Bản quyền:Thịnh-Đ5.QLNL

Câu 1: Khái niệm quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân.

Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân là những quyền và nghĩa vụ của công dân được quy định trong Hiến pháp - đạo luật cơ bản của quốc gia. Những quyền và nghĩa vụ ngày được Hiến pháp quy định cho tất cả mọi công dân, hoặc cho cả một tầng lớp, một giai cấp, chứ không quy định cho từng người trong từng điều kiện cụ thể. Những quyền cơ bản xuất phát từ quyền con người. Những quyền và nghĩa vụ cơ bản là cơ sở chủ yếu xác định địa vị pháp lý của công dân, cơ sở cho mọi quyền và nghĩa vụ cụ thể của mỗi công dân.

Câu 2:Cấu thành của quy phạm pháp luật

● Giả định:

- Khái niệm: Giả định là một bộ phận của quy phạm pháp luật, mô tả những tình huống thực tế, những hoàn cảnh, điều kiện có thể xảy ra trong cuộc sống mà cá nhân hay tổ chức ở vào điều kiện, hoàn cảnh đó phải xử sự theo quy định của quy phạm pháp luật đó.

- Vai trò: Giả định là một bộ phận rất quan trọng của QPPL. Để áp dụng QPPL một cách chính xác, nhất quán thì phần giả định phải mô tả rõ ràng, sát với thực tế.

● Quy định:Quy định là bộ phận của QPPL nêu lên cách xử sự mà tổ chức hay cá nhân ở vào điều kiện, hoàn cảnh trong phần giả định được phép thực hiện hoặc phải tuân theo.

- Vai trò: Quy định là bộ phận không thể thiếu được trong tất cả các quy phạm pháp luật.

●Chế tài:

- Khái niệm: Chế tài là bộ phận nêu lên những biện pháp tác động mà nhà nước dự kiến sẽ áp dụng đối với tổ chức hay cá nhân khi ở vào hoàn cảnh như phần giả định mà không thực hiện đúng yêu cầu đã nêu ở phần quy định.

- Vai trò: Đây là phương tiện đảm bảo để phần quy định của quy phạm PL được thực hiện.

- Phân loại: Chế tài gồm nhiều loại khác nhau như:

+ Chế tài hình sự

+ Chế tài hành chính

+ Chế tài kỷ luật

+ Chế tài dân sự

● Lưu ý: Không phải quy phạm pháp luật nào cũng chứa đựng đầy đủ ba bộ phận và không phải các bộ phận luôn sắp xếp theo một trật tự.

VD:Đó là Điều 93 tội giết người, khoản 1 quy định là người nào giết người trong các trường hợp sau thì sẽ bị phạt tù từ.... đến trung thân hoặc tử hình. Phần giả định là các trường hợp giết người mà điều luật đã nếu. Phần quy định trong trường hợp này được nhà làm luật giấu đi. Điều luật quy định không được giết người. Còn phần chế tài là phần hình phạt áp dụng nếu phạm tội.

Nói chung là trong bất cứ điều luật nào cũng đều có ba phần. Tuy nhiên, trong một số điều luật lại không ghi rõ cả ba phần. phần quy định thường được các nhà làm luật giấu đi.

Câu 3:Nêu các cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành quy phạm pháp luật

1. Văn bản do Quốc hội ban hành: Hiến pháp, Luật (bao gồm Bộ luật và Luật), Nghị quyết.

Văn bản do Uỷ ban Thường vụ Quốc hội ban hành: Pháp lệnh, Nghị quyết.

2. Văn bản do các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền khác ở Trung ương ban hành để thi hành văn bản quy phạm pháp luật của Quốc hội và Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, đó là:

a) Lệnh, Quyết định của Chủ tịch nước;

b) Nghị quyết, Nghị định của Chính phủ; Quyết định, Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ;

c) Quyết định, Chỉ thị, Thông tư của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ;

d) Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao; Quyết định, Chỉ thị, Thông tư của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao;

đ) Nghị quyết, Thông tư liên tịch giữa các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền; giữa cơ quan Nhà nước có thẩm quyền với cơ quan Trung ương của tổ chức chính trị , tổ chức chính trị - xã hội.

3. Văn bản do Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân ban hành để thi hành văn bản quy phạm pháp luật của Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và văn bản của cơ quan Nhà nước cấp trên; Văn bản do Uỷ ban nhân dân ban hành còn để thi hành Nghị quyết của Hội đồng nhân dân cùng cấp:

a) Nghị quyết của Hội đồng nhân dân;

b) Quyết định, Chỉ thị của Uỷ ban nhân dân.

Câu 4:Quan hệ pháp luật là gì?

Quan hệ pháp luật là hình thức pháp lí của các quan hệ xã hội. Hình thứ pháp lý này xuất hiện trên cơ sở sự điều chỉnh của qui phạm pháp luật đối với quan hệ xã hội tương ứng và các bên tham gia quan hệ pháp luật đó( tức là các chủ thể của quan hệ pháp luật) đều mang những quyền và nghĩa vụ pháp lý được quy phạm pháp luật nói trên qui định.

-Điều kiện phát sinh:Hội đủ 3 điều kiện sau thì sẽ xuất hiện quan hệ pháp luật:

_Chủ thể pháp luật Điều

_Quy phạm pháp luật

_Sự kiện pháp lý

-Các bộ phận cấu thành quan hệ pháp luật: Trong phần quan hệ pháp luật có nói về thành phần của quan hệ pháp luật gồm có:

- Chủ thể của quan hệ pháp luật

- Nội dung của quan hệ pháp luật

- Khách thể của quan hệ pháp luật

-Năng lực chủ thể của cá nhân:

+ Cá nhân là chủ thể của quan hệ pháp luật bao gồm:

Công dân: năng lực chủ thể của công dân xuất hiện từ khi được sinh ra vì từ thời điểm đó họ được công nhận là chủ thể pháp luật, được pháp luật bảo đảm. Năng lực chủ thể đó phát triển, tăng dần về khối lượng cùng với độ tuổi và đến một độ tuổi nhất định thì phát triển đầy đủ.

Người nước ngoài, người không có quốc tịch có thể trở thành chủ thể quan hệ pháp luật theo các điều kiện áp dụng cho công dân. Tuy nhiên, trong một số lĩnh vực, năng lực chủ thể của người nước ngoài và người không có quốc tịch bị hạn chế hoặc trong một số trường hợp cá biệt được mở rộng hơn.

+ Tổ chức: là các cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể nhân dân, các tổ chức kinh doanh, dịch vụ, ... năng lực pháp luật và năng lực hành vi xuất hiện cùng lúc với việc thành lập tổ chức đó. Trong lĩnh vực dân sự - kinh tế, chỉ các tổ chức có tư cách pháp nhân mới có khả năng trở thành chủ thể của quan hệ pháp luật dân sự, kinh tế.

-Sự kiện pháp lý là gì:Sự kiện pháp lý là điều kiện, hoàn cảnh, tình huống của đời sống thực tế mà sự xuất hiện hay mất đi của chúng được quy phạm pháp luật gắn với sự phát sinh thay đổi hay chấm dứt quan hệ pháp luật.

VD: Ông A làm hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất cho ông B, căn cứ vào hợp đồng chuyển nhượng có xác nhận của chính quyền địa phương (hoặc công chứng) ông B làm thủ tục đăng ký quyền sở hữu tài sản nhận chuyển nhượng từ ông A, sự kiện pháp lý phát sinh là dịch chuyển quyền sở hữu tài sản hợp pháp từ ông A sang ông B theo quy định của luật đất đai.

Bản quyền:Thịnh-Đ5.QLNL