Câu 9. TTHCM về chức năng của văn hóa

Chứcnăngcủavănhóamớirấtphongphú,đadạng.HồChíMinhchorằng,văn hóa có ba chức năng chủ yếu sau đây:

Một là, bồidưỡng tư tưởng đúng đắn và tình cảm cao đẹp.

Vănhóathuộcđờisốngtinhthầncủaxãhội.Tưtưởngvàtìnhcảmlàvấnđềchủ yếunhấtcủa đờisốngtinhthầncủaxãhộivàconngười.Vìvậy,theoHồChíMinh,văn hóaphảithấmsâuvàotâmlýquốcdânđểthựchiệnchứcnănghàngđầulàbồidưỡng nâng  cao  tư  tưởng  đúng  đắn  và  tình  cảm  cao  đẹp  cho  con  người,  đồng  thời  loại  bỏ nhữngtưtưởngsailầm,tìnhcảmthấphèn.Tưtưởngvàtìnhcảmrấtphongphú,nhưng phảiđặcbiệtquantâmtớinhữngtưtưởngvàtìnhcảmchiphốiđờisốngtinhthầncủa mỗi con người và cả dântộc.

Lýtưởnglàđiểmhộitụcủatưtưởnglớn.HồChíMinhkhẳngđịnhvănhóaphải làm choaicũngcólýtưởngtựchủ,tựcường,độclập,tựdo;phảilàm choquốcdân"có tinhthầnvìnướcquênmình,vìlợiíchchungmàquênlợiíchriêng".Đólàlýtưởngđộc lậpdân tộc gắnliềnchủ nghĩaxãhội,thựchiện nhiệmvụgiảiphóngdântộc,giảiphóng giaicấp,giảiphóngconngười.Mộtkhiconngườiđãphainhạtlýtưởngđộclậpdântộc và chủ nghĩa xã hội thì không còn ý nghĩa gì đốivới cuộc sống cách mạng.

Tìnhcảmlớn,theoHồChíMinhlàlòngyêunước,thươngdân,thươngnhânloại bịđaukhổ,ápbức.Đólàtínhtrungthực,thẳngthắn,thủychung;đềcaocáichân,cái thiện,cáimỹ...Tìnhcảmđóthểhiệntrongnhiềumốiquanhệ:vớigiađình,quêhương, dân tộc, nhân loại, với bạn bè, đồng chí, quan hệthầy trò...

Tưtưởngvàtìnhcảmcómốiquanhệgắnbóvớinhau.Tìnhcảmcaođẹplàcon đườngdẫntớitư tưởng đúngđắn; tưtưởngđúnglàmchotình cảmcaođẹphơn,làmcho con  người  ngày  càng  hoàn  thiện.  Văn  hóa  còn  góp  phần  xây  đắp  niềm  tin  cho  con người,tinởbảnchấtkhoahọcvàcáchmạngcủachủnghĩaMác-Lênin,tinvàonhân dân, tin vào tiền đồ của cách mạng.

Hai là, nâng cao dân trí.

Vănhóaluôngắnvớidântrí.Khôngcóvănhóakhôngcódântrí.Vănhóanâng cao dân trí theo từng nấc thang, phục vụ mục tiêu cách mạng trước mắt và lâu dài.

Nângcaodântríbắtđầutừviệclàmchongườidânbiếtđọc,biếtviết.Tiếpđếnlà sựhiểubiếtcáclĩnhvựckhácnhauvềchínhtrị,kinhtế,vănhóa...Từngbướcnângcao trìnhđộhọcvấn,chuyênmônnghiệpvụ,khoahọc-kỹthuật,thựctiễnViệtNamvàthế giới...Đólàquátrìnhbổsungkiếnthứcmới,làmchomọingườikhôngchỉlàchuyển biếndântrímàcònnângcaodântrí,điềumàkhichínhtrịchưađượcgiảiphóngthì không thể làm được.

Tùytừnggiaiđoạncáchmạngmàmụcđíchcủanângcaodântrícóđiểmchungvàriêng,nhưngtấtcảđềunhằmmụctiêuchunglàđộclậpdântộcvàchủnghĩaxãhội; biếnmộtnướcdốtnát,cựckhổthànhmộtnướccóvănhóacaovàđờisốngtươivui hạnhphúc1.MụctiêuđóhiệnnayĐảngtachỉrõvì"dângiàu,nướcmạnh,xãhộicông bằng, dân chủ, văn minh".

Ba  là,  bồi  dưỡng  những  phẩm  chất  tốt  đẹp,  những  phong  cách,  lối  sống  lành mạnh,luônhướngconngườivươntớicáichân,cáithiện,cáimỹ,khôngngừnghoàn thiện bản thân mình.

Nhữngphẩmchấttốtđẹplàmnêngiátrịcủaconngười.  Mỗi  người  phải  biến  tư tưởngvàtìnhcảmlớnthànhphẩmchấtcaođẹp.Đócóthểlàphẩmchấtchínhtrị,phẩm chất đạo đức, phẩmchất chuyên môn, nghiệp vụ.

CónhữngphẩmchấtđạođứcchungchomọingườiViệtNamtrongthờiđạimới: cần,kiệm,liêm,chính,chícôngvôtư.Lạicónhữngphẩmchấtđạođứcdànhchocác lĩnh  vực  hoạt  động  khác  nhau của  con  người:  phẩm  chất  nhà  giáo,  phẩm  chất  thầy thuốc...

HồChíMinhđặcbiệtnhấnmạnhphẩmchấtđạođức,chínhtrịcủacánbộ,đảng viên.Bởivì,nếukhôngcónhữngphẩmchấtđóthìkhôngthểbiếnlýtưởngthànhhiện thực.Phẩmchấtthườngđượcbiểuhiệnquaphongcách,tứclàlốisinhhoạt,làmviệc, hoạtđộng,xửsựcủaconngười.Phẩmchấtvàphongcáchthườnggắnbóvớinhau,và chỉkhinàoconngườicóphẩmchấttốtđẹp,phongcáchlànhmạnhthìmớithúcđẩysự nghiệp cách mạng đi lên.

Muốn  có  được  những  phẩmchất  và  phong  cách  đó,  tự  bản  thân  con người  rèn luyện  chưa  đủ,  mà  hoạt  động  văn  hóa  đóng  chức  năng  rất  quan trọng.  

Văn  hóa  phải thamgiachốngđượcthamnhũng,lườibiếng,phùhoa,xaxỉ,chốngsựlạmdụngquyền lực,thamquyềncốvịdẫntớisựthahóaconngười.Vănhóagiúpchoconngườiphânbiệtcáitốtvớicáixấu,cáilạchậuvàcáitiếnbộ...Từđóvănhóahướngconngười vươn tới cái chân, cái thiện, cái mỹ.