Chương 5: Thị trường tài chính

Câu1: Thị trường tài chính(khái niệm,chức năng…)

*khái niệm:là nơi diễn ra các hđ mua,bán các loại giấy tờ có giá(phiếu nợ ngắn,trung or dài hạn),là nơi các nguồn cung-cầu về nguồn vốn gặp nhau trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua các tổ chức tài chính trung gian

Tt tc là cầu nối giữa cung-cầu về vốn trong nền ktqd,là nơi gặp gỡ giữa các nguồn vốn trong xh->qua đó hình thành nên giá mua,giá bán,cổ phiếu,trái phiếu,kỳ phiếu,giấy nợ ngắn hạn,hình thành giá cả các loại vốn đtư như ls đi vay,ls cho vay,là nơi giao dịch các loại vốn trong phạm vi trong 1 nước or giữa các nước với nhau

*chức năng:

> thực hiện chức năng kinh tế nòng cốt trong quá trình luân chuyển vốn từ nhà đầu tư(người cho vay,người tiết kiệm)đến nhà sx(người đi vay,người chi tiêu)qua 2 con đường đầu tư tài chính trực tiếp hoặc gián tiếp

-đầu tư tài chính trực tiếp

+người đi vay(nhà sx)vay vốn trực tiếp từ người cho vay(người tiết kiệm)bằng cách bán các loại chứng khoán(các công cụ tài chính)

+người có vốn trực tiếp chuyển giao vốn của mình cho người cần vốn ko thông qua các trung gian tài chính.trong quan hệ trực tiếp mua bán này,người mua CK là người chủ sở hữu ts có quan hệ trực tiếp với người phát hành CK(người cần vốn),người giữ CK vốn(cổ phiếu) là chủ sở hữu 1 phần ts của Dn,người giữ CK nợ là chủ nợ của Dn,người giữ CK nợ của CP là chủ nợ của CP

+người sở hữu CP là người trực tiếp đtư vốn của mình vào cty cổ phần,có quan hệ trực tiếp về ts với cty,đc chia 1 phần lợi nhuận của cty dưới hình thức cổ tức cổ phần(cổ tức)khi cty làm ăn phát đạt,thu nhiều lợi nhuận thì lợi tức cổ phần cũng tăng lên làm giá cả cổ phiếu của nhiều cty trên tt cũng tăng lên.lúc này nếu người có cổ phiếu bán nó đi thì sẽ thu được số vốn lớn hơn số vốn bỏ ra lúc mua cổ phiếu.khi công ty làm ăn thua lỗ thì ngược lại.như vậy trên tt tc trực tiếp thì số phận của người mua cổ phiếu cty gắn liền với số phận cty,cty giàu lên thì họ cũng giàu lên và ngược lại.điều đó làm họ rất quan tâm đến công việc làm ăn của cty

-đầu tư tài chính gián tiếp

+trong đầu tư tài chính gián tiếp,vốn được chuyển từ người cho vay sang người vay thông qua 1 trung gian tài chính,trung gian tài chính thực hiện điều này bằng cách vay vốn của người cho vay(người tk)sau đó cho người vay vốn vay,kết quả cuối cùng là vốn được chuyển từ công chúng sang cty thông qua sự giúp đỡ của các trung gian tài chính(NHTM,cty TC,quỹ tín dụng…)

> chức năng tiết kiệm:tt tc cung cấp đđ sinh lợi cho tiết kiệm,thông qua tt tc, người tk có thể kiếm được thu nhập dưới hình thức tiền lãi,cổ tức..->kích thích họ tiết kiệm

> chức năng thanh khoản:tt tc cung cấp phương thức chuyển đổi các loại ts tài chính thành tiền mặt làm những ts tài chính có tính lỏng cao hơn,được ưa chuộng hơn,làm dễ dàng hơn chức năng dẫn vốn và chức năng tk của tt tc

Câu2:cấu trúc của thị trường tài chính

Thị trường tài chính trong nước bao gồm nhiều loại tt có tên gọi khác nhau tùy theo cách phân loại.có 2 cách phân loại phổ biến

*căn cứ vào phương thức vận động của vốn:có 2 loại thị trường vốn là thị trường vốn trực tiếp và gián tiếp

*căn cứ vào thời hạn sử dụng vốn dài hay ngắn hạn người ta phân biệt thành 2 tt

- thị trường tiền tệ:là thị trường mua bán kd các loại vốn ngắn hạn và các loại CK ngắn hạn từ 1 đến 2 năm(ở Vn) hoặc 1 ngày đến 7 năm tùy theo quy định của mỗi quốc gia

Thị trường vốn ngắn hạn(thị trường tiền tệ)lại có cách phân loại như sau

+căn cứ vào tính chất của hàng hóa đem ra mua bán giao dịch trên thị trường thì phân ra làm 3 loại

> thị trường tín phiếu kho bạc:thị trường mua bán CK nợ NH của CP,những thành phần tham gia thị trường này rất đông đảo bao gồm các tầng lớp dân cư,Dn,NHTM,tổ chức tín dụng…nghiệp vụ mua bán CK nợ NH của CP được xem là 1 trong những công cụ thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia của NHTW nhằm kiểm soát khối lượng tiền cung ứng,tăng,giảm tiền trong lưu thông và kiểm soát lạm phát

> thị trường các hợp đồng mua bán lại:thị trường này thì các hàng hóa bán ra là các hợp đồng mua tín phiếu kho bạc của các ngân hàng,bưu điện,tổ chức tài chính,công ty chứng khoán. Người mua hàng là các dn thừa vốn tạm thời chưa sử dụng muốn sinh lợi trong thời gian ngắn,còn người bán cam kết sẽ mua lại những hợp đồng chứng khoán này trong 1 tương lai gần

> thị trường chứng chỉ tiền gửi ngân hàng:các ngân hàng TM bán chứng chỉ tiền gửi của mình cho khách hàng để tăng thêm nguồn vốn tín dụng còn khách hàng trong trường hợp cần thiết có thể bán chứng chỉ đó trên thị trường,nói cách khác chứng chỉ tiền gửi là 1 công cụ vay nợ mà NH bán cho người gửi tiền,người gửi được lãi hàng năm theo một tỉ lệ nhất định và đến kì hạn thanh toán thì hoàn trả gốc theo giá mua ban đầu

+ căn cứ vào phương thức giao dịch

>thị trường tín dụng:bao gồm 2 thị trường nhỏ hơn

---thị trường tín dụng ngắn hạn giữa các NHTM với các dn,cá nhân,tổ chức XH(thị trường tín dụng ngắn hạn gián tiếp)(<365 ngày,vay và trả bằng tiền)trên thị trường này các tổ chức tín dụng,các NHTM huy động vốn của các cá nhân,tổ chức tập trung lại thành nguồn vốn tín dụng rồi sử dụng nguồn vốn này cho vay đối với các Dn,cá nhân,tổ chức dưới hình thức cho vay của các NHTM theo các nguyên tắc của tín dụng

---thị trường tín dụng liên ngân hàng là thị trường hẹp giữa các NHTM với nhau để giải quyết thừa thiếu vốn tạm thời của các NH dưới sự chỉ đạo của NHTW

> thị trường các giấy tờ có giá ngắn hạn:là thị trường vốn ngắn hạn,thị trường này hàng hóa đem ra mua bán giao dịch là các chứng khoán nợ của CP,DN và các NHTM,người bán là các tổ chức phát hành các loại trái phiếu đó mà đại lý của họ là các NHTM và các tổ chức tài chính,người mua là công chúng thuộc mọi tp kt rồi các DN,NH

> thị trường hối đoái:là nơi giao dịch,mua bán ,đổi chác,vay mươn các loại ngoại tệ,là nơi xđ tỉ giá các loại ngoại tê trên cơ sở cung cầu của từng loại ngoại tệ giữa các NHTM,các DN xuất khẩu,và những người kinh doanh ngoại tệ

- thị trường vốn(thị trường dài hạn):là thị trường mua bán,vay mượn vốn dài hạn giữa các chủ thể tham gia thị trường gồm các NHTM,tổ chức tài chính,kho bạc nhà nước,các nhà đầu tư,dn,những người kd tiền tệ và ck.các nguồn vốn dài hạn có thời gian >3 năm(vn) hoặc 7 năm (ở các nước công nghiệp)đến 10,20,30 năm thậm chí đến 50 năm có nghĩa là thời hạn của trái phiếu dài hạn cũng tương đương với tín dụng dài hạn.cổ phiếu là các loại CK không thời hạn(CK vốn)công ty nào tồn tại lâu năm thì thời hạn của cổ phiếu cty đấy dài và ngược lại. thị trường vốn dài hạn chia ra làm 2 loại

+ thị trường vốn dài hạn gián tiếp:là thị trường tín dụng dài hạn cho các NH đtư,NHTM,cty tài chính,địa ốc ngân hàng huy động vốn dài hạn bằng cách phát hành trái phiếu dài hạn để có vốn dài hạn cho vay.người đi vay là chủ các Dn,trang trại,đồn điền cần vốn để đổi mới ts cố định,trang bị kĩ thuật hiện đại,trồng cây lâu năm,cải tạo cơ sở hạ tầng,cải tạo đất

+ thị trường vốn dài hạn trực tiếp gồm

> thị trường trái phiếu dài hạn:chủ yếu là trái phiếu Dn được mang ra giao dịch

> thị trường cổ phiếu:hàng hóa chủ yếu là cổ phiếu của Dn,NH