Câu 6- khả năng phối hợp chung-riêng

Khả năng phối hợp là khả năng của 1 dòng(hay giống)khi lai với dòng hoặc giống khác cho cây lai có ưu thế lai cao.

Khả năng phối hợp chung của 1 dòng là khả năng cho ưu thế lai nói chung khi lai dòng đó(dòng định thử)với 1 dòng hoặc giống khác.Khả năng phối hợp chung chỉ đại lượng trung bình về ưu thế lai của tất cả các tổ hợp lai của dòng đó(nghĩa là của tất cả các giống lai mà dòng đó tham gia)

Khả năng phối hợp rieng là đặc tính của dòng khi lai nó với 1 dòng khác nào đó cho ưu thế lai cao hay ko.

CAC phương phao thử khả năng phối hợp:

-Luân giao(dialed cross) :đem các dòng định thử lai luân fien trực tiếp với nhau.Nếu có n dòng định thử thì ta có thể tạo ra số tổ hợp lai là: N=n! :[r!(n-r)!]

   N: là số tổ hợp lai có thể tạo ra

  .n: là số dòng định thử

.r:là số dòng trg 1 tổ hợp lai

Phương pháp này có ưu điểm:đánh giá đc toàn bộ cả kn ph chung và riêng của các dòng định thử.Nhc điểm là khi số dòng nhiều thì số tổ hợp lớn và phức tạp.Do đó chỉ dung pp này đánh giá kn ph riêng khi đã biết kn ph chung.

-Phương pháp dùng vật thử (top cross)

      Đây là phương pháp đánh giá kn foi hợp chung của các dòng định thử = cách lai chúng với cùng 1 hay vài vật thử chung.Phương pháp này đơn giản hơn luân giao nhưng chỉ thử đc khả năng ph chung mà k thử đc kn ph riêng.

Vd:có 20 dog định thử,dung lai đơn phải 190 tổ hợp nhưng dung vật liệu thử chỉ cần 20-40 tổ hợp

-Phương pháp dung khu cách ly riêng (policross)

    Đem toàn bộ các dòng hoặc giống cần thử kn ph chung gieo trong 1 khu cachs li riêng để chúng tự do thụ phấn.Năm sau so sánh năng suất của các dòng or giống đc thụ phấn = phương pháp trên ta có thể đánh giá đc kn ph chung của dòng hoạc giống đó

-Phương pháp thụ phấn tự do

Pp này k cần ruộng cách li mà cho vật liệu định thử kn ph chugn trồng cạnh nhau cho chúng tự do thụ phấn,năm sau gieo trồng đánh giá kn ph chung

-Phương pháp hóa sinh.

   Các nghiên cứu sinh lí,sinh hóa cho thấy ở các giống lai có ưu thế lai cao thg có hàm lượng các chất sinh trưởng nhóm B nhiều hơn.Nhưng ưu thế lai chỉ biểu hiện mạnh khi 2 bố mẹ khác nhau về thành phần các chất kích thk sinh trưởng nhóm B.Vi khuẩn men bia có phản ứng rất nhạy với các chất kích thk sinh trg nhom B.Vì vậy ng tat hg dung nó để đánh giá hàm lượng các chất kích thích sinh trg nhóm B có ở các dòng,có thể chẩn đoán đc khả năng phối hợp của các dòng.