Câu 14: Tập theo tầm vận động khớp

1. Định nghĩa:

- sự vận động hoàn toàn của 1 khớp gọi là tầm vận động. khi cử động 1 đoạn chi thể trong tầm vận động của nó, mọi cấu trúc ở phần đó đều bị ảnh hưởng: cơ, diện khớp, bao khớp, dây chằng, cân, mạch máu, thần kinh

- tầm vận động được mô tả bằng các thuật ngữ: tầm vận động của khớp và tầm vận động của cơ. để mô tả tầm vận động của khớp người ta dùng các thuật ngữ: gập, duỗi, dạng, khép, xoay.

- tầm vận động khớp có thể đo được bằng thước chia độ

- tầm vận động cho phép là tầm vận động của khớp hoặc là tầm vận động của cơ.

2. tập theo tầm vận động bao gồm:

2.1 tập vận động thụ động:

- là động tác thực hiện bởi người điều trị, hoặc dụng cụ, ko có sự co cơ chủ động. cử động trong tầm vận động ko bị hạn chế của 1 đoạn chi thể nhờ hoàn toàn bằng lực bên ngoài.

- chỉ định khi:

+ BN ko thể vận động một cách chủ động

+ hôn mê, liệt hay bất động hoàn toàn

+ có phản ứng viêm tại chỗ

- mục đích của tập vận động thụ động nhằm:

+ duy trì sự nguyên vẹn của khớp và mô mềm

+ hạn chế tối thiểu hình thành co rút

+ duy trì tính đàn hồi cơ học của cơ

+ trợ giúp tuần hoàn và sức bền thành mạch

+ tăng cường lưu thong của dịch khớp để nuôi sụn và sự thẩm thấu của các chất trong khớp

+ giảm hoặc ức chế đau

+ giúp quá trình lành bệnh sau chấn thương hay phẫu thuật

2.2. tập chủ động có trợ giúp

- đó là động tác tập do người bệnh tự co cơ nhưng có sự trợ giúp của 1 lực ngoài bởi người điều trị hay dụng cụ cơ học, máy, thậm chí cả tự trợ giúp

- chỉ định khi người bệnh có yếu cơ bậc 2

- mục đích nhằm:

+ tăng sức mạnh cơ và mẫu cử động điều hợp

+ điều hòa thong khí

+ tăng cường sụ đáp ứng về tuần hoàn, hô hấp

2.3. tập chủ động:

- là động tác tập do chính người bệnh tự co cơ và hoàn tật không cần có sự trợ giúp.

- chỉ định: khi có co cơ bậc 3

- mục đích:

+ tương tụ như vận động nhưng kèm theo sự co cơ

+ duy trì tính đàn hồi và tính co giãn sinh lý của các cơ tham gia

+ tạo ra tác dụng ngược về cảm giác từ co cơ

+ tăng cường tuần hoàn và ngăn ngừa tạo thành huyết khối

+ phát triển sự điều hợp và kỹ năng vận động trong mọi trường hợp khi vận động của phần đó ngăn trở quá trình lành bệnh

- chống chỉ định:

+ tình trạng tim mạch của BN ko ổn định

+ tập chủ động có thể đe dọa đến tính mạng của BN như ngay sau khi nhồi máu cơ tim