Câu 7: Trình bày tiến trình CTXH nhóm? Phân tích việc thực hiện tiến trình đó thông qua 1 nhóm đối tượng cụ thể (lấy VD thực hiện 2 bước đầu).

 * Tiến trình CTXH nhóm:

 1. Chuẩn bị và thành lập nhóm:

- Chuẩn bị:

 + Nhân viên XH phải đánh xác định được mục đích hỗ trợ nhóm có thực sự cần thiết không, khi thành lập nhóm nó mang lại lợi ích gì cho thân chủ

 + Đánh giá khả năng thành lập nhóm:

·        Nhu cầu, nguyện vọng, vấn đề của thân chủ

·        Đánh giá môi trường thành lập nhóm (ở trong hay ngoài cơ sở)

·        Đánh giá nguồn lực hỗ trợ cho nhóm hoạt động

·        Đánh giá mức độ tham gia của các thành viên

=> Đưa ra quyết định có nên thành lập nhóm hay không

- Thành lập nhóm:

 + Chọn nhóm viên

·        Thông báo đến các thân chủ

·        Số lượng nhóm viên phải phù hợp với mục đích thành lập nhóm

·        Sự tương đồng giữa các nhóm viên về nhu cầu, lứa tuổi, trình độ nhận thức, hoàn cảnh

·        Trong nhóm viên cần có yếu tố bổ sung

·        Tránh đưa vào trong 1 nhóm 2, 3 người ngoài đời quá xung khắc hoặc thân thiết với nhau

=> Nhân viên XH phải tìm hiểu vấn đề, nhu cầu, nhận thức, hoàn cảnh, các mối quan hệ của thân chủ thông qua việc đăng kí hồ sơ hoặc qua việc tìm hiểu trực tiếp

 + Mục tiêu sinh hoạt nhóm:

·        Căn cứ vào mục đích thành lập nhóm để xác định mục tiêu sinh hoạt

·        Nhân viên XH cùng các thành viên trong nhóm bàn bạc, thống nhất mục tiêu chung cho nhóm. Nhân viên XH không nên áp đặt mục tiêu

·        Mục tiêu hoạt động nhóm không chỉ được áp đặt 1 cách hành chính hay trao toàn quyền cho các nhóm viên mà cần có sự phối hợp, giáo dục, tạo điều kiện cho nhóm hoạt động

 + Cơ cấu tổ chức nhóm:

·        Cơ cấu chính thức: là cơ cấu được bầu, được chọn với những vai trò, trách nhiệm cụ thể cho từng thành viên

·        Cơ cấu phi chính thức: là cơ cấu mà mối liên hệ giữa các cá nhân xuất phát từ tình cảm, cơ cấu này có ảnh hưởng quan trọng đến bầu không khí nhóm

=> Nhân viên XH cần:

 + Tổ chức cho các nhóm viên giới thiệu, làm quen với nhau, hình thành mối liên hệ ban đầu

 + Cần trình bày lý do nhóm được thành lập và mục đích của nhóm

 + Cùng với các thành viên trong nhóm làm rõ vấn đề tại sao họ đến đây? Họ thích làm gì? Mong muốn gì?

 + Giúp các thành viên trong nhóm thấy được mình là 1 phần của nhóm, tạo cho họ cảm giác an toàn, thoải mái trong nhóm, tìm kiếm những quan điểm khác nhau, những điểm mạnh, điểm yếu của các thành viên, giúp họ chấp nhận lẫn nhau

 + Thảo luận với các thành viên trong nhóm về chương trình hoạt động, phương pháp thực hiện, dự kiến nội dung của các buổi sinh hoạt sau

 + Cần giúp cho các nhóm viên thấy được vai trò của mình trong việc hỗ trợ nhóm và mong muốn của mình đối với nhóm

 + Cùng với các nhóm viên thiết lập văn hoá nhóm:

·        Thiết lập nguyên tắc nhóm, nguyên tắc bảo mật, nội dung sinh hoạt nhóm

·        Đặt ra giới hạn cho các nhóm viên

·        Xây dựng hệ thống thưởng - phạt

·        Tiêu chuẩn trong công việc

·        Phân công công việc, giao trách nhiệm cho các nhóm viên

 + Cần dự kiến được những khó khăn, những cản trở trong quá trình sinh hoạt nhóm và các phương án để giải quyết mâu thuẫn

 2. Khảo sát nhóm:

- Nhân viên XH cần chú ý đến mối quan hệ của các thành viên trong nhóm và bắt đầu triển khai các hoạt động nhóm, giúp các thành viên có được sự tự tin, hoà đồng, thực hiện các công việc chung

- Cùng với nhóm có sẵn, nhân viên XH cần chú ý:

 + Mối quan hệ của các thành viên trong nhóm

 + Thành lập khi nào

 + Vai trò, trách nhiệm được phân công của các nhóm viên

 + Mục tiêu sinh hoạt của nhóm

 + Tìm hiểu các quy định, quy tắc của nhóm

- Lên kế hoạch hoạt động:

 + Chọn hoạt động thực tiễn:

·        Nhu cầu, nguyện vọng

·        Mục tiêu của nhóm

·        Giai đoạn phát triển nhóm

·        Môi trường của nhóm

·        Đặc điểm của nhóm viên

 + Chuẩn bị:

·        Nội dung

·        Phương tiện

·        Địa điểm

 + Tiến hành hoạt động:

·        Thực hiện theo trình tự

·        Nhân viên XH cần chú ý quan sát, phát hiện điểm mạnh điểm yếu, mức độ tham gia của các nhóm viên

 + Đánh giá

 3. Duy trì nhóm:

- Đây được coi là bước chính trong CTXH nhóm, đưa đến sự thay đổi của các nhóm viên

- Ở bước này các thành viên trong nhóm đã thể hiện mong muốn rất rõ, các thành viên cảm thấy thoải mái hơn và chấp nhận lẫn nhau, các mối quan hệ trong nhóm tương đối tốt, mục tiêu của nhóm được hiểu và chấp nhận

- Ở bước này nhân viên XH vừa hỗ trợ về chương trình hoạt động vừa quan tâm tới tiến trình của nhóm, tạo điều kiện cho các nhóm viên được hưởng tối đa bầu không khí và các mối quan hệ thuận lợi

=> Nhân viên XH cần phải:

 + Rà soát lại toàn bộ các hoạt động xem có phù hợp hay không trên cơ sở có điều chỉnh

 + Cần giúp cho các nhóm viên chấp nhận sự khác biệt của nhau

 + Cần đánh giá thường xuyên các sự kiện, thể hiện hành vi của các nhóm viên, từ đó có những biện pháp định hướng, uốn nắn kịp thời

 + Cần phải có phương pháp can thiệp phù hợp để thúc đẩy sự tham gia tối đa của các thành viên, tạo sự gắn kết trong nhóm

 + Cần phải đánh giá thường xuyên hoạt động của nhóm. Chú ý đến các điểm tiến bộ của các nhóm viên, khuyến khích, động viên, chú ý những điểm tiến bộ giúp cho các nhóm viên thực hiện tốt công việc của mình

 + Đánh giá vai trò của từng nhóm viên trong quá trình phát triển nhóm

 + Nhân viên XH có thể áp dụng những phương pháp cá nhân trong những trường hợp cần thiết

 4. Giải quyết vấn đề và đạt mục tiêu:

- Các nhóm viên có sự phụ thuộc, thu hút lẫn nhau, sự hợp tác, cạnh tranh để giúp giải quyết mâu thuẫn nhanh chóng, dễ dàng hơn

- Nhóm kết thúc sớm hơn hay muộn phụ thuộc vào đặc điểm, mục tiêu của nhóm đạt được ở mức độ nào

=> Nhân viên XH cần:

 + Cố gắng duy trì những thay đổi của nhóm viên, giúp họ tự tin hơn

 + Cần giảm sự thu hút của nhóm, tăng cường sự tự lực của các nhóm viên, hỗ trợ nhóm viên đương đầu với những cảm xúc khi nhóm kết thúc

 + Cần lên kế hoạch cho tương lai, giúp cho các nhóm viên tiếp cận với các dịch vụ, tài nguyên khác

 + Trong quá trình làm việc với nhóm, tuỳ theo đặc trưng của nhóm, nguồn tài nguyên có được, nhân viên XH sử dụng những kiến thức, kĩ năng của mình để hỗ trợ nhóm viên giải quyết vấn đề, đạt được mục tiêu chung của nhóm

 + Làm việc với nhóm có cả những điểm mạnh và điểm yếu nên phải phối hợp các phương pháp khác nhau: phương pháp cá nhân, phương pháp cộng đồng

 * Phân tích việc thực hiện tiến trình CTXH nhóm thông qua 1 nhóm đối tượng cụ thể (2 bước đầu):