Câu 3: Phân tích khái niêm giai cấp công nhân. Liên hệ với gc cn VN.

1. Quan niệm của chủ nghĩa Mác-Lênin

C.Mác và Ph.Ăngghen đã dùng nhiều thuật ngữ khác nhau: giai cấp vô sản, giai cấp xã hội hoàn toàn chỉ dựa vào việc bán sức lao động của mình, lao động làm thuê ở thế kỷ XIX, giai cấp vô sản hiện đại, giai cấp công nhân hiện đại, giai cấp công nhân đại công nghiệp... như những cụm từ đồng nghĩa để biểu thị một khái niệm giai cấp công nhân - con đẻ của nền đại công nghiệp tư bản chủ nghĩa, giai cấp đại biểu cho lực lượng sản xuất tiên tiến, cho phương thức sản xuất hiện đại.

Dù khái niệm giai cấp công nhân có nhiều tên gọi khác nhau như thế nào đi nữa thì theo C. Mác và Ph. Ăngghen vẫn chỉ mang hai thuộc tính cơ bản:

- Về phương thức lao động, phương thức sản xuất, đó là những người lao động trực tiếp hay gián tiếp vận hành các công cụ sản xuất có tính chất công nghiệp ngày càng hiện đại và xã hội hóa cao.

C. Mác và Ph. Ăngghen đã nêu: "Các giai cấp khác đều suy tàn và tiêu vong cùng với sự phát triển của đại công nghiệp, còn giai cấp vô sản lại là sản phẩm của bản thân nền đại công nghiệp"1; "Công nhân cũng là một phát minh của thời đại mới, giống như máy móc vậy... Công nhân Anh là đứa con đầu lòng của nền công nghiệp hiện đại"2.

- Về vị trí trong quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa, đó là những người lao động không có tư liệu sản xuất, phải bán sức lao động cho nhà tư bản và bị nhà tư bản bóc lột về giá trị thặng dư. Thuộc tính thứ hai này nói lên một trong những đặc trưng cơ bản của giai cấp công nhân dưới chế độ tư bản chủ nghĩa nên C.Mác và Ph.Ăngghen còn gọi giai cấp công nhân là giai cấp vô sản.

Hiện nay, 2 đặc trưng trên :

+Trong XH TBCN:

Đ.trưng 1 vẫn hoàn toàn phù hợp.

Đ.trưng 2: Xét về cơ cấu ngành nghề của công nhân ngày càng đa dạng(làm việc trong nhà máy, xí nghiệp, dịch vụ công nghiệp... nhưng vẫn là đối tượng bị bóc lột. Trình độ nghề nghiệp, tay nghề ngày càng tăng và tăng nhanh... vẫn bị bóc lột. Hiện nay, 1 bộ phận còn có cổ phần nhưng họ vẫn là đối tượng.

+Trong các nước XHCN: Đ.trưng 1 vẫn phù hợp. Đ.trưng2: QHSX không phải là QHSX TBCN nên không phù hợp.

+Trong thời kỳ quá độ: một bộ phận là phù hợp, 1 bộ phận là không phù hợp. Đ.trưng 1: còn tồn tại nền kinh tế nhiều thành phần, trong đó có thành phần kinh tế tư nhân (cá thể, tiểu chủ, TB tư nhân) nên vẫn còn hình thức bóc lột.