"You will be my greatest adventure."

Spoilers alert.

Up, hay Vút bay là bộ phim đã từng làm mưa làm gió vào năm 2010, trở thành bộ phim hoạt hình đầu tiên thắng giải phim truyện xuất sắc của Giải thưởng viện hàn lâm. Với bản thân mình, giống như mọi phim Pixar đời đầu, Up đã luôn nằm trong top những phim để đời - một bộ phim xuất sắc có thể khiến bạn khóc chỉ trong 10 phút đầu tiên.

Câu chuyện kể về Carl Fredricksen, một ông già cáu bẳn luôn ôm trong mình một tình yêu dành cho người vợ đã chết, Ellie. Carl đang đấu tranh giữ lại ngôi nhà sắp bị chiếm giữ bởi nhà đầu tư xây chung cư ngay trên chính mảnh đất xung quanh. Nhưng cuộc chiến đã không nghiêng về phía Carl khi ông đã đánh một anh thanh niên vì anh ta là móp hộp thư - cùng với cả ngôi nhà, là kỉ niệm mà bấy lâu nay Carl đã cố gìn giữ. Carl phải đi hầu toà và phải đến trại dưỡng lão. Nhưng với tinh thần phiêu lưu từ khi còn bé xíu, với tình yêu thương dành cho Ellie, ông đã nảy ra một ý tưởng hết sức táo bạo: ông sẽ bay đến tháp Thiên Đường, nơi hai vợ chồng đã ước mơ đến sống từ khi còn trẻ, không phải trên một chiếc máy bay, mà là cùng với ngôi nhà chứa đầy kỉ niệm được buộc rất nhiều bóng bay.

Đồng hành với ông là Russell, một cậu nhóc hướng đạo sinh ngây thơ với mong muốn nhận được chiếc huy hiệu cuối cùng - huy hiệu giúp đỡ người già. Ước mơ của cậu bé tha thiết đến nỗi cậu định giúp Carl đi qua...cửa nhà, hay bắt con chim dẽ tưởng tượng của Carl rồi vô tình gặp Kevin, con chim quý hiếm ở vùng Nam Mỹ đang bị săn lùng. Bộ ba lạ lùng này được củng cố thêm bởi một chú chó Dug biết nói tiếng người - cũng giống như bè lũ của mình, Dug phải bắt Kevin về, nhưng cuối cùng lại trở thành người đồng hành của Carl và Russell trong công cuộc giải cứu Kevin, khi nó bị Charles Muntz, nhà thám hiểm nổi tiếng, thần tượng của Carl bắt mất.

Nói không sai khi khẳng định Up chính là một trong những phim làm nên tên tuổi của Pixar. Câu chuyện của Up tưởng chừng như rất phi lý nhưng lại được sắp đặt một cách hoàn hảo. Đầu tiên phải nói đến tình yêu mộng mơ giữa nhân vật chính Carl và người vợ Ellie. Tình yêu của Carl và Ellie được khắc hoạ cùng với bản nhạc du dương Married Life xuyên suốt toàn bộ phim đẹp đến nỗi suốt bao năm tình yêu ấy vẫn là một trong tình yêu đẹp nhất trong phim ảnh, và thật sự, nó có thể khiến bạn khóc. Tình yêu không cần lời nói ấy, dù chỉ là một phần nhỏ bé trong toàn bộ mạch truyện, nhưng nó vẫn nằm trong top những cảnh đáng nhớ nhất của cả bộ phim.

Toàn bộ Up chính là một cuộc phiêu lưu không tưởng. Tại sao lại không tưởng? Đầu tiên đó là ngôi nhà bay được bởi hàng triệu quả bóng bay. Tiếp đến là ý muốn sống giữa thiên nhiên, trên đỉnh tháp Thiên Đường, giữa thiên nhiên hoang dã và xa rời tất cả mọi thứ. Đặt trong hoàn cảnh hiện tại, chắc chắn chính phủ Venezuela sẽ không để một căn nhà tồn tại trên mỏm đá, cùng với đồ đạc bị vứt tứ tung. Nhưng Up chính là một bộ phim như vậy. Các nhân vật trong phim cũng cảm thấy ý tưởng điên rồ, song, đó là bản chất của cuộc phiêu lưu: "Adventure is out there", với đầy bất ngờ và biến động. Ông già cáu bẳn Carl đã tìm thấy tuổi trẻ trong chuyến phiêu lưu ấy, khi ông cùng Ellie, lúc ấy còn là một cô bé hiếu động, mơ về những chuyến thám hiểm hoành tráng như của Charles Muntz, thần tượng của hai người, trên chiếc phi thuyền Spirits of Adventure.

Song song với thông điệp cổ vũ ấy, Up đã đưa đến một thông điệp tưởng như trái ngược với thông điệp trên: Những cuộc phiêu lưu vẫn nằm trong những điều nhỏ nhặt nhất. Ellie vốn là một người cuồng phiêu lưu hơn ai hết, thế nhưng, khi đã kết hôn với Carl, bà đã nhận ra bà đã có những cuộc "phiêu lưu" đẹp, trải qua bao nhiêu biến cố với chồng như không thể sinh con cũng như bị bệnh, nhưng tình yêu của bà và Carl sẽ không bao giờ thay đổi. Đó là cuộc phiêu lưu của đời bà, không phải là ước mơ đến thác Thiên Đường mà bà vẫn hằng mong ước. Đấy là lí do vì sao bà đã dũng cảm dán những bức ảnh tình cảm của mình vào Adventure Book, với lời nhắn cuối cùng được tiết lộ ở cao trào của phim: "Thanks for the adventure. Now go find a new one!"

Thực ra trong Up đã có nhiều thông điệp đến mức mình đã đau đầu để chọn một cái title hợp lí. Nhưng ở bài review này, mình chỉ nêu ba thông điệp chính, và theo mình, là hay nhất. Thông điệp thứ ba được nhắc tới đó chính là "Memories can weigh you down." Đây là tên của đoạn cut chính thức, phân đoạn Carl vứt hết tất cả những đồ đạc trong căn nhà, kể cả những vật thiêng liêng chứa đầy kỉ niệm như chiếc ghế sofa mà Ellie hay ngồi. Mình nghĩ đây là thông điệp chính bộ phim muốn truyền tải. Nếu Carl khăng khăng giữ lại chúng, ngôi nhà sẽ không thể nào vút bay thêm một lần nữa, để dấn thân vào cuộc phiêu lưu kịch tính. Và thế cũng có nghĩa Carl đã không với tới ước mơ của mình, hay có cuộc phiêu lưu riêng mình. Khi chúng ta không thể rời bỏ quá khứ mà mãi mãi ôm bóng hình nó, rất có thể chúng ta sẽ bỏ lỡ hiện tại, những cuộc phiêu lưu đích thực ngoài kia. Và cảnh cuối, ôi, khi Carl nói với Russell rằng "It's just a house" cho thấy ông hoàn toàn rũ bỏ nỗi buồn và ám ảnh của quá khứ để tới tương lai. Và cuối cùng, ta cũng bắt gặp hình ảnh ngôi nhà khi nó rơi chính xác xuống mép tháp Thiên Đường - ước mơ của Carl đã được thực hiện, cho dù ông không biết điều đó, và nó chỉ có thể thực hiện khi ông hoàn toàn hướng đến tương lai.

Mình phải dành thời gian khen ngợi ở khâu xây dựng nhân vật của bộ phim - tất nhiên, Up đã trở thành khuôn mẫu trong việc xây dựng nhân vật mà. Chúng ta có nhân vật chính Carl, ước mơ viển vông đấy nhưng cũng phải đối mặt với những vấn đề của người lớn: đối mặt với nỗi cô đơn, ấm ức khi bị đưa ra hầu toà và cho là mối nguy của xã hội. Đồng hành với Carl lại là một bản thể ngược lại: Russell là một cậu nhóc ngây thơ, là hướng đạo sinh, "bạn của thiên nhiên" nhưng chưa từng đến nơi hoang dã, cũng như chưa từng đi dã ngoại, chưa từng dựng được một cái lều tử tế. Thế nhưng, cả Carl và Russell đều có một trái tim đẹp, sẵn sàng hi sinh vì lẽ phải. Bên cạnh các nhân vật chính, chúng ta có một Ellie, thấu hiểu, dịu dàng, yêu phiêu lưu không kém chồng mình. Một Charles Muntz nham hiểm đội lốt nhà thám hiểm già tử tế, sẵn sàng xuống tay với những người mà lão cho là cướp con chim khỏi tay lão. Thậm chí, đến những con vật trong phim cũng được khắc hoạ vừa dễ thương vừa có chiều sâu: Kevin và Dug khiến chúng ta chết cười với những màn tấu hài siêu đáng yêu, đàn chó của Charles, những tưởng rất thông minh nhưng sâu thẳm bên trong, chúng vẫn là những con chó bình thường, thích tiệc tùng và thích những quả bóng. Bên cạnh đó, màu sắc cũng là một điều khiến mình chú ý ở bộ phim. Up có những màu sắc cực kì rực rỡ, ví dụ như màu của những quả bóng bay hay màu bầu trời. Nhưng màu sắc cũng đóng một vai trò không nhỏ cho bộ phim khi chúng có sự chuyển hoá nhất định qua từng cảnh phim: rực rỡ ở những cảnh đầu khi căn nhà buộc toàn bóng bay bay ra khỏi thành phố nhưng bỗng chốc lại u tối, mờ mịt ở cảnh Carl trở về là ông già chỉ biết lưu giữ quá khứ - ở cảnh đầu tiên khi Carl thức dậy hay khi Carl quay về căn nhà đổ nát. Và không cần nói nhiều về nhạc phim nữa - cả phim chỉ sử dụng một bản nhạc Married life phối theo nhiều kiểu khác nhau, song điều đó không thành vấn đề đối với một bản nhạc có thể xuất sắc khắc hoạ một câu chuyện tình, chỉ qua những nốt nhạc.

Trong lần xem phim lại, tớ rất thích đi tìm những chi tiết ẩn. Trong Up, đó là chi tiết Carl vẫn giữ hai chiếc vé đi đến Venezuela kể cả khi không còn đi được nữa, hay cảnh cuối Carl đã đeo bảng đính đầy huy hiệu của Russell, theo mình, nó là biểu hiện của tuổi trẻ đã quay lại với người đàn ông cằn cỗi ấy. Ta thấy được một Carl Fredricksen cầm quả bóng ghi chữ Spirit of Adventure, mơ ước về chuyến đi đến Tháp Thiên Đường.

Mặc dù còn một lỗi nho nhỏ ở đoạn Carl bay lên trong căn nhà toàn bóng bay, nhưng mình có thể nhận định, phần hình ảnh của Up có thể đánh giá là khá hoàn hảo.

Nhìn chung, Up là một trong những bộ phim hoạt hình xuất sắc nhất mà mình muốn giới thiệu. Nó vẫn đủ hài hước và giải trí cho một đứa trẻ (đoạn hai ông già đánh nhau kiểu người già cười ná thở luôn dù đang gay cấn), nhưng cũng là một bộ phim mà khi đã trưởng thành, bạn hoàn toàn có thể xem lại và ngẫm triết lí ẩn giấu trong bộ phim.

Nếu bạn chưa xem Up khi còn nhỏ, đừng ngại ngùng xem luôn bây giờ nhé. 89 phút cuộc đời cùng khóc cùng cười với nhân vật chắc chắn không phí phạm đâu.

Xếp hạng: Strawberries.

Mình nghĩ mình sẽ làm một series toàn phim Pixar từ xưa mất =))))))))))))

Yeon.