CÂU9. Các biện pháp chống nấm. Nói rõ biện pháp khử trùng bằng nhiệt

Ứng dụng các biện pháp trong ngành Dược

*Các biện pháp chống nấm gồm:

- Biện pháp khử trùng bằng nhiệt

- Biện pháp sử dụng độ lạnh

- Biện pháp khử nước, làm khô, đông khô

- Biện pháp làm biến đổi độ acid

- Biện pháp khử trùng bằng các tác nhân quang hóa

- Biện pháp dùng các chất hóa học

- Biện pháp đấu tranh sinh học

- Các biện pháp phòng chống gián tiếp

*Biện pháp khử trùng bằng nhiệt

- Nhiệt độ chủ yếu tác động ở chỗ làm bất hoạt các protein tế bào, đặc biệt các enzyme và kết quả làm chết các nấm mốc. Người ta nhận thấy rằng, nhiệt độ ẩm có hiệu lực hơn nhiệt độ khô nhiều.

- Các kỹ thuật cổ điển khử trùng trong phòng thí nghiệm khuyên dùng cách hấp ẩm trong tủ hấp ở 115-120oC trong 20-30 phút hoặc sấy trong lò khô ở nhiệt độ 170oC trong 1h.

- Tác động của nhiệt độ lên một vài loại nấm mốc như sau:

Loài nấm

Giai đoạn

Thời gian để giết chết ở

50oC

56oC

60oC

100oC

Neurospora tetrasperma

Byssochlamys fluva

Borytis cinerea

Penicillium chrysogenum

Bào tử túi

Bào tử đính

Bào tử túi

Bào tử và sợi nấm

Bào tử đính

-

30’

-

Vài ph

-

-

-

-

-

3ngày

4h

-

-

-

-

-

5’

10’

-

5’

- Cách khử trùng kiểu Pasteur, chủ yếu dùng cho các sản phẩm sữa và các loại đồ uống là giữ thức ăn ở nhiệt độ từ 60-80oC trong một thời gian có thể lên tới 1h, phương pháp này đủ giết chết đa số các vi khuẩn và phần lớn nấm mốc, nhưng với A.repens, A.flavus và A.fumigatus nó không có hiệu lực.

- Phương pháp Tyndall: tiến hành với 3 lần đun nóng kế tiếp nhau ở nhiệt độ 60-100oC trong thời gian 30-60’ giữa mỗi lần đun, để 24h ở nhiệt độ ấm.

Phương pháp Therlak: dùng cho mọi thứ ngô có nghi ngờ nhiễm nấm: xử lý ở 400-450oC trước khi đem cho súc vật ăn.

 *Ứng dụng các biện pháp trong ngành Dược

- Biện pháp khử trùng bằng nhiệt

Hấp ẩm trong tủ hấp ở 115-120oC trong 20-30 phút hoặc sấy trong lò khô ở nhiệt độ 170oC trong 1h, sử dụng phương pháp Tyndall…

- Biện pháp sử dụng độ lạnh

Bảo quản vaccine, huyết thanh…ở nhiệt độ lạnh từ 2-8oC ngăn cản sự phát triển của nấm mốc…

- Biện pháp khử nước, làm khô, đông khô

Sử dụng các chất hút ẩm như silicagel, vôi sống, than hoạt…để hạ thấp hàm lượng nước hạn chế sự phát triển của nấm mốc. VD: thuốc viên, thuốc bột có thể dùng silicagel làm chất hút ẩm.

Phơi, sấy khô dược liệu để chống nấm mốc…

- Biện pháp khử trùng bằng các tác nhân quang hóa

Sử dụng các tia bức xạ như tia X, tia alpha, tia gama…trong công nghệ sản xuất dược phẩm ở những khâu sản xuất để tiệt trùng, tiệt khuẩn

- Biện pháp dùng các chất hóa học

Dùng Lưu huỳnh để xông dược liệu chống nấm mốc, các Photphos ( photphos nhôm), dùng các hóa chất như acid ascorbic, palmitat, acid sorbic, acid propionic, tocoferol… trong bảo quản dược phẩm

- Các biện pháp phòng chống gián tiếp

Thực hiện tốt các tiêu chuẩn GMP, GSP, GPP trong sản xuất, bảo quản thuốc phải đảm bảo, giữ vệ sinh nghiêm ngặt trong các khâu sản xuất, bao bì và những địa điểm bảo quản dược phẩm như phải sạch sẽ, thông gió, thoáng mát. Tường, trần , nền nhà phải được tẩy uế đều đặn bằng các hóa chất sát trùng, lớp vôi ngoài cũng có tính chất diệt nấm…