6 CUỐN SÁCH GIÚP BẠN KIỂM SOÁT CẢM XÚC TỐI ĐA
By iSách

Hầu hết mọi người không nhận thức được là chính họ đang điều khiển cảm xúc của họ chứ không phải ai hay một việc gì khác. Họ thường cảm thấy bản thân họ “tự động” chuyển từ cảm xúc này sang cảm xúc khác và để mặc mình trôi theo dòng cảm xúc mà không hề biết rằng cảm xúc ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả làm việc của họ.

Có phải đã có những lúc bạn đang cảm thấy vui vẻ, nhưng bất chợt bạn cảm thấy “Tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn” không? Hay đã bao giờ bạn bắt đầu một ngày mới cảm thấy cực kỳ yêu đời nhưng chẳng bao lâu sau, bạn không còn “chút lửa”, mất hẳn động lực làm việc chưa? Tại sao lại như vậy?

Khi bạn không quản lý cảm xúc của bạn một cách có nhận thức, não bộ của bạn sẽ “chạy tự động” và chuyển bạn vào các cảm xúc khác nhau. Tệ hơn nữa, sau một thời gian lặp đi lặp lại, nhiều cảm xúc trở thành thói quen cố hữu của bạn. Việc này giải thích tại sao nhiều người vẫn cảm thấy buồn ngủ và không tỉnh táo cho dù đã ngủ được bảy tám giờ trước đó. Hoặc có những người khi bước vào công ty, nhìn thấy núi việc chồng chất là cảm thấy nản chí và chỉ muốn bỏ việc ngay lập tức. Tất cả những thói quen cảm xúc giới hạn này đã được lập trình sẵn trong tiềm thức của bạn và do các kết nối nơ-ron tạo ra. Bây giờ thì bạn đã hiểu tại sao nhiều người than vãn là họ không quản lý được cảm xúc và cuộc sống của họ rồi chứ?

6 cuốn sách giúp bạn kiểm soát cảm xúc tối đa
Bên cạnh đó, nhiều người cho phép những sự kiện bên ngoài chi phối cảm xúc bản thân. Ví dụ như khi hàng hóa bán chạy, họ vui vẻ, tự tin và cố gắng làm việc nhiều hơn. Khi cửa hàng ế khách, họ nản lòng, buồn phiền đến nỗi phải đóng cửa. Khi có ai đó lắng nghe họ tâm sự, khích lệ họ, họ cảm thấy phấn khởi và bắt tay vào hành động. Nhưng ngay khi có người nhận xét tiêu cực về họ, họ lại quay lại tâm trạng đau buồn và mất động lực phấn đấu lúc đầu.

Những người này có khuynh hướng “đẩy trách nhiệm”. Họ đổ thừa cho người khác hay hoàn cảnh là nguyên nhân khiến họ luôn ở trong tâm trạng tồi tệ. “Anh ta làm tôi buồn, tôi không thể làm được gì cả”, “Chuyện đó xảy ra làm tôi không còn cảm thấy tự tin nữa” hay “Sếp tôi không biết cách động viên tôi đúng mức”.

Có phải những người thành công lúc nào cũng cảm thấy lạc quan là vì họ luôn được “trời đất phù hộ” nên gặp những chuyện vui vẻ, may mắn không? Có phải ít khi nào họ gặp khó khăn trở ngại trong cuộc sống không? Có phải họ luôn có người ở bên cạnh động viên an ủi họ không? Có phải họ thường đạt được mục tiêu và chẳng biết đến thất bại là gì không? Dĩ nhiên là không phải vậy. Những người thành công vẫn có thể gặp phải những chuyện tồi tệ bên ngoài như bao người khác, điểm khác biệt nằm ở chỗ họ duy trì được cảm xúc tích cực bên trong cho dù chuyện gì xảy ra đi nữa. Những cảm xúc tích cực này tiếp tục thúc đẩy họ hành động nhiều hơn cho đến khi họ đạt được kết quả mong muốn.

Tại sao những người thành công làm được điều này? Đó là vì họ chịu trách nhiệm cho cảm xúc của họ và biết cách điều khiển cảm xúc bản thân một cách có nhận thức. Những người trung bình, mặt khác, luôn cho rằng cảm xúc của mình liên tục bị những thói quen xấu và môi trường xung quanh kiểm soát.

Cho nên, ngay từ bây giờ, bạn hãy bắt đầu làm chủ cảm xúc của mình và học cách liên tục đặt bản thân vào những cảm xúc tích cực để giúp bạn đạt được hiệu quả làm việc tối đa. Để làm được điều này, việc đầu tiên mà bạn cần phải hiểu là… chính bạn tạo ra cảm xúc của mình.

Các cảm xúc phổ biến của một người học giỏi cũng như thành công:

– Động lực mạnh mẽ.

– Đam mê.

– Tự tin.

– Vui vẻ.

– Phấn khởi.

– Tràn đầy sinh lực.

– Tò mò.

Nếu chỉ số IQ chỉ chiếm 25% trong sự thành đạt thì chỉ số EQ lại chiếm đến 75% sự thành đạt và hạnh phúc của một con người.

Vì thế, hãy “làm chủ” cảm xúc trước khi chúng “quản lý” chúng ta. Những cảm xúc tiêu cực thường gặp như: thất vọng, cáu gắt, lo lắng, bồn chồn, tức giận… Sự thất vọng thường xuất hiện khi chúng ta rơi vào tình huống tiến thoái lưỡng nan, cảm thấy bế tắc, không thể giải quyết được vấn đề, hoặc quá nhiều áp lực có thể dẫn đến lo lắng thái quá… Khi có những cảm xúc tốt, chúng ta sẽ có những tương tác tích cực; và ngược lại, những cảm xúc không tốt sẽ hướng chúng ta đến những hành động tiêu cực.

Một số phương pháp điều khiển và kiểm soát cảm xúc tiêu cực như:

– Không phản ứng vội.

– Nhận định lại tình hình.

– Thay đổi trọng tâm chú ý.

– Thể hiện cơn nóng giận thích hợp.

– Cần 15 phút bình tĩnh.

– Hít thở sâu.

– Xuống giọng khi nói.

– Nên bắt đầu bằng câu: “Tôi cảm thấy…”, “Tôi nghĩ là…”

Và 5 chiến lược tăng cường cảm xúc tích cực:

– Đừng làm vơi cảm xúc tích cực.

– Thắp sáng những điều tốt đẹp: chú ý những ưu điểm, mặt tốt của vấn đề.

– Kết nối tình thân với những người lạc quan, yêu đời.

– Cho không vụ lợi.

– Hãy cư xử với người khác như những gì họ mong muốn ở bạn.

Như vậy, chìa khoá mấu chốt cho việc kiểm soát những vấn đề trên là:

– Nguyên tắc “Tại và Hiện” (Here and Now): Sống trọn vẹn từng giây phút của hiện tại, không hoài niệm quá khứ cũng chẳng lo lắng về tương lai; xác định “Muốn và Cần”, bởi những điều chúng ta “muốn” chưa chắc đã là những điều chúng ta “cần”; không quá phấn khích trước những lời khen và giữ bình tĩnh ứng xử với những lời chỉ trích; thay vì thay đổi người khác thì trước hết, ta nên thay đổi chính mình.

– “Hạnh phúc tại tâm”: Ước muốn và khao khát của tất cả mọi người là được hạnh phúc, nhưng thực tế, đối với nhiều người, cuộc đời chẳng có gì đáng vui! Như vậy, phải tìm kiếm hạnh phúc ở đâu? Niềm vui, hạnh phúc không nhất thiết phải đến từ bên ngoài, cũng chẳng nhất thiết phụ thuộc vào tác động của ngoại cảnh. Hạnh phúc không ở đâu xa mà xuất phát từ chính trong mỗi người chúng ta. Do đó, “đừng đem đau khổ cho người khác và cũng đừng nhận đau khổ từ ai”.

– Mặc dù cảm xúc là tự nhiên nhưng chúng ta có thể quản lý nó trước hết bằng cách thay đổi suy nghĩ, từ đó sẽ thay đổi và chuyển hoá cảm xúc. Tư duy tích cực sẽ tạo ra cảm xúc tích cực. “10% cuộc đời là những gì xảy đến với bạn, còn 90% còn lại là do phản ứng của bạn đối với những chuyện xảy đến đó”. Bản chất sự việc là bất biến, duy chỉ có một điều chúng ta có thể thay đổi được chính là thay đổi suy nghĩ, cách nhìn nhận của bản thân đối với sự việc đó theo chiều hướng tích cực.

“Ta không thể thay đổi được chiều gió nhưng ta có thể thay đổi được hướng buồm”.

Và để hiểu thêm, cũng như kiểm soát cảm xúc của mình tốt hơn. Mời các bạn cùng đọc những cuốn sách sau nhé:

1. TRÍ TUỆ XÚC CẢM – TÁC GIẢ DANIEL GOLEMAN.

Trí tuệ xúc cảm – Tác giả Daniel Goleman

Kể từ khi cuốn sách đầu tiên của Daniel Goleman: Trí tuệ xúc cảm (Emotional Intelligence) viết về vấn đề này năm 1995 thì “Trí tuệ xúc cảm” trở thành một trong những thuật ngữ nóng bỏng nhất trong xã hội Mỹ. Daniel Goleman đã trình bày vấn đề này rất đầy đủ, rõ ràng và có sức thuyết phục. Đây là một tư liệu không thể bỏ qua khi chúng ta nói đến vấn đề giáo dục trí tuệ xúc cảm. Với mong muốn cung cấp một tài liệu tham khảo bổ ích, có giá trị cho các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và cả các bạn sinh viên, học sinh, Alpha Books đã chọn mua bản quyền và xuất bản cuốn sách này trong tủ sách AlphaEdu. Năm 2002, cuốn Trí tuệ xúc cảm lần đầu tiên ra mắt bạn đọc là bản dịch tiếng Pháp của dịch giả Lê Diên. Lần xuất bản này, chúng tôi đã có sự bổ sung, hiệu đính bản dịch của Lê Diên theo nguyên bản tiếng Anh.

Việc thực hiện bộ sách này là cơ hội quý báu giúp chúng tôi khám phá những kiến thức mới, toàn diện hơn về trí tuệ con người. Tuy nhiên, chúng tôi cũng gặp không ít khó khăn bởi đây là một bộ sách có nhiều khái niệm mới nên quả thực rất khó tìm được thuật ngữ tương đương trong tiếng Việt. Tuy vậy, chúng tôi vẫn mạnh dạn sử dụng những thuật ngữ này và rất mong nhận được đóng góp của bạn đọc gần xa, những dịch giả uyên thâm, có kinh nghiệm và nghiên cứu lâu năm về lĩnh vực này.

2. BƯỚC CHẬM LẠI GIỮA THẾ GIAN VỘI VÃ – HAE MIN

Chen vai thích cánh để có một chỗ bám trên xe buýt giờ đi làm, nhích từng xentimét bánh xe trên đường lúc tan sở, quay cuồng với thi cử và tiến độ công việc, lu bù vướng mắc trong những mối quan hệ cả thân lẫn sơ… bạn có luôn cảm thấy thế gian xung quanh mình đang xoay chuyển quá vội vàng?

Nếu có thể, hãy tạm dừng một bước.

Để tự hỏi, là do thế gian này vội vàng hay do chính tâm trí bạn đang quá bận rộn? Để cầm cuốn sách nhỏ dung dị mà lắng đọng này lên, chậm rãi lật giở từng trang, thong thả khám phá những điều mà chỉ khi bước chậm lại mới có thể thấu rõ: về các mối quan hệ, về chính bản thân mình, về những trăn trở trước cuộc đời và nhân thế, về bao điều lý trí rất hiểu nhưng trái tim chưa cách nào nghe theo…

Ra mắt lần đầu năm 2012, Bước chậm lại giữa thế gian vội vã của Đại đức Hae Min đã liên tục đứng đầu danh sách best-seller của nhiều trang sách trực tuyến uy tín của Hàn Quốc, trở thành cuốn sách chữa lành cho hàng triệu người trẻ luôn tất bật với nhịp sống hiện đại hối hả.

3. PHI LÝ TRÍ – TÁC GIẢ DAN ARIELY.

Phi Lý Trí – Tác giả Dan Ariely

Có thể nói rằng, Phi lý trí của Dan Ariely là một cuốn sách đặc biệt hấp dẫn và đầy cảm hứng. Nó buộc người đọc phải suy nghĩ kỹ hơn về tất cả những hành vi, những ai lầm của mình để sống hợp lý và tốt đẹp hơn. Vì thế, không có gì ngạc nhiên khi cuốn sách vẫn nằm trong danh sách Best-seller dù đã được xuất bản cách đây một năm.

Trong hàng loạt các thực nghiệm nhằm làm sáng tỏ vấn đề, Dan Ariely, đã phản bác lại quan điểm chung cho rằng về cơ bản con người luôn hành động dựa trên lý trí. Bằng sự kết hợp giữa nghiên cứu chuyên sâu với những trải nghiệm thực tế, Ariely đã cho chúng ta một câu trả lời bất ngờ: chúng ta đôi khi phi lý trí hơn chúng ta tưởng. Thậm chí là thường xuyên phi lý trí và phi lý trí một cách có hệ thống.

Ariely khám phá ra rằng chúng ta không chỉ phạm các lỗi đơn giản hàng ngày, mà còn lặp lại chúng. Chúng ta không hiểu được tác động của xúc cảm đối với những gì mình muốn và thường đánh giá quá cao những gì mình có. Nhưng những hành vi sai lầm này không hề ngẫu nhiên hay vô nghĩa. Chúng có thể được dự đoán.

Mỗi chúng ta cần xem lại những mỏ neo của cuộc đời mình để thấy chúng ta đã phi lý như thế nào trong vô số quyết định từ nhỏ nhặt nhất tới trọng đại nhất trên con đường đã qua.”Phi lý trí” của Ariely gợi mở, khuyến khích chúng ta nhìn nhận lại tất cả những quyết định đó, rút ra bài học từ những sai lầm trong hành vi của chính mình và những người khác

4. VẠCH RANH GIỚI – TÁC GIẢ HENRY CLOUD, JOHN TOWNSEND.

Vạch Ranh Giới – Tác giả Henry Cloud, John Townsend

Đặt ra những ranh giới rõ ràng là điều kiện thiết yếu để có được một cuộc sống lành mạnh và cân bằng.Một ranh giới là giới hạn cá nhân,phân định rõ những gì thuộc phạm vi trách nhiệm của chúng ta.Nói cách khác,những ranh giới xác định chúng ta là hay không là ai,và chúng tác động đến mọi mặt trong đời sống của chúng ta.

Ranh giới về thân thể giúp chúng ta xác định những ai có thể tiếp xúc với chúng ta và trong hoàn cảnh nào.
Ranh giới về tư tưởng cho phép chúng ta tự do trong suy nghĩ và đưa ra quan điểm độc lập.

Ranh giới về cảm xúc giúp chúng ta điều chỉnh được những cảm xúc của chính mình và tránh được những cảm xúc lôi kéo,có hại từ những người khác.

5. SỨC MẠNH CỦA TRÍ TUỆ CẢM XÚC

Sức mạnh của trí tuệ cảm xúc là công cụ hữu hiệu trong cái túi khôn của nhà đàm phán giúp chúng ta hóa giải vấn đề này. Cuốn sách này không chỉ dành cho những nhà đàm phán chuyên nghiệp, mà còn cho tất cả chúng ta, những người mà bất kể là trong công việc hay trong cuộc sống hàng ngày không ít thì nhiều đều phải đối mặt với các tình huống cần đến việc thương lượng, và những vấn đề về cách xử lý cảm xúc. Cảm xúc, dù có được nhận diện hay không, vẫn có một sức ảnh hưởng to lớn đến quá trình đàm phán.

Cuốn sách hé lộ các phương thức giúp khơi dậy những cảm xúc tích cực, đồng thời triệt tiêu các cảm xúc tiêu cực. Khi đó, chúng ta có thể ứng phó linh hoạt, biết cách làm chủ cảm xúc cho bản thân và cả những người khác. Các cuộc đàm phán sẽ diễn ra trong bầu không khí thoải mái hơn, thuận lợi hơn và hiệu quả hơn. Kế sách này có khả năng giúp bạn giải quyết ổn thỏa mọi cuộc đàm phán dù là khó khăn nhất, bất kể sự khó khăn ấy đến từ nguyên nhân chủ quan nào: sự thiếu tinh thần cộng tác của đồng nghiệp, sự chi li của người khéo mặc cả, hay ngay cả những rối rắm nảy sinh từ phía người bạn đời của bạn.

6. TRÍ TUỆ XÚC CẢM – ỨNG DỤNG TRONG CÔNG VIỆC – TÁC GIẢ DANIEL GOLEMAN.

Trí Tuệ Xúc Cảm – Ứng Dụng Trong Công Việc – Tác giả Daniel Goleman

Bí mật của thành công không phải là những gì mà bạn được dạy ở trường học. Vấn đề quan trọng nhất không phải là chỉ số IQ, không phải một bằng đại học quản trị kinh doanh, thậm chí không phải bí quyết kinh doanh hay nhiều năm kinh nghiệm. Yếu tố duy nhất và quan trọng nhất để đạt được thành công trong sự nghiệp đó là Trí tuệ xúc cảm. Thực tế, trí tuệ xúc cảm là một tập hợp những kỹ năng mà bất cứ ai cũng có được và trong cuốn chỉ dẫn thiết thực này, Daniel Goleman đã nhận biết, giải thích về tầm quan trọng của trí tuệ xúc cảm, và chỉ ra cách thức để nuôi dưỡng, phát triển chúng.

Đôi khi, chúng ta đã đồng nhất trí tuệ với chỉ số IQ. Đó là cách hiểu phiến diện bởi chúng ta chỉ chú trọng tới trí tuệ lí trí mà quên mất rằng các xúc cảm cũng là một dạng trí tuệ vô cùng quan trọng để con người mang đầy đủ tính người cũng như có thể thành đạt trong cuộc sống. Những thập kỷ cuối cùng của thế kỷ XX, ở nhiều nước phương Tây, người ta nói nhiều tới các xúc cảm của con người và sự giáo dục xúc cảm cho mọi người, đặc biệt các lớp trẻ. Các nhà tâm lí học ngày càng đánh giá cao vai trò của cảm xúc và ảnh hưởng của nó đến đời sống con người. Nghệ thuật kiểm soát cảm xúc và định hướng cho nó một cách đúng đắn được gọi là “Trí tuệ xúc cảm”.

Kể từ khi cuốn sách đầu tiên của Daniel Goleman: Trí tuệ xúc cảm (Emotional Intelligence) viết về vấn đề này năm 1995 thì “Trí tuệ xúc cảm” trở thành một trong những thuật ngữ nóng bỏng nhất trong xã hội Mỹ. Daniel Goleman đã trình bày vấn đề này rất đầy đủ, rõ ràng và có sức thuyết phục. Đây là một tư liệu không thể bỏ qua khi chúng ta nói đến vấn đề giáo dục trí tuệ xúc cảm. Với mong muốn cung cấp một tài liệu tham khảo bổ ích, có giá trị cho các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và cả các bạn sinh viên, học sinh, Alpha Books đã chọn mua bản quyền và xuất bản cuốn sách này trong tủ sách AlphaEdu. Năm 2002, cuốn Trí tuệ xúc cảm lần đầu tiên ra mắt bạn đọc là bản dịch tiếng Pháp của dịch giả Lê Diên. Lần xuất bản này, chúng tôi đã có sự bổ sung, hiệu đính bản dịch của Lê Diên theo nguyên bản tiếng Anh.

Việc thực hiện bộ sách này là cơ hội quý báu giúp chúng tôi khám phá những kiến thức mới, toàn diện hơn về trí tuệ con người. Tuy nhiên, chúng tôi cũng gặp không ít khó khăn bởi đây là một bộ sách có nhiều khái niệm mới nên quả thực rất khó tìm được thuật ngữ tương đương trong tiếng Việt. Tuy vậy, chúng tôi vẫn mạnh dạn sử dụng những thuật ngữ này và rất mong nhận được đóng góp của bạn đọc gần xa, những dịch giả uyên thâm, có kinh nghiệm và nghiên cứu lâu năm về lĩnh vực này.