cụm từ 'văn hóa đọc' mình đã nghe thấy từ mấy năm, nhưng chẳng nhớ chính xác nổi là nó bắt đầu có trên truyền thông từ bao giờ. bản thân mình chẳng biết 'văn hóa đọc' là cái gì, nên càng không biết văn hóa đọc cao với văn hóa đọc thấp nó tròn méo ra sao. và, thế nên mình cũng càng không tin người vn ta có ít đọc.

từ cái hồi vẫn còn ngồi trên ghế nhà trường, chắc mình phải nghe vài 3 lần, từ vài 3 giáo viên rằng 'trung bình người vn chỉ đọc có 0.7 cuốn sách/năm so với các nước ABC XYZ'. bản thân mình vốn là đứa ít đọc thật, mới đầu cũng gật gờ tin theo cái số liệu hời ơi đấy. thế rồi, sau vài năm, con số 0.7 thần thánh vẫn cứ được đay đi nghiến lại, một số cư dân mạng lấy ra để chỉ trích 'một bộ phận không nhỏ người việt', mình đâm ra thấy chíu khọ.

con số 0.7 là lấy từ đâu, từ khi nào vậy? nhóm nghiên cứu nào đã đưa ra số liệu đó? trên tổng số mẫu là bao nhiêu? trong vùng phạm vi xã phường, quận huyện, thành phố, tỉnh hay là cả quốc gia? có điều tra ngẫu nhiên hay là nhặt nhạnh vài đối tượng đặc biệt?

nói chung, mình thấy 0.7 chẳng đáng tin. 

trong giai đoạn thiếu niên (cấp 2 & cấp 3), có nhiều lý do mình không còn đọc sách nhiều như lúc còn bé nữa - nếu đã loại trừ mục sgk ra. :v nếu đổ lỗi cho tv thì không đúng, vì từ năm lớp 3 mình đã xem rất ít, và càng lớn thì càng không xem. nếu đổ lỗi cho internet thì không hẳn vì tận năm 2014 mình mới alo tổng đài lắp wifi lần đầu tiên trong đời. :v bốc phét thế thôi, không có wifi nhỡ mình dùng 3g hoặc bắt trộm wifi nhà hàng xóm thì sao? :v hồi đó mình thích nghe nhạc lắm, thậm chí mình cũng sáng tác nhạc nhưng không công khai cho ai ngoài bạn bè thân (vẫn muốn lập band nhạc Dosto Girl mà). sở thích với nhạc, kết hợp chạy show đi học thêm triền miên, và lúc đó cũng chưa làm ra tiền, nên mình ít mua, ít đọc. khi bạn bè hỏi sinh nhật mình muốn quà gì, mình bảo 'sách'. lúc đấy mình nói thế cho nó thượng đẳng, chứ cho mình chưa chắc đã đọc. :v tầm năm cấp 3 mình bắt đầu biết kinh doanh và có tí tiền, cũng mua vài cuốn đọc. có cuốn bỏ giữa chừng, đến giờ vẫn chả thèm mở ra đọc nốt. :v

mình kể như thế để lỡ có ai đọc được thì cũng biết mình không phải là một đứa 'mọt sách', mình chỉ là một đứa coi việc đọc như cái gì đó giải trí, giải khuây. rảnh thì làm, không rảnh thì thôi.

giai đoạn cuối cấp 3 là lúc mình biết đến các hội sách cũ mới, giảm giá. nhưng phải đến những năm cuối đh và đi làm mình mới thật sự tới các hội sách. mình nghèo nên mình ki mà. :v mình coi đi tới đó như một thú vui, đi chơi, đi để tìm vài cuốn mình muốn (và xác định là sẽ bị đốt hết hầu bao vốn đã éo hẹp). phải thừa nhận rằng, hội sách lúc nào cũng đông, già trẻ gái trai đủ cả. ai xướng ra con số 0.7, nhìn vào đó không biết có thấy ngượng miệng không nữa. _^_

hồi đi học lò ôn thi đh, mình có nghe cô dạy thêm nói chơi trong giờ giải lao, rằng 'đọc sách nhiều trên thế giới không ai địch nổi dân anh, dân mỹ và dân nga'. mình không dám quả quyết về độ chính xác của câu ấy, nhưng mắt mình nhìn thì đó cũng là những nước có nền văn học đồ sộ thật. (văn học ba lan cũng đồ sộ lắm chứ bộ! >"<)

hình như lại bị lạc đề xa xa xa xa quá. :v

ừ, theo như mình quan sát thường xuyên ở các hội sách, thành phần tham dự và mua, và đọc ngay tại hội là rất đa dạng. các bác già thường hay tìm sách văn học kinh điển, hoặc sách văn ngày xưa mà hiếm tái bản. các cô chú 40-50 hay mua sách cho cả cá nhân lẫn gia đình nên hơi khó xác định. [ mình hay 'bị' họ nhờ tư vấn mua nên mình biết. :v mà một đứa ít đọc như mình thật sự là chả biết mấy nên cũng chỉ nở nụ cười thân thiện :) rồi chỉ cho họ cái sách mình muốn mua. :v ]  các anh chị 30 và các bạn trẻ u-o20 như mình thường hay mua những cuốn sách hiện đại hơn một chút, mà thực ra mình thấy những người trẻ lại là nhóm đọc đa dạng nhất. có thể là mua theo sở thích (triết học, thường thức, văn học v.v...), mua theo truyền thông (tác giả A vừa được giải X, cuốn betseller...), mua sưu tầm (sách dài tập, sách của một tác giả yêu thích...), mua vì tò mò. đặc biệt nhóm o20 và 30 cũng thường chi bạo, vì rủng rỉnh ví tiền và chưa vướng chuyện con cái. các em cấp 3 trở xuống thường tập trung ở khu vực truyện tranh hoặc tiêu thuyết 300 trang đổ xuống. nói thế không có nghĩa là các em ít đọc, chỉ đơn giản là lứa tuổi của chúng nó phù hợp với những thứ như thế. bây giờ một đứa áp lực thi cử, bắt nó ngồi ngâm Quo Vadis, hay Chiến tranh & Hòa Bình, hay Goethe thì quá là dở hơi. mà thực ra vẫn có những đứa thích, chúng nó đọc được đấy. :v xin phép được nhắc lại là, mít-tơ  0.7 thật sự sai khi chê dân việt ít đọc. dân việt thật sự có ít đọc? :v

tuy nhiên, nói qua cũng phải nói lại. mình là người có suy nghĩ đơn giản nên mình thấy chẳng có gì đáng xấu hổ nếu bản thân đọc ít hơn người khác. sự thật là thế, mình đọc ít thì mình nhận. nhiều quyển sách được coi là 'kinh điển', hay dân mạng vẫn mát mẻ rằng kinh điển là những cuốn sách mà người ta chỉ nói là 'đọc lại' chứ không nói 'chưa đọc' . có nhiều sách kinh điển mình chưa đọc, có những cái chuyển thể thành phim mà mình chỉ mới xem phim, và mình chọn cách thành thật với bản thân trước tiên, vì trải nghiệm của một đứa trẻ với cuốn sách rõ ràng khác với khi nó đã 20, 30, 40, 50 hay già hơn. mình không có thái độ xem nhẹ sách hiện nay, vẫn có những cuốn mình thấy hay, và mình tin trong tương lai chúng sẽ được người ta đặt một vị trí đẹp trong thư viện. 

một số người chỉ trích những người ít đọc, hoặc có thái độ bài xích sách không-phải-kinh-điển (bất kể tiểu thuyết hay phi tiểu thuyết), mình thấy hơi buồn cười. sách có tác dụng giáo dục hoặc giải trí, hay tác dụng gì là tùy mỗi người sử dụng. có những người bản thân họ cảm thấy không có nhu cầu đọc nhiều sách, đó là lựa chọn và sở thích của họ. có những người mua sách về chỉ để đấy, họ mua nhiều nhưng họ không đọc thì sao? thế nên mua ít, mua nhiều, đọc ít, đọc nhiều, là việc riêng, chỉ trích làm gì nhỉ? 

hay như là chỉ trích việc sử dụng ebook thay vì sách giấy, rằng ebook không thơm, không nặng, không thế này thế kia... mình cũng thấy dớ dẩn hết sức. nó tùy mục đích sử dụng và sở thích của người lựa chọn. các nxb sách giấy còn chưa kêu ca về ebook (không lậu), mắc mớ gì những người đâu đâu phải lo cho tương lai sách giấy nhỉ? 

đọc là việc tốt, nếu đọc được nhiều thì càng tốt, tốt cho bản thân người đọc trước tiên. mình không nghĩ đọc nhiều là sai, và đọc ít hơn cũng chẳng có gì là xấu. việc đọc có ích, nó là hoạt động cơ bản của con người, và cái gì đã là cơ bản, thiết nghĩ không cần phải thần thánh hóa nó lên. :v

một vài  điều lảm nhảm của kẻ dở hơi thôi : >