Słowem wstępu: Pomysł opisania zespołu nerczycowego nie wziął się z gwiazd i nie był żadną niesamowitą, ultrarzadką chorobą napotkaną na oddziale lub wymienioną na jakimś wykładzie jako ciekawostka. ZN to ulubione schorzenie mojej pani prodziekan, która wielokrotnie podkreślała, że jeśli na egzaminie ustnym miałaby zadać jakieś pytanie, to powinno ono dotyczyć właśnie zespołu nerczycowego. Pomna tych słów, wykułam się go na blachę i podczas egzaminu z pediatrii wylosowałam właśnie to. Dlatego też dzisiaj postanowiłam przybliżyć wszystkich ciekawym jego istotę :D

1. Nazwa: Tym razem bez żadnych nazwisk ani greckich łamaczy językowych. Nazwa choroby odnosi się do nerek, które grają w nim pierwsze skrzypce. To tyle. No i jeszcze możecie spotkać określenie zespół nefrotyczny, ale już nic więcej w tej kwestii nie ma do dodania. 

2. Co to jest? Choroba przewlekła, najczęściej o podłożu autoimmunologicznym.

3. Przyczyna: Nawet najstarsi górale tego nie wiedzą. Podejrzewa się, że przyczyną powstawania ZN jest nieprawidłowa funkcja limfocytów T odpowiedzialnych za układ odpornościowy, które w momencie, gdy absolutnie nie potrzeba, wytwarzają cytokiny oddziałujące na błonę filtracyjną kłębuszków nerkowych, powodując ich uszkodzenie i zwiększając tym samym przepuszczalność albumin.

U dzieci najczęstszą przyczyną rozwoju zespołu nerczycowego jest kłębuszkowe zapalenie nerek, które również prowadzi w pewnym stopniu do ich uszkodzenia.

4. Objawy:

- Białkomocz - koronny i najważniejszy objaw choroby. Jeśli dawka białka w moczu przekracza 3,5 g na dobę, mamy poważny problem, głównie dlatego, że nigdy białka tam nie powinno być. A jak można zauważyć białko w moczu? Cóż... Podobno widać białe kłaczki, a sam mocz jest pienisty. 

- Obrzęki - towarzyszą gwałtownemu białkomoczowi. Początkowo obrzęki pojawiają się powiekach, następnie są wchłaniane, aby zaraz potem pojawić się już na całej twarzy, palcach rąk i stóp, a także na wargach sromowych u dziewcząt i na mosznie u chłopców. Nierzadko płyn można odnaleźć też w worku osierdziowym, opłucnej, otrzewnej (to cienkie błony otaczające konkretne narządy np. worek osierdziowy otacza serce, a otrzewna narządy w jamie brzusznej). Zdarza się również obecność płynu w mózgu dziecka. W przypadku nasilonych obrzęków dziecko powinno leżeć. Zaleca się także szybkie wyeliminowanie obrzęków, ponieważ w najgorszym przypadku może dojść u małego pacjenta do wstrząsu, który jest stanem zagrożenia życia.

- Zwiększenie masy ciała - w dziecku dosłownie zatrzymują się płyny, które dodają kilogramów, przez co dziecko wygląda, jakby było napompowane.

- Duszność - kolejny efekt obecności płynu, który uniemożliwia prawidłowe oddychanie.

- Niedożywienie - jakby nie patrzeć, regularnie traci się białko, które ucieka wraz z moczem.

- Hipernatremia - po polsku: zbyt duża ilość sodu w organizmie. Sód przestaje być wydalany wraz z pojawieniem się obrzęków.

- Bóle głowy, bóle brzucha, biegunka, wymioty, zmęczenie.

7. Kto jest narażony? Osoby, najczęściej dzieci, z zaburzeniami lub z osłabioną odpornością. Wszelkie infekcje, zwłaszcza w obrębie nerek, mogą wywołać ZN.

8. Rozpoznanie: Obecność białka w moczu.

9. Leczenie: Najczęściej podaje się leki z grupy glikokortykosteroidów. Jeżeli dzieci są odporne na sterydy lub choroba nie chce minąć albo jej nawroty są bardzo częste, podaje się leki immunosupresyjne, które hamują układ odpornościowy. Istotna jest także odpowiednia dieta ograniczająca dzienne spożycie sodu.

10. Powikłania:

W przypadku ZN mamy do czynienia z dwoma rodzajami powikłań:

a) ostre - obrzęk płuc/obrzęk mózgu, przewodnienie organizmu, niewydolność nerek, choroby zakrzepowo-zatorowe.

b) przewlekłe - niedokrwistość, nadkrzepliwość, hipoalbuminemia, hiperlipidemia, hipercholesterolemia, częste zakażenia.