Câu 5: Phương pháp tóm tắt và tổng thuật một VB

A - Tóm tắt một văn bản

I. Khái niệm: TTVB là sự cô đúc nội dung của văn bản vào trong một số câu nhất định theo một mục đích đã định trước.

II. Yêu cầu của việc TT 1 VB

1. VBTT phải phản ánh trung thực Vb gốc

2. VBTT phải ngắn ngọn

3. VBTT phải khái quát được những ND cơ bản của VB gốc hoặc phần VB định tóm tắt.

III. Các bước tóm tắt một VB

1. Tìm hiểu VB gốc

Cần XĐ

+ loại VB: VB gốc thuộc loại VB nào: KH, hành chính, nghị luận, báo chí,nghệ thuật, sinh hoạt.

+ bố cục VB: XĐ các phần, chương,đoạn trong VB gốc

+ Chủ đề chung và các chủ đề bộ phận của VB.

- XĐ chủ đề chung: là chủ đề cảu VB. Do đó chủ đề chung phải được xuyên suốt qua toàn bộ VB.

- XĐ chủ đề bộ phận: nằm trong câu chủ đề của đoạn,nằm ở cả đầu và cuối đoạn(tổng phân hợp) ở đầu đoạn (diễn dịch) ở cuối đoạn (quy nạp)

2. Viết tóm tắt

Thường sử dụng 2 hình thức: TT thành đề cương và tóm tắt thành VB hoàn chỉnh

+ TT thành đề cương

- SS đề cương trong TTVB với đề cương trong tạo lập VB

Giống nhau: phản ánh những nội dung chính của VB, là cái khung của VB

Khác nhau: TT đề cương đi ngược lại so với tạo dựng đề cương khi tạo lập VB

- Những nội dung cần TT:

Tên văn bản và xuất sứ của VB (tác giả, nhà xuất bản, nơi xuất bản, năm xuất bản)

Những nội dung cơ bản trong VB gốc

+ TT thành VB hoàn chỉnh : Người viết cũng phải trình bày tên VB, xuất xứ VB và những nội dung trong VB gốc. Khi TT thành VB người viết phải diễn đạt chủ đề chung và chủ đề bộ phận bằng câu hoàn chỉnh nhưng ngắn gọn.

IV. Tự động TT cho một VB điện tử

1. XĐ rõ xuất xứ của VB

2. cho máy tính tự động TT một VB.

B - Tổng thuật một VB

I. Khái Niệm: Tổng thuật là việc giới thiệu và trình bày những nội dung cơ bản rút ra từ một số VB gốc có cùng chủ đề hay mối quan hệ với nhau về chủ đề.

II. Yêu cầu của việc tổng thuật VB

1. Những VB được tổng thuật phải có cùng chủ đề hoặc có mqh nào đó về chủ đề.

2. Không được xuyên tạc nội dung của VB gốc

III. Các bước tổng thuật VB

1. Tìm hiểu các VB gốc: Nắm những nội dung cơ bản trong các VB, XĐ hoàn cảnh ra đời của chúng.

2. Tập hợp và phân loại những nội dung cơ bản trong những văn bản gốc (nội dung giống và nội dung khác nhau)

3. Viết tổng thuật

a) Viết tổng thuật một cách khách quan : giới thiệu bằng ngôn ngữ của mình lần lượt những nội dung cơ bản (nd chung & riêng) trong VB gốc.

b) Viết tổng thuật thể hiện sự đánh giá chủ quan: người viết có thể thể hiện sự đánh giá chủ quan của mình về nội dung tổng thuật hoặc giới thiệu thêm về tác giả,tác phẩm được tổng thuật.

* Trong cả hai cách trình bày,cần đảm bảo chính xác nội dung của bản gốc, có thể trích dẫn một số câu hay một số đoạn cần thiết.