Câu 13: Tưởng tượng là j? Nêu và phân tích đặc điểm, vai trò của TT? Nêu và phân tích các cách sáng tạo của TT? Cho ví dụ?

Định nghĩa: Tưởng tượng là quá trình tâm lý phản ánh những cái chưa từng có trong kinh nghiệm của cá  nhân bằng cách xây dựng những hình ảnh mới trên cơ sở những biểu tượng đã có

Đặc điểm

- Là một quá trình tâm lý

- Nội dung phản ánh: cáI mới, chưa  có trong kinh nghiệm của cá nhân.

- Phương thức phản ánh; gián tiếp qua ngôn ngữ, hình ảnh, biểu tượng đã có.

- Sản phẩm phản ánh: biểu tượng mới, hình ảnh mới

- Tưởng tượng nảy sinh trong hoàn cảnh có vấn đề

- Tưởng tưởng mang tính khái quát

- Tưởng tượng mang tính gián tiếp

- Tưởng tượng quan hệ mật thiết với ngôn ngữ.

- Tưởng tượng liên hệ chặt chẽ với nhận thức cảm tính

Vai trò

- Tưởng tượng giúp con người định hướng hành động của mình bằng cách hình dung ra trước sản phẩm của hoạt động và cách thức đi đến sản phẩm đó.

- Tưởng tưởng thúc đẩy hoạt động của con người đạt kết quả cao (-> đối với nhà giáo dục: hình dung ra mô hình con người mới mà giáo dục cần đạt tới).

- Tưởng tượng có ảnh hưởng đến việc tiếp thu tri thức và hình thành, phát triển nhân cách của học sinh

Các cách sáng tạo hình ảnh mới trong tưởng tượng

- Thay đổi kích thước, số lượng thành phần, bộ phận của SVHT làm cho nó tăng lên hay giảm đI về hình dáng, kích thước, số lượng… so với SVHT ban đầu.

- Chắp ghép, kết dính

Là phương pháp ghép các bộ phận của nhiều sự vật, hiện tượng khác nhau để tạo ra hình ảnh mới. Các bộ phận hợp thành hình ảnh mới không bị chế biến, thay đổi mà chỉ là sự ghép nối, kết dính giản đơn.

-  Liên hợp

Là cách tạo hình ảnh mới bằng việc liên hợp các bộ phận của nhiều sự vật với nhau. Các bộ phận tạo nên hình ảnh mới đều bị cải biến trong mối tương quan mới.

- Nhấn mạnh

Là cách tạo hình ảnh mới bằng việc nhấn mạnh đặc biệt hoặc đưa lên hàng đầu một phẩm chất, một quan hệ nào đó của sự vật, hiện tượng này với các sự vật hiện tượng khác.

- Điển hình hóa

Là cách tạo hình ảnh mới trên cơ sở tổng hợp sáng tạo mang tính kháI quát những thuộc tính, những đặc điểm đại diện cho hàng loạt đối tượng.

- Loại suy

Là cách tạo ra những hình ảnh mới trên cơ sở mô phỏng, bắt chước những chi tiết,, những bộ phận, những sự vật có thật.