CÂU 8: ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CNTB ĐỘC QUYỀN?

1. Đặc điểm chủa CNTB độc quyền: Có 5 đặc điểm

+ Tập trung sản xuất và tổ chức độc quyền. Tổ chức độc quyền là liên minh giữa những nhà TB lớn để tập trung vào trong 1 phần lớn sản phẩm của một nghành cho phép liên minh phát huy ảnh hưởng quyết định đến quá trình sản xuất và lưu thông nghành đó.

+ TB tài chính và đầu xỏ tài chính: TB tài chính là sự thâm nhập và dung hợp vào nhau giữa TB độc quyền trong ngân hàng và TB độc quyền trong công nghiệp. Đầu xỏ tài chính thực hiện chế độ tham dự và thực chất đâu là nhà tư bản tài chính lơn nắm được số cổ phiếu khống chế và chi phối công ty mẹ và công ty con.

+ Xuất khẩu TB mang TB đầu tư ở nước ngoài để sản xuất giá trị thặng dư tại nơi sở tại.

+ Sự phân chia thế giới giữa các liên minh độc quyền: Do xuất khẩu tư bản tăng về quy mô và phạm vi dẫn đến việc phân chia thế giới về mặt kinh tế.

+ Sự phân chia lãnh thổ thế giới giữa các cường quốc: do lợi ích của việc xuất khẩu TB thúc đẩy các nước đi xâm lược và do sự phát triển không đều của CNTB. Và các nước TBCN ra đời sau phát động chiến tranh để chia lại thế giới.

2. Biểu hiện trong giai đoạn hiện nay:

+ Tập trung sản xuất và các tổ chức độc quyền xuất hiện những công ty xuyên quốc gia bên cạnh sự phát triển của các công ty vừa và nhỏ.

+ Nó có sự thay đổi về hình thức tổ chức và cơ chế thống trị trong TB tài chính.

+ Xuất khẩu TB vẫn là cơ sở độc quyền quốc tế sau chiến tranh. Nhưng quy mô, chiều hướng, kết cấu đa dạng có phát triển mới.

+ Sự phân chia thế giới giữa các liên minh của TBCN, xu hướng quốc tế hóa, toàn cầu hóa ngày càng tăng, bên cạnh xu hướng khu vực hóa nền kinh tế.

+ Sự phân chia thế giới giữa các cường quốc, đế quốc vẫn tiếp tục nhưng dưới hình thức cạnh tranh và thống trị mới.