27/5/1938

Kẻ Chợ (Quảng Ninh đầu thế kỉ XX)

(địa phận Bãi Cháy hiện nay)

Thời điểm này, cái nóng bức oi ả đã bao trùm lên đời sống của nông dân vùng Kẻ Chợ và các vùng ở miền Bắc nước ta. Đất đai khô cằn như lửa, người nóng rát mồ hôi như tro, chó mèo thở không ra hơi, mưa nắng thất thường, thời tiết ông ông bà bà thế này, thì có mà chết dân...

Bà Hà ngồi quạt cái nón lá trước hiên nhà lụp xụp, dưới tán cây lớn che được phần nào cái oi bức của mùa hè... Ông Thanh ngồi cạnh cũng chả khá hơn, mồ hôi chảy ra nhễ nhại, người nóng hừng hực. Trời vẫn cứ như đổ lửa, nhiệt độ cao làm không gian như tan chảy ra từng mảng từng mảng. Cả 2 nhìn ra phía xa xa, phe phẩy cái nón lá cũ, bà Hà nói với ông Thanh.

- Ông này, ông coi như nào chứ, cày cấy mùa này cũng chả được là bao, có khi còn mất mùa, mình kiếm gì làm thêm ở nhà mấy ông bà phú, kiếm chút đồng bạc lẻ, nhịn ăn nhịn uống gì, mà chăm cho thằng Dương nó vài con chữ, coi khấm khá hơn được bao nhiêu, cứ đà này thì cả nhà có bốc đất mà ăn thôi ông ạ!

Ông Thanh thở dài

- Tôi cũng đang nghĩ đây bà ạ, chắc mai tôi qua nhà ông Đại xin có gì làm thêm không.

- Ừ, mai tôi dậy sớm ra đồng bắt ít tôm, tép, cua, ốc gì đấy đem ra chợ bán, coi kiếm được bao nhiêu không!

Hai người lại nhìn về phía đường làng, không ai nói gì thêm, nhưng trong họ lại chất chứa những suy tư mà khiến họ đấu tranh không ngừng...

Ông Thanh và bà Hà có với nhau 2 người con trai, 1 người là Nguyễn Duy Khang, 1 người là Nguyễn Tùng Dương, Khang là con đầu, hơn Dương nhiều tuổi, anh đã bỏ đi làm xa được mấy năm rồi, không rõ sống chết ra sao, 2 ông bà cũng đau khổ lắm, vậy nên họ cố hết sức cho Dương có 1 cuộc sống tốt nhất, dù gia đình có khó khăn.

Dương cũng hiểu chuyện, từ nhỏ hay giúp đỡ bố mẹ, ngoan ngoãn, vâng lời, tốt bụng,... Năm Dương 7 tuổi, cũng là lúc Khang bỏ nhà đi biệt tích. Lúc ấy, Dương chưa hiểu gì lắm, chỉ nghĩ rằng anh đi chơi, một lúc rồi sẽ quay trở về, nhưng ngày 1, ngày 2, tới tuần, tới tháng, rồi tới năm, chẳng nghe tìn gì sất, anh cũng chẳng về thăm nhà. Lớn lên chút nữa, Dương hiểu rằng, đợi trước khi Khang về, Dương phải phụ giúp bố mẹ những gì mình có thể, cố gắng không phụ lòng bố mẹ mình...

Thời gian trôi đi, hiện giờ Dương 12 tuổi, đang được ông Thanh bà Hà cho đi học tạm ở 1 lớp nhỏ đầu làng, ông giáo già sống 1 mình nên lấy tiền cũng ít, chỉ lấy đủ sống qua ngày, giúp đỡ được kha khá người mù chữ trong làng. Dương đi học cũng hiểu bài nhanh, rất tiến bộ và rất giỏi trong lớp, nhưng vì nhà nghèo, nên chưa tính đến những chuyện cao sang hơn, biết chút chữ là may rồi...

Tối hôm ấy, 2 ông bà ngồi lại với nhau, tính toán số tiền để chi tiêu trong vài ngày tới. Tổng lại xong, bà Hà thở dài

- Haizz, gom hết lại được 2 đồng 6 hào, mình đã tiết kiệm tới như thế, ăn không dám ăn, mặc không dám mặc...

Ông Thanh nhìn bà Hà, ánh mắt thương xót

- Thôi, chúng mình cùng cố gắng, số tiền này vẫn đủ để tôi kiếm việc làm thêm bà ạ, mình có khó khăn chút mà cái Dương sống tốt là được

Bà Hà ngồi nhẩm tiền, chia ra từng phần khác nhau, chỉ vào từng cái rồi nói với ông Thanh

- Đây, tôi tính như này, số này là cho Dương đi học, mỗi tuần đóng 3 hào, này là mua thức ăn, thì chi là 5 hào cho 1 tuần đi, gạo mình tính sau, như thế này ta sẽ ăn được khoảng 1 tháng, nhưng không chủ quan được, phải cố mà tiết kiệm, sau này có gì thằng Dương cần, mình còn đưa cho nó

- Ừ, theo bà vậy

Bà Hà dùng miếng vải nhỏ, bọc đống tiền xu lại, 2 ông bà chỉnh cái chiếu mục nát trên phản cho ngay ngắn, rồi gọi vọng ra

- Dương ơi, vào ngủ thôi con, muộn rồi, còn lấy sức mai đi học

-Dạ, con vào liền

Dương đang lon ton bắt đom đóm bên ngoài sân thì liền chạy vào leo lên phản với 2 ông bà. Trời tối như thế, nhưng 2 ông bà cũng không dám mở đèn dầu, chỉ khi có dịp quan trọng mới thắp lên, chẳng qua chi phí đèn dầu quá tốn kém, phải 2-3 xu, nhiêu đó có thể mua được 1 lít gạo cho cả nhà ăn cố 1 tuần. Nhìn tối 1 lúc là quen, hoặc không thì xuống bếp nhóm que củi quấn rơm đem lên soi cũng được, nhà cũng đâu to đến nỗi phải dùng đèn dầu. 3 người ôm nhau nằm trên chiếc phản tre nhỏ, trời tối nên tiết trời có dịu hơn, gia đình 3 người nằm nói chuyện với nhau 1 chút rồi dần chìm vào giấc ngủ...

Tiếng ếch nhái, các loại dế, ve,... âm thanh đêm tối của mùa hè vang dội cả khu xóm nhỏ.
_____________________________________________

Chap 1 này có vẻ Dương ít đất quá ha. Truyện này mình khá muốn khai thác sự nghèo khổ của người nông dân thời phong kiến ý, nên mình hơi vòng vo, chúc mọi người đọc truyện vui vẻ nhé 🥰
    
Góp ý của các bạn là 1 phần giúp "Bức Tường và Ánh Mắt" hoàn thiện hơn 💗