Hôm qua khi đi tham quan Viện Mỹ thuật Trung Quốc, mình nhìn thấy bức tranh sơn dầu có tên "Hôm qua, hôm nay, ngày mai". Nội dung tranh là cảnh lớp học Đại học đầu tiên sau khi kì thi Đại học tại Trung Quốc được khôi phục. Tinh thần, khát vọng, ý chí học tập trong bức tranh ấy khiến lòng tôi như dậy sóng.

Năm 1977, kì thi Đại học tại Trung Quốc tiếp tục được tổ chức sau khi bị dừng trong mười năm. Năm ấy có hơn 5,7 triệu người tham gia, nhưng chỉ có 3 triệu người được nhận, có thể nói là "thiên binh vạn mã cùng đi qua một cây cầu độc mộc". Những người này tại sao lại phải tốn nhiều công sức đến vậy để giành một suất học Đại học khi mà điều kiện và môi trường học tập lúc đó rất khó khăn?

Rất nhiều người lúc đó đã kết hôn, và là lao động chính trong gia đình. Họ làm việc trong những công xưởng, chỉ có thể rảnh lúc nào thì học lúc đấy. Những người này tại sao phải nỗ lực đến vậy? Họ tiếp tục làm việc tại công xưởng giống những người khác không phải là tốt hơn sao?

Không hề. Bởi với họ, thi Đại học có thể chính là cơ hội đổi đời duy nhất. Nhà sử học Lôi Hi chia sẻ rằng: "Sau khi ăn cơm xong, mọi người đánh bài thì tôi ngồi học. Ngày nào tôi cũng học cho đến tận nửa đêm." Hứa Kỷ Lâm- Giáo sư Đại học Sư phạm Hoa Đông (Thượng Hải) kể rằng: Khi nhà sách Tân Hoa trong trường nhập sách mới về, ông cũng đến tranh mua. Thông thường chỉ 10 phút sau,sách đều bị mua hết. "Vì thế ngay sau khi tan học chúng tôi liền ùa ra nhà sách xem hôm nay có sách gì mới không, nếu có thì tranh nhau mua" Với họ, việc học có ý nghĩa vô cùng lớn.

Rất nhiều người trong chúng ta không có khát vọng thay đổi bản thân, khát vọng có tiền tài, địa vị mãnh liệt, vì vậy, với những người ấy, việc học không có ý nghĩa gì quá lớn lao. Lúc ấy, điện thoại, games, ...hay bất kì thứ gì cũng có thể trở thành chướng ngại lớn trên con đường học tập.

Vậy làm sao để trở nên thích việc học hơn? Bạn hãy thử bốn bước sau nhé:

Bước 1: Lấy tiền làm mục tiêu, kích thích sự thèm tiền trong bạn

Phương pháp để ép bản thân học chăm chỉ hay và tự quản lý bản thân mình thì có cả đống. Vậy tại sao sau khi đọc được bao nhiêu đạo lý đến vậy mà cuộc sống của bạn vẫn không ổn nhỉ? Vấn đề là ở chỗ bạn chưa đủ khổ, chưa đủ nghèo. Con người chúng ta thì vì tự bảo vệ mình mà thường tự lừa dối bản thân, cảm thấy cuộc sống của mình vẫn còn tốt chán, nhìn lên thì chả bằng ai, nhìn xuống thì thấy chả ai bằng mình.

Hồi cấp 1, ngày nào tôi cũng mang cơm trưa đi học. Hồi đó, cơm trưa hằng ngày của tôi là 2 cái bánh bao chay và một ít dưa góp. Lúc ấy đúng là bụng lúc nào cũng đói, nhưng động lực thì luôn tràn đầy, đói thì lại đi gặm sách. Và đó chính là hi vọng duy nhất của tôi. Khi đó, thứ duy nhất tôi nghĩ đến là thi được vào một trường cấp 2 trọng điểm để không phải ăn bánh bao chay hằng ngày nữa. Sau này khi đã đi làm, mỗi khi có ý nghĩ sống an nhàn, tôi lại thường tự kích thích bản thân mình bằng cách lên những trang tuyển dụng xem những vị trí việc làm có thu nhập cao hoặc lên web những thương hiệu xa xỉ xem giá những sản phẩm của họ. Mỗi lúc như vậy, tôi lại phát hiện ra mình vẫn còn kém lắm, còn phải cố gắng học tập nhiều. Nếu bạn cảm thấy không có động lực, hãy lấy việc kiếm được nhiều tiền làm mục tiêu số một.

Bước 2: Bắt ép bản thân phải học

Nếu bạn đã có một mục tiêu rõ rằng, nhưng lại không thể ngồi xuống tập trung học được thì khi ấy bạn cần ép bản thân mình. Cách mà tôi sử dụng để ép bản thân mình học là vừa đọc vừa chép sách.

Hồi nhỏ, mục đích khi học của chúng ta rất đơn giản, đó là hoàn thành bài tập cô giáo giao. Nhưng khi lớn lên, việc học của chúng ta thường bị phân tâm bởi nhiều thứ khác ví dụ như nghĩ tại sao ngày hôm qua bạn gái không để ý đến mình nhỉ, sếp có tăng lương có mình không nhỉ, tối đi đâu chơi nhỉ, dạo này có phim nào hay không nhỉ?...

Để giải quyết vấn đề này, chúng ta cần phải dùng não và tay cùng một lúc, mục đích là khiến cho tay của chúng ta không có cơ hội sờ vào điện thoại, khiến não phải liên tục hoạt động.

Điều quan trọng nhất là đặt ra cho mình một mục tiêu cụ thể, không chép xong thì không rời bàn học. Dù cho đói meo bụng thì cũng vẫn phải ngồi chép cho xong mới được nghỉ. Đây là loại mục tiêu bạn cần phải kiên trì nỗ lực thì mới có thể hoàn thành được, và thứ bạn đạt được khi hoàn thành chính là nguồn động lực để tiếp tục những lần tới. Việc này cũng giống như đi leo núi vậy, nếu bạn dừng ở vị trí ban đầu, bạn sẽ mãi mãi không thể lên được đỉnh núi, còn nếu bạn kiên trì trèo lên từng bước, thì cuối cùng bạn cũng sẽ tới được đỉnh núi.

Mục tiêu của tôi là chép sách. Nếu trong quá trình chép tôi rời khỏi vị trí của mình thì coi như tôi đã bỏ cuộc, và nếu đã bỏ cuộc được một lần, thì chắc chắn sẽ có lần thứ hai, còn nếu bạn làm được một lần, thì chắc chắn bạn sẽ muốn tiếp tục làm được ở những lần sau đó. Con người là sinh vật kì lạ như vậy đấy.

Bước 3: Lấy việc tiến về phía trước làm mục tiêu, tìm kiếm động lực từ tấm gương hoặc thần tượng

Sau khi thực hiện 2 bước trên thì bạn đã gặt hái được một chút thành công rồi đó. Nhưng bạn sẽ rất nhanh bước đến giai đoạn tiếp tục gặp khó khăn trong học tập, hiệu quả học tập giảm sút. Giai đoạn ngọn lửa tinh thần cố gắng cháy hừng hực đã qua đi, bây giờ bạn sẽ bắt đầu nghi ngờ bản thân có thể làm được hay không? Nếu cứ nỗ lực như vậy thì kết quả sẽ nhận được là gì?

Thật ra, chúng ta đều biết rõ rằng khi chúng ra lựa chọn bất kì cái gì, chúng ta đều phải "đâm đầu theo lao". Nếu đã chọn A rồi, thì có nghĩa bạn không thể chọn B, chọn C nữa. Và nếu đã giành thời gian cho học tập thì bạn sẽ không có thời gian để nghịch điện thoại nữa.

Chúng ta không ngừng tính toán lợi và hại của một vấn đề. Vậy bạn muốn hưởng thụ sự nhàn nhã trong chốc lát, hay muốn có sự an nhàn cả đời đây? Ở bước này, bạn cần thêm chất xúc tác, đó chính là tìm ra người mà bạn cảm thấy muốn trở nên giống họ, là thần tượng trong lĩnh vực của bạn. Trước hết hãy học theo để trở thành con người giỏi như họ, sau đó hãy cố gắng vượt qua họ.

"Lời nguyền kiến thức" là một từ chuyên ngành trong lĩnh vực tâm lý học, dùng để chỉ một khi chúng ta đã biết một điều gì thì sẽ rất khó tượng tượng ra tâm lý của người không biết. Thực ra điều này là đương nhiên. Bởi nếu chúng ta biết một chuyện gì, chúng ta đều nghĩ rằng: À, mọi người đều sẽ biết kiến thức này. Còn nếu chúng ta không biết, chúng ta sẽ rất khó tưởng tượng ra những lợi ích khi biết điều đó.

Trong lĩnh vực Tâm lý học có một từ là "Lời nguyền kiến thức". Khi ta biết một điều mới mẻ nào đó, chúng ta đều nghĩ rằng: À, mọi người đều sẽ biết điều này. Còn với những thứ mà ta chưa hiểu được, chúng ta lại chẳng thể thấu hết những lợi ích mà nó đem lại.

Ví dụ nhé

Khi bạn hoàn thành một nhiệm vụ, nghĩ rằng mình đã làm rất tốt, đến mức 90 điểm rồi. Nhưng bạn không biết rằng mức độ 90 điểm của bạn chỉ là 60 điểm trong mắt những cao thủ, thậm còn thấp hơn, chẳng có tícạnh tranh nào.

Vì vậy, để phá bỏ lời nguyền kiến thức, nâng cao sức cạnh tranh, thúc đẩy tinh thần học tập của bản thân, bạn cần phải tìm ra một người giỏi, được tất cả mọi người công nhận trong lĩnh vực của bạn, lấy họ làm tấm gương, làm tiêu chuẩn, làm mục tiêu để phấn đấu, cố gắng học tập, tiến về phía trước.

Bước 4: Học nhóm hoặc học cùng với gia sư

Việc đăng mục tiêu lên trang cá nhân của bạn có thật sự có tác dụng không? Bạn có thể kiên trì đến cùng không? Nếu bạn không thể tự quản lý được bản thân, thì rất có thể bạn sẽ cần một người đốc thúc thúc bạn liên tục. Lúc này bạn cần thuê một người dạy riêng cho mình. Trước khi học nếu bạn "đặt cược" một món tiền, mình tin rằng bạn sẽ cố gắng chăm chỉ hơn. Vì nếu bạn bỏ giữa chừng, số tiền kia của bạn sẽ mất.

Trong chuyện tình cảm, nếu bạn cho đi nhiều hơn, thì dĩ nhiên bạn cũng sẽ khó từ bỏ hơn. Với việc học cũng vậy, bạn không thích học là bởi vì bạn đã "chi trả" cho nó quá ít. Khi càng cố gắng học, bạn sẽ càng muốn học nhiều hơn vì bạn muốn nhìn thấy được kết quả sau hành trình nỗ lực vất vả của mình.

Nếu đọc đến đây bạn vẫn chưa tìm được động lực khiến bản thân mình ngồi xuống để học thì tôi khuyên bạn hãy đi leo núi, thử cảm giác một lần đứng trên đỉnh xem thế nào. Bởi vì chúng ta sống trong cuộc sống này cũng giống như leo núi vậy, sẽ có rất nhiều người là bạn đồng hành của chúng ta, cũng sẽ có rất nhiều người là "kẻ địch" của chúng ta. Và cũng bởi vì quãng đường lên gần đỉnh núi càng lên càng trắc trở, nhưng khi bạn đã vượt qua được chính mình, leo lên được đến đỉnh núi thì phần thưởng cho bạn chính là phong cảnh vô cùng đẹp đẽ của non nước mây trời phía bên dưới.

Nếu bạn thúc ép bản thân, không cho phép mình bỏ cuộc và thử một lần cố gắng trèo lên đỉnh núi, trải nghiệm cảm giác ở trên đỉnh thì bạn nhất định sẽ có đủ động lực để khắc phục mọi khó khăn gặp phải trong học tập, bao gồm cả việc chơi điện thoại, chơi điện tử...

Tổng kết chút nha. Trước hết, chúng ta phải đặt ra cho mình một mục tiêu cụ thể, sau đó tự thúc ép bản thân mình hoàn thành mục tiêu ấy. Nếu cần bạn hãy tìm một người giỏi trong lĩnh vực của bạn và tìm những người bạn có cùng chí hướng để cùng đồng hành trên hành trình học tập nhé. Não của chúng ta không thích tiêu thụ những thứ quá phức tạp đâu, có những khi chúng ta chỉ cần sử dụng nhưng phương pháp đơn giản như thế này mà lại mang lại hiệu quả cao đến không ngờ đó.