Câu 19: Những biểu hiên tổn thương nội quan do vi khuẩn Edwardsiella gây ra trên cá

a. Tác nhân

Edwardsiella E. tarda phân lập trên cá trên, cá trắm

E. ictaluri phân lập trên cá tra, basa

- VK xâm nhập qua hô háp (= hốc mũi) sau đó xâm nhập vào khứu giác, di chuyển theo giây thần kinh khứu giác đến não và lan rộng từ màn não đến sọ và cả da

- Qua tiêu hóa (qua miêng) và nó tồn tại trong ruột gây nhiễm khuân ruột. Khi bệnh tiến triển thì gây ra bệnh viêm ruột, viêm gan, viêm cầu thận trong vòng 2 tuần sau khi nhiễm bệnh bằng con đường này gây ra mũ, đốm trắng trên gan, thận, lách. Thường gặp ở cá tra, cá basa. Có trường hợp vào máu gây nhiễm trùng máu, sau đó đi vào các mao mạch trong biểu bì gây ra hiện tượng hoại tử và xuất huyết ở dưới da

b. Tổn thương đại thể: Các cơ quan nội tạng (gan, lách, thận) sưng to, thận mềm nhũng. Trên gan xuất hiện những đốm trắng tròn (D= 1-3 mm). Đốm trắng xuất hiện khắp bề mặt gan và trong gan.

- Khi vũng xuất hiên đốm trắngquan sát tiêu bản ở gan có biểu hiện bệnh lý dưới KHV là vùng gan bị hoại tử, các tb ko còn sát nhau nhưng mo tb tách rới nhau hoặc có hiên tượng thoái hóa. Vùng tổn thương người ta ko nhận ra dạng cấu trúc tb như tb bình thường

- Giai đoạn đầu gan có hiện tượng xung huyết ở động mạch và tĩnh mạch. Đặc biệt là hệ thống xoàn mao mạch giữa các tb gan. TB gan sưng to hiện tượng vỡ mạch máu và giải phónglên, sau đó quá trình xung huyết kéo dài các enzyme proteaza và lipase. Các enzyme nay làm các vùng tổn thương bị hoại tử. Lúc này các tb gan đã tách rời nhau xa, nhân tb co lại, sau đó vỡ ra. Và sau đó tb bị hoại tử. Khi bệnh nặng những tổn thương này lan rộng làm cho gan mất tính khử độc và lọc máu, làm cho chất độc tích tụ trong cơ thể, Chất độc này kết cá chết nhanh, tỉ lệ chết caohợp với các yếu tố khác

Khi gan bị tổn thương thì chức năng tiết mật cũng bị ảnh hưởng. Khi cá chết túi mật bị vỡ, dịch mật tràng khắp nội quan.

- Thận bị hủy hoại nghiêm trọng và hiện tượng viêm xảy ra ở toàn bộ tổ chức khác. Khi quan sát thận sưng to đồng thời bi mềm nhưng do hiện tương xung huyết làm cho hệ thống tiểu cầu, thận và ống thận bị hư hại lượng máuvà các mô tạo máu ở thận nằm xen kẻ trong các tb kẻ, tb nội tiết trong cơ thể giãm. Khi thận bị hủy hoại thì chức năng đào thải giãm, trao đổi chất giãm. Đặc biệ là phản ứng ựu vệ của cơ thể, huy đông nhiều cơ quan, tb nhằm hệ thốngđào thải tác nhân gây bệnh ra khỏi cơ thể, Q trình này cứ tiếp diễn quá tải và đến lúc nào đó tb ở thận mất đi chức năng và thoái hóa hoocmon của rốituyến thương thận adrenlin và moradrenalin, 2 hoocmon này ko đc sản xuất loạn sinh lý cá

- Lách hoại tử tb, xuất hiện đốm trắng ở trên lách và cũng tương tự như ở gan, cơ, mô ở vùng lách bị hoại tử. nếu bị nặng, có nhiều vùng dạng hạt lan rộng trên lách, phá hủy các tiểu thể hinh elip ( tiểu thể có chức quánăng tiêu hủy vật lạ, VSV xâm nhập vào cơ thể). Khi VSV xâm nhập quá nhiều tb bị hoại tửtải

Q trình hoại tử ở lách đầu tiên là các tiểu thể hình elip làm mất chức năng tạo hình cầu mới, phá hủy những hình cầu già, làm máu không thể xuất t lympho, tb bạch cầu

Mô tạo máu bị phân hủy và mất đi chưc năng cung cấp máu cho cơ thể

- Đối với mang: Khi quan sát lát cắt ở mang co những vùng các sợi mang dính lại với nhau. Do khi VK tan công, do phản ứng tự vệ của cơ thể của cơ thể là hiện tượng xung huyết làm tơ mang xưng to. Khi các sợi sợ mang dính lại, ảnh hưởng đến hô hấp của cá. Và trường hợp nặngmang xưng lên gây hiện tượng hoại tử các tơ mang

Nếu VK xâm nhập vào con đường hô hấp thì ko có dấu hiệu nêu trên

c. Tổn thương vi thể: Quan sat mô học cho thấy các vết tổn thương đặc trưng bởi hoại tử thường phất triển ở mô cơ, mô tạo máu và mô gan