Câu 13: Khái niệm mẫu dò. Liệt kê các phương pháp đánh dấu tạo mẫu dò và ứng dụng của mẫu dò:

1. Khái niệm mẫu dò:

Mẫu dò là một trình tự DNA / RNA được đánh dấu phóng xạ hay huỳnh quang dùng để phát hiện trình tự axit nucleic xác định cần tìm.

Mẫu dò đặc hiệu cao chỉ lai với axit nucleic cần tìm theo nguyên tắc  bổ sung,

Mẫu dò có độ nhạy cao: là phân tử đánh dấu nên dễ phát hiện và định lượng,

Mẫu dò là một đoạn oligonucleotide ngắn.

2. Các phương pháp đánh dấu tạo mẫu dò:

* Đánh dấu bằng đồng vị phóng xạ: 32P

Ưu điểm: rất nhạy

Nhược điểm: độc hại với sức khỏe con người, mẫu dò không sử dụng được trong thời gian dài do chu kỳ bán rã của đồng vị phóng xạ.

* Đánh dấu huỳnh quang:

Khắc phục được các nhược điểm trên và sử dụng dễ dàng. Nhưng tốn kém và kém nhạy hơn.

_ Hình thành dựa trên sự phát huỳnh quang sinh học: mẫu dò được đánh dấu bằng E peroxidase, cho màng lai tiếp xúc với một cơ chất của E có khả năng phát sáng khi bị biến đổi. Ánh sáng phat ra in dấu ấn trên phim.

3. Ứng dụng:

Phát hiện đoạn gen cụ thể: như phát hiện sự có mặt và số bản sao trong cây chuyển gen,

Phát hiện đoạn gen tương đồng từ các cơ thể khác nhau,

Dò tìm một gen mục tiêu trong hệ gen của sinh vật nghiên cứu,

Xác định độ lớn của DNA.