Câu 13 : Bản chất đặc điểm của rèn tự do, các nguyên công cơ bản của rèn tự do?

TL: Thực chất : Rèn tự do là PP gia công KL bằng áp lực, sử dụng các thiết bị tạo áp lực có khối lượng khác nhau cho KL biến dạng dẻo một cách tương đối tự do, dần dần tạo hình sản phẩm nhờ kết quả của rất nhiều lần biến dạng.

Đặc điểm : - Sản phẩn rất đa dạng, hoàn toàn phụ thuộc vào khả năng của công nghệ.

- Thiết bị rèn tự do có thể rất đơn giản, cũng có thể rất hiện đại phù hợp với nhiều loại hình sản xuất.

- Sản phẩm thu được sau khi rèn có chất lượng cơ tính cao và tính dị hướng thấp, do biến dạng nhiều lần và đổi phương biến dạng lên tục.

- Độ chính xác và độ bóng bề mặt thấp.

- Tính lặp lại của sản phẩm thấp.

Rèn tự do tạo ra lượng dư gia công lớn do đó giảm năng xuất quá trình cắt gọt tiếp theo. Thường dùng để tạo phôi các chi tiết máy hình dáng phức tạp và đòi hỏi cơ tính cao.

Thiết bị rèn tự do : Nhóm 1 : Thiết bị nung – các loại lò nung

 Nhóm 2 : thiết bị tạo áp lực – thiết bị chính

 Nhóm 3: đồ gá

Những nguyên công cơ bản của rèn tự do :

- Nguyên công chồn  : là nguyên công rèn tự do làm giảm chiều cao, tăng tiết diện ngang của phôi.

- Nếu tỉ lệ giữa chiều cao và đường kính phôi h0/d0 <2 thì vật chồn có  dạng hình trống vì do ma sát ở mặt tiếp xúc giữa phôi với búa và đe.

- Nếu tỉ lệ h/d0 = 2-2,5 mà lực đập đủ lớn thì vật chồn có dạng 2 hình trống chồng giáp lên nhau, lực đập không đủ thì vật chồn có dạng hình trống kép nhưng không chồng giáp lại với nhau, còn khi lực đập quá nhỏ và nhanh thì 2 đầu của vật chồn lại loe ra so với đoạn giữa.

- Nếu tỷ lệ h0/d0 > 2,5 thì vật chồn rất dễ bị cong, khi đã bị cong ta cần phải nắn thẳng rồi mới chồn tiếp. Do đó ĐK chồn ổn đingj là tỷ lệ h0/d0< 2,5.

Nguyên công vuốt : là nguyên công rèn tự do nhằm kéo dài sản phẩm và giảm chiều dầy.

Nguyên công uốn là nguyên công rèn tự do nhằm đổi hướng kim loại.

Đặc điểm : Tạo vùng ƯS ngược dấu do đó tồn tại đường trung hòa có chiều dài không đổi.

- Tính lượng biến dạng phù hợp để ƯS tạo ra không gây khuyết tật cho sản phẩm.

Nguyên công dịch trượt : là nguyên công rèn tự do nhằm dịch chuyển 1 phần KL nhưng vẫn giữa nguyên sự liên tục của thớ KL và chiều của thớ KL được dịch chuyển trùng với chiều của thớ băn đầu.

Nguyên công đột lỗ : là nguyên công rèn tự do, dùng 1 bộ chày cối để đột tạo ra lỗ thông hoặc không tạo ra lỗ thông trên sản phẩm.

Nguyên công sấn, ép vết : là nguyên công rèn tự do nhằm tạo ra phần gờ hoặc phần lõm cục bộ trên sản phẩm

Nguyên công hàn rèn : nhằm nối 2 chi tiết với nhau nhờ quá trình khuyếch tán sau khi chịu tải trọng của gia công áp lực.