CAU 3_TRIET(Ý THUC)
câu 3: nguồn gốc và bản chất của ý thức? mối quan hệ giữa vật chất và ý thức?
1.nguồn gốc của ý thức
*nguồn gốc tự nhiên
CNDVBC cho rang y thuc la mot thuoc tinh cua vat chat nhung ko fai là của mọi dạng vật chất mà chỉ là thuộc tính của 1 dạng vật chất có tổ chức cao đó là bộ não của con nguoi. Bộ não của con nguoi la cơ quan vật chất của ý thức. ý thức là chức nang của bộ oc con nguoi, y thuc phu thuoc vao hoat dong cua bo oc, do đó khi óc bị tôn thuong thì ý thuc se ko binh thuong. Ko thể tach roi ý thuc ra khoi hoat dong cua bộ óc. Nhung để cho bo oc con nguoi sinh ra đc ý thuc thì chung ta fai xet đến mối quan hệ của bộ óc với thế giới khách quan.
Mọi dạng vật chat deu co huoc tinh chung la phản ánh . phản ánh là sự tái tạo những đặ điem cua hệ thống vật chat nay ở hệ thống vat chat khac thong qua tac dộng qua lại
Thế gioi vat chat luon van động và phat triển, thuoc tinh phan anh cua chung cũng phat trien tu thap den cao, tu don gian den phuc tap:
Phản ánh vat ly hoa hoc trong gioi tu nhien vô sinh mang tinh thụ động
Phan anh sinh hoc trong gioi tu nhien hữu sinh mang tính đinh huong có chon loc
Phản ánh là hinh thuc phan xạ có đk và ko đk ơ dạng động vậtcó thân kinh trung uong mang tinh bản năng
Phan anh ý thức của con nguoi là phản ánh cao nhất. nội dung cua y thuc la thong tin ve the gioi ben ngoai, ve vat đc phan anh. Y thuc la su phan anh the gioi ben ngoai vao đầu óc con nguoi. Bọ óc la fcơ quan phan anh song chi co bô oc thoi thi chua thể có ý thức. ko có sự tác động của the gioiben ngoai len bo oc thi hoat dong cua y thuc ko the xay ra đc.
Như vậy bộ oc con nguoi cung voi the gioi ben ngoai là nguon goc tu nhien cua y thuc
2.Nguồn gốc xã hôi.
Lao động là đk đàu tien và chu yeu để con nguoi ton tai và ptrien. Lđ cung cap cho con nguoi nhung phuong tien can thiet để sống. nhờ có lđ connguoi tach ra khỏi the gioi động vật. thông qua lđ nhằm cải tạo thế giới quan mà con nguoi mới có thể phản ánh đc thế giới quan, moi co y thuc ve the gioi đó
Lđ ko xuat hien o trang thai đơn nhất mà ngay từ đầu đã mang tính tập thể xã hội. vì vậy nhu cau trao đổi kinh nghiem và tu tuong cho nhau đã làm xuat hiện ngôn ngữ. ngôn ngữ là hệ thống tín hiệu vật chất mang nội dung của ý thức. ko có ngon ngu thi y thuc ko the ton tai va thể hiện đc. Ngôn ngu vua la phuong tien giao tiep trong xh đong thoi cung là cong cụ tư duy hóa khái quát hóa hiện thực. ý thức là một hiện tượng xh, do đó ko co phuong tien trao đổi về mat ngon ngu thi y thuc ko thể hìnhthành đc.
=>Tóm lại nguon goc quan trong nhat quyet đính su ra đời và ptrien của ý thuc chính là thực tiễn xã hội. ý thức phản ánh thế gioi khach quan vao bộ óc con nguoi thong qua thuc tiên xã hôi. Y thuc la mot sp xh, la mot hien tuong xa hoi.
2.Bản chat cua ý thức
CNDVBC cho rang y thuc la su phản anh hien thuc khach quan vao bo nao con nguoi mot cach nang động sáng tạo.
-Cả vat chat va y thuc đều là hiện thực nghĩa là đều tồn tại. nhung giua chung co su khac nhau mang tính đối lập. ý thuc là cai phản ánh, sự phản ánh còn vật chất là cái đc phan anh
-Ý thức là hinh anh chu quan cua the gioi khach quan. Y thuc ra đơi trong hoan canh con nguo cai bien the gioi cho nen sự phan anh cua y thuc ko phai là thụ động mà co tinh nang động sáng tạo.
-Tinh sang tao cua y thuc đc the hien rat phong phu: phan anh cua y thuc co su ket hop cua cm giac lan tu duy, truc tiep lan gian tiep, quá khu, hiên tại và tuong lai... do đó y thuc ko chi phan anh ban chat cua su vat mà còn vach ra qui luat van động ptrien cua chung, ko chi phan anh dung hien thuc ma con sang tao hien thuc.
-Ý thuc la qua trinh phânnh nag dong sang tao va thongnhat ca 3 mat sau:
+Trao đổi thông tin giưa chủ thể và đối tuọng phan ánh
+Mô hình hóa đối tượng trong tư duy duoi dang hinh anh tinh than
+Chuyển mô hình từ tư duy ra hiện thực khách quan
-Ý thức là một hiện tuong xh, su ra doi cua y thuc gan lien voi hoat động thuc tien lich su, chiu su chi phoi cua cac qui luat ko chi cac qui luat sinh hoc ma chủ yeu la cac qui luat xh do nhu cau giao tiep xh và cac đk sinh hoạt hiên thuc cua con nguoi qui định. Ý thuc mang ban chat cua xh.
3.Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức
*vật chat quyet dinh su hinh thanh va ptrien cua y thuc
-Vat chat la cai co truoc no sinh ra ý thúc: bộ nao nguoi-co quan phan anh the gioi xung quanh, su tac dong cua the gioi vat chat vao bo nao nguoi tạo thanh nguon goc tu nhien. Lao động và ngôn ngữ trong hđ thuc tien cung voi nguon goc tu nhien quyet dinh su hinh thanh, ton tai va ptrien cua ythuc
-Vat chat quyet dinh noi dung cua y thuc, y thuc la su phan anh hien thuc khach quan vao bo nao nguoi.
-Vat chat quyet dinh su thay doi cua y thuc"mot hien tuong y thuc nao thay doi xet cho cung đều bat nguon tu nguyen nhân vat chat
-vat chat con la nguyen nhan khach quan đê hien thuc hoa y thuc. Nhung chu truong ke hoach cua con nguoi chi đc thuc hien tren co so vat chat nhat định.
*Sự tac động trở lại cua y thuc doi voi vat chat
-Ý thức do vat chat sinh ra và qui đinh nhung no lại có tính độc lập tương đối.. hơn nữa sư phan anh cua y htuc doi voi vat chat la su phan anh tinh than, phan anh chủ động sáng tạo chứ ko thụ độngmáy móc nguyên xi thế giới vật chat. Vì vay np tac động vat chat thong qua thực tiễn của con nguoi.
-Dựa trên các qui luat khach quan, con nguoi đề ra muc tieu phuong huong, xđ phuong phap và dùng ý chí để thuc hien muc tieu ay
-Vì vây y thuc tac động đến vat chat theo 2 huong chinh:
+Nếu y thuc phản ánh đúng đắn đk vat chat, hoan canh khach quan thi se thuc đảy hoac tạo su thuan loi cho su phat trien cua đối tuong vat chat
+Nếu ý thuc phan anh sai lech hiện thực sẽ làm cho hoạt động của con nguoi ko phù hop voi qui luat khach quan, do đó sẽ kim ham su phat trien cua vat chat.
-Tuy vậy su tac động của y thuc len vat chat cung chi o mot muc độ nhat định chu no ko the sinh ra hay tieu diet cac qui luat vận động cua vat chat đc. Và suy cho cùng ở mức độ nào đó vẫn phải dựa trên cơ sở sự phản ánh thế giới vật chất và phải thông qua hoạt động thuc tien con nguoi.
* ý nghĩa phuong phap luận
-Nắm đuoc mối quan hệ biện chứng sẽ: củng cố lap truong về thế giói quan; tranh đc quan điêm duy tâm , tuyệt đối hóa vai trò của ý thuc; tránh đc quan điểm duy vật tầm thuong cho rằng ý thuc hoan toàn phụ thuoc vao vat chat; thấy đc tính sáng tạo của ý thuc
-Từ mối quan hệ biện chứng này đòi hỏi: mọi suy nghĩ và hàng động của con nguoi thì phải xuat phat tu thuc te khach quan, tránh benh chu quan duy y chí; dồng thoi ko ngung nang cao tính năng động chủ quan.
Bạn đang đọc truyện trên: AzTruyen.Top