Słowem wstępu: Zauważyłam, że ostatnio większym zainteresowaniem cieszą się problemy związane z ludzką psychiką niż z ciałem i o ile wcale mnie to nie dziwi, to muszę zaznaczyć, że gdyby choroby fizyczne miały uczucia, to byłoby im przykro, że są tak pomijane XD Ale że Polska używa w leczeniu holizmu czyli traktowania pacjenta-klienta całościowo (a przynajmniej się stara), to przyjrzymy się dzisiaj kolejnemu zaburzeniu związanemu z psychiką. Rozdział powstał na prośbę kitty20009, dlatego możecie jej ładnie podziękować w komentarzach :D A następne w kolejce są autyzm i Asperger (wiem, że nie możecie się doczekać, ale już znalazłam książkę, w której mam potrzebne informacje ♥)

1. Nazwa: Jak łatwo się domyślić, stan ten swoją nazwę zawdzięcza stolicy Szwecji - Sztokholmowi. Początkowo nazywany syndromem Norrmalmstrong, co było zdecydowanie zbyt długie i trudniejsze do zapamiętania, więc świat poszedł na łatwiznę i stąd mamy syndrom sztokholmski. 

2. Historia: Wszystko zaczęło się w 1973r. podczas napadu na jeden ze sztokholmskich banków, którego dokonał Janne Olsson, biorąc sobie zakładników. Po schwytaniu przestępcy okazało się jednak, że żadna z przetrzymywanych osób nie chciała zeznawać przeciwko swojemu oprawcy. Dodatkowo byli zakładnicy nawet bronili Olssona, co wprawiło w osłupienie organy ścigania. Jedna z ofiar po napadzie zaczęła zbierać fundusze na adwokata dla swojego oprawcy, zaś inna zakładniczka oświadczyła się przestępcy. Nikt jednak nie wziął pod uwagę, że podjęta podczas napadu akcja policji wzbudziła w ofiarach na tyle silne poczucie zagrożenia, że te zaczęły odczuwać pozytywniejsze emocje wobec przestępcy, który w ich oczach był bardziej troskliwy od policji.

3. Co to jest? To zjawisko/stan psychiczny.

4. Przyczyna: Bardzo silny stres i poczucie zagrożenia sprawiają, że ofiara zaczyna postrzegać swojego oprawcę jako kogoś dobrego.

5. Objawy:

- postrzeganie każdego przejawu człowieczeństwa u oprawcy za oznakę troski o ofiarę

- ochrona swojego oprawcy, okazywanie mu wsparcia, a nawet postrzeganie go jako obrońcy

- wspieranie celów i działań przestępcy, jednocześnie odmowa współdziałania z policją/osobami, które chcą pomóc w uwolnieniu 

- chory nie czuje potrzeby odchodzenia od swojego oprawcy i nie robi niczego w tym kierunku

- uzależnienie od przestępcy na wielu płaszczyznach

- problemy z pamięcią, może dojść do rozwoju depresji oraz PTSD

- objawy trwają nawet po uwolnieniu ofiary

6. Kto jest narażony? Ofiary napadów i porwań. Jednym słowem: zakładnicy.

7. Przebieg: Na samym początku chory nie jest w stanie pojąć tego w jak niebezpiecznej sytuacji się znalazł, a gdy już to do niego dociera, zaczyna odczuwać olbrzymi stres i przerażenie, w wyniku którego po jakimś czasie zbliżać się emocjonalnie do sprawcy w celu polepszenia swojego położenia.

8. Leczenie: Psychoterapia, która może być jednak bardzo trudna ze względu na nieufność chorego wobec ludzi, którzy próbują poróżnić go z jego oprawcą.

9. Kto chorował?

- Natascha Kampusch - została porwana jako 10-latka i żyła w niewoli przez następne 8 lat, utrzymując kontakt z porywaczem. Co ciekawe, sama mu uciekła, ale mimo to nadal odczuwała do niego silnie pozytywne odczucia i ciężko przeżyła jego śmierć.

- Colleen Stan - została porwana przez ludzi, którzy zatrzymali się, gdy chciała złapać autostopa. Mimo znęcania się nad nią na wiele różnych sposobów, nigdy nie uciekła z domu swoich porywaczy, chociaż miała ku temu mnóstwo okazji. Miała możliwość kontaktowania się ze swoją rodzinę, którą zapewniała, że porywacz jest jej partnerem. Uciekła dopiero, gdy żona porywacza (i jednocześnie również porywaczka) zachęciła ją, aby odeszła, co Colleen zrobiła z niechęcią.

- Patricia Hearts - jako dwudziestoletnia kobieta została porwana przez organizację terrorystyczną, do której ostatecznie dobrowolnie się przyłączyła i wraz z nimi dokonała napadu na bank. 

- Mary McElroy - jako młoda dziewczyna została zakładniczką włamywaczy, którzy wypuścili ją po otrzymaniu okupu od jej rodziny. Mimo to Mary cały czas odczuwała sympatię do przestępców i ostatecznie popełniła samobójstwo, nie mogąc znieść w swoim życiu braku jedynych osób, które ją rozumiały.

10. W kulturze:

- "3096 dni" to książka autorstwa Nataschy Kampusch opowiadająca o jej doświadczeniach. Na jej podstawie powstał także film.

- "Dziewczyna w skrzyni" to film inspirowany historią Colleen Stan. Tytuł odnosi się do tego, że dziewczyna wielokrotnie przez prawie całe doby była zamykana w drewnianej skrzyni przez porywacza. To, co przydarzyło się Stan jest także opisane w książce "Colleen Stan: the simple gifts of life" autorstwa Jima Greena.

- "Clark" to netflixowy serial o Clarku Olofssonie, jednym z dwóch napastników, którzy dokonali skoku na bank w Szwecji w 1973r.

- "Piękna i bestia" - każdy zna historię Belli oddanej Bestii za to, że jej ojciec chciał zerwać różę z krzaczka będąc na nieswojej posesji. Chociaż początkowo Bella jest niechętna Bestii, niedługo później rozwija do niego pozytywne uczucia, a na koniec wiąże się z nim. Kiedyś to była prawdopodobnie romantyczna historia, ale dziś biorą ją za przykład syndromu sztokholmskiego w bajkach. 

- "Zaplątani" - kolejny przykład bajki, który kiedyś wzięliśmy sobie na warsztat na zajęciach z psychologii. "Pięknej i bestii" akurat nie omawialiśmy, ale "Zaplątanym" już się nie upiekło. Według mnie ciężko tu mówić o syndromie sztokholmskim, skoro Roszpunka uważała Gothel za swoją matkę, ale psychologia swoje wie i twierdzi, że Roszpunka ewidentnie ma syndrom sztokholmski, więc podaję Wam to jako ciekawostkę :D

- Na Wattpadzie też znajdziecie sporo historii, gdzie głównym motywem jest syndrom sztokholmski, ale nie wiem, czy powinnam je tu wypisywać, bo niektóre to już naprawdę ostre pozycje. Jeśli chcecie je zobaczyć, wpiszcie sobie w wyszukiwarkę "syndrom sztokholmski" i przeczytajcie na własną odpowiedzialność XD