I.Giới thiệu chung
1) Giới thiệu về sử thi
  _Có 2 loại:   +Sử thi thần thoại: nguồn gốc, sự ra đời của tự nhiên.
                      +Sử thi anh hùng: kể về cuộc đời, sự nghiệp của các anh hùng.
2) Cuộc chiến giữa Mtao Mxây và Đăm Săn.
*Hiệp 1: Cuộc chiến xảy ra khi Mtao Mxây bắt vợ của Đăm Săn, một cuộc đọ sức quyết liệt của hai anh hùng.
_ Đăm Săn đến nhà Mtao Mây, sẵn sàng thách đấu, thể hiện tính chủ động của một tù trưởng bản lĩnh hơn người.
_ Mtao Mxây cũng được xây dựng với một vẻ đẹp của một tù trưởng giàu có, oai hùng nhưng rất con người, pha chút dí dỏm, hài hước. Mtao Mxây có ý trêu chọc Đăm Săn và không xuống ("tay ta còn đang bận ôm vợ hai chúng ta ở trên nhà này mà").
=>Lời nói của Mtao Mxây càng làm cơn giận của Đăm Săn dữ dội hơn.
_ Những lời thúc giục "xuống, diêng! xuống...", "Ngươi không xuống ư?". Đăm Săn bắt đầu có ý doạ "bổ đôi sàn hiên", "chẻ củi cầu thang đem ra kéo lửa".
=> Ngôn ngữ có tính thúc giục, thái độ ghen tức, giận dữ.
_ Những lời nói của Đăm Săn buộc Mtao Mxây phải xuống nhưng hắn vừa đi vừa sợ, hỏi đi hỏi lại :"Ngươi không được đâm ta khi ta đang xuống đó nghe", đó là biểu hiện của hành động hèn nhát vì sợ Đăm Săn đâm lén. Tuy nhiên, tù trưởng Đăm Săn tỏ ra khảng khái, cương trực, không đâm lén kẻ thù bằng những lời khẳng định "đến con lợn nái nhà ngươi ta còn không đâm nữa là".
=> Cách so sánh, ngôn ngữ của người Tây Nguyên.
_ Vẻ đẹp của những người anh hùng trong đôi mắt của buôn làng Tây Nguyên mang tầm vóc lớn lao, kì vĩ. Mtao Mxây xuất hiện, hắn đẹp, dữ tợn như một vị thần. "Khiên hắn tròn như đầu cú, gươm hắn óng ánh như cái cầu vồng".
=> Cách miêu tả vẻ đẹp của những anh hùng trong cảm nhận và suy nghĩ của buôn làng, không phân biệt thiện ác, chính nghĩa-phi nghĩa. Họ là những tù trưởng được ca ngợi.
_ Cuộc chiến diễn ra với hành động múa khiên của Mtao Mxây: "khiên hắn kêu lạch xạch như quả mướp khô". Cuộc chiến bắt đầu trở nên quyết liệt mà cam go nhưng Đăm Săn tỏ ra rất bình tĩnh, chủ động, thậm chí có ý trêu cách múa của Mtao Mxây. Đó là hiệp mở màn nhưng phần nào toát lên được vẻ đẹp và tính cách riêng của từng nhân vật.
*Hiệp 2: Miêu tả vẻ đẹp lớn lao,kì vĩ, phi thường của Đăm Săn để làm nổi bật tầm vóc của người anh hùng. Ca ngợi những tù trưởng giàu mạnh, bảo vệ buôn làng. Sử dụng các thủ pháp nghệ thuật: cường điệu hoá, so sánh, đặt nhân vật Mtao Mxây đối xứng để thấy được vẻ đẹp hơn người của Đăm Săn.
*Hiệp 3: Diễn ra cam go ác liệt mặc dù Mtao Mxây không tài giỏi hơn Đăm Săn nhưng Đăm Săn cũng không thể hạ gục người tù trưởng này. Chàng thấm mệt và phải nhờ vào sự giúp đỡ của miếng trầu người vợ quăng cho và ông trời. Các chi tiết mang yếu tố kì ảo thần bí, thể hiện khát vọng và tín ngưỡng của nhân dân ta. Ông trời đã chỉ cho Đăm Săn biết cách để giết được Mtao Mxây.
*Hiệp 4: Đăm Săn đã chiến thắng bằng một nhát đâm rồi cắt đầu Mtao Mxây đem bêu ngoài đường. Sức mạnh của người tù trưởng chinh phục được một vùng đất, một bộ tộc để làm giàu có cho xứ sở của mình.
2) Cảnh ăn mừng chiến thắng.
_ Tất cả mọi người trong buôn làng của Mtao Mxây đều đi theo Đăm Săn, họ tổ chức những bữa tiệc ăn mừng chiến thắng linh đình, rộn ràng, kéo dài từ ngày này qua ngày khác. Cảnh ăn mừng mang sắc thái văn hoá dân gian trong tiếng cồng chiêng rộn rã.
=> Đoạn trích đã tái hiện vẻ đẹp của những người anh hùng trong cách kể của nhân dân Tây Nguyên. Tái hiện những giá trị văn hoá đặc trưng của buôn làng.
III. Tổng kết
_Nội dung: Trọng danh dự, gắn bó với hạnh phúc gia đình và thiết tha với cuộc sống bình yên, phồn vinh của thị tộc - đó là những tình cảm cao cả nhất thôi thúc Đăm Săn chiến đấu và chiến thắng kẻ thù.
_ Nghệ thuật: Ngôn ngữ trang trọng, giàu hình ảnh, giàu nhịp điệu với phép so sánh và phóng đại được sử dụng có hiệu quả cao là những đặc điểm nghệ thuật tiêu biểu của sử thi.
            ~~The end~~