Câu 9. Hãy trình bày pptckh hiện đại. Hãy phân tích để thấy rõ pptckh hiện đại được vận dụng trong các bước của quá trình nckh.

1. Đặc điểm pp tiếp cận KH hiện đại:

Sử dụng cả phép qui nạp và phép diễn dịch để bổ sung cho nhautrong quá trình nghiên cứu.

- Quy nạp là lối lập luận đi từ sự quan sát các hiện tượng lặp lại nhiều lần rồi khái quát chúng lên dưới dạng các quy luật hay nguyên lý chung

- Diễn dịch là sự lập luận khởi đầu bằng sự công nhận một qui luật hay nguyên lý chung rồi áp dụng nó vào giải thích các hiện tượng riêng biệt.

2. Tiếp cận KH hiện đại trong các bước nghiên cứu chủ yếu

a. Lựa chọn vấn đề.

- Vấn đề là 1 câu hỏi, một điều nghi vấn. Vấn đề nảy sinh do những mâu thuẫn trong các hoạt động lý luận hay thực tiễn của con người.

- Vấn đề có thể được phát hiện khi con người tư duy lý luận, hoặc khi con người quan sát các hiện tượng khách quan.(Tuy nhiên, sự quan sát thực tiễn chỉ trở thành vấn đề khi người nghiên cứu đã có sẵn một cái nhìn bằng khái niệm nào đó vào một phần của thế giới hiện thực).

b. Tích lũy kiến thức và thông tin liên quan.

- Khảo lược các tài liệu đã viết, các công trình nghiên cứu đã được thực hiện.

- Mục đích:

+ Giúp người nghiên cứu tìm ra một hay nhiều giải đáp cho vấn đề dưới dạng giả thuyết KH.

+ Tránh được những phát kiến mà người ta đã biết rồi.

c. Lập giả thuyết

Sau khi phân tích về vấn đề lựa chọn, quan sát các hiện tượng liên quan, tham khảo các kinh nghiệm và tài liệu →có thể đưa ra 1 hay nhiều giả thuyết.

Giả thuyết KH là một phát biểu có tính ước đoán, một giải pháp đưa ra để thử nghiệm về mối liên hệ giữa 2 hay nhiều biến số hoặc hiện tượng quán sát.

d. Suy luận diễn dịch để đưa ra các hệ quả của giả thuyết.

Ở bước này, nhà KH có thể suy luận rằng nếu giả thuyết là đúng thì một số hệ quả nhất định sẽ xảy ra tiếp theo đó.

e. Kiểm nghiệm giả thuyết.

- Kiểm nghiệm giả thuyết bằng các cách tìm các bằng chứng có thể quan sát được để xác nhận hay ko xác nhận các hệ quả đáng lý phải xảy ra (Kiểm nghiệm giả thuyết chính là kiểm nghiệm những diễn dịch suy ra từ giả thuyết).

- Kiểm nghiệm giả thuyết nhằm khẳng định hay bác bỏ giả thuyết

Tóm lại:

- Quy nạp tạo cơ sở cho việc thiết lập giả thuyết.

-  Diễn dịch nhằm đưa ra các hệ quả logic của giả thuyết.

- Sử dụng phép quy nạp vào việc xác nhận hay ko xác nhậ hệ quả suy  diễn từ giả thuyết.

→ Bằng cách sử dụng pháp quy nạp hay phép diễn dịch qua lại ta có thể đạt được nhận thức đáng tin cậy.