Trong thương mại hàng hải quốc tế, các quốc gia có cảng thường ký kết các hiệp đinh tương trợ nhằm bảo hộ địa vị pháp lý cho tàu thuyền của nước mình hoạt động trong cảng của nước khác. Do vậy mà tàu thuyền một nước khi đến cảng của một nước khác, có thể được hưởng một trong hai chế độ đãi ngộ sau:

-    Chế độ tối huệ quốc:                                                   

Tức là chế độ đãi ngộ ưu đãi đặc biệt của quốc gia có cảng dành cho tàu thuyền của quốc gia được hưởng chế độ ưu đãi này:

Khi tàu thuyền của một nước này tới cảng của một nước khác sẽ được hưởng những quyền lợi ưu tiên nhất định trên cơ sở mà hai bên đã thỏa thuận như: bố trí cầu bến, phương tiện bốc dỡ hàng hóa, hoa tiêu, lai dắt, sử chữa, cảng phí và lệ phí.

Chế độ này dựa trên nguyên tắc có đi có lại trong quan hệ ngoại giao giữa các quốc gia với nhau

-         Chế độ đãi ngộ quốc dân:

Theo chế độ này, tàu thuyền của một nước này tới cảng của môt nước khác sẽ được áp dụng những điều kiện như đối với tàu thuyền của nước địa phương.

Thực chất đây là hình thức tôn trọng lẫn nhau trong quan hệ giữa các quốc gia, tuy không có sự ưu đãi đặc biệt nhưng chế độ này vẫn dựa trên nguyên tắc có đi có lại