I. CÁC LOẠI RỦI RO TRONG GIAI ĐOẠN CHUẨN BỊ ĐẦU TƯ

1. Quyết định đầu tư sai:

Đây là loại rủi ro mà CĐT ra quyết định đầu tư sai, có thể là sai về thời gan đầu tư, sai về địa điểm đầu tư, hay nghiêm trọng hơn là sai về lĩnh vực đầu tư...Nhưng dù có là sai ở phần nào thì loại rủi ro này cũng tác động nghiêm trọng đến công cuộc đầu tư.

Nguyên nhân của loại rủi ro này có thể là do quá trình nghiên cứu tiền khả thi và nghiên cứu khả thi không tốt, đánh giá sai cơ hội đầu tư, nhưng nguyên nhân sâu sa chính là do thiếu thông tin. Khi nghiên cứu tiền khả thi, người thực hiện n/c không tìm hiểu kỹ về các cơ hội đầu tư khác nhau, cũng như không đánh giá đc hết k/ng thực hiện của dự án...dẫn đến quyết định lĩnh vực đầu tư sai. Khi đã quyết định lĩnh vực đầu tư sai sẽ dẫn đến tốn tiền của cho việc n/c khả thi. Còn nếu quyết định ĐT sai do khâu nghiên cứu khả thi thì còn gây hậu quả nghiêm trọng hơn. KHi n/c khả thi ko tốt dẫn đến ra quyết định đt sai thì lượng tiền của hao phí còn nhiều hơn rất nhiều.

Giải pháp khắc phục: Muốn khắc phục loại rr này thì cách tốt nhất là thực hiện khâu nghiên cứu tiền khả thi và nghiên cứu khả thi phải thật sự nghiêm túc. Các số liệu cũng như thong tin thu thập phải chính xác và trung thục. N/c toàn diện tất cả các khía cạnh của dự án.

2.Quy trình lập và thẩm định dự án không tốt:

Loại rủi ro này có tác động nghiêm trọng đến dự án, đặc biệt là việc ra quyết định ĐT. Khi lập dự án ko tốt, các số liệu chưa đúng với thực tế...công nghệ sử dựng không đúng....dẫn đến lãng phí trong ĐT. Khi thẩm định dự án ko tốt khiến cho việc ra QĐ ĐT ko chính xác. Có thể loại bỏ dự án tốt hoặc nguy hiểm hơn là chấp nhận dự án tồi

Nguyên nhân của loại rr này vẫn chủ yếu là ở đội ngũ cán bộ lập và thẩm định dự án. Nếu cán bộ lập và thẩm định dự án không thực hiện công việc một cách cẩn thận thì rr này sẽ rất dễ xảy ra

Cách khắc phục: Đào tạo đội ngũ cán bộ lập và thẩm định cả về chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp. Không chỉ có biện pháp giáo dục mà còn phải áp dụng cả biện pháp kinh tế nữa, gắn trách nhiệm bồi thường nếu xảy ra rr do lỗi của cán bộ cho họ.

3.Khả năng tài chính hạn hẹp

Đây là loại rr sẽ dẫn đến một loạt các rr khác. Trong quá trình chuẩn bị ĐT, nếu khả năng t/c của chủ ĐT hạn hẹp, không đủ sẽ dẫn đến các công việc từ n/c tiền khả thi và n/c khả thi...đều sẽ bị thực hiện một cách sơ sài...quyết định ĐT sai hoặc sự chuẩn bị ĐT không kỹ lưỡng.

Nguyên nhân: Dự toán không chính xác, khả năng giải ngân vốn kém. Tiềm lực tài chính của chủ đầu tư hạn hẹp và không được tính kỹ trước khi quyết định

Giải pháp: Chủ ĐT cần chuẩn bị một tiềm lực tài chính thật tốt trước khi có ý định ĐT. Hoặc ko thì phải tìm những lĩnh vực ĐT phù hợp với khả năng t/c của mình.

4.Chủ ĐT có ít kinh nghiệm thực hiện DAĐT.

RR này xảy ra khi chủ ĐT muốn mở rộng lĩnh vực hoạt động của mình sang các lĩnh vực mới khác, hoặc CĐT là người mới bắt đầu vào nghề.

Gải pháp cho rr này là chủ ĐT sẽ thuê những người có chuyên môn lập, thẩm định, thực hiện, và thậm chí cả vận hành kết quả ĐT

5. Không thống nhất đc các PA thiết kế, XD

Đối với các dự án có nhiều bên cùng tham gia ĐT, thêm vào đó lại có nhiều thiết kế XD cùng đc xem xét, nếu các bên không thống nhất đc thiết kế XD dẫn đến tiến độ tiến hành ĐT không đảm bảo, vốn bị ứ đọng... lãng phí. Một trường hợp khác là PA XD của DA không phù hợp với địa phương, đất nc...diễn ra DA...điều này sẽ dẫn đến sự không thống nhất đc PA XD giưa ng dân, chính quyền với chủ ĐT

Nguyên nhân: DA có nhiều bên tham gia ĐT, mỗi bên lại muốn lợi ích của mình là lớn nhất mà mỗi PA XD có thể sẽ mang lại lợi ích cho bên này nhiều hơn bên kia...do đó các bên ko thống nhất đc PA XD

Giải pháp: TÌm hiểu kỹ địa phương nơi diễn ra DA. TÌm hiểu kỹ các đối tác tham gia DA. Dung hòa lợi ích giữa các bên khi thực hiện DA

6. Thiết kế sai sót, không đồng bộ, không tương thích giữa các bộ phận, thiết kế thiếu chi tiết:

Tất cả những rr này đều dẫn đến tính khả thi của DA sẽ không cao (Thậm chí là DA sẽ ko thực hiện đc.)

Nguyên nhân: Do khâu khảo sát để đưa ra thiết kế không được thực hiện kỹ lưỡng dẫn đến thiết kế sai, thiếu chi tiết. Đối với các DA lớn, có nhiều khâu thiết kế, mỗi khâu thiết kế do một ng phụ trách dẫn đến thiết kế không đồng bộ giữa các phần.

Giải pháp: thực hiện tốt khâu khảo sát thiết kế DA. Tuyển chọn kỹ lưỡng đội ngũ thiết kế dự án. Đồng bộ hóa các tiêu chuẩn, tiêu chí thiết kế.

7. Thiếu dự toán chi tiết, dự toán có đơn giá không phù hợp với giá thị trường hiện tại

Nguyên nhân: Dự toán được lập tại thời điểm xa so với thời điểm thực hiện DA dẫ đến giá cả có sự chênh lệch. Một nguyên nhân khác là do người lập dự toán chưa có kinh nghiệm hoặc thiếu trách nhiệm

Giải pháp: Các công việc tìm hiểu giá cả thị trường phải đc R hiện chính xác, tỉ mỉ và phải theo dõi thường xuyên sau khi lập dự toán để kịp thời bổ sung sửa chữa khi có sự biến động