Cái mặt biến hình

Tiếng gõ cửa dồn dập, lẫn trong những tiếng gọi gấp gáp "Tâm ơi... Tâm ơi ...", khiến tôi phải dừng gõ bàn phím máy tính, lao vội ra mở cửa. Ối, cha mẹ ơi..., một con mèo đen khổng lồ. Tôi hoảng hốt, bật lùi về sau mấy bước, nghe trong lồng ngực trái những tiếng đập thình thịch, loạn xạ hơn cả khi xem phim kinh dị. Ô, mà không, không phải mèo. Là người, người mặt mèo. Lại không, không phải thế. Sau một lát đứng trừng trừng nhìn tôi, cái mặt mèo ấy đang chuyển dần thành cái mặt người. Ơ, sao lại là mặt... của tôi.

Chỉ trong khoảng vài phút, cái mặt bên trên cái thân thể người đang đứng trước cửa căn hộ của tôi đã biến đổi liên tục như thế khiến tôi hoảng hồn, khắp người túa mồ hôi, run lẩy bẩy như đang bệnh nặng. Tôi định đóng sầm cửa lại, nhưng cái người, giờ mang gương mặt của tôi ấy, đã nói vội: "Đừng sợ, Tâm. Lê đây mà. Để tao vào nhà đã rồi sẽ nói mọi chuyện".

Tôi lại choáng thêm một cú nữa. Trời ạ, đúng là giọng thằng Lê, bạn tôi. Cái dáng người tầm thước, đúng là nó rồi. Mái tóc vuốt keo bóng mượt, đúng là nó rồi. Bộ quần áo, cái đồng hồ đeo tay, cũng giống những thứ mà nó hay dùng. Mà sao cái mặt nó lại biến thành mặt mèo rồi thành mặt tôi nhỉ? Quái lạ thật! Chẳng biết là Lê hay là ma nữa. Chẳng biết hôm nay là ngày gì, có phải ngày ma quỷ hiện hình trêu chọc, quấy đảo nhân gian hay không? Hay là mình ngủ mơ?

Trong lúc tôi còn đứng ngẩn ra với một mớ nghi vấn trong đầu, cái người ấy đã đi vội vào nhà. Tôi quờ tay kéo cánh cửa đóng sầm lại, rồi đảo mắt nhìn vào trong. Người ấy đang lặng lẽ ngồi xuống ghế. Vậy ra, không phải tôi mơ, tôi đang tỉnh đây mà.

Tôi bước vào nhà, rụt rè ngồi xuống chiếc ghế đối diện với người ấy. Tôi chăm chăm nhìn vào mặt hắn, nhưng hắn lại cố không nhìn vào mặt tôi. Và tôi lại thêm một lần kinh ngạc khi thấy cái mặt của hắn đã chuyển từ mặt tôi về đúng mặt của Lê. Vậy đúng là Lê thật rồi.

Vẫn không nhìn tôi, Lê thở dài, nói: "Tao mà nhìn mặt mày nữa là cái mặt tao lại hóa ra mặt mày như lúc nãy". Tôi giật mình. Té ra, lúc nãy cái mặt mèo biến thành mặt tôi là bởi khi tôi mở cửa, Lê đã nhìn vào mặt tôi. Còn cái mặt mèo của Lê, chẳng lẽ...? "Trước khi vào nhà tao, mày nhìn mặt một con mèo phải không?". "Ừ, tao không có ý định vào nhà mày lúc này đâu. Nhưng lúc đi bộ ngang qua chung cư của mày, tao gặp con mèo bộ lông đen tuyền đứng ngu ngơ ngay giữa lề đường. Nó nhìn tao và tao cũng dừng chân, nhìn vào mặt nó. Tao vốn thích mèo mà. Đang định kêu meo meo với nó, tao bị một cơn gió nhỏ cuốn qua, hắt một ít bụi vào mặt. Đưa tay lên chùi mặt, chạm vào một mảng lông êm mượt. Giật mình, tao xoa vội khắp mặt mình, thấy chỗ nào cũng đầy lông cả. Ở hai bên miệng, còn rờ thấy mấy sợi lông dài, cứng như râu mèo. Tao vội ngó vào cánh cửa kính của ngôi nhà bên cạnh và thấy cái mặt mình đã thành ra mặt mèo. Hoảng quá, sợ ai đó nhìn thấy, tao vội lao vào cầu thang chung cư, cứ thế chạy lên đến tận lầu năm rồi nhào tới gõ cửa nhà mày".

Thật là một câu chuyện kỳ quái, ngoài sức tưởng tượng của tôi. Tôi ngồi đần mặt ra, nhìn Lê như nhìn một sinh vật vũ trụ vừa đột nhiên rơi huỵch xuống trái đất này. Lê vẫn không nhìn tôi, chắc vẫn sợ mặt mình lại biến thành mặt tôi như lúc nãy. Ô, mà sao mặt Lê lại không còn sắc nét, rành mạch, đầy cá tính như trước kia nữa. Nom cứ mập mờ thế nào ấy. Quái lạ thật? Hay là nó bị căn bệnh bí hiểm nào đó?

"Trước khi gặp con mèo, mày có... từng bị như vậy không?", tôi hỏi. "Có, trước đó, tao cứ nhìn vào mặt ai một lát là mặt tao lại biến thành mặt người đó. Hôm nay không chỉ biến thành mặt người mà còn biến cả ra mặt mèo. Sợ quá, không biết là sao nữa?". "Mày bị vậy lâu chưa? Có biết vì sao bị không?". "Không..., chẳng biết vì sao cả. Tao chỉ nhớ cách đây một tháng, sếp gọi tao lên gặp riêng. Trong khi sếp nói, tao chăm chú ngồi nghe và kính cẩn nhìn vào thẳng vào mặt ông ta. Mày biết rồi đấy, lâu nay, tao vẫn luôn ngưỡng mộ sếp mà. Tao còn bắt chước những kiểu cách, trang phục, lời ăn tiếng nói, sở thích của sếp nữa... Mày đừng vội chửi tao nhé. Tao chỉ giả vờ thần tượng lão thôi. Để tồn tại và có cơ hội thăng tiến ở cơ quan mà. Chứ lão ấy ngu bỏ mẹ, nhờ có ô dù nên mới lên chức, lên quyền, vậy mà hay lên mặt cao đạo dạy đời, chỉ hứa hẹn những điều viển vông, sẵn sàng bóp mồm, chặn miệng những kẻ ngang ngạnh dưới quyền để không ai dám hó hé, phê phán những cái ngu dốt, bịp bợm, bạo ngược và những trò ăn bẩn của lão. Thôi, nói ngoài lề nhiều rồi, tao kể tiếp nhé...

Đang nói, sếp chợt im bặt, mặt hơi tái đi, trợn mắt nhìn lom lom vào mặt tao. Rồi ông ta hỏi gắt "Cậu... cậu làm trò gì thế?". Tao ngỡ ngàng hỏi lại: "Thưa anh, em có làm gì đâu ạ. Em vẫn đang nghe anh nói mà". "Nhưng cái mặt... cái mặt của cậu, tại sao lại... lại giống mặt tôi thế?". "Dạ, sao lại giống được ạ? Mặt em vẫn là mặt em mà. Đâu có giống mặt của sếp đâu ạ". "Không phải mặt của cậu nữa rồi, mà là mặt tôi. Cậu... cậu soi gương đi". Sếp lập cập đẩy cho tao cái gương nhỏ đang để trên bàn.

Tao vội chụp lấy, soi mặt mình vào. Trời ơi, đúng là cái mặt tao đã thành mặt sếp. Tao hoang mang quá, không biết chuyện gì đang xảy ra nữa, hết ngẩng lên nhìn vào mặt sếp rồi lại cúi nhìn vào trong gương. Rồi tao dùng những ngón tay xoa nắn, cấu véo mọi chỗ trên mặt, thấy vẫn đúng là thịt da mình. Sếp cũng có vẻ sợ, cứ hỏi dồn xem tao có bị bệnh gì không hay là có phép thuật gì đó không. Tao ú ớ, chẳng biết trả lời sao cả, nên không dám nhìn vào mặt sếp nữa, mà cứ cúi mặt xuống đất. Chừng vài phút sau, sếp lại kêu toáng lên: "Ơ kìa, cái mặt cậu, sao lại... đúng là mặt của cậu rồi". Tao ngỡ ngàng, lại soi mặt vào gương. Ồ, đúng lại là cái mặt của mình rồi. Quái lạ thật, chẳng hiểu làm sao nữa. Sếp chợt bảo: "Này, hay cậu lại nhìn vào mặt tôi một lát nữa đi". Hiểu ra ý tứ của sếp, tao lại nhìn vào mặt ông ta.

Một lát sau, ông ta lại kêu lên: "Mặt cậu lại đang... biến thành mặt tôi rồi". Tao lại nhìn vào gương, đúng là cái mặt mình lại đã biến thành mặt sếp. "Cậu đừng nhìn mặt tôi nữa, cứ nhìn vào gương thôi", sếp lại gợi ý. Tao nghe lời và chừng vài phút sau, lại thấy trong gương, cái mặt giống sếp biến dần trở lại thành mặt tao. Tao và sếp thử đi thử lại vài lần, đều vậy cả. Sau đó, sếp bảo không thử nữa, rồi lại gặng hỏi tao: "Này, đúng là cậu không có tà thuật gì chứ?". "Vâng ạ. Em thề với anh là em chẳng biết tà thuật gì hết. Em cũng chẳng hiểu làm sao lại xảy ra chuyện như vậy nữa". Sếp có vẻ không tin, cứ nhìn xoáy vào mắt tao. Lát sau, ông ta bảo tao quay về chỗ làm. Lúc khép cửa phòng sếp lại, tao vẫn thấy ông ta đang nhìn theo với ánh mắt ngờ vực. Chắc ông ấy nghĩ tao đang giở trò gì đấy. Tao thấy sợ cái nhìn của sếp quá.

Trở về phòng mình, tao hoang mang lắm, cứ ngồi nghĩ mãi về chuyện ấy. Lúc ấy, trong phòng cũng đang có hai người nữa, thằng Thu, kém tao mấy tuổi và bà Như, già nhất phòng. Tao chợt nghĩ, thử nhìn mặt mấy người này xem sao. Đầu tiên, tao nhìn mặt thằng Thu một lát, rồi soi mặt mình vào mặt kính của điện thoại di động. Trời ạ, mặt tao cũng đã biến thành mặt nó rồi. Tao lại nhìn mặt bà Như rồi lại nhìn gương. Cũng thế. Đúng là đã có một điều gì đó rất kỳ quái ám vào người tao rồi.

Hết giờ làm việc, tao lấy xe, chạy một mạch đến phòng mạch tư của ông bác sĩ quen. Từ lúc rời khỏi phòng, lấy xe rồi đi trên đường, tao chẳng dám nhìn mặt ai lâu. Sợ cái mặt lại biến đổi lung tung. Xui quá, ông bác sĩ lại đang đi xa dài ngày. Tao định đến một bệnh viện nào đấy. Nhưng lại thôi. Tao sợ đến chỗ đông người. Vả lại, chắc gì họ đã tìm được nguyên nhân. Về đến chỗ trọ, cả đêm ấy, tao cứ trằn trọc mãi. Đến gần sáng, mới chợp mắt được một chút.

Sáng ra, vừa nhìn thấy mặt tao, mụ chủ nhà đã nheo nhéo đòi tiền nhà. Mụ đòi cũng đúng thôi, vì tao đã trễ tiền nhà tháng trước mấy ngày rồi. Nhưng cái kiểu vừa đòi tiền vừa chửi người ta như chửi chó của mụ, khiến tao bỗng thấy bực. Đầu tao chợt nghĩ ra một trò nghịch ác. Đưa tiền cho mụ xong, tao lén đến gần chỗ lão chồng mụ đang tưới mấy chậu hoa, nhìn vào mặt lão. Khi biết mặt mình đã biến thành mặt lão, tao chạy đến chỗ mụ chủ, thẳng tay tát cho mụ ấy một cái thật mạnh rồi chạy biến.

Mụ chủ chắc phải nổ đom đóm mắt, nên sau khi định thần, đã lao đến chỗ lão chủ, vừa tru tréo chửi, vừa tát bôm bốp vào mặt lão. Thế là hai vợ chồng chủ nhà xảy ra một trận ẩu đả, chửi mắng nhau tưng bừng. Còn tao thì thong dong dắt xe đi làm, đắc chí cười thầm. Khi đến cơ quan, tao lại giở những trò quái ác với đồng nghiệp, nhất là những kẻ mà tao vốn không ưa. Chẳng hạn biến thành mặt gã này để hôn trộm lên má, hay sờ lên mông ả kia.

Tao cũng chẳng chừa lão giám đốc, vì tao biết, từ hôm thấy mặt tao biến thành mặt lão, lão vừa nghi ngờ, vừa sợ, nên đã rắp tâm chuẩn bị đuổi việc tao. Đã mấy lần, tao lén nhìn và biến thành mặt lão rồi chay đi hôn hít, sờ soạng lung tung mấy em mơn mởn trong cơ quan. Thế là việc giám đốc sàm sỡ với nhân viên dưới quyền cứ ầm ào cả lên. Tất nhiên, lão biết ai là thủ phạm những trò ấy, nên cho tao về vườn ngay.

Đã thế tao chơi tiếp. Tao lẻn vào nhà lão, nhìn và biến thành mặt lão rồi đi tới ôm hôn em ôsin trẻ măng ngay trước mặt vợ lão rồi chạy biến đi. Chuyện gì xảy ra sau đó, chắc mày cũng đoán được rồi. Cứ thế, suốt thời gian thất nghiệp vừa qua, tao cứ dùng cái mặt biến hình của mình đi chọc ghẹo lung tung. Mãi cho đến vừa rồi, khi bị biến thành mặt mèo, thì tao mới thấy sợ, sợ lắm, chẳng còn hứng thú gì với trò biến mặt nữa. Tao sợ, chẳng biết rồi đây cái mặt mình còn có thể biến đổi ra sao nữa. Liệu có nhìn mặt bàn rồi cũng biến ra mặt bàn, nhìn mặt ghế biến thành mặt ghế... Thậm chí, nếu nhìn cái bồn cầu, mặt tao có... biến ra mặt bồn cầu không...".

Tôi suýt phì cười, nhưng kìm ngay được. Cái mặt rầu rĩ của thằng Lê quá đủ để biến tiếng cười ấy của tôi thành lố bịch, vô duyên. Ngẫm nghĩ một lát, tôi bảo nó: "Tao có quen một ông bác sĩ. Cũng là một nhân vật kỳ quặc. Ông này không mở phòng mạch tư kiếm tiền, làm giàu, mà chỉ dành thời gian rảnh để nghiên cứu những bệnh lạ hay những khả năng kỳ quái của con người. Mày thử đến gặp ông ta xem sao". Lê nghĩ ngợi rồi gật đầu: "Mày đưa tao đến chỗ ông ấy nhé!".

° ° °

Tôi bất ngờ khi thấy ông bác sĩ không hề ngạc nhiên trước sự biến đổi kỳ quái của cái mặt Lê, kể cả khi mặt hắn biến thành mặt của ông ta. Ông bảo, chuyện lạ như thế, ông cũng đã gặp không ít lần. Nhưng ông bác sĩ cũng chịu, chẳng biết nguyên nhân. Vì thế, ông cũng chẳng thể có phương pháp điều trị nào cả. Bác sĩ chỉ e rằng, càng ngày, việc biến đổi trên mặt Lê càng nhanh hơn nữa. Chẳng hạn, hiện giờ, phải mất vài phút nhìn vào mặt người khác, mặt Lê mới biến thành mặt của người ấy. Nhưng sau này, có khi chỉ vừa nhìn là đã lập tức biến ngay rồi. Lúc ấy, cứ tới gặp ông ta, xem có giúp được gì không.

Và rồi, nỗi lo ngại của Lê và lời tiên đoán của ông bác sĩ đã trở thành sự thật. Một hôm nọ, Lê lại gõ cửa nhà tôi ầm ầm. Khi tôi ra mở cửa, thấy hắn che kín mặt bằng một cái khẩu trang to và một chiếc kính đen bự. Hắn vội gỡ kính và khẩu trang ra, để cho tôi thấy cái mặt hắn đã biến thành mặt tôi nhanh như thế nào, nhanh hơn hẳn so với lần trước đó.

Lê hấp tấp vào nhà, hổn hển bảo: "Chết... chết thật rồi..., mày ơi. Bây giờ... tao cứ nhìn thấy mặt ai... là mặt tao... biến ngay ra mặt người ấy... Tao sợ... chỉ mai mốt... chỉ cần nghĩ đến ai... là mặt tao... cũng biến... thành mặt người đó rồi". Tôi lại vội vàng chở Lê đến gặp ông bác sĩ.

Nghe Lê kể xong, bác sĩ lẳng lặng lấy ra một loại máy ảnh có kiểu cách khá lạ, hướng thẳng vào mặt Lê. Chụp xong, ông kết nối máy ảnh với máy vi tính để đưa hình vào đấy. Rồi ông bảo Lê: "Bây giờ, anh nên ở lại đây vài ngày để tôi làm cho anh một cái mặt nạ". "Thưa bác sĩ! Mặt nạ gì ạ?", Lê ngơ ngác hỏi. "Mặt nạ giống hệt mặt thật của anh. Anh không thể lúc nào cũng đeo kính đen và khẩu trang kín mít như vậy được. Những lúc ngồi trong phòng làm việc, gặp gỡ ai, hay hội họp, ăn uống..., anh cũng phải để cái mặt mình ra ngoài chứ. Mặt nạ này làm bằng những chất liệu mà tôi xin giữ bí mật, trông nó giống hệt da người. Khi anh dán mặt nạ này lên mặt mình, tha hồ cho cái mặt thật của anh bên dưới mặt nạ có biến ra mặt ai đi nữa thì người ta cũng sẽ không biết đâu. Nhưng cũng xin nói là anh nên tránh nhìn vào mặt thú vật. Lỡ mặt anh biến thành mặt chó với cái mõm dài ra, hay biến thành... mặt voi có cái vòi lủng lẳng, thì cái mặt nạ này làm sao còn che chắn cho anh được nữa... ".

Nghĩ ngợi một lát, Lê gật đầu đồng ý. Tôi bèn để Lê lại đó, đi về nhà.

Mấy hôm sau, Lê gọi điện cho tôi, báo là bác sĩ đã làm xong cho nó một cái mặt nạ rồi. Nó cảm thấy hơi bất an nên muốn tôi đến trước thời khắc nó dán cái mặt nạ ấy lên mặt.

Khi tôi đến, Lê đang bồn chồn xem xét cái mặt nạ cầm trên tay. Tôi nhìn kỹ cái mặt nạ ấy, thật là hoàn hảo, chẳng khác gì mặt của Lê, cả về hình dạng lẫn sắc thái, như thể vừa được lột ra từ mặt Lê vậy.

Khi ông bác sĩ dán mặt nạ lên trên mặt Lê, tôi không thấy được bất kỳ một điểm khác biệt nhỏ nhoi nào giữa cái mặt thật của nó với cái mặt bây giờ. Khi đưa cái gương cho Lê soi mặt, tôi tưởng nó sẽ thấy hài lòng. Nhưng sau một hồi trân trân nhìn cái mặt trong gương, Lê bỗng cất lên những tràng cười man dại, rồi lại tru lên khóc nức nở. Khi tạm lắng cơn cười khóc bất thường ấy, Lê nói giọng chua chát: "Người ta chỉ đeo mặt nạ kẻ khác. Còn tao, chẳng ngờ... giờ đây lại luôn phải đeo mặt nạ của chính mình".

Rồi Lê chạy vụt ra ngoài. Tôi hốt hoảng đuổi theo mà không kịp.

° ° °

Từ đấy, tôi không gặp lại Lê. Nó không về chỗ trọ ấy nữa. Số điện thoại cầm tay, nó cũng bỏ luôn từ hôm ấy. Tôi đã nhiều lần dò hỏi tung tích nó mà chẳng được. Chẳng biết bây giờ, Lê sống ra sao với chiếc mặt nạ ấy.

Còn tôi, bỗng dưng có thêm một thói quen: cứ chốc chốc tôi lại nhìn vào gương hoặc đưa tay sờ nắn khắp mặt mình...

Thời chuồn chuồn cắn rốn

Nhẽ ra, phải, nhẽ ra, chúng tôi phải là đôi bạn chí thân. Tôi là Chí, hắn là Thân, hai cái tên do bố mẹ đặt cho theo ý riêng, mà có lúc tưởng như tạo hóa sắp đặt. Thân ở ngõ trên, tôi ở ngõ dưới. Thân bằng tuổi tôi, học dưới tôi một lớp, còi cọc hơn tôi, chơi với nhau từ thời con nít, bảy tám tuổi gì đó, có lần suýt nữa đã đồng sinh đồng tử với nhau. Tôi vẫn nhớ như in cái lần ấy. Chúng tôi chưa biết bơi, mặc dầu đã cho chuồn chuồn chúa cắn rốn dăm bảy lần.

Lần ấy chúng tôi rủ nhau ra tắm ao cuối ngõ. Khoảng hai ba giờ chiều, xung quanh vắng tanh không một bóng người. Ao nông, lội ra tận giữa ao, nước chỉ đến ngực. Chúng tôi dắt tay nhau, nhích dần từng bước nhỏ, tiến về phía bờ bên kia chẳng hiểu để làm gì, hơn nữa bờ bên kia là một vạt đất hoang, cây cối um tùm, đầy rắn rết, ít khi có người sang. Nhích dần, nhích dần, nếu nước sâu thêm đến cổ, sẽ dắt tay nhau quay lại. Nhưng đáy ao vẫn bằng phẳng, nước vẫn không quá ngực. Được hai phần ba ao, bỗng tí ủm, cả hai nhào xuống thùng đấu, rời nhau ra.

Sau này, mỗi lần nhớ lại, tôi vẫn không hiểu tại sao chìm nghỉm dưới nước sâu tôi lại làm được cái điều kỳ lạ là quờ quạng dưới đáy rồi lần ra bờ thùng đấu, còn tay kia không quên khua khoắng kéo được cánh tay Thân, cùng leo lên. Âu cũng là cái số không chết bởi xung quanh nào có bóng ai để biết mà ra cứu. Bản năng sống, hay còn phải trả nợ đời, hay tạo hóa muốn ban tặng chúng tôi một kỷ niệm khó quên, chỉ biết rất mừng, tuy bị uống nước ao khá nhiều. Nhưng rất lạ là cả tôi và Thân sau đó chẳng bao giờ nhắc lại với nhau chuyện cũ, và cũng chẳng bao giờ tắm lội cùng nhau nữa. Rồi thì tôi cũng biết bơi, chỉ mấy tháng sau thôi, đứa biết bơi dạy đứa chưa biết bơi, lúc đầu bơi úp mặt, rồi bơi ngửa, rồi bơi được thật sự tuy chỉ dăm bảy mét. Còn Thân, vì không cùng tắm lội, có biết bơi không, tôi không biết và cũng chẳng bao giờ hỏi.

Tuy vậy, thỉnh thoảng vẫn chơi với nhau. Đêm, đốt đèn rủ nhau đi bắt dế chọi. Dế của tôi bao giờ cũng thua. Rồi chơi bi, chơi đáo. Cũng vẫn thua. Tôi nhớ một lần chơi đáo ngay ngoài ngõ nhà tôi, tôi thua khá nhiều. Chiều đã tắt nắng, anh Lân, người giúp việc của nhà tôi gọi tôi về ăn cơm. Mẹ tôi đã mất, cha tôi có việc buôn bán phải đi vắng mấy hôm, nhà chỉ có mỗi hai anh em, anh phải chăm nom, cơm nước cho tôi. Tôi không về, bảo chơi thêm mấy ván để gỡ. Nhưng càng gỡ càng thua. Anh sốt ruột lại ra gọi tôi. Tôi vẫn không chịu về. Mỗi khi đi vắng, cha tôi thường cho tôi một ít tiền. Thua gần nhẵn túi, mất tới hơn một hào, một hào là mười xu, mà thời đó một xu mua quả trứng vịt. Trời lại sắp tối rồi, thấy thế, anh Lân bảo:

- Để tao chơi hộ nó.

Thân không đồng ý. Anh trợn mắt:

- Mày định ăn non à?

Anh chơi hộ. Và chơi gian. Khi dùng xu cái đánh xu con lên khỏi vạch tít, anh quét tay hất xu con lên, bách phát bách trúng.

- Ê, chơi quét tay à?

Anh ngửa bàn tay dí tận mắt nó:

- Đây, mày xem, có lấm đất không?

Được ba ván, gỡ được ba xu, nhìn vẻ mặt Thân, vừa ấm ức vừa cam chịu, tôi bỗng thấy áy náy, liền bảo anh:

- Thôi, không chơi nữa, em đói lắm rồi.

Lúc ăn, tôi bảo anh:

- Anh đã chơi gian, lại còn bắt nạt nó.

Anh cười:

- Không thế, ôi hết cơm à?

Năm chín tuổi, tôi thi đỗ bằng sơ học yếu lược, cái bằng giữa cấp tiểu học, to gần cỡ giấy A3 bây giờ, phải có nó mới được thi lên lớp nhì, và cũng phải có nó mấy ông phó lý (chạc tuổi bố tôi, ngồi thi cùng phòng với tôi) mới đủ điều kiện chạy chân lý trưởng, cũng là năm Thân thôi học. Chẳng hiểu có phải tại bị lưu ban hay không, nhưng Thân bảo tôi:

- Bố tớ bảo, sĩ, nông, công, thương, nhất sĩ nhì nông, hết gạo chạy rông, nhất nông nhì sĩ.

Thân thôi học, tạm thời ở bậc nhì, nhưng rồi có ngày lên bậc nhất. Còn tôi cứ biết việc là phải đi học, trốn học, lười học là ăn đòn, chứ đâu nghĩ nổi sâu xa đến chuyện nhất nhì.

Chúng tôi vẫn chơi với nhau, dĩ nhiên ít hơn trước, không phải do Thân thôi học, vì trước đó khác lớp, lại ngõ trên, ngõ dưới, có bao giờ rủ nhau đi học đâu, mà vì tôi đã có những bạn mới, cả ở làng khác đến học, cho nhau mượn sách mượn truyện, và tôi bỗng sinh ham đọc truyện, linh tinh đủ loại, sách hồng, trinh thám, dã sử v.v... Thân hỏi tôi học hành thế nào, có khá không, tôi bảo cũng khá, thằng Tỵ Vẩn con ông Cai Khiếu và Tỵ Tiến con ông Thơ Tiến, ngồi hai bên vẫn phải coi bài của tôi. Tỵ Vẩn xui tôi che bài đừng cho Tỵ Tiến coi, sẽ cho tôi chiếc sáo nhỏ xíu bằng gỗ vẫn đeo vào chân chim bồ câu ngày hội thả chim, để tôi gắn vào diều. Còn Tỵ Tiến lại hứa cho tôi bức tranh Quan Công cầm long đao, nếu tôi che bài với Tỵ Vẩn. Nghe kể, Thân bảo:

- Mỗi Quan Công thôi thì chán chết, nhà tớ có hẳn bức Đào viên kết nghĩa có đủ bộ ba Quan Công, Lưu Bị, Trương Phi.

Tôi bỗng nghĩ đến chuyện tôi và Thân cũng đã từng sống chết có nhau dưới chiếc thùng đấu, biết đâu chả trở thành kết nghĩa đào viên, liền gạ luôn:

- Đổi cho tớ đi.

- Đổi lấy gì?

Tôi nghĩ một lúc rồi bảo:

- Năm cái dĩa nhỏ, được không?

- Dĩa là cái gì?

- Như cái đinh ba ấy, để ăn bánh ngọt, trái cây, khỏi phải cầm bẩn tay.

Nói rồi, tôi về ngay lấy dĩa cho Thân xem. Chả là cha tôi đã lấy vợ kế. Trước bà buôn cốc, tách, ấm trà, thìa dĩa... ở thị xã Ninh Bình. Hàng tồn, bà mang theo về xếp đầy tủ chè nhà tôi. Loại dĩa nhỏ có tới mấy chục chiếc cắm đầy hai bên chiếc cốc trong tủ. Thân mân mê mấy chiếc dĩa, nhìn tôi, phân vân, rồi gật đầu đồng ý. Tôi chờ mấy tuần, rồi mấy tháng sau vẫn chẳng thấy Thân đem tranh lại. Tôi nghĩ, hay là nó nói hươu nói vượn, hoặc thấy ở nhà ai đó, chứ thật ra không có. Tôi chẳng đòi lại dĩa, nhà tôi còn khối, còn nó cũng lờ đi như không hề có chuyện gì. Giá nó nói với tôi một câu, bịa ra cũng được, bố nó không cho đổi, sẽ trả lại dĩa, rồi không trả cũng có sao đâu. Tôi với nó, đã khi nào to tiếng với nhau mà ngại.

Nhưng từ đó, chúng tôi ít chơi với nhau hơn, mà có chuyện gì để nói, bi, đáo, dế chọi, tôi không chơi nữa, vì đã lớn hơn. Chúng tôi như đã ở hai miền khác nhau. Tôi lo chuyện học hành thi cử, vui chơi đã có cắm trại, học hát, diễn kịch, nghe thầy giáo kể chuyện Ác-xen Luy Panh vào giờ giải trí thứ bảy hằng tuần, còn Thân lo nhất nông nhì sĩ theo định hướng của bố, ông Mười Bí, Mười là tên tục của ông, còn Bí là tên của chị cả Thân.

Rồi tôi thi đỗ vào trung học, ra Hà Nội học. Đang học năm thứ nhất thì ngày 9.3.1945 Nhật đảo chính Pháp. Tôi đã mười bốn tuổi, đã từng đọc những sách loại như Vợ ba Đề Thám, Chuyện Cô Giang..., cha tôi trước đó thường đọc thơ Phan Bội Châu cho tôi nghe nên lúc này, trong lòng tôi bỗng nổi lên cái gì đó, khuấy động tôi, là cái gì, tôi cũng không rõ nữa, có thể chỉ như chuyện "chuồn chuồn cắn rốn", nhưng lòng ham muốn biết bơi là có thực.

Hết năm học, về quê nghỉ hè, phong trào Việt Minh gần như công khai ở làng tôi. Những đêm trăng sáng, các đội tự vệ rình rịch đi tập quân sự ở mấy bãi tha ma sau làng. Báo Cứu Quốc bằng giấy giang màu xanh nhạt dán công khai ngay đầu ngõ nhà tôi. Tôi muốn làm một việc gì đó. Giá ai đó tìm đến tôi. Không ngờ tìm đến tôi lại là Thân. Thân rủ tôi ra chỗ bụi tre vắng cuối ngõ, ngay bờ ao chúng tôi suýt chết đuối ấy, đưa bài Tiến quân ca cho tôi chép, rồi dạy tôi hát: "Đoàn, quân Việt Minh đi, chung lòng cứu quốc...", Đoàn, ngắt hẳn ra chứ không liền Đoàn quân Việt Nam như bây giờ. Thân còn nói, cờ của Việt Minh màu đỏ sao vàng năm cánh, năm cánh là sĩ, nông, công, binh, thương. Tôi hỏi:

- Ai phổ biến cho cậu?

Thân hơi mỉm cười, vẻ bí mật:

- Người của đoàn thể.

Chỉ có thế, chả có gì thêm nữa. Rồi một hôm Việt Minh làng tôi tổ chức đoàn biểu tình sang Phú Ninh (Ninh Hiệp bây giờ) chống Nhật thu thóc, tôi đánh liều vác con dao dài chuôi sừng, lưỡi chạm hoa văn hai mặt, của cha tôi đi theo mà không thấy có Thân. Rồi tối 17.9.1945 trước tổng khởi nghĩa hai ngày, Việt Minh làng tôi tổ chức biểu tình thị uy, cướp chính quyền, tôi cũng đi theo hô đến khản cổ "Đả đảo", "Muôn năm", vòng đi vòng lại suốt các đường chính trong làng, quá khuya mới giải tán, cũng không thấy Thân. Tôi hơi lạ, nhưng không hỏi, rồi nghĩ bụng hay là Thân bị bố cấm.

Hết hè, tôi lại ra Hà Nội học tiếp.

Tháng 12 năm 1946, tôi cắp sách đến trường, cho tới khi sân trường Chu Văn An (nay là trụ sở Bộ Tư pháp ở đường Trần Phú) vắng tanh, chỉ còn thấy mỗi thầy Phong (tầu) và thầy Thái (cò). Hai thầy vẫy tay bảo tôi về mà đi tản cư. Tôi không về quê, lòng những muốn ở lại tham gia kháng chiến. Tôi đã sang tuổi mười tám, đang lớn như thổi. Cha tôi sai người ra gọi tôi về. Tôi về người không, không mang theo quần áo, sách vở gì, định bụng xin cha tôi ít tiền rồi lại ra. Nhưng hôm sau giặc chiếm Gia Lâm, tắc đường. Bốn hôm sau, toàn quốc kháng chiến. Gia đình tôi đi tản cư. Tôi không đi, vừa để trông nhà, trong nhà còn nhiều đồ đạc, hàng hóa chưa thuê chuyển đi được, vừa để tham gia việc gì đó với dân quân, gác đêm chẳng hạn. Một hôm, Thân dò xuống nhà tôi rủ tôi chơi bài xì. Ở nhà một mình, cũng buồn, sách vở để hết ở Hà Nội chẳng có gì xem, dân quân thì chưa đủ tuổi, tôi nhận chơi và lại thua, thua đau. Mất hơn hai chục đồng, gần hết số tiền cha tôi để lại cho tôi tiêu và mua thức ăn hằng ngày. Đây là lần gặp nhau cuối cùng trước khi gặp lại gần chục năm sau.

Hơn nửa tháng sau, xảy ra trận mồng ba tháng ba âm lịch đầu năm 1947 mà dân làng tôi đã đặt vè: "Mồng ba tháng ba, thịt gà trôi nước, biết thế này cúng trước hôm qua...".

Trận tấn công đầu tiên khốc liệt, có cả hai chiếc máy bay Sprit-fire uy hiếp và súng cối, đại bác hiệp đồng. Mười hai du kích hy sinh, mấy dân thường bị giết. Riêng xóm tôi, giặc không vào nổi, nhưng bị trả đũa một trận cối và đại bác dữ dội trước khi rút. Khi đã yên, tôi ra chỗ cổng xóm, nơi tôi đã cùng dân quân gác đêm, nơi giặc không vào nổi và còn vớ được mảnh xương hàm có nguyên răng bị bắn vỡ và bỏ lại. Tôi còn thăm một số cổng khác nữa, vẫn không thấy Thân đâu, chắc đã theo gia đình đi tản cư.

Sau trận ấy, cha tôi về bắt tôi đi học tiếp, vì ngoài vùng tự do kháng chiến, một số trường trung học đã mở. Năm 1950, đang học dở bán tú tài, kháng chiến bước sang giai đoạn chuẩn bị tổng phản công, học sinh chuyên khoa chúng tôi, người thì ghi tên vào lục quân khóa 6, người thì đi công tác, tôi cũng đi công tác thanh niên và năm sau chuyển sang ngành sư phạm, dạy học tận Hà Giang.

Cuối năm 1956, lúc tôi đã tốt nghiệp đại học và đang dạy tại một trường cấp ba, em gái tôi đến mời về dự lễ cưới của nó tại thành phố Nam Định. Lúc đó nó là công nhân nhà máy dệt. Nó bảo tôi:

- Anh sẽ gặp anh Thân đấy. Anh ấy là chấp hành công đoàn ở chỗ em.

Thì ra năm 50, lúc tôi đi công tác thanh niên, cũng là lúc Thân vào làm công nhân dệt vải quân nhu ở Quyên, Thái Nguyên, không "nhất nông nhì sĩ" nữa, mà đã đứng vào hàng ngũ giai cấp tiên phong.

Hôm cưới em gái tôi, gặp nhau, Thân cười, vẫn cái cười dè dặt, phân bua như khi xưa chơi bài với nhau, rồi hỏi tôi:

- Chí đã người của đoàn thể chưa?

Thật ra, chưa bao giờ tôi thấy Thân có cái cười thoải mái, hết lòng, hết cỡ, vô tư, nhưng cái cười sáo mòn, nhàm chán và câu hỏi lạc lõng ấy vẫn làm tôi sững người và trả lời cộc lốc:

- Không!

Rồi hết. Tôi cứ ngỡ phải ôm chầm lấy nhau, đấm thùm thụp vào lưng nhau, nhắc lại thời "chuồn chuồn cắn rốn", nhắc lại cái thùng đấu, Tiến quân ca, rồi hỏi nhau gần mười năm qua sống ở những đâu, công tác gì, vợ con thế nào rồi... Ai ngờ lại bẽ bàng đến thế.

Lại hai nhăm năm nữa mới lại gặp nhau, khi đã về hưu cả. Thân sau lên quản đốc phân xưởng, rồi được đi học chính trị ở Hà Nội, được giữ lại trường làm phó phòng hành chính, về hưu với mức lương cán sự năm. Thân về làng ở. Tôi vẫn ở ngoài thành phố, năm vài ba lần về thăm làng, và cha tôi đã mất, anh em mỗi người về hưu ở một tỉnh, chẳng còn ai. Lần nào về chơi cũng ghé thăm Quắc, cũng cùng tuổi, ở ngay cạnh nhà tôi và lần nào cũng gặp Thân đang ngồi chắn cạ ở đấy. Họ thanh minh, cò con thôi, được thua nhiều nhất chỉ mấy chục nghìn, chỉ là giải trí. Thân, đầu nhỏ như chiếc gáo dừa, lơ phơ mấy sợi tóc bạc, mắt thường đỏ ngầu, thường chỉ liếc nhìn tôi, rồi lại cắm mắt xuống những quân bài.

Một lần, mọi người vừa chơi xong, giữ tôi ngồi lại nói chuyện. Vài người hỏi chuyện viết văn dịch sách của tôi, có kiếm được không. Tôi bảo cũng mất ngủ lắm, nhưng lương hưu đủ ăn, nên cũng để dành được ít tiền mua được mấy chục mét vuông đất trong ngõ hẹp, làm được ngôi nhà nhỏ đủ ở, không phải ở nhờ người quen nữa. Một người khen tôi ngày xưa học giỏi. Tôi thanh minh:

- Chẳng qua nhà tôi có điều kiện hơn, không phải vất vả như các ông, chứ ở điều kiện như tôi, có khi các ông giỏi bằng mấy.

Chả hiểu sao tự dưng Thân hứng lên, hồn nhiên khoe:

- Ông cụ nhà tôi thông minh lắm nhé, thuộc làu từ đầu đến cuối truyện Kiều.

Chẳng hiểu ông Mười Bí có thuộc làu ba nghìn hai trăm năm tư câu Kiều thật hay không, nhưng nghe Thân khoe, tôi bỗng nhớ một hôm cháu nội tôi, được mẹ đèo, vừa chân ướt chân ráo về đến nhà đã vội khoe:

- Ông ơi, hôm nay Minh đến trường sớm nhất!

Rồi lại nhớ tiếp lâu lắm rồi, nhân nói về chuyện học, tự nhiên cha tôi phì cười kể:

- Ngày xưa ông Mười Bí học chữ nho cụ Hương Tráng, dốt quá bị cụ đánh luôn. Ông ấy tức, bắt một con châu chấu bỏ vào bao diêm, rồi hờ khóc "Ối Hương Tráng ơi là Hương Tráng ơi", không thèm học nữa.

Và bây giờ con ông đang khoe ông thông minh, chỉ thiếu nước ca ngợi ông sáng suốt "...hết gạo chạy rông, nhất nông nhì sĩ".

Nhẽ ra... Không, chúng tôi khác nhau nhiều quá. Những kỷ niệm xưa có lẽ chỉ là kỷ niệm của riêng tôi, Thân không có kỷ niệm. Nhưng cũng chỉ là kỷ niệm của một thời "chuồn chuồn cắn rốn".

Thầy tôi

Tôi mồ côi cả cha lẫn mẹ, từ nhỏ đã sống lây lất với bà ngoại già nua. Rồi ngoại cũng qua đời, tôi bơ vơ côi cút từ đó.

Để có miếng ăn, tôi đã làm đủ mọi nghề: lượm phế liệu, bán vé số, kể cả... ăn xin, móc túi. Năm mười bốn tuổi, anh hàng xóm thương tình dẫn tôi theo làm phụ hồ. Giã từ những ngày tháng lang thang đầu đường xó chợ, tôi gắn cuộc đời với cát, đá, xi măng. Mới đầu tôi chỉ làm được lặt vặt: Bẻ sắt, xách hồ, chuyền gạch... chủ yếu để có cơm ăn và cuối tuần cũng còn một số tiền nho nhỏ đủ hút thuốc, ăn quà. Tôi khéo tay và chịu khó, đó là nhận xét của mấy anh thợ cả, nên chẳng bao lâu, từ một thằng cu - ly tôi đã được đứng vào dàn thợ chính. Tôi theo hết công trình nọ tới công trình kia, ông thầu này rảnh việc thì chạy sang làm cho ông thầu khác. Nhà cửa bây giờ xưa cũ cũng nhiều, đời sống lại đang lên nên người ta đua nhau xây dựng, cái sau to đẹp hơn cái trước. Từ những đống gạch vụn, trường học, bệnh viện, chợ búa, cơ quan, xí nghiệp ào ào mọc lên. Thợ hồ chúng tôi chẳng mấy khi thiếu việc.

Tôi cùng một vài người độc thân hoặc nhà xa ăn ngủ tại công trình. Ban ngày thì bán mặt cho đất, bán lưng cho trời, đêm đến thì lai rai nhậu nhẹt, đánh bài, chửi thề nói tục như điên. Tuổi trẻ của tôi ngày từng ngày trôi qua như thế! Nhiều lúc thấy mấy đứa bằng tuổi tôi, gọn gàng trong bộ đồng phục quần xanh áo trắng, tôi cũng chạnh buồn. Hồi ngoại còn sống, dù nghèo khổ nhưng ngoại cũng cho tôi đến lớp. Ngoại bảo, ráng mà học để mai sao thoát khỏi kiếp nghèo. Giờ thì ngoại không còn, ước mơ vươn lên bằng con đường học vấn cũng tiêu tan. Tôi tủi thân và rồi tôi cam phận.

Ngày ngày cực nhọc dưới nắng mưa, tối tối lai rai sát phạt cùng anh em bạn. Một thằng tứ cố vô thân như tôi còn đòi hỏi gì hơn. Thật ra, tôi cũng còn một vài người bà con xa lắc, đôi lúc thèm không khí gia đình tôi có đến thăm, nhưng họ nhìn tôi xét nét quá, cảnh giác quá, tôi buồn và tịt luôn không tới nữa.

Chỗ ở của tôi là những tấm thiếc, tấm tôn dựng tạm ở một góc nào đó giữa công trình ngổn ngang cát đá. Bạn bè hỏi, ê mày, tới lúc không còn sức lao động nữa mày sống ở đâu? Ôi dào, tụi bây khéo lo! Năm nay tao mới mười chín tuổi, từ đây tới già còn khối thời gian. Tao sẽ để dành tiền, với lại biết đâu mai mốt lỡ có " tiểu thư" con chủ nhà nào đó " khoái" tao, cưới tao làm chồng... Ha ha, đám bạn cười, tôi cũng cười nhưng mãi mà tiền không dành dụm được một xu. Có khi thua cháy túi, chưa hết tuần đã phải ứng trước lương.

Ông thầu của tôi lại thắng trong cuộc đấu thầu xây dựng trường học. Chúng tôi khăn gói lên đường, hành lý gọn nhẹ trên vai, sức trẻ căng tràn lồng ngực.

Ngôi trường cũ chỉ có hai dãy phòng mười lớp, nhưng nghe đâu thầy trò giỏi giang lắm, đạt nhiều thành tích, được mấy ông "sếp" tuốt ngoài Hà Nội khen thưởng, nên Tỉnh rót kinh phí xây thêm hai dãy phòng nữa để mở rộng quy mô. Là tôi nghe anh em họ kháo nhau như vậy, chứ tôi chẳng mấy quan tâm.

Làm hoài cũng mệt, lâu lâu chúng tôi được nghỉ một ngày, thường thì tôi theo đứa bạn nào đó về nhà chơi, nhưng hôm nay lại không muốn đi. Tôi nằm lơ mơ nghe chim hót. Tiếng hót sao mà buồn, sao mà đơn độc lạ. Chim gì vậy cà? Trưa rồi sao mày không ngủ, hay mày cũng buồn vì cô độc như tao? Tôi rón rén bước ra sân, ngẩng lên mấy tán cây tìm bóng dáng chú chim vừa buông ra những tiếng kêu khắc khoải...

Bông phượng đỏ rực làm tôi nhức mắt. Tôi nhớ, có một ngày rất xa, khi còn là một thằng bé chân đất đầu trần, quần sờn áo vá, chỉ vì muốn bẻ một cành bông phượng cho đứa con gái tóc hoe vàng nhà bên cạnh mà tôi ngã đến bong gân bàn chân, mấy tuần liền phải đi cà nhắc.

Con bé đó giờ ở đâu ta? Nếu tình cờ gặp lại chắc tôi cũng không nhận ra được, trong ký ức tôi chỉ có mái tóc vàng hoe là rõ rệt. Bất chợt tôi thèm được hái bông cho một người nào đó, nhưng có ai đâu. Nghỉ hè rồi, trường vắng ngắt. Thôi kệ, mình hái cho mình vậy! Tôi trèo lên cây, ngắt một cánh hoa có lốm đốm trắng bỏ vô miệng nhai. Cái hương vị chua chua, ngọt ngọt của thời thơ bé khiến lòng tôi nao nao, thổn thức. Tôi với tay chọn một cành có rất nhiều hoa...

- Này chú em, đừng bẻ cây của trường chứ!

Chết cha, này giờ không để ý đến ông thầy giáo già, xui thiệt! Chân vừa chạm đất, chưa biết nói gì thì ông thầy vỗ vai tôi cười khà khà: "thanh niên trai tráng mà cũng thích hoa lá dữ ha, bữa nay thợ nghỉ sao em không về nhà?". " Dạ, nhà con bên kia!" Tôi chỉ tay về phía căn nhà "dã chiến", chẳng biết thầy hiểu thế nào mà khẽ " à" một tiếng rồi kéo tay tôi. "Vào đây, em vào đây uống nước với thầy. Nắng nôi vầy đứng ngoài sân dễ bị cảm lắm". Tôi cười , "nhằm nhò gì , thầy!".

Tôi ngại ngần bước vào căn phòng nhỏ, nhà ở của gia đình thầy. Lâu lắm rồi, có lẽ đây là lần đầu tiên tôi được làm " khách", trừ những lần đi đám tiệc. Tôi bỡ ngỡ ngồi xuống ghế, bỡ ngỡ đưa mắt nhìn quanh. Cái gì cũng lạ lẫm với tôi. " Quê em ở đâu? Trời, vậy là đồng hương rồi đó nghe! Em biết nhà ông Bảy Cần Câu, ông Tư Be , bà Ba Tiệm...?". Những câu chuyện của thầy dẫn dắt tôi về cái xóm nhỏ hắt hiu, nơi mà tôi được ấp ủ bởi bao tình thương của ngoại. Sao hôm nay tôi dễ mủi lòng đến vậy, một thằng con trai sức dài vai rộng lại rưng rưng nước mắt thì thật khó coi !. " Hồi ấy, nhà con ở gần lò rèn ông Chín đó, thầy biết không? Hồi ấy..." Tự dưng tôi kể thầy nghe về ngày ngoại mất; về trận đòn nhừ tử mà tôi nhận được khi móc túi gã đàn ông râu rìa bán tạp hóa trên chợ xã; về những cơn say bí tỉ ói tới mật xanh; về những lần đau ốm thèm một người ân cần chăm sóc... " Đừng buồn em, con người ta có mấy ai tránh khỏi bất hạnh, không dạng này thì cũng ở dạng khác. Chủ yếu là bản thân mình có đứng vững trên bất hạnh để bước tới hạnh phúc hay không. À, em học lớp mấy rồi?. "Dạ, lớp năm". "Sao không học tiế, học bổ túc ban đêm ấy?". "Công việc đâu ổn định một nơi, nay chỗ này mai chỗ khác, sao mà học, thầy!". " Thôi từ nay rảnh sang đây thầy chỉ bảo thêm cho, đừng sa đà vô cờ bạc, rượu chè, phải biết tự lo cho tương lai mình!". "Tương lai gì đâu gì đâu thầy ơi, nhà cửa không có, thân thích cũng không!". "Không có thì mình tạo dựng cho có."

Thầy nói nhiều lắm, cô châm đến mấy bình trà, tôi ngồi nghe không chán.

Khi công trình xây dựng sắp hoàn thành thì tình cảm giữa tôi và gia đình thầy đã trở nên vô cùng khắn khít. Những buổi tôi cùng thầy đánh cờ, đọc báo, những chiếc áo đứt nút sờn vai cô vá lại cho tôi, những bữa cơm gia đình đơn sơ mà đầm ấm. Tôi như cánh chim non lạc lõng giờ tìm được tổ ấm của mình. Không một nghi thức nhìn nhận nào, nhưng tự ở lòng mình tôi yêu quý thầy cô như cha mẹ. Những điều thầy cô dạy bảo tôi có lẽ không nằm trong giáo án, nhưng đó là những bài học thiết thực nhất giúp tôi định hướng được đời mình.

Ngày tôi rời trường để đến với công trình mới, cô đổ bánh xèo làm tiệc chia tay. " Em cứ xem đây như nhà mình, nhớ thường về chơi, em nhé!".

Vâng, từ đó tôi đã có một mái nhà để đi về như chúng bạn.

Mấy năm sau, khi đứa con gái đầu lòng của tôi biết bi bô cười nói, mỗi chiều thứ bảy hàng tuần nó thường đòi: " Ba, cho con về thăm nội!"

Tôi vẫn tự hỏi mình, nếu không có tiếng chim hót buồn buổi trưa hôm ấy, để tôi được gặp thầy, liệu bây giờ tôi có được hạnh phúc thế này chăng?

Những lát cắt một đời người

Tôi có một người bạn, cứ gọi anh là N., và xin đừng tìm hiểu anh là ai. Cuộc đời của anh vừa rối ren vừa đầy biến động, cắt lát nào ra lát ấy, mỗi lát mỗi vân vi và dường như không ngừng được cập nhật. Thường thì tôi quên vì N. chỉ là ký ức, nhưng thi thoảng, vấp phải một cái gì đó, lời nói hay viên sỏi trên đường chẳng hạn, thì một trong những lát cắt ấy lại bật ra, hiển hiện. Sự quy chiếu này chắc cũng bình thường thôi, không có gì đặc biệt.

Một nửa sự thật

N. là con nuôi một gia đình khá giả, có địa vị trong xã hội. Bố mẹ nuôi của anh chẳng những không có ý định che giấu thân phận anh mà còn thường xuyên nhắc nhở. N. được mua về làm con từ lúc mới lọt lòng, nhằm giải khước cho đôi vợ chồng đang trong tình cảnh hiếm muộn. Và đúng như vậy, sau khi mang anh về, bố mẹ nuôi của anh lần lượt có tin vui gần đủ chục lần. Anh thành anh Hai ngang hông của một bầy em. Cứ thêm một đứa em ra đời là vị trí của anh lại bị đẩy lùi thêm một bậc. Nói ngang với tôi tớ thì hơi oan cho tôi tớ, bởi anh không biết mình được xếp vào hạng nào. Cái sự dư thừa đôi khi lại là nguyên nhân của tội lỗi.

Nói vậy chứ N. cũng được cho ăn học dạy dỗ tử tế, chỉ có điều thân phận sống nhờ, sống gởi, sống lạc loài thì không một giây phút nào anh được phép quên. N. không phải là kẻ bội bạc, anh biết ơn người cưu mang nhưng luôn day dứt về nguồn cội của mình, và không ngừng nỗ lực bằng tất cả những gì có thể để mơ về một ngày đoàn tụ với người ruột thịt. N. đã sống trong hy vọng như thế suốt năm mươi năm cuộc đời mình. Anh không tin trên đời này lại có người mẹ nào đang tâm rứt ruột đem con ra chợ bán để đổi lấy thúng gạo đội về. Anh còn cả quyết dứt khoát rằng đằng sau nó phải là một câu chuyện đầy thương tâm uẩn khúc, và anh phải có nhiệm vụ tìm ra đấng sinh thành của mình để báo đáp, anh phải biết mình đang được mang huyết thống dòng tộc nào.

Thông tin từ bố mẹ nuôi của N. hết sức mập mờ và vô trách nhiệm. Tất nhiên họ không khuyến khích anh khi mà họ đã già và anh có thể trở thành chỗ nương tựa. Họ chỉ nhớ mang máng cái chợ huyện ở một tỉnh trung du tình cờ ghé lại trên đường đi, hai đứa trẻ sinh đôi đỏ hỏn quấn sơ sài bằng nắm giẻ, đặt trong cái rổ mây bên cạnh mấy con gà con vịt nải chuối, một người đàn bà trẻ nghèo khó ỉ ôi van xin; sự thỏa thuận chóng vánh, và họ ẵm đại một trong hai đứa trẻ đi ngay không một lần trở lại.

Đất nước chia cắt, cách trở, sự chia ly càng thăm thẳm vô phương. N. còn một người anh em sinh đôi nữa. Bằng chừng ấy thông tin, sau ngày thống nhất anh lặn lội ngược xuôi hai đầu đất nước, vô vọng kiếm tìm. Thi thoảng bạn bè gặp nhau hỏi han, động viên, anh chỉ cười buồn, mình vẫn đang cố gắng. Ai cũng chúc anh sớm toại nguyện.

N. là một nghệ sĩ sáng tác, tác phẩm của anh trong giai đoạn này xám xịt, mù mờ, ảm đạm, rối rắm.

Đùng một cái, trời không phụ lòng người, N. tìm được người thân của mình, cả cha mẹ ruột vẫn còn đang mạnh khỏe, người em song sinh, quê hương làng mạc, dòng tộc tổ tông. N. tóm được người đàn ông giống hệt mình khi anh về lại huyện đó và đang đi vẩn vơ kiếm tìm. Cũng vóc dáng, râu tóc, mặt mũi, nhoáng qua là nhận ra ngay. Khỏi phải nói, anh đã mừng rỡ đến phát điên, cứ như người đánh mất ký ức nay bỗng dưng xé toạc màn đêm bao phủ. Tất cả hiện ra rỡ ràng, ngồn ngộn. N. như người sống trong mơ, giấc mơ kéo dài suốt một tháng khi anh bỏ hết công việc để ở lại với gia đình ruột thịt của mình. Khỏi phải nói, sự hàn huyên, phân trần, uẩn ức bao năm trời nay mới có nơi có chỗ, có người để mà trút ra, san sẻ. Ai biết chuyện cũng đều mừng cho N., đều nghĩ là cuộc đời anh đã mở bớt một nút thắt.

Gặp N. sau đó không lâu, thấy anh chỉ ừ à khi nhắc chuyện này. Bẵng đi một thời gian thì chỉ nghe anh chép miệng thở dài. Sau đó nữa thì thấy anh không buồn nghe, riết rồi cũng chẳng ai muốn hỏi. Mãi rồi cũng được nghe chính miệng anh bật thốt: "Biết vậy mình chẳng đi tìm làm gì!". Chuyện gì đã xảy ra cho một người cả đời miệt mài đi tìm nguồn cội của chính mình như vậy?

Họ, những người đã nhẫn tâm bán đi giọt máu của chính mình vì hoàn cảnh cơ nhỡ nhất thời, nay lại tiếp tục khai thác nó. N. kiệt sức vì phải đáp ứng những nhu cầu bất tận của họ, và thật sự bị đánh gục vì cú lừa đảo vét chót của thằng em sinh đôi giống anh như hai giọt nước. N. không còn đủ can đảm đối diện với sự thật phũ phàng mà anh bỏ cả đời tìm ra, nhưng bây giờ, anh không có quyền lựa chọn hoặc từ chối nữa.

N. vẫn sáng tác, nhưng có một điều rất lạ, các tác phẩm của anh đã tươi sáng hơn, mềm mại hơn, và bay bổng hơn rất nhiều.

Phải chăng trí tưởng tượng của anh đã được kích hoạt?

Tôi không biết. Tôi chỉ nghĩ, nếu là tôi, tôi sẽ vô cùng đắn đo trước khi quyết định đi tìm sự thật về chính mình hay ai đó. Thế thôi.

Nhưng nếu số phận buộc ta phải đối diện?

Tri kỷ

Dưới mắt của nhiều người chung quanh thì rõ ràng N. là một nghệ sĩ. Và nghệ sĩ trong mắt của nhiều người thì phóng túng, đa tình, lãng mạn, be bét, hoang tưởng, đãng trí... và có thể còn tưng tưng.

N. tin vào thế giới tâm linh. Anh đã từng yêu một cô gái từ cái nhìn đầu tiên, không dứt ra được, chỉ bởi cái thần thái hoàn toàn trống rỗng toát ra từ cô: đó là một sự cô độc khủng khiếp, giống hệt anh khi đó. Họ tự nhiên thành vợ thành chồng. Ai cũng cho đó là sự an bài của số phận, sự lắp ghép của hai mảnh vỡ. Nhưng, không phải lúc nào người ta cũng thần phục số phận của mình.

May mắn lớn nhất của đời N. cho đến nay là lấy được người vợ này, người đã âm thầm bên anh bất kể sự tàn phá của thời gian, sự sụp đổ của lòng tin, và như không hề có giới hạn của sự chịu đựng.

Bởi với bất cứ người phụ nữ nào, nếu N. đã từng yêu, thì anh đều yêu từ cái nhìn đầu tiên. Và yêu thật, yêu như chưa từng được yêu, được sống, yêu vô điều kiện, vô vụ lợi, và mỗi lần chỉ yêu duy nhất một người thôi. Các cuộc tình dù chóng vánh như mưa rào hay sấm sét hỏa sơn đều được anh cụ thể hóa trong các sáng tác, bỏng rát và chân thật. Vẻ như ai cũng là tri âm tri kỷ. Những người phụ nữ lần lượt được và bị anh yêu chẳng ai giận hờn trách móc nhau, đơn giản chỉ vì, họ không giẫm đạp lên nhau, người nọ cách người kia cả quãng, chẳng ai mất mát gì.

N. yêu cả cô bé bán cà phê cóc vỉa hè, hằng ngày miệt mài chiêm ngưỡng nàng với cả tá ly cà phê. Chồng cô hàng cà phê cũng chẳng nỡ bắt tội, thỉnh thoảng còn rủ N. đi nhậu để an ủi.

Vợ N. biết tất cả những điều này, nhưng dửng dưng vô cảm. Nhiều người không hiểu, không thể hiểu thái độ của chị. Thôi thì đèn nhà ai nấy rạng, phải chăng cái gì mình đã ngán, đã buông thì cầm bằng nó không còn tồn tại trên đời.

Tất nhiên N. có quyền sống cho chính mình, chẳng cần dư luận, như tảng đá trơ trơ trước phong ba. Phong ba đi qua, tảng đá ở lại, chờ phong ba khác lại đến.

Nhiều người xem lát cắt này của chàng nghệ sĩ là bình thường, thậm chí đương nhiên. N. có hạnh phúc không với cái sự thả rông tình cảm của mình - cho dù chỉ là bóng mây - thì điều này anh sống để dạ chết mang theo, ai muốn nghĩ sao thì nghĩ.

Còn tôi, không hiểu sao, tôi lại nhớ đến chuyện mẹ cô bạn của mình. Bà cụ đã ngoài bảy mươi, phúc hậu, gia đạo đề huề viên mãn. Bỗng dưng một ngày nọ bà tâm sự với con gái, rằng: "Con à, bây giờ má mới thấy, đời má cái gì cũng nếm trải phủ phê dư giả, chỉ có một thứ má không biết, đó là Tình Yêu". Cô bạn cười buồn: "Nghe mà rớt nước mắt, thấy thương mình, thương má đứt ruột".

Và có ai trong chúng ta không mong ước có một người duy nhất làm tri kỷ trong đời?

Đen trắng

Bố nuôi của N. là viên chức cao cấp chế độ cũ, nên anh được cho ăn học đàng hoàng, tương xứng với gia thế. Mười tám tuổi, N. rời gia đình vào Sài Gòn học đại học ở trường V, một ngôi trường danh giá nổi tiếng với phong trào đấu tranh của sinh viên đòi độc lập thống nhất, chống đối chính quyền đương thời. N. gặp môi trường mới như con cá nhỏ ra biển lớn, được gặp gỡ, tiếp xúc nhiều danh sĩ, mở mang lập trường tư tưởng, thay đổi quan điểm nhận thức theo thời đại. Chuyện gì đến tất phải đến, N., chàng sinh viên năm thứ nhất luôn có mặt ở hàng đầu đội hình mỗi khi xuống đường tranh đấu. Dần dần chàng được tôi luyện, đào tạo thử thách để trở thành con người ưu tú mang sứ mệnh cảm tử.

N. được giao nhiệm vụ cùng tổ ba người mưu sát một nhân vật cao cấp của quân đội Mỹ trên đường di chuyển. Mọi sự tính toán đều khớp. Khối thuốc nổ tự tạo gắn kíp hẹn giờ đã được đặt đúng vị trí trên sơ đồ. Nhưng kế hoạch bại lộ vì nội gián, nhân vật nọ không xuất hiện. N. buộc phải tìm cách tháo khối chất nổ ấy trước khi nó có thể sát hại người vô tội. Anh bị bắt quả tang lúc đang loay hoay với khối thuốc nổ trên người cùng hai đồng đội.

Ra tòa, N. và đồng đội bị kết án tử hình.

Gia đình bố mẹ nuôi của N. bỏ mặc, xem như không có đứa con này, phủ nhận mọi liên hệ với anh trước chính quyền, nguyền rủa N. không tiếc lời. Nói cho cùng, họ cho anh ăn học tử tế thế này rồi thì anh đừng đòi hỏi gì hơn nữa.

Nhờ sự can thiệp của các tổ chức quốc tế, N. được giảm án còn chung thân và bị đày đi Côn Đảo. Đó là năm 1970. Bước xuống cầu tàu sau mấy ngày trời bị trói gô dưới hầm tàu, N. ngã quỵ. Anh bị đánh gãy chân ngay lúc đó. Khó lòng kể hết nhục hình và những tổn thương mà N. đã trải qua suốt năm năm trời bị đày đọa nơi chuồng cọp Côn Đảo.

Thế nên, ngày trở về của người anh hùng trong ngày chiến thắng ắt phải vô cùng vinh quang, tưng bừng rạng rỡ cho cả dòng cả họ.

Gia đình, dù đã bỏ rơi N. trong cơn hoạn nạn, nhưng dù sao cũng là nơi đã cưu mang, nuôi anh lớn, và cũng là nơi duy nhất có thể đón anh trở về như một người thân. N. tự hào đã bảo đảm an toàn cho cha mẹ nuôi những ngày đầu tiên khi chế độ mới tiếp quản. Nhà cửa không bị tịch thu, ông bố không phải đi cải tạo, em út được chấp nhận vào tổ chức... Bản thân N. lại hăng hái tham gia phong trào bằng tất cả khả năng tâm huyết của mình. N. đã báo đáp công ơn nuôi dưỡng hết sức ngoạn mục.

Hai năm sau, vào một buổi chiều u ám, một chiếc xe bít bùng đỗ xịch ngay trước cửa. Nhiều người mặc thường phục cùng lao xuống còng tay N. ngay tại nhà và đẩy anh lên xe, không một lời giải thích. N. vẫn đang là cán bộ đoàn thể năng nổ. Oái oăm đến thế là cùng.

N. trải qua kiếp tù đày lần thứ hai trong đời. Ban đầu anh không rõ tội danh của mình vì thấy nguời ta đối xử với mình khá ôn hòa nhã nhặn, chỉ phải còng lưng viết tường trình giai đoạn hoạt động nội thành thời trước khi bị đày Côn Đảo. Viết tới viết lui, viết xuôi viết ngược. Cũng chẳng ra tòa kêu án, chỉ thấy bị đưa vào trại quản thúc, ngày ngày lao động, tối tối học tập chính trị, chẳng ai ngó ngàng tới mình.

Một lần nữa, gia đình lại tiếp tục từ chối anh. Ông bố nuôi đã kịp bán đi sở nhà to trước khi cái mác của ông con bị thu hồi. Ba năm sau, N. được cho ra tù cũng đột ngột như khi bị bắt. Chỉ đến lúc này N. mới vỡ lẽ, người đứng đầu tổ chức của anh ngày ấy hình như có vấn đề với những lãnh đạo đương thời, và anh không thể tránh vạ lây. Thật đơn giản.

Đơn giản như đen và trắng, trắng và đen.

N. vẫn là N., ở đâu, lúc nào cũng vậy. Nhưng giờ đây anh như diễn viên tồi trên sân khấu, không quan tâm đến phông màn, vai diễn, và khán giả nữa...

N. bước xuống, và đi luôn, trắng tay.

Nhiều người tỏ ý không đồng tình khi thấy tôi mổ xẻ một người mà tôi gọi là bạn. Có thể, cũng như họ, tôi không hiểu và không đồng tình với N. về nhiều vấn đề, có điều tôi chưa bao giờ giễu cợt hoặc thiếu tôn trọng anh.

Làm sao có quyền đánh giá thấp một người khác chỉ vì họ không giống mình, không cùng một quan niệm sống như mình?

Tình Bạn

rước khi chuyển nhà đi, nhỏ đưa nó một mẩu giấy khi địa chỉ, khóc thút thít,tình bạn thân thiết 2 năm trời mà giờ mỗi đứa một nơi, biết sao được, hoàn cảnh mà...Hai đứa con gái chơi với nhau như hình với bóng, vậy mà giờ chỉ còn mỗi nó, một mình. Những ngày đầu, nó nắn nót viết từng con chữ, gửi đến địa chỉ trong mẩu giấy nhỏ. Nửa tháng sau, có hồi âm. Phải nói là cái cảm giác trông chờ từng cánh thư nó kì lạ thế nào, và khi nhận được nó, hạnh phúc ra sao, nó không thể diễn tả được. Nó thật hãnh diện khi có một tình bạn đẹp đến thế, và nó cảm thấy "iu ơi là iu" nhỏ khi khoảng cách không gian không xóa mờ tình bạn giữa hai người. Nửa năm sau, nhỏ gọi điện, nói là nhỏ không viết thư nữa, bận quá. Nhỏ sẽ gọi về hai tháng một lần, và nhỏ sẽ kể thật nhiều chuyện cho nó nghe. Nó thoáng buồn. "Lâu lâu viết vài dòng, rồi dần dần thành bức thư rồi gửi cũng được mà". "Thôi, tớ không rảnh thế đâu, yên tâm đi, tớ sẽ "nấu cháo" cho đến khi nào "khét" thì thôi hén". Nó cười mỉm vui vẻ... Một năm sau... Dường như khoảng cách quá xa khiến tình bạn giữa nhỏ và nó dần phai nhạt. Cũng không hẳn thế, bởi nó vẫn trông ngóng điện thoại của nhỏ từng ngày, từng ngày. Không có cô bạn nào có thể thay thế vị trí của nhỏ trong lòng nó. Nó nhớ nhỏ lắm, trong giấc mơ cũng gặp. Thế rồi, chuông điện thoại lại reo, không hiểu thần giao cách cảm hay sao mà nó nhấc máy lên, nói ngay: "Cậu đấy hả?". "Ủa sao biết hay thế?" Hai đứa lại nói chuyện thật lâu, một năm trời lận mà. Giờ thì đứa nào cũng có nick chat cả, thôi đọc nick để liên lạc luôn. Quá tiện còn gì. Càng lớn, hai đứa càng online nhiều. Ban đầu thì chat khá vui vẻ, sau đó thì không biết nói gì, hay đúng hơn là không có chuyện gì để nói. Thấy status của nhỏ: "Nhớ anh quá à! Lên mau đi, huhu", nó cũng không buồn hỏi là "chàng" nào, bởi nhỏ không muốn kể, thì hỏi cũng vô ích. Nó buồn. Nó suy sụp, nó quá thất vọng về một tình bạn. Tình bạn không đủ lớn để xóa mờ khoảng cách không gian và thời gian. Nó viết một entry cho nhỏ, dù không nói tên, nhưng chắc nhỏ cũng hiểu. Từ một cô bé nhí nhảnh dễ thương, nó biến thành một người trầm lặng, ít nói và lạnh lùng, vì một tình bạn. Một buổi nọ, trong di động, có tin nhắn của nhỏ: "Dạo này cậu khỏe không, có chuyện gì kể tớ nghe đi nà!". Nó ngạc nhiên, rồi hạnh phúc không thể tả. Hai đứa send qua send lại gần cả trăm tin nhắn suốt đêm. Vậy là tình bạn quay trở lại. Tuần sau, nó lại nhắn tin "T8m tiep nao. Hihi, sao lau qua khong nhan tin cho to?". Im lặng. Một ngày. Hai ngày. Ba ngày. Rồi nó lại hụt hẫng. Nhỏ coi mình là món đồ chơi hay sao? Sao mình trân trọng tình bạn mà nhỏ lại...Tim nó nhói lên...Một người như vậy có đáng để mình xem là bạn thân hay không? Quả là...nó và nhỏ...không thể vượt qua thử thách không gian và thời gian. Quá khó... Bây giờ nó đã ở tuổi trăng tròn. Mộng mơ và có biết bao hoài bão. Nó thôi nhớ về những gì không đáng nhớ, coi như đó là một bài học về tình bạn vậy. Nghe đồn lớp kế bên mới có người chuyển trường về. Một cô bé trắng, cao và mái tóc dài mượt. Vài đứa nói rằng vì cô bé ấy "thất vọng về một tình bạn". Haha. Dó chỉ là cái cớ. Ai lại chuyển nhà vì bạn bao giờ. ********* Cô bạn thân trong lớp rủ đi gặp mặt một người bạn mới quen trong lớp học thêm, dễ thương và dễ gần. Hỏi ra mới biết đó là cô bạn mới chuyển trường về. Thêm bạn thêm vui, ngại gì chứ! Dắt chiếc xe đạp vào quán, sau đó nó bước vào quán nước, nhìn dáo dác. Bất chợt, một hình ảnh vừa quen vừa lạ. Tóc thắt ***, thỉnh thoảng cười mỉm, luôn mặc những trang phục độc nhất 2 màu: hồng và trắng, thỉnh thoảng búng tay đánh "chóc" khi phát hiện ra điều gì đó thú vị. Bốn mắt tìm lại được nhau, sững sờ. Mặc cho cô bạn thân của nó ngơ ngác không hiểu. Cái đầm màu hồng chấm bi trắng giờ đang đứng trước mặt nó: - Tớ nhớ cậu quá! Đã lâu rồi không gặp hỉ? Hic cậu học trường này á! Tớ mới chuyển về đây nè, hì hì, giờ tớ không có bạn bè nào hết, may mà gặp cậu đấy, "bạn thân ơi là thân" của tớ! Nó cười. Nụ cười mỉa mai. Nó hiểu, nó sẽ bị đá văng bất cứ lúc nào khi nhỏ có bạn mới. Thật lố bịch. Vài lần chạm mặt nhau ở trường, nó cứ ngờ ngợ, lúc ấy nhỏ đang bận giỡn với một đám con trai. Giờ thì những đặc điểm này quá rõ ràng rồi... Nó chìa tay ra, vui vẻ: - Rất vui được làm quen với cậu, cậu là bạn của Nấm Lùn hả? Tớ nghe Nấm Lùn kể rất nhiều về cậu. - Ơ kìa, sao cậu lại...phũ phàng đến thế... - Thời gian đã trả lời tất cả. Chính tớ mới xứng đáng để được nói câu đó với cậu. Dẫu tớ còn lòng vị tha, và vẫn không thể quên được tình bạn giữa tụi mình, nhưng tớ thất vọng về cậu. Chúng ta không thể là bạn thân được. Nấm Lùn, chúng ta đi học đàn thôi. Nhỏ trông theo, mặt đau khổ. Nó khóc tức tưởi, dụi đầu vào bờ vai Nấm Lùn, thật sự nó vẫn còn xem nhỏ là bạn thân, lắm lắm. Chiếc vòng đeo tay mà nó tặng nhỏ, giờ đã không còn trên cổ tay trắng ngà... Uống một ngụm nước, nhỏ nhìn vào mặt đồng hồ. Ít lâu sau, một đám bạn nổi loạn chạy đến. Mặt nhỏ hớn hở, kể: "Nãy vui lắm tụi bay, tao gặp nhỏ bạn cũ chung trường, trời ơi nhìn nó lúa bà cố! Bày đặt giả điên nữa.Đây tao kể cho..." Kể xong, cả đám ôm bụng cười rũ rượi, vang cả một góc phòng. Nhỏ nâng ly bia, nốc cạn. Tiếng đàn ngân lên qua những ngón tay thon dài của nó. Một giọt nước mắt mặn đắng rơi xuống phím đàn...

Mắt nhắm

Bọn nó bảo em đẹp lắm phải không Khanh? - Cười. Thế nào là đẹp hả chị? - Giống tây. Bọn nó bảo em đẹp như vậy ý Khanh ạ. Mà... tây thì trông thế nào nhỉ? Chị đột ngột yên lặng. Tây là trông thế nào nhỉ? Trông là gì chị cũng đã bao giờ biết đâu...

- Hôm trước, Khanh đèo chị ra chợ. Một hàng làm đầu nhỏ xíu và đông nghịt. Bên cạnh đó có đến mấy hàng vắng vẻ hơn. Nhưng chị nhất quyết chờ.

Chị bảo mọi người ở đây thử hết rồi, thấy chỉ có hàng này là được nhất. Cắt cũng đẹp nhất mà lại phục vụ cẩn thận. Chị bảo thế, ừ thì Khanh biết thế. Khanh chờ chị. Chị ngồi chờ, vẻ mặt háo hức và rộn rã.

Có phải con gái sinh ra để điệu không? Mắt chị đưa đi đưa lại. Những con mắt không nhìn được luôn luôn đưa đi đưa lại, rất nhanh. Những con ngươi nhờ nhờ chạy vòng quanh bờ mắt, đi, đi mãi, không thấy đường về. Những con ngươi mải miết.

Khanh chờ chị cắt tóc và tỉa lông mày. Chị bấm đuôi tóc một tý đi cho nó đỡ chẻ. Tóc chị rất dài và rất mượt. Khanh cũng có một mái tóc, một mái tóc con gái mỏng dính, cụt lủn. Ngày trước, khi ông nội còn sống, ông không cho cắt tóc.

Ông không cho ai động đến đứa cháu duy nhất của ông, đứa cháu gái mà ông đã muốn dạy dỗ nó trở nên dịu dàng và khéo léo. Nhưng ông mất, từ khi Khanh còn bé tý, bé đến mức cứ nhìn người ta buộc chặt ông trong lần vải trắng, rồi đưa ông đi, mãi mãi.

Khanh nhìn như thế và không rơi nổi giọt nước mắt nào. Và lớn lên, Khanh cắt tóc. Mái tóc nham nhở cụt lủn theo những thứ mốt cứ ba ngày lại đổi một lần. Cho đến khi Khanh đi cùng đứa bạn thân thăm bà nó ốm.

Bà gần như mất trí, bàn tay run rẩy và nụ cười trong trẻo, có thể gọi là trong trẻo không nhỉ? Nụ cười của một người đã quên hết sự đời. Nhưng bà vẫn mân mê mái tóc - mái tóc bạn Khanh rất dài và rất mượt. Bà yêu mái tóc ấy của bạn Khanh lắm.

Trước đây, bà vẫn thường kể bà cũng có mái tóc dài thế và đẹp thế, không tết thành đuôi sam mà cuốn gọn hoặc búi trên đầu, cái thuở bà còn con gái ấy. Bây giờ bà ốm, tóc bà ngắn như tóc mọi người mẹ miền Trung khác. Nhưng tay bà vẫn mân mê, mái tóc rất dài, rất mượt.

Bà gọi tên bạn Khanh. Đứa bạn không biết vì sao mắt Khanh đỏ hoe, không biết vì sao Khanh đột ngột bỏ ra ngoài lúc ấy và cũng không biết Khanh bắt đầu thôi cắt tóc từ bao giờ.

- Nếu ông nội còn sống ông có vuốt tóc Khanh thế không nhỉ?

- Chị ngồi lên chiếc ghế dựa để chị hàng cắt tóc môi bóng mắt đong đưa bấm đi đuôi tóc thừa, rồi nhẹ nhàng cầm chiếc dao lam tỉa hàng lông mày thành ra mảnh dính.

Chị hỏi Khanh Có nên ép tóc không Khanh nhỉ? Tóc chị dài ép chắc tốn lắm, nhưng mà mượt. Tóc ép đẹp ghê cơ. Đẹp, khi mới quen chị, Khanh đã không dám nhắc đến từ ấy.

Đẹp, người ta có thể biết thế nào là đẹp qua sự lần sờ của những ngón tay? Nhưng rồi cũng quen đi. Phải thản nhiên như cuộc sống vốn thế. Với một đôi mắt hỏng, chị vẫn hỏi Khanh áo này đẹp lắm phải không Khanh? Vải này là vải gì nhỉ? Thô à? Lụa à? Buộc tóc này mầu gì hả Khanh?

- Về chứ chị? ép làm gì? hỏng tóc đấy. Tóc chị đẹp lắm rồi, em nói thật đấy!

Về. Trường bé, rối loạn lên như cái mê cung. Lần đầu tiên vào đây Khanh đã lạc, lạc giữa những căn phòng mờ mờ, những cái cây sống mà đầy bụi như cây giả được bày đã cả ngàn năm.

Nhưng cũng lần đầu tiên vào đây, Khanh bất ngờ thấy mọi người vui đến thế, líu lo đến thế. Đâu phải không nhìn được đã là không còn gì. Giàu hai con mắt, khó hai bàn tay, nhưng niềm vui hình như cất lên từ nơi nào sâu lắm kia, nơi chẳng ai nhìn thấy nổi.

- Chị muốn học cao hơn nữa Khanh ạ. Học xong chị muốn học tiếp lên đại học. Chị thích học đại học lắm. Mà hôm trước chị gặp một bà người Mỹ tốt lắm nhé, bà đưa chị đi ăn, ăn bao nhiêu là món. Rồi bà ý hỏi thăm chị. Xong bà hứa là sẽ cho chị tiền học đến hết đại học nữa cơ. Chị sẽ đi học đại học Khanh ạ!

- Khanh thích nhìn chị những lúc chị như thế, khi chị nói về suy nghĩ, những suy nghĩ của chị, ước mơ của chị, những ước mơ nho nhỏ và con con. Đại học có vẻ là cái gì xa xôi quá. Khi người ta đã phải xếp mọi thứ vào ngăn của những ước mơ, ấy là khi người ta thấy nó cao vời vợi.

Khanh đến đây, ban đầu vì tò mò. Sau đó là vì những lý do gì Khanh cũng không giải thích nổi. Một ngôi trường nhỏ cũ kỹ, trên con đường bụi mù và xa lắc lơ khỏi trung tâm thành phố.

Những con người đi lại luôn vừa đi vừa gây một tiếng động gì đó, thay cho lời nhắc nhở "tôi đang đến đây". Khác với những gì Khanh thấy trên phim. Không phải những người dò dẫm với cây gậy trên tay.

Bọn chị chỉ phải dò đường ở những chỗ lạ thôi, còn trong trường thì quen rồi cần gì phải dò nữa! Như người ta vẫn nói, "nhắm mắt lại vẫn đi được" phải không chị? Luôn là thế. Con người ta thường chỉ sợ những gì lạ lẫm thôi. Không nhìn được, có phải là lạ lẫm so với những người khác không?

- Từ khi quen chị và mọi người - Khanh gọi tất cả những người trong trường như vậy - mọi người, Khanh hay đến đây. Có hôm mưa, hôm ấy Hà Nội mưa to lắm. Cây đổ, điện mất.

Nhưng vì mấy hôm trước Khanh đã hẹn là Khanh đến, Khanh không muốn sai lời, Khanh vẫn mặc áo mưa đi.Thực ra là Khanh đã chán nhà quá rồi. Mà mưa thế chẳng đưa bạn nào đủ nhiệt tình để đi cafe với Khanh, vậy là Khanh đi, một mình.

Lúc Khanh vào, không thể diễn tả chị lúc bấy giờ. Chị vui mừng, rạng rỡ, hớn hở, và có phần tự hào nữa! Mấy chị khác nhìn chị như thèm thuồng. Gọi là nhìn, nhìn nhau qua âm điệu và những tiếng kéo dài rất nhẹ ở cuối câu, cái thở dài dường như ngắt quãng.

Mấy người khác hẹn đến với các chị ấy, nhưng có lẽ mưa to quá nên không đến. Chị cứ nhắc đi nhắc lại Chị tưởng Khanh không đến cơ, mưa to thế mà! Ôi không ngờ em lại đến, em vẫn đến... Chị cứ nói mãi thế. Khanh đến, cũng chẳng có việc gì cả.

Buồn cười thật. Đôi khi Khanh thấy mình ích kỷ. Khanh vào đây, nói chuyện với mọi người, thấy thanh thản và bình yên. Đơn giản vì thế mà Khanh hay vào, vậy thôi.

Nhưng căn phòng mờ tối, những thứ cũ kỹ như vốn thế từ cả ngàn năm, những cái cây sống mà như đã hóa nhựa, cả cái cách người từ phòng này gọi ới sang phòng kia, tất cả toát lên rất đỗi thanh bình.

° ° °

- Chị Thảo thì thầm nhờ Khanh đưa vào bệnh viện. Cái bệnh viện cũng cũ kỹ và hoang tàn như cái trường của chị. Chị Thảo ra trường rồi ở lại làm giáo viên, chị bảo chị bị đau dạ dày.

Khanh chẳng đau ốm bao giờ cả, vậy mà vẫn gầy như xác ve, cũng trong suốt như thế, gió cũng có thể thổi bay đi bất cứ lúc nào. Những cơn gió của tâm tưởng luôn thổi Khanh bay về những nơi xa lắc.

- Khanh dẫn chị Thảo lên những bậc nhỏ sứt sẹo, vào một căn phòng bé tý xíu.

- Em muốn siêu âm, bác sĩ cho em siêu âm. Em có bầu mấy tháng rồi nhưng tình hình gia đình không ổn định nên em uống thuốc ba tuần nay rồi. Bây giờ thấy... bác sĩ cho em siêu âm... nếu nó còn chắc cũng tầm ba tháng rồi, hoặc nếu đã mất em cũng còn biết đường mà...

- Người bác sĩ lẳng lặng ghi giấy. Lại vòng vèo những bậc thang.

- Khanh đừng nói cho ai biết nhé! Chị và anh ấy yêu nhau, yêu nhau, em hiểu không? Nhưng gia đình anh ấy không cho phép. Anh ấy cũng mù, cho nên gia đình muốn anh ấy lấy một người sáng mắt để đỡ đần cơ.

Nhưng chị và anh ấy yêu nhau, yêu nhau em ạ, nên bọn chị đã đăng ký kết hôn nhưng không cho gia đình biết. Bây giờ thì gia đình anh ấy giục quá. Giục anh lấy một cô vợ mắt sáng. Chị chẳng biết làm thế nào cả, nói thật với gia đình thì anh ấy chưa dám... cho nên chị mới... mà em đừng cho ai biết cả nhé...

- Đường bệnh viện dài và sâu hun hút. Lạnh lẽo, áo trắng, khăn trắng, những cánh cửa trắng, rèm cửa trắng, trắng toát một màu. Cũ kỹ, và lạnh.

- Con gái mù khó lấy chồng lắm em ạ! Cái thở dài vượt cả thời gian. Những cô gái quá lứa lỡ thì cố lấy một anh chồng không nhìn được có thở dài như thế? Bó sen cuối cùng của mùa hạ Khanh mang vào cho chị.

- Sen hồng hay sen trắng hả em? Ôi sen hồng à? Chị thích sen hồng lắm. ừ sen hồng thơm nhỉ? Cánh mịn nhỉ? Chị thích sen lắm.

- Khanh không hiểu sao mình vẫn hỏi chị thích sen gì? Sen trắng hay sen hồng? Chị đưa tay dịu dàng vuốt vuốt bông sen. Có phải là độc ác không khi bảo may mà chị không nhìn thấy, không nhìn được để không biết bông sen cuối mùa xác xơ, thâm dập và còi cọc thế nào.

Chị chỉ vuốt thôi, đưa tay vuốt ve những cánh sen rất mịn, thơm một mùi thanh mát nhẹ nhàng, Khanh thích sen trắng, dù sen trắng bông thường nhỏ hơn, ít thơm hơn. Và hiếm hơn sen hồng nữa.

Nhưng ấy là bởi Khanh có thể ngồi mà ngắm những cái cánh trắng muốt kia, để thấy nó đẹp, cái đẹp mong manh chóng mất. Còn khi không thể ngắm, người ta sẽ thích mùi hương. Thế cuối cùng thì vẻ đẹp và hương thơm, cái nào quan trọng hơn cái nào nhỉ?

Có phải con người ta hay bị đánh lừa bởi cái đẹp bên ngoài? Cái nết đánh chết cái đẹp. Cái hương có đánh chết cái đẹp không? Tội nghiệp có khi nào người ta chết chỉ vì quá đẹp?

- Chị chuyển nhà đến một chỗ gần trường mới của chị hơn. Ngôi trường phổ thông này không đủ cho ước mơ đại học của chị. Chị chuyển khỏi căn phòng nội trú nhỏ xíu một hôm không có Khanh, hôm Khanh đang mải mê với một niềm quan tâm nào khác, khi Khanh không đi tìm sự bình yên ở nơi cũ kỹ và lặng lẽ này.

Hôm Khanh vào, chị Thảo thông báo ngắn gọn: "Cái Tình nó chào em đấy, bao giờ ổn định nó sẽ báo lại sau". Chị Thảo không nói gì về đứa bé của chị. Khanh cũng không dám hỏi. Căn phòng nhỏ mùa này không kiếm đâu ra sen để trông ấm áp hơn một chút. Phòng nhỏ mà hóa thênh thang.

- Tối. Khanh không bật đèn và đi thử trong phòng mình. Vấp. Bởi Khanh chưa bao giờ định nhớ nơi nào là chỗ của cái gì. Mọi thứ lộn xộn trong suy nghĩ của Khanh. Nhắm mắt. Và Khanh bước đi từng bước một, thận trọng. Khanh sẽ phải tập thói quen nhớ rõ vị trí mỗi thứ trong cuộc đời mình. Để nhắm mắt, vẫn có thể bước đi.

Ăn tối lúc 9h sáng

Tôi thường được khán thính giả mời đi ăn tối nhưng nếu có ai đó tôi muốn được mời đi ăn tối thì đó là Cha.

Đất nước mình rừng vàng biển bạc nhưng mà trước kia nghèo đói, toàn bộ đời sống xoay quanh bữa ăn. Gặp nhau câu chào là ăn cơm chưa - thay cho lời hỏi thăm sức khoẻ, hỏi thăm công việc. Như thể ăn là một sự kiện trọng đại trong ngày. Ăn xong rồi thì ngậm cái tăm vào miệng để phân biệt giữa người chưa ăn và người ăn rồi.

Ăn tối có nghĩa là thân mật? Nếu con trai và con gái ăn tối cùng nhau, sau đó rất nhiều thứ có thể xảy ra...

Buổi tối Cha bận. Cha bảo tốt nhất là mời Cha đi ăn sáng. Ăn sáng là ăn cho mình. Ăn trưa là ăn cho bạn. Ăn tối là ăn cho kẻ thù.

Nói chung chuyện phân biệt các bữa ăn là luẩn quẩn. Thật ra vấn đề chỉ là cách gọi. Bản chất vấn đề là hai người cùng ăn với nhau. Để cùng thấy ngọt bùi cùng thấy đắng cay. Nếu chưa đủ đắng cay có thể cho thêm măng, thêm ớt.

Tôi mời Cha ăn tối vào lúc 9h sáng vậy.

2. Rất nhiều cô gái phải lòng Cha. Có cô gái công khai tuyên bố là yêu Cha. Cha bảo: Phải sống sao cho xứng đáng với tình yêu ấy.

Cha bảo trước 25 tuổi Cha còn biết chữ sợ. Sau 25 tuổi Cha chấp cả trường mẫu giáo. Tôi thán phục Cha. Tôi bảy tuổi, học lớp Hai. Tôi mới rời trường mẫu giáo chưa lâu.

Ăn tối lúc 9h sáng. Cha bảo: Cha biết thừa. Chắc con có nỗi niềm. Chắc con lại muốn nói chuyện về gái.

Tôi thút thít: Vâng, thưa Cha. Cha đúng là Cha. Cái gì Cha cũng biết, cái gì Cha cũng hiểu.

Cha bảo: Sao, có chuyện gì nói cho Cha nghe.

Tôi thổn thức: Con đã nhìn thấy...

Cha ân cần: Con đã nhìn thấy cái gì?

Tôi nức nở: Con đã nhìn thấy các bạn gái đi vào toilet...Từ trước đến nay con cứ tưởng các bạn là những thiên thần...Thế mà các bạn ấy lại đi vào toilet...Trong toilet các bạn còn văng tục và kể xấu các bạn trai nữa chứ...Thần tượng của con đã sụp đổ. Con không còn muốn sống nữa...

Cha bảo: Vô tư đi con. Con gái ai cũng vào toilet hết. Các bạn gái cũng cần phải trút ra những chất thải.

3. Quả thật, khi thấy các bạn nữ đi vào toilet, đầu tiên tôi cười sằng sặc vì phát hiện của mình, sau đó nụ cười của tôi nhạt dần, nhạt dần...và tôi khóc.

Tôi bảy tuổi. Tôi nghĩ là tôi đã khá trưởng thành. Tôi nghĩ tôi là một con sói già so với các em lớp Một. Tôi nghĩ tôi đã đủ chín chắn để tất cả những gì tôi nghĩ đều là đúng.

Ngẫm lại thì đôi khi tôi cũng có trêu các bạn gái. Trêu gái không phải vì các bạn gái có kẹo ngọt. Răng tôi sún hết rồi. Các bạn gái không phải là mối quan tâm hàng đầu của tôi. Tôi biết tôi còn có nhiều việc phải làm. Trêu gái chỉ vì tôi nghĩ mình là đàn ông, mà đàn ông là phải trêu gái để gái thấy gái hấp dẫn.

Tôi nhớ có lần tôi viết thư rủ bạn gái cùng lớp sau giờ học ra công viên thơm nhau. Bạn viết trả lời: Nếu chỉ thơm nhau thì xuống mẫu giáo mà học.

Có bạn gái đã tốt với tôi. Có bạn đã cho tôi tất cả và chỉ bảo: Ấy đừng bỏ đi.

Có bạn đã lấy đi của tôi tất cả. Tôi không hề hối tiếc.

4. Tôi kể với Cha: Ở lớp con có một bạn được gọi là Công chúa. Công chúa và hạt đậu. Nhìn đâu bạn ấy cũng thấy hạt đậu. Bạn trai nào bạn ấy cũng chê.

(Ngày xưa, có một hoàng tử muốn cưới một nàng công chúa, nhưng công chúa phải cho ra công chúa, phải vừa xinh vừa tốt. Hoàng tử bèn lang thang khắp thiên hạ để kén vợ. Công chúa thì chẳng thiếu gì, nhưng nàng nào cũng có vài nhược điểm hoặc tật xấu.

Hoàng tử đành buồn rầu trở về nhà.

Một ngày kia, nổi lên một cơn giông tố kinh khủng. Mưa ào ào như xối. Có tiếng gõ cửa lâu đài. Hoàng hậu thân chinh ra mở cửa.

Bên ngoài là một nàng công chúa, nhưng mưa gió đã làm cho nàng tiều tụy quá thể. Đầu tóc, quần áo nàng sũng nước và nước còn rỏ giọt từ mũi xuống giầy nàng. Nàng tự giới thiệu là nàng công chúa vừa xinh vừa tốt mà hoàng tử đang chờ đợi. Hoàng hậu nghĩ thầm: "Được, cứ để xem xem!" Rồi Hoàng hậu vào buồng ngủ thắp đèn lên và nhét một hạt đậu xuống dưới đệm giường. Sau đó bà sai đặt hai mươi cái đệm chồng lên trên cái đệm đã đặt trước. Đấy chính là cái giường dành cho công chúa.

Sáng ra, người ta hỏi thăm đêm qua nàng ngủ có yên giấc không. Nàng đáp:

- Suốt đêm tôi không chợp mắt, vì nằm phải vật gì răn rắn, thâm tím cả mình mẩy.

Hoàng hậu bèn phán:

- Công chúa ra công chúa thật! Đây chính là nàng công chúavừa xinh vừa tốt, nằm trên hai mươi lần đệm nàng vẫn thấy đau vì một hạt đậu.

Hoàng tử cưới nàng làm vợ và hạt đậu được bày trong một phòng triển lãm, đến giờ vẫn vào xem được, vì chưa có ai lấy đi cả.

Chuyện tôi kể đến đây là hết và tôi xin cam đoan với các bạn là chuyện có thật đấy)

Cha bảo: Lòng tự ái chính là những hạt đậu. Yêu là phải biết quên đi bản thân mình.

5. Người đọc sẽ hỏi: Bạn muốn kể chuyện này để làm gì? Chắc bạn muốn khoe Cha bạn? Cha bạn hay nhưng có thể có nhiều Cha còn hay hơn.

Tôi nghĩ chẳng có ai hay bằng Cha tôi.

Tôi vừa kể cuộc trò chuyện của tôi qua YM với Cha. Cha kém tôi bảy tuổi và cha là con gái.

I'M ONLINE

12h đêm...

Màn hình vẫn sáng.Những icon bên cạnh nik chat vẫn mỉm cười.Nhưng những dòng chữ kêu réo mà ko có ai trả lời...

Chiếc đèn bàn màu đỏ ấm tỏa sáng trên mặt bàn, nơi 1 cậu nhóc đang ngủ gục.Hơi thở đều, mắt nhắm nghiền, tay đặt khẽ lên chuột như thể đang cầm tay....ng' iu.Cậu đang ngủ... và cũng đang onl..

BUZZ!!!

Màn hình rung lên dữ dội.Có lẽ là linh cảm đã làm cậu nhóc choàng tỉnh.1 gương mặt khoảng 16t, đeo kính viền đậm màu đen, đầu tóc bù xù.Tay nhắp chuột lia lịa, nhận ra file truyện mình load nãy h đã xong từ khi nào rồi.

- Sao tao goi ko tra loi??

- Tao dang ngu

- Ngu gi ma lam the??

- Bun gnu lam roi.Di ngu di!

- Ko co hung.Tao goi nay h may ko nghe ah?

- Tao ko deo phone

- Deo vao di.Chat the nay moi tay wa.

Cậu bé lục đục deo headphone vào, mắt nhắm mắt mở bật voicechat.Thằng bạn ở đầu bên kia của thế giới rú rít ầm ĩ về việc nó vừa kiếm được file nhạc ccủa Endlessly cực hay của anime Tsubasha. Để chia sẻ "may mắn cực kì may mắn đó", thằng bạn send cho nó file nhạc đã nén.Nó vừa save file vừa nhìn cái gạch xanh bắt đầu chạy.Còn 1% nữa là xong...

RẦM.....

Màn hình.....ko, ko phải, mà là máy tính đang rung lên. Ko pahỉ vì ai BUZZ nữa.Vì cái máy đang rung lắc dữ dội.

Và mặt đất cũng đang rung lên!!!

Cậu bé kính viền đậm hoảng hốt đứng phắt dậy.Nhưng đứng cũng ko cững nữa....Ko gian rung lên.....chuung chiêng, vỡ vụn..Những tiếng thét thất thanh từ nhà hàng xóm.Đồ vật rơi vỡ tạo thnàh hàng ngàn âm thanh kì quái...Leng keng....Loảng xoảng.....Ầm ầm...két két......

ĐỘNG ĐẤT!!!!!

Cậu bé sững sờ....

Rồi tất cả tối sập...ko gian vẫn tiếp tục chao nghiêng.....

**********

Cậu bé chat hoảng loạn cực độ.Bạn thân của cậu, cậu bé kính viền đậm đang bị kẹt trong một vụ động đất, khi cậu đang share file nhạc của Endlessly cực hay cho bạn.Có lẽ bạn cậu vẫn chưa kịp nhận file nhạc đó, có lẽ cậu chưa kịp nghe.

Những âm thanh cuối cùng cậu bé chat nghe được là tiếng la hét kêu cứu, tiếng đổ vỡ đồ đạc.Nhưng chẳng có tiếng nói nào của bạn cậu.....

Cậu bé chat đã lục tung tất cả các tờ báo trong thành phố ra vào sáng sớm hôm sau, tìm những bài có viết về vụ động đất.300 ng' còn mắc kẹt.Chỉ mới cứu được 20 nạn nhân....số còn lại xác định đã chết.Cậu bé đeo kính viền đậm nằm trong tập hợp nào??300?20? hay 12??Báo chí ở đây ko đăng cụ thể danh sách.Cậu bé chat ko cách nà biết được.

Cậu tìm đến net.Cậu ko bít nik Y!M của cha mẹ bạn mình( cậu đâu nghĩ là mình phải biết điều đó).Cậu cũng ko biết ng' ta đăng danh sách nạn nhận ở đâu.Ngoài chat, chơi game, load truyện, nghe nhạc, thỉnh thoảng tìm vài thông tin bổ sung cho bai học..cậu đâu biết làm gì nữa??

Cậu ko biết chút gì về bạn nữa.Chỉ có duy nhất 1 thứ khiến cậu nhói cả tim khi onl. Đó là cái nik cái nik của cậu bé đeo kính viền đậm, nó màu xám như đang ngủ dài, giống như khi bạn cậu đang chạy ra ngoài đi chơi, đi học.....

- May co sao ko?Gui offline cho tao nhe...tao lo cho may qua.....

Cậu bé chat vẫn tiếp tục chat như thể cậu biết chăc bạn mình vẫn còn sống, bởi đó là cách duy nhất giúp cậu tiếp tục hi vọng.

*********

- Mấy hum nay ko ngủ hay sao mà mắt thâm thế? - cô bé tóc cột cao đập đạp vào vai cậu bé chat.

- Ko! Busy!

- Mày mà busy gì?

- Tao ko biết....ko bíêt...bạn tao còn sống ko??

Cô bé tóc cột cao im bặt. Cô là bạn thân của cậu bé chat.Cô chưa bao h gặp cậu bé đeo kính viền đậm, dù thỉnh thoảng có nghe cậu bé chat kể. Trong hình dung của cô, đó là một ng' dễ mến, hay cuời và....hơi ngốc 1 chút...

- Rồi ....h sao??- Cô bé lí nhí hỏi

- Tao vẫn chẳng biết gì cả...- cậu bé chat cắn chặt môi ....ngăn thứ chất lỏng mằn mặn đang sắp tràn khỏi mắt - ...nó ko onl....

Rồi cậu chuyển tông như đang nói với chính mình...:" Nó ko lên net ....chỉ là nó ko lên net nữa thôi...nhưng vì sao nó ko lên....nó hay lên lắm mà???Nó chưa nhận file Endlessly mà.Ròi còn nhận file hinh Midou Ban hôn Amenaga tao định send tíêp cho nó nữa chứ"

Cô bé tóc cột cao lắc lắc vai thằng bạn:

- Chắc ko sao đâu.Bên đó ng' ta đang kiếm mà.

- Ừ.!..- cậu bé chat gục gặc đầu, mắt nhắm nghiền.

Ngày nào cậu cũgn chăm chỉ theo dõi chương trình thời sợ quốc tế, đọc báo, lục lọi trên net để theo dõi chuơng trình cứu hộ cứu nạn.Cậu căng mắt ra tìm ai đó deo kính viền đậm màu đen...

*************

" chính phủ nước X ước tính tổn hại từ trận động đất ở thành phố Y lên đến hàng nghìn USD . Trong hơn 300 nạn nhận thì đến bây h chỉ còn có 50 ng' được cứu sống...Số còn lại đã chết trong bệnh viện hoặc còn mắc kẹt trong đống đổ nát. Sau hai tuần xảy ra thảm hoạ..cảnh sát vẫn tiếp tục tím kiếm nhưng hi vọng còn lại rất mong manh...."

Cậu bé chat với tay tắt phụt màn hình ti vi, nằm lăn ra giường, trùm kín chăn lại.....Hai tuần rồi. Ai có thể sống sót dưới đống đổ nát ấy.Cậu với tay lây chiếc laptop, khởi động, và lại onl.Hồi hộp đọc offline message, khi ko thấy offline nào từ cậu bé đeo kính viền đậm...cậu lại tắt máy.Vài h sau lại on tiếp...cậu đã mơ mình nhìn thấy nik chat của bạn mình tỏa sáng trong 1 nụ cuời ấm áp.....Và khi tỉnh dậy, biết đó chỉ là mơ....cậu bé khóc dấm dứt như 1 cậu bé con........

*************

1 tháng trôi qua.....

Kế hoạch cứu hộ đã ngừng. Những bản tin về trận động đất cũng thưa dần.Cậu bé chat kích file nhạ Endlessly trong máy của mình lên.Bản nhạc cậu đã phải load rất lâu từ Gendou.com, chỉ mong được send cho cậu bé đeo kính viền đậm.Bây h thì ko còn ai nghe chung với cậu nữa rồi.Nửa vòng trái đất có thể cùng nhau nghe 1 bản nhạc ...thật tuyệt khi ta có 1 ng' bạn cùng chia sẻ với ta nhiều thứ đến vậy...........

*************

2 tháng...........

tin nhắn cuối cùng:" may con onl day chu??" gửi đi trong vô vọng. Cậu bé chat lôi ra tất cả những gì thuộc về hai đứa.Chiếc vé xem bóng đá, vỏ trai banh bị lủng chưa kịp vá,mấy tấm sticker manga.....những thứ hai đứa cùng chia sẻ trước khi cậu bạn thân đi xa cùng bố mẹ..v.v....Hằng ngày đối mặt với những thứ đó cậu ko chịu nổi.

Cô bé tóc cột cao đến giúp cậu dọn dẹp, đóng vào thùng carton.Cô bé cũng im lặng ko nói gì ...chỉ đôi khi thở dài........Cậu bé chat ko hỉu nó dành cho cậu bé kính viền đậm- ng' bạn cô chưa hề gặp hay là cậu- ng' bạn thân trong lớp..

Cô bé tóc cột cao cầm chiếc laptop lên , ngước mặt hỏi cậu bé chat:

- Còn cái này thì sao hả mày?

Cậu bé chat ngản ng'.....uh cái laptop thì đắt, ko bỏ được.....Nhưng trên nắp laptop là hình sticker hai đứa chụp chung, bàn phím dán hình Hanamichi- chan của hai đứa.từng phím chữ cậu đã kì cạch type cho cậu bé đeo kính từng tin nhắn, cái mail đầu tiên khi cậu cùng bố mẹ chuyển đi...rồi những cuộc trò chuyện xuyên quốc gia, xuyên đêm.Với cậu, laptop cũng chính là một phần của cậu bé kính viền đậm.Voice chat là tiếng nói, webcam là khuôn mặt, và biết bao điều khác nữa.....

- thôi...để tao bán nó....

- Uh!- Cô bé gật đầu, lẳng lặng đặt vào thùng carton.Nghĩ sao, cô bé lại lôi nó trở lại....- thế thì bán cho tao...tao cũng đang cần một cái laptop!!

- thế thì mày cứ cầm!vào tay mày còn dễ chịu hơn là bán cho một ng' dưng.

******************

1 ngày nọ.....

Cậu bé chat đang ngủ, giấc ngủ ko yên kể từ ngày ng' bạn của cậu ra đi.Tiếng chuông điện thoại bỗng réo vang lên.Cậu bé bật đèn, nhìn đồng hồ:1 h sáng.Ai lại gọi vào h này nhỉ???

Cậu nhấc ống nghe lên:

- Alô?

- Mày đấy àh? - giọng cô bé tóc cột cao vang lên ở đầu dây.Gấp gáp!

- Ừ!- giọng ngài ngủ vang lên từ miệng cậu bé chat.

- Tao đang online.

- Mày kêu ao dậy onl luôn với mày àh??

- Ko...tao chỉ muốn hỏi ...nik caubekinhviendam có phải của cậu bạn mày ko thôi?

- Sao??Mày vừa nói cái gì? - cơn buồn ngủ trôi tuột đi đâu mất..Vì sao cô bé lại hỏi câu này??

- Nik của mày vừa nhận đuợc tin nhắn từ nik caubekinhviendam . Tin nhắn:"I'm online"

.............

Cậu bé chat đã cài chế độ remember Y!D mà ko hề nhớ.Cậu đã đưa chiếc laptop đó cho cô bạn của mình.Và cô bạn của cậu, ngày ngày onl băng nik của cậu bạn thân, để thay câu bé nuôi hi vọng về tin nhắn của 1 ng'....Và hy vọng mong manh đã trờ thành hiện thực kỳ diệu......

.................

Ở nơi nào đó trên Trái Đất này.......

Có 1 cậu bé hay chat ngày ngày gửi tin nhắn cho 1 ng' bạn.....

Có 1 cậu bé deo kính viền đậm vừa từ bênh việ trở về đã vội vã lên net....

Có 1 cô bé vẫn nuôi hi vọng về sự sống cho một ng' cô chư hề thấy mặt.Chỉ vì ng' đó rất quan trọng với bạn của cô........

Vì sao ư??

Vì họ là những ng' bạn của nhau......họ mãi mãi là của nhau...

We're online!!!!!! ^.^

Tình bạn online lun lun có thật.....Và chúng ta luôn tin nó phải ko nào??

Người dũng cảm

Căn phòng màu trắng, chân tường được quét thêm một lớp sơn xanh ngọc cao gần bằng đầu gối. Sàn lót gạch tàu, lem nhem dấu giày - cứ như cả tháng rồi chưa ai lau. Tấm rèm ngăn cách phần giường bệnh của nữ đã khá cũ. Vải bị đổ lông, đầy mùi bụi.

Trên trần nhà, cái quạt có từ thập niên 80 kêu rè rè, lừ nhừ xoay những cánh quạt dài rỉ sét. Cửa sổ chỉ mở một nửa, nhìn ra bãi giữ xe đạp. Những con ngựa sắt đủ màu, đứng sát rạt, chen chúc dưới mấy bóng râm ít ỏi của cây bàng già. Gió kêu xào xạc, ngái ngủ. Bây giờ là mấy giờ rồi nhỉ? Phòng này không có đồng hồ. Mà chắc là từng có, vẫn còn một cái đinh to, đen thùi trên tường. Tiếng nhạc từ cái cát - sét vọng ra từ phòng bên. Một y sĩ đang trực ở đó. Hình như là bài của Mỹ Tâm. Nghe hơi buồn.

Đây là trong phòng y tế của trường.

Còn tôi là cô học sinh xin nghỉ một tiết đang nằm trên cái giường bên cạnh cửa sổ.

Tôi luôn nghĩ mình là một sinh vật thất bại. Vì quá yếu ớt. Hồi nhỏ, một lần đi chơi xa với gia đình, mẹ dắt tôi vào một khu chợ địa phương. Phần vì đông người, lại chưa ăn sáng, đi được một lát là tôi lăn ra xỉu. Lúc đó, người tôi mềm nhũn ra như bún, có muốn động đậy một ngón tay cũng không được. Người tôi chạm đất, tôi nghe tiếng mẹ gọi bên tai rồi có ai đó ẵm tôi lên. Có rất nhiều người vây lại, họ nói chuyện lào xào, í ới với nhau. Người ta cạo gió cho tôi, giựt tóc tôi, xức dầu nước xanh ngay dưới mũi tôi. Tôi đau quá, muốn hét lên rằng, để con yên, con chỉ đói thôi mà, đừng làm thế nữa. Phải đến khi có một người cho nước gì ngòn ngọt vào miệng, tôi mới dần tỉnh lại. Mẹ tôi mừng hết biết. Từ đó mẹ luôn bắt tôi ăn sáng và cũng chẳng bao giờ dám dẫn tôi đi đâu xa.

Đó là chuyện hồi nhỏ.

Bây giờ tôi đã 18 - đủ tuổi đi bầu chứ chẳng chơi. Nhưng sức khỏe tôi vẫn cứ vậy. Tôi không thể xách nổi một xô nước từ nhà vệ sinh lên lớp dù quãng đường đâu có bao xa. Tôi không đẩy được quả tạ 2kg xa hơn 3 mét trong giờ thể dục. Mới tháng trước, tôi xỉu giữa đường chạy khi mới chạy hơn 50 mét - trong khi bạn bè tôi đã chạy xong 100 mét từ lâu. Tôi xấu hổ đến chết đi được. Từ hồi cấp 2, tôi luôn tìm ra cách trốn tiết Thể dục. Tôi cố gắng đậu vào lớp chuyên để được miễn Thể dục. Lên cấp 3, tôi giành được suất vé đầu vào đội tuyển cờ vua. Nhưng đến lớp 12, ba mẹ muốn tôi chuyên tâm học hành nên đã nói tôi rút khỏi đội tuyển. Tôi quay về với cơn ác mộng ngày nào, những quả tạ, những đường chạy và những sợi dây giăng cao hơn 1mét 3.

Chiến luôn nói tôi phải tập một môn thể thao nào đó, tập cái gì cũng được. Tôi cũng nghe lời, đi tập Yoga. Rồi cũng bỏ ngang. Nào là mắc học thi, nào là kẹt học thêm, mà thực ra đến chính bản thân tôi cũng không tin mình sẽ khá hơn nhờ những động tác đưa tay lên xuống như thế. Cứ thế mãi rồi đâm lười. Lười mãi cũng quen. Mà có ai đốc thúc đâu. Tôi chỉ thích học. Ngồi vào bàn giải Toán, làm Lý, làm Hóa - tự thách thức mình bằng những bài toán hóc búa. Tôi thích căn phòng yên tĩnh của mình. Chỉ một mình tôi, một cái bàn, một cái ghế, một cái tủ sách. Tôi nghĩ mình đơn giản. Và tôi hài lòng vì điều đó.

Như thế cũng đâu có gì sai. Tôi chỉ là một đứa yếu ớt chứ đâu có ngu ngốc hay dốt nát. Tôi cũng đâu có chanh chua, kiêu ngạo gì. Tôi được mà, phải không?

"Hình như bạn không ưa mình phải không?" - tôi đã hỏi thẳng Thủy như thế, bằng tất cả cố gắng của mình. Thủy ngẩn người ra, cười rồi quay đi. Không ai trả lời câu hỏi đó cho tôi cả. Trong lớp tôi vốn ít nói chuyện, ngoài Chiến ra tôi chẳng chơi thân với ai cả, Thủy lại càng không. Thủy rất hay trêu chọc tôi, nhất là khi phát hiện tôi là đứa yếu ớt như thế nào. Thủy gọi tôi là Ốc Sên. Mỗi lần tôi không tập thể dục mà ngồi nghỉ trong sân, Thủy hay đến, hỏi "Ốc Sên mệt hả, hôm qua lại chạy đua với Rùa sao?". Thủy còn dán tờ giấy "Đệ Nhất Ốc Sên" lên lưng tôi còn tôi vô tình làm cho lớp một phen cười nghiêng ngả. Hôm đó, Chiến nổi khùng lên, xé nát tờ giấy, tôi phải rối rít nói "có sao đâu, vui mà!", Chiến mới thôi ý định gây sự. Tôi chỉ mạnh miệng vậy thôi. Những con người trong lớp tôi, họ thật năng động và khỏe mạnh. Tôi cũng là học sinh đứng nhất nhì trong lớp, nhưng cái bằng khen tôi đem về nhà chỉ là một tờ giấy lạnh lẽo. Tôi không thể so sánh với họ. Ngọc là một lớp trưởng đầy uy quyền, tháo vát. Hương là một cầu thủ bóng đá cực xịn. Còn Thủy là một MC bẩm sinh. Nhìn những người bạn của tôi nhảy vào giữa cuộc - sống - thật sôi động, tôi thấy mình bé nhỏ, lạc hậu như người nguyên thủy sống trong núi đá. Tôi không dám nói chuyện với họ, sợ bị phát hiện mình chẳng biết gì về đội bóng Chelsea, về những con đường trong thành phố hay đơn giản là bánh bò phải ăn chung với cái gì mới ngon. Tôi không theo kịp những câu nói đùa. Tôi thấy mình thừa thãi bên cạnh những con người đầy lửa đó.

Có đúng là tôi rất đáng chán phải không?

Lớp sơn màu xanh rêu trên bệ cửa sổ là thứ duy nhất trông còn mới trong căn phòng này. Tôi lấy mền lau đi lau lại, đến nỗi nó sạch bong, phản chiếu được một khóm mây. Tôi bắt đầu nhìn theo khóm mây đó, xem thử nó có thay đổi hình dạng hay không.

- Bà đang làm gì vậy?

Chiến thình lình xuất hiện, kéo rèm sang một bên. Cái áo thể dục của hắn dính đầy cát.

- Sao áo ông dơ dữ vậy?

- Lớp chơi trò mèo bắt chuột. Tui làm chuột, bị thằng Thịnh bắt được, đè xuống bẹp dí.

Tôi bật cười. Nhìn cách hắn diễn tả cứ như là Thịnh định cán mỏng hắn ra làm bánh tráng.

- Còn bà, lên lớp được chưa, hết tiết Thể dục rồi!

Tôi gật đầu. Ừ, hết tiết thì lên vậy.

Chiến đi trước. Tôi đi theo sau. Vừa ra khỏi căn phòng trắng, hương đất từ mảnh vườn nhỏ bên cạnh đã quyện lấy người bọn tôi. Tôi nhìn sang, những cành lá ướt rung rinh, lấp lánh dưới ánh mặt trời.

Đường lên lớp phải đi ngang qua hai dãy hành lang và một cầu thang. Tôi vẫn đi phía sau cái lưng to lớn của anh bạn. Tôi luôn ngưỡng mộ Chiến. Một con người hoạt bát, vui vẻ và rất tinh tế. Hắn thỉnh thoảng vẫn cằn nhằn sao bà lề mề quá vậy, làm ăn mạnh bạo lên chút coi. Lần nào tôi cũng chỉ cười cười rồi lại... tiếp tục lề mề. Tôi không thể ghét được khuôn mặt thỉnh thoảng lại nhăn như khỉ khi thấy tôi bị cảm. Những lần đó, hắn sẽ than ngắn thở dài, "mắc cái gì mà bà bệnh hoài vậy", sau đó lại í ới gọi tôi, "hôm nay bà đừng có đi xe buýt, tui chở về cho". Tôi luôn cảm ơn sự xuất hiện của Chiến - người thứ ba sau ba mẹ tôi, đã chấp nhận con người tôi. Chiến nói, hắn rất khâm phục tôi - nói một cách thành thật làm tôi đỏ cả mặt, rằng tôi giỏi thật khi mà cơ thể yếu như vậy mà vẫn học xuất sắc hơn người.

- Yến nè! - Chiến quay ra đằng sau - Mai mốt, bà đừng trốn lên phòng y tế nữa. Không hay đâu! Cứ học đại đi, có sao đâu!

- ...

- Thầy biết bà yếu nên chắc không bắt bà tập nặng đâu.

- ...

- Mà bà đừng có ngại gì hết á. Tụi nó chỉ chọc cho vui vậy thôi, chứ không có ác ý gì đâu!

Đầu tôi chợt nảy ra hình ảnh Thủy. Ác ý à? Cứ mỗi lần nghe Thủy chọc, tôi lại ước giá mà mình có thể tan ra thành bọt biển như nàng tiên cá thì hay biết mấy. Sẽ chẳng có ai than phiền hay chê bai bọt biển cả! Tôi đã nghĩ như vậy và kể lại cho Chiến nghe. Hắn chỉ phán đúng một câu: "Bà đúng là khùng!".

Đi từ xa tôi đã nghe tiếng cười nói ồn ào như bắp nổ - chẳng hổ danh lớp ồn nhất trường. Tôi chợt nghe tiếng cười khanh khách của Thủy vang lên giữa mớ âm thanh hỗn độn. Trong một thoáng, tôi thấy rợn cả người. Sao thế nhỉ?

- Tèn ten ten - Thủy nhổm dậy - Í da, "chàng" dẫn "nàng" về rồi kìa!

Tiếng cười rộ lên sặc sụa. Chiến tặc lưỡi nhìn cái lớp đang nghiêng ngả. Hắn không nói gì, đi xuống bàn mình. Tôi cũng về chỗ. Thủy từ dưới vọt lên bục giảng, giơ hai tay lên ra dấu im lặng. Cả lớp bỗng im phăng phắc.

- Kính thưa các đồng chí, hôm nay, tranh thủ những giây phút ít ỏi này, tui xin trân trọng tuyên bố mở một phiên tòa xử vụ kì án "Thiên thần và Ốc sên"!

Cả lớp lại một phen cười ầm lên. Tôi cúi gầm mặt xuống, có cảm giác như có chuyện gì rất kinh khủng sắp diễn ra.

- Đầu tiên, nguyên đơn - Thủy hắng giọng - là Super Tám Thị Hồng - một tràng vỗ tay ầm ĩ - và bị đơn là bạn Hải Yến, tức Ốc sên!

Những tiếng cuối cùng làm người tôi rúng động. Tiếng cười, tiếng vỗ tay như muốn bóp nghẹt tôi. Tôi nép sát tường. Chuyện gì vậy?

- Bây giờ mời nguyên đơn trình bày đơn kiện.

- Thưa chủ tọa - Hồng đứng dậy, cúi chào mọi người - tui kiện như vầy. Bà con, í lộn, các đồng chí ai cũng biết bạn Chiến nhà ta, nickname Thiên Thần, đã 3 năm liền giữ danh hiệu "Mr ban AB", là niềm hãnh diện của lớp ta. Nhưng cũng 3 năm nay, Thiên Thần của chúng ta vẫn chưa có bồ. Lí do là bạn Chiến luôn phải kẹt chăm sóc Hải Yến. Lâu lâu đưa đi học về, xách cặp giùm, mua đồ ăn giùm - mà toàn là mua sữa, rồi kiêm luôn việc kêu Yến về lớp mỗi khi Yến chui lên phòng y tế. Do đó, tui kiện Hải Yến đã làm trễ nãi đường tình duyên của Thiên Thần.

Một tràng vỗ tay như sấm nổ. Tôi nhắm mắt lại. "Con ước gì con là bọt biển. Hãy cho con làm bọt biển đi!". Tay tôi cào liên tục vào tường. Bọt biển. Tôi lẩm nhẩm từ đó trong đầu. Bọt biển. Người tôi nóng ran lên.

Trong tai tôi chỉ còn vương lại âm thanh của gió. Gió rì rào nhè nhẹ bên khung cửa. Mùa này, những cây trong sân trường rụng lá vàng cả sân. Lá rơi, xoay mòng mòng, chấp chới như cánh bướm. Bướm đang bay.

Tiếng gió bị xé toạc ra một cách thô bạo.

Chiến hét lên giận dữ. "Mọi người dừng lại ngay đi!"

***

Khi tỉnh dậy, mẹ nói tôi đã ngủ đúng một ngày. Tôi nằm trong bệnh viện, mặc bộ đồ bệnh nhân trông rất kì khôi và đủ thứ dây nhợ chằng chịt trên người. Một bàn tay tôi bị quấn băng lại trắng toát. Mẹ nói, tôi đã cào tay vào tường đến bật máu. "Máu của con dính đầy trên áo Chiến" - mẹ tôi bảo thế. Phòng bệnh này là phòng đơn, sạch sẽ và sáng sủa hơn phòng y tế nhiều. Giường của tôi không được kê gần cửa sổ. Cửa sổ ở đây thon và dài, được treo rèm trắng có thêu đăng - ten - nhìn xinh xắn như phòng của tiểu thư. Bên cạnh giường có một cái bàn gỗ nhỏ, trên bàn là một bó hoa lớn màu đỏ thắm.

- Mẹ mua hoa hả mẹ? - Tôi hỏi.

- Không phải mẹ. Của Thủy. Là bó hoa xin lỗi.

Tôi không nói gì. Tôi nghĩ mình nên giận một chút nhưng đầu óc cứ trống rỗng.

- Cô bé đó khóc suốt. Nó nói, vì nó ganh tị với con, vì thấy con học giỏi lại luôn có Chiến kè kè một bên. Nó xin lỗi đã làm con ra nông nỗi này. Ba mẹ nó cũng đến. Mẹ giận lắm, định tát nó một bạt tai, nhưng lại thôi. Cũng thấy hơi tội, con à. Lớp con cũng đến. Đông lắm.

Mẹ vừa kể vừa có ý thăm dò. Tôi chẳng thể nghĩ ra một cái gì để nói với mẹ. Tôi nhắm mắt, lơ mơ ngủ.

***

Hôm sau, Chiến đến thăm tôi, đem theo tờ báo mới và một hộp bánh đậu xanh. Hắn lén đưa hộp bánh cho tôi, bảo tôi giấu kĩ, chừng nào thèm thì lấy ra ăn.

- Bà có sao không?

- Sao là sao?

- Thì có khỏe không?

- Khỏe.

- Bà có đi học lại không?

- Đi chứ. Năm cuối rồi còn gì. Nghỉ đâu có được.

- Không, ý tui nói là bà có đi học lại lớp mình không ấy?

Tôi nhìn Chiến, tỏ ý không hiểu.

- Tui nghe ba mẹ bà nói, chắc phải cho bà chuyển trường, hai bác ấy sợ...

Chiến ngừng lại. Hai đứa ngồi im lặng. Tôi quay mặt ra cửa sổ. Một nửa bầu trời xanh ngắt, trong veo. Tôi tự hỏi mấy con chim đâu hết rồi. Hồi sáng, tôi nghe bọn chúng líu ríu với nhau cái gì đó cả buổi. Tôi quay sang Chiến, mắt vô tình chạm phải những cánh hoa đỏ. Màu đỏ rực rỡ và lóng lánh như một nụ cười.

- Theo ông thì tui nên làm sao?

- Tui đâu biết - hắn gãi đầu, bối rối - Tùy bà thôi. Nếu chuyển trường, bà sẽ không phải gặp rắc rối như vầy nữa...

- Tui luôn muốn mình sẽ thật dũng cảm - tôi thì thầm - Thỉnh thoảng, tôi tưởng tượng ra cảnh ông bị người ta đánh, còn tôi lao ra đỡ. Nghe thấy khùng không?

- Khùng quá rồi gì - Chiến chép miệng - tự nhiên lại tưởng tượng ra cảnh tui bị đánh là sao?

Cả hai phì cười. Tôi chỉ cho Chiến thấy bó hoa.

- Của Thủy đó.

- Vậy hả? Con nhỏ đó mua cả hoa nữa sao?

- Ừ. Bó hoa xin lỗi.

- ...

- Theo ông, tui có nên tha thứ không?

Chiến nhìn tôi đăm đăm. Tôi hay nói với hắn là hắn có đôi mắt rất khó hiểu. Vì cặp mắt ấy rất sâu và đen, mọi ý nghĩ bị dìm xuống thăm thẳm.

- Tui nghĩ là bà đã tha thứ cho Thủy rồi phải không?

- ...

- Bà chỉ đang nghĩ là mình có đủ dũng cảm để gặp Thủy không chứ gì?

- ...

- Bà không muốn thành người dũng cảm sao?

Tiếng chim hót véo von làm tôi giật mình quay lại. Không thấy chim chỉ nghe tiếng hót đâu đây rất gần. Rồi nhiều tiếng hót khác vang lên. Ánh nắng thổi tung rèm cửa như muốn lấn át cả ánh đèn trong phòng.

Tôi nhắm mắt lại, hình dung ra mình là con chim bay giữa bầu trời - có lẽ tôi là một con chim sẻ.

- Chiến nè!

- Gì?

- Làm người dũng cảm có khó không?

- Đừng lo, tui sẽ giúp bà mà!

Chú em nhặt được bên đường

"Rầm"! Thế là lại có thêm một nạn nhân nữa do tính lơ đãng của tôi. Ai thế nhỉ? Chà ngày xưa tôi vẫn ao ước hình dung được một bộ xương cách trí thì bây giờ mơ ước ấy đột nhiên trở thành hiện thực. Không hiểu thiệt hại gây ra đến đâu? Eo ôi cái vành xe cong gần thành hình số tám, cái xích tuột trễ xuống, còn cái tay lái quay ngược ra phía tôi cười hềnh hệch. Rõ ràng bố tôi đã hì hụi một buổi chiều tuần trước để tôi không thể phóng quá 50 km/giờ kia mà. Chắc là mình gặp phải đứa xin đểu rồi. Tôi lập tức chuyển nét mặt qua tiêu bản mấy bà chủ phản thịt gần nhà, cố gắng chống nạnh cho giống hắn rồi hét lên âm lượng: "Ê mày đi đứng kiểu gì đấy hả?". Thằng Chí Phèo cuối thập niên 90 lúi húi đang gỡ nốt cái gấu quần mắc chặt vào xích vội vàng ngẩng lên. Trời ơi, mênh mông là mắt. To hệt như mấy cặp mắt trong chương trình thời sự về nạn đói ở Xômali. Nó lập tức bị tiếng hét của tôi chinh phục. "Em e e ... xin lỗi, xe em bị đứt phanh". Tôi liếc mắt nhìn lại cái xe, thì làm gì có phanh mà đứt cơ chứ. Đúng là loại xe ăn vạ. "Mày làm xước sơn xe tao rồi đây này!" (Thực ra tôi đâm một phát nó đã đổ rầm sang bên kia rồi, còn hơi sức đâu mà quệt vào xe tôi cho xước sơn). Nó đột nhiên trở thành lắp bắp: "Em e e ... xin lỗi. Em e e ... đang vội. Chị đợi em e e ... về nhà lấy tiền đền chị".

Ơ ... tiếng ơ vang lên cả trong thanh quảng lẫn trong cái đầu đanh đá của tôi. Trông nó rúm ró tội nghiệp chết đi được. Tôi chúa ghét loại con gái chanh chua, nhưng mà bây giờ tôi không hiểu tôi đang là cái loại gì nữa. Cảm giác má mình nóng lên, tôi vội vàng cúi đầu sau cái yếm xe, vừa ra sức cấu vào cái đèo hàng vừa lẩm bẩm tự trấn an bằng vài câu vô nghĩa: "May quá mình vẫn còn thần kinh xấu hổ cơ đấy ... Mình định tập động tác bụng ở đây hay sao ... Có gì dễ sợ cơ chứ". Hất đầu lên mạnh đến nỗi va đánh cộp vào cái gương, tôi vừa cáu kỉnh xoa đầu vừa dịu giọng: "Thôi xe chị không sao đâu, lần sau đi cẩn thận nhé" rồi leo lên xe phóng đi. Thoát nạn!

Nhưng chưa hết, loay hoay sửa lại cái gương bị lệch tôi bỗng thấy cái dáng lòng khòng đang hì hụi khiêng đống sắt vụn được định nghĩa là xe đạp của nó bên lề đường. Dù sao đấy cũng là "chiến tích" của mình, mà nhỡ nó không có tiền thì sao nhỉ?

Rốt cuộc tôi cũng lôi được cái xe đạp vào một hiệu sửa xe gần đó bất chấp mấy lời phản đối yếu ớt của nó. Trong lúc bác thợ cân lại cái vành xe, tôi cũng tranh thủ ngắm lại nạn nhân của mình. Ấn tượng nhất vẫn là đôi mắt, to và ướt như mắt nai (giá người nó béo lên thì đẹp đấy).

- Em bao nhiêu tuổi rồi?

- Dạ, em ... 17 ạ, - nó lúng túng đáp lời tôi.

- Thế à. - Tôi bỗng trở nên cởi mở. - Chị 20 (tôi khai man lên hai tuổi cho thực sự người lớn, thì đằng nào nó cũng kém tuổi tôi rồi).

Câu chuyện cứ thế trôi đi, giữa những người trẻ tuổi thì thiếu gì những chuyện để hỏi han. Cái xe đã cân vành xong, được thay vài cái nan hoa và thay ít dầu mỡ, phấn khởi kêu ro ro. Thằng bé đón lấy cái xe từ tay tôi. Gọi là thằng bé chứ nó cao hơn tôi chắc 10 phân, cho dù tôi đã cao 1m58 cộng 5 phân giày cao gót. Không thể nào thuyết phục được nó thôi hỏi địa chỉ tôi để thanh toán khoản tiền chữa xe.

- Cố gắng nhớ vậy nhé, 21A phố ....

- Em nhớ rồi. Chào chị. Cám ơn chị.

Ngay hôm sau nó đến nhà tôi. Miệng thì nói "vào nhà đi Lai", nhưng bản thân tôi lại tranh thủ lúc nó loay hoay không biết dựng cái xe vào đâu trong cái sân tứ bề cây cảnh để ba chân bốn cẳng phi vào "xó học tập" của mình làm một cuộc tổng vệ sinh chớp nhoáng.

Nói chuyện với nó mới thấy hay. Tôi như sống lại sự say mê và một chút nuối tiếc cháy lòng với thời học sinh yêu dấu. Còn nó rụt rè như một cô bé lần đầu tiếp chuyện bạn trai, cũng có vẻ thích thú với những câu chuyện giảng đường tôi ba hoa. Rồi chẳng biết thế nào, tôi khoe là đã học đến quyển 5 Streamline, còn nó than thở học tiếng Anh thì dốt mà lại sợ thi tốt nghiệp.

- Thế này Lai nhé, bây giờ thỉnh thoảng qua đây chị kèm lại tiếng Anh cho.

- Thế hả chị?

- Thật chứ.

Từ đó một tuần nó lại lách cách đạp xe đến nhà tôi hai hoặc ba lần. Cái thằng trông thế mà vừa ham học, vừa thông minh. Mỗi tội dạy nó vướng hai cái nạn. Thứ nhất là tôi chuyên môn đọc nhầm từ tiếng Anh sang từ tiếng Pháp quái quỷ của mình. Thứ hai là tôi vốn lười đọc từ, mà nó thì chúa hay hỏi những từ linh tinh. Nhiều lúc cũng đành phải ậm ừ và lo mất "uy tín".

Thỉnh thoảng tôi cũng lân la hỏi chuyện nhà nó:

- Bố em làm gì hả Lai?

- Trước là thợ cơ khí, bây giờ về mất sức mở hiệu sửa xe chị ạ! (Thảo nào đến đây tay nó toàn vết dầu mỡ).

- Thế mẹ em làm gì?

- Mẹ em làm ở hợp tác xã Tiến Lên.

Tôi cũng chẳng hiểu hợp tác xã ấy sản xuất cái gì, chắc cũng chẳng khấm khá lắm. Vì Lai ăn mặc tuềnh toàng quá. Cái xe thì cũ rích, giá có vứt ở chợ Đồng Xuân cũng chẳng ma nào thèm lấy. Cái quần vừa thụng, vừa ngắn, ống cứ nhăn ngược lên, cái áo len hàng chợ và đôi dép mòn vẹt. Thế nhưng lần nào nó cũng để tôi năn nỉ đến gãy lưỡi mới chịu cầm cái gì đó trong đĩa bánh hay đĩa hoa quả tôi mới đem ra mời nó. Nó không hiểu rằng nhìn nó ăn, tôi thấy thích thú gấp mười lần khi chính tôi được ăn những thứ đó.

Quen nó được hai tháng, nhận kỳ học bổng tôi quyết định dành tiền mua vải về may quần áo cho Lai cộng thêm cả một đôi dép tổ ong dày cộp. Hôm tôi đưa cho Lai, mặt cu cậu cứ đần ra. Không hiểu nó thích không, mặc có vừa không. Chắc là có. Ở nhà, tôi là con gái út. Từ bé đến lớn được cả nhà nâng niu chiều chuộng, chứ tôi đã được chiều, được chăm sóc ai bao giờ đâu. Bây giờ tôi mới biết cái cảm giác hạnh phúc khi đem lại hạnh phúc cho người khác cũng ngọt ngào lắm.

Sau cái lần ấy, tôi với nó đã thân lại càng thân hơn. Tôi coi nó như em mình. Chuyện buồn chuyện vui gì cũng đem ra chia xẻ cho nó hết. Tôi hay kể cho nó nghe những câu chuyện nhằng nhịt ở trường đại học và đặc biệt là hay kể xấu mấy anh chàng cùng khóa. "Em biết không, thằng B lớp chị buồn cười cực, trán dô, mắt híp mà cứ tưởng mình là đẹp trai lắm, cứ đến cổng trường lại soi vào gương xe máy chải đầu rõ kỹ". "Thằng H. lớp TM thì cứ tưởng mình có duyên, cứ động có "cái nơ" nào liếc một cái thì tưởng người ta mết mình lắm rồi". Lại còn thằng L "ba phải" nữa chứ, đã lùn còn vắt vẻo ngồi lên cái xe 250 phân khối ...

- Thế theo chị thế nào là đẹp trai?

- Đơn giản lắm, nét mặt biểu hiện cá tính, tất nhiên là phải cá tính tốt.

- Thế chị thích cá tính như thế nào?

- Tính cách đàn ông phải rõ ràng, mạnh mẽ, thông minh ...

- Chị tìm được ai vừa đẹp trai, vừa đàn ông chưa?

- Chị chưa tìm Lai ạ.

Bẵng đi một tháng tôi và nó gặp nhau thưa hơn vì tôi còn bận thi. Nhớ nó ghê. May quá, buổi sáng thi xong môn cuối cùng thì buổi chiều nó đến.

- A, Lai, đi chơi đi, chị khao thi xong.

- Tốt không chị?

- Chưa chết môn nào.

Một lúc sau yên vị trong hàng kem, trịnh trọng nâng thìa kem đầu tiên tôi bảo nó:

- Ê Lai, chị sắp đi làm.

Nó suýt nuốt cả thìa:

- Chị làm gì?

- Bí mật!

- Bí mật, Lai thích quà gì nói trước đi ...

Cái bí mật về nghề tôi giấu Lai chẳng có gì. Tôi đi làm gia sư. Một bà bạn của mẹ tôi mách cho tôi chổ ấy. Học sinh của tôi là một thằng bé học lớp 9, con của một ông giám đốc. Vạn sự khởi đầu nan, nhưng rồi cũng dần dần êm đẹp. Thằng bé cũng ngoan, mỗi tội lười học, chỉ thích kiếm cớ nói chuyện tào lao.

- Chị có em trai không?

- Không chị là út.

- Em cũng thế. Em có một anh trai thôi. Anh em 20 tuổi.

Mãi rồi cũng đến ngày lĩnh lương. Cầm cái phong bì trên tay tôi cứ loay hoay không biết cất nó vào đâu cho phải phép. Lại còn phải ngồi nói chuyện xã giao nữa chứ. Hình như hai bác đang kể về một cậu con trai nào nữa. À chắc là anh thằng Dũng. Mải đối phó với cái phong bì tôi chỉ biết "Vâng vâng, dạ dạ" nghe được vài câu lõm bõm. Anh ta thương em và học giỏi lắm, anh ta đi dạy tiếng Việt cho mấy tay người Úc ... Bỗng giọng bác giám đốc cất cao lên "À đây rồi, vào đây Lai". Lai, tôi còn chưa tiêu hóa hết tiếng ấy thì lại thấy mênh mông là mắt. Mắt đứa nào tròn hơn nhỉ, tôi hay Lai - con ông giám đốc! "Bố em là kỹ sư cơ khí về mất sức mở hiệu sửa xe ... Mẹ em làm ở hợp tác xã Tiến Lên"!

Bà xã viên béo tốt ấy đang tươi cười với tôi từ phía salông bên kia. Và cuối cùng là "anh em 20 tuổi"... Cái phong bì nằm cựa quậy trên tay tôi. Tôi cũng không biết mình làm thế nào nói thêm được vài câu xã giao để rồi cắm cổ ra về.

Mọi thứ quay tròn trong đầu tôi. Chẳng hiểu sao tôi cảm thấy tức giận đến muốn khóc. Tại sao anh ta lại phải giả vờ như thế nhỉ. Để tôi lên mặt dạy dỗ anh ta mấy câu tiếng Anh sai toét mà chắc anh ta phải bấm bụng cười, để tôi dạy anh ta đi xe máy, may cho anh ta mấy bộ quần áo dở hơi, để nhìn tôi phô trương cái kiến thức của mình. Anh ta muốn giễu cợt tôi hay sao.

Về đến nhà đã lại thấy cái mặt đáng ghét chờ ngoài cổng. "Nghe Lai nói đã, Lai không hề biết ..."

Tôi gạt đi, phăm phăm dẫn xe vào nhà, sập cổng một cách hung dữ nhất. Mình đã quý cái tình cảm chị em ấy biết bao nhiêu, còn những anh chàng 20 tuổi mình đâu có thiết.

Tôi trốn không gặp mặt anh. Khoảng cách 3 năm chuyển từ 17 tuổi lên 20, từ em lên anh, từ một tình chị em thắm thiết thành không còn gì cả. Nhưng trốn cũng chẳng được, mấy hôm sau anh ta đến tìm tôi ở lớp.

- Em đừng vô lý thế.

- Thế muốn gì, muốn học tiếng Anh tiếp à?

- Muốn chơi tiếp, làm em cũng được.

Vì đôi mắt mênh mông của anh, hay vì cái gì tôi không biết, chúng tôi lại tiếp tục chơi với nhau. Dù sao đi nữa tôi vẫn còn bao nhiêu thắc mắc. Nhưng đáp lại những cái "tại sao, tại sao" vô tận của tôi chỉ là nụ cười đáng ghét của anh. Chỉ có duy nhất một điều được giải đáp.

- Anh chơi với em làm gì, để cười giễu em phải không?

- Nghe anh nói đây. Hồi bé, anh nghĩ cuộc đời đẹp như một cuốn tiểu thuyết. Khi lớn lên, anh hiểu rằng giữa đời thường và tiểu thuyết là một khoảng trống mênh mông. Em đã đến, biến cuộc đời thành tiểu thuyết, lấp đầy khoảng trống ấy bằng đôi mắt của em. Chao ôi! Tôi cũng bắt đầu tin cuộc đời là một cuốn tiểu thuyết ... trinh thám.

Vạch phấn

Suốt một học kỳ,lớp 12F luôn đứng cuối bảng thi đua thành tích của toàn trường.Điều đó khiến cô Phiến-giáo viên bộ môn Văn kiêm chủ nhiệm- vừa tức giận vừa lo lắng,quyết định chỉnh đốn nội bộ được cô gấp rút tiến hành.Vì thế,buổi học hôm nay có ý nghĩa đặc biệt,giờ sinh hoạt được biến thành hội nghị của lớp.Tất nhiên,đi đôi với việc chỉnh đốn luôn kèm theo những biện pháp mạnh nhắm vào đối tượng cá biệt.Kha là một trong số đó.

Kha vốn thường xuyên có tên trong sổ đầu bài với những tội danh như:đi học trễ,không thuộc bài,gây mất trật tự trong lớp,...cho nên,dẫu cán bộ lớp không báo cáo,cô chủ nhiệm vẫn có thể nhận diện..Cô quyết định chuyển Kha từ bàn cuối đến vị trí đầu bàn giữa lớp.Đối với Kha ,đấy thật sự là một tai nạn.

Những vấn đề khác cũng lần lượt được quyết định trong hội nghị.

Kha lầm lũi bước tới chỗ ngồi mới.Tay cầm quyển vở,Kha vừa hất nhẹ cô bạn bên cạnh xích vô trong vừa lẩm bẩm:

-May mà chưa phải bàn đầu.

Có lẽ điệu bộ của Kha hơi ngổ ngáo nên mặc dù chỗ trống đã đủ rộng,Nhiên vẫn khẽ lùi vào trong một chút.Kha ngồi xuống vặn vẹo,vươn vai.Sau khi cảm thấy thoải mái,Kha quay qua nhìn Nhiên.Mắt Kha đang chăm chăm thì bị Nhiên phát hiện nhìn lại.

-Nhìn gì vậy?-Kha nhướng mày hỏi.

Nhiên im lặng quay đi.Đối với Kha,Nhiên vừa lạ vừa quen:quen vì học cùng lớp và thỉnh thoảng Nhiên hay phát biểu nên nhớ tên,lạ vì Kha chưa tiếp xúc trục tiếp bao giờ.

Thầy Luận-giáo viên bộ môn Sinh vật -bước vào lớp.Buổi học bắt đầu.

-Lùi vô chút nữa.-Kha nhích lại gần Nhiên.

-Thưa thầy,-Nhiên đột nhiên đứng lên-bạn này không cho em ngồi ở đây ạ!

-Chuyện gì thế!Bạn nào?

-Em không biết tên ạ!

-Thưa thầy,-Kha vợi đứng lên-em chỉ muốn bạn ấy lùi vào một chút.

Giọng thầy Luận nghiêm nghị:

-Đề nghị các em trật tự học tiếp.

Nhiên lặng lẽ ngồi im.Thỉnh thoảng,Kha lại với sang mượn sách,mượn thước...Mặc!Nhiên dăm đăm nhìn lên bảng.

Sáng hôm sau,Kha vừa bước vào vị trí đã thấy một vạch phấn rất đậm và thẳng kẻ dọc trên mặt bàn,đồng thời ,một cuốn sổ nhỏ để sẵn trong hộc bàn ghi hàng chữ nắn nót:''Nữ quốc sơn hà nữ giới cư.Cớ sao...?''Kha viết tiếp vào đó rồi đưa lại.Vì đang trong giờ học,với lại,Nhiên nhất định im lặng nên câu chuyện giữa họ nằm gọn trong cuốn sổ nhỏ,toàn những câu gãy gọn không theo quy tắc ngữ pháp nào cả:

-Chữ xấu,không đọc được.

-Hòa bình,hợp tác,cùng phát triển...

-Không hiểu.

-Chiến tranh lạnh hả?

-Cái giọng phỉnh phờ,ai mà ưa.

-Nhiều người còn muốn được phỉnh phờ...

-Như thế ở đây đừng có trách.

-Đây không gì ngoài mục đích hòa bình cho thế giới.

-Lý do to hơn mục đích.Mong sao chiến tranh để con trai các người chết hết đi.

-Đừng nói dại,lúc muốn tìm không được.

-Ba đồng một mớ...

-Như vậy đắt hay rẻ?

-Đắt!Con trai các người giá trị chỉ bằng cục đất sét.

-Nhưng con gái lại là cái xương sườn của cục đất sét ấy đấy.

Nhiên giật nhanh cuốn sổ cất vào cặp.

Ngày kế tiếp,Kha đến lớp thấy vạch phấn được kẻ đậm lại như cũ nhưng không có cuốn sổ nhỏ.Hôm sau,hô sau nữa vẫn thế.

Thứ hai đầu tuần.

Sau giờ chào cờ,Kha nhanh chân bước vào lớp.Nhiên vào sau,thấy Kha đang ngồi sẵn ở đầu bàn,Nhiên đi vòng phía trong vào chỗ.Trên bàn,Nhiên không còn thấy vạch phấn,Kha gác cùi tay sang hẳn vết vạch cũ trong khi mắt ngó lơ đễnh,vẻ mặt rất vô tư lự.

Tiết học Văn mở đầu bằng việc kiểm tra bài cũ,cô Phiến gọi Kha đầu tiên.Kha cầm vở bước tới bàn giáo viên.Sau vài phút trả lời các câu hỏi của cô,Kha quay về chỗ đã thấy vạch phấn được kẻ lại y như cũ:rất đậm và thẳng.Kha tỏ thái độ...Đã mấy ngày nay không có trò gì vui nhộn.

-Cho mượn thước.-Kha khẽ hỏi.

Nhiên lấy thước đặt trên vạch phấn.Kha cầm thước và dùng thun buộc viên phấn vào đầu thước làm thành cây bút.Kha với đầu thước sang phía bên kia vạch phấn hí hoáy vẽ.Chỉ sau vài nét,trên mặt bàn hiện lên bức họa rất rõ và sinh động:một anh chàng lực sĩ đỡ tảng băng khổng lồ,trong khi miệng đang cố ăn hết tảng băng đó.

-Nhìn nè!

-Nhiên khẽ liếc qua.một tiếng hắt xì của Nhiên vang lên rồi lại im bặt.

-Tặng luôn cây thước này làm kỉ niệm nghe!-Kha giở giọng cùn.

Nhiên lặng thinh giở cặp lấy cây thước gỗ được đánh vẹc-ni bóng loáng cất kĩ trong ngăn nhỏ ra kẻ bài.

-Tặng cây thước đó cũng được.-Kha đưa câ thước nhựa đặt lại trên vạch phấn.

Giọng cô đang giảng bài say sưa.Kha vẫn trì níu:

-Đổi một câu lấy ba bò chín trâu.

-...

-Ao sâu cá mè.

-...

-Con sâu trên tóc nè!-Kha đưa tay chạm nhẹ vào tóc của Nhiên.

Như một phản xạ,Nhiên giơ cây thước gỗ đang cầm trên tay vụt thẳng ra phía sau.Một tiếng ''Á!'' vang lên chấn động cả lớp.

-Gì thế?-Cô Phiến hỏi.

-Vết bầm trên cạnh bàn tay Kha lõm sâu,chỉ một lát sau nó phồng to lên.

-Thưa cô,em bị kẹp chân ạ!-Kha vừa xoa tay vừa trả lời.

'' Thì ra có bốn chân '',Nhiên khẽ cười thầm.Từ lúc đó đến hết buổi học Kha im bặt.Trước khi tan học,Nhiên quay lại:

-Ai bảo đưa tay qua vạch.Có sao không?

-Cảm ơn.

Hôm nay thứ Bảy.

Kha mượn Nhiên cuốn sách nhưng chị gấp lại để trên bàn.Suốt buổi học,Kha cứ thắc ta thắc thỏm.Nhiên cũng ngờ ngợ cảm thấy điều gì đó nhưng vờ như không để ý.Sau giờ sinh hoạt lớp,Kha đứng lên ra về trước.Nhiên cẩn thận xắp xếp lại sách vở,bút thước,đồng thời đưa tay với cuốn sách lúc nãy đưa Kha mượn.Nhiên chú ý thấy dưới bìa sách cồm cộm,Nhiên vừa lật ra thì:

'' Soạt! ''.Một con vật thuộc loài bò sát đầu xanh lè,thân màu nâu sám,đuôi rất dài,phía trên cổ có bờm hình răng cưa,...Nó động đậy,sau đó chạy quanh quẩn trên mặt bàn trước mặt Nhiên.Ngay lập tức,Nhiên đờ đẫn và không còn biết gì nữa.Mọi người xung quanh chỉ kịp thấy Nhiên ngã gục lên bàn rồi lăn xuống ghế.Những nỗ lực cấp cứu tạm thời đều vô hiệu,Nhiên nhanh chóng được đưa vào bệnh viện.

Trưa chủ nhật.

Chợt thức giấc,Nhiên chưa kịp gọi ai đã thấy Kha ngoài cửa,Nhiên nhắm mắt lại.Suốt một ngày nằm trong phòng hồi sức,Nhiên đã thấy khoẻ.Lúc sáng,nghe mọi người kể lại cả đêm qua Nhiên lúc tỉnh lúc mê.Nhiên biết hiện mọi người đang ở ngoài hành lang để mình Kha bước vào.

Kha nhẹ nhàng ngồi trên chiếc ghế đặt cạnh đầu giường.Nhiên cảm nhận được từng động tác của Kha.Không khí bỗng trở nên nặng nề.

-Nhiên!-Kha hồi hộp lên tiếng-Bây giờ mình có xin lỗi thì cũng vô nghĩa phải không?

-'' Vô lí thì có ''.

-Mình có đem bài kiểm tra môn Văn đến cho bạn nè!Điểm của bạn cao lắm đó,chỉ sau mình...

-'' Vậy mà cũng nói ''.

-Lần đầu tiên được điểm cao môn Văn mình mừng lắm,đọc thuộc luôn.Cũng nhờ mình để ý chuyện học hành hơn trước đây...

-'' Thế này mà còn thuộc được cơ đấy! ''.

-Mình đâu có ý định trêu tức bạn,tại ngày đầu tiên ngồi cạnh,bạn nhìn mình cứ như nhìn một sinh vật lạ nên mình mới bắt chuyện.Chẳng lẽ học cùng lớp mà ra vẻ không quen biết,thậm chí bạn còn không biết tên mình...

-'' Cây thể thao của trường,khác lớp còn biết nữa là...Nói vậy mà cũng cho là thật ''.

-Làm sao mình biết bạn bị yếu tim.Mà cái lần bạn vụt mình ấy,sao không có chuyện gì xảy ra...

-'' Ai mướn ngồi cạnh.Chẳng lẽ bị gì cũng phải thông báo.Còn mấy cây thước nặng hơn nữa đó ''.

-Hôm ấy nghe bạn hỏi:'' có sao không? '' tự nhiên tay hết đau.Nhưng dù đau vậy chứ đau nữa cũng đâu bằng những lần mình trượt ngã trên sân tập thể thao.Bây giờ mình rất muốn nói xin lỗi...Bạn ráng mau bình phục để đi học lại,bài vở mình viết giùm cho.

-'' Chữ xấu ai mà thèm nhờ.Khoẻ rồi,khỏi lo''.

-Cuối cùng mình cũng xin nói thật,đó chỉ là con thằn lằn,nó ăn sâu,ăn muỗi chứ có đâu...

'' Ai lần đầu thấy mà chẳng thế,trông mà phát khiếp.Sao không đưa luôn Khủng long vào lớp''.

-Mình có đem theo đây...

Đang nằm im,Nhiên bật dậy hét lên:

-Không được đem nó vào đây.

Bạn nói sao?Bạn tỉnh rồi hả?

-Không được đem con thằn lằn gì đó vào đây.-Nhiên lặp lại.

Kha chợt hiễu ra vội vàng phân bua:

-Mình tặng bạn cái này...

Kha nhẹ nhàng rút bức tranh màu nước trong cặp ra đưa.Nhiên liếc mắt nhìn Kha rồi cầm bức tranh ngắm nghía:bức tranh vẽ một con khủng long khổng lồ đứng giữa cánh rừng thời tiền sử.

-Tranh ai vẽ thế?-Nhiên hỏi.

-Mình tự vẽ..-Kha dè dặt-Thế nào,có sợ không?

-Rất đẹp là đằng khác.

Các bạn biết không,câu chuyện giữa họ còn rất dài,nhưng vì mình trót lấy tên truyện là '' Vạch phấn '',mà từ sau tai nạn của Nhiên,cái vạch phấn rất đậm và thẳng ấy không còn xuất hiện trên mặt bàn nữa,nên mình sẽ dừng câu chuyện ở đây.Mình chỉ xin kể thêm một chút nữa về họ:

Cho đến bây giờ,Nhiên còn giữ rất kĩ cuốn sổ họ chuyền qua chuyền lại dạo nọ,phần sau cuốn sổ còn có thêm những câu đối đáp rất dài và đúng ngữ pháp,thậm chí còn có cả thành phần phụ của câu,xen vào đấy còn có những bài thơ ngắn cũng hay hay nhưng chưa xuất hiện trên sách báo nào cả.

Hai người trẻ lan man cuộc đời

Đừng trở mình như vậy nữa. Khó ngủ lắm sao?

- Không biết. Tự dưng thèm nói quá mày ạ...

- Tưởng gì chứ lắng nghe là một công việc không khó. Tao sẵn sàng đây! Mày có gì thì cứ rút ra mà nhét hết vào tao, tao chứa tiếp cho. Giữ nhiều nặng đầu lắm.

- Mày lúc nào cũng tốt với tao... Sáng nay tao lại gặp nó.

- Thùy à? Hữu duyên thiên lý...

- Vô duyên thì có! Tao không muốn như thế này chút nào. Tao không thể cảm thấy an tâm khi tao chưa thể dứt bỏ được tất cả. Mà làm sao có thể dứt bỏ được phải không Thuận? Quá khứ đâu phải là món hàng cứ trả lại là xong.

- Mày có vẻ nghiêm túc!

- Ừ. Tao mệt lắm rồi, không còn sức để đùa nữa đâu. Lắm lúc tao còn thấy hoảng loạn. Có lẽ tao bị ám ảnh. Nhưng ám ảnh cái gì hay cái gì ám ảnh thì... tao không biết! Tao đâu có làm gì sai phải không Thuận? Bây giờ tao phải làm gì cho Thùy để mọi chuyện trở về như xưa, trở về cái lúc mà bản thân tao chưa biết, chưa cảm và chưa nhìn thấy một cái gì đẹp đẽ. Cái sự chán chường vì không biết gì xem ra lại dễ chịu hơn là dằn vặt vì phải biết quá nhiều thứ.

- Đừng trầm trọng hóa vấn đề như thế. Thật ra tao cũng không biết khuyên mày gì bây giờ. Đã nhiều lần tao nói rồi, mày cứ để mọi thứ như lúc trước, bình thường thôi. Rồi đâu sẽ vào đấy. Đừng suy nghĩ nhiều. Khi cố quên là khi lòng càng nhớ thêm.

- Nhưng tụi tao cứ giáp mặt nhau hoài thế này. Không muốn cũng không được. Thùy chẳng thèm nhìn tao, chẳng thèm buông một lời chào hỏi. Có dửng dưng, có tàn nhẫn và lạnh nhạt với tao quá không? Tới giờ tao vẫn chẳng thể hiểu tao đã gây ra chuyện gì. Một cuộc yêu đương thôi mà nặng nề tới vậy ư? Giá như tao biết chuyện sẽ tồi tệ như vầy.

- Mày biết thì có thay đổi được gì chăng? Một đứa con gái chia tay mà thanh thản như vậy thì không hợp với mày đâu. Mày cái gì cũng phải day dứt. Đúng mày không làm gì cả, nhưng giá mày làm một cái gì đó thật to tát thì chuyện bây giờ chắc là đã thú vị hơn nhiều rồi!

- Mày đừng nói vậy, biết đâu có chuyện gì thì sao! Khoan vội trách...

- Mày mê muội rồi Hữu à. Mày đâu phải là một đứa tệ. Đẹp trai, thông minh! Sao lại bi lụy vì một con nhỏ như thế? Tình yêu... ôi trời, tao thấy nó giống như một thứ thuốc nhuộm, làm con người ta thay đổi về mặt hình thức! Mày không còn là mày khi mày rồ dại vì yêu nữa Hữu à! Mày đang nghĩ gì, tao biết chứ. Mày tiếc phải không? Có thể mày gấp gáp quá. Mày ngộ nhận tình cảm của nó qua cái thái độ mà nó dành cho mày. Chắc là...

- Ừ, có thể, Thùy đối xử với ai cũng vậy. Và tao là một thằng hay tưởng tượng, bệnh mất rồi, tưởng tượng đã di căn thành ảo tưởng rồi! Nhưng bây giờ tao chỉ muốn làm bạn thôi, không được sao? Không là gì của nhau thì cũng đừng hờ hững với nhau như vậy chứ? Dù gì tụi tao cũng đã từng có một khoảng thời gian tuyệt vời bên nhau. Tao vẫn tin đó là tình yêu mày ạ...

- Đúng! Tao thừa nhận, khi đó tình yêu phủ lên mày một lớp màu sáng sủa nhất. Nhưng mày cũng đã từng bỏ rơi Thùy sau những hạnh phúc đó, mày không nhớ sao?

- Không phải là bỏ rơi, tao chỉ muốn kiểm tra lại tình cảm thật sự của mình, với lại năm đó tụi tao còn phải dành thời gian cho chuyện học!

- Mày nhìn lại cuộc sống này đi Hữu, có nhiều thời gian để mày làm những cuộc thử sai lắm sao? Mày đang đi mua quần áo hay đang sống một cuộc sống của chính mày? Hữu à, Thùy đã từng bị bỏ rơi, và tao nghĩ cái mặc cảm đó trong nó lớn lắm, càng lớn hơn nữa khi mày quay lại... Mày đã vứt bỏ rồi nhặt lên như thế, chẳng phải cũng nhẹ nhàng lắm sao?

- Tao có lỗi. Nhưng thà khi tao ngỏ lời lại, Thùy cứ chửi mắng tao, hay cứ khóc lên nức nở để tao biết mình sẽ phải ôm lấy Thùy hay an ủi, hay biện minh, hay khóc cùng Thùy, còn đằng này... Thùy đã miễn cưỡng nhận lời để rồi không chịu nổi và quay đi, Thùy không tát vào mặt tao mà giội một gáo nước lạnh vào tao đấy Thuận à. Một cách cư xử hơi bị thông minh nhỉ?

- Mày đi mà hỏi nó. Nhưng tao nghĩ bấy nhiêu là quá đủ, mày bình tâm lại đi. Cuộc đời này còn biết bao điều đáng tận hưởng. Ngừng tưởng tượng mà thực tế lại chút nữa xem. Theo tao, thực tế nào có gì là xấu, đôi lúc nó mang đến lạc quan cho người ta. Chứ còn sống một cuộc đời lãng mạn và nhìn thấy cái gì cũng lý tưởng như mày thì... mày sẽ trở thành kẻ điên của thời đại mất thôi. Hình như mày sống là để yêu hở Hữu? Điều này nghe thật đẹp nhưng cũng thật giả tạo. Có thể tình yêu sẽ mang đến cho con người ta một sức mạnh gì đó về mặt tinh thần, nhưng cũng chính nó sẽ dìm con người trong một đại dương bi lụy.

- Giá mà tao được như mày! Mày lúc nào cũng nhìn cuộc đời bằng một cặp mắt giản đơn, tỉnh táo và vì vậy mà mày luôn tìm ra được con đường đi ít chông gai nhất!

- Như tao? Như tao thì có gì hay ho mà mày muốn? Rỗng tuếch thì mới lạc quan được như vầy đấy mày ạ. Mục ruỗng... Cuộc sống phải lấp đầy bằng cả niềm vui và đau khổ thì mới có nghĩa là cuộc sống, hiểu không? Còn tao, chỉ có niềm vui thôi - niềm vui nhiều quá, lạc quan nhiều quá đến mức bão hòa và làm cho tao cảm thấy no nê, chán ngán. Có một cảm giác giả tạo cứ dâng lên tới tận cổ mỗi lần tao muốn nhìn đời khác đi...

- Lẽ nào hạnh phúc quá cũng là một bất hạnh ư?

- Biết đâu đấy. Nhưng thôi, đó là một câu chuyện khác. Khuya rồi...

Chúng tôi là những thằng ngu

Khi tôi bước tới lớp, tôi nghe thấy tiếng bàn ghế gãy. Trong một góc phòng tôi thấy một học sinh đang đè một đứa khác xuống sàn nhà. "Nghe này, thằng ngu kia!" đứa nằm dưới hét lên. "Tao cóc thèm để ý đến con em gái của mày đâu!"

"Mày đừng có đụng vào nó, mày nghe tao chứ?" đứa ở trên hăm dọa.

Tôi yêu cầu chúng không đánh nhau nữa. Bất ngờ cả 14 cặp mắt nhìn thẳng vào mặt tôi. Tôi biết trông tôi không có vẻ gì là thuyết phục cho lắm. Cả hai tên gườm gườm nhìn nhau và nhìn tôi rồi đi từ từ về chỗ ngồi. Vào lúc đó, giáo viên phòng bên cạnh ló đầu vào phòng, hét bọn học trò của tôi ngồi vào chỗ, im lặng và nghe lời tôi. Tôi cảm thấy mình thật bất lực.

Tôi cố gắng dạy theo giáo trình đã soạn nhưng chỉ gặp những khuôn mặt gườm gườm cảnh giác đề phòng. Khi hết giờ, tôi giữ cậu học trò đã gây ra vụ đánh nhau. Cậu ta tên là Mark. "Thưa cô, không nên phí thời gian với tụi em," cậu ta nói. "Tụi em là những thằng ngu." Và Mark rời khỏi phòng.

Lặng người đi, tôi rơi mình xuống ghế và bắt đầu suy nghĩ xem tôi có nên trở thành giáo viên hay không. Có lẽ cách giải quyết tốt nhất là nên từ bỏ? Tôi tự nhủ sẽ cố một năm rồi sau khi tôi lập gia đình vào mùa hè tới tôi sẽ làm điều gì đó có ích hơn.

"Tụi nó quậy cô phải không?" Đó là người giáo viên đã vào lớp tôi lúc nãy. Tôi gật đầu.

"Đừng có suy nghĩ nữa," anh ta nói. "Tôi dạy chúng trong những lớp phụ đạo vào mùa hè, và hầu như chắc chắn tụi nó sẽ không tốt nghiệp nổi. Đừng có phí thời gian với bọn này."

"Ý anh là sao?"

"Chúng sống trong những túp lều ngoài đồng. Chúng là những lao động nay đây mai đó. Chúng chỉ đến trường khi chúng thích thôi. Đứa trẻ thứ hai đã quấy rối em gái của Mark khi chúng đi hái đậu chung. Tôi đã phải la chúng vào bữa trưa. Cứ phải giữ chúng im lặng và làm việc. Nếu chúng gây ra điều gì, cứ kêu tôi."

Khi tôi lấy đồ ra về. Tôi không thể nào quên được hình ảnh khuôn mặt của Mark khi cậu ta nói "Chúng em là những thằng ngu." Thằng ngu. Từ này cứ vang lên trong đầu tôi. Tôi quyết định tôi phải làm điều gì đó thật mạnh mẽ.

Vào buổi chiều hôm sau tôi bảo với người đồng nghiệp của tôi đừng vào lớp tôi nữa. Tôi cần điều khiển những đứa trẻ này theo cách của tôi. Tôi quay lại lớp và nhìn vào mắt từng học sinh. Rồi tôi bước tới bảng và viết ECINAJ.

"Đó là tên của tôi," tôi nói. "Các em có thể nói cho tôi biết đó là gì không?"

Bọn trẻ nói rằng tên của tôi "kỳ cục" và chúng chưa bao giờ thấy một cái tên như vậy. Tôi lại bước tới bảng và viết chữ JANICE. Nhiều đứa nhỏ bật kêu lên và chúng nhìn tôi vui vẻ.

"Các em nói đúng, tên của tôi là Janice," tôi nói. "Tôi bị thiểu năng đọc, nghĩa là chứng đọc khó. Khi tôi bắt đầu đi học, tôi không thể viết tên của tôi chính xác. Tôi không thể đọc chữ và các con số thì bay mất tiêu khỏi đầu tôi. Tôi bị đặt biệt danh "Đứa ngu". Đúng vậy đó - Tôi đã từng là một "đứa ngu". Bây giờ tôi vẫn còn cảm giác được những âm thanh khủng khiếp đó và sự xấu hổ của mình."

"Vậy sao cô thành giáo viên được?" một đứa trẻ hỏi.

"Vì tôi ghét những biệt hiệu đó và tôi không ngu si và tôi rất ham học. Lớp học của chúng ta cũng vậy. Nếu các bạn thích biệt danh "thằng ngu", các bạn không cần ở đây. Hãy đổi qua lớp khác. Không có ai ngu ở trong lớp này."

"Tôi sẽ không dễ dàng với các em," tôi tiếp tục. "Chúng ta sẽ làm việc và làm cho tới khi các em nắm bắt được. Các em sẽ tốt nghiệp và tôi hy vọng một số em sẽ vào được đại học. Đó không phải là chuyện tếu - đó là một lời hứa. Tôi sẽ không muốn nghe từ "ngu" một lần nào nữa. Các em có hiểu không?"

Bọn trẻ dường như ngồi nghiêm chỉnh hơn.

Chúng tôi làm việc rất chăm chỉ và tôi bắt đầu thực hiện được một phần lời hứa. Đặc biệt Mark là một đứa trẻ rất thông minh. Tôi đã nghe cậu ta nói với một đứa khác "Cuốn sách này rất hay. Chúng tớ không đọc sách trẻ con ở đây." Cậu đang cầm cuốn sách "To Kill a Mockingbird".

Tháng ngày trôi qua, và sự tiến bộ thật tuyệt vời. Một ngày kia Mark nói với tôi "Mọi người vẫn nghĩ chúng em ngu vì chúng em hay nói sai ngữ pháp." Đó là thời điểm tôi chờ đợi. Từ lúc đó chúng tôi học chuyên sâu về ngữ pháp, bởi vì bọn trẻ muốn thế.

Tôi thật sự tiếc nuối khi thấy tháng Sáu tới, bọn trẻ đang muốn học thật nhiều. Tất cả học trò đều biết tôi sẽ lập gia đình và dời đi xa. Tôi thấy rõ bọn trẻ xúc động mỗi khi tôi nhắc đến điều đó. Tôi vui vì thấy chúng yêu mến tôi nhưng lại sợ rằng chúng sẽ buồn giận khi tôi ra đi.

Vào ngày cuối cùng của năm học, khi tôi đến trường, thầy giám thị gọi tôi khi tôi vừa bước vào cổng trường. "Xin cô vui lòng đi theo tôi," ông nói một cách nghiêm khắc. "Có chuyện trong phòng học của lớp cô." Ông thẳng bước đi về hướng lớp học. Điều gì đây? Tôi lo lắng.

Thật tuyệt vời! Bọn trẻ đã lấy sơn phun lên từng góc tường những bông hoa, từng bó hoa trên bàn mỗi đứa và một bó hoa lớn trên bàn tôi. Bọn trẻ làm thế nào mà được nhỉ? Tôi suy nghĩ. Hầu hết bọn chúng đều rất nghèo đến mức phải xin trường trợ cấp cho quần áo ấm và thức ăn.

Tôi bật khóc, và bọn trẻ khóc theo tôi.

Sau đó tôi mới được biết bằng cách nào bọn chúng làm được như vậy. Mark làm thêm trong một tiệm bán hoa vào cuối tuần đã thấy rất nhiều phiếu đặt hàng của các lớp khác. Cậu ta đã kể lại cho bạn bè nghe. Quá kiêu hãnh để có thể chấp nhận bị coi là "nghèo", Mark đã hỏi người chủ tiệm xin những bông hoa dư còn lại. Rồi cậu đến nghĩa trang kể về một giáo viên đang chuẩn bị đi xa. Người ta đã giữ lại cho cậu những giỏ hoa.

Đó không phải là điều cuối cùng bọn trẻ làm cho tôi. Hai năm sau, cả 14 học sinh đã tốt nghiệp, và 6 đứa đã đạt học bổng vào đại học.

Hai mươi tám năm sau, tôi đang dạy ại một trường rất nổi tiếng không xa nơi trường cũ. Tôi được biết Mark đã lập gia đình với người cậu yêu từ đại học và trở thành một nhà kinh doanh tài giỏi. Và thật bất ngờ, ba năm trước đứa con trai của Mark đã lại học trong lớp tôi dạy.

Đôi lần tôi bật cười khi nhớ lại ngày đầu tiên đi dạy. Nghĩ đến việc tôi muốn bỏ nghề để làm điều gì đó tốt hơn!

Thức dậy lúc 3 giờ sáng

một lần, tôi thử thằng Cân. Điện thoại cho nó lúc 3 giờ sáng, kêu đến ngay đi, tao đang buồn gần chết ở quán rượu mực. Điện thoại xong tôi tắt máy, vào giường ngủ tiếp. Mấy hôm sau vẫn không thấy nó gọi chửi bới gì. Tôi thì bận lằng nhằng việc này việc nọ cũng không gọi cho nó. Chương gọi tới hớt hải phân trần: Tao đi công tác mới về, không biết thằng Cân phải nằm bệnh viện. Tôi hơi nhột: Viện nào? Bao giờ? Ba hôm rồi, bị đụng xe. Thằng điên này không hiểu sao đêm hôm vẫn còn mò mẫm lòng vòng ngoài phố bị bọn tổ lái huých vào. Chương thở dài mệt mỏi.

Tôi hoang mang vào viện. Cân nằm gác chân bó bột lên thành giường:

- Tao loanh quanh mấy vòng phố không tìm ra mày?

- Đ.mẹ - Tôi tức lộn ruột, lòng đầy ân hận - Tao đùa mày đấy.

- Ê, tao tưởng mày đang lên cơn trầm cảm cần tao tới cứu.

Tôi ngồi phịch xuống ghế, lòng đầy chán nản. Cân nhịp nhịp cái chân không gãy: ở bệnh viện cũng hay lắm. Các em rất xinh và vô trùng. Tôi bật cười. Phong cách Hemingway đây: gãy chân nằm bệnh viện và yêu cô y tá. Tôi thấy tội lỗi của mình vơi đi được một chút. Căn phòng thằng bạn tôi nằm chẳng có vẻ gì là phòng bệnh viện trừ sự hiện diện của cái chân bó bột. Tranh tĩnh vật treo trên tường, nhạc Chopin, hoa trên bàn. Chắc chắn là cô y tá phải đẹp rồi. Cân khoái chí: tự nhiên được hưởng thụ. Bảo hiểm trả hết mà. Mày thấy chưa, cứ chê tao đi làm thuê!

Tôi và thằng Chương và thằng Đinh nữa luôn gọi thằng Cân là "tên làm thuê chuyên nghiệp". Nó có thể giải thích rất rành rọt cho ba thằng chúng tôi biểu đồ Elliot xu hướng lên xuống và sự điều chỉnh của thị trường chứng khoán. Cân rất hiếm khi sai lúc dự đoán cổ phiếu nào sẽ lên giá, cổ phiếu nào sẽ giảm giá. Nhưng Cân không hề chơi cổ phiếu. Cân làm đúng nghiệp vụ của nó: phân tích tài chính. Cái đầu tính nhanh hơn máy tính và tư duy logic cộng với sự nhạy cảm trời cho khiến Cân trở thành đối tượng săn lùng của các công ty chứng khoán và ngân hàng.

Nó từ chối phắt khi thằng Đinh rủ nó thành lập công ty. Tám trên hai bốn tiếng nhìn thấy sự phập phồng của thị trường đã khiến tao mệt lắm rồi. Cân dứt khoát. Tao không muốn phập phồng tiếp trong mười sáu tiếng còn lại. Phương châm sống của nó là: đẩy nỗi lo lắng sang cho người khác. Cân không mua xe ô tô không phải vì không đủ tiền (tôi nghi là Cân thậm chí đủ tiền mua cả Maybach). Nó nhạo báng lúc tôi phải đau đầu tìm chỗ đậu xe mới khi ban giám hiệu nhà trẻ cạnh nhà tôi quyết định không cho tôi thuê chỗ đậu xe trong sân với lý do lãng xẹt: có đơn thư tố cáo về việc sử dụng tiền cho thuê sân! Thấy chưa - Cân cả cười - mua cái lo vào người có sướng không? Như tao đây, cần đi thì thuê xe, có thằng đến tận nơi đưa đón, lên xe thích thì nhắm mắt, thích thì mở mắt. Mày tự lái xe có dám nhắm mắt không? Chẳng phải lo dầu mỡ, bảo hiểm, bảo dưỡng gì. Ê, nhưng mày yên tâm đi. Nhiều đứa cũng ngu giống mày. Bỏ một đống tiền ra mua ô tô nhưng lại đem cầm cố chính cái ô tô đó để vay tiền cho kinh doanh. Luẩn quẩn. Trong khi đó, con cá mập tài chính như công ty tao thì thuê hết: thuê ô tô, thuê dịch vụ bảo vệ, thuê dịch vụ vệ sinh, đến tuyển dụng cũng thuê công ty kiểm toán tuyển cho. Càng nghĩ càng thấy ưu việt, cứ trả một cục tiền là xong. Khỏi phải lo chế độ, chế tài gì cả. Hết hợp đồng, hết trách nhiệm. Không hài lòng lập tức thuê dịch vụ khác. Các bên cứ tranh nhau phục vụ tốt nhất.

Tôi tức luận điệu của Cân nhưng khó vặn lại lý luận của nó. Lái xe công ty tôi làm việc như một chuẩn mực về giờ giấc. Đúng 8 giờ sáng đến (theo nội quy lao động công ty), nhận được phiếu lệnh đưa trưởng phòng marketing đi thăm khách hàng từ chín giờ sáng tới mười một giờ thì đúng mười một giờ quay lại công ty dù có hay không có trưởng phòng marketing trên xe. Giám đốc công ty yêu cầu tới đón lúc bảy giờ sáng thì nói không đi được giờ đó vì phải đưa con tới trường.

Trong xe cạnh mấy tờ báo an ninh là quyển Bộ luật Lao động dày cộp và nhàu nhĩ. Hợp đồng lao động đã trót ký rồi, giám đốc cũng chẳng bỗng dưng mà sa thải được, cũng chẳng chuyển được công việc khác vì hợp đồng đã ghi rõ nhiệm vụ là lái xe, cũng chẳng cho ngồi chơi xơi nước được vì theo luật công ty phải bố trí công ăn việc làm cho người lao động. Mỗi lần nhận được phiếu lương lại tra hỏi nhân sự trừ thế này là bao nhiêu phần trăm cho bảo hiểm y tế đấy nhỉ, bao nhiêu phần trăm cho bảo hiểm xã hội ấy nhỉ. Nhân sự mà yếu bóng vía hoặc nhớ không chính xác thì lại bị giảng cho một bài về luật lao động.

Trong trường hợp này thì quả là Cân có lý. Cũng với phương châm đẩy nỗi lo cho người khác, Cân yêu nhiều nhưng chẳng cưới cô nào. Nó thay người yêu đồng thời với việc chuyển công ty. Nói đúng hơn là mỗi lần làm ở công ty nào, Cân lại yêu một đồng nghiệp. Rất tiện và rất an toàn. Nó giảng giải cho chúng tôi (giống như giảng giải về sự phập phồng của thị trường chứng khoán): tiện đi ăn trưa, tiện đi công tác, tiện đi tiệc tùng - party cùng nhau, tiện đi chung xe ô tô, đi chung máy bay, tiện ở chung khách sạn, nhân thân lại rõ ràng. Môi trường làm việc lại cạnh tranh về quyền lợi như thế cô nào chả muốn phấn đấu, yêu thì yêu hết mình chứ nói chuyện lập gia đình thì giãy đành đạch. OK, tớ cân hết. Có cô tớ cũng không muốn bỏ đâu nhưng chuyển sang công ty mới thì lại yêu cô mới tiện hơn.

Ngược lại, tôi không thể yêu đồng nghiệp. Có lần tôi làm ở nhà máy có tới ba nghìn công nhân nữ. Các cô công nhân xuất thân nông dân ăn sáng bằng xôi, ăn trưa bằng xôi, ăn tối bằng xôi mà vẫn béo tròn béo trục, cô nào tay cũng kềnh kệnh mấy chỉ vàng ta. Ngủ gật trong dây chuyền bị gọi lên phòng quản lý viết kiểm điểm, cô nào cũng khóc như mưa như gió, được thả về phân xưởng lại cười tít mắt bình luận anh quản lý đẹp trai.

Có lần tôi làm việc ở công ty có ba trăm nhân viên bán hàng. Các cô dù tóc ngắn hay tóc dài đều cặp búi sau gáy, mặc đồng phục, miệng cười thường trực. Ngày nào cũng thấy ba trăm cô gái cười thường trực mép nhếch sang hai bên cùng một khẩu độ, tối về tôi cứ lẩn thẩn nghĩ, không biết hết giờ làm việc các cô ấy có ngậm miệng lại được không.

Sếp trực tiếp của tôi hiện nay có bao nhiêu màu thuốc nhuộm tóc trên đời đều đã dùng cả. Tôi sợ nhất là đầu tuần đi làm. Trên đường từ nhà tới công ty, cứ cầu trời khấn phật cho mắt con hôm nay được nghỉ ngơi, nhưng vừa tới công ty đã thấy cái đầu tóc ngắn củn nhuộm tím lịm ngồi vênh vang trong phòng. Good morning sếp mà muốn nhắm nghiền mắt lại. Tuần sau có thể là màu vàng rơm, sau nữa có thể là đồng, sau nữa có thể là không màu (sếp giải thích là tẩy tóc để nhuộm màu mới). Trang phục của sếp quanh năm là váy ngắn trên đầu gối mười lăm phân khiến tôi trở nên vô cảm, dù có nhìn ba trăm đôi chân trần hay ba nghìn đôi chân trần đi chăng nữa cũng chỉ nghĩ đó là phương tiện đi lại mà thôi.

Ba thằng bạn tôi cứ tiếc rẻ cho những cơ hội của tôi. Thằng Đinh cười khành khạch bảo: Chắc mày sắp lập am tu tại gia? Tu là tu thế nào. Cơm không ăn gạo còn đó, các cô gái lúc nào cũng vây quanh tôi, tôi chỉ cần dấn tới lúc nào cần. Cơ hội đầu tư luôn luôn có, cái chính là thời điểm chớp lấy cơ hội quyết định sự thành công. Thằng Cân kết luận chắc nịch và nói thêm, giọng kẻ cả: Tao nghĩ mày chẳng bao giờ biết tóm lấy cái cơ hội ấy cả.

Tôi mặc kệ mấy thằng bạn khích bác. Chúng nó cũng vẫn độc thân lông nhông đấy thôi và hội của chúng tôi đang rất vui vẻ. Cứ có dịp là tụ tập, bất kể 3 giờ sáng hay 12 giờ trưa. Ba thằng kia lúc dắt theo cô này lúc dắt theo cô khác, cô thì múa môi tanh tách, cô chỉ mủm mỉm khuấy nước, cô thì cho cả nắm hạt dưa vào mồm lúc sau phun ra toàn vỏ như biểu diễn ảo thuật.

Có một lần tôi cũng dắt theo một cô, đi dự tiệc cưới. Cô này có vẻ tinh tế. Sau mấy ngày quen nhau, buổi tối đang nấu cháo điện thoại với nàng thì con Rich sủa ầm lên. Nàng im lặng một lúc rồi hỏi nhà anh rộng lắm nhỉ, chó nhà anh to lắm nhỉ. Hỏi vì sao biết thì nàng cười khúc khích: Em nghe giọng chó sủa âm âm rền rền như thế thì biết ngay. Sau mấy ngày được giới thiệu làm quen, nàng đã nhỏn nhẻn gõ cửa nhà tôi mang theo con mèo con: Em nhặt được ở đầu phố nhà anh. Sặc mùi Murakami. Tôi thả ngay con mèo khi nàng về.

Tôi không bỏ việc, không nấu mì, không là quần áo và không nuôi mèo, nói chung tôi không ảnh hưởng Murakami. Nhưng tôi vẫn tới đón nàng đi dự đám cưới đứa bạn cùng lớp. Ba thằng Chương, Đinh và Cân nín thở nhìn tôi dắt nàng vào. Những đứa bạn cùng lớp gào lên, thay vì nâng cốc chúc mừng cô dâu chú rể lại tấp nập sang bàn tôi chúc tụng. Nàng điềm nhiên ăn uống, nhai kỹ, nuốt nhẹ trong khi tôi quá căng thẳng với sự nhộn nhạo của lũ bạn. Tôi cứ như bị thôi miên vào quai hàm nhai đều đặn của nàng. Sau tiệc cưới tôi đổi sim điện thoại, đi công tác sáu tỉnh miền duyên hải, khi trở về may quá không thấy con mèo con nào lảng vảng trước cửa nhà.

Trong các cuộc tụ tập, lại chỉ có ba thằng kia dắt theo lúc cô này, lúc cô khác. Các cô gái của Cân nhìn biết ngay là dân văn phòng, nói năng không thuần Việt, gặp tình huống khó diễn tả lập tức phải tìm sự hỗ trợ của tiếng nước ngoài. Các cô gái của Chương lúc nào cũng ngơ ngơ ngác ngác con cá lác, thỉnh thoảng lại giật mình cái đùng hỏi lại "Em á?!". Thằng Chương cứ yêu cô nào đến lúc nói năng hoạt bát rồi, tự hiểu được nội dung của bộ phim Việt Nam hai đứa đi xem chung mà nó không cần phải phiên dịch thì nó lại bỏ, lại dụng công kiếm một em ngơ ngơ ngác ngác khác. Bồ của thằng Đinh cô sau to hơn cô trước. Nó đặc biệt thích các cô gái to cao béo mập và dạn dĩ. Mà thường thì các cô gái to cao béo mập đều rất dạn dĩ. Tôi không hiểu thằng Đinh dùng bùa mê thuốc lú gì mà một thằng chỉ cao hơn cái đinh thuyền như nó lại khiến được các cô gái cao to vượt chuẩn cúc cung phục vụ.

Chính vì vậy, chúng tôi rất hay tụ tập ở nhà thằng Đinh. Sàn nhà lúc nào cũng sạch bóng. Hoa cắm tung tóe khắp nơi. Bốn đứa chỉ việc ngồi khoanh chân chơi bài. Một em nào đó (làm sao tôi nhớ hết tên các cô bồ của nó được) đang hớn hở băm chặt xào nấu dưới bếp, lúc sau rón rén hỏi các anh đã ăn chưa, gặp cái nhăn mặt của Đinh lại rón rén xuống bếp, chờ lệnh. Hiếm cô nào nấu nướng ở nhà Đinh được tới lần thứ ba. Hỏi nguyên nhân thì nó cười bí hiểm: Lại gầy đi rồi!

Cái hội bốn đứa chúng tôi, lúc thì ồn ào cô này cô khác, lúc lại trơ ra chỉ có bốn thằng. Ê, nhưng không thể gọi tụi mình là hội độc thân được - lại vẫn thằng Cân hay lý luận. Độc thân là sống một mình. Tao rất hiếm khi sống một mình. Quanh tao lúc nào chẳng có đồng nghiệp - Cân nháy mắt cười hóm hỉnh. Chúng mình chẳng thiếu gì cả và lại thừa tự do.

Cuộc sống thật đáng tận hưởng.

Đôi ban

Đèn trên phố huyện tắt đã lâu. Con đường cái dẫn tới nhà ga tối nhờ nhờ như chiêm bao. Dẫy đồi im lìm, giống khuôn ngực của các bà mẹ đang nằm yên ngủ. Mây trắng như dòng sữa thừa thãi đang chảy trên ngọn những quả đồi ấy. Nền trời mầu tím xanh. Một mầu xanh ban đêm của trời miền biển, khó mà nhận ra nơi đây lại là miền trung du.

Nhà ga làm giữa đồng. Đã vắng lại càng vắng. Đó là một ga xép mới làm. Nó ra đời bởi con đường sắt vừa được nối liền giữa thủ đô và khu gang thép. ở đấy, chỉ có hơi gió thỉnh thoảng phả vào cửa kính, còn thì mọi vật đều yên giấc. Chẳng nghe ra một cái gì; không một ánh đèn; nổi bật lên một cách duy nhất trong cảm giác con người là mùi nồng nồng của tường vôi mới quét.

Vòng ra sau ga, chỗ có hàng hiên khuất gió, nghe có tiếng ngáp và tiếng chuyện rì rầm của vài người khách chờ tầu. Họ là những người nhà ở xa, đến ga trước từ chập tối. Cứ thế, những phút chờ đợi rạo rực kéo dài cho tới bốn giờ sáng, khi nghe tiếng còi tầu nổi lên từ sau dẫy đồi kia, họ mới choàng dậy chuẩn bị lên tầu. Lúc ấy những lồng đèn xanh đỏ của nhà ga sẽ rộn rịp vui mắt. Con tầu sẽ buông ra một tiếng còi như một lời chào thân ái, rồi đưa họ về xuôi.

Phút vui vẻ ấy chưa đến. Bây giờ chưa nửa đêm, còn là giây phút của câu chuyện xa gần. Bên cạnh cái bồn hoa dưới bực cửa có một đôi bạn đang trò chuyện. Chỗ ấy vừa có vẻ công khai, vì là bực cửa, lại vừa kín đáo, vì những rỏ hoa to tướng che khuất đến đầu người. Đôi bạn ấy gồm một trai một gái. Nhời nói với nhau rất mực bạn bè. Cách họ vài đòn gánh có một nhóm người nằm ngả nghiêng, thỉnh thoảng lửa thuốc lào lóe lên, nhấp nháy thấy mấy chồng quang gánh đặt bề bộn.

Từ chiều, lúc những đám mây đỏ ối còn đọng trên những ngọn đồi nhấp nhô, người ta đã thấy đôi bạn nam nữ ấy. Hai cái chấm nhỏ như hai cánh chim, từ sau một ngọn đồi xa tít tắp của một công trường nào đấy, đi đến. Cái miền trung du khoảng khoát này, đồi núi trọc lốc, tầm mắt con người nhìn xa lắc xa lơ. Trông thấy họ có dễ ăn xong một bữa cơm mà họ vẫn chưa đến nơi. Họ xuống dốc này lại lên dốc khác, chỗ rẽ này quanh ngã ba khác, theo dõi bóng họ tưởng như đôi chim đang lượn vòng.

Chẳng hiểu họ ăn mặc ra sao, bao nhiêu tuổi, họ đến ga lúc mọi vật đều tối đen. Nơi ấy được chọn làm chỗ ngồi: một bực cửa công khai, một bồn hoa kín đáo. Biết bao câu chuyện họ đã nói với nhau. Rất nhiều lần người con gái nói với người con trai câu sau đây:

- Ừ, chúc bạn đi cho khỏe mạnh và tích cực công tác. Bây giờ khỏe mạnh và tích cực là phải đi đôi...

Lần nào cũng thế, người con gái chưa nói câu nào hết, người con trai đã chúc lại:

- Ừ, Tỵ cũng ở lại công tác. Khi nào rỗi rãi Tỵ về dưới ấy chơi. Tỵ cố học chị em, rồi lại gương mẫu để chị em học lại mình.

Sau đó, người con gái lại nói:

- Này, chúng ta ra đây muộn quá...

Người con trai lại cướp lời:

- Không sao, cũng như Tỵ đi tiễn tôi là một người bạn thôi.

Có một lần, người con gái nói hết được ý mình, đó là câu:

- Chúng ta ra đây muộn quá. Cửa hàng hợp tác đóng cửa mất rồi, mình chẳng mua được áo bông. Chỉ sợ có ai họ lại ngỡ chúng mình là...

Lần ấy người con trai ân cần:

- Có sao. Cũng như bây giờ Tỵ đi tiễn mình, tháng sau mình trở lên mình sẽ mua áo mang lên cho Tỵ. Bách hóa dưới ấy thiếu gì áo bông.

Như ngần ngại, người con gái chuyển câu chuyện của mình sang công việc của một công trường làm đường sắt. Nhóm bên kia, chỗ đông người nằm ngổn ngang, có một giọng nghẹn khói thuốc lào hỏi vọng sang:

- Tôi hỏi khí không phải, anh chị là người làm đường tàu, vậy anh chị có biết tối thứ bảy này đã có tàu chạy buổi đêm chưa nhỉ?

Người con gái cười mũi một tiếng đến nghịch:

- Chuyến tàu hạnh phúc ấy à? Có đấy bác ạ! Chúng cháu làm đường cho tàu chạy chứ để dành làm gì?

Đôi bạn nam nữ cười ròn hơn tất cả. Tiếng người con trai:

- Chừng nào đặt xong đường tàu vào Nam, mỗi tuần mình mời bạn về nhà mình chơi một lần.

Người con gái:

- Có đường tàu chạy về Thái Bình thì mỗi năm nghỉ phép mình cũng sẽ mời bạn về quê mình chơi.

Người con trai:

- Tết này bạn mời mình về nhà ăn Tết chứ?

Người con gái cười, tiếng cười thân ái nhưng bộc lộ sự không đồng ý. Cô bảo rằng chỉ muốn mời người bạn trai kia về ngày thường thôi. Người con trai hỏi mãi tại sao. Người con gái không nói. Giọng khói thuốc lào nghẹn khói ở bên kia lại nói chen sang, bảo người bạn gái nên mời người bạn trai kia về ăn bánh chưng miền Bắc, vì lẽ người bạn trai kia Tết này còn xa nhà.

Người con gái nói khẽ, chỉ để đủ người bạn trai nghe:

- Mà bạn có nhất định về thật không? ừ, Tết này tôi xin mời bạn. Mẹ tôi già mà vui lắm. Mình định mua áo bông nhờ bạn xuôi dưới ấy gửi hộ về cho mẹ mình đấy. Nhưng mà thôi, chúc bạn đi cho khoẻ mạnh và tích cực công tác, giữ gìn sức khoẻ và...

Người con trai không chúc lại người con gái nữa. Anh ta im lặng như nghĩ ngợi rồi đánh diêm châm thuốc. Mắt anh lóe lên một tí rồi tắt. Tiếng người con gái thoảng trong khói thuốc của anh:

- Ừ, Tết này mình sẽ làm bánh đa khoai cho bạn ăn với mật. Quà quê mình chẳng ra gì. Ôi, bà cụ lẩn thẩn lắm kia! Tết nào cũng cứ bắt mình phải về. Một về, hai về! Bây giờ bạn cũng bắt tôi về nữa thì tôi biết chối làm sao.

Khói thuốc người con trai phả lên từng vệt trắng. Anh bộc lộ vài câu ngỡ ngàng về lời kể lể của người bạn gái, rồi ngồi im như lắng nghe. Trong phút lặng lẽ, cánh cửa kính gặp hơi gió thoáng rung lên nghe như một lũ mèo con gầm gừ trong tro ấm, như một lời đùa có cấu có bẹo đâu đó chen vào. Một lúc lâu lắm, không biết người con gái đã kể câu chuyện của mình đến đâu. Về cái quê hương của chị ta. Về một cái cầu ngói già nghiêng nghiêng trên đầu chợ. Dưới cái bến sông ấy, có cả lứa con gái sắp đến tuổi tập ăn giầu và những trẻ con trai già hơn cái tuổi đánh vòng còn thích tắm chung nhau. Cái đám trẻ con ấy, đến lạ, hình như chúng ăn chung một dòng nước sông, uống chung với nhau cây vối ở đầu làng, lớn lên khối đứa nặng tình với nhau. ở đấy cũng có một đứa con gái - chính cái cô đang kể chuyện đây - tắm chung với một người con trai. Họ ném bùn vào đầu nhau, lôi chân nhau dìm xuống nước. Và, lớn lên, biết làm sao được, khi họ cũng ăn chung dòng nước của một con sông và uống chung cây vối ở đầu làng. Mẹ già thương cả hai đứa, mẹ già cho lấy nhau.

Cho đến bây giờ, ở cái làng quê nhỏ nhắn ấy, bà mẹ già đến là lẩn thẩn. Đêm đêm, mùa đông cũng như mùa hè, cái chăn che kín lấy người mẹ. Ban ngày, mẹ cũng chẳng thấy gì rộng rãi hơn ngoài mấy gian cầu ngói thu lấy bóng mẹ hôm sớm ra đồng. Cho nên, anh ấy mất từ năm nào rồi mà mẹ còn hay nhắc. Đến là khoẻ nhắc! Mẹ bảo rằng mẹ hay nằm mơ. Làm như mẹ sống bằng mơ nhiều hơn bằng thực trên cõi đời này. Nói ra thì mẹ lại chửi. Một người con giai, đã dám cầm súng đi đánh giặc, ai còn sợ gì cái nghĩa hy sinh? Anh ấy hy sinh như trăm nghìn các anh khác đã hy sinh. Có thế thôi! Mẹ lại bảo nó mất vào ngày Tết nên tao mới nhắc. Dễ thường nhắc mà ngồi dậy được chắc? Eo ôi, nếu thế thì ai chả mong ngày nào cũng Tết để lôi anh ấy trở về.

Câu chuyện nhẹ nhàng như nước con sông đào chảy thầm thì về đến quê hương cô. ở đấy hiện ra bóng một con đò vừa cập bến và bàn chân cô gái đặt nhẹ nhàng lên bậc bến tắm. Những tảng đá xanh vẫn nhẵn nhụi như ngày xưa đón lấy gót chân quen thuộc. Cái bóng trẻ thơ quần xễ quá rốn vẫn nằm như in trong bóng nước. Cô gái chào dòng sông, chào bóng mình, chào mọi người thân thuộc, nghe thấy một hạt bụi mỏng gió vương vào mắt. Đấy là một ngày cô về phép. Mẹ già bỏ vội bát cơm đang ăn cho mèo rồi ôm vội lấy con gái. Mẹ bỏ làm một buổi để ôm lấy con gái. Mẹ bảo: Sao mày đi lâu vậy hử con? Cô gái nói: Lâu gì mà lâu, một năm giời là mấy! Đến tối, mẹ nằm mân tóc cô gái, nắn nắn lên đôi vai chắc chắn và nong nóng của cô, mẹ hỏi: Sao mà mày ăn nhiều thế hử con? Một tháng hết những hăm mốt đồng bạc! Cô gái nói: U ạ, sang năm con sẽ gửi tiền về cho u. Mẹ lại nói: Tao xem da thịt mày có đẫy hơn hồi ở nhà. Cô gái nói: U thì chỉ thích béo, béo nó nặng người ra, đi làm leo dốc làm sao được? Rồi cô gái mơ màng. Giấc ngủ ru cô về những công trường nhấp nhô, tiếng máy xúc máy đào bây giờ nghe vo ve như tiếng muỗi, tiếng cười của những người con trai nghe lơ lửng như tiếng lá chuối vỗ vào nhau ngoài hiên. Cô ngủ say sưa sau một ngày đò xe mệt nhọc. Mẹ già không ngủ. Nửa đêm nghe chuột rúc, mẹ nói: Tỵ à, Tết này về sớm sớm con nhá! Cô gái không trả lời. Gà gáy lần thứ ba, mẹ lại nói: Con ạ, đến hăm ba thì nhớ mà về! Cô gái chỉ cựa mình, u ơ, cô đang hát trong giấc mộng. Canh tư, mẹ kéo chăn cho cô rồi nói một mình: Tết này mày chẳng về thì còn ra cái nông nỗi gì hử con? Cho đến tinh mơ, lúc cô gái vừa ngồi đun bếp vừa chải đầu, mẹ già chăm chắm nhìn mặt cô, ánh lửa soi trên má cô một lần nắng mỏng, mấy cọng rạ đánh đu trên mái tóc dài loà xoà, mẹ hỏi: Nghe nói mày tìm được cái thằng nào đâu hở con? Cô gái mỉm cười: Tìm hiểu chứ lại tìm! Mẹ nói: ừ thì tìm hiểu, nó là người ở đâu, ra làm sao? Cô gái vẫn cười: Con chỉ tìm được cái đầu tầu hỏa thôi, to lắm, nó lại cứ hay phụt khói. Mẹ chẳng cười, mẹ nói: Thôi thì bây giờ đời mới, mẹ mặc chúng mày, xem ra phải ý với nhau thì hẵng gật. Giữ ý giữ tứ con ạ, kẻo cái kẻ đàn ông nó khinh cho. Mày mà lấy chồng xa thì lại mẹ khuất con, con khuất mẹ. Lần ấy cô gái cười lăn cười lộn. Cô nhủ rằng cô vẫn nhớ người chồng cũ, vẫn thương mẹ, cô đi tu, cô chẳng bao giờ lấy chồng. Mẹ già móm mém vui với cô. Mẹ lại nhìn má cô, nhìn tóc cô.

Còn một đêm nữa là sáng mai cô ngược sớm. Mẹ già lui cui nấu cơm nếp. Cô gái cũng không ngủ. Cô ngồi ôm lấy đầu gối mẹ. Mẹ bảo: Mày có còn thích uống nước vối thì mang đi một nắm con ạ. Cô gái nói: Đâu đâu, ở công trường uống mãi chè tươi xót cả ruột. Mẹ lại nói: Đấy, thích uống nước vối mà lại chẳng ở nhà, làm giai đi đông đi tây đã đành. Cô gái ậm ừ: Người ta muốn bay nhảy chả được mẹ lại cứ níu chân chim... Và cô không nói nữa.

Buộc làn xong, cô gái chưa muốn đi. Cô nhìn mẹ từ đầu đến chân, rồi cứ cười. Lát sau, cô kéo mẹ ngồi thụp xuống hè, ngẫm nghĩ sao cô lại cười tít với mẹ. Xong, cô nói: U này, bây giờ con mới nói thật với u nhá. U cứ ở hợp tác yên chí mà làm nhá. Lúc nào buồn thì u sang ở với các anh các chị ấy mà vui với cháu. Chừng nào đường tầu bắc xong đến mỏ sắt thì con về. Con đi công trường chứ chẳng phải đi lấy chồng đâu - Mẹ nói: Tao có biết mỏ chim mỏ gà nào, nhưng mà Tết thì phải về con ạ. Về với nó một tí, chẳng linh sao gọi là chết trận. Tao nằm chiêm bao thấy nó về nó bắt đền tao rằng... U phải bảo nhà con, nó cứ ương không chịu về thì con về con ăn Tết một mình à! Cô gái nói: Anh ấy nói điêu đấy, con ở đâu thì anh ấy mò đến đấy chứ, cứ gì Tết. Eo ôi, cứ thấy anh ấy về anh ấy bẹo con - Rồi cô cười, sưởi ấm vào tai mẹ.

Cô gái đưa tiền cho mẹ tiêu Tết rồi đi. Mẹ già đưa cô ra tận cầu ngói. Hình ảnh người chồng cũ đưa cô về tận công trường. Ngày ngày cô gái làm trên đồi cao, mang bao tay, đi giầy ủng, lưỡi xẻng của cô cắm dần xuống đồi đất sỏi; dưới chân cô, tít tắp ở dưới kia, con đường sắt chạy dài, có những chuyến xe qua lại: trong những toa xe xinh xắn ấy, hình như cũng có một bàn tay đang vẫy vẫy của chồng cô. à thì ra thế! Tết đến người ta đi đông đi tây, cô gái lại trở về quê hương mình. Mẹ già vui quá, tưởng như mình nằm trong cảnh chết, tiêu điều mà gặp con. Một cái Tết thật linh đình. Đầy nhà những người thân thuộc. Trong lúc mọi người đang vui vẻ, mẹ già kéo cô xuống một góc bếp thầm thì: Mày có thấy nó về nó bảo gì không hở Tỵ? Đã bảo mày tối hôm qua giỗ nó thì mày phải nằm riêng ra, mày lại cứ leo sang nằm chung với u. Nó về nó giận mày đấy! - Cô gái cười ngặt nghẽo. Mẹ lại nói: Chẳng linh sao gọi là chết trận? Vợ chồng thì phải thế chứ, sao mà ương vậy hử con? Cô gái chí vào đầu gối mẹ, bịt mồm cười, tóc tai rũ rượi.

Cô gái hay cãi lại mẹ, nhưng tối hôm ấy cô nằm một mình thật. Một tối của đêm mùng một Tết không khí hoàn toàn trong trẻo. Giấc mơ trắng muốt đầy những cánh hoa nhài bay la đà đến cửa một vuông màn mới cưới... Có cái áo cánh phin nhuộm được nắng còn thơm thơm mùi nâu non... Có anh bộ đội nào bơi mãi trên dòng sông trong veo trong vẻo... Sáng hôm sau, hiên nhà hé nắng, cô gái mới choàng tỉnh dậy. Mẹ già đã ngồi chờ dưới chân. Đôi mắt nhăn nheo của mẹ có một niềm vui vô hạn. Mẹ cười với cô rất lâu. Lát sau, cô nói: U này - cô lại cười - anh ấy bảo với con thế này nhá, nhà mày phải tích cực công tác, xã đã cử nhà mày đi làm đường tầu thì nhà mày phải làm cho nhiều, nếu bỏ về thì anh sẽ đét vào đít cho ba roi! - Mẹ già chẳng tin. Cô gái lại cười. Mãi đến lúc từ giã mẹ, cô gái mới nói lại rằng: U ạ, anh ấy bảo trước đây u thương anh ấy mồ côi, đã cho con gái lại cho ở rể, u quý như con trai trong nhà, nghĩa của u anh ấy xin nhớ mãi. Anh ấy bảo rằng anh ấy chết theo đời sống mới, con mà lấy chồng thì anh ấy càng thương con hơn, chẳng giận đâu. Này, anh ấy còn bảo Tết sau u đừng làm cỗ nữa, anh ấy chẳng về nữa đâu. Anh ấy lại biết cả u đang ao ước cái áo bông, dặn con phải cố dành dụm mua cho u một cái để u mặc dối già. U thích nhá! Có đúng không nào?

Mẹ già nửa tin nửa ngờ. Cô gái lại ra đi.

*

* *

- Chừng nào bạn ngược qua đây bạn nhớ mua hộ mình cái áo ấy nhá!

Người con gái nói thế rồi chúc thêm người con trai đi cho có sức khỏe và tích cực công tác.

Lần này người con trai không chúc lại. Một vệt sao rơi xuống đầu đường sắt. Có lẽ anh bạn miền Nam ấy còn đang bị bơi trên dòng sông trong veo trong vẻo kia; chung quanh anh đang hiện ra những cánh đồng mầu xứ Thái xanh mướt những luống khoai, củ khoai đo đỏ màu da cháy nắng và những liễn mật ong mầu hoa cải - ừ, cô bạn gái của anh sẽ lấy chồng. Một người chồng độ lượng và hay khuyến khích những gì tốt đẹp trong con người vợ. Anh nghĩ như thế. Chẳng hiểu sao anh lại buột miệng nói ra với cô bạn gái.

Nghe nói, người con gái cười khúc khích. Tiếng cười mang một niềm vui rất thực thà. Đúng ra, cô gái còn giấu người bạn trai câu chuyện sau đây:

Tháng vừa rồi mẹ già nhờ ông anh rể đánh giấy lên. Mẹ nói rằng: "ớ cái con Tỵ! Mẹ nghe nói mày đã lấy chồng thật rồi ư con? Sao mà mày chẳng đánh giấy về để cho mẹ làm mâm cúng nó...". Cô gái liền viết thư về: "U ơi, Tết này hai vợ chồng con sẽ về chơi với u. U ra cầu ngói đón chúng con nhá! U này, anh chàng này trước cũng là bộ đội đấy. Bao nhiêu là râu! Quê anh ấy ở xa xa là. Anh ấy cũng về ở rể u ạ! Cái nón u cho con đấy, mưa rào hai vợ chồng đội chung. Nhà con biết thương u lắm. Thích uống nước vối nữa. Thương con rõ nhiều là thương...". Mẹ già nhận được thư cô liền đi báo tin cho các anh các chị cô biết. Rồi cả làng đều hay. Mẹ kỳ cọm lên thăm cô vào một ngày mưa tầm tã, lôi theo một cái nón mới và một hai nải chuối tây. Cô gái đang xông xáo ở công trường. Các bạn của cô cho mẹ già biết cô vẫn là một người con gái rất tốt, thế thôi, ngoài ra chẳng thấy chồng con đâu cả. Chiều, cô gái của mẹ dẫn xác về. Mẹ giận nó, mẹ nhìn tóc tai nó ướt đẫm, vai áo nó bốc hơi, bùn ngập trên đầu gối nó như cái cách đi cấy chiêm, đôi môi nó mím mím bắt chước cái thằng chồng cũ của nó, mẹ lại thương quá! Đứa con gái út của mẹ, nó ăn mặc những cái gì thế kia, lỉnh kỉnh những cái gì thế kia.

Đêm ấy mẹ kể với cô gái rằng có một đôi chào mào đến lót ổ trên cây khế ở nhà, mẹ lại ngờ rằng cô đã chửa con so.

Những ngày mẹ ở công trường, cô dặn mẹ chớ nói chuyện cũ của cô cho ai biết. Cũng đừng nhắc đến bức thư của cô gửi về. Lâu nay cô đã giữ kín. Thế mà bây giờ, đêm nay...

Cô gái có một niềm vui tự ngày xửa ngày xưa trở dậy. Cô kể chuyện, nghe thấy cả lòng cô trong suốt và đầy tự hào. Mấy ngôi sao xanh ở chân trời nhấp nháy nhìn trộm cô như một lũ trẻ con tinh nghịch. Đêm nay, bỗng dưng cô thấy mến một đám trẻ nào đó quá. Đám trẻ có mang bóng dáng của cô trong thời thơ ấu, đầy hãnh diện, nồng nỗng tắm chung một dòng sông.

Cô gái kể xong câu chuyện về mình rồi nói với người bạn trai:

- Quê mình nghèo lắm. Mẹ mình già mà vui lắm. Bạn có ưng ăn bánh đa khoai chấm mật thì Tết này mời bạn về.

Điếu thuốc người con trai lập loè. Chưa thấy anh trả lời lại người bạn gái.

*

* *

Khi chuyến tầu xuôi rời khỏi cái ga bé nhỏ này thì trời bắt đầu hửng sáng. Trong đám người lộn xộn chen lên toa tầu không thấy người con trai ấy. Qua khung cửa toa xe ấy, tít tắp ở đằng xa, người ta bỗng nhận ra đôi bạn ấy đang đi bên nhau. Hai cái chấm nhỏ như hai cánh chim đang bay chon von trên một đỉnh đồi, ở đây nắng sớm vừa hé lên, khuôn ngực của các bà mẹ lại được thay yếm mới. Một người bảo: Anh chàng tạm trở lại vì chẳng lẽ để cho một cô gái như thế đi tiễn chân mình! - Một người nữa bảo: Họ yêu nhau! - Người thứ ba, ông có giọng nghẹn khói thuốc lào, nói rằng: Anh ấy chưa đi vội là phải. Tết này anh ấy còn phải về. Về để cho cô gái từ nay sẽ không bao giờ còn phải nói dối mẹ, cho mẹ già đêm nằm yên giấc không còn gặp chiêm bao. Và cái cô gái yêu đời ấy, không khéo Tết này còn dám đánh đu chung cả với chồng, tay đu đưa cao tít đánh lộn vòng cả trời xanh xuống dưới, rồi đêm nằm nhìn đình màn mới lại ngỡ đấy là nền trời đầy trăng sao.

Mùi thật thà

Thầy hiệu trưởng có cuộc họp, tiếp anh phóng viên trẻ là bà giáo già làm hợp đồng. Không biết hiệu trưởng khi nào mới về, anh phóng viên gợi chuyện với bà giáo để giết thời gian. Bắt đầu là chuyện thuê ô-sin rất khó khăn ở thời kinh tế mở, dần dà đến những kỷ niệm trong đời giáo viên của bà.

Bà nhớ lại, đó là khóa 1967 - 1968, thời kỳ ác liệt nhất cuộc chiến tranh phá hoại của Mỹ tại miền Bắc. Trường Việt - Xô Hà Nội phải sơ tán lên vùng Thạch Thất, Hà Tây. Lớp học ở lẫn với dân. Trong lớp có hai nhân vật mà bà nhớ nhất, đó là Trường lớp trưởng, học lực ở mức trên trung bình, nhưng tính tình xốc vác, có việc gì nặng cũng xung phong làm nên bạn bè đặt cho tên Trường trâu. Nhân vật thứ hai là Ngọc Lan. Lan có vẻ đẹp dịu dàng, càng nhìn càng thấy đẹp, hát cũng khá hay. Dù là thời đạn bom nhưng phong trào văn nghệ của học sinh vẫn sôi nổi lắm. Vẫn có hội diễn toàn thành phố. Lớp 10B, do cô hiệu phó Thùy Mai làm chủ nhiệm có Trần Tùng rất có năng khiếu âm nhạc. Cô Thùy Mai là giáo viên văn giỏi cấp thành phố, xuất thân từ gia đình học giả có tiếng tăm. Trần Tùng là học sinh cưng của cô đứng ra dàn dựng một tiết mục đại hợp xướng để dự hội diễn thành phố. Trong số học sinh 10C tham gia có Ngọc Lan và Trường.

Mới tập đến buổi thứ ba thì cô Thùy Mai cho một học sinh đến tìm tôi. Tôi lật đật chạy đến, thấy không khí im ắng khác thường. Dưới ánh đèn măng-sông, tôi thấy một bên má Trường có vệt xước dài, máu đang rịn ra. Tôi chưa hiểu chuyện gì thì cô Thùy Mai đã đay nghiến: "Lớp trưởng của cô đấy! Chỉ được cái phá đám thôi". "Thì chị cứ để tôi tìm hiểu cái đã", tôi trả lời. "Chuyện thế nào hả Trường?". Tôi hỏi đến lần thứ hai cậu ta vẫn im lặng. Có tiếng cười khúc khích của mấy cô cậu khiến tôi càng bực mình, quát khẽ: "Lúc này mà các em còn đùa được sao?". Rồi tôi quay lại hỏi Trường lần cuối: "Cậu nói đi chứ!". "Dạ, lỗi tại em, nhưng cũng tại bạn Tùng điệu đà quá. Thành ra lúc Tùng bắt nhịp hát trầm xuống thì em lại hát tướng lên. Tùng bực quá ném que chỉ huy vào mặt em. Chỉ có thế thôi ạ". "Chuyện vậy mà cậu bảo chỉ có thế thôi sao?". Tôi vặn lại thì lũ bạn đứng quanh Trường lại rúc rích cười. Lúc đó tôi chẳng hiểu ra sao nữa, cuối cùng tôi hỏi Trường: "Cậu có muốn tham gia không? Trả lời tôi một cách trung thực. Muốn thì ở lại tập. Không muốn thì tôi xin cô Thùy Mai cho cậu nghỉ". Trường đáp: "Em là lớp trưởng, em có trách nhiệm ở lại". Tôi đồng ý và đi gặp cô Thùy Mai. Cô Mai tỏ ra khó chịu, không tin tưởng. Tôi phải nói thêm: "Học sinh của tôi, tính trung thực của các em thì tôi tin".

Hội diễn năm đó, tiết mục đại hợp xướng của Việt - Xô được giải xuất sắc, một phần do sự đóng góp của Tùng, một phần do Ngọc Lan lĩnh xướng, giọng không thật tuyệt, nhưng vẻ đẹp của em khiến cả ban giám khảo đều mê tơi. Còn chuyện Trường, mấy ngày sau các em mới cho tôi hay, Trường mê Ngọc Lan lắm. Bọn nhỏ nói với tôi dưới đầu giường của Trường luôn để cuốn Dưới bóng hoàng lan của Thạch Lam. Hoàng hay ngọc thì cũng là lan. Bởi thế khi thấy Tùng cưa Ngọc Lan, Trường trâu nhà ta cáu tiết nên mới phá đám.

Sau Tết, nắng hoe vàng, mùa thi cuối cấp đang đến rất gần. Tâm trạng của Trường lúc ấy rất buồn. Cậu ấy bảo: "Trước sau gì em cũng nhập ngũ. Nhưng em đảm bảo với cô là em sẽ đỗ tốt nghiệp". Ngày thi chưa đến mà lớp lại xảy ra chuyện buồn. Tối đó, khuya lắm rồi, Ngọc Lan đến chỗ tôi, mếu máo: "Em bị mất chiếc nhẫn vàng cô ạ. Chiếc nhẫn bạn Tùng tặng em. Em giấu trong hộp kim chỉ". Tôi bình tĩnh bảo Lan: "Mình đang sơ tán, ở nhờ nhà dân. Em đừng làm ầm lên. Để cô điều tra xem". Lan rất bồn chồn, nhưng cuối cùng cũng nghe lời khuyên của tôi. Sáng hôm sau tôi có tiết dạy trong lớp, nhưng không thấy Trường. Các bạn bảo Trường đang sốt rất cao. Tan tiết học tôi đến. Trường đang sốt như nung như nấu. Cậu ấy nắm tay tôi, vừa nói vừa khóc nấc: "Em có lỗi lắm cô ạ". "Lỗi gì?', tôi ngạc nhiên hỏi lại. "Em đã lấy cắp chiếc nhẫn Tùng tặng Lan... Không phải vì tham... mà vì cái gì em cũng không biết...". Lúc đầu tôi ớ ra, phải một lát sau mới hiểu và an ủi Trường: "Em biết thú nhận như vậy là tốt. Thế nhẫn em để đâu?". "Em vứt xuống ao rồi. Cả đêm qua, em xuống ao mò để trả cho Lan mà không thấy". Nói rồi Trường lại nức nở.

Chiếc nhẫn vàng thời đó là vật rất có giá trị. Tôi vẫn bình tĩnh bảo cậu ta: "Vì vậy nên em bị cảm chứ gì? Thôi trước mắt bảo mấy bạn đi đun một nồi lá xông đã. Việc chiếc nhẫn khi nào em khỏi, tôi, em và Ngọc Lan sẽ giải quyết". Tôi biết chắc chiếc nhẫn nhỏ ném xuống ao bùn thế kia thì không cách gì tìm thấy được. Song điều đáng nói ở đây là Trường đã thật thà kể ra tất cả tội lỗi cũng như tâm trạng của mình. Tôi thấy cậu đáng thương nhiều hơn đáng trách. Đời người ai tránh khỏi lỗi lầm. Vấn đề là có trung thực với bản thân mình không. Bấy giờ mà đưa Trường ra kỷ luật cũng không ích gì, nên tôi giữ kín chuyện này và cuối cùng đi đến một quyết định. Vào chủ nhật, lúc Trường đã khỏe lại, tôi, Trường và Ngọc Lan cùng về Hà Nội. Tôi lấy chiếc nhẫn mà mẹ tôi tặng cho tôi ngày đi lấy chồng ra Hàng Bạc đánh thành chiếc nhẫn mới, có chữ song hỷ, giống chiếc nhẫn Tùng đã tặng Lan. Tôi phải thuyết phục rất nhiều cộng với sự hối hận vô bờ bến của Trường, Lan mới nhận.

Rồi ngày thi cuối cấp cũng qua. Các học sinh như những cánh chim đã trưởng thành, mỗi người sẽ bay một hướng: người vào chiến trường, người vào giảng đường đại học, một số được đi du học nước ngoài. Những ngày chia tay thật bịn rịn, nhiều nụ cười và cũng lắm nước mắt.

Tối hôm đó, khoảng mười giờ, tôi đang ngồi ghi học bạ với Trường trong cương vị trưởng lớp thì thấy Ngọc Lan quần áo bê bết bùn đất nức nở chạy vào. Tôi biết là có chuyện, nhẹ nhàng bảo: "Có gì thì em cứ từ từ nói". Lan càng nức nở hơn, còn Trường thì ngồi ngây ra như ông phỗng. Mãi một lúc sau Lan mới thốt được câu đầu tiên: "Tùng đòi quan hệ với em... Em không đồng ý... hẹn đến ngày cưới. Tùng bảo Tùng sắp đi du học rồi, chiều Tùng một tí... Em vẫn không đồng ý. Thế là Tùng vật nhau với em. Em thoát ra được. Bực quá em tháo nhẫn ra trả lại Tùng. Nhưng cô ơi, cô biết không...". Nói đến đây, Lan càng khóc to hơn, khiến Trường sốt ruột: "Rồi sao... rồi sao...?". Lan trả lời trong tiếng nấc: "Tùng nhận lại. Nhưng bỗng nhiên anh ta thẳng tay ném nhẫn xuống chân đê. Rồi anh ta bảo: Cô tưởng tôi tặng cô nhẫn thật đấy à? Cái thứ đồ chơi ấy bán đầy ở các hàng xén trên Hàng Đào...". Em tát vào mặt anh ta và chửi đồ khốn nạn... Rồi em chạy về đây...". Tôi nghe Lan kể mà lặng cả người. Nhưng mơ hồ tôi nghe tiếng Lan hỏi: "Còn cái nhẫn thì làm thế nào hả cô? Chiếc nhẫn thật mẹ cô tặng cô ấy?". Tôi an ủi Lan, cũng là an ủi Trường và bản thân mình: "Thôi em ạ. Cái chính là ta biết được lòng người".

Sau sự việc đó, Ngọc Lan có phần thân thiết với Trường. Khoảng nửa tháng sau thì Trường nhập ngũ, dù cậu ta là con liệt sĩ có tiêu chuẩn du học nước ngoài. Trước ngày lên đường, Trường đến trồng trước cửa nhà Lan một cây ngọc lan con. Trường nói với Lan: "Cậu ở nhà chăm sóc cây giúp mình. Nếu cây sống thì mình trở về...". Cái cây ngọc lan đó giờ đã trở thành một cây cổ thụ, còn Trường sau tám năm làm lính công binh mở đường Trường Sơn cũng đã về, là thương binh...

- Và kết thúc có hậu là Trường và Ngọc Lan cưới nhau? - Anh chàng phóng viên nhanh nhảu hỏi, không để ý giọng bà giáo già đã trầm xuống.

- Độ mươi năm trở lại đây, các cô cậu 10C cũ đều tổ chức hội lớp, chuyện cũ, chuyện mới, chuyện ta, chuyện tây đủ cả, nhưng cuối cùng rồi cũng trở về với chuyện Trường và Ngọc Lan. Có lần, một cậu đã đưa ra câu hỏi: "Nếu Ngọc Lan còn sống, chẳng biết nó có lấy thằng Trường trâu không nhỉ?". Tất cả lặng đi. Một câu hỏi không ai dám trả lời.

Ngày ấy các cô cậu học sinh mười tám, hai mươi của tôi thường chuyền tay nhau đọc Màu tím hoa sim và Núi đôi. Cả hai bài thơ đều đại để là Sao không mất chàng trai nơi tiền tuyến... lại chết cô gái trẻ ở hậu phương... Tôi lấy nhà tôi dường như không có tình yêu, hay nói đúng hơn là tình yêu nằm ở sự kính trọng của tôi với ông. Ông hơn tôi một giáp và là một nhà khoa học. Đọc xong các bài thơ trên, tôi cũng thấy nao nao kỳ lạ, song tôi đã mắng át lũ trẻ: "Các nhà thơ khéo bịa chuyện để đánh vào tình cảm của thanh niên. Sao các cô các cậu không tìm đọc Cuộc chia ly màu đỏ của Nguyễn Mỹ hay Hãy nhớ lấy lời tôi của Tố Hữu?". Chúng nó cứ nhe răng ra cười tôi, nhưng rồi sự thật mà tôi cho là các nhà thơ bịa ra lại vận vào đúng Ngọc Lan.

Vào cái buổi chạng vạng hôm ấy, Ngọc Lan đi xe đạp từ nhà lên nơi sơ tán của đại học Y khoa. Qua thị xã Bắc Giang, cả tốp ngồi nghỉ trong một công viên ngoại ô. Bỗng có tiếng máy bay ào ào trên đầu và rồi một loạt tiếng nổ. Mọi người không ai hề hấn gì nhưng Ngọc Lan lại ngã vật từ trên ghế đá xuống đất, lay gọi thế nào cũng không tỉnh. Đưa vào bệnh viện thì hỡi ôi, mọi người mới té ngửa ra là Ngọc Lan đã chết vì một viên bi - từ loạt bom bi máy bay Mỹ thả xuống, đúng vào tim...

Trường trở về cứ ôm cây ngọc lan mà khóc. Chiến tranh là thế, oái oăm quá... Thực ra Trường suốt tám năm ở Trường Sơn làm gì, lúc đầu tôi và học sinh lớp 10C cũng không rõ. Dần dần, mọi thứ mới hé ra. Trường được biên chế vào đại đội xe máy chuyên mở đường và san lấp hố bom. Trong đại đội có đến già nửa là thanh niên xung phong nữ. Sau một đêm lái xe ủi cật lực, Trường tắm suối rồi về lán. Bỗng Trường nghe thấy tiếng khóc tắc nghẹn: "Tôi không biết, anh đã cưỡng bức tôi. Giờ anh làm thế nào thì làm". Đấy là tiếng cô Bông cấp dưỡng. Tiếp đó là tiếng dỗ dành của chính trị viên đại đội: "Em cứ nghe anh. Em uống mười viên ký ninh này đi là ổn hết. Xong rồi, sắp tới có lớp y sĩ, anh sẽ làm quyết định để em đi học... rồi xin ra Bắc luôn. Đại đội sắp được phong anh hùng, chuyện này vỡ lở ra thì hỏng hết". Sau đó Trường nghe thấy tiếng ằng ặc như tiếng người bị bóp cổ, tiếng nước bị phun ra và tiếng sặc sụa... Trường nín thở chạy ào lên dốc. Chiếc dép còn ướt tuột quai khiến Trường ngã oạch một phát. Từ trong bụi cây, chính trị viên đại đội nhảy ra, tay lăm lăm khẩu K54: "Giơ tay lên!". Trường lóp ngóp bò dậy, hai tay đưa lên đầu, miệng ấp úng: "Tôi! Trường đây! Tôi chỉ vô tình, tôi không chủ ý...". Mấy ngày sau, tay chính trị viên đến lán Trường tán tỉnh, hứa cho Trường đi học sĩ quan. Trường chỉ im lặng.

Nhưng chuyện đời có nhiều cái éo le. Cái thai của cô Bông dù uống đến mười viên ký ninh vẫn không chịu ra, bụng cô mỗi lúc một phình to. Chẳng hiểu nghĩ thế nào mà tay chính trị viên ấy lại xử sự như thế. Buổi tối trước lúc xuất quân mở đường, hắn tập hợp đại đội, lôi Bông ra vặn vẹo bắt cô phải khai cái thai trong bụng là do quan hệ với ai. Từ một chỗ khuất, Trường bước chầm chậm bước ra... Mọi người ồ lên. Bông thổn thức: "Anh Trường, em xin anh... Anh đừng nói ra chuyện đó...". Không nói gì, Trường trừng trừng tiến sát tới gã chính trị viên. Gã rút phăng khẩu K54 ra, hét lên: "Mày! Biết thế hôm đó tao cho mày một phát đạn...". Trường chưa kịp vung tay thì hắn đã ù té chạy, vừa chạy vừa gào thét: "Hết rồi... Hết rồi...".

Chiến cuộc đông xuân 1974-1975, những đường mòn Trường Sơn được mở rộng thông nhau từ đông sang tây. Đại đội công binh của Trường lầm lũi ngày đêm tiến lên phía trước, sâu vào những cánh rừng nguyên sơ... Thế rồi có tin báo, quanh khu vực mở đường của đại đội đã xuất hiện voi rừng. Thật trớ trêu, người đầu tiên chạm trán với voi rừng lại là Trường. Vừa nhảy từ xe ủi xuống, đi ngược lại đoạn đường mới mở, Trường bỗng thấy ào ào như rừng có lốc. Ngước lên đã thấy lừng lững những thân hình khổng lồ, da mốc thếch. Không còn đường để lui hay tới, Trường dựa lưng vào ta-luy mới mở, nhắm nghiền mắt, toàn thân như đóng băng. Con voi đầu đàn dùng vòi đánh hơi suốt từ mặt xuống chân Trường... rồi nó đú (*) lên một tiếng và dẫn cả đàn rầm rập bỏ đi.

Chuyện Trường gặp voi mà chẳng hề hấn gì loan khắp đơn vị. Một già bản đã giải thích cho mọi người rằng: "Voi nó khôn lắm, nó đánh hơi. Nó ngửi và biết được mùi người... Gặp người thật thà là nó bỏ đi. Còn gặp kẻ dối trá là nó quật chết liền". Ông già còn kể: "Có một chủ voi bán voi cho người khác. Sau khi ngửi mùi người mua, nó nhất định không chịu theo. Rồi đêm đó, nó dứt xích. Trước khi bỏ về rừng, nó dứt cặp ngà ra, đặt ngay ngắn giữa bậu cửa nhà người chủ cũ...".

Trong cuộc đời dạy học hơn ba chục năm của tôi, tôi không có được học sinh nào nổi tiếng mức cả nước biết tiếng tăm. Nhưng cũng không có học sinh nào bị xã hội lên án hoặc rơi vào vòng lao lý. Bởi tôi luôn luôn nhắc nhở học trò là, làm gì thì làm, ở đâu thì ở, cũng phải giữ được tính thật thà trung thực với bản thân mình.

Hòa bình lập lại, Trường xuất ngũ và học kỹ sư xây dựng. Bây giờ cậu ấy là thanh tra viên cục giám định. Mấy tháng trước báo đài ầm ĩ chuyện rút ruột công trình xây dựng nhà cao tầng, là do Trường phát hiện. Phía bên kia mua chuộc thế nào cậu cũng không thỏa hiệp. Hôm hội lớp vừa rồi lũ bạn trêu "10C chúng mình chả đứa nào được lên vô tuyến, chỉ Trường trâu được lên hình, được phỏng vấn đến mười lăm phút mà cứ lúng búng như ngậm hột thị. Còn thằng Trần Tùng, hơn chục năm nay đã thành nhạc sĩ rất ăn khách. Mỗi lần lên ti vi nó đều nhắc đến thời phổ thông, đến công ơn cô hiệu phó Thùy Mai, rằng nhờ cô ấy nên nó mới có ngày nay". Tôi phải gạt đi, vì tôi biết Trần Tùng chẳng qua mượn danh gia đình cô Thùy Mai để đánh bóng tên tuổi của mình. Cậu Huyền láu cá nhất 10C vội chữa lại: "Thế cô và các cậu có biết chuyện mới nhất của Trần Tùng chưa? Hắn đang bị các báo tố là đạo nhạc đấy". Tôi chả hiểu đạo nhạc là gì thì cả bọn cười rũ ra: "Thưa cô, đạo nhạc là ăn cắp nhạc của người khác ạ". Tôi nghiêm giọng: "Báo chí sao cứ hay hoa mỹ. Ăn cắp thì cứ gọi béng là ăn cắp, lại còn đạo với chả điếc". Chúng nó lại cười bò ra.

- Về sau thì anh học sinh tên Trường có lấy ai không ạ? - Chàng phóng viên rụt rè hỏi.

- Trường lấy vợ muộn. Mà lạ lắm, cậu ta lấy cái cô Bông ở Trường Sơn trước đây. Họ có hai con. Thằng lớn là con của tay chính trị viên, đang làm tiến sĩ ở Mỹ. Còn đứa con gái thứ hai mới là con của Trường. Trường xin phép vợ đặt tên con gái là Ngọc Lan. Không giỗ nào của Lan, Trường không đưa vợ và con gái đến thắp hương...

- Thế còn tay chính trị viên? - Anh chàng phóng viên hỏi thêm.

- Không thấy ai nhắc gì đến cái anh này...

Cậu chuyện của bà giáo già với anh phóng viên đến đây thì cũng vào lúc thầy hiệu trưởng đi họp về. Anh chàng phóng viên trẻ chỉ làm việc qua loa với thầy, vì thay vì viết bài phóng sự về chuyện trường lớp thì anh sẽ kể lại câu chuyện của bà giáo già...

Tớ thật sự xin lỗi cậu

Trông tai cậu ta kỳ dị quá! - Một cô gái nói to, cố tình cho tôi nghe thấy.

Đó là ngày đầu tiên tôi đi học ở trường mới. Tôi tiếp tục bước, giả vờ không nghe thấy gì hết.

- Này, nghe thấy đấy chứ, hả đồ kỳ quái! - Vẫn cô gái đó hét lên. Tôi tiếp tục bước, trong khi nhóm con gái đó cười khúc khích với nhau.

Tôi chạy thật nhanh vào phòng vệ sinh nam, đứng dựa lưng vào tường. Bốn năm trước, tôi bị bệnh ở tai và phải phẫu thuật. Kể từ hồi đó, tai trái của tôi có vẻ dựng lên một cách hơi dị thường.

Tôi dồn hết sức mạnh của một thằng con trai để giữ cho mình không khóc. Nhưng không thể không cảm thấy nhức nhối trong lồng ngực.

Mặc kệ chuông reo, tôi vẫn chờ cho đến khi không còn nghe tiếng ai ở ngoài hành lang, thì mới chạy vào lớp.

Cô giáo ngừng giảng bài và chỉ tôi ngồi xuống một chỗ trống ở bàn cuối. Ngồi cạnh đó chính là cô gái lúc nãy đã hét trêu tôi ngoài sân trường.

Tôi ngồi xuống và nhìn thẳng lên bảng.

- Này! - Tôi nghe tiếng gọi từ bên trái.

Khi quay đầu sang, tôi thấy cô ta đang giơ ra hình vẽ một con gia tinh với đôi tai vểnh dựng lên. Cứ thỉnh thoảng cô ta lại vẫy vẫy tờ giấy, nhưng tôi không nhìn về phía đó nữa.

- Kỳ dị! - Thỉnh thoảng tôi lại nghe cô ta thì thầm.

Rồi hết sức bất ngờ, những lời thì thầm... im bặt. Vì tò mò, tôi từ từ quay sang. "Kẻ thù" của tôi lúc này đang cực kỳ lúng túng với một vệt máu đang chảy dài trên bắp chân. Chiếc váy đồng phục cũng dính một chút máu. Khi thấy tôi đang nhìn, cô ta sững lại, ánh mắt lộ rõ vẻ hoảng sợ.

Vài phút sau, chuông reo và học sinh bắt đầu rời khỏi lớp. Cô bạn ngồi yên ở chỗ của mình, đợi mọi người đi hết. Khi tôi đứng lên, trông cô ấy rất khiếp sợ. Có lẽ cô ấy nghĩ rằng tôi sẽ la toáng lên, như cô ấy lúc ngoài sân trường. Nhưng tôi cởi chiếc áo sơmi cũ màu đỏ của mình và đặt lên bàn.

- Lấy cái này mà quấn ngang hông. Trong túi còn có khăn giấy nữa đấy! - Tôi bảo.

Tôi rời khỏi bàn và đứng ở cửa để đảm bảo không ai chạy vào lớp trong lúc cô bạn "sửa soạn". Vài phút sau, cô ấy đi ra với đôi chân đã được lau sạch, và chiếc áo sơmi đỏ của tôi quấn ngang hông. Cô ấy không nói gì, chỉ cúi đầu đi dọc theo hành lang để tới phòng vệ sinh nữ.

Hôm sau, bước vào lớp, tôi thấy cô bạn hôm trước đã tới. Khi tôi ngồi vào bàn, tôi thấy hai chiếc áo được gấp gọn, đặt ở chỗ tôi: một là chiếc màu đỏ của tôi và một chiếc áo khoác màu xanh.

- Tại sao lại có hẳn hai chiếc áo ở đây? - Tôi hỏi cô ấy.

- Chiếc áo đỏ của cậu, tớ đã giặt rồi, còn chiếc màu xanh tớ đã mua thêm. Trời lạnh lắm, đôi khi cũng cần mặc áo khoác.

Cô ấy chỉ nói thế.

Buổi tối về nhà, tôi mới phát hiện ra rằng chiếc áo khoác xanh là áo có mũ, và trong túi của nó có một mảnh giấy, viết: "Tớ cố tình mua áo có mũ. Để nếu có bao giờ cậu gặp phải những người bạn vô ý và ngốc nghếch như tớ nữa, cậu có thể đội mũ lên và trông cậu sẽ hoàn toàn bình thường và rất dễ thương. Cảm ơn sự thấu hiểu và cảm thông của cậu. Tớ thật sự xin lỗi cậu".

Nắng vẫn xôn xao ngoài kia

Vân thả người xuống cái giường rệu rạo, nhắm mắt nhưng miệng vẫn cười tươi: 'Cái này thoải mái hơn khách sạn'. Rong cặm cụi ngồi nhặt từng cọng rau muống mắt không ngước lên, có lẽ Rong biết Vân mệt, một sự mệt mỏi có từ gần ba năm qua.

Trang ngồi phía cuối giường đính hạt cườm vào mấy cái áo, Trang biết Vân sẽ chợp mắt một lúc, dậy ăn cơm và tiếp tục những hành trình, những cuộc hành trình mà hồi kết sẽ là sự tàn phai nhan sắc.

Trang đã nói và Vân chỉ cười phớt lờ, còn Rong bảo Trang sao cứ phải phí lời cho một đứa "sỏi đá đầy đầu". Rong là thế, thờ ơ đến đáng sợ, tiết kiệm và kiên định. Nhiều khi Trang cũng tự hỏi không hiểu sao ba đứa có thể ở với nhau được từng ấy năm trời, không có gì gắn bó, tính cách thì càng khác xa nhau quá.

Lần đầu tiên ra Hà Nội nhập học không người thân thích, kí túc xá hết chỗ, Trang lếch thếch đi tìm phòng và mệt mỏi khi qua bao nhiêu con đường mà cũng không có phòng trống. Buồn tình ngồi nơi quán nước, ngước mắt lên nhìn thấy tấm bảng ghi "Cần nữ ghép phòng", mừng như bắt được vàng. Vào gõ phòng thì thấy một cô gái ăn mặc mát mẻ cười tươi như hoa ló đầu ra: "Muốn ở chung hả? Vào đây, đang cần người".

Không cần hỏi chứng minh nhân dân, không biết xem người mới học ở đâu hay làm gì, cô gái ấy tự giới thiệu là Vân sinh viên năm nhất trường Sư Phạm. Thấy Trang mắt tròn mắt dẹt, Vân lại nói như thể thanh minh: "Đằng ấy không nghĩ tớ giống sinh viên Sư Phạm phải không? Hi! Tớ đậu điểm cao khi vào trường đấy". Đúng lúc đó Rong về, Rong hỏi Trang học trường nào? Đã nhập học chưa, Rong nói học Kinh tế, cũng là năm nhất, quê tận Đắc Lắk, bố mẹ làm cà phê. Trang thấy có vẻ nhà Rong nghèo dù chưa bao giờ Rong than vãn bất cứ gì về hoàn cảnh của mình.

Tới tận bây giờ Trang cũng không tin nổi mỗi tháng bố mẹ Rong gửi ra đúng 500 nghìn, 500 nghìn cho một tháng ở giữa lòng thành phố vốn cần tiền hơn cần người này. Rong đi làm thêm, từ 5 giờ chiều đến 11 giờ tối được thêm 500 nghìn, không bao giờ mua một thứ không cần thiết dù nó đúng 500 đồng.

Trang vẫn ngồi kết hạt cườm, hạt cườm đó Rong vừa tìm được mối làm thêm, vui thì Trang kết chứ Trang không có thời gian làm thêm, Trang không kiên trì được như Rong dù đôi lúc nó cũng cần tiền. Mẹ ở quê vẫn gọi điện thoại bảo đừng lo kiếm tiền thêm mà ráng học hành, dù cái trường Trang học đa số học sinh chẳng học hành gì, Trang thật sự thất vọng với nó.

Ngày được giấy báo trúng tuyển, Trang đã háo hức thế nào, vào đại học đó là niềm mơ ước xa vời cho bất cứ đứa con gái nào ở quê như Trang, thế mà khi bước vào trường được một tháng, Trang mới té ngửa ra là chỉ có sinh viên năm nhất chăm chỉ, còn những anh chị khóa sau thì coi việc học là một cái vỏ bọc để lòe thiên hạ và xin tiền bố mẹ hợp lí để ăn chơi. Có người chỉ đến trường khi có bài kiểm tra, và kiểm tra thì luôn quay cóp, không quay cóp được thì đến gõ phòng thầy vào buổi tối xin điểm.

Dần dần Trang cũng không còn phẫn nộ nữa, không day dứt hay xót xa, Trang học được tính cách đó từ Rong, và Trang cũng học cái thanh thản, phớt đời của Vân. Dù mỗi đứa có một cái nhìn, một suy nghĩ khác, nhưng chung quy lại là thờ ơ với mọi thứ và coi chuyện đó như chuyện cơm ăn áo mặc.

Hôm qua vào mạng, Trang hào hứng kể cho cả phòng nghe một vụ giết người vì tiền, Vân cười: "Thế cũng kể, chuyện đó dễ hiệu, có người giết người vì không lí do gì cả, thích là giết, bây giờ chuyện gì không thể không có", Rong im không nói gì.

Nồi cơm được bê lên, Trang gọi Vân dậy, không cần rửa mặt, Vân gắp rau muống chấm tương và cười tít mắt: "Ngon hơn hôm đi ăn ở Hạ Long". Trang lại mắt tròn mắt dẹt hỏi sao tôm hùm cua biển mà Vân không thấy ngon, Rong nhìn Trang nhíu mày: "Đồ con ngố, ăn mãi rồi ngán, đọc vua ăn mầm đá chưa?" Trang ngại ngùng cười. Vân tíu tít kể những nơi Vân từng qua, ở đó đẹp và sang trọng thế nào, đàn ông ga lăng ra sao... Nhưng tóm lại không đâu bằng cái phòng mười mét vuông và rau muống của Rong luộc. Trang tin Vân nói thật lòng, cả ba đứa chưa bao giờ nói dối nhau gì, đó là nguyên tắc, đã không nói thì sẽ im lặng, nhưng đã nói thì sẽ nói thật.

Vân không bao giờ giả vờ tử tế, dù Vân có nhiều tiền của nhờ những cuộc tình với đại gia. Mỗi tháng Vân vẫn đóng bốn trăm tiền ăn, không kêu ca phàn nàn, thích ăn thêm gì Vân mua cả phòng cùng ăn. Mỗi lần đi chơi thâu đêm về Vân thảy tiền ra đếm và thêm bình luận ông này thoáng ông kia keo, một tuần Vân đến trường không đến hai buổi, thuê học thêm và thi lại suốt, kệ. Vân nói: "Tranh thủ kiếm tiền khi còn trẻ" cũng như Rong, Vân không nói về gia đình, dù nhà Vân cách thành phố một giờ xe buýt cũng thấy ít khi Vân về.

Trang thì hay kể về mẹ, hay khoe ở nhà Trang là đứa đựơc chiều nhất, dù gia đình cũng không khá giả gì, nhưng là con út lại là đứa con gái duy nhất nên ba mẹ chiều. Hai anh trai thì khỏi nói, chưa bao giờ mắng một câu, mỗi tháng mẹ gửi một triệu hai trăm đủ để không phải tiết kiệm như Rong nhưng cũng không được xả láng như Vân. Trang cũng không thấy tủi thân gì cả. Vân vất vả, phải hẹn ông này, ông kia, nhiều khi lịch sắp xếp thế nào mà phải trùng nhau, khiến Trang lại giả vờ nói dối Vân về quê mẹ ốm...

Thỉnh thoảng Trang thấy Vân nằm khóc một mình giữa đêm, cả Rong và Trang đều biết nhưng hai đứa giả vờ ngủ, sáng ra Vân vẫn cười hồn nhiên như thế. Vẫn rong ruổi với những cuộc hẹn hò và gặp gỡ, Vân luôn có một danh sách dài những người đàn ông để phân "đẳng cấp" chọn lựa, một điều lạ lùng là Vân không "gạt" ra bất cứ một cái tên nào.

Vân có cách xếp vần riêng của mình, không có nghĩa Vân là một kẻ bừa bãi trong những chọn lựa đối tượng. Vân sẽ chỉ đi với những công tử đẹp trai trẻ trung còn sẽ "à ơi" với những "bố đại gia" và những gã tàng tàng "sọt rác" (nói như cách của Vân) sẽ chỉ dành cho những lúc bí bách như cần xe ôm miễn phí hay thích một buổi đi ăn tối nhạt nhẽo để giết chết thời gian khi các gã đại gia và công tử đi vắng. Tuyệt nhiên Vân cũng chỉ ăn uống rồi về, bằng một giọng cực kỳ ngọt ngào Vân tạo cho những gã ấy nghĩ rằng nó chưa sẵn sàng cho một mối tình, Vân chỉ đi chơi như một người bạn, không hứa hẹn, không à ơi gì với những gã "sọt rác" ấy.

Rong thường kiếm tìm mối để làm ăn, ai đó cần dọn phòng một hôm, ai đó cần dọn vệ sinh một tuần một lần, ai đó cần đánh máy vài trang bản thảo... Tất tần tật những thứ đó Rong đều kiếm để làm thêm, không có bất cứ người bạn trai nào đến phòng suốt mấy năm. Rong cũng không tỏ vẻ gì cả, chỉ đôi lúc Trang thấy Rong thẫn thờ đôi mắt xa vời vợi, chưa bao giờ Vân hay Trang hỏi xem Rong có người yêu chưa, bởi cái đó đồng nghĩa với việc thả bụi vào mắt Rong.

Trang cũng ít khi đi ra ngoài, bởi với Trang cái thành phố này thật không an toàn, Trang thường ngồi vừa nhìn Rong đính hạt cườm vừa kể về Lin, một nơi nào đó xa xôi trong ký ức. Lin của Trang không là chàng hoàng tử, cũng không là một kẻ tài hoa nào đó, mà là một anh chàng người dân tộc thiểu số không biết một cọng chữ bẻ đôi nhưng giống... anh hùng Núp. Trang mơ màng tưởng tưởng về cái đêm cô đi giao lưu đoàn thanh niên các trường về xã vùng cao, nhớ cái nắm tay hồn nhiên và rất ấm áp của Lin khi cùng nhảy quanh đống lửa, sau cuộc vui đêm ấy Lin nắm tay Trang chạy ra phía sau lán trại, chẳng có ánh trăng huyền ảo, chẳng có cơn gió mơn man nào như trong tiểu thuyết tình yêu mà chỉ có một màn đêm đen kịt, chỉ có tiếng những con thú hoang dại xa xôi lâu lâu hú một câu nghe rởn cả người.

Trong bóng đêm đen nghịt ấy Trang nghe rõ tiếng thổn thức từ Lin, Lin nắm tay cô đặt lên ngực Lin: "Người Kinh có lấy người Thái không?" một câu tỏ tình nghô nghê nhất mà Trang được nghe, Trang không thể nói gì, cũng không hứa hẹn gì nhưng Trang biết trái tim đã mở cửa đón một bóng hình...

Một tuần ở xã vùng cao đấy quả là ngắn ngủi với Trang, nhưng đó là những ngày hạnh phúc nhất. Lin đưa Trang về nhà nói với mẹ là vợ sắp cưới, mẹ Lin nói làm bạn được thôi, vì Trang nhỏ như củ khoai thế kia không đi núi được. Lin nói sẽ làm mọi việc cho Trang, Trang chỉ cần đẻ con và đi dạy thôi, Trang cứ cười mãi về cái chuyện Lin nghĩ Trang sẽ là một cô giáo, bởi với Lin những người đi học đều là cô giáo cả, không làm nghề gì khác. Bây giờ Trang đã chọn cái nghề không hướng theo bước chân Lin.

Bao năm trôi qua, Trang tưởng mình sẽ lựa chọn đúng, với những khát khao của thời ấu thơ, Trang không là người dễ thay lòng đổi dạ nhưng cũng không thể hy sinh tất cả cho một người đàn ông nào. Cái nghịch lý xót xa ấy nó làm Trang không thể biết mình cần gì. Hôm quyết định chọn trường Trang đã nghĩ đến Lin đúng một ngày, nhưng thời gian còn lại Trang lại nghĩ cho ước mơ của mình, nên Trang chọn con đường không đi về phía Lin. Trang nói giá như Lin gặp được người như Rong, Lin sẽ hạnh phúc biết nhường nào, Rong im lặng, Vân hỏi Trang Lin ở đâu? Nếu có thể, Vân sẽ tìm kiếm. Trang cười nghĩ là Vân luôn đùa thế chứ làm gì Vân chọn Lin, Lin ít học lại không có tiền và địa vị, chỉ có một tình yêu và một tấm chân tình.

Vân im lặng, một sự im lặng bao trùm. Lần đầu tiên Vân khóc trước mặt Trang và Rong, Vân nhìn Trang và nói một câu nghiêm túc hơn bất cứ sự nghiêm túc nào: "Đàn ông thì nhiều nhưng kiếm một người đàn ông như Lin thì không dễ gì có được, chỉ cần ở với người như thế một ngày còn hơn một đời ở với những gã coi đàn bà là trò chơi". Trang tròn xoe mắt nhìn Vân, cái nhìn như muốn hỏi xem thực chất Vân là ai? Vân là người như thế nào, dù ở với nhau mấy năm trời Trang cũng không thể nghĩ rằng mình đã hiểu hết Vân.

Có một lần Lin ra gặp Trang nhưng Trang đã hẹn Lin ở một nhà trọ, Trang đã ở cùng Lin hai ngày. Lin khóc thật nhiều, cái này bây giờ Trang mới dám kể vì Trang không muốn chấp nhận sự chọn lựa đắng đót của mình. Lin đã hỏi Trang có cho Lin chờ đợi không, bởi mẹ Lin muốn Lin lấy vợ rồi, ở cái vùng miền quê xa xôi ấy việc đó hệ trọng lắm, Lin nói nếu Trang bảo Lin chờ Lin sẽ chờ nhưng nếu sau này Trang không muốn về quê Lin thì Lin phải lấy vợ trong bản thôi, Lin không rời xa bản làng được. Trang nhìn Lin và ước ao giá như Lin đừng hỏi cô như thế, giá như anh lặng lẽ chờ ngày cô về thì mãi mãi có lẽ cô cũng sẽ từ bỏ ước mơ phù phiếm kia để về làm cô giáo làng, để sinh cho Lin những đứa con ngoan. Nhưng Lin đã hỏi rồi, lời nói như mũi tên lao ra khỏi cung rồi không gì vớt lại được, Trang không muốn sự chờ đợi của tình yêu phải mặc cả như thế. Trang là người nhạy cảm quá mức và những lời của Lin làm Trang đau xé lòng, và cũng từ đó nó như một vách ngăn giữa Trang với những người đến với cô sau này.

Vân mắng Trang sao ngu ngốc quá đỗi, người đàn ông như thế mà để tuột khỏi tay mình, Lin hỏi thế bởi vì thật tâm Lin nghĩ thế, yêu Trang đến cỡ nào mới lặn lội cả nghìn cây số ra thăm Trang sau mấy năm chỉ liên lạc bằng điện thoại. Người đàn ông ấy là người đàn ông chân thành nhất thế gian này, không lời hoa mỹ nào cả, bởi có lẽ Lin lớn lên ở một miền quê mà ở đó người ta không giữ ý tứ hay có khái niệm khéo léo, nghĩ gì sẽ nói thế. Lin lại không được học hành gì, cái bản năng đấy cứ như cây cỏ chỉ việc mọc lên theo hướng mặt trời, còn có xuyên qua cái lá non nào và làm rách nát chiếc lá hay không bản thân nó cũng không nhận ra...

Trang cũng từng nghĩ thế, từng muốn chạy về bên Lin để nói rằng Lin có trích thêm qũy thời gian của đời mình cho Trang được nữa không? Khi những đêm dài hình bóng Lin luôn ngự trị trong Trang, nhưng Trang đã khựng lại vì Trang vừa kịp viết xong một bản thảo về bộ phim, Trang phải cố gắng để hoàn thành, và những dự định cuốn Trang đi...

Rong nói nếu Trang không rạch ròi được thì cố đừng da diết với quá khứ. Hoặc là nắm bắt nó hoặc là đẩy nó đi để mình bước những bước đi mới. Trang không làm được thế, không đủ can đảm để nắm nó lại, nhưng không đành lòng để đẩy nó về phía quá khứ, Trang ở giữa của sự dấn thân và sự cầu toàn, cái đó làm Trang đau. Nhiều khi Trang hỏi Vân sao nhẹ nhàng trong tình yêu đến thế? Sao lại có thể yêu cùng lúc được nhiều người và làm thế nào để bắt đầu một tình yêu mới? Vân nhếch môi cười nói Trang mãi mãi là con bé ngu ngơ nhất mà Vân biết, những người đàn ông của Trang không ai xứng đáng được gọi là người yêu cả, chỉ là một mối quan hệ. Mối quan hệ mà khi đến với nhau cả hai ngầm hiểu rằng đó chỉ là một trò chơi, mà đã là trò chơi thì cả người thắng và thua đều nhẹ nhàng, không ai uất hận không ai cay cú.

Nghe Vân nói thế rồi Trang lại nằm miên man suy nghĩ, hóa ra là thế, cứ sống như thế lại nhẹ tênh tênh. Không biết Lin có nhẹ tênh thế không? Không biết Lin có gọi đó là cuộc chơi không mà chỉ sau vài tháng kể từ buổi cuối cùng gặp nhau, Lin điện thoại nói Lin cưới và Lin cũng hỏi Trang lần cuối rằng Trang có về không? Lin chờ Trang về phá đám cưới của Lin, Lin chỉ mong được nhìn thấy Trang đốt cái đám cưới đó ra làm tro bụi. Ngày cưới Lin Trang không về để đốt đám cưới Lin thành tro bụi mà Trang đang tự nhặt những vỡ vụn tàn tro của trái tim mình...

Những ngày cuối tháng thường là những bài thi học kỳ ngập ngụa. Trang không có nhiều thời gian nghĩ về Lin nữa, thấy Vân ít đi hơn, thường nằm ở nhà ngô nghê hát những bài cũ rích. Trang hỏi Vân muốn ôn thi nghiêm túc à, Vân cười nói người như Trang bao giờ cho khôn lên được, thử hỏi với kiến thức quá hổng như bây giờ thì Vân liệu có ôn nổi không. Trang lại lo Vân mệt, Vân cười tít mắt: "Mệt gì, chỉ là thấy dạo này thằng nào nó cũng chán mình rồi, nó bảo mình là bình hoa di động" nhưng có lẽ Trang cảm nhận được một mối bất ổn nào đó từ Vân.

Tháng này cả ba đứa đều thất nghiệp, Vân nói vui thế vì Rong cũng ôn thi, Rong gầy và có vẻ mệt mỏi, nhưng cái thể trạng ấy từ xưa đến giờ cũng có vẻ không màu mỡ hơn là bao. Có lần Trang gắp thức ăn cho Rong bảo ăn đi cho béo lên mà về với mẹ, Rong vẫn lặng lẽ không nói gì, nhiều lúc cả Vân và Trang đều tò mò về Rong lắm. Rong có cái gì đó huyền bí và xa xăm, không phải là người quá cô lập nhưng cũng không dễ để biết gì ngoài một cái tên. Đành là cứ nghĩ đến với nhau cũng tình cờ, cũng như một cuộc hành trình trên một chuyến tàu, ngồi cạnh nhau trong chốc lát rồi chia xa, nhưng mà đôi khi cũng thầm mong muốn biết lắm lắm chút gì đó về người bạn đồng hành bí ẩn đang ngồi cạnh mình, đang xa xăm diệu vợi...

Một buổi sáng trời cũng không trong xanh nhưng cũng không quá u tối, Vân đi lên thư viện trường vì muốn tìm cái cảm giác đúng nghĩa là một sinh viên. Tự dưng Rong cũng nói sẽ đi chơi công viên, Trang ngạc nhiên quá đỗi bởi cái lẽ bất thường ấy, nhưng Trang vui vì đáng lẽ chuyện đó hai người phải làm từ lâu rồi, Rong cần nghỉ ngơi còn Vân cần học hành.

Trang hát líu lo, nấu cơm và nghĩ sẽ làm vài món ngon, bỗng xuất hiện một người đàn bà nhếch nhác nơi cửa, Trang cứ nghĩ có lẽ một bà nhặt rác nào đó muốn thuê phòng trọ, đang định nhanh nhẩu nói là ở đây hết phòng rồi bác ạ, thì bà ấy đi vào hỏi có phải phòng của Vân không? Cô là mẹ Vân đây, cô mới ra tù không có nơi nào để đi nữa...

Trang luống cuống mời bà vào, không biết hỏi gì, ngoài lắp bắp đế cháu lấy khăn giấy cho bác lau mồ hôi nhé, bác về sao không nói gì với Vân. Bà nói cả tháng nay không thấy Vân lên thăm mẹ nên không thông tin được, tay Trang lục tìm khăn giấy quơ quơ mãi cũng không thấy cuộn nào. Mở hộc bàn của Rong ra tay đụng vào tấm ảnh, định xem thử ảnh ai mà chưa bao giờ Rong cho xem, một bé trai kháu khỉnh, Trang nghĩ có lẽ là cháu của Rong nhưng khi thấy cái giấy gói tấm hình với một giấy chứng từ: Vi Thành Rêu mất ngày... Trang toát mồ hôi, Trang nhớ lại có một lần trong mơ Rong từng ú ớ gọi: Con ơi!

Trang lặng người, Trang gói lại để vào chỗ cũ, Trang không biết phải làm gì, ở với nhau từ đó năm mà Trang không biết gì về bạn của mình. Trang cũng từng nhìn Rong và cười tủm tỉm có lẽ Rong chưa từng được ai nắm tay và Trang cũng từng nghĩ Vân là người quen sung sướng quá nên mới phải cặp hết người này đến người khác để có tiền, nhưng Trang cũng chợt giật mình khi nhận ra chưa bao giờ Vân mua nổi cho mình một bộ hàng hiệu, chỉ toàn hàng nhái, và vẫn ăn cơm rau muống rất ngon lành...

Trang mở cái quạt điện xua bớt cái nắng hầm hập, bảo mẹ Vân nằm nghỉ ngơi một lúc, bà có vẻ mệt mỏi lắm, đôi mắt nhắm nghiền, Trang ngắm bà và chợt nhoẻn miệng cười, ngoài kia nắng vẫn đang reo xôn xao...