"Bỏ đai da, bỏ cương

Bỏ roi, bỏ xà ích

Bỏ chốt, lòng nhẹ nhàng

Ta gọi Bà-la-môn."

(XXVI-Phẩm Bà-la-môn, Pháp Cú 398)

Tích Pháp Cú: Có 2 ông chủ bò là Bà-la-môn. Mỗi ông có 1 con bò đực mạnh mẽ. Rồi 2 ông đó khoe về sức mạnh con bò đực của mình. Khoe một hồi rồi thành ganh đua. Thế là 2 ông mang bò ra thi đấu. Hai ông mang bò ra cột vào xe và đai cương. Rồi 2 ông chất lên xe gạch đá cho thật nặng. Rồi các ông đánh bò bắt kéo xe để thử sức. Đến lúc con bò không thể chịu nổi thì nó giằng đứt đai cương bỏ chạy mất.

Cuộc thi đó có nhiều dân chúng đứng xem và có các Tỳ kheo. Sau khi xem xong thì Tỳ kheo mang chuyện đó về kể lại cho Phật. Phật nghe xong thì lái chuyện đó sang chuyện tu hành:

- Này Tỳ kheo, con bò đó bỏ hết đai, cương, roi, càng, xích và sự ràng buộc để nhẹ nhàng. Cũng vậy, Tỳ kheo hãy bỏ hết buộc ràng, chấp trước, tham ái, sân hận, nhiễm ô, kiết sử để được giải thoát.

Nói xong thì Phật đọc bài kệ:

"Bỏ đai dai, bỏ cương

Bỏ roi, bỏ xà ích

Bỏ chốt, lòng nhẹ nhàng

Ta gọi Bà-la-môn."

(XXVI-Phẩm Bà-la-môn, Pháp Cú 398)

Bài học kinh nghiệm

Bài học 1: Kiếp trâu bò

Ngày xưa ở các phim cổ tôi hay thấy câu nói: "Kiếp này tôi không trả nợ được cho anh. Kiếp sau tôi nguyện làm trâu bò để trả nợ". Và sự thật đúng vậy. Một kẻ mắc nợ người mà không trả được. Nếu có phúc thì kiếp sau làm người hầu, kẻ hạ hay làm nô lệ để trả nợ. Nếu không có phúc thì kiếp sau sinh làm trâu bò để kéo cày trả nợ.

Nhưng 2 con bò ở đây bị ngược đãi. Nó thì có sức khỏe nhưng không phải vô tận. Nếu nó kéo cày ở ruộng thì đơn giản. Nhưng ông chủ bắt nó kéo xe thật nặng rồi đánh nó thật đau để thi thố. Nên nghiệp nhanh hết và nợ nhanh tan. Nó giằng đứt đai cương mà bỏ chạy coi như được giải thoát.

Nên người biết Nhân Quả vô cùng sợ mắc nợ. Mắc nợ người tốt thì họ đối xử tốt với ta bắt ta làm việc tốt. Mắc nợ kẻ xấu thì khi trả nợ họ sẽ ngược đãi đánh đập ta. Còn mắc nợ kẻ ác thì nó đưa con dao khẩu súng vào tay ta bắt ta làm việc ác. Mà khi đã mắc nợ rồi, đến duyên phải trả rồi thì ta không thể thoát. Ta cứ phải kéo cày trả nợ thôi.

Bài học 2: Tỳ kheo "bà tám" bị Phật kéo vào đạo

Bây giờ các Sư tu trong chùa ít ra ngoài đi sâu vào quần chúng. Thế nên chuyện đời thế tục có thể Sư không thấy. Tuy nhiên mạng xã hội, youtube ngày nay nở rộ nên chuyện đời cũng được Sư cập nhập sát thực tế. Nhưng nếu Sư thích chuyện đạo, tìm hiểu về đạo thì trên internet cũng đầy. Còn thích chuyện đời thì sẽ nhiều hơn gấp bội. Và sở thích người dùng thế nào Internet sẽ đáp ứng. Internet có lợi và có hại. Quan trọng ta thích điều thiện hay điều ác mà thôi.

Còn thời xưa Tỳ kheo ôm bát đi khất thực. Họ đi trên đường, vào nhà dân xin ăn thì chuyện đời họ thấy suốt. Mà chuyện đời thời đó là duyên tự nhiên hiện ra chứ không phải thích thế nào có thế đó. Và Tỳ kheo cũng "bà tám, buôn dưa lê" ác. Thế là Đức Phật lại đến hỏi có chuyện gì? Các vị kể lại xong thì Phật lại kéo từ chuyện đời sang đạo lý tu hành. Phật thật là khéo léo.

Và cũng nhờ Tỳ kheo "bà tám" nên ta có Truyện Tích Pháp Cú đầy đủ chi tiết hết cuộc đời Đức Phật.