt khỏan tiền dự định để trả thuế và đáp ứng một phần những nhu cầu cần thiết của cả nhà để sống qua mùa đông khắc nghiệt. Nàng cũng chẳng biết làm sao được, mà đành chỉ đứng nhìn. Trước kia nàng đã thấy những vụ cháy bông, nên biết là rất khó dập tắt, ngay cả trong trường hợp có đông người xúm vào cứu chữa. Đội ơn Chúa, khu lều cách xa nhà! Đội ơn Chúa, hôm nay lại không có gió đưa tàn lửa tới mái đại sảnh!

 Đột nhiên, nàng quay ngoắt lại, cứng người ra như con chó săn chỉ điểm 

[62]

[62]và kinh hãi giương mắt nhìn qua tiền sảnh, xuôi theo hành lang có mái che dẫn xuống bếp. Từ đó bay ra một làn khói.

 Nàng đặt đứa bé xuống một chỗ giữa tiền sảnh và nhà bếp. Tới một chỗ khác, nàng rút khỏi bàn tay níu chặc của Wade, xô nó vào tường, rồi lao vào nhà bếp đầy khói để lùi ngay lại, ho sặc sụa, nước mắt giàn giụa vì khói. Một lần nữa, nàng nhào vào, tay ấp vạt váy lên mũi.

 Căn bếp tối om, có độc một cửa sổ nhỏ đèn ánh sáng trời, khói dầy đặc bưng lấy mắt, nhưng nàng có thể nghe thấy tiếng lửa reo phần phật. Đưa tay lên ngang cặp mắt hấp háy, nàng nhìn thấy những ngọn lửa nhỏ bò qua sàn bếp về phía tường. Kẻ nào đã lấy những thanh củi cháy trong lò đem rắc khắp nhà bếp và sàn gỗ thông, khô nẻ như bông bùi nhùi, lập tức bén lửa và bốc phụt lên như vòi phun nước.

 Nàng chạy bổ trở về phòng ăn, vớ lấy một tấm thảm nhỏ trên sàn, làm đổ rầm hai cái ghế.

 “Mình sẽ không bao giờ dập được…không bao giờ, không bao giờ! Ôi, lạy Chúa, giá có ai giúp sức! Ấp Tara đi đời rồi…đi đời rồi! Ôi, lạy Chúa! Đây chính là việc làm của thằng khốn kiếp đó: nó đã dọa là sẽ cho mình một vố nhớ đời mà! Ôi, giá mà mình cứ để cho nó lấy thanh gươm thì đâu đến nỗi!

 Trong hành lang, nàng đi qua đứa con trai nằm ở một góc với thanh gươm của nó. Hai mắt nó nhắm nghiền và mặt nó có một vẻ bình yên thư thái siêu phàm.

 “Lạy Chúa! Nó chết rồi! Chúng đã làm nó chết khiếp!” Nàng đau xót nghĩ thầm, nhưng vẫn chạy qua nó tới chỗ xô nước uống vẫn đặt ở hành lang cạnh cửa bếp.

 Nàng nhúng một đầu thảm vào xô và, sau khi hít một hơi thật sâu, lại lao vào căn phòng đầy khói, rồi sập cửa lại sau lưng. Trong một thời gian tưởng như bất tận, nàng vừa lảo đảo và ho sặc sụa, vừa đập tấm thảm vào những ngọn lửa nhanh chóng phụt lên ngoài tầm tay nàng. Hai lần tà váy dài của nàng bén lửa và nàng dùng tay dập tắt. Nàng ngửi thấy mùi tóc mình cháy khét lẹt khi nó xổ tung ra khỏi những chiếc kẹp và xà xuống vai. Lửa vẫn nhanh hơn nàng, lan về những bức tường hành lang, như những con rắn uốn khúc và quăng mình. Kiệt sức, Scarlett biết rằng không còn hy vọng gì.

 Đúng lúc ấy, cửa bật mở và luồng gió hút quạt lửa bốc cao hơn. Cửa lại đóng đánh rầm và trong làn khói cuồn cuộn gần như bưng lấy mắt. Scarlett trông thấy Melanie vừa lấy chân giẫm lửa vừa vung một vật gì nặng đen đen. Nàng thấy cô em chồng loạng choạng ho, thoáng thấy bộ mặt nhợt nhạt đanh lại, đôi mắt hấp him như hai vạch nhỏ, cái thân hình mảnh dẻ cúi trước ngã sau theo nhịp quật lên quật xuống của tấm thảm trong tay Melanie. Trong một thời gian vô tận nữa, cánh sát cánh họ lao đao vật lộn và Scarlett có thể thấy đám lửa thu hẹp dần. Thế rồi, bất thình lình Melanie quay lại phía nàng, hét lên và lấy hết sức dập vào vai nàng. Scarlett thấy tất cả tối xầm lại và ngã xuống trong một đám khói xoáy lốc.

 Khi mở mắt dậy, nàng thấy mình đang nằm ở hiên sau, đầu thoải mái gối lên lòng Melanie. Nắng chiều lấp lánh trên mặt nàng. Mặt, tay và vai nàng bỏng rát không chịu nổi. Khói vẫn cuồn cuộn bao quanh những lều nô như những đám mây dày và mùi bông cháy nồng nặc. Scarlett trông thấy những sợi khói vật vờ bay ra từ nhà bếp và lồng lộn ráng nhỏm dậy.

 Nhưng Melanie vừa đẩy nàng nằm trở lại vừa bình tĩnh nói.

 - Nằm im, chị thân yêu. Lửa đã được dập tắt.

 Nàng nằm yên một lát, mắt nhằm nghiền, thở phào nhẹ nhõm và nghe thấy tiếng phì dãi của đứa bé sơ sinh ngay bên cạnh cùng tiếng nấc của Wade. Âm thanh này làm nàng yên tâm: vậy ra nó không chết, đội ơn Chúa. Nàng mở mắt ngước nhìn gương mặt Melanie: những lọn tóc cháy sém, mặt đen như mồ hóng, nhưng mắt long lanh đầy phấn khích và miệng mỉm cười.

 - Trông cô như người da đen ấy, Scarlett thì thầm, mệt mỏi giụi đầu vào cái gối đặc biệt là cặp đùi mềm mại của Melanie.

 - Còn chị thì giống như gã hề trong cuộc diễn trò của một đoàn hát rong, Melanie điềm đạm đáp.

 - Tại sao cô lại phải đánh tôi.

 - Chị thân yêu, tại lưng chị đang bén lửa. Em không ngờ là chị ngất. Tuy nhiên, Chúa chứng giám những điều chị trải qua hôm nay thừa chỉ để giết chị…Em đưa mấy con vật vào rừng xong xuôi an toàn là quay về liền. Em lo muốn chết khi nghĩ đến chị trơ trọi một mình với cháu bé. Bọn Yankee có…có hại chị không?

 - Nếu cô định nói theo nghĩa là hiếp thì không, Scarlett nói.

 Nàng cố gắng ngồi dậy và khẽ rên. Mặc dầu đùi Melanie êm thật, nhưng nền nhà ở hiên sau, nơi nàng đang nằm, lại rất cứng.

 - Nhưng chúng đã cướp đi tất cả, tất cả mọi thứ. Chúng ta đã mất hết…Chà, có gì mà trông cô lại có vẻ sung sướng đến thế?

 - Chúng ta đã không mất nhau, và các con của chúng ta không sao và chúng vẫn có một mái nhà trên đầu, Melanie nói, giọng ngân nga như hát. Và thời buổi này, đó là mức tối đa mà người ta có thể hy vọng…Lạy Chúa, Beau ta dấm đài rồi! Khéo bọn Yankee ăn cắp cả những tã lót dự trữ của nó rồi chắc. Nó…Scarlett, có cái gì trong tã nó thế này?

 Đột nhiên hoảng sợ, nàng thọc tay vào lưng thằng bé và lôi ra chiếc ví. Trong một lúc nàng nhìn nó như chưa từng thấy bao giờ, rồi phá lên cười hết hồi này đến hồi khác, hồn nhiên vui vẻ, hoàn toàn không chút thần kinh.

 - Không ai ngoài chị có thể nghĩ ra cách ấy, nàng thốt lên và ôm lấy cổ Scarlett hôn. Chị thật tuyệt vời!

 Scarlett để cho Melanie hôn vì quá mệt không cưỡng được, vì những lời khen làm lòng nàng dịu lại và trong căn bếp tối đầy khói, đã nảy sinh một niềm kính trọng lớn hơn đối với cô em chồng, một cái gì như tình đồng chí gắn bó hơn.

 “Phải công nhận là cô ta luôn luôn có mặt khi mình cần đến cô ta”, nàng miễn cưỡng tự nhủ.

CHƯƠNG XXVIII

 Rét đến đột ngột vào một đợt sương giá ghê gớm. Những cơn gió lạnh run người luồn dưới khe cửa và làm cho những ô kính cửa sổ gắn không chặt rung lên lạnh tanh đơn điệu. Những chiếc lá cuối cùng cũng rụng khỏi những cành cây trơ trụi. Chỉ còn những hàng thông, in sẫm bóng lạnh lẽo trên trời tai tái, là vẫn giữ bộ xiêm áo lá. Nhưng con đường đỏ đầy vết lún đông như sành. Cái đói cưỡi những ngọn gió đến khắp vùng trong bang Georgia.

 Scarlett chua chát nhớ lại cuộc trò chuyện với cụ bà Fontaine. Vài cái buổi chiều cách đây hai tháng, mà tưởng như đã bao năm trong dĩ vãng, khi bộc bạch với bà lão là nàng đã trải qua điều xấu nhất có thể, nàng đã nói những lời từ đáy tâm can. Giờ đây, nhận xét ấy nghe như một sự khoa trương của một cô nữ sinh. Trước kia bọn lính của Sherman đến ấp Tara lần thứ hai, nàng đã có một số của cải bằng lương thực và bằng tiền, nàng có những người láng giếng khấm khá hơn nàng và óc sô bông khả dĩ giúp nàng cầm cự đến mùa xuân. Bây giờ, bông đã đi tong, lương thực đã đi tong, tiền thì vô dụng vì không có lương thực mà mua và tình cảnh của láng giêng còn khốn khổ hơn nàng. Chí ít nàng còn có con bò cái và con bê, mấy con lợn con và con ngựa. Những người láng giếng chẳng còn gì ngoài những thứ ít ỏi giấy được trong rừng hoặc chô kịp xuống đất.

 Ngôi nhà của gia đình Tarleton, “ngọn đồi đẹp”, đã bị đốt trụi và bà Tarleton cùng bốn người con gái hiện phải sống trong nhà người quản lý. Nhà Munroe  gần Lovejoy cũng bị san bằng. Chái nhà gỗ của đồn điền Mimosa đã cháy, và chỉ nhờ chất vữa dày xtuyco bền chắc của thân nhà chính và những cố gắng quyết liệt của những nữ chủ nhân Fontaine cùng đám nô lệ của họ xông vào dập lửa bằng chăn, mền ướt mà ngôi đại sảnh còn tồn tại. nhà Calvert một lần nữa thoát được mồi lửa, nhờ sự xin giùm của Hilton, viên quản lý người Yankees, song trâu, bò, lợn, gà bị bắt đi hết, ngô bị cướp sạch không còn một bắp.

 Ở ấp Tara cũng như khắp Hạt, vấn đề bao trùm là lương thực. Hầu hết các gia định không có gì người số củ từ và lạc còn sót lại cộng với các loại thú thỉnh thoảng săn được trong rừng. Được cái gì, họ đều chia sẻ cho bạn bè ít may mắn hơn, như họ vẫn làm thế trong những ngày sung túc hơn. Nhưng chẳng bao lâu đã đến lúc không còn gì để chia sẻ.

 Ở ấp Tara, những hôm Pork gặp may, trên bàn ăn có thịt thỏ hoặc oposum, hoặc cá. Những ngày khác chỉ có một ít sữa, hạt hồ đào, quả đậu nướng và củ từ. Lúc nào cũng đói, Scarlett có cảm giác như quay đâu cũng có những bàn tay chìa ra, những cặp mắt khẩn cầu. Cứ thấy thế, nàng lại gần như phát rồ, vì nàng cũng đói chẳng kém gì họ.

 Nàng ra lệnh giết con bê vì nó bú mất quá nhiều lượng sữa quí giá và đêm ấy, họ ăn nhòe thịt bê tươi đến nỗi tất cả đều ốm vì bội thực. Nàng biết lẽ ra nên giết một con trong đám lợn con nhưng nàng cứ hoãn hết ngày này sang ngày khác, hy vọng có thể nuôi chúng lớn lên. Giờ chúng còn bé tí. Nếu giết bây giờ ăn chả bõ dính răng, đợi một thời gian thịt sẽ dồi dào hơn nhiều. Tôi tối, nàng bàn với Melanie xem có nên cho Pork cưỡi ngựa mang một ít đô la xanh đi mua lương thực không. Nhưng vì sợ cả ngựa lẫn tiền có thể bị tịch thu, hai chị em lại ngần ngại. Họ không biết bọn Yankee hiện ở đâu. Chúng có thể cách đó cả ngàn dặm mà cũng có thể ngay bên kia sông. Một lần bí quá, Scarlett đã toan thân hành cưỡi ngựa đi kiếm thức ăn, nhưng cả nhà nhao nhao phản đối, sợ nàng chạn trán với bọn Yankee, khiến nàng từ bỏ ý định.

 Pork sục sạo khá xa, đôi khi đêm không về nhà và Scarlett cũng chẳng hỏi xem bác ta đi đâu. Khi thì bác mang thú săn về, khi thì dăm bắp ngô hoặc một bị đậu khô. Có lần bác xách về một con gà trống, bảo là bắt được trong rừng. Cả nhà ăn ngon lành, nhưng với một ý thức phạm tội, vì biết thừa là Pork đã đánh cắp con gà cũng như lấy trộm ngô và đậu khô. Một đêm sau đó không lâu, vào lúc cả nhà đã đi ngủ, bác gõ của phòng Scarlett và rụt rè phô ra một cẳng chân lấm tấm vết đạn ghém. Trong khi nàng băng bó, Pork lúng túng giải thích rằng trong khi định chui vào một cái chuồng gà ở Fayetteville, bác ta đã bị phát hiện. Scarlett không hỏi đó là chuồng gà nhà ai, mà chỉ dịu dàng vỗ vỗ vào vai bác, rưng rưng nước mắt. Những người da đen đôi khi thật ngu ngốc và lười biếng đến phát cáu, nhưng họ có một lòng trung thành tiền bạc không mua chuộc nổi, một ý thức gắn bó sắt son với những người chủ da trắng khiến họ liều mạng để bữa nào cũng có thức ăn bày trên bàn.

 Giá vào thời kỳ khác thì những vụ trộm lặt vặt của Pork ắt đã thành chuyện nghiêm trọng, có khi phải phạt roi cũng nên. Giá vào thời kỳ khác, hẳn nàng đã buộc phải xử trí, xoàng ra cũng phải nghiêm khắc quở mắng. “ Hãy luôn luôn nhớ”, bà Ellen thường dặn, “rằng con phải chịu trách nhiệm về sự an lạc tinh thần cũng như vật chất cuả những người da đen mà Chúa đã giao phó cho con trông nom. Con phải hiểu rằng họ giống như trẻ con, và cũng như trẻ con, họ cần được bảo vệ chống lại bản thân mình. Và con phải nêu gương tốt cho họ”.

Nhưng giờ đây, Scarlett tạm xếp lời răn dạy ấy vào góc trong cùng của tâm thức. Nàng không còn đặt việc khuyến khích ăn trộm (mà có khi là ăn trộm của những người khó khăn hơn mình cũng nên) thành vấn đề mắc mớ trong lương tâm nữa. Thực tế nàng coi  nhẹ khía cạnh đạo đức của chuyện này. Thay vì phạt hoặc quở trách, nàng chỉ tiếc là Pork đã bị bắn.

 - Anh phải thận trọng hơn, Pork ạ. Chúng tôi không muốn mất anh. Không có anh, chúng tôi biết làm ăn ra sao? Anh rất tốt và trung thành. Khi nào lại có tiền dư dả, tôi sẽ mua cho anh một cái đồng hồ vàng và cho khắc lên đó một câu trong Kinh Thánh : “Tốt lắm, kẻ nô lệ ngoan ngoãn và trung thành”.

Pork được khen, hớn hở và khẽ xoa cẳng chân đã được băng bó.

 - Câu í nghe hay tuệt, cô Scarlett. Cô trông chừng bao rờ thì có được tiền í?

 - Tôi không biết, Pork ạ, nhưng tôi sẽ có, một ngày nào đó, bằng cách nào đó.

 Nàng liếc mắt nhìn Pork, một cái nhìn cay đắng cuồng bạo đến mức khiến bác ta đâm lúng túng.

 - Một ngày nào đó, khi chiến tranh kết thúc, tôi sẽ có hàng đống tiền và lúc ấy, tôi sẽ không bao giờ đói rét nữa. Không ai trong chũng ta sẽ còn bị đói rét nữa. Tấ cả chúng ta sẽ mặc quần áo đẹp, ngày nào cũng có gà quay và….

 Rồi nàng dừng lại. Điều lệ nghiêm khắc nhất ở ấp Tara, do chính nàng đặt ra và thi hành triệt để, là không ai được nhắc đến những món ngon đã ăn trong quá khứ, hoặc  những món mà mình thèm ăn.

 Pork lẳng lặng ra khỏi phòng trong khi nàng đăm chiêu nhìn trân trân vào khoảng không xa vắng. Ngày xưa, trong cái quá khứ đã chết hẳn, cuộc sống thật phức tạp, đầy những vấn đề rắc rồi. Nào là vấn đề làm sao chiếm được tình cảm của Ashley trong khi vẫn làm tình làm tội một tá chàng trai theo đuổi bám quanh. Nào là những hư hỏng nho nhỏ cần phải giấu cha mẹ, nào là những cô gái ghen tuông cần coi khinh nhau cần làm lành, nào là những kiểu áo và vải vóc cần chọn lựa, các kiểu tóc khác nhau cần thử và bao nhiêu, ôi, biết bao nhiêu vấn đề khác cần quyết định! Bây giờ, cuộc sống thật đơn giản lạ lùng. Bây giờ, điều quan trọng duy nhất là làm sao có đủ cái ăn để khỏi chết đói, đủ cái mặc để khỏi chết rét và một mái nhà không quá dột nát trên đầu.

 Chính trong những ngày này, Scarlett đã mơ đi mơ lại cơn ác mộng mà sau này còn ám ảnh nàng trong nhiều năm. Lần nào cũng vẫn chỉ là một giấc mộng ấy chi tiết không thay đổi, nhưng mỗi lần mức độ khủng khiếp một tăng lên, và nỗi sợ phải thấy nó trở lại ám ảnh nàng cả trong những lúc tỉnh. Nàng nhớ như in những sự kiện trong cái hôm nàng mơ thấy nó lần đầu tiên.

 Đã mấy ngày liền, mưa lạnh kéo dài. Trong nhà, mọi người rét run vì gió lùa và ẩm ướt. Củi trong lò sưởi ướt, khói mù và không tỏa ấm được mấy tí. Không có gì ăn ngoài sữa, kể tử bữa điểm tâm, và củ từ đã cạn và các bẫy câu cùng cần câu của Pork không thu hoạch được gì. Hôm sau, chắc phải thịt một con lợn con, nếu muốn có chút gì ăn. Những bộ mặt căng thẳng vì đói, trắng cũng như đen, đăm đắm nhìn nàng với một yêu cầu câm lặng: cái ăn! Khéo nàng đến phải cử Pork đi mua chút gì, đánh liều với khả năng mất ngựa. Rủi hơn nữa Wade lại bị sưng họng, sốt hầm hầm mà bắc sĩ chẳng có, thuốc thì không. Vừa đói, vừa mệt vì phải chăm con, Scarlett nhờ Melanie trông cho một lúc để về giường chợp đi một giấc. Chân lạnh toát, nàng trằn trọc trở mình mãi không ngủ được, tâm tư trĩu xuống dưới trọng lượng của lo sợ và tuyệt vọng. Nàng nghĩ hòai nghĩ hủy : “Mình phải làm gì đây? Minh biết quay về đâu? Có ai trên đời giúp được mình không nhỉ?”

 Tất cả sự yên ổn của thế giới biến đi đâu mất rồi? Tại sao không có ai, không có người nào lực cường trí xảo đỡ gánh nặng này cho nàng. Nàng không biết phải mang nó cách nào. Thế là nàng ngụp vào một giấc ngủ bất an.

  Nàng đang ở giữa một vùng xa lạ mông muội, dày đặc sương mù đến nỗi giơ tay trước mặt không thấy rõ. Đất dưới chân nàng chao đảo. Đó là một vùng đất ma, lặng tờ một im lặng rợn người và nàng bị lạc vào đó, lạc và khiếp hãi như một đứa bé trong đêm. Nàng đói và rét như cắt ruột. Nàng sợ những gì đang rình rập trong sương mù đến nối định kêu thét lên mà không được. Có những cái gì trong đám sương với tay ra định túm lấy váy nàng, kéo nàng xuống mặt đất rung chuyển chao đảo nơi nàng đang đứng – những bàn tay lặng lẽ, tàn bạo, những bàn tay ma quỷ. Thế rồi, nàng đoán rằng đâu đây, trong bóng tối dày đặc bao quanh nàng chắc phải có nơi trú ẩn, sự cứu giúp, một bến nương náu ấm áp. Nhưng nó ở đâu? Liệu nàng có thể tới đó được trước khi những bàn tay nọ túm được nàng và kéo nàng xuống cái đầm lầy?

 Đột nhiên, nàng thấy mình đang chạy, chạy như điên qua sương mù, vừa ;a thét vừa vươn tay ra để chỉ ôm lấy không khí trống rỗng và sương mù ẩm ướt. Đâu rồi. chỗ náu ấy? Nó né tránh nàng, nhưng vẫn còn đó, lẩn quất đâu đây. Giá mà nàng tới được đó! Nếu nàng có thể tới đó, nàng sẽ an toàn! Nhưng sự khiếp sợ làm nàng rủn chân, cái đói khiến  nàng muốn ngất xỉu. Nàng hét lên một tiếng tuyệt vọng và thức dậy, thấy bộ mặt lo lắng của Melanie cúi xuống và bàn tay Melanie lay gọi nàng tỉnh.

 Giấc mơ ấy cứ trở đi trở lại mỗi lần nàng đi ngủ với một cái dạ dày rỗng. Mà dạ dày rỗng là việc thường xuyên. Cơn ác mộng khủng khiếp đến nỗi nàng đâm sợ ngủ, mặc dầu nàng tự nhủ rằng chả có cái gì đang sợ cả. Một giấc mơ về sương mù thì có cả.Một giấc mơ về sương mù thì có gì khiến nàng khiếp đảm đến thế. Chẳng có gì hết… Tuy vậy, cứ nghĩ đến việc lại rơi tõm vào cái vùng đầy sương mù ấy, nàng lại hoảng lên, đến nỗi nàng đâm quen ngủ với Melanie để nhờ cô ta đánh thức mỗi khi thấy nàng rên rẩm quằn quại, dấu hiệu chứng tỏ nàng lại rơi vào móng vuốt của cơn mê ấy.

 Sự căng thẳng thần kinh khiến nàng gầy và xanh xao. Khuôn mặt mất vẻ tròn trĩnh xinh xắn, gòm má nhô lên, làm nổi bật đôi  mắt xanh xếch, khiến nàng có cái vẻ một con mèo đói lang thang.

 “Không có những chuyện mộng mị, ban ngày đối với mình cũng đã đủ giống một cơn ác mộng rồi”, nàng tuyệt vọng nghĩ thầm và bắt đầu có thói quen dành khẩu phần hàng ngày để ăn đúng trước lúc đi ngủ.

 Vào tuần Noel, Frank Kenedy và một tốp nhỏ từ ban quân nhu sục tới ấp Tara, trong một cuộc săn lùng vô vọng nhằm kiếm chút thóc lúa và súc vật cho quân đội. Trông họ như một toán cướp rách rưới, cưỡi trên những con ngựa tập tễnh, thở thì phò, rõ ràng không đủ điều kiện làm ngựa chiến. Cũng như các con vật của mình, những người lính này đã thành phế nhân và được rút khỏi mặt trận tiền tuyến: tất cả, trừ Frank đều mất một tay hay một mắt hoặc bị cứng khớp. Phần lớn mặc áo ca-pốt xanh tước của tù binh Yankee và trong một khoảnh khắc kinh hoàng, những người ở ấp Tara đã tưởng quân của Sherman trở lại.

Đêm ấy, họ nghỉ lại ở đồn điền, ngủ trên sàn phòng khách nhỏ, khoan khoái ngả lưng trên tấm thảm nhung vì đã mấy tuần nay họ chưa được ngủ dưới một mái nhà hoặc trên một thứ gì mềm hơn lá thông rải trên mặt đất rắn. Mặc dầu rách rưới và râu ria xồm xoàm bẩn thỉu, họ là những người có giáo dục, nói chuyện có duyên, vui đùa dí dỏm tán tụng và tỏ ra rất sung sướng được qua đêm Giáng sinh trong một đại sảnh, giữa những người phụ nữ xinh đẹp như họ vẫn quen lệ trong những ngày xa xưa. Không chịu bi bi kịch hóa chiến tranh, họ một mực nói tếu cho các cô cười và đem lại cho ngôi nhà bị cướp bóc trần trụi một nốt vui tươi nhẹ nhàng sau bao ngày buồn bã.

 - Gần như ngày xưa, hồi chúng ta thường tổ chức liên hoan tại nhà chị nhỉ? Suellen sung sướng ngây ngất nhớ lại có một chàng bồ trong nhà và cô không rời mắt khỏi Frank Kenedy. Scarlett ngach nhiên thấy Suellen có thể gần như xinh đẹp mặc dầu vẫn tiếp tục gầy rộc từ trận ốm thập tử nhất sinh. Má cô ửng đỏ và mắt long lanh một ánh sáng dịu.

 “Chắc nó  mê anh ta thật”, Scarlett khinh bỉ nghĩ thầm. “ Mình dám chắc nó có thể gần ra hồn người nếu nó kiếm được tấm chồng, dù đó là anh chàng Frank nhăng nhít”

 Carreen cũng rạng rỡ lên một chút và tối hôm ấy, mặt cô bớt đi phần nào cái vẻ mộng du mọi khi. Cô phát hiện ra một trong những người lính này có quen Brent Taleton và đã ở bên chàng hôm chàng hy sinh, và cô tự hẹn với mình là sau bữa tối sẽ tranh thủ nói chuyện riêng thật lâu với  người này.

 Trong bữa ăn tối, tất cả mọi người ngạc nhiên khi thấy Melanie ráng vượt lên tính rụt rè cố hữu và gần như sôi nổi hoạt bát. Nàng cười đùa và gần như làm duyên – tuy không hẳn thế- với một  người lính và anh ta vui vẻ đáp lại bằng những cử chỉ nịnh đầm kỳ cục. Scarlett biết điều đó đòi hỏi một cố gắng cả lớn cả về cả tinh thần lẫn thể xác vì Melanie vốn nhút nhát tới độ cứ đứng trước nam giới là như bị cực hình. Hơn nữa, nàng rất yếu. Nàng khăng khăng là mình đã khỏe và còn làm nhiều hơn cả Dilcey, nhưng Scarlett biết là nàng còn ốm. Khi nhấc vật gì lên, mặt nàng tái đi và nàng có cái kiểu ngồi phịch xuống sau những lúc ráng sức như thể đôi chân không đỡ nổi mình nữa. Nhưng đêm nay, cũng như Suellen và Carreen, nàng làm tất cả những gì có thể làm được để các chiến binh tận hưởng một đêm Noel thú vị. Riêng mình Scarlett không khoái gì các vị khách  Toán lính góp khảu phần ngô sấy và thịt bạc nhạc của mình vào bữa ăn tối gồm các món đầu khô. lại và táo khô hầm mà Mammy bày trước mặt họ, và tuyên bố đó là bữa ăn ngon nhất của họ trong bao tháng nay. Scarlett nhìn họ ăn và cảm thấy bứt rứt khó chịu. Chẳng những nàng tiếc rẻ từng miếng họ ăn, mà còn nớm nớp sợ họ phát hiện ra, bằng cách nào đó,  rằng Po rk đã giết một con lợn con ngày hôm trước. Bây giờ nó được treo trong phòng để thức ăn và nàng đã hung dữ cảnh cáo tất cả nhà là sẽ móc mắt kẻ nào nhắc đến con lợn con với các vị khách hoặc lộ cho họ biết anh chị em nó đang an toàn trong chuồng ngoài đầm lầy. Đám ma đói này có thể ngốn cả con trong một bữa và, nếu biết còn lũ lợn sống ngoài kia, họ có thể trưng dụng chúng cho quân đôi. Nàng cũng lo ngay ngáy về con bò cái và con ngựa và ước gì chúng được giấu ngoài đầm lầy, thay vì buộc trong cánh rừng ở cuối bãi chăn gia súc. Nếu ban quân nhu trưng thu đám gia súc của nàng, ấp  Tara sẽ không thể sống qua mùa đông. Sẽ không có cách nào thay thế chúng. Còn như quân đội ăn bằng gì, nàng cũng bất cần. Để mặc quân đội lo ăn cho quân đội... nếu họ có thể tự xoay sở lấy. Phần nàng, lo ăn cho người nhà cũng đã đủ mệt rồi.

 Các chiến binh lôi từ ba lô ra mấy chiếc "bánh thông nòng súng" bổ sung vào đồ tráng miệng và đây là lần đầu tiên Scarlett trông thấy cái thứ thực phẩm này của quân đội Liên bang mà xung quanh nó, người ta nói đủ thứ chuyện đùa, gần như xung quanh để tài chấy rận vậy. Trông nó như thanh gỗ xoắn trôn ốc, cháy thành than. Họ thách Scarlett cắn một miếng và khi cắn thử nàng phát hiện ra dưới lớp vỏ ngoài ám khói là bánh ngô không muối. Chả là lính ta hòa bột ngô với nước - và muối, nếu có - đem quấn quanh que thông nòng súng rồi nướng trên đống lửa trại. Nó rắn như đá, nhạt nhẽo như mạt cưa và sau khi cắn một miếng, Scarlett vội vàng đưa trả lại giữa những tiếng cười rộ. Nàng gặp luồng mắt Melanie và cùng một ý nghĩ in rành trên hai gương mặt... "Làm sao họ có thể chiến đấu được nếu chỉ có cái thứ này để ăn."

 Bữa ăn khá vui và ngay cả ông Gerald, lơ đãng ngồi xóc cái ở đầu bàn, cũng khơi được từ tận cùng trí nhớ mù mờ đôi chút phong thái cũ để sắm vai chủ nhân với một nụ cười mơ hồ. Các chàng huyên thuyên trờ chuyện, các nàng tủm tỉm cười với những lời phỉnh nịn... Nhưng khi Scarlett đột nhiên quay sang Frank Kennedy, toan hỏi thăm tin tức bà Pittypat, nàng bắt gặp trên mặt chàng một vẻ khiến nàng quên phắt điều định nói.

 Mắt chàng đã rời mắt Suellen để lang bang  quanh phòng, lướt trên đôi mắt bối rối như trẻ thơ của ông Gerald, trên sàn nhà không thảm trên mặt lò sưởi trần trụi, mất mọi trang trí trên những lò xo gầy run và những đệm ghế rách mà những lưỡi lê Yanke e đã xọc vào, trên tấm gương nứt treo phía trên tủ buýp-phê, trên những khoảng tường sẫm hình vuông nơi treo tranh ảnh trước khi quân kẻ cướp đến, trên bữa ăn đạm bạc, trên những chiếc áo dài vá khéo nhưng cũ kỹ của các nữ chủ nhân, trên cái bao tải đựng bột được may thành một thứ váy cho Wade.

 Frank đang nhớ lại cái đồn điền Tara quen thuộc với chàng hồi trước chiến tranh và mặt chàng lộ  vẻ đau đớn, một vẻ cuồng nộ bất lực và mệt mỏi. Chàng yêu Suellen, mến chị em cô, kính trọng ông Gerald và thật sự mê thích đồn điềnnày. Từ khi Sherman tràn qua Georgia, Frank đã thấy nhiều cảnh ghê gớm trong những chuyến ruổi ngựa khắp bang kiếm lương thực, nhưng không gì đánh vào tim chàng mạnh như ấp Tara lúc này. Chàng muốn làm một cái gì đó cho gia đình O'Ha ra, đặc biệt cho Suellen, nhưng chàng không thể làm gì được. Bất giác, chàng lắc lắc cái đầu tóc mai dài và tặc lưỡi thương hại, đúng lúc Scarlett bắt gặp luồng mắt nhìn của chàng, Frank thấy ánh lửa của lòng tự hào bị xúc phạm trong mắt Scarlett và vội vã cúi gằm xuống đĩa thức ăn, bối rối.

 Mấy chị em rất thèm nghe tin tức. Từ khi Atlanta thất thủ đến nay đã bốn tháng, bưu chính không hoạt động, và họ hoàn toàn không biết bọ Yankee hiệ ở đâu, quân Liên bang làm ăn ra sao, có gì xảy đến với Atlanta và bạn bè cũ. Do công việc đòi hỏi phải đi khắp nơi, Frank thông thạo tình hình như một tờ báo,thậm chí còn hơn, vì chàng có nhiều họ hàng thân thích hoặc quen biết hầu hết mọi người từ Maicon trở ngược lên Atlanta và chàng có thể cung cấp những mẩu chuyện gẫu thú vị mà báo chí bao giờ cũng tước bỏ. Để giấu nỗi bối rối do bị Scarlett bắt chợt, chang vội vã lao vào thông báo một loạt tin Quân Liên bang - chàng cho biết - đã chiếm lại Atlanta sau khi Sherman rút, song chiến tích ấy chẳng có giá trị gì vì Sherman đã đốt cháy trụi thành phố.

 - Nhưng tôi tưởng Altanta đã bị đốt từ cái đêm tôi đi khỏi, Scarlett ngạc nhiên kêu lên. Tôi tưởng quân ta đốt.

 - Ồ, không, cô Scarlett! Frank bất bình kêu lên. Chúng tôi không bao giờ đốt một thành phố nào có đồng bào trong đó! Những gì cô đã trông thấy bốc cháy chỉ là các kho hàng và thùng dự trữ mà chúng tôi không muốn để rơi vào tay bọn Yankee, cũng như những lò thép và đạn dược. Những chỉ thế thôi. Khi Sherman chiếm thành phố, các nhà ở và cửa hàng vẫn còn nguyên không suy suyển. Y cho quân của y đóng ở đó.

 - Nhưng dân chúng thì sao? Y có... y có cho quân giết họ không?

 - Chúng có giết một số... nhưng không phải giết bằng súng đạn, người lính một mắt nói, vẻ hung dũ. Vừa vào Atlanta là Sherman bảo ngay với thị trưởng rằng toàn thể dân thành phố phải di tản, tất cả không trừ một ai. Có rất nhiều người già rõ ràng không thể chịu nổi cuộc hành trình, những người ốm không được di chuyển và những phụ nữ mà... ờ những phụ nữ lẽ ra cũng không nên di chuyển. Và y xua họ đi giữa một cơn mưa lớn chưa từng thấy, hàng trăm hàng nghìn ngưòi, bỏ mặc họ vào ở giữa rừng gần khu "Lâm Thời" và nhắn tướng Hood cho ngưòi đến tiếp nhận họ. Nhiều người đã chết vì sưng phổi và vì không đủ sức chịu đựng cách đối xử ấy.

 - Ồ, nhưng sao ông ta lại làm thế? Họ có thể làm gì hại cho ông ta đâu, Melanie thốt lên.

 - Y bảo y cần thành phố yên tĩnh cho người, ngựa của y nghỉ ngơi, Frank nói. Và quả thật y cho quân mã nghỉ ngơi cho tới giữa tháng Mười Một rồi rút ra. Và cho châm lửa đốt toàn thành phố, đốt sạch sành sanh khi đi khỏi.

 - Ôi, chắc chúng không thể đốt sạch được, hai chị e bàng hoàng kêu lên.

 Thật không thể quan niệm được rằng cái thành phố nhộn nhịp đông dân, đông lính mà họ từng quen thuộc, giờ không còn nữa. Tất cả những ngôi nhà dễ thương dưới bóng cây râm mát, tất cả những cửa hiệu lớn và những khách sạn đẹp đẽ... chắc không thể tan tành hết được. Melanie dường như sắp khóc òa lên, vì nàng được sinh ra ở đấy và không biết có quê hương nào khác. Scarlett thấy lòng mình se lại vì nàng đã đi đến chỗ yêu thành phố đó tha thiết, chỉ sau ấp Tara mà thôi.

 - Phải gần như đốt sạch, Frank vội chữa, hốt hoảng vì vẻ mặt của hai thiếu phụ. Chàng cố tỏ ra vui vẻ vì chàng không ưa làm phụ nữ hoang mang. Những phụ nữ hoang mang bao giờ cũng khiến chàng hoang mang và tự cảm thấy bất lực. Chàng không muốn kể cho họ những điều tệ hại nhất. Thà để họ nghe qua miệng một người nào khác.

 Chàng không thể kể cho họ nghe những gì mà quân ta đã thấy khi trở lại Atlanta; từng dãy bất tận những ống khói đen xì dựng trên những đống tro tàn, hàng chống rui mè cháy dở và hàng đống gạch vụ ngổn ngang lấp nghẽn phố phường, những cây già bị lửa thiêu chết với những cành cháy thành than rụng xuống đất trong gió lạnh. Chàng nhớ lại là cảnh đó đã khiến chàng buồn nôn như thế nào, nhớ lại những lời nguyền rủa cay độc cuả các chiến sĩ Liên bang khi thấy những gì còn sót lại của thành phố. Chàng mong sao những thiếu phụ này không bao giờ phải nghe nói về những điều ghê rợn xung quanh chuyện cướp phá nghĩa trang vì họ ắt chẳng bao giờ quên được là Charles Hamilton và cha mẹ Melanie được chôn ở đó. Quang cảnh nhìn thấy ở nghĩa trang đó đến nay vẫn còn ám ảnh giấc ngủ của Frank Hy vọng tìm thấy nữ trang chôn theo người chết, bọn lính Yankee đã phá toang những hầm mộ, đào bới trong các ngôi mộ. Chúng đã lấy cắp các tử thi, lột những biển đề tên bằng vàng, bằng bạc gắn trên áo quan, những trang trí và tay cầm bằng bạc. Những bộ xương và thi hài, vứt lung tung giữa những quan tài nát vụn, nằm phơi ra thảm hại.

 Frank cũng không thể kể cho họ nghe về lũ chó mèo vô chủ. Phụ nữ vốn rất quý những loài vật cưng này. Nhưng hàng nghìn, hàng nghìn con vật đói, bị bỏ lại vô gia cư khi chủ chúng bị thô bạo xua khỏi thành phố, đã gây chấn động đối với chàng không kém gì cảnh nghĩa trang chó, mèo. Chúng khiếp đảm lang thang rét cóng, đói cuồng, man dại như thú rừng, con khỏe tấn công con yếu, con yếu lại chờ những con yếu hơn chết để ăn thịt và bên trên thành phố bị phá hủy, lũ diều hâu mang điềm gở in hằn thân hình mềm mại của chúng lên bầu trời mùa đông.

 Frank moi móc cố tìm một vài chi tiết giảm nhẹ nào đó làm cho hai chị em đỡ ngậm ngùi.

 - Có một số nhà vẫn nguyên vẹn, chàng nói, những nhà dựng trên những lô đất rộng, cách xa các nhà khác nên không bị bén lửa. Các nhà thời và hội trường Tam điểm cũng vẫn còn. Và cả một số cửa hiệu nữa. Nhưng khu buôn bán và suốt dọc đường sắt và Ngã Năm... phải, khu vực ấy của thành phố thì đã thành bình địa.

 - Vậy cái kho Charles để lại cho tôi, Scarlett chua xót hỏi, cái kho ở mé đường sắt ấy, cũng tiêu rồi phải không?

 - Nếu nó ở gần đường sắt thì tiêu rồi, nhưng...

 Bỗng nhiên chàng mỉm cười. Làm sao mà chàng không nghĩ ra từ trước nhỉ?

 - Đừng buồn các cô! Nhà bà cô Pitty vẫn đứng vững. Nó có bị hư hại đôi chút nhưng vẫn còn đó.

 - Ôi, làm sao nó thoát được?

 - À, chả là nhà xây bằng gạch và đâu như là ngôi nhà duy nhất ở Atlanta được lợp bằng đá đen, thành thử không bị bén tàn lửa, ấy là tôi đoán thế. Với lại, đó là một trong những ngôi nhà cuối cùng ở đầu phía bắc thành phố và ở mạn ấy, lửa cháy không dữ lắm. Tất nhiên, bọn Yankee đóng tại đó cũng phá phách kha khá. Thậm chí chúng đã đốt ván sàn và lan can cầu thang bằng gỗ dái ngựa để làm củi, nhưng không sao! Nhà vẫn còn tốt chán. Tuần trước, khi tôi gặp bà Pitty ở Maicon...

 - Anh có gặp cô tôi ư? Bà có khỏe không?

 - Rất khỏe. Rất khỏe. Khi tôi nói với bà là nhà bà còn đứng vững, bà kiền quyết định trở về ngay. Có nghĩa là... nếu cái ông da đen Peter ấy để cho bà về. Rất nhiều người ở Atlanta đã trwro về nhà, vì họ bắt đầu ngài ngại Maicon. Sherman không đánh chiếm Maicon, nhưng ai nấy đều sợ bọn lính càn của Wilson có thể đến đó trong một ngày gần đây và Wilson thì còn tệ hơn Sherman.

 - Nhưng họ thật ngớ ngẩn, không còn nhà cửa gì thì về làm gì! Ở vào đâu?

 - Cô Scarlett ạ, họ dựng lán và lều gỗ để ở tạm, hoặc từng nhóm sáu, bảy gia đình một chem chúc trong những nhà hiếm hoi còn đứng vững. Và họ đang tìm cách xây dựng lại, Vậy đó cô Scarlett, đứng vội nói là họ ngớ ngẩn. Cô cũng hiểu người Atlanta như tôi. Họ gắn bó mật thiết với thành phố này, như người Charleston gắn bó với Charleston, và bọn Yankee với một lần đột phá đâu có đủ để rứt hẳn họ lìa xa nó. Về những gì liên quan đến thành phố này là một nơi đô hội chen vai thích cánh, xô đẩy lẫn nhau quá đáng. Song có lẽ tại tôi sinh trưởng ở nông thôn và không ưa thành thị. Và tôi xin thưa với các cô, những người trở về trước là khôn ngoan. Những người về sau cùng sẽ không tháy một thanh gỗ hoặc một phiến đá, một viên gạch nào của nhà mình, vì ai nấy đều xô nhau đi vơ vét những thứ còn sót lại ở khắp thành phố để dựng lại chỗ ở. Mới hôm kia thôi, tôi thấy bà Merriwether và cô Maybelle cùng mụ da đen của họ đi thu nhặt gạch bằng một cái xe cút kít. Và bà Meade thì bảo tôi là bà tính dựng một cái lều gỗ khi ông bác sĩ trở về giúp bà. Bà nói bà đã ở một cái lều gỗ hồi mới đặt chân đến Atlanta, khi nó còn gọi là Marthasville và bây giờ có lặp lại như cũ cũng chả sao. Dĩ nhiên, bà nói đùa thế thôi, nhưng qua đó, các cô có thể thấy tâm lý mọi người ra sao.

 - Tôi thấy họ đầy nghị lực, Melanie nói, vẻ tự hào. Chị có thấy thế không, Scarlett?

 Scarlett gật đầu, lòng tràn ngập một niềm vui thích bạo liệt và tự hào về thành phố quê hương thứ hai của mình. Như Frank nói, đó là  một nơi chen vai thích cánh, xô đẩy nhau trắng trợn và chính vì thế mà nàng thích nó. Nó không thủ cựu, lạc hậu như các thành phố cũ và nó ngồn ngộn một sức sống ngạo ngược chẳng khác gì nàng. "Mình cũng giống Atlanta", nàng nghĩ thầm. "Bọn Yankee với một lần đốt phá không đủ để đánh quỵ mình".

 - Nếu cô Pitty trở vè Atlanta, có lẽ ta cũng nên quay về với cô, chị Scarlett ạ, Melanie nói, ngắt quãng dòng suy nghĩ của nàng. Trơ trọi một mình, khéo cô đến chết vì sợ mất.

 - Làm sao tôi có thể rời bỏ đây được, Melly? Scarlett bực dọc hỏi lại. Nếu cô háo hức muốn đi thì cứ đi, tôi không ngăn.

 - Chao, ý em đâu phải thế, chị thân yêu, Melanie kêu lên, mặt đỏ bừng khổ tâm. Em thật vô tâm! Dĩ nhiên, chị không thể rời ấp Tara được và... và em chắc bác Peter và chị bếp có thể lo liệu được cho cô.

 - Không có cái gì ngăn cô đi cả, Scarlett xẵng giọng tuyên bố.

 - Chị biết rằng em không thể ỏ chị, Melanie đáp. Và em... phải không có chị thì em cũng đến chết vì sợ mất.

 - Tùy cô thôi. Vả lại, cô sẽ không bắt được tôi quay lại Atlanta đâu. hễ họ dựng lại được dăm nóc nhà là Sherman sẽ quay lại đốt nốt cho mà xem.

  - Y sẽ không quay lại đâu, Frank nói và mặc dầu cố gượng vui, mặt chàng vẫn xịu xuống. Y đã đi xuyên qua bang đến tận bờ biển. Savannah vừa bị chiếm tuần này và nghe đồn bọn Yankee đang tiếp tục tiến vào nam Carolina.

 - Savannah bị chiếm!

 - Phải. Chà, các cô, Savannah thất thủ là điều không thể tránh được. Mặc dù đã huy động tất cả nhân lực... huy động bất kỳ ai còn lết bước đi được, mà vẫn không đủ người để giữ. Các cô có biết rằng khi bọn Yankee tiến đánh Milledgeville, người ta đã phải gọi tất cả thiếu sinh quân ở các trường võ bị, bất kể nhỏ tuổi đến đâu, và thậm chí còn mở cửa nhà lao để mộ tân binh? Phải, người ra đã tha tất cả những phạm nhân nào sẵn sàng chiến đâu và hứa sẽ ân xá nếu họ sống qúa chiến tranh. Nhìn những chú bé thiếu sinh quân đứng trong hàng ngũ cùng với bọn ăn cắp và giết ngưòi mà tôi gai cả người.

 - Họ thả bọn phạm nhân để chúng đến cướp bóc chúng tôi ư?

 - Không, cô Scarlett, đứng có cuống lên thế. Họ còn ở cách đây rất xa và hơn nữa, họ đang trở thành những chiến binh cử. Tôi cho rằng không có gì ngăn cản một tay đạo chích trở thành một dũng sĩ, có phải không?

 - Tôi thấy đó là một điều tuyệt diệu, Melanie dịu dàng nói.

 - Còn tôi thì không thấy thế, Scarlett nói thẳng toẹt. Dù sao đi nữa, quanh rừng này đã khá đủ bọn kẻ cắp rình mò, rồi, phần vì bọn Yankee và...

 Nàng kịp thời hãm lại nhưng cánh đàn ông đã cười rộ.  - Phần vì bọn Yankee và phần vì ban quân nhu của ta, họ bổ sung nốt, và Scarlett đỏ mặt.

 - Nhưng còn đạo quân của tướng Hood đâu? Melanie vội xen vào. Chắc ông có thể giữ được Savannah chứ.

 - Chà cô Melanie, Frank ngac nhiên nói, giọng trách móc. Mạn dưới này không phải là địa bàn của tướng Hood. Ông đang chiến đấu ở mạn trên, ở Tennessee, tìm cách kéo bọn Yankee ra khỏi Georgia.

 - Và cái mẹo vặt của ông ta mới hữu hiệu làm sao? Scarlett thốt lên mỉa mai. Ông ta để bọn Yankee trới đánh tung hoành khắp bang chúng ta, trong khi chỉ có một dúm học sinh, phạm nhân và vệ binh đại phương bảo vệ chúng tôi.

 - Con gái, ông Gerald như bừng tỉnh, nói, chớ có báng bổ. Mẹ nghe thấy thì mẹ buồn lắm đấy.

 - Con nói thế đấy, bọn Yankee trời đánh! Scarlett đang cơn thịnh nộ. Và con sẽ không bao giờ gọi chúng bằng tên gì khác,

 Nghe nhắc đến bà Ellen, mọi người đều cảm thấy lúng túng và cuộc trò chuyện dừng bặt . Melanie lại phải xen vào.

 - Khi ở Maicon, anh có gặp India và Honey Wilkes không? Các cô ấy... họ có được tin gì về ali không?

 - Cô Melly, cô biết là nếu tôi được tin gì về ali thì tôi đã từ Mailcon phóng ngay lập tức đến đây để báo cho cô biết, Frank nói giọng trách móc. Không, họ không được tin gì cả, nhưng... mà thôi, cô đừng quá lo lắng về ali, cô Melanie ạ. Tôi biết đã lâu cô không được tin anh ấy, song ta không thể mong luôn luôn được tin về một người đang ở trong tù, phải không nào? Với lại, điều kiện trong nhà tù Yankee không đến nỗi tệ như trong nhà tù của ta đâu. Nói cho cùng, bọn Yankee vẫn dồi dào lương thực, thực phẩm, đầy đủ thuốc men và chăn mền. Chúng không như ta... chính quân ta còn thiếu ăn, huống hồ là tù binh.

 - Phải, bọn Yankee dồi dào mọi thứ, Melanie chua chát nói, nhưng chúng đâu có cho tù binh. Điều ấy, anh còn lạ gì, Kennedy. Anh nói những lời vừa rồi chỉ cốt để an ủi tôi, Anh biết ở đó các chiến sĩ của ta chết đói, chết rét và chết bệnh, không bác sĩ, không thuốc men, chỉ vì bọn Yankee hết sức căm thù chúng ta! Ôi, giá chúng ra có thể quét sạch mọi tên Yankee khỏi mặt trái đất! Ôi, tôi biết ali đã...

 - Đừng có nói vậy! Scarlett kêu lên, tim thót lên tận cổ. Chừng nào chưa có ai nói là ali đã chết, trong tim nàng vẫn còn le lói chút hy vọng là chàng còn sống, nhưng nàng cảm thấy nếu nàng nghe thấy có người thốt ra những tiếng ấy thì chính lúc đó, chàng sẽ chết.

 - Thôi bà Wilkes, bà đừng quá lo cho ông nhà, người một mắt an ủi. Tôi đã bị bắt sau trận Manassas đầu tiên, sau đó được trao đổi và trong khi tôi bị giam, chúng cho tôi ăn những thứ bổ béo nhất, nào gà quay, nào bánh bích quy nóng giòn.

 - Tôi cho là ông nói dối, Melanie nói với một nụ cười yếu ớt và đó là dấu hiệu mạnh dạn đầu tiên Scarlett thấy nàng biểu lộ với một người đàn ông. Ông nghĩ thế nào?

 - Tôi cũng nghĩ thế, ngưòi một mắt nói và vỗ đùi cười ha hả.

 - Nếu tất cả sang phòng nhỏ, tôi sẽ xin hát tặng mấy bài hát mừng Chúa Giáng sinh, Melanie nói, vui thích được dịp chuyển sang chuyện khác. Cây đàn dương cầm là thứ duy nhất bọn Yankee không mang đi được. Nó sai dây ghê gớm phải không, Suellen?

 - Sai kinh khủng, Suellen đáp, sung sướng mỉm cười ra hiệu với Frank.

 Nhưng khi tất cả rời khỏi phòng ăn, Frank tụt lại, giật giật tay áo Scarlett.

 - Tôi có thể nói chuyện riêng với chị được không?

 Trong một lúc thần hồn nát thần tính, nàng đã sợ chàng sẽ hỏi về đàn gia súc và nàng chuẩn bị tinh thần để bịa ra một chuyện nghe lọt tai.

 Khi không còn ai trong phòng, họ đến bên lò suởi; sự vui vẻ giả vời mới đây còn thắp sáng diện mạo của Frank trước mặt những người khác, giờ đã tắt ngấm và Scarlett thấy chàng giống nhu một ông già. Mặt chàng khô và nâu như những chiếc lá theo gió bay lả tả trên bãi cỏ ấp Tara.. Chàng lơ đãng vuốt những chòm râu má màu hoe lư thưa, lồm xồm và loáng thoáng điểm bạc và trước khi nói, hắng giọng nghe đến khó chịu.

 - Tôi rất thương tiếc bà Ellen, chị Scarlett ạ.

 - Xin anh đứng nói đến chuyện ấy.

 - Và ba chị... bị như thế từ khi...

 - Phải... ba tôi... ba tôi không còn như xưa nữa, như anh thấy đấy.

 - Chắc hẳn ba chị thương mẹ chị lắm.

 - Ô, Kennedy, tôi đã xin anh đừng nói đến...

 - Tôi xin lỗi, chị Scarlett, và Frank bối rối nhún hết chân nọ sang chân kia. Tình thật, tôi có chuyện muốn thưa với ba chị, nhưng bây giờ, tôi thấy nói ra cũng vô ích.

 - Kennedy, không chừng tôi có thể giúp anh cũng nên. Anh thấy đấy... bây giờ..., tôi là chủ gia đình.

 - Thế thì tôi... Frank mở đầu và lại bứt rứt cào râu. Thật tình. Phải, chị Scarlett ạ, tôi định hỏi ba chị xin cho cưới Suellen.

  - Ô, Scarlett kêu lên vừa ngạc nhiên vừa thích thú, có nghĩa là anh chưa ngỏ lời cầu hôn Suellen với ba tôi? Vậy mà anh đã theo đuổi nó hàng bao năm rồi.

 Chàng đỏ mặt và cưòi ngượng ngập, nom như một chú bé nhút nhát rụt rè.

 - A, tôi... tôi không biết cô ấy có đồng ý tôi hay không. Tôi lớn tuổi hơn cô ấy nhiều quá vả lại... có biết bao cậu điền trai rập rình quanh ấp Tara.

 "Hừ!" Scarlett nghĩ thầm, họ rập rình quanh tôi chứ đâu phải quanh nó.

 - Và hiện giờ tôi cũng chưa biết cô ấy có ưng tôi không. Tôi chưa bao giờ hỏi cô ấy, song chắc cô ấy cũng biết tình cảm của tôi ra sao. Tôi... tôi đã tính xin phép ông O'Hara và nói thật với ông. Chị Scarlett, hiện nay, tôi không có lấy một xu nhỏ. Trước kia, tôi rất nhiều tiền, chị tha lỗi cho tôi đã nhắc đến chuyện ấy, nhưng lúc này, tất cả tài sản của tôi chỉ là con ngưạ, àv bộ quần áo mặc trên người. Chị thấy đấy, khi nhập ngũ, tôi đã bán hầu hết ruộng đất và được bao nhiêu tiền, bỏ tất vào quỹ công trái Liên bang. Và chị chẳng lạ gì bây giờ công trái đáng giá như thế nào, không bằng tờ giấy dùng để in nó. Và dù thế nào đi nữa, bây giờ tôi cũng chả còn tờ nào, vì chúng đã cháy hết khi bọn Yankee đốt nhà chị gái tôi. Tôi biết là mình cũng to gan nên mới dám hỏi cô Suellen trong khi trong túi không có một xu, nhưng.. ấy, chuyện là thế đấy. Tôi vẫn nghĩ không biết cuộc chiến tranh này rồi sẽ xoay vần ra sao. Tôi có cảm tưởng như sắp đến lúc tận thế. Chúng ta hiện không thể chắc chắn về điều gì cả... và tôi nghĩ nếu chúng tôi đính hôn thì sẽ là một nguồn an ủi lớn cho tôi và có khi cả cho cô Suellen nữa. Điều đó có thể sẽ là một cái gì chắc chắn. chị Scarlett, tôi sẽ không xin cưới cô Suellen trước khi tôi có thể lo liệu cho cô ấy và tôi không biết đến bao giờ tôi mới làm được chuyện ấy. Nhưng nếu chị coi tình yêu chân thật là đáng giá thì chị có thể yên trí về mặt này, cô Suellen sẽ giàu có, nếu như không giàu về những phương diện khác.

  Frank nói những lời cuối cùng bằng một thái độ đường hoàn giản dị làm Scarlett xúc động mặc dầu nàng thấy câu chuyện thật buồn cười. Nàng không sao hiểu nổi là trên đời lại có người yêu được Suellen. Nàng thấy cô em gái mình cực kì ích kỉ, luôn luôn kêu rên và nhiễm nặng cái thói mà nàng chỉ có thể gọi là tai ác.

 - Đươc, anh Kennedy, nàng niềm nở nói, mọi chuyện tốt đẹp cả thôi. Tôi dám chắc tôi có thể trả lời thay ba tôi được. Ba tôi xưa nay vẫn qúi anh và vẫn mong cho Suellen lấy anh.

 - Thật không? Frank kêu lên, mặt ngời ngời hạnh phúc.

 - Phải đúng thế, Scarlett đáp, cố giấu một nụ cười khi nàng nhớ lại bao lần ông Gerald đã gầm lên với Suellen qua bàn ăn bữa tối: "Thế nào, tiểu thư? Các anh chàng bồ cuồng nhiệt của cô đã mở mồm ra ngỏ tình chưa? hay là phải để tôi phải hỏi ý định anh Tara sao?

 - Tôi sẽ bảo nó đến với anh, Scarlett mỉm cười và đi sang phong khách.

 Melanie đang dạo đàn. Cây piano sai dây đến thảm hại, nhưng một số nốt vẫn thành thót và Melanie bắt giọng cho mọi người cùng hát bài "Hãy nghe thiên sứ báo tin vui!"

 Scarlett dừng lại. Có thể nào chiến tranh đã tràn qua đây hai lần, và họ đang sống trong một xứ sở bị tàn phá, mấp mé nạn đói, khi mà bài tụng ca Giáng sinh êm đềm này cất lên? Nàng quay phắt lại phía Frank.

 - Ban nãy anh bảo anh có cảm tưởng như sắp đến lúc tận thế, vậy ý anh định nói gì?

 - Tôi sẽ nói thật lòng với chị, chàng chậm rãi nói, nhưng tôi không muốn chị nhắc lại với các cô kia, kẻo họ hoang mang. Chiến tranh không thể tiếp tục lâu hơn nữa. Không có tân binh để bổ sung và con số đào ngũ ngày càng cao... mức cao hơn quân đội chịu thừa nhận. Chị thấy đấy, binh sĩ không thể chịu dược cái nỗi phải xa gia đình khi họ biết rằng những người thân của họ đang chết đói; thế là họ bỏ về nhà tìm cách nuôi gia đình.

 Tôi không thể trách họ, nhưng tình hình ấy làm suy yếu quân đội. Và quân đội không có ăn thì không chiến đấu được, mà cái ăn thì chẳng kiếm đâu ra. Điều đó, tôi biết vì như chị thấy công việc của tôi là lùng lương thực, thực phẩm . Từ khi ta lấy lại Atlanta, tôi đã đi ngang dọc khắp vùng không kiếm đủ cho một con chim giẻ cùi ăn. Suốt một dải ba trăm dặm đổ xuôi phía nam đến Savannah cũng tình trạng như vậy. Người thì đói, đường sắt bị bóc sạch, súng mới không có, đạn dược cạn dần và da không có để đóng giày... Thế, chị thấy đấy, gần như là chung cục rồi.

 Nhưng với Scarlett hi vọng lụi tàn của Liên bang không ngao ngán bằng nhận xét của Frank về tình trạng khan hiếm lương thực, thực phẩm. Trước đây, nàng đã dự định cho Pork đánh xe ngựa, mang vàng và tiền Hợp Chủng quốc đi sục trong vùng, kiếm thức ăn và vải may quần áo. Nhưng nếu những điều Frank nói là đúng thì...

 Nhưng Maicon đã không bị đánh chiếm. Ở đó, chắc phải có cái ăn. Bao giờ toán quân nhu này này lên đường, tới một khoảng cách an toàn, nàng sẽ cho Pork xuất phát đi Maicon, chấp nhận cái nguy cơ là con ngựa qiú giá có thể bị quân đội trưng dụng. Nàng đành phải liều đánh nước bài ấy thôi.

 - Thôi, đêm nay, ta đừng nói những chuyện không vui ấy nữa, anh Kennedy, nàng nói. anh hãy vào ngồi trong cái thư phòng nhỏ của mẹ và tôi sẽ bảo Suellen đến để anh có thể... ờ, để hai người có thể nói chuyện riêng với nhau cho kín đáo.

 Mặt đỏ bừng, miệng mỉm cưới, Frank nhẹ nhàng ra khỏi phòng và Scarlett nhìn theo chàng.

 Thật đáng tiếc là anh ta không thể cưới nó ngay bây giờ, nàng nghĩ thầm "Như thế thì sẽ bớt đi được một miệng ăn."

CHƯƠNG XXIX

 Tháng tư năm sau, tướng Johnston được trả lại cương vị chỉ huy đạo quân cũ đã tan nát của ông, đầu hàng ở Bắc Carolina và chiến tranh kết thúc. Nhưng mãi hai tuần sau, tin đó mới tới ấp Tara. Tại đây, có quá nhiều việc phải làm nên không ai tiêu phí thì giờ vào việc sang các vùng khác và nghe chuyện phiếm, và vì các bạn láng giềng cũng bận rộn như vậy, nên ngưòi ra ít đi lại hỏi thăm nhau và tin tức lan truyền chậm.

 Vụ cày xuân đang rộ và các hạt bông, hạt rau do Pork mang từ Maicon về đã được gieo. Từ sau chuyến đi trở về an toàn với một xe đầy vải may quần áo, hạt giống, gà vịt giăm bông, thịt nạc và bột xay, Pork hãnh diện với thành tích của mình đến nỗi bác ta hầu như không mó tay vào việc gì nữa. Bác ta cứ kể đi kể lại những gian truân trên đường đi, bao nhiều lần hút chết, mô tả những đường ngang lối tắt, bác đã lần theo để trở về. những con đường hầu như không có vết chân người, những vệt đường mòn cũ, những đường chỉ có ngựa đi được. Bác đã đi mất năm tuần, những tuần lễ khắc khoải cho Scarlett. Những khi bác trở về, nàng không hề quở mắng vì nàng rất sung sướng thấy bác hoàn thành thắng lợi cuộc hành trình và hài lòng thấy bác mang về khá nhiều tiền thừa từ khoản nàng giao cho bác. Vốn tính sắc sảo, nàng ngờ ngợ rằng sở dĩ bác ta còn lại nhiều tiến thế là vì bác đã không phải mua gà, vịt hoặc phần lớn số thực phẩm, Pork ắt sẽ lấy làm xấu hổ nếu phải tiêu đến tiền của nàng khi mà trên dọc đường có những chuồng gà không ai canh giữ và những nhà sấy thịt để ngỏ vừa tầm tay.

 Giờ đây, khi đã có chút dự trữ thực phẩm, mọi người ở ấp Tara cố ra sức phục hồi đôi chút dáng dấp bình thường của cuộc sống. Có thừa việc cho mỗi người, quá nhiều việc, việc liên miên không dứt. Những thân cây bông héo quắt mùa năm ngoái cần được dọn sạch để gieo hạt năm nay và con ngựa vốn không quen cày, í ạch lê bước qua cánh đồng ra chiều bất mãn. Phải làm cỏ trong vườn và gieo hạt, phải chặt củi đốt, phải bước đầu thay các chuồng lợn, chuồng gà và hàng dặm hàng rào bị bọn Yankee đốt bừa bãi, Những cái bẫy do Pork đặt để bắt thỏ mỗi ngày phải thăm hai lần và các cần câu cắm ở bờ sông phải thường xuyên mắc mồi lại. Phải dọn giường, quét sân, nấu nướng thức ănm rửa bát đĩa, cho lợn, gà ăn và thu nhặt trứng. Phải vắt sữa con bò cái, đưa nó ra, bãi chăn gần đầm lầy và phải có ai trông nó cả ngày, đề phòng bọn Yankee hoặc người của Frank Kennedy quay lại bắt nó đi. Ngày cả bé Wade cũng có nhiệm vụ. Sáng sáng, nó xách làn, vẻ quan trọng, đi nhặt những nhành khô và mẩu gỗ vụn làm nòm nhóm lửa.

 Những người mang tin đầu hàng đến là anh em nhà Fontaine, những chàng trai đầu tiên của Hạt đi chinh chiến trở về. Alex hãy còn ủng thì đi bộ, còn Tonny, chân không, cưỡi trên cái lưng trần của một con la. Trong gia đình này, Tonny bao giờ cũng xoay sở giành phần tốt đẹp nhất. Hai anh em đen đúa hơn bao giờ hết quabốn năm dầu dãi nắng mưa sương gió, gầy hơn, đanh người hơn và bộ râu đen man dại mang về từ chiến tranh làm họ nom lạ hẳn đi.

 Trên đường về Mimosa, háo hức mong tới nhà, họ chỉ dừng một lát ở ấp Tara để hôn các cô bạn vào báo tin đầu hàng. Tất cả đã chấm dứt, họ nói, xong xuôi cả rồi và dường như họ không quan tâm hoặc giả không muốn bàn đến chuyện ấy. Họ chỉ muốn biết có một điều là đồn điền Mimosa có bị đốt cháy không. Trên đường từ Atlanta xuôi về nam, họ đã đi qua hàng dãy ống khói đứng trơ trọi ở những nơi xưa kia là nhà của bạn bè và thật khó mà còn hy vọng là nhà họ lại thoát. Họ thở phào nhẹ nhõm khi nghe tin lành và vỗ đùi cười ha hả khi Scarlett tả lại lúc Sally phóng ngựa như điên quay về báo và sau đó, nhảy vọt qua hàng rào gọn nhẹ như thế nào.

 - Một cô gái kiên cường đấy, Tonny nói. Thật hẩm hiu cho chị ấy, anh Joe lại bị giết mất, Scarlett, nhà có chút thuốc lá nhai nào không?

 - Chỉ có thuốc lá cho thỏ ăn thôi. Ba vẫn hút thứ ấy bằng cái ống lõi ngô đấy.

 - Mình chưa đến nỗi sa sút tới mức ấy, Tonny nói, nhưng có lẽ rồi cũng đến nước đấy,

 - Dimity Munroe có ổn không? Alex sôi nổi hỏi, tuy có hơi bối rối và Scarlett nhớ mang máng là dạo trước cậu ta có phải lòng cô em gái của Sally.

 - À, ổn. Cô ấy hiện ở với bà dì ở Fayetteville. Cậu biết là nhà họ ở Lovejoy đã bị đốt chứ. Những người khác trong gia đình thì đang ở Maicon.

 - Điều anh ấy muốn hỏi là ... là Dimity đã lấy một vị đại tá dũng cảm nào trong đội Vệ binh địa phương chưa? Tonny chọc và Alex trừng mắt với cậu ta.

 - Dĩ nhiên là cô ấy chưa lấy ai cả, Scarlett vui vẻ nói.

 - Có lẽ giá cô ấy lấy chồng rồi mà lại hóa hơn, Alex rầu rầu nói. Âm ti hỏa ngục... Mình xin lỗi Scarlett -  nhưng làm sao một gã đàn ông có thể hỏi cưới một cô gái khi mà tất cả các hắc nô của anh ta đã được giải phóng, gia súc cũng mất hết và xu không dính túi?

 - Cậu cũng biết điều đó đối với Dimity không quan trọng, Scarlett nói. Nàng có thể cao thượng với Dimity và nói tốt về cô ta, vì Alex Fountain chưa bào giờ ở trong số những chàng theo đuổi nàng.

 - Âm ti hỏa ngục... Ấy, mình lại phải xin lỗi cô. Mình phải bỏ cái thói chủi thề kẻo cụ bà đánh róc xác mình ra mất. Mình không thể bảo bất kỳ cô gái nào lấy một gã khố rách áo ôm. Điều đó có thể không quan trọng đối với cô ấy, nhưng lại rất quan trọng đối với mình.

  Trong khi Scarlett trò chuyện với anh em ở hiên trước, Melanie, Suellen và Carreen lặng lẽ lẻn vào trong nhà ngay sau khi nghe tin đầu hàng, Khi họ đã đi khỏi, tắt ngang cánh đống phía sau ấp Tara hướng về nhà, Scarlett vào trong nhà và nghe thấy mấy chị e đang khóc nức nở với nhau trên chiếc sofa trong thư phòng bà Ellen. Thế là hết, cái ước mơ đẹp đẽ huy hoàng họ đã từng nâng niu, hi vọng, cái sự nghiệp đã cướp đi của họ bao bạn bè, người yêu, chồng và làm cho gia đình họ khánh kiết. Cái Sự nghiệp mà họ tưởng không bao giờ có thể sụp đổ, đã vĩnh viễn sụp đổ.

 Nhưng Scarlett thì không thừa nước mắt để khóc. Phút đầu tiên nghe tin, nàng đã nghĩ: "Đội ơn Chúa! Từ này không phải lo con bò cái bị cướp đi. Từ nay, mình có thể yên trí về con ngựa. Bây giờ ta có thể lấy các đồ bạc từ giếng lên và ai nấy đều đủ dao, dĩa ăn, Từ nay, mình sẽ không sợ đánh xe đi quanh vùng để kiếm thức ăn".

 Nhẹ nhõm đi biết bao nhiêu! Không bao giờ nàng còn phải giật mình sợ hãi khi nghe tiếng vó ngựa nữa, Không bao giờ nữa, nàng còn thức dậy giữa đêm đem nín thở để lắng nghe, tự hỏi đây là thực hay mộng khi nghe thấy trong sân có tiếng hàm thiếc lách cách tiếng vó ngựa giậm thình thịch và tiếng bọn Yankee khàn khàn hô mệnh lệnh. Và tuyệt hơn cả là ấp Tara thế là thoát! Giờ đây cơn ác mộng dữ nhất của nàng sẽ không bao giờ thành sự thật. Từ này, nàng sẽ không bao giờ phải đứng trên bãi cỏ, nhìn khói cuồn cuộn lên từ ngôi nhà thân yêu và nghe tiếng lửa reo phần phật khi mái sập xuống.

 Phải, Sự nghiệp đã chết, nhưng hầu như xưa nay nàng vẫn cho chiến tranh là ngu dại và hòa bình là tốt hơn, Nàng chưa bao giờ đứng ngây ngấy, mắt long lanh, khi lá cờ Sao Vạch

[63]

[63] được kéo lên đỉnh cột hoặc cảm thấy rợn sống lưng khi bài Dixie

[64]

[64] vang lên. Đây phải cái ngọn lửa cuồng tín từng đem lại cho những người khác sức chịu đựng thử thách vì thắng lợi của Đại Nghĩa, đã nâng đỡ tinh thần nàng, giúp nàng trải qua gian khổ thiếu thốn, qua những ghê rợn của công việc săn sóc thương binh, qua những hãi hùng của thời kỳ bị bao vây và qua cái đói của mấy thàng gần đây. Tất cả những cái đó đã kết thúc, đã chấm dứt hẳn và nàng không hơi đâu mà than khóc tiếc thương nó.

 Tất cả đã chấm dứt! Cuộc hiến tranh tưởng như bất tận, cuộc chiến tránh đã cắt đời nàng ra làm hai giai đoạn  bằng một nhát gọn ngọt đến nỗi nàng khó mà nhớ lại được những ngày xưa nhởn nhơ vô tư. Nàng có thể ngoái nhìn, không xúc động, cô Scarlett xinh đẹp, thởu trước với đôi giày muyn da dê màu xanh mỏng manh và những đường viền ren váy thơm nức mùi hoa oải hương, nhưng nàng tự hỏi liệu mình có thể là cô gái đó không. Scarlett O'Ha ra với cả Hạt dưới chân, với cả trăm nô lệ răm rắp phục dịch, với của cải của ấp Tara như một bức tường hậu thuẫn đằng sau, còn cha mẹ thì cưng chiều săn đón chiều theo từng ý thích nhỏ! Nàng Scarlett vô lo, được chằm bặp, chưa từng biết đến một mong muốn không được thỏa mãn, ngoại trừ trong chuyện liên quan đến Ashley!

 Đâu đó, trên con đường dài quanh co uốn khúc qua bốn năm ấy, cô gái với cái túi nhỏ ướp hoa giắt bên người và đôi giày khiêu vũ đã lẩn mất và còn lại là một người đàn bà mắt xanh sắc như dao, tính đếm từng xu, bắt tay vào làm bao công việc của đày tớ, một ngưòi đàn bà mà cuộc can qua không để lại cho chút gì ngoài lô đất đỏ không gì hủy hoại được, nơi nàng đang trú chân.

 Đứng trong tiền sảnh, nghe mấy cô gái nức nở, tâm trí nàng ngổn ngang bao ý nghĩ.

 "Ta sẽ trồng thêm bông, thêm thật nhiều. Ngày mai, mình sẽ cho Pork đi Maicon mua thêm hạt giống. Từ nay, bọn Yankee sẽ không đến đốt bông và quân ta thì không cần đến nữa. Lạy Chúa lòng lành! Mùa thu năm nay, bông sẽ phải mọc ngút trời!”

 Nàng đi vào thư phòng nhỏ và, không đoái hoài đến mấy co gái đang khóc sướt mướt, ngồi vào bàn, lấy một chiếc bút lông ngỗng tính toán số chi phí mua thêm hạt giống đối chiếu với khoản tiền còn lại của nàng.

 "Chiến tranh đã kết thúc", nàng nghĩ và đột nhiên nàng quẳng bút khi một niềm hạnh phúc cuồng loạn tràn ngập nàng. Chiến tranh đã hết và Ashley... Nếu al còn sống, chàng sẽ trở về! Nàng tự hỏi: Không biết Melanie, giữa cơn sầu đau vì Sự nghiệp thất bại có nghĩ đến điều đó không?

 "Sắp tới, chúng ta sẽ nhận được một bức thư... không, không phải một bức thư. Thư từ dạo này không ai chuyển. Nhưng sắp tới... ồ, chàng sẽ nhắn tin bằng cách nào đó!"

 Nhưng, nhiều ngày, rồi nhiều tuần qua đi và Ashley vẫn bặt vô âm tín. Bưu chính ở miền Nam họat động bập bõm và hoàn toàn tê liệt ở các vùng nông thôn. thỉnh thoảng, một khách vãng lai từ Atlanta mang đến mấy dòng bi lụy của bà cô Pitty van nài các cô cháu trở về. Nhưng tịnh không có tin tức gì về Ashley.

 Sau khi quân đội Liên bang đầu hàng, một mối cừu địch thường trực âm ỉ giữa Scarlett va Suellen về chuyện con ngựa. giờ đây, khi không còn mối đe dọa Yanke e, Suellen muốn đi chơi thăm bà con láng giềng. Cô đơn và nhớ không khí giao du vui vẻ ngày xưa, Suellen thèm khát được thăm bạn bè, dù không ngoài lý do là để yên trí rằng đời sống ở những nơi khác trong Hạt cũng gay go khó khăn như ở ấp Tara. Nhưng Scarlett kiên quyết không cho phép. Con ngựa là để làm việc, để kéo gỗ từ rừng xa, để cày ruộng và để cho Pork cưõi đi kiếm thực phẩm. Các chủ nhật, nó được quyền nghỉ ngơi, gặm cỏ ở bãi chăn. Nếu Suellen muốn đi thăm ai thì cô có thể đi bộ.

 Cho đến năm trước đó, cả đời Suellen chưa bao giờ đi bộ đên một trăm mét và cái triển vọng ấy  xem ra chẳng vui thú gì. Cho nên cô đành ở lại nhà mà mè nheo, hết khóc lại lải nhải: "Ôi, giá mẹ còn sống!" Đến nước này, Scarlett bèn cho cô cái tát đã đe từ lâu. Nàng đánh mạnh đến nỗi cô em rú lên ngã vật xuống giường. Sự kiện này làm cả nhà bàng hoàng. Sau chuyện đó, Suellen bớt kêu rên, chí ít cũng là những lúc có mặt Scarlett.

 Scarlett đã nói thật khi tuyên bố rằng nàng muốn cho con ngựa nghỉ ngơi, nhưng đó chỉ là nửa sự thật. Còn nửa kia là trong tháng đầu tiên sau cuộc đầu hàng, nàng đã đi thăm một tua quanh Hạt và tình cảnh bạn bè cũ, cùng cảnh tượng các đồn điền quen thuộc đó làm tinh thần nàng lung lay hơn mức nàng chịu thừa nhận.

 Gia đình Fontain làm ăn khấm khá hơn cả nhờ nghị lực của Sally, nhưng đó chỉ là so với tình cảnh bi đát của các láng giềng khác mà thôi. Cụ bà Fontain không thể hồi phục hoàn toàn sau cơn đau tim bột phát vào cái hôm cụ chỉ huy mọi người dập tắt lửa, cứu được ngôi nhà. Lão bác sĩ Fontain đang lại sức dần dần sau khi bị cưa một cánh tay. Alex và Tonny đang tập cho đôi bàn tay lóng ngóng chuyển sang sử dụng cày cuốc. Họ cúi người qua hàng rào sắt bắt tay Scarlett khi nàng đến thăm, Họ cười cỗ xe cọc cạch của nàng bằng ánh mắt chua chát, vì đó cũng là họ cưòi giễu bản thân mình. Nàng hỏi mua ngô giống của họ và họ hứa sẽ cung cấp, rồi cả ba xoay ra bàn về các vấn đề canh tác. Gia đình Fontain có mười hai gà, hai bò cái, năm lợn cộng với con la hai anh em Alex và Tonny mang về từ mặt trận. Một con lợn vừa mới chết và họ lo mất nốt những con khác. Nghe những lời nghiêm chỉnh như vậy về chuyện lợn thốt ra từ miệng hai cậu ấm ngày trước không bao giờ nghĩ gì về cuộc sống nghiêm chỉnh hơn là chọn xem chiếc cà vạt nào hợp thời trang nhất, Scarlett phì cười và lần này, cái cười của nàng cũng đượm vẻ chua chát.

 Ờ đồn điền Mimosa, cả nhà đã hoan hỉ đón tiếp nàng và nhất định biếu không số ngô giống chứ không bán. Tính cách dễ nổi nóng của huyết thống Fontain bùng lên khi Scarlett đặt lên bàn một tờ bạc xanh, và họ từ chối thẳng thừng. Nàng nhận số ngô và lén lút giúi vào tay Sally một tờ một đô la. Sally khác hẳn cô gái đã chào đón nàng tám tháng trước hồi Scarlett mới về lại ấp Tara. Hồi đó, cô xanh xao và buồn nhưng vẫn toát ra một cái gì sôi nổi. Này vẻ sôi nổi đó đã tiêu tan như thể việc quân đội Liên bang đầu hàng đã dập tắt mọi hy vọng nơi cô.

 - Scarlett, cô thì thầm trong khi tay nắm chặt tờ bạc, tất cả những cái đó đã mang lại lợi ích gì nhỉ? Vì sao chúng ta lại chiến đấu? Ôi, Joe đáng thương của tôi! Ôi, đứa con bé bỏng tội nghiệp của tôi!

 - Tôi không biết vì sao chúng ta đã chiến đấu và tôi bất cần, Scarlett nói. Và tôi cũng không quan tâm. Chíên tranh là chuyện đàn ông, chứ không phải chuyện đàn bà. Điều duy nhất tôi quan tâm bây giờ là một vụ bông tốt. Cô cầm lấy đồng đô la này, mua cho bé Joe cái áo. Chúa biết đó là cái nó cần. Tôi chả muốn lấy không số ngô giống của nhà ta, mặc dù Alex và Tonny rất lịch sự muốn biếu tôi.

 Hai anh em Fotain tiễn nàng ra xe, đỡ nàng lên, vẫn hào hoa phong nhã mặc dầu quấn áo rách rưới, vẫn hồ hởi cái hồ hởi vui tươi vốn là đặc tính của gia đình Fontain, nhưng khi đánh xe đi khỏi đồn điền Mimosa, Scarlett bỗng rùng mình với cái hình ảnh về sự sa sút, của họ còn đọng lại trong mắt nàng. Nàng đã quá ngán cảnh nghèo túng, cơ cực. Sẽ dễ chịu biết mấy nếu được biết những người giàu có, không lâm vào cảnh ăn bbữa sáng lo bữa tối.

 Cade Calvert đang ở nhà tại đồn điền Hoa Thông. Khi Scarlett bước lên bậc thềm ngôi nhà cũ, nơi nàng thường xuyên đến khiêu vũ trong cái thời xưa vui sướng, nàng thấy cái chết đã phủ bóng lên mặt chàng. Ngả mình trên chiếc ghế nằm dưới ánh mặt trời, một chiếc khăn phủ trên đầu gối, Cade gầy rộc, ho xù sụ, nhưng mắt chàng sáng lên khi trông thấy Scarlett. Chỉ cảm sơ sơ do nhiễm lạnh vào ngực đó thôi, chàng nói vậy trong khi cố đứng lên chào nàng. Tại ngủ dưới mưa quá nhiều đấy mà. Nhưng sẽ mau khỏi thôi, và lúc ấy chàng sẽ góp một tay vào công việc.

 Cathleen Calvert đang ở trong nhà nghe tiếng chào hỏi chạy ra, gặp tia nhìn của Scarlett trên đầu anh cô và Scarlett đọc thấy trong mắt cô một nỗi tuyệt vọng cay đắng. Cade có thể không biết, nhưng Cathleen thì đã biết. Đồn điền Hoa Thông um tùm cỏ mọc, những cây thông non đã bắt đầu nhú lên và ngôi nhà xiêu vẹo, lộn xộn Cathleen gày đét.

 Hai anh em ở  với bà mẹ kế gốc Yankee, bốn đứa em gái nhỏ cùng cha khác mẹ và Hilton, viên quản lý người Yankee trong ngôi nhà lặng lẽ những dội âm một cách kỳ lạ, Scarlett trước đã không ưa Hilton gì hơn viên quản lý của nhà nàng, Jonas Wilkerson, này lại càng ghét tệ khi thấy hắn khệnh khạng bước tới chào nàng như một người ngang hàng. Truớc đây, thái độ của hắn, cũng như của Wilkerson, kết hợp cả khúm núm lẫn láo xược nhưng nay khi ông Cavert và Raidord đã chết trong chiến tranh và Cade thì ốm liệt, hắn đã vứt bỏ hoàn toàn cái mặt nạ khúm núm. Bà vợ kế ông Cavert vốn xưa này không bao giờ biết cách bắt những nô lệ da đen phải kính trọng mình, nên chẳng thể mong hòng gì bà ra uy với một người da trắng.

 - Ông Hilton rất tốt, ông ở lại với chúng tôi qua suốt những thời kỳ khó khăn ấy, bà Cavert nói, giọng xớn xác, mắt liếc nhanh về phía cô con chồng đứng lặng thinh. Vâng, rất tốt. Tôi chắc cô có nghe nói ông ấy đã hai lần cứu nhà chúng tôi khỏi bị đốt khi quân của Sherman tới đây. Tôi dám chắc là nếu không có ông, chúng tôi ắt không biết xoay xỏa ra sao trong khi Cade...

 Gương mặt nhợt nhạt của Cade bỗng đỏ bừng lên và hàng mi dài của Cathleen cụp xuống che kín mắt trong khi miệng cô đanh lại. Scarlett biết lòng họ quằn quại trong niềm phẫn uất bất lực vì phải chịu ơn viên quản lý người Yankee của mình. Bà Cavert như sắp khóc. Cách nào đó, bà vừa phạm một sai lầm ngớ ngẩn. Bà bao giờ cũng hớ. Bà hoàn toàn không thể hiểu nổi ngưòi miền Nam, mặc dầu bà đã sống ở Georgia hai mười năm nay. Bà không bao giờ biết nên kiêng nói những điều gì với con chồng và vô luận bà nói hay làm gì, họ vẫn luôn luôn hết sức lễ phép với bà. Bà thầm ước có thể lên mạn Bắc với những người đồng bào của bà, mang theo lũ con và để lại những kẻ xa lạ ngang ngạnh luôn luôn làm cho bà bối rối này.

 Sau những cuộc đi thăm ấy, Scarlett hết muốn đến gặp gia đình Tarleton. Giờ đây, khi mà bốn ngưòi con trai không còn nữa, nhà thì cháy và cả gia đình phải chen chúc trong căn nhà nhỏ của viên quản lý, nàng phân vân không dám quyết định tới thăm họ. Nhưng trước sự nài nỉ của Suellen và Carreen, lại thêm Melanie tuyên bố rằng nếu không sang thăm và chúc mừng ông Tarleton đi chinh chiến trở về thì còn gì là tình hàng xóm láng giềng, một ngày chủ nhật, cả mấy chị em cùng lên đường.

 Đó là cuộc đi thăm não lòng nhất trong tất cả.

 Khi xe đi ngang đống đổ nát của ngôi nhà, họ trông thấy bà Beatrice Tarleton mặc bộ đồ cưỡi ngựa đã sờn, một chiếc roi ngựa cặp ở nách, ngôi trên thanh ngang trên cùng của hang rào sắt quanh bãi tập trung ngựa, mặt rầu rĩ, mắt đăm đăm nhìn vào khoảng không. Bên cạnh bà là gã da đen nhỏ vé chân vòng kiếng trước đây luyện ngựa cho bà, trông gã cũng ủ rũ như chủ. Bãi tập trung ngựa, xưa kia đầy những chú ngựa con tung tăng quanh đám ngựa mẹ bình thản, giờ trống không trừ một con la, con la mà ông Tarleton cưỡi về sau cuộc đầu hàng.

 - Tôi thề là bây giờ, các cục cưng của tôi đã mất, tôi không biết làm gì với cái thân già này nữa, bà Tarleton vừa nói vừa tụt xuống khỏi hàng rào. Người xa lạ nghe vậy có thể nghĩ là bà nói về bốn người con trai đã hy sinh, nhưng các cô gái bên ấp Tara thì biết là bà đang nghĩ tới đàn ngựa của mình.

 - Tất cả lũ ngựa đẹp đẽ của tôi đã chết. Và chao ôi, con Neily của tôi! Giá mà tôi còn con Neily! Nhưng kìa, cả bãi chẳng còn gì ngoài một con la chết tiệt. Con la chết tiệt, bà nhắc lại, đưa mắt căm phẫn nhìn con vật gầy giơ xuống. Một con la trong cái bãi này, thật là một sự lăng mạ đối với hương hồn những cục cưng chính nòi của tôi. La là loại hoang dã, nuôi chúng hẳn là bất hợp pháp.

 Ông Jim Tarleton, nom khác hẳn vì để một bộ râu xồm xoàm, bước ra khỏi nhà viên quản lý để đón chào và hôn mấy chị em bên ấp Tara. Đằng sau ông, bốn cô con gái tóc đỏ ùa ra, vấp cả vào lũ chó săn màu nâu và den, gồm đến một tá, đang chạy ra sủa vì nghe tiếng ngưòi lạ. Cả gia đfinh toát ra một vẻ vui gượng cố tạo ra bằng được khiến Scarlett cảm thấy còn rợn xương sống hơn cả nỗi chua chát đã gặp ở Mimosa hoặc cái vẻ trầm tư chết chóc ở đồn điên Hoa Thông.

 Gia đình Tarleton khẩn khoản giữ mấy chị em ở lại ăn trưa, nói rằng, họ đang muốn nghe mọi tin tức mà dạo này lại quá ít khách đến chơi. Scarlett không muốn nán lại vì không khí ở đây quá nặng nề đói với nàng, nhưng hai em gái nàng và Melanie đều khao khát kéo dài cuộc đi thăm nên bốn chị em lại ăn trưa với vài món thịt bạc nhạc và đậu khô đạm bạc,

 Bữa ăn xoàng xĩnh thành đầu đề để đùa vui và mấy chị em Tarleton vừa cười khúc khích vừa kể về những cách ứng phó tạm thời đề có cái che thân như những giai thoại ngộ nghĩnh nhất trên đời. Melanie hùa theo họ, làm Scarlett ngạc nhiên về sự hoạt bát bất ngờ khi nàng kể về những thử thách ở ấp Tara bằng một vẻ coi khinh mọi gian khổ. Scarlett hầu như chẳng nói được gì. Nàng cảm thấy căn phòng sao mà trống rỗng khi vắng bốn chàng trai Tarleton cao lớn, dáng trễ nại,luônluôn thả khói thuốc và những lời trêu chọc. Và nếu nàng cũng thấy nó trống rỗng thì không biết nó còn khủng khiếp đến đâu đối với gia đình Tarleton đang phô ra bộ mặt tươi cười đón khách này?

 Carreen trong bữa ăn không nói năng gì mấy, nhưng khi xong bữa, cô lén tới cạnh bà Tarleton thì thầm một điều gì đó. Mặt bà Tarleton biến sắc, nụ cười mong manh vụt tắt trên môi khi bà quàng tay ôm ngang thân hình mảnh mai của Carreen. Hai người rời phòng và Scarlett cảm thấy không thể chịu nổi không khí trong nhà thêm một phút nào nữa, cũng theo gót họ. Họ xuôi theo lối đi qua vườn và Scarlett thấy họ đi về phía nghĩa trang gia đình. Chà, bây giờ thì nàng không thể quay vào nhà được nữa rồi. Làm thế thì thô lỗ quá. Nhưng Carreen định làm gì mà lại kéo bà Tarleton ra mộ các con trai bà trong khi bà đang ráng hết sức để giữ vững lòng can đảm?

 Có hai tấm bia cẩm thạch mới dưới những cây tuyết tùng ủ rũ trong lô đấy có tường gạch bao quanh - hao tấmbia mới đến nỗi chưa cơn mưa nào làm vấy bụi đỏ lên.

 Bia đá! Tốn bao nhiều là tiền! Đùng một cái, Scarlett thôi không cảm thấy ái ngại cho gia đình Tarleton nư lúc mới đầu nữa. Bất kỳ ai phí phạm đồng tiền quí giá vào việc sắm bia đá, trong khi thực phẩm đắt như vàng, hầu như không mua nổi, đều không đáng được thông cảm. Và mỗi tấm bia lại còn khắc nhiều dòng chữ nữa. Càng khắc càng tốn tiền. Toàn bộ cái gia đình này hẳn là điên rồi! Và cả việc đưa hài cốt ba người con trai về cũng tốn kém chứ. Riêng Boyd thì không tìm thấy xác, thậm chí không thấy một vết tích nào.

 Giữa hai ngôi mộ của hai anh em sinh đôi Brent và Stuart là một tấm bia mang những dòng chữ: "Bình sinh đẹp đẽ đáng yêu và khi chết vẫn chẳng rời nhau".

  Trên tấm bia kia, là tên của Boyd và Tom cùng một câu gì đó bằng tiếng La tinh mở đầu là: "Dulce et...

[65]

[65]" nhưng nó không có nghĩa gì đối với Scarlett vốn đã tìm cách lảng tránh môn La tinh ở trường tư thục Fayetteville.

 Tốn bao nhiêu tiền về hai cái bia mộ ấy! Chà họ thật là rồ dại! Nàng cảm thấy phẫn nộ như tiền của chính nàng bị vung phí.

 Mắt Carreen long lanh một ánh kì lạ.

 - Cháu thấy rất là tuyệt, cô thì thầm chỉ vào cái bia thứ nhất.

 Carreen tất phải thấy thế là tuyệt. Bất cứ cái gì đa cảm đều làm cô xao xuyến.

 - Phải, bà Tarleton nói, giọng rất dịu dàng, chúng tôi nghĩ câu ấu là rất hợp - hai anh em chết gần như cùng một lúc, Stuart ngã trước rồi Brent giương tiếp lá cờ Stuart đánh rơi.

 Trên đường về ấp Tara, Scarlett im lặng hồi lâu, ngẫm nghĩ về những điều nàng đã thấy ở các nhà khác nhau và bất giác nhơ lại thời huy hoàng của Hạt này, khi mà tất cả các đại sảnh đều tấp nập khách khứa, tiền vào như nước, đầy tớ da đen đầy những lều nô và những cánh đồng chăm bón tốt bạt ngàn bông.

 Trong vòng một năm nữa, các cánđòng bông này sẽ đầy "thông non", nàng nghĩ thầm và rùng mình khi đưa mắt về phái những khu rừng vây quanh. "Không có bọn nô lệ da đen, giỏi lắm, chúng ta cũng chỉ có thể giữ cho hồn còn trong xác là cùng. Không ai có thể đièu khiển một đồn đền lớn mà không có nô lệ da đen, thiếu chúng hàng loại cánh đồng sẽ không được cày cấy và rừng sẽ lại lấn hết đồng. Không ai có thể trồng nhiều bông và đến lúc ấy chúng ta sẽ xoay sở ra sao? Những người ở nông thôn sẽ ra sao? Dân thành thị thì còn có thể xoay sở cách này cách khác. Họ bao giờ cũng xoay sở được. Nhưng chúng ta, những nguời ở nông thôn, chúng ta sẽ tụt lại một trăm năm như những người đầu tiên lên đất mới chỉ có những túp lều, cào bới vài tất đất và ... chỉ tạm gọi là tồn tại  "Không...", nàng dữ dội tự nhủ, "Tara sẽ không như thế. Ngay cả nếu mình có phải đích thân kéo cày. Cả vùng này, cả bang này có thể trở lại thành rừng nếu họ muốn thế, nhưng mình sẽ không buông trôi ấp Tara. Và  mình chả chơi cái lối vung phí tiền để sắm bia mộ hoặc thừa thời giờ than khóc về tai họa chiến tranh. Chúng ra sẽ tìm ra một lối thoát nào đó. Mình biết là có thể gỡ ra bằng cách nào đó nếu đàn ông không chết hết trong chiến tranh. Mất đám nô lệ da đen chưa phải là điều tệ hại nhất, mà là mất hết đàn ông, mất hết lớp trai trẻ." Nàng lại nghĩ đến bốn anh em Tarleton và Joe Fontaine, đến Raiford Calvert đến anh em Munroe và những chàng trai ở Fayetteville và Jonesboro mà nàng đã đọc thấy tên trên danh sách tử vong. "Nếu còn đủ đàn ông, ta có thể gỡ rối bằng cách nào đó, nhưng..."

 Một ý nghĩ khác chợt đến - giả dụ nàng muốn tái giá. Tất nhiên, nàng chả muốn đi bước nữa làm gì. Một lần là quá đủ rồi. Vả chăng, người đàn ông duy nhất nàng muốn lấy là Ashley, mà chàng thì đã có vợ, nếu chàng còn sống. Nhưng cứ giả dụ là nàng muốn lấy chồng, thì có ai để cho nàng lấy nào? Nghĩ mà kinh.

 - Melly, nàng nói, rồi các cô gái miền Nam sẽ ra sao nhỉ?

 - Chị định nói gì vậy?

 - Nói thế thôi. Điều gì sẽ xảy đến với họ? Chẳng còn ai để lấy họ. Chà, Melly, thanh niên trai tráng chết hết, cả miền Nam rồi sẽ có hàng nghìn thiếu nữ thành gái già đến hết đời.

 - Và sẽ không bao giờ có con, Melanie bổ sung cái điều đối với nàng là quan trọng nhất.

 Hiển nhiên ý nghĩ đó không có gì là mới đối với Suellen đang ngồi đằng sau và bỗng nhiên cô bật khóc. Từ lễ Giáng sinh đến nay, cô không được tin gì của Frank Kennedy cả, Cô không biết đó có phải do bưu chính không hoạt động hay chỉ vì chàng coi rẻ tình cảm của cô, rồi quên cô đi. Hoặc giả có thể chàng đã bị giết trong những ngày cuối cùng của chiến tranh! Dù có thể cũng còn nghìn lần hơn là bị chàng quên lãng, vì một tình yêu bị cái chết làm dang dở, như trong trường hợp Carreen và India Wilkes, chí ít cũng còn có chút gì để tự hào, chứ bị người vị hôn phu bỏ rơi thì thật bẽ bàng.

 - Chao, nhân danh Chúa, hãy im đi nào! Scarlett nói.

 - Ôi, Suellen nức nở, chị có thể nói vậy vì chị đã có chồng, có con và ai cũng biết vẫn có người còn ngấp nghé chị, Nhưng chị thử nhìn em coi! Thế mà chị còn nỡ ác khẩu rủa em là gái già trong khi đâu phải lỗi tại em. Em thấy chị thật đáng ghét.

 - Chao, im đi! Cô biết đấy, tôi chuá ghét những kẻ lúc nào cũng bù lu bù loa.Cô thừa biết là anh chàng Ria hoe còn sống nguyên và anh ta sẽ trở về cưới cô. Anh ta cũng chẳng tinh đời gì hơn, Riêng phần tôi, tôi thà ở vậy suốt đời còn hơn lấy anh ta.

 Phía sau xe im lặng một lát, Carreen an ủi chị bằng những cái vỗ nhẹ lơ đãng vì tâm trí cô đang ở tận đâu đâu: cô tưởng tượng đang cưỡi ngựa dạo chơi bên cạnh Brent Tarleton như ba năm về trước. Mắt cô rực lên một ánh rạo rực.

 - Chao, Melanie buồn bã nói, vắng các chàng trai ưu tú của chúng ra, miền Nam rồi sẽ ra sao? Nếu họ còn sống thì miền Nam có thể phát triển như thế nào? Chúng ta sẽ có thể sử dụng lòng can dảm, nghị lực và đầu óc của  họ. Chị Scarlett ạ, tất cả những người mẹ như chúng ta phải nuôi dạy con cái để thay thế những người đã khuất, thành những con người dũng cảm như họ.

 - Sẽ không bao giờ có những người như họ nữa, Carreen dịu dàng nói. Không ai có thể thay thế họ.

 Suốt chặng đường còn lại, không ai nói gì nữa.

*

*    *

 Một hôm, sau đó không lâu Cathleen Calvert phóng tới ấp Tara vào lúc mặt trời lặn. Cô thắng yên ngồi nghiêng kiểu nữ kỵ sĩ trên lưng một con la thảm hại tới mức Scarlett chưa từng thấy một con thú tai cụp, chân khập khiễng và nom Cathleen cũng sầu não gần như con vật mình cưỡi. Chiếc áo dài của cô bằng vải bông kẻ bạc phếch, thuộc loại trước kia chỉ để cho con ở mặc và chiếc mũ mềm rộng vành được thắt dưới cằm bằng một sợi dây bện. Cô phóng tới hiên trước nhưng không nhảy xuống đất, Scarlett va Melanie đang ngắm mặt trời lặn, bước xuống bậc thềm để đón cô. Cathleen cũng nhợt nhạt như Cade, hôm Scarlett tới thăm, nhợt nhạt và có cái vẻ cưng cứng giòn giòn, tưởng chừng mặt cô có thể tam ra tường mảnh nếu cô mở miệng nói. Nhưng cô ngồi rất thẳng và đầu cất cao khi chào Scarlett và Melanie.

 Scarlett bỗng nhớ lại hôm đến dự liên hoan ngoài trời ở nhà Wilkes, nàng và Cathleen đã thì thàm với nhau về Rhett Butler. Bữa ấy, Cathleen mới xinh tươi làm sao trong những lớp váy phin nõn màu xanh xoáy tròn với những bông hồng ngào ngạt dắt ở khăn thắt lưng và đôi giày nhung đen viền đăng ten quanh cổ chân nhỏ nhắn. Giờ đây, nàng không tìm thấy một dấu vết nào của cô gái đó trong cái thân hình cứng cứng đuòn đuỗn ngồi trên mình con la.

 - Cảm ơn, em không xuống đâu, Cathleen nói. Em chỉ ghé qua báo là em sắp cưới thôi!

 - Sao kia?

 - Cưới ai vậy?

 - Tuyệt quá, Cathleen!

 - Bao giờ đấy?

 - Ngày mai, Cathleen bình thản nói, và trong giọng cô có một cái gì khiến cho những nụ cười náo nức vụt tắt trên môi hai thiếu phụ. Em đến báo để các chị biết là mai em cưới ở Jonesboro... và em không mời các chị đến dự đâu.

 Scarlett và Melanie ngậm ngùi đón câu nói đó và lặng thinh, mắt ngước nhìn Cathleen, bối rối. Rồi Melanie hỏi:

 - Người đó, chúng tôi có biết không, cô bạn thân mến?

 - Có, Cathleen đáp gọn lỏn. Đó là ông Hilton.

 - Ông Hilton?

 Vâng, ông Hilton, quản lý của nhà em.

 Scarlett thậm chí không thốt lên nỏi một tiếng: "Ồ!" nhưng Cathleen đột nhiên nhìn xói vào Melanie và nói bằng giọng man dại:

 - Melly, chị khóc thì em không chịu nổi đau. Em sẽ chết mất! Melanie không nói gì, chỉ vỗ vỗ vào bàn chân xỏ trong chiếc guốc thô kệch đẽo lấy thò ra khỏi bàn đinh thúc ngựa. Đầu nàng cúi gằm.

 - Và cũng đừng vỗ như thế! Cả cái đó em cũng không chịu nổi.

 Melanie buông tay nhưng vẫn không ngẩng đầu lên.

 - Thôi em phải đi đây. Em chỉ đến để báo tin cho các chị biết vậy thôi.

 Cái mặt nạ nhợt nhạt cứng giòn lại xuất hiện và cô cầm lấy dây cương.

 - Cade có khỏe không? Scarlett hỏi, vô cùng bối rối nhưng vẫn cố nói một câu gì đó để phá vỡ sự im lặng gượng gạo.

 - Anh ấy sắp chết, Cathleen nói gọn lỏn bằng một giọng duờng như không chứa đựng một tình cảm gì hết. Em sẽ cố hết sức làm cho anh ấy chết thoải mái, thanh thản, không phải băn khoăn về chuyện ai sẽ lo liệu cho em khi anh ấy không còn nữa. Các chị thấy đấy, ngày mai, bà mẹ kế của em cùng các con bà sẽ đi hẳn, rời lên miền Bắc. Thôi, em phải đi đây.

 Melanie ngước lên và bắt gặp cái nhìn rất đanh của Cathleen. Hai hàng mi Melanie long lanh lệ, cặp mắt chứa chan thông cảm. Cathleen nhếch môi cười cái nụ cười méo xệch của một đứa trẻ can đảm rắng hết sức để khỏi khóc. Ngỡ ngàng cao độ, Scarlett vẫn chưa thể quan niệm được là Cathleen sắp lấy một viên quản lý - Cathleen, con gái của một điền chủ giàu có, Cathleen, hoa khôi xưa kia được nhiều chàng trai theo đuổi nhất trong Hạt, nếu không kể Scarlett.

 Cathle en cúi xuống và Melanie kiễng chân lên. Họ hôn nhau. Rồi Cathle en quất mạnh dây cương và con la già cất bước.

 Melanie nhìn theo nước mắt ròng ròng trên mặt, Scarlett ngó trân trân, vẫn chưa hết bàng hoàng.

 - Melly, cô ta có điên không nhỉ? Cô thừa biết là cô ta không thể yêu hắn được.

 - Yêu hắn ư. Ôi, Scarlett, chị đừng nhắc đến một điều gớm ghiếc quá đáng như vậy! Ôi, tội nghiệp Cathle en! Tội nghiệp Cade!

 - Vớ vẩn! Scarlett kêu lên, bắt đầu cảm thấy bực mình. Thật khó chịu, Melanie bao giờ cũng tỏ ra thấu hiểu các cảnh ngộ hơn nàng. Đối với nàng, hoàn cảnh Cathleen chỉ đáng ngạc nhiên chứ đâu phải là thảm họa. Dĩ nhiên, lấy một tên Yankee khố rách áo ôm thì chả thú vị gì, nhưng suy cho cùng thì một cô gái không thể sống một mình trong một cái đồn điền, mà phải có một người chồng để giúp cô ta cai quản nó.

  - Melly, đúng như tôi đã nói hôm nọ. Chẳng còn ai để các cô gái lấy làm chồng, mà trước sau, hộ cũng phải lấy chồng chứ.

 - Ồ, việc gì cứ phải lấy chồng mới được! Cứ ở vậy thì có gì đáng xấu hổ. Xem như cô Pitty đáy. Ôi, em thà thấy Cathle en chết còn hơn! Em biết là Cade cũng nghĩ như vậy. Gia đình Cavert thế là tiêu vong rồi. chị thử nghĩ mà coi, cô ta sẽ ... con cái của họ sẽ ra thế nào! Ôi, Scarlett chị hãy bảo Po rk thắng ngựa nhanh lên và chị hẫy phóng theo bảo cô ấy về ở với chúng ta!

 - Lạy Chúa lòng lành! Scarlett kêu lên bất bình với cái lối Melanie tự tiện mời ngưòi khác đến ở ấp Tara không lý gì đến nàng. Scarlett đâu có muốn nuôi thêm một miệng ăn nữa, dứt khoát là thế. Nàng đã toan nói trắng ra, nhưng có cái gì trên gương mặt đau đớn của Melanie làm nàng ngừng lại.

 - Cô ta sẽ không nhận lời đâu, Melly ạ, nàng chữa. Cô biết đấy, cô ta không chịu đâu. Cô ta đầy tự trọng và cô ta sẽ nghĩ đó là sự bố thí.

 - Đúng thế, đúng thế, Melanie thảng thốt nói, mắt dõi theo đám bụi đỏ khuất dần mé cuối đường.

 "Người đã ở với ta bao nhiêu tháng" Scarlett hằn học nghĩ, mắt chĩa vào cô em chồng, "và người không bao giờ nghĩ ra là ngươi đang sống nhờ của bố thí. Và ta chắc rồi đây ngươi cũng không bao giờ ý thức ra điều đó; Ngươi thuộc loại người mà chiến tranh không mảy may làm thay đổi và ngươi cứ tiếp tục suy nghĩ và hành động như không có chuyện gì xảy ra - như thể bọn ta vẫn giàu thiên ức vạn tải, đồ ăn thức uống thừa mứa không biết dùng làm gì và bao nhiêu khách khứa cũng chẳng mùi mằn gì. Ta chắc ta còn nặng nợ với ngưòi như đá đeo cổ đến chót đời. Nhưng ta không muốn phải cáng đáng luôn cả Cathleen nữa."