Trong tác phẩm "Chí Phèo", Nam Cao đã rất thành công trong nghệ thuật phân tích và miêu tả tâm lí nhân vật. Ông đã thâm nhập vào sau bên trong để thấy được đời sống tâm hồn của họ. Và đặc biệt, tác phẩm "Chí Phèo" mang nội dung nhân đạo mới sâu sắc khi Nam Cao để cho nhân vật của mình chết đi. Bởi chỉ khi Chí Phèo chết đi, thì bản chất lương thiện vốn có ở con người này mới được giữ lại.

Qua nhân vật Chí Phèo của mình, Nam Cao đã soạn thảo rất thành công một bản án về chế độ thực dân nửa phong kiến đã đàn áp, bóc lột nhân dân đến mức nào. Bên cạnh đó, ông cũng đã kịp thời trân trọng và phát hiện vẻ đẹp trong chính nhân vật của mình- Chí Phèo, để đến cuối cùng, sau một vòng tròn, ông đã cho họ một kiếp người mới, chắc chắn sẽ tốt hơn, hạnh phúc hơn xứng đáng với bản tính tốt đẹp của họ.