Câu 2: Hoạt động của doanh nghiệp trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo và độc quyền?

A.Hoạt động của doanh nghiệp cạnh tranh hoàn hảo.

- doanh nghiệp cạnh tranh hoàn hảo có thể bán tất cả sản lưọng của mình ở mức giá thị trường đang thịnh hành. Theo nghĩa đó doanh nghiệp cạnh tranh hoàn hảo không có sức mạnh thị trường, tức là không có khả năng kiểm soát giá đối với sản phẩm của mình bán.

- doanh nghiệp cạnh tranh hoàn hảo có sản lượng quá nhỏ so với dung lượng của thị trường do đó các quyết định về sản lượng của doanh nghiệp không ảnh hưởng gì đến giá.

- Các doanh nghiệp trong cạnh tranh hoàn hảo đứng trước một đường cầu nằm ngang (DD) bất kể doanh nghiệp này bán ra bao nhiêu, nó vẫn chỉ nhận được đúng giá thị trường là Po và nếu ở mức giá cao hơn Po sẽ ko bán được sản phẩm cũng chính vì vậy ko có lý do gì để bán với mức thấp hơn giá Po. Đường cầu nằm ngang với sản phẩm của doanh nghiệp đó là một đặc điểm quan trọng của một doanh nghiệp cạnh tranh hoàn hảo.

* Sản lượng ngắn hạn của doanh nghiệp trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo.

- Mục đích quan trọng của doanh nghiệp là tối đa hoá lợi nhuận, là cách vận dụng điều kiện ( doanh thu biên và chi phí biên) để tìm ra một mức sản lượng dương lớn nhất. Sau đó sử dụng điều kiện bình quân để kiểm tra xem giá mà mỗi sản phẩm này bán có đủ trang trải được chi phí bình quân hay không.

- Do trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo doanh nghiệp đứng trước đường cầu nằm ngang. Doanh thu biên từ viêc bán thêm một đơn vi sản phẩm chỉ đơn giản là trả cho đơn vị hàng hoá đó. Nghĩa là MP = P vậy điều kiện để cho mức sản lượng tốt nhất là MC=MR=P.( tức là giá bằng chi phí biên)

ATC - chi phí bình quân

ATC - Chi phí cố định bình quân

* Đường cung ngắn hạn của doanh nghiệp:

- Các doanh nghiệp cạnh tranh hoàn hảo sẽ tăng sản lượng đến điểm mà ở đó giá bằng chi phí biến đổi và sẽ đóng cửa khi giá nhỏ hơn chi phí biến đổi bình quân. Vì vậy ở những mức sản lượng dương, đường cung ngắn hạn của doanh nghiệp là một phần của đường chi phí biến đổi bình quân nhỏ nhất, nói cách khác đường cung của doanh nghiệp trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo là một phần của đường chi phí biên nằm phía phải giao điểm chi phí biên và chi phí biến đổi bình quân nhỏ nhất.

- Đường cung ngắn hạn của ngành là tổng cung của hãng hay các doanh nghiệp trong ngành. Cung của mỗi doanh nghiệp trong nghành lai phụ thuộc và chi phí sản xuất của mỗi doanh nghiệp đó và giá cả thịnh hành trên thị trường.

*Sản lượng doanh nghiệp cạnh tranh hoàn hảo trong dài hạn.

Trong dài hạn hãng cũng tối đa hoá lợi nhuận ở mức sản lượng mà ở đó (PL=LMC) doanh thu biên bằng chi phí biên dài hạn và đường cung cung của hãng trong dài hạn là một phần của đường chi phí biên dài hạn nằm bên phải giao điểm giữa chi phí biên dài hạn và chi phí bình quân dài hạn.

- Đường cung dài hạn của ngành trong thị trường này cũng tương tự như trong ngắn hạn là cung của nghành là tổng cung của hãng trong nghành. Tuy nhiên khác với ngắn hạn số hãng trong nghành không còn cố định nữa bởi vì có một số hãng dời bỏ nghành nhưng sẽ có 1 số hãng tham gia vào ngành.

B. Hoạt động của doanh nghiệp trong thi trường độc quyền.

*Thị trường độc quyền có những đặc điểm sau:

+ Một số người bán - nhiều người mua, số người tham gia bán sản phẩm trên thị trường đủ lớn để những hành động của một người bán ko gây ra những ảnh hưởng có thể nhận thấy được đối với những người bán khác.

+ điều khác biệt duy nhất của thị trường cạnh tranh độc quyền so với thị trường cạnh tranh hoàn hảo là sản phẩm của những người bán có sự khác biệt nhau mà người tiêu dùng có thể phân biệt được chứ ko phải là những sản phẩm đồng nhất. Các sản phẩm này có thể thay thế cho nhau ở mức độ cao nhưng ko phải là thay thế hoàn hảo.

+ Có sự tư do gia nhập hoặc rút khỏi thị trường.

+ Quảng cáo, nhãn mác được chọn là hình thức cạnh tranh chủ yếu.

- Trong hoạt động thực tế đường cầu dốc xuống về bên phải là đặc trưng của một doanh nghiệp cạnh tranh độc quyền. Doanh nghiệp có thể bán đựơc số lượng hàng hoá lớn hơn bằng cách hạ giá, từ đó mà thu hút khách hàng. doanh nghiệp cũng có thể tăng giá mà ko bị mất khách hàng nhờ có quyền lực với thị trường - Cứ bán thêm một đơn vị sản phẩm thì hãng phải giảm giá xuống vì thế đường doanh thu biên luôn nằm dưới đường cầu trừ điểm đầu tiên.

- Doanh nghiệp không những quyết định về sản lượng mà còn có thể quyết định về cả giá bán.

- Khi quyết định về sản lượng doanh nghiệp sẽ sản xuất ở mức mà tại đó chi phí biên.

- Khi quyết định về giá, doanh nghiệp cộng thêm vào chi phí sản xuất một mức lãi nào đó được gọi là " bách phân định giá". Đó là con số cho biết độ phân tán giữa chi phí và giá cả. Công thức để xác định giá cả trong trường hợp này là

P = MR. E

1+E

Với E < 0.

Trong đó: P là giá.

MR là doanh thu cận biên.

E là độ co giãn của cầu theo giá.

E/1+E là hệ số định giá. Độ co giãn của cầu càng cao thì hệ số định giá càng bé. Giải pháp quảng cáo, tiếp thị rất có hiệu quả trong trường hợp này.

a. Quyết định về sản lượng của doanh nghiệp trong thị trường độc quyền.

- hãng độc quyền sẽ tối ưu hoá lợi nhuận tại mức sản lượng có mức doanh thu biên bằng chi phí biên và hãng phải kiểm tra xem tại mức sản lượng này giá cả có đủ trang trải chi phí biến đổi bình quân hay không. Nếu không bù đắp đựơc thì hãng nên đóng cửa trong một thời gian trước mắt, còn nếu giá cả không đủ bù đắp chi phí bình quân dài hạn thì hãng nên ngừng tồn tại.

+ Các quyết định về sản lượng của thị trường

Các TH MR>MC MR=MC MR<MC

Quyết định sản xuất Tăng Ko thay đổi Giảm sản lượng

+ Các quyết định về sản lượng của doanh nghiệp.

Các TH P>=AVC P<AVC P>LATC P<LATC

Quyết định Tiếp tục sản xuất Ngừng sản xuất Sản xuất Ngừng Sản xuất

* Đường cung trong độc quyền.

- Trong độc quyền không có đường cung, bởi vì quyết định sản lượng của hàng độc quyền không chỉ phụ thuộc vào hình dáng của đường cầu hay nói cách khác hãng độc quyền xác định giá và sản lượng bán ra vơí đường cầu và đường doanh thu biên tương ứng đồng thời với chi phí biên của hãng.

- Sức mạnh thị trường của của doanh nghiệp: Trong độc quyền giá cả luôn lớn hơn doanh thu cận biên (MR<P) vơí mọi khối lượng cung ứng Q>0.chỉ số sức mạnh này được xác định bằng công thức LERNER. Như sau.

L=P-MC/P

- L là chỉ số sức mạnh của thị trường

- P là giá độc quyền.

- MC chi phí cận biên ứg với múc sản lưọgn tối ưu.

L càng lớn chứng tỏ sức mạnh thị trường của doanh nghiệp càng lớn. Sức mạnh thị trường của doanh nghiệp độc quyền làm mất đi một phần phúc lợi phần mất đi được thể hiện trên phần gạch chéo của đồ thị. (phần gạch chéo gọi là chi phí của xã hội bị mất không cho thế lực độc quyền).

* Điều tiết giá của chính phủ.

- Nừu chính phủ điều tiết để giá không cao hơn Pd mà nằm trong khoảng Pc-> Pd (P2) thì lúc này doanh thu biên của hãng chính là doanh thu bình quân và khi đó thế lực độc quyền đã bị giảm sút và nếu tiếp tục giảm giá tới giá Pc thì lúc này thế lực độc quyền bị triệt tiêu hoàn nhưng nếu chính phủ điều tiết và đặt giá thấp hơn Pc thì sẽ gây ra hiện tượng thiếu hụt thị trường (cầu lớn hơn cung ) dẫn tới hình thành thị trường "chợ đen" và như vậy sẽ lại đẩy giá lên chính vì thế điều tiết của chính phủ nên nằm trong khoảng Pc đến Pđ.