CNXH 1
Câu 1: Lược khảo lich sử tư tưởng , phân tích những giá trị và hạn chế của CNXH không tưởng
Lược khảo tư tưởng XHCN trước Mác
1.Tư tưởng thời kỳ cổ-trung đại
- Điều kiện kinh tế - xã hội: sự tan rã của chế độ cộng sản nguyên thuỷ, xuất hiện chế độ chiếm hữu nô lệ
-Điều kiện kinh tế: xuất hiện quan hê hàng hoá-tiền tệ, xuất hiện phân hoá giàu-nghèo. LLSX: gc nô lệ, chiềm số đông, bị áp bức-bóc lột, được coi là công cụ biết nói dùng để mua vui cho gc thống trị, không có bất cứ quyền gì, kể cả quyền con người. QHSX: chủ nô có quyền tư hữu TLSX, LLSX
-Xã hội: xuất hiện gc, mâu thuẫn giai cấp, xhiện ptrào đtranh.
-Ndung TT: TTXHCN xhiện thông qua những câu truyện cổ tích, dân gian, thần thoại ở cả phương đông & phương tây. Lên án chế đoọ hiện thời, thông cảm vối người lap động. Ước mơ về một XH tương lai tốt đẹp & đặc biệt mong muốn quay trở lại XH thời kỳ Hoàng kim: cộng sản nguyên thuỷ.
2. Tư tưởng XHCN không tưởng TK XV-XVIII
-ĐK KT-XH: ra đời của chế độ TBCN thông qua sự xuất hiện "công trường thủ công" ở Anh TK XVI (quy mô lớn, nhiều lao động, cần nhiều ng.liệu, nhiên liệu->qhệ giao lưu buôn bán p.triển). xhiện 2 gc cơ bản: TS(quyền sở hữu TLSX chủ yếu: máy móc, nhà xưởng)&cn(bị bóc lột gtrị thặng dư, làm việc 14-18h/ngày). xhiện mâu thuẫn, ngày càng trở nên gay gắt nhưng chưa đủ để tạo phong trào đấu tranh.
-Đại biểu: Tômát moro, Grắccơ babớp.cả hai :con đường đi tới xh tương lai:là con đường ôn hoà, cải lương, thuyết phục, hoà bình...
3. TT XHCN không tưởng-phê phán đầu TK XIX
-ĐK KT-XH:sự ra đời của nền sx đại công nghiệp, diễn ra nhanh chóng ở Anh, C.Âu, Bắc Mỹ.ptriển tự do cạnh tranh, sự phtriển mâu thuẫn giữa TB & công nhân ngày càng sâu sắc.mâu thuẫn đã được giải quyết bằng đtranh của nhdân nhưng thất bại. TT CNXH ra đời mang tính chats không tưởng & còn mang tính phê phán mạnh mẽ.
-Đại biểu: Xanh Xi mông, sac lơ phu ri ê, rô bớt ô oen.
Giá trị lịch sử của chủ nghĩa xã hội không tưởng
+ Hầu hết các quan niệm, các luận điểm của các nhà tư tưởng xã hội chủ nghĩa đều chứa đựng một tinh thần nhân đạo cao cả. Về cơ bản, những tư tưởng nhân đạo ấy chưa vượt khỏi tinh thần nhân đạo tư sản. Tuy nhiên, nhiều giá trị, luận điểm đã vượt được lên trên tinh thần nhân đạo tư sản, nhất là trong tư tưởng của các tác giả đầu thế kỷ XIX.
Với các mức độ và trình độ có khác nhau, nhưng nhìn chung các tư tưởng xã hội chủ nghĩa trong suốt các thời 5/24/20095/28/2009kỳ được xét đều thể hiện tinh thần phê phán, lên án chế độ quân chủ chuyên chế và chế độ tư bản chủ nghĩa. Chính vì thế, trong nhiều ấn phẩm, ta thường bắt gặp cụm từ "chủ nghĩa xã hội không tưởng - phê phán" để chỉ các trào lưu tư tưởng xã hội chủ nghĩa trước khi có chủ nghĩa xã hội khoa học.
Nhiều luận điểm, quan điểm, nhiều khái niệm... phản ánh ở mức độ khác nhau các giá trị xã hội chủ nghĩa của những phong trào hiện thực, đã thực sự làm phong phú thêm cho kho tàng tư tưởng xã hội chủ nghĩa, chuẩn bị những tiền đề lý luận cho sự kế thừa phát triển tư tưởng xã hội chủ nghĩa lên một trình độ mới.
+ Các nhà xã hội chủ nghĩa không tưởng đã nêu lên nhiều luận điểm có giá trị về sự phát triển của xã hội tương lai mà sau này các nhà sáng lập chủ nghĩa xã hội khoa học đã kế thừa một cách có chọn lọc và chứng minh chúng trên cơ sở khoa học. Đó là những luận điểm về tổ chức sản xuất và phân phối sản phẩm xã hội; về vai trò của công nghiệp và khoa học - kỹ thuật; về xoá bỏ sự đối lập giữa lao động chân tay và lao động trí óc; về sự nghiệp giải phóng phụ nữ; về vai trò lịch sử của nhà nước, v.v..
+ Không chỉ là những nhà tư tưởng đơn thuần, một số người đã xả thân, lăn lộn hoạt động trong phong trào thực tiễn, thức tỉnh phong trào công nhân và người lao động, để từ đó mà quan sát phát hiện những giá trị tư tưởng mới. Nghĩa là, ngày càng dùng đầu óc để phát hiện trong thực tế chứ không phải là nghĩ ra từ đầu óc, như cách nói của Ăngghen sau này, khi ông chỉ ra nhiệm vụ của chủ nghĩa xã hội.
Với những giá trị nêu trên, các tư tưởng xã hội chủ nghĩa không tưởng, đặc biệt là chủ nghĩa xã hội không tưởng phê phán trở thành một trong ba nguồn gốc lý luận trực tiếp hình thành chủ nghĩa xã hội khoa học.
b) Những hạn chế lịch sử của tư tưởng xã hội chủ nghĩa trước Mác
-Mắc phải quan niệm duy tâm về mặt lịch sử. Họ tin là chân lý ẩn đâu đó, người tài giỏi tìm thấy nó áp dụng vào thực tiễn. tất cả là ảo tưởng.
-Rơi vào khuynh hướng ôn hoà trong xã hội:
VD: Robot Ô wen: khôgn cần phải đổ máu, bạo lực mà vẫn ...
Sac lơ Phuriê: Thiết lập 1 xã hội hài hoà.
-Không phát hiện ra lực lượng CM tiên phong (GCCN hiện đại)
*Những hạn chế trên đây là những hạn chế có tính lịch sử, không thể tránh khỏi.
-Ng.nhân khách quan: Sự phát triển chưa chin muồi của phương thức sản xuất TBCN, phong troà công nhân chưa phát triển, GCCN chưa trưởng thành nên các nhà tiên phong chưa tìm ra lực lượng tiên phong.
-Ng.nhân chủ quan: Các nhà tư tưởng chủ yếu xuất phát từ sống thực tế của GC TS.
Bạn đang đọc truyện trên: AzTruyen.Top