Phùng Hoài NgÍc

¯Q ' ‰s

U ׋ N ~v -™

°Ýng Thi nh¥t bách thç

( MÙt trm bài th¡ °Ýng)

¡i hÍc An Giang 1.2005

‰[ _l 'Y f[ 2005t^ 1g

P.H.N 2004 1

LÝi nói §u

B¯t §u b±ng câu th¡ bí ©n cça Lí B¡ch : ׋bIƒh†vCSäS Sh+ chéng cÎo shù ji qin gÔ:

Thi thành, th£o thå giai thiên cÕ [ Bài th¡ làm xong, cÏ cây (và bài th¡) Áu ã trß thành thiên cÕ ]

Lí B¡ch ã nêu lên mÙt quan niÇm th¡ Ùc áo trong th¿ giÛi vn hÍc cça loài ng°Ýi ! HiÃu cách

thé nh¥t là : Bài th¡ Óng nh¥t vÛi nhà th¡, cùng vÛi cây cÏ tho¯t trß thành quá khé (thiên cÕ) sau khi

bài th¡ hoàn thành. HiÃu cách thé hai : bài th¡ và cây cÏ phút chÑc trß nên nghìn nm, nghìn x°a

(thiên cÕ). CÏ cây là hình £nh ¡i diÇn cça thiên nhiên hoang s¡. Bài th¡, nhà th¡ cùng vÛi cÏ cây trß

thành mÙt thé thiên nhiên ° ? M¡ hÓ nh¥t là ý ngh)a chï thiên cÕ . Câu th¡ Lý B¡ch hàm súc bí ©n

l¡, hiÃu l½ nào cho úng ? Ti¿c r±ng so¡n gi£ ch°a tìm th¥y nguyên v¹n bài th¡ có câu th¡ trên.

Íc mÙt bài th¡ hay, ta th¥y cuÙc sÑng trß nên th° th£, ôi m¯t nhìn Ýi cça ta s½ khác. Th¡

không thích hãp vÛi công nghiÇp hoá hiÇn ¡i hoá . TrÙm ngh), th¡ s½ mãi mãi thç công hoá và cÕ

iÃn hoá. MÙt cây bút, mÙt m£nh gi¥y thêm vào mÙt tâm hÓn là ç cho th¡ . Íc th¡ rÓi trò chuyÇn vÛi

nhau cing th¥y tâm ¯c thú vË ß Ýi !

°Ýng Thi và ng°Ýi ViÇt Nam

Hai bên thân quen vÛi nhau të lâu l¯m rÓi, và không bao giÝ tách ra °ãc nïa. °Ýng Thi ã °ãc

ViÇt hoá nhu§n nhuyÅn. NhiÁu bài th¡ ViÇt Nam có thà gÍi là giá áng ThËnh °Ýng nh° th¡ cça các

nhà s° thÝi Lý, vua Tr§n, NguyÅn Trãi, vua Lê, NguyÅn BÉnh Khiêm, Bà HuyÇn Thanh Quan, NguyÅn

Khuy¿n, NguyÅn ình ChiÃu, HÓ Chí Minh & °Ýng Thi s½ còn sÑng mãi cùng ng°Ýi ViÇt Nam .

Tiêu chí lña chÍn tuyÃn t­p °Ýng Thi nh¥t bách thç

100 bài lña chÍn sao cho thà hiÇn sñ a d¡ng phong phú cça °Ýng Thi. ·c biÇt, trong t­p th¡

này có tÛi 11 bài °ãc tuyÃn chÍn vào sách giáo khoa Vn trung hÍc, ch°a kÃ ß ¡i hÍc cao ³ng. 100

bài chÉ là con sÑ nhÏ trong kho£ng non nghìn bài l°u hành ß ViÇt Nam, trong tÕng sÑ kho£ng 54 000 bài

°¡ng Thi ã °ãc s°u t­p ß Trung QuÑc. Nh°ng ây là 100 bài °u tú, nÕi b­t và khá quen thuÙc vÛi

ng°Ýi ViÇt Nam. 100 bài °ãc s¯p x¿p theo tr­t tñ abc cho dÅ l­t Íc. Ph§n phå låc chÍn thêm 10 bài

th¡ Ýi TÑng à tham kh£o .

Cách biên so¡n tëng bài th¡ :

§u tiên là vn b£n nguyên tác, k¿ ó là phiên âm B¯c Kinh (pinyin, ti¿ng quan tho¡i, b¡ch tho¡i,

ti¿ng phÕ thông), phiên âm Hán ViÇt, dËch ngh)a và dËch th¡ n¿u có. Sau mÙt sÑ bài có chú thích c§n

thi¿t à hiÃu bài th¡. MÙt sÑ bài ghi thêm gãi ý cho SV khi hÍc t­p Vn hÍc Trung QuÑc. Có khi ghi c£

lÝi bình tuó héng cça so¡n gi£.

LÝi bình này mang tính cá nhân, có thà gãi h°Ûng phân tích cho hÍc sinh, sinh viên . Cing là ý

ki¿n trao Õi cùng b¡n tri âm tri k÷. Tác ph©m nghÇ thu­t có thà hàm chéa nhïng lÛp ý ngh)a khác

nhau . M×i ng°Ýi Íc có quyÁn c£m nh­n riêng. N¿u là bài thi cça hÍc sinh sinh viên thì sao ? Tr°Ûc

h¿t GV có mÙt áp án mß. áp án ó có ph§n céng , là nÙi dung khách quan cça vn b£n và ý té gãi

ra të cuÙc Ýi cça nhà th¡ và hoàn c£nh °¡ng thÝi. HÍc sinh sinh viên có thà c£m nh­n theo chç

quan nh°ng ph£i trên c¡ sß ngôn të nghÇ thu­t cça tác ph©m. C£m nh­n ó ph£i mang tính vn

ch°¡ng, hãp lý, hãp thÝi thì mÛi °ãc ch¥p nh­n ( ph§n mÁm ) . ó là quyÁn tñ do dân chç sáng t¡o

cça hÍc sinh sinh viên khi làm vn, khác vÛi sñ c£m nh­n tuó tiÇn lung tung, thi¿u tính th©m m) .

B¡n Íc có thà xem nguyên tác Hán ngï, ng¯m m×i bài th¡ nh° mÙt béc tranh. M·t khác, ph§n

phiên âm ti¿ng Trung khi¿n ta tñ l©m nh©m Íc theo mà thñc hành ti¿ng cing r¥t lí thú.

Hoàng ¿ Thu­n TrË tëng d¡y hoàng tí Khang Hy r±ng:

Ëz «Ž åN ó� Ú‹ :N ,g . û‹ fN åN f t :N HQ

Lì shn yÐ zhì chéng wi bn . Dú shk yÐ míng lÐ wi xin

L­p thân d) chí thành vi b£n . Ùc th° d) minh lý vi tiên .

(L­p thân l¥y sñ chân thành làm cn b£n. Íc sách tr°Ûc h¿t ph£i hiÃu ngh)a lý )

VÛi t­p th¡ này, so¡n gi£ muÑn nh¥n m¡nh câu thé hai: Íc sách. Íc th¡ °Ýng c§n nh¥t hiÃu

úng ngh)a lý, viÇc dËch thành th¡ ViÇt ch°a quan trÍng . Tài liÇu này muÑn h× trã b¡n Íc iÁu ó thôi.

N¿u hiÃu câu thé hai (Íc sách) ¯t s½ tâm ¯c câu thé nh¥t (l­p thân)

i vào °Ýng Thi, chúng ta l¡c vào mÙt th¿ giÛi khác, cÕ x°a mà hiÇn ¡i. Giïa thÝi buÕi nhiÅu

lo¡n các lo¡i hình gi£i trí, tìm ¿n th¡ cÕ iÃn là tñ vÇ tñ b£o hiÃm không à r¡i vào tình tr¡ng ánh

m¥t mình, kh£ d) chÑng l¡i nhïng thé hào nhoáng phù du thÝi th°ãng. Sñ thanh t)nh, ¥m áp tâm hÓn

do th¡ cÕ iÃn mang l¡i thñc là mÙt iÁu thú vË l¯m.

P.H.N 2004 2

3 Kính bút

Ths.Phùng Hoài NgÍc

H¡ quí Giáp Thân niên 2004 - ¡i hÍc An Giang

U ׋ N ~v -™

¯ÜNG THI NH¤T BÁCH THæ

1. Ân ch¿ té thñc vu LÇ Chính iÇn th° viÇn y¿n phú ¯c lâm tñ (Tr°¡ng Thuy¿t)

2. Bái tân nguyÇt ( Lí oan )

3. B§n nï (T§n Thao NgÍc)

4. C§m s¯t ( Lí Th°¡ng ¨n )

5. Ch°¡ng ài LiÅu (Hàn Hoành và LiÅu thË )

6. Cung oán (T° Mã LÅ)

7. Cíu nguyÇt cíu nh­t éc S¡n ông huynh Ç (V°¡ng Duy)

8. Dao s¯t oán (Ôn ình Quân)

9. DiÅm nï të ( L°¡ng Hoàng )

10. DËch thu÷ tÑng biÇt (L¡c Tân v°¡ng)

11. Du tí ngâm (M¡nh Giao)

12. ào hoa khê (Tr°¡ng Húc)

13. áp nhân (Thái th°ãng ©n gi£)

14. ng cao (× Phç)

15. ng U châu ài ca (Tr§n Tí Ngang)

16. ±ng v°¡ng các tñ (V°¡ng BÙt)

17. Á ô thành nam trang (Thôi HÙ)

18. Á hoa cúc (Hoàng Sào)

19. iÃu minh gi£n (V°¡ng Duy)

20. ông D°¡ng tíu gia t·ng biÇt (Vi Trang)

21. Ù Tang càn (Gi£ £o)

22. Ùc Lí B¡ch t­p (TrËnh CÑc)

23. Ùc to¡ Kính ình s¡n (Lí B¡ch)

24. Giang tuy¿t (LiÅu Tông Nguyên)

25. Hàn thñc (Hàn Hùng)

26. Hành lÙ nan (Lí B¡ch)

27. Hoài th°ãng biÇt hïu nhân (TrËnh CÑc)

28. Hoàng h¡c lâu (Thôi HiÇu)

29. Hoàng h¡c lâu tÑng M¡nh H¡o Nhiên chi Qu£ng Lng (Lí B¡ch)

30. Hoàng h¡c lâu vn Ëch (Lí B¡ch)

31. HÓi h°¡ng ng«u th° (H¡ Tri Ch°¡ng)

32. KhiÃn hoài (× Måc)

33. Khúc Giang éc Nguyên Cíu (B¡ch C° DË )

34. Khuê oán (V°¡ng X°¡ng Linh)

35. Khí phå (M¡nh Giao)

36. Kim li y (× Thu N°¡ng)

37. Kinh L×, t¿ KhÕng Tí nhi thán chi (°Ýng HuyÁn Tông)

38. Kí × VË (× Phç)

39. Kí phu (nï s) T§n NgÍc Lan)

40. Lâm giang tÑng H¡ Chiêm (B¡ch C° DË )

41. Låc ngôn tuyÇt cú (V°¡ng Duy)

42. L°¡ng Châu të (V°¡ng Hàn)

43. L°u biÇt V°¡ng Duy ( M¡nh H¡o Nhiên )

44. L°u NguyÅn du Thiên Thai (Tào °Ýng)

45. L°u NguyÅn Ùng trung ngÙ tiên tí (Tào °Ýng)

46. L°u NguyÅn tái áo Thiên Thai b¥t phåc ki¿n ch° tiên tí (Tào °Ýng)

47. M¡ch th°ãng t·ng m) nhân (Lí B¡ch)

48. Mao Ñc vi thu phong & (× Phç)

49. Minh tranh (Lí oan)

50. MÙ xuân qui cÑ s¡n th£o °Ýng

51. MÙng Lí B¡ch ( × Phç bài 1 )

52. NguyÇt d¡ (L°u Ph°¡ng Bình)

P.H.N 2004 3

53. NguyÇt h¡ Ùc chuÑc (Lý B¡ch)

54. Phong kiÁu d¡ b¡c (Tr°¡ng K¿)

55. Phù Dung lâu tÑng Tân TiÇm (V°¡ng X°¡ng Linh)

56. Quá H°¡ng Tích tñ (V°¡ng Duy)

57. Quân hành ( Lí B¡ch)

58. Quy ©n (Tr§n PhÑc )

59. Quy gia ( × Måc )

60. Song y¿n ly (Lí B¡ch)

61. S¡ xuân tiÃu vi (Hàn Di)

62. S°¡ng nguyÇt ( Lí Th°¡ng ¨n)

63. Tam niên biÇt (B¡ch C° DË)

64. T£o khßi (Lí Th°¡ng ¨n )

65. T£o phát B¡ch ¿ thành ( Lí B¡ch)

66. Tân giá n°¡ng ( V°¡ng Ki¿n)

67. T·c bình h­u tÑng nhân b¯c qui

68. T·ng Lí B¡ch (× Phç)

69. T·ng Uông Luân ( Lí B¡ch )

70. T§m ©n gi£ b¥t ngÙ (Gi£ £o)

71. T§n Hoài d¡ b¡c (× Måc)

72. Th¡ch Hào l¡i (× Phç)

73. Thanh minh (× Måc)

74. Thái liên khúc (Lí B¡ch)

75. Thiên m¡t hoài Lí B¡ch (× Phç )

76. Thu héng (× Phç)

77. Thu phÑ ca (Lí B¡ch)

78. Thu té (Lí B¡ch)

79. Tì bà hành (B¡ch C° DË)

80. Tiên tí tÑng L°u NguyÅn xu¥t Ùng (Tào °Ýng)

81. Tiên tí Ùng trung hïu hoài L°u NguyÅn (Tào °Ýng)

82. TiÅn biÇt hiÇu th° Thúc Vân & ( Lí B¡ch)

83. T)nh d¡ t° (Lí B¡ch)

84. TÑng biÇt (V°¡ng Duy )

85. TÑng Nguyên NhË i sé Tây An (V°¡ng Duy)

86. Trúc lý quán ( V°¡ng Duy)

87. TuyÇt cú (× Phç)

88. Tí vi hoa ( B¡ch C° DË)

89. T°¡ng giang (KD)

90. T°¡ng t° (Bài ca ­u Ï) V°¡ng Duy

91. Vn B¡ch L¡c Thiên t£ giáng Giang Châu t° mã (Nguyên Ch©n)

92. VÍng L° S¡n bÙc bÑ ( Lí B¡ch)

93. Vô Á (Lý Th°¡ng ¨n)

94. Xích bích (× Måc)

95. Xuân hiÃu (M¡nh H¡o Nhiên)

96. Xuân oán (Kim X°¡ng Tñ)

97. Xuân tËch lï hoài (Thôi Ó)

98. Xuân tình (V°¡ng Giá)

99. Xuân té ( Lí B¡ch )

100. Xuân vÍng ( × Phç)

Phå låc 1: Th° gíi Nguyên Ch©n (B¡ch C° DË)

Phå låc 2: Íc thêm 10 bài TÑng thi

1. Á Trúc Lâm tñ (Chu Phóng)

2. ông c£nh (L°u Kh¯c Trang)

3. L­p thu ( L°u Hàn)

5. Nguyên án ( V°¡ng An Th¡ch)

6. Tây giang nguyÇt (Chu ôn Nho)

7. Thôn c£nh téc sñ (Ông QuyÃn)

8. Thôn vãn (Lôi Ch¥n)

9. Xuân nh­t ng«u thành (Trình HiÇu)

10. Xuân tiêu (Tô ông Pha )

P.H.N 2004 4

B¡t : LÝi cuÑi t­p cça so¡n gi£

1. Ân ch¿ té thñc vu LÇ Chính iÇn th° viÇn y¿n phú lâm tñ

i' 6R P� ߘ ŽN =N ck ¿k fN b- '[ K� -g W[

n zhì cì shì yú Lì Zhèng diàn shk yuàn yàn fù l+n zì

°ãc ¡n vua ban y¿n tiÇc ß LÇ Chính iÇn th° viÇn, vi¿t bài th¡ v§n lâm

( Tr°¡ng Thuy¿t _ ô‹ Zhang Shko )

N ÁX þV fN œ^

‰ íV ð ¨X -g

õ‹ ׋ û• ýV ?e

²‹ f Á‰ )Y Ã_

MO ƒz ŒT 1„ Í'

i' Ôn ‰' R' ñm

}� Lk %f tQ òf

Å' íz :N åw ó-

DMng Bì tú shk fÔ

X+ yun hán mò l+n

Sòng Sh+ wn guó zhèng

JiÎng Yì jiàn tin x+n

Wèi qiè hé xun zhòng

n to zuì jiÔ shn

Zài g chkn xìng qÔ

Qíng jié wèi zh+ y+n

O

Phç ông Bích chéa sách

V°Ýn phía Tây nhiÁu nho s)

Íc Kinh Thi bi¿t viÇc n°Ûc

Gi£ng Kinh DËch hiÃu lòng trÝi

Chéc vå cao °ãc vua trÍng

n vua cuÓn cuÙn, (vëa) uÑng r°ãu say s°a

vëa hát khúc nh¡c xuân

T­n tình vì ng°Ýi tri âm

ông Bích Ó th° phç

Tây viên hàn m·c lâm

Tång Thi, vn quÑc chính

Gi£ng DËch, ki¿n thiên tâm

VË thi¿t hoà huyên trÍng

Ân thao tuý tíu thâm

Tài ca xuân héng khúc

Tình kiÇt vË tri âm

dËch th¡ :

ông Bích n¡i vña sách

V°Ýn tây hÍc gi£ §y

Íc Thi nghe viÇc n°Ûc

Gi£ng DËch th¥y lòng trÝi

Chéc trÍng xin ra séc

n d§y °ãc r°ãu say

Th¡ ngâm hoà iÇu hát

T¡ ¡n vua cao dày

(Ngô Vn Phú)

Ghi chú:

ông và Bích là tên hai ngôi sao trong nhË th­p bát tú (chòm sao vn ch°¡ng). Vì th¿ nhà °Ýng l¥y hai

chï ông Bích ·t tên th° viÇn hoàng gia ·t ß LÇ Chính iên.

Thi: Kinh Thi , DËch : Kinh DËch .

P.H.N 2004 5

CuÑn Thiên gia thi (Nhà xu¥t b£n HÙi nhà vn 1998- so¡n gi£ Ngô Vn Phú) ã nh§m l«n : chï cuÑi câu

6 in l§m là Óng , in úng ph£i là thâm . Có l½ cing in sai c£ chï tao ngh)a là cuÓn cuÙn thành tao

ngh)a là °ãc nhÝ .

So¡n gi£ Ngô Vn Phú dËch ngh)a câu 7 là: Ngâm vang th¡, hoà theo lÝi nh¡c chúc tång , e r±ng sai

nguyên tác. Ph£i dËch luôn câu 6 và 7 thành mÙt câu liÁn m¡ch: vëa uÑng r°ãu vëa ca hát , ché không ph£i

vëa ngâm th¡ vëa hát .

2. Bái tân nguyÇt Üb°eg Bài x+n yuè L¡y trng mÛi

Lí oan Ngïz LÐDun

_^Á‰°eg

sS¿O

N6-Üb

Æ~틺N

Nû•

SΘ9Tو&^

Ki lián jiàn x+n yuè

Jì biàn xià ji bài

Jì yÔ rén bù wn

Bèi fng chu+ qún dài

Mß rèm th¥y v§ng trng mÛi

LiÁn b°Ûc xuÑng thÁm vái trng

Thì th§m kh¥n không ai nghe th¥y

Gió b¥c thÕi d£i qu§n bay lên

Khai liêm ki¿n tân nguyÇt

Téc tiÇn há giai bái

T¿ ngï nhân b¥t vn

B¯c phong xuy qu§n Ûi

dËch th¡

Mß rèm th¥y t¥m trng non

ThÁm trên b°Ûc xuÑng vái luôn trng này

Kh½ lÝi kh¥n, ch³ng ai hay

Tho£ng c¡n gió b¥c thÕi bay d£i qu§n

(T£n à dËch- báo Ngày Nay sÑ 117 ngày 3.7.1938)

LÝi bàn :

Yêu quí trng sáng ¿n Ù sùng bái nh° th¿ ¥y ! Ng°Ýi ta nói lúa mÛi, n¯ng mÛi, còn trng thì

non, già . . .Thi s) Lí oan nói trng mÛi ,¥y là trng §u tháng (th°ãng huyÁn nguyÇt). Ta nhÛ

¿n Cao Bá Quát (°ãc thà hiÇn thành nhân v­t Hu¥n Cao- truyÇn ng¯n Chï ng°Ýi tí tù cça

NguyÅn Tuân) tëng nói : Nh¥t sinh ê thç bái mai hoa (MÙt Ýi chÉ bi¿t cúi l¡y hoa mai) . . .

MÙt ng°Ýi l¡y trng, ng°Ýi kia l¡y hoa .

Üb°eg

P.H.N 2004 6

3. B§n nï +�sY Pín nÔ

T§n Thao NgÍc æy ì-‰s Qín To Yù (× ti¿n s) nm 882, Vãn °Ýng)

v

ì„è•*gÆ‹î~W™™

ßbXbo‚'Z¦Nê�$O

Œ1rΘAmØš<hŒ

qQ'öeNÀh³h†Y

be\AS c8Yˆ"ç]

NŠbÌS w-e;u•

æ‚h't^t^‹SÑ'¿~

:NÖNºN\OÁZcˆóˆ

Péng mén wèi shí qÐ luM xing

Ni tuò shang ling méi yì zì

Shuí ài fng lik go gè diào

Gong lián shí shì jiÎn shk zhung

GÎn jing shì zhÐ ku zhn qiÎo

Bù bÎ shung mi dòu huà cháng

KÔ hèn nián nián y j+n xián

Wèi t rén zuò jià y+ cháng

Con gái nhà nghèo

Nhà tranh ch°a bi¿t mùi låa là

MuÑn nhÝ mai mÑi l¡i ng¡i b½ bàng

Ai thích phong l°u kiÃu cách iÇu àng

Cùng th°¡ng ng°Ýi mÙc m¡c y trang

Dám l¥y m°Ýi ngón kim chÉ khéo tay

Không c­y ôi mi nét k» dài . . .

KhÕ n×i hàng nm thêu kim tuy¿n

Cho ng°Ýi ta có trang phåc tân hôn

B§n nï

BÓng môn vË théc ÷ la h°¡ng

Ngh) thác l°¡ng môi diÇc tñ th°¡ng

Thuó ái phong l°u cao cách iÇu

CÙng liên thÝi th¿ kiÇm s¡ trang

C£m t°¡ng th­p chÉ khoa châm x£o

B¥t b£ song mi ¥u ho¡ tr°Ýng

KhÕ h­n niên niên áp kim tuy¿n

VË tha nhân tác giá y th°Ýng

LÝi bàn :

R¥t hi¿m nhïng bài th¡ vÁ ng°Ýi lao Ùng bình dân .

P.H.N 2004 7

ViÇt Nam có bài th¡ B§n nï thán không rõ tác gi£ . Ch¯c cing có £nh h°ßng të bài B§n nï .

dËch th¡

Låa là ch°a bén mùi sang,

MuÑn c­y bng nhân ng¡i b½ bàng.

Ai thích thanh cao giàu cách iÇu,

cùng th°¡ng mÙc m¡c kém thÝi trang.

Dám khoe m°Ýi ngón °Ýng kim khéo,

Không c­y ôi mi nét k» tr°Ýng.

Ngán n×i hàng nm thêu áo c°Ûi,

à ng°Ýi làm dáng vÛi tân lang

(Lí Phúc iÁn dËch)

4. C§m s¯t &•_t JÐn sè

Lí Th°¡ng ¨n Ng FU �- LÐ Shng YÐn

&•_tàeïz"NAS&_

N&_Nñg'±‚t^

„^-uSf¦h÷�t‡v‡

¡N^%fÃ_Xb\gCž

§lwmg fàs gêl

Ý„0uåe-f‰s-ußp

dkÅ'ïS..._bý�Æ_

êS/fS_öeò]Ø'6q

JÐn sè wk dun wÔ shì xián

Y+ shng y+ zhù sí hu nián

Zhuang shng xiÎo mèng m+ hú diè

Wàng dì chkn x+n tuM dÔ juan

Qing hÎi yuè míng zhk yÒu lèi

Lan Tián rì nuÎn yù shng yn

CÐ qíng k di chéng zhu+ yì

ZhÐ shì dng shí yÐ wÎng rn

C

àn c§m s¯t 50 dây, bi¿t âu là manh mÑi !

M×i giây mÙt trå àn ngh) vÁ tuÕi hoa niên

Trang sinh gi¥c mÙng buÕi sÛm m¡ hoá b°Ûm

VÍng ¿ lòng xuân gíi vào chim × quyên,

(Ti¿ng àn nh°) bà xanh trng sáng, ngÍc trai éa lÇ

¥m áp trÝi Lam iÁn, ngÍc sinh khói v©n .

Tình này còn d±ng dai ghi nhÛ mãi

Hay chÉ là n×i lòng g¯t gay trong thoáng chÑc !

C§m s¯t vô oan ngi th­p huyÁn

Nh¥t huyÁn nh¥t trå té hoa niên

Trang sinh hiÃu mÙng mê hÓ iÇp

VÍng ¿ xuân tâm thác × quyên

Th°¡ng h£i nguyÇt minh, châu hïu lÇ

Lam iÁn nh­t noãn, ngÍc sinh yên

Thí tình kh£ ãi thành truy éc

ChÉ thË °¡ng thÝi d) võng nhiên

P.H.N 2004 8

Chú thích :

Theo truyÁn thuy¿t cây àn §u tiên 50 dây do th§n linh ch¿ tác, giao cho nï th§n TÑ Nï giï và d¡y ng°Ýi

bi¿t àn. Të ó sinh ra thà tài tranh tÑ nï v½ các nï diÅn viên, nh¡c công .

Thành ngï nói duyên c§m s¯t . Ý nói mÑi duyên ¹p, lãng m¡n nh° cây àn c§m s¯t .

Trang sinh : Trang Chu nhà triêt hÍc cÕ ¡i vÛi gi¥c m¡ hoá b°Ûm .

VÍng ¿ : vua n°Ûc Thåc thÝi cÕ ¡i, theo truyÁn thuy¿t nh°Ýng ngôi cho viên t°Ûng Mi¿t Linh sau m¥t

luôn c£ vã, khi ch¿t hoá thành con chim (× quyên, × vi, tí qui, chim cuÑc) kêu quÑc quÑc ti¿c r» ngai

vàng .

Lam iÁn : mÙt vùng núi ß tÉnh ThiÃm Tây n¡i có nhiÁu ngÍc quí .

Chúng tôi ã hiÇu ính ph§n dËch ngh)a r¥t nhiÁu khi dùng b£n cça ông Phú.

B£n °Ýng thi tam bách thç cça ông Ngô Vn Phú in sai :

Câu 1 : huyÁn : dây àn ( xián : &_) ghi thành ( xuán : „s) ngh)a là màu en, huyÁn bí .

Câu 3 : hÓ : t‡ ( hÓ iÇp: con b°Ûm ) thành: Vn (cái hÓ ao)

LÝi bàn :

Lí Th°¡ng ¨n làm th¡ phong cách lãng m¡n, ài các quí tÙc .

Ph§n sau ta s½ còn Íc bài Vô Á cça ông quen thuÙc h¡n vÛi ng°Ýi ViÇt Nam . . .

5 . Ch°¡ng ài liÅu àz ðSóg Zhang tái lÐu

Hàn Hoành (é- *j Hán Héng) và LiÅu thË (óg l LiÔ shì)

Giai tho¡i :

Hàn Hoành (ho·c Hàn HÓng) hÓi tr» ch°a thành danh, yêu nàng k) nï tên LiÅu thË rÓi c°Ûi nàng

làm thi¿p. Sau Hàn i làm quan n¡i xa, g·p thÝi chi¿n lo¡n nên không mang theo LiÅu thË, Ã

nàng ß l¡i phÑ Ch°¡ng ài, kinh ô Tr°Ýng An . Ba nm sau, Hàn cho ng°Ýi mang mÙt gói vàng

và lá th° vÁ cho LiÅu . Lá th° ghi mÙt bài th¡ . Íc th°, LiÅu c£m Ùng r¡i lÇ, c£m tác bài th¡ hÓi

áp mà gíi cho Hàn. VÁ sau LiÅu thË bË viên t°Ûng kiêu binh là Sa Tra Lãi b¯t làm thi¿p, r¥t °u ái

nàng . Ngày trß vÁ Hàn Hoành chÉ bi¿t buÓn bã khôn nguôi ch³ng bi¿t làm sao °ãc. May sao

có mÙt ng°Ýi b¡n là Héa Tu¥n c£m thông vÛi Hàn, ding c£m l­p m°u c°Ûp l¡i LiÅu thË °a vÁ

cho Hàn . Vã chÓng thi nhân l¡i °ãc xum hÍp §m ¥m

àzðSóg àz ðSóg

fåeR- R-ÊN(W&T

µ~ O•agê�çe‚W

_N"^ e˜bÖNºNKb

Zhang Tái lÐu , Zhang Tái lÐu

X+ rì qing qing jin zài fÒu

Zòng shÐ cháng tiáo zi jiù chúi

Y xing pan zhè t rén shÒu

LiÅu Ch°¡ng ài

LiÅu Ch°¡ng ài, liÅu Ch°¡ng ài !

Ngày tr°Ûc xanh xanh nay còn không ?

Cho dù cành dài còn rç xuÑng nh° hÓi ¥y

Có l½ ã b» vào tay ng°Ýi khác rÓi .

CH¯ NG ÀI LIÄU

Ch°¡ng ài liÅu, Ch°¡ng ài liÅu.!

Tích nh­t thanh thanh kim t¡i phç ?

Túng sí tr°Ýng iÁu tñ cñu thuó

Dã °ng phan chi¿t tha nhân thç.

P.H.N 2004 9

(DË b£n : câu chót là « Cing nên b» vào tay ng°Ýi khác », Hàn Hoành tÏ ý

thông c£m vÛi LiÅu thË cho dù nàng có i theo ng°Ýi khác )

DËch th¡:

LiÅu ¡i, hái LiÅu Ch°¡ng ài

Ngày x°a xanh bi¿c, hÏi nay có còn ?

Ví t¡ buông v«n xanh rÝn,

Hay vào tay khác có còn nguyên x°a ?

LiÅu thË hÓi áp : óg l ÞV T{ (LiÔ shì húi dà)

hg óg �g «ˆ ³‚ ^- ‚‚

@b h' t^ t^ '� »y +R

N öS �- Θ ý_ ¥b Ëy

µ~ O T eg w� *X ˜b

Yng lÐu zh+ , fng fi jiè

SuÒ hèn nián nián zèng lí bié

Yi yè súi féng hù bào qiu

Zòng shÐ jkn lái qÐ kan zhè

LiÅu thË tr£ lÝi :

Cành d°¡ng liÅu ang Ù tÑt t°¡i

áng gi­n nm nm ph£i t·ng cho sñ biÇt li

MÙt chi¿c lá theo gió chãt báo thu sang

Cho dù anh có ¿n thì làm sao có thà b» °ãc nïa !

D°¡ng liÅu chi, ph°¡ng phi ti¿t

Kh£ h­n niên niên t·ng li biÇt

Nh¥t diÇp tuó phong hÑt báo thu,

Túng sí quân lai khßi kham chi¿t !

DËch th¡ :

Xanh non cành liÅu °¡ng t°¡i

Nm nm luÑng à t·ng ng°Ýi biÇt ly

Thu sang quyÇn lá vàng i

Chàng vÁ bi¿t có còn gì b» vin !

LÝi bàn :

Trong TruyÇn KiÁu, thi hào NguyÅn Du vi¿t :

NhÛ lÝi nguyÇn °Ûc ba sinh.

Xa xôi ai có th¥u tình chng ai ?

Khi vÁ hÏi liÅu Ch°¡ng ài

cành xuân ã b» cho ng°Ýi chuyên tay ?

Bà HuyÇn Thanh Quan cing vi¿t :

C¢NH CHIÀU HÔM

TrÝi chiÁu b£ng l£ng bóng hoàng hôn

Ti¿ng Ñc xa °a v³ng trÑng dÓn

Gác mái ng° ông vÁ viÅn phÑ

Gõ sëng måc tí l¡i cô thôn

Ngàn mai gió cuÑn chim bay mÏi

D·m liÅu s°¡ng sa khách b°Ûc dÓn

K» chÑn Ch°¡ng ài, ng°Ýi lï thé

L¥y ai mà kà chuyÇn hàn ôn !

Hai thi s) ViÇt Nam Áu tâm ¯c hình £nh LiÅu Ch°¡ng ài và v­n dång r¥t tñ nhiên.

NguyÅn Du ngh) vÁ tình trai gái khi chÍn cây liÅu Ch°¡ng ài, Ã vi¿t vÁ tâm tr¡ng Thuý KiÁu (cô

P.H.N 2004 10

t°ßng t°ãng r±ng khi chàng Kim quay l¡i tìm mình s½ bÓi hÓi lo l¯ng th¿ nào & ) . Còn Bà HuyÇn

Thanh Quan có l½ vi¿t vÁ ng°Ýi tri âm tri kÉ ché không h³n tình yêu trai gái. Ch³ng l½ bà l¡i ngh)

chÓng nh° «liÅu». M×i nghÇ s) yêu cây liÅu theo cách khác nhau.

Nhìn th¥y dáng liÅu ai mà ch³ng khÏi yêu . Þ ViÇt Nam cây liÅu r¥t hi¿m hoi, ôi khi có ß

miÁn B¯c, nh¥t là Hà NÙi, cây d°¡ng liÅu còn là mÙt biÃu t°ãng cça Thng Long Hà NÙi . BÝ hÓ

Hoàn Ki¿m có mÙt ít cây xoã tóc ven bÝ n°Ûc. Trong sân v°Ýn khách s¡n La Thành phÑ Ùi C¥n

có hàng liÅu xanh l£ l°Ût chào ón khách .

Có l§n lang thang trong Công viên hoa à L¡t, ta mëng rá g·p liÅu (Tháng 8 nm 2003

d«n oàn SV khoá 1C ¡i hÍc Ngï vn i thñc t¿ à L¡t) . HÏi ra mÛi bi¿t ó là tràm bông Ï

ché không ph£i liÅu. . . So¡n gi£ không thích câu th¡ Xuân DiÇu R·ng liÅu âm th§m éng chËu

tang . Tóc buÓn buông xuÑng lÇ ngàn hàng . Câu th¡ chÉ bày tÏ °ãc cái khéo bút ! Nhà th¡

Xuân DiÇu sí dång iÃn cÑ cça °Ýng Thi khá áp ·t, giÑng nh° ông Huy C­n khi vi¿t c¥u cuÑi

cça Tràng giang.

Trong phim Trung QuÑc, các lâu ài v°Ýn c£nh quí tÙc Áu th¥p thoáng bóng liÅu xanh.

C£nh an nhàn thong th£ hiÇn ra d°Ûi cành liÅu hiÁn hoà u °a.

Ôi liÅu xanh, bi¿t nói m¥y cho vëa ! Th­t không gì sánh nÕi vÛi LiÅu Xanh. ¯Ûc sao

trong cái v°Ýn nghÉ h°u cça mình sau này s½ mÍc lên mÙt bóng liÅu xanh xanh . . .

6. Cung oán «[(' GMng yuàn

T° Mã LÅ øSlš<y Si M LÐ

ógq_ÂSî]©c;u|i

Sfºƒ|U�án«[a

t^t^±‚=„àeºNÁ‰

zzùz%fÉlúQ¡_Ÿl

LiÔ yÐng cn c+ yÎn huà lóu

XiÎo y+ng tí sòng mÎn gMng chóu

Nián nián hu luò wk rén jiàn

KMng zhú chkn quán chù yù gMu

O

N×i oán hÝn trong cung

Bóng liÅu loi thoi che l§u ho¡ v½

Sáng sÛm ti¿ng oanh hót xua n×i buÓn ng­p cung iÇn

Hàng nm hoa rång ch³ng ai à ý

Nh° con quay theo suÑi xuân ch£y ra theo dòng ngñ

Cung oán

LiÅu £nh sâm si yÃm ho¡ lâu

HiÃu oanh Á tÑng mãn cung s§u

Niên niên hoa l¡c vô nhân ki¿n

Không tråc xuân toàn xu¥t ngñ câu

N×i oán hÝn trong cung

P.H.N 2004 11

Tháp cao bóng liÅu che l§u.

Oanh kêu giåc giã ti¿ng s§u §y cung,

Hoa r¡i nào th¥y ai trông,

LuÑng theo ngÍn suÑi ra vùng ngñ câu

(NguyÅn Huy Nh° dËch)

Chú thích - Dòng ngñ : dòng n°Ûc suÑi (gi£) trong v°Ýn nhà vua

Tuy không nói rõ ai (vô nhân) nh°ng ta bi¿t ó là nhà vua.

LÝi bàn :

Không khÏi nhÛ ¿n Cung oán ngâm khúc vi¿t b±ng chï Nôm cça Ôn Nh° h§u NguyÅn Gia ThiÁu

Nhà th¡ ViÇt Nam ã vi¿t mÙt b£n ngâm khúc song th¥t låc bát, dài tÛi 356 câu, tho£ mãn h¡n bài

té tuyÇt cça thi s) hÍ T° Mã nhà °Ýng. M·t khác Ôn Nh° H§u còn m°ãn thân ph­n ng°Ýi cung

nï Ã than thß sÑ ph­n mình, khát vÍng cça nhà th¡, tri¿t lý cça nho s) tr°Ûc cuÙc Ýi nhÑn nháo

thÝi Lê- TrËnh, cing nh° NguyÅn Du than ti¿c nàng TiÃu Thanh cing là tñ than vãn sÑ ph­n mình

(Ùc TiÃu Thanh ký).

7. Cíu nguyÇt cíu nh­t éc S¡n ông huynh Ç

V°¡ng Duy ‹s ô~ Wáng Wi

]N g ]N åe Æ_ q\ N DQ -_

ìr (W _ aN :N _ ¢[

Ïk "� sO ‚‚

P ' ²N

e� åw DQ -_ {v Øš Y

M� Òc 1ƒ þ� \ N ºN

JiÔ yuè jiÔ rì yì Shan Dong xiong dì

Dù zài yì xiang wei yì kè

Mi féng jia jiè bèi si qin

Yao zhi xiong dì deng gao chù

Biàn ch zhk yu shÎo yi rén

X

DËch ngh)a :

Ngày T¿t 9 tháng 9 nhÛ anh em S¡n ông

MÙt mình ß xé l¡ làm ng°Ýi khách l¡

M×i l§n ti¿t ¹p càng nhÛ nhïng ng°Ýi thân thích bÙi ph§n.

Tuy ß xa cing oán bi¿t n¡i anh em ang lên cao ,

Ai ai cing cài cành thù du, chÉ thi¿u mÙt ng°Ýi.

Cíu nguyÇt cíu nh­t éc

S¡n ông huynh Ç

Ùc t¡i dË h°¡ng vi dË khách,

M×i phùng giai ti¿t bÙi t° nhân.

Dao tri huynh Ç ng cao xé,

Bi¿n sáp thù du thiÃu nh¥t nhân.

DËch th¡:

P.H.N 2004 12

Chi¿c gÑi quan hà nghiêng ¥t khách;

Trùng d°¡ng ti¿t ¿n nhÛ th°¡ng ai.

Cành thù t°ßng lúc lên cao b»,

ç m·t anh em thi¿u mÙt ng°Ýi.

(Tùng Vn. dich)

LÝi bàn :

Câu mß §u : MÙt mình làm khách l¡ n¡i ¥t l¡ . Hai ti¿ng l¡ , bË l¡ tÛi hai l§n thì càng buÓn

h¡n ! SV chú ý phân tích ý th¡ nh° sau : ß ngay quê nhà có ng°Ýi v«n là khách l¡ Ñi vÛi ng°Ýi

làng, nh°ng chÉ l¡ mÙt l§n thôi. ¿n ß xé l¡ thì bË l¡ tÛi hai l§n. L¡i chÉ mÙt mình nïa. Câu th¡

mß §u ng¯n th¿ mà t§ng t§ng lÛp lÛp . . .

V°¡ng Duy, ng°Ýi thñc là b¡n tri âm cça muôn Ýi !

8. Dao s¯t oán vt _t (' Yáo sè yuàn

Ôn ình Quân )n ­^ GW Wn Tíng Jkn

°Q -| ö" Š^ ¦h

N b

§x )Y ‚Y 4l Y 'N {�

Á- eg Ü� Ç� Go Xn »S

AS ŒN |i -N g ê� f

B+ng diàn y+n chuáng mèng bù chéng

Bì tin rk shuÐ yè ykn q+ng

Yàn lái yuÎn guó Xio Xing qù

Shì èr lóu zhMng yuè zì míng

C

N×i oán cça àn ngÍc

Chi¿u bng, gi°Ýng b¡c, mÙng không thành

TrÝi xanh nh° n°Ûc, mây êm mÏng nh¹

Ti¿ng nh¡n xa ã bay qua Tiêu T°¡ng

Trong kho£ng m°Ýi hai l§u, mÙt v§ng trng tñ sáng

Dao s¯t oán

Bng i¿m ngân sàng mÙng b¥t thành

Bích thiên nh° thu÷ d¡ vân khinh

Nh¡n lai viÅn quá Tiêu T°¡ng khé

Th­p nhË lâu trung nguyÇt tñ minh

dËch th¡ :

Chi¿u bng, gi°Ýng b¡c, mÙng không thành

MÏng nh¹ mây êm, trÝi n°Ûc xanh

Qua khÏi Tiêu T°¡ng, ti¿ng nh¡n uÑi

M°Ýi hai l§u v¯ng, mÙt v§ng trng

(NVPhú)

P.H.N 2004 13

Chú thích : sông Tiêu T°¡ng xem iÃn cÑ ß bài T°¡ng Giang (bài sÑ 87) .

Þ ây nói n×i niÁm t°¡ng t° trai gái.

Ôn ình Quân sÑng thÝi Vãn °Ýng, ph§n nhiÁu th¡ ông vi¿t vÁ tình yêu .

LÝi th¡ tình yêu r¥t kín áo, tao nhã.

9. DiÅm nï të s‚sYÍ‹ YÎn nÔ cí

L°¡ng Hoàng �h'| Liang Huáng

2-•NCh±‚ÑS

ÌSÌSÕqY-Þ˜

ŽºNÿY'Ì'

%fr‚

NWcˆ

ê�1r'˜¥z\•

öež2k©cIb

NåwLˆï�¢[

e�ù'"N™™R_

Lù jÐng táo hu fà

Shung shung yàn jìng fi

Mi rén z+ tài lÐ

Chkn sè shàng luM y+

Zì ài pín ku+ jìng

Shí xik yù yàn fi

Bù zh+ xíng lÔ kè

Yo r wÔ xing gui

v

Bài ca ng°Ýi ¹p

Hoa ào lÙ tÉnh mÍc ra

DiÅm nï të

LÙ tÉnh ào hoa phát

P.H.N 2004 14

Song ôi chim y¿n th£nh th¡i bay

M) nhân trong mÙt dáng v» riêng

v» xuân xinh trên t¥m áo låa

Hài lòng nhiÁu l§n ng¯m mình

Lúc l¡i e th¹n muÑn kéo cía che

Ch³ng bi¿t có khách ang i bên ngoài

të xa ã th°ßng théc mùi th¡m ngi h°¡ng

Song song y¿n tËnh phi

M) nhân t° thái lý

Xuân s¯c th°ãng la y

Tñ ái t§n khuy kính

ThÝi tu dåc yÃm phi

B¥t tri hành lÙ khách

Dao nh¡ ngi h°¡ng qui

DËch th¡ :

Hoa ào lÙ tÉnh mÛi khai

Song song chim y¿n th£nh th¡i l°ãn vòng

¤y là ng°Ýi ¹p t° dung

V» xuân m¡n mßn ß trong áo là

Soi luôn nét m·t ­m à

Ng°ãng ngùng có lúc cía hoa muÑn cài

Hay âu có khách d¡o ngoài

Xa xa h°ßng l¥y nhïng mùi h°¡ng th¡m

(Tr§n TrÍng Kim)

Chú thích và lÝi bàn : Có lo¡i hoa ào tên là lÙ tÉnh . Ngi h°¡ng còn gÍi thanh mÙc h°¡ng là mÙt lo¡i

h°¡ng m) ph©m phå nï dùng trang iÃm. Bài th¡ t£ mÙt m) nhân vÛi tâm lí r¥t tinh t¿, thú vË . M) nhân nía

muÑn phô ra s¯c ¹p nía l¡i e ng¡i muÑn che gi¥u. Nh°ng mùi h°¡ng th¡m ã phát lÙ thì không che gi¥u

°ãc, khách i °Ýng ã phát hiÇn th¥y rÓi .

DiÅm và lÇ là mÙt v» ¹p ·c biÇt cça ng°Ýi con gái ¹p, khác vÛi chï mù Ž thông th°Ýng.

Chï diÅm gÓm nhïng nét khá phéc t¡p, có bÙ s¯c bên ph£i, bên trái d°Ûi gÓm bÙ ­u , trên là 2 bÙ

iÁn cân Ñi và hai bÙ th­p Ñi xéng. Chï lÇ cing r¥t hoa m). M) hÍc Trung Hoa qu£ là phong phú .

Nhìn nét chï ã th¥y ng°Ýi ¹p l¡ .

DiÅm lÇ s‚ =N(Hán cÕ) và DiÅm lÇ s‚ =N( Hán mÛi)

10 . DËch thu÷ tÑng biÇt f4l�+R Yì shuÐsòng bié

L¡c Tân v°¡ng †š¾[‹s Lùo Bin Wáng

dk0W+RÕq9N

îXëXÑS²Q Q

föeºNò]¡l

ÊNåe4l¹rÒ[

CÐ dì bié Yn Dn

Zhuàng shì fà chMng gun

Xì shí rén yÐ mèi

J+n rì shuÐ yóu hán

Chia tay ß sông DËch

N¡i này të biÇt Yên an

Tráng s) tóc dñng c£ mi

Ng°Ýi x°a ã m¥t rÓi

N°Ûc sông còn l¡nh buÑt

Thí Ëa biÇt Yên an

Tráng s) phát xung quan

Tích thÝi nhân d) mÙt

Kim nh­t thu÷ do hàn

P.H.N 2004 15

LÝi bàn :

C£m héng vËnh sí, thi nhân ngh) vÁ thÝi cuÙc. Lúc này, thi nhân nhÛ ¿n mÙt anh hùng th¥t th¿

( hiÇp s) Kinh Kha thÝi Chi¿n quÑc liÁu mình i ám sát T§n Thu÷ Hoàng không thành) . iÁu ó

không ph£i ng«u nhiên vô tình. Nhà th¡ mong muÑn mÙt b­c anh hùng xu¥t hiÇn ngay giïa thÝi

nhà °Ýng à trëng trË k» hôn quân . Nhà th¡ cing ti¿c cho bao anh hùng ã hi sinh vô ích. . .

Hình £nh n°Ûc sông còn l¡nh buÑt là trÍng tâm dÓn nén xúc c£m. L¡nh buÑt là n×i au hôm

nay ché không ph£i n×i au ngày x°a . . . Khi phân tích, sinh viên c§n chú ý vào câu cuÑi này thì

mÛi có °Ýng phát triÃn ý t°ßng bình lu­n .

11. Du tí ngâm

M¡nh Giao _[Ê� Mèng Jio

8nP[-T

HaÍkKb-N¿~

8nP[«Ž

Ncˆ

4NLˆÆ[Æ[

aP'ß�ß�ê�

ŒŠø[IƒÃ_

Yóu zÐ y+n

Cí mÔ shÒu zhMng xián

Yóu zÐ shn shàng y+

Lín xíng mì mì féng

Yì kÒng chí chí gu+

Shuí yn cùn cÎo x+n

Bào dè sn chkn hu+

P.H.N 2004 16

¥b-_ N%fVf

Khúc ngâm cça éa con i xa

M¹ hiÁn sãi chÉ trong tay

Con xa m·c áo trên thân

S¯p i, mii chÉ càng k) l°áng

Lo l¯ng con chÝ lâu

Ái b£o tác lòng cÏ au

áp ¡n bóng n¯ng ba xuân

Të m«u thç trung tuy¿n

Du tí thân th°ãng y

Lâm hành m­t m­t phùng

Ý khçng trì trì qui

Thuó ngôn thÑn th£o tâm

Báo ¯c tam xuân huy

M¹ të sãi chÉ trong tay,

Trên mình du tí áo may vÙi vàng.

S¯p i mii chÉ k) càng,

Sã con i ó nhá nhàng chÝ lâu.

Chút lòng t¥c cÏ dÅ âu,

Bóng ba xuân áp ¡n sâu cho vëa.

(KD)

LÝi bàn :

Ng°Ýi Trung QuÑc ·c biÇt coi trÍng chï Hi¿u . Thành ngï tåc ngï khá nhiÁu vÁ éc tính

này . T­p truyÇn kà NhË th­p té hi¿u trß thành sách hÍc cça tr» em Trung Hoa të bao Ýi .

C¥u t¡o chï hi¿u ã thà hiÇn rõ ý ngh)a .][ gÓm 2 ph§n : ph§n trên là bÙ ph­n chính cça

chï lão (già), ph§n d°Ûi là chï tí (con) . Con ph£i ß d°Ûi, Ùi cha m¹ già ß trên §u. Të x°a ã

v­y, ngày nay nói nïa v«n không thëa !

][

12. ào hoa khê Ch±‚ ªn (Táo hu x+)

Tr°¡ng Húc ( _íe) Zhang Xù

�-�-Þ˜eh"-Î'ßp

ówöw‰Tuî• n9‚

Ch±‚=\åe�-Am4l

YÐn yÐn fi qiáo gè y yn

Shí chí x+ pàn wèn yú chuán

Táo hu jìn rì suì lik shuÐ

P.H.N 2004 17

m(WnªnUOY¹�

Dòng zài q+ng x+ hé chù bin

dËch ngh)a

SuÑi hoa ào

¨n hiÇn c§u treo sau làn khói Óng

Þ phía tây hòn á, hÏi thm thuyÁn chài :

Hoa ào suÑt ngày trôi theo dòng n°Ûc

Ùng suÑi trong vÁ phía bên nào ?

ào hoa khê

¨n ©n phi kiÁu cách dã yên

Th¡ch c¡ tây b¡n, v¥n ng° thuyÁn

ào hoa t­n nh­t tuó l°u thu÷

Ùng t¡i thanh khê hà xé biên ?

C§u bay cách khói mÝ mÝ,

HÏi thm thuyÁn cá ­u bÝ á kia.

SuÑt ngày n°Ûc ch£y hoa i,

Ch³ng hay trong suÑi, Ùng kÁ mé nao?

( Tr§n TrÍng Kim dËch )

LÝi bàn :

Ý t°ßng chç y¿u cça bài th¡ là suÑi hoa ào gãi nhÛ iÃn cÑ suÑi ào nguyên và hai chàng

L°u Th§n, NguyÅn TriÇu i hái thuÑc g·p suÑi Hoa ào, rÓi tìm th¥y Ùng Thiên Thai n¡i ß cça

th§n tiên. C£m héng ¡o giáo th¥p thoáng trong th¡. NhÛ tÛi bài th¡ Hoàng h¡c lâu cça Thôi

HiÇu , Vô Á cça Lí Th°¡ng ¨n Áu m¡ t°ßng i tìm cõi BÓng Lai - mÙt chÑn th§n tiên khác.

13. áp nhân

Thái th°ãng ©n gi£ *Y\ �-€ Tài shàng yÐn zhè

T{ºN

vPeg~gh

N

Dá rén

Ñu lái sóng shù xià

P.H.N 2004 18

Øš•gów4Y w

q\-Nàe†Såe

Ò[=\

Nåwt^

Gao zhn shí tóu mián

Shn zhMng wk lì rì

Hán jìn bù zh+ nián

dËch ngh)a

Tr£ lÝi ng°Ýi

Ng«u nhiên ¿n d°Ûi gÑc cây tùng

gÑi §u lên t£ng á mà ngç

Trong núi không có lËch ngày tháng

L¡nh ã h¿t, không bi¿t ¿n tháng nm !

áp nhân

Ng«u lai tùng thå h¡

Cao tr©m th¡ch §u miên

S¡n trung vô lËch nh­t

Hàn t­n b¥t tri niên

LÝi bàn :

Câu k¿t cho th¥y : nhà th¡ chÉ bi¿t thÝi gian khi c£m th¥y cái l¡nh cái nóng cça mùa vå, không

c§n bi¿t ¿n ngày giÝ. Ây là cuÙc sÑng xu¥t th¿, tránh khÏi mÍi tåc luõ, vui vÛi núi non ung dung

tñ t¡i. Xã hÙi nhiÅu nh°¡ng khi¿n thi nhân chán ngán mà tìm vào n¡i núi non làm b¡n vÛi cây

tùng . Hình £nh cây tùng là biÃu t°ãng céng cÏi, hiên ngang, chËu ñng cça ng°Ýi quân tí, b­c

cao nhân .

14. ng cao {v Øš Dng go

× Phç \g +u Dù FÔ

Θ %' )Y Øš ?s xU ÀT

Fng jì tin go yun xiào i

P.H.N 2004 19

n n ™l }v -ž Þ˜ ÞV

àe ¹� PN (g '„ '„

N

N =\ • _l Ún Úneg

N Ì' ²' Ëy 8^ \O ¢[

~v t^ Y Åu ìr {vðS

p‚ ¾- æ‚ h' A~ -‚~

fo P °e ­N Jm R' og

ZhÔ q+ng sh bái niÎo fi huí

Wk bin lè mù xio xio xià

Bù jìn Cháng jing gÔn gÔn lái

Wàn lÐ bi qik cháng zuó kè

Bái nián duM bìng dú dng tái

Jin nán kÔ hèn fán shung zuÎn

Liào dÎo x+n tíng zhuó jiÔ béi

V

Gió thÕi m¡nh, trÝi cao, ti¿ng v°ãn hót buÓn th°¡ng,

Trên b¿n trong, cát tr¯ng, chim bay trß vÁ tÕ

Bi¿t bao cây rång lá càng x¡ xác tiêu iÁu

Sông Tr°Ýng Giang dài vô t­n ch£y cuÓn cuÙn

V¡n d·m mùa thu buÓn, th°Ýng chà ¡p khách,

Cõi Ýi trm nm, nhiÁu bÇnh mÙt mình b°Ûc lên ài.

KhÕ h­n gian nan (làm cho) búi tóc nhuÙm §y s°¡ng

L­n ­n g§n ây ph£i ngëng chén r°ãu åc

Phong c¥p thiên cao viên khi¿u ai

Chí thanh sa b¡ch iÃu phi hÓi

Vô biên l¡c mÙc tiêu tiêu h¡

B¥t t­n Tr°Ýng Giang cÕn cÕn lai

V¡n lí bi thu th°Ýng tác khách

Bách niên a bÇnh Ùc ng ài

Gian nan khÕ h­n phÓn s°¡ng m¥n

L¡o £o tân ình trÍc tiÃu bôi

dËch th¡

Trèo lên cao

Gió m¡nh trÝi cao v°ãn réo s§u

B¿n trong cát tr¯ng, chim vÁ âu ?

Mênh mông cây rång hiu hiu tr£i,

cuÓn cuÙn Tr°Ýng Giang ch£y ch£y mau.

Muôn d·m s§u thu, th°Ýng tác khách,

Trm nm a bÇnh, d¡o ài cao.

Gian nan khÕ h­n §u mau b¡c,

l­n ­n ành thôi chén r°ãu ào.

(Ngô Vn Phú)

Ghi chú:

Chén r°ãu åc: ý nói r°ãu xoàng, r» tiÁn.

B£n °Ýng thi tam bách thç ( so¡n gi£ Ngô Vn Phú) chép sai mÙt sÑ chï :

Câu 5: dËch ngh)a sai là Muôn d·m s§u thu th°Ýng là khách xa nhà .

Câu 7: khÕ h­n dËch sai là khÕ h¡nh .

Câu 8 : tíu bôi (chén r°ãu) vi¿t sai là tiÃu bÑi . Tân ình : dËch sai là mÛi ph£i ngëng ,

dËch úng ngh)a là : g§n ây ph£i ngëng .

15. ng U châu ài ca {v }^ Þ] ðS Lk

Dng You zhou tái g

Bài ca trèo lên ài U Châu

P.H.N 2004 20

Tr§n Tí Ngang H- P[ *j Chén ZÐ Hng

MR

N Á‰ äS ºN

T

N Á‰ eg €

ó' )Y 0W KN ' '

ìr ' 6q

€ •m

N

Qián bù jiàn gÔ rén

Hòu bù jiàn lái zhè

XiÎng tin dì zh+ yMu yMu

Dú lián rán ér tì xià

.

Ngó tr°Ûc không th¥y (ai giÑng nh°) ng°Ýi x°a

Nhìn vÁ sau, ch°a th¥y ng°Ýi mÛi tÛi

Ngh) trÝi ¥t mênh mông ch¡i v¡i

MÙt mình th°¡ng c£m, b×ng nhiên n°Ûc m¯t r¡i xuÑng

TiÁn b¥t ki¿n cÕ nhân

H­u b¥t ki¿n lai gi£

NiÇm thiên Ëa chi du du

Ùc th°¡ng nhiên nhi th¿ h¡

Ngo£nh l¡i tr°Ûc, ng°Ýi x°a v¯ng v»,

Trông vÁ sau qu¡nh qu½ ng°Ýi sau.

Ng«m hay trÝi ¥t dài lâu,

Mình ta r¡i h¡t lÇ s§u chéa chan

( KD)

LÝi bàn :

ài U Châu vÁ sau °ãc xây dñng thành B¯c Kinh

Ng°Ýi so¡n ngh) r±ng bài th¡ mang c£m héng lÛn. Cái ng°Ýi mà nhà th¡ trông ãi ¥y

ph£i là mÙt nhân v­t lý t°ßng cça thÝi ¡i, b­c anh hùng cái th¿, minh quân cça ¥t n°Ûc Trung

Hoa. Kh©u khí bài th¡ cho th¥y Tr§n thi s) ngh) vÁ v­n mÇnh ¥t n°Ûc. N×i cô ¡n cça ông là

tâm sñ cça mÙt ng°Ýi °u thÝi m«n th¿ .

MÙt ngày nÍ trong buÕi ch¥m Lu­n vn cça SV D°¡ng Thuý H±ng do ng°Ýi so¡n h°Ûng

d«n (tháng 5/2004), ông b¡n Phan Nh­t Chiêu (¡i hÍc KHXH-NV thành phÑ HÓ Chí Minh) °ãc

mÝi ph£n biÇn, l¡i b£o ó là tâm sñ mÙt ng°Ýi th¥t vÍng trong tình b±ng hïu . So¡n gi£ th­t

ngá ngàng ! Ch³ng l½ là v­y ? Vn ch°¡ng a ngh)a, gây ra nhïng c£m nh­n khác nhau. Tr§n

Tí Ngang Óng tình vÛi Phùng Hoài NgÍc hay vÛi ông Phan Nh­t Chiêu nhÉ ? Có ph£i Ch¿ Lan

Viên tëng vi¿t: Ôi th°¡ng thay nhïng th¿ kÉ v¯ng anh hùng / Nhïng th¿ kÉ thi¿u ng°Ýi mang

thanh g°¡m nghìn cân ra tr­n ( Ng°Ýi thay Õi Ýi tôi, Ng°Ýi thay Õi th¡ tôi ). So¡n gi£ tin r±ng

Ch¿ Lan Viên có cùng tâm sñ, c£m héng lÛn lao nh° Tr§n Tí Ngang tiÁn bÑi .

16. ±ng v°¡ng các tñ ä...‹s- �^ Téng wáng gé xù

P.H.N 2004 21

Bài tña Á gác ±ng V°¡ng

V°¡ng BÙt ‹s ÃR Wáng Bó

=„- Nd[›šPŸÞ˜

Ëy4lqQ•)YNr‚

( 000)

ä...‹sØš-4N_lø‹

iO‰s#ž®'bLk‚

;u

hgޘWSfm'N

1g^®fwS‰q\è-

ò•'Nmoq_åe8n8n

irbc-fûyàQ¦^Ëy

T-N^P[ÊNUO(W

ÛiY•_lzzê�Am

Luò xiá yÔ gk wù qí fi

Qik shuÐ gòng cháng tin y+ sè

( . . .)

Téng Wng go gè lín jing zhÔ

Pèi yù míng lun bà g wÔ

Huà dòng zho fi Nán pÔ ykn

Zhk lián mù juÎn X+ Shn yÔ

Xián ykn tán yÐng rì yMu yMu

Wù huán x+ng yí jÐ tù qik

Gè zhMng dì zÐ j+n hé zài ?

KÎn wài cháng jing kMng zì lik

O

Ráng chiÁu vÛi cánh cò l» cùng bay

N°Ûc thu cùng trÝi dài mÙt s¯c

( . . . )

Toà l§u ±ng V°¡ng cao ng¥t bên bãi sông

eo ngÍc rung chuông ngëng hát múa

BuÕi sÛm mây të cça bà Nam bay quanh nóc nhà

ch¡m v½

BuÕi chiÁu, rèm son cuÑn , (th¥y) c£nh m°a ß núi phía

Tây

Mây l¡ líng, §m lÓng bóng, chu×i ngày dài d·c trôi

V­t Õi sao dÝi, thu qua bao Ù ?

Con vua trong gác nay th¥y âu ?

Ngoài hiên, sông dài cé ch£y hoài .

L¡c hà dï cô vå t¿ phi

Thu thu÷ cÙng tr°Ýng thiên nh¥t s¯c

( . . . )

±ng v°¡ng cao các lâm giang chí

BÙi ngÍc minh loan bãi ca vi

Ho¡ Ñng triêu phi Nam phÑ vân

Châu liêm mÙ quyÃn Tây s¡n vi

Nhàn vân àm £nh nh­t du du

V­t hoán tinh di kÉ Ù thu

Các trung ¿ tí kim hà t¡i ?

H¡m ngo¡i tr°Ýng giang không tñ l°u

Chú thích : ±ng V°¡ng là t°Ûc hiÇu cça Lí Nguyên Anh, con vua °Ýng Cao TÕ, Lí ã dñng

mÙt toà l§u ß Nam X°¡ng, bên sông T§m D°¡ng, gÍi tên là ±ng V°¡ng các (các= gác= l§u)

dËch th¡ :

Gác ±ng cao ng¥t bãi sông thu

NgÍc múa vàng reo nay th¥y âu ?

Nam phÑ mây mai quanh nóc v½

Tây s¡n m°a tÑi, cuÑn rèm châu

§m n°Ûc mây vÝn ngày tháng trôi

M¥y phen v­t Õi vÛi sao dÝi

±ng V°¡ng thuß tr°Ûc giÝ âu tá ?

Sông lÛn ngoài hiên luÑng ch£y hoài !

(T°¡ng Nh° dËch)

P.H.N 2004 22

Lai lËch và giai tho¡i V°¡ng BÙt :

V°¡ng BÙt tñ là Tí An , 16,17 tuÕi ã nÕi ti¿ng th§n Óng, h¡ bút thành th¡. Cha V°¡ng BÙt làm

thé sí Giao Châu (ViÇt Nam), anh i thm cha , bË ¯m thuyÁn ch¿t ngoài biÃn, yÃu thÍ vÛi 29

tuÕi.

Bài th¡ trên trích ra të bài phú thà biÁn ng«u (cing gÍi là bài Tñ ho·c Tña) là ±ng V°¡ng

các tñ nhân dËp mÙt bïa tiÇc lÛn °ãc tÕ chéc ß ±ng v°¡ng các. V°¡ng BÙt Íc theo yêu c§u

cça chç nhân. Bài phú °ãc mÍi ng°Ýi tán th°ßng, thán phåc tài hoa cça chàng thi s) tr» . Nh°ng

vÁ sau có ng°Ýi chê r±ng hai câu th¡ §u còn có ch× dß . . . TruyÁn thuy¿t kà r±ng sau khi ch¿t,

hÓn V°¡ng BÙt còn u¥t éc vì ch°a hiÃu t¡i sao ng°Ýi ta chê th¡ mình nên êm khuya thanh v¯ng

th°Ýng hiÇn hình trên bãi biÃn, níu áo nhïng vn nhân s) tí qua °Ýng, miÇng ngâm hai câu th¡

trên và hÏi ta dÑt ß ch× nào xin chÉ giúp . Nh°ng ai cing chÉ khen hay. HÓn V°¡ng không hài

lòng, m¯ng s) tí kia còn dÑt h¡n, i thi khoa này ¯t không ­u . Qu£ th­t m¥y ng°Ýi bË m¯ng Áu

thi rÛt . HÓn V°¡ng BÙt sau ¥y v«n cé d­t dÝ trên bãi biÃn.

Ngày nÍ có mÙt vn nhân i ngang qua ¥y, hÓn ma V°¡ng BÙt l¡i hiÇn hình níu áo hÏi . Chàng

vn nhân c°Ýi b£o : Nhà ng°Ýi tëng nÕi ti¿ng té kiÇt S¡ °Ýng mà bao nm không nh­n ra

cái dÑt cça mình ° ? . Nói xong dét áo quay i . HÓn V°¡ng tha thi¿t nài nÉ khách gi£i thích .

Khách vn nhân ngh) ch³ng ành phå lòng cÑ thi nhân hÍ V°¡ng bèn nói : Hai câu th¡ thëa chï

dï (vÛi) và cÙng (cùng) . N¿u bÏ hai chï ¥y thì câu th¡ th­t tuyÇt, gÍn và thanh thoát l¡i liÁn

m¡ch :

L¡c hà cô vå tÁ phi

Thu thu÷ tràng thiên nh¥t s¯c

HÓn V°¡ng BÙt ng©n ng°Ýi hiÃu ra, bèn bái t¡ vË khách qua °Ýng & Të ó không ai còn nhìn

th¥y bóng ma nhà th¡ tr» tài hoa V°¡ng BÙt xu¥t hiÇn nïa.

LÝi bàn:

Chao ôi, sao l¡i có câu chuyÇn luõ vn ch°¡ng bi thi¿t mà thú vË ¿n th¿ !

Vì sao bao ng°Ýi khen bài th¡ hay mà không nh­n ra hai të d° thëa. ? Ng°Ýi chê V°¡ng BÙt

sao l¡i ch³ng chËu nói ra ? BÉ nhân cho r±ng cái tài nng l­p ý, chÍn c£nh v­t ã cao siêu ¿n

n×i nó l¥n át hai giÛi të d° thëa (dï, cÙng) khi¿n nhiÁu ng°Ýi không bi¿t. Cho hay, vn ch°¡ng

ch³ng bi¿t âu là b¿n bÝ hoàn h£o. Thi s) V°¡ng BÙt ch¿t thành ma v«n trn trß không thà siêu

thoát °ãc. HÓn ma ông v«n muÑn làm cho câu th¡ °ãc toàn bích. Câu chuyÇn sáng t¡o vn

ch°¡ng công phu nh° th¿ thñc là kó thú l¯m !

P.H.N 2004 23

17. Á ô thành nam trang

( Á tích sß ki¿n xé)

Thôi HÙ ] ¤b Cuí Hù

˜˜ ý� ÎW WS „^

( ˜˜ f @b Á‰ Y )

»S t^ ÊN åe dk è• -N

ºN b- Ch ±‚ øv f ¢~

ºN b-

N åw UO Y »S

Ch ±‚ �O çe { N Θ

Tí du chéng nán zhuang

( Tí xì suÒ jiàn chù)

Qù nián j+n rì cÐ mén zhong

Rén miàn táo hu xing yìng hóng

Rén miàn bù zhi hé chù qù

Táo hu y+ jiù xiào chkn feng

v

Ghi ß trang tr¡i phía nam ô thành

(Á ch× nhìn th¥y gây ¥n t°ãng)

Nm tr°Ûc ngày này ngay cía này

M·t ng°Ýi, hoa ào ánh hÓng l«n nhau . . .

M·t ng°Ýi ch³ng bi¿t ã i âu

V«n hoa ào nm ngoái ang c°Ýi gián vÛi gió ông

Á ô thành nam trang

( Á tích sß ki¿n xé)

Khé niên kim nh­t thí môn trung

Nhân diÇn, ào hoa t°¡ng ánh hÓng

Nhân diÇn b¥t tri hà xé khé

ào hoa y cñu ti¿u ông phong

.

Cía ây nm ngoái cing ngày này

Má ph¥n, hoa ào íng Ï hây

Má ph¥n giÝ âu, âu v¯ng tá

Hoa ào còn bán gió xuân ây

(T£n à dËch)

Hôm nay nm ngoái, cía sài

Hoa ào ánh vÛi m·t ng°Ýi Ï t°¡i

M·t ng°Ýi ch³ng bi¿t âu rÓi

Hoa ào còn ó v«n c°Ýi gió ông

(Tr§n TrÍng Kim dËch)

Ghi chú : Gió thÕi të phía ông téc là gió mùa Xuân

Giai tho¡i vÁ bài th¡ khá phong phú, h¥p d«n. ài Loan ã phóng tác ra mÙt bÙ phim Nhân diÇn

ào hoa nhiÁu t­p mà chÉ dña vào bài té tuyÇt này .

Gãi ý SV phân tích

" SV c§n chú ý vào chï t°¡ng ánh hÓng - m·t ng°Ýi và hoa ào to£ hÓng l«n nhau, nhà th¡ không

phân biÇt rõ °ãc. Vì sao không nhìn rõ ? - ¥y là cách t£ khéo v» ¹p cça thi¿u nï Óng thÝi bÙc

lÙ tâm tr¡ng thi nhân say ¯m ng©n ng¡ ¿n n×i hoa m¯t. . .

" MÙt nm sau tìm ¿n, chàng chÉ chú ý m·t ng°Ýi nên v«n coi hoa ào là nm ngoái m·c dù

ích thñc là nm nay . Bßi th¿, hoa ào c°Ýi gián l¡i cái anh si tình. ây là tr°Ýng hãp Ùc áo :

P.H.N 2004 24

ng°Ýi buÓn mà c£nh cé vui . Ng°Ýi không thèm chú ý c£nh nên c£nh nó ph£n l¡i ng°Ýi, nó ch³ng

thèm chia s» n×i ng©n ng¡ cça anh, nó c°Ýi vào mii thi nhân ¥y.

™ NguyÅn Du ã mñ¡n ý th¡ Ã t£ Kim TrÍng trß l¡i v°Ýn thuý không g·p KiÁu: :

Tr°Ûc sau nào th¥y bóng ng°Ýi

Hoa ào nm ngoài còn c°Ýi gió ông (câu 2748 TruyÇn KiÁu)

™ NguyÅn Khuy¿n :

M¥y chùm tr°Ûc gi­u hoa nm ngoái

MÙt ti¿ng trên không ng×ng n°Ûc nào

18. Á hoa cúc

Hoàng Sào Äžâ] Huáng Cháo

˜˜ ʃ±‚

Ò˜Ò˜‰Î˜áníVMb

J...Ò[™™·Qv‡¾-eg

ÖNt^bå‚:NR-^

¥b NCh±‚NY_

Tí jù hu

Sà sà x+ fng mÎn yuán cái

RuÐ hán xing lng diè nán lái

T nián wÒ ruò wi Q+ng dì

Bào yÔ táo hu y+ chù ki

C

Vi¿t vÁ hoa cúc

Gió tây thÕi ào ¡t trong v°Ýn hoa mÛi nß

NhË khô h°¡ng l¡nh b°Ûm khó bay ¿n

Nm khác n¿u ta làm chúa xuân

s½ truyÁn cho hoa ào nß ß cùng mÙt ch× ây.

Á cúc hoa

Táp táp tây phong mãn viên tài

NhË hàn h°¡ng lãnh iÇp nan lai

Tha niên ngã nh°ãc vi Thanh ¿

Báo dï ào hoa nh¥t xé khai

Vi vút §y v°Ýn thÕi gió tây,

Nhuõ r§u h°¡ng l¡nh b°Ûm khôn bay.

N¿u xuân nm tÛi ta làm chúa,

TruyÁn vÛi hoa ào nß kh¯p ây.

(Kh°¡ng Hïu Dång dËch)

Chú thích :

Vì không có b£n Hán vn trong tay, ng°Ýi so¡n bèn tñ phiên âm ng°ãc të ViÇt ngï sang Hán

ngï .

LÝi bàn :

L¡i mÙt kiÃu th¡ ngôn chí cça ng°Ýi anh hùng th¥t th¿ Hoàng Sào. Bài té tuyÇt ngå ý chí h°Ûng

lÛn lao cça Hoàng Sào, không thà nói rõ ý Ó mà ph£i gi¥u trong hình £nh mÙt v°Ýn hoa d°Ûi

thÝi ti¿t l¡nh buÑt kh¯c nghiÇt làm m¥t mùa hoa . ThÝi này vn nghÇ tñ do nên bài th¡ trên °ãc

truyÁn tång . N¿u vào thÝi Minh và nh¥t là Mãn Thanh thì do tinh th§n c£nh giác cao Ù cça giai

c¥p thÑng trË ¯t h³n Hoàng Sào ch°a kËp khßi ngh)a ã bË b¯t giam theo lu­t hình ngåc vn tñ .

Gãi ý ti¿p tåc tìm hiÃu : Vì sao nhà th¡ ang th°¡ng ti¿c hoa cúc g·p ph£i thÝi ti¿t x¥u sÛm

chËu tàn phai l¡i chuyÃn sang hoa ào ß câu k¿t v­y ? C§n so sánh hai loài hoa này. Hoa cúc bình

th°Ýng, dân dã, nß mùa thu - ·c tr°ng cho mùa này. Hoa ào ¡i diÇn v» ¹p mùa xuân . Ph£i

P.H.N 2004 25

chng bài té tuyÇt này là lÝi héa cça thi nhân anh hùng Hoàng Sào muÑn thay trÝi Õi ¥t, quy¿t

tâm em l¡i c£nh s¯c h¡nh phúc h¡n nïa cho mÍi ng°Ýi. Hoa cúc, hoa ào còn là hình £nh

t°ãng tr°ng cho con ng°Ýi mà nhà th¡ anh hùng tñ nh­n vai trò chúa Xuân (Thanh ¿) Ã ban

phát sñ sÑng cho t¥t c£ loài hoa .

19. iÃu minh gi£n

-ž#ž§m NiÎo míng jiàn

V°¡ng Duy ‹s ô~ Wáng Wi

ºNò•Bh±‚=„

YY-%fq\zz

gúQÊ'q\-ž

öe#ž(W§m-N

Rn xián guì hu luò

Yè jÐng chkn shn kMng

Yuè chù j+ng shn niÎo

Shí míng zài jiàn zhMng

V

Khe chim kêu

Ng°Ýi th£nh th¡i hoa qu¿ rång

êm yên l·ng non xuân v¯ng không

Ánh trng ló lên làm chim núi gi­t mình

thÉnh tho£ng hót trong khe núi

iÃu minh gi£n

Nhân nhàn qu¿ hoa l¡c

D¡ t)nh xuân s¡n không

NguyÇt xu¥t kinh s¡n iÃu

ThÝi minh t¡i gi£n trung

Ng°Ýi nhàn hoa qu¿ nh¹ r¡i,

êm xuân l·ng ng¯t trái Ói v¯ng tanh.

Trng lên, chim núi gi­t mình,

Ti¿ng kêu thçng th³ng °a quanh khe Ói.

(Ngô T¥t TÑ dËch)

LÝi bàn:

Thi nhân V°¡ng Duy ã i sâu vào khe núi, hoà nh­p làm mÙt vÛi c£nh v­t. Nhà th¡ nh° ã

hoá thân vào con chim núi mà gi­t mình khi th¥y trng lên. (B¡n ã gi­t mình vì trng lên bao

giÝ ch°a ? Có thà vì ta ch³ng à ý ón chÝ trng. Có l½ ta bË cuÑn hút vào nhïng thé Ón ào

hào nhoáng khác) . Gi­t mình trong th¡ không ph£i là sã hãi, ho£ng hÑt. . .

P.H.N 2004 26

Khi Íc b£n dËch th¡, ti¿ng kêu cça con chim núi ß cuÑi bài th¡ khi¿n SV làm bài bË l¡c

h°Ûng. Bßi hiÃu theo ti¿ng thu§n ViÇt kêu là sã hãi . . . Nên bám theo nguyên tác, c£m thå

theo phiên âm Hán ho·c Hán ViÇt là tÑt nh¥t. Minh ngh)a là c¥t ti¿ng , biÃu lÙ sñ thích thú

ng¡c nhiên, không ph£i là sã hãi. DËch là hót cing °ãc nh°ng bË trái âm. Bài th¡ này là mÙt

trong nhiÁu tr°Ýng hãp chéng tÏ r±ng Íc hiÃu theo b£n dËch th¡ r¥t dÅ bË l§m l«n, dù r±ng

b£n dËch th¡ ã cÑ g¯ng tÑi a .

20. ông D°¡ng tíu gia t·ng biÇt N3-R'¶['�+R

Dong Yang jÐu jia zèng bíe

Vi Trang æ-„^ Wei Zhuang

)Y¯m¹eùS_aN«Ž

ÈST)Y¯m+REeºN

fåe"Nôfd[-^g

‰'''UOYT¾lþ]

Tin y fng tàn yì xing shn

Yòu xiàng tin y biè gù rén

Míng rì wÔ gng gk diàn yùe

Zuì xing hé chù gè zhn j+n

Chia tay ß quán r°ãu ông D°¡ng

N¡i góc trÝi than thß ng°Ýi xa l¡

L¡i h°Ûng vÁ b¿n trÝi të biÇt ng°Ýi ci

SÛm mai trng cô ¡n ¿m h¿t nm canh

Say tÉnh n¡i nào cing (lÇ) °Ût khn

Thiên nhai ph°¡ng thán dË h°¡ng thân

Hñu h°Ûng thiên nhai biÇt cÑ nhân

Minh nh­t ngi canh cô i¿m nguyÇt

Tuý tÉnh hà xé các triêm cân

Bên trÝi l­n ­n ã th°¡ng thân,

L¡i ß bên trÝi biÇt cÑ nhân,

Trng l·n canh tàn n¡i quán khách,

TÉnh say m×i ng£ lÇ §m khn.

(Kh°¡ng Hïu Dång dËch)

LÝi bàn :

L°u ý hình £nh thiên nhai (b¿n trÝi, góc trÝi) dùng trong vn cÕ, khác vÛi thiên m¡t, thiên

t­n (chân trÝi) th°Ýng dùng nhiÁu h¡n . Thiên nhai nói lên cái n¡i vu v¡, khó xác Ënh ph°¡ng

h°Ûng trên °Ýng giang hÓ l°u l¡c. Còn thiên m¡t thiên t­n nói vÁ n¡i r¥t xa, xa hút. Có khi

nào trong Ýi b¡n không bi¿t h°Ûng quê nhà ß phía nào ? Thôi HiÇu ã có lúc nh° th¿ khi th¥t

vÍng ng¡ ngác bên l§u Hoàng H¡c. Còn Vi Trang thi nhân tìm h°Ûng ng°Ýi ci ang ß, n¡i ¥y

không h³n là chÑn quê nhà.

P.H.N 2004 27

Bài th¡ bÙc lÙ c£m xúc bi th°¡ng cça tình b±ng hïu. Xa cách mÙt ng°Ýi b¡n nào ¥y mà bi ai

nh° xa cách ng°Ýi yêu v­y .

21. Ù Tang càn

Gi£ £o >� ›\ Ji Do

!nQh~N

¢[

‚¾|Þ]ò]AS-

R_Ã_åeYÆ_¸T3-

àeïzôf!nQh~N4l

tSg¾|Þ]/fEeaN

Dù Sng qián

Kè shè J+ng ZhMu yÐ shì shung

Gu+ x+n rì yè yì Xián Yang

Wk dun gng dù Sng qián shuÐ

Què wàng J+ng ZhMu shì gù xing

V°ãt qua sông Tàng Càn

Þ nhà khách Tinh Châu tr£i m°Ýi nm,

Hôm sÛm Hàn D°¡ng chÉ nhÛ cÑ h°¡ng

Không bi¿t vì sao qua b¿n Tang Càn nÍ,

Ngo£nh l¡i Tinh Châu (th¥y) ã là quê h°¡ng .

Khách xá Tinh Châu d) th­p s°¡ng

Qui tâm nh­t d¡ éc Hàm D°¡ng

Vô oan cánh Ù Tang Càn thu÷

Kh°Ûc vÍng Tinh Châu thË cÑ h°¡ng

Ghi chú :

Vi¿t Ëa danh Tinh Châu , ông NguyÅn Qu£ng Tuân trong b£n Th¡ °Ýng T£n à dËch ã vi¿t sai

chï •N(jÐng) Íc là tÉnh ngh)a là cái gi¿ng . Tôi ã sía l¡i là ¾|(j+ng) Íc là tinh có ngh)a là tinh hoa, tÑt

¹p, nhÏ xinh. Tinh Châu ngh)a là cái cÓn nhÏ xinh ¹p, không thà là cái gi¿ng .

Tinh Châu nay là thành phÑ Thái Nguyên tÉnh S¡n Tây . Hàm D°¡ng téc là Tr°Ýng An n¡i nhà

°Ýng óng ô, nay thuÙc tÉnh ThiÃm Tây. Sông Tang Càn nay gÍi là sông V)nh Ënh. ch£y giïa hai Ëa

iÃm trên.

P.H.N 2004 28

Giai tho¡i vÁ Gi£ £o:

TrÁn °Ýng vÁ Tr°Ýng An dñ thi, ông c°ái con lëa ngâm bài th¡ Á Lí Ng°ng u c° tay chân khua lên :

Nhàn c° thiÃu lân tình

Th£o kính nh­p hoang viên

iÃu túc trì biên thå

Tng thôi nguyÇt h¡ môn

Þ nhàn ít láng giÁng

°Ýng cÏ vào v°Ýn hoang

Chim ngç cây bên ao

S° ©y cía d°Ûi trng

Ch°a tho£ mãn vÛi câu cuÑi, ông bèn Õi thôi (©y) thành xao : tng xao nguyÇt h¡ môn (xao : gõ) . RÓi

ngh) i ngh) l¡i, vëa i vëa °a tay thôi , xao liên tåc khi¿n ai cing th¥y l¡ lùng . G·p xe ngña quan Hàn

Di i qua ông không kËp tránh. Lính trói ông °a ¿n tr°Ûc m·t quan. Hàn Di hÏi , Gi£ giãi bày mình ang

m£i làm th¡ . Hàn Di hÏi câu th¡ th¿ nào, Gi£ trình bày và xin chÉ giáo. Hàn Di nhà th¡ nhà vn lÛn thÝi ¥y

ã b£o ông chÍn xao ( tÑi chùa óng cía, ông có dám ©y cía (thôi) °ãc không ? v­y ph£i gõ ché !) .

Të ó ng°Ýi TQ dùng të thôi xao à nói viÇc khÕ luyÇn vn ch°¡ng .

LÝi bàn:

Bài th¡ Ù Tang càn an çi nhïng k» tha h°¡ng nh° so¡n gi£ và nhïng ng°Ýi cùng c£nh ngÙ. Lí trí ã

kh³ng Ënh r±ng trên ¥t n°Ûc mình thì âu cing là quê h°¡ng. Nhà th¡ Gi£ £o bÓi thêm mÙt bài th¡ §y

xúc c£m. TrÙm ngh) ó chÉ là mÙt xúc c£m thoáng qua khó bÁn vïng trong lòng ng°Ýi. V­y thì câu th¡

Quê h°¡ng m×i ng°Ýi chÉ mÙt cça × Trung Quân phi¿n diÇn, dÅ dãi. . . Nhà th¡ Ch¿ Lan Viên vi¿t Khi

ta ß chÉ là n¡i ¥t ß, khi ta i ¥t ã hoá tâm hÓn phóng khoáng tho£i mái h¡n nhiÁu . Ai hay ai dß, ai chân

lý, hái b¡n Íc !

22. Ùc Lí B¡ch t­p

TrËnh CÑc Ñ�7Œ Zhèng GÔ

û‹Ng}v׋Æ-

UO‹N‡e-f‚R'-f

Nöe:•(WNgHQ-u

Øš-T'Y‰' NCS-™

YuW„ºNô•4Og f

Dù LÐ Bái jì

Hé shì Wn x+ng yÔ JiÔ xing

Y+ shí zhMng zài LÐ Xinshng

Go y+n dà zuì sn qin shÒu

Lik zhù rén jin bàn yuè míng

Íc t­p th¡ Lí B¡ch

T¡i sao ngôi sao Vn và ngôi sao Tíu

l¡i cùng mÙt lúc dÓn c£ vào ông Lý ?

Ngâm vang lúc say kh°Ût ba nghìn bài th¡

à l¡i cõi Ýi làm b¡n vÛi ánh trng

Hà sñ Vn tinh dï Tíu tinh

nh¥t thÝi chung t¡i Lý tiên sinh ?

Cao ngâm ¡i tuý tam thiên thç

L°u tr°Ûc nhân gian b¡n nguyÇt minh

CÛ chi sao R°ãu sao Vn,

P.H.N 2004 29

úc nên mÙt Lý tiên sinh ß Ýi.

Ba nghìn say Íc nên bài,

Nghìn thu b¡n vÛi trng trÝi sáng sao

(T£n à dËch)

LÝi bàn :

Hình nh° hÅ ai k¿t b¡n vÛi Lí B¡ch thi tiên cing Áu làm th¡ vÁ hÍ Lý . Nhà th¡ hÍ Lý trß thành

nguÓn th¡ cho nhiÁu ng°Ýi khác . CuÙc Ýi Lý vÑn ã chéa §y ch¥t th¡. Có thà ó là nhïng v»

¹p l¡ cça Lý và nhïng t¥n bi kËch cça Lý ã Ùng lòng b±ng hïu ? Thi s) hÍ Lý khi¿n ta ngh)

¿n bao nhiêu k» t§m th°Ýng ch£ dính dáng gì ¿n thi ca nhan nh£n trên Ýi này. Íc th¡ khi¿n

ta muÑn °ãc sÑng cùng thi tiên hÍ Lý ß trên Ýi .

23. Ùc to¡ Kính ình s¡n

ìr PW le ­N q\

Dú zuò Jìng Tíng shn

Lí B¡ch Ng}v LÐBái

O-žØšÞ˜=\

d['Nìr»Sò•

øv

w$N

NŒS

êS gle­Nq\

Zhòng niÎo go fi jìn

Gk ykn dù qù xián

Xing kàn liÎng bù yàn

ZhÐ yÒu Jìng Tíng shn

MÙt mình ngÓi trên núi Kính ình

àn chim bay i h¿t

Mây l» thong th£ trôi

Nhìn nhau không bi¿t chán

chÉ có núi Kính ình

Ùc to¡ Kính ình s¡n

Chúng iÃu cao phi t­n

Cô vân Ùc khé nhàn

T°¡ng khán l°áng b¥t y¿m

ChÉ hïu Kính ình san

LÝi bàn

P.H.N 2004 30

Có ba nhân v­t trï tình (chim, mây và núi), nhân v­t chính là núi Kính ình . Nhà th¡ Lí B¡ch ã

hoá thân vào mây núi. MÙt t° th¿ sÑng trên Ýi thñc là ung dung tñ t¡i . ây là lí do khi¿n ng°Ýi

Ýi gÍi Lý là thi tiên bßi t° th¿ sÑng ung dung nh° th§n tiên v­y .

24. Giang tuy¿t _lê- Jing xu

LiÅu Tông Nguyên óg-[CQ LÐu ZMng Yuan

)Yq\-žÞ˜Ý~

N„_ºN*Žmp

d[-‚Ñ„ {Á

ìr""Ò[_lê-

Tin shn niÎo fi juè

Wàn jìng rén zMng miè

Gk zhMu suM lì wng

Dù diào hán jing xuè

Nghìn núi chim bay m¥t hút

Muôn lÑi d¥u ng°Ýi không th¥y

ThuyÁn l» loi, ông chài áo t¡i nón lá

mÙt mình câu cá trên sông tuy¿t l¡nh giá

Thiên s¡n iÃu phi tuyÇt

V¡n kính nhân tung diÇt

Cô chu toa l¡p ông

Ùc i¿u hàn giang tuy¿t

Tuy¿t trên sông

Nghìn non chim h¿t v«y vùng,

V¯ng tanh muôn n»o tuyÇt không d¥u ng°Ýi.

Áo t¡i nón lá ông chài,

P.H.N 2004 31

Con thuyÁn giïa tuy¿t ngÓi hoài buông câu.

Chú thích : Ttoa l¡p / thôi l¡p : nón áo t¡i lá

LÝi bàn

Nhà th¡ LiÅu Tông Nguyên hoá thân vào ông chài mùa rét , th£n nhiên câu cá trên sông tuy¿t, n¡i

¥y th­t xa bóng ng°Ýi, xa tåc luõ .

[Sinh viên nên i sâu phân tích c£ 4 câu th¡ Ã hình dung trÍn v¹n chân dung nhân v­t trï tình này]

25. Hàn thñc Ò[ ߘ Hán shì

Hàn Hùng é- Ä- Hán Xióng

%f ÎW àe Y

N Þ˜ ±‚

Ò[ ߘ N Θ ¡_ óg œe

åe ®f Il «[ O !‡ Ûp

{� ßp ce eQ "N P ¶[

Chkn chéng wk chù bù fi hu

Hán shì dMng fng yùliÔ xié

Rì mù Hàn gMng chuán là zhù

Q+ng yn sàn rù wÔ hóu ji

T¿t hàn thñc

Thành mùa xuân ch³ng ch× nào không có hoa bay

Ti¿t hàn thñc gió ông thÕi trên v°Ýn liÅu cça vua

ChiÁu tÑi cung iÇn nhà Hán truyÁn th¯ ¿n p n

Khói nh¹ to£ lan vào các nhà công h§u

Xuân thành vô xé b¥t phi hoa

Hàn thñc ông phong ngñ liÅu gia

Nh­t mÙ Hán cung truyÁn l¡p chúc

Khinh yên tán nh­p ngi h§u gia

P.H.N 2004 32

26. Hành lÙ nan Lˆ ï� ¾- Xíng lù nan

Lí B¡ch Ng}v LÐ Bái

Ñ' =j n R' -eAS CS

‰s Øv Ís �™ <P N ±"

\P og •b K{

N ý€ ߘ

Ôb QR ÛV ~˜ Ã_ +ƒ 6q

2k !n Äž ³l °Q ^X Ý]

\ {v *Y Lˆ ê- -f )Y

ò• eg ‚W "" (W ªn

N

ý_

Y XN -‚ ¦h åe ¹�

Jin zun qing jiÔ dÒu shì qian

Yù pán zhen xiu zhí wàn qin

Ting bèi tóu jin bù néng shí

Bá jiàn sì gù xin máng rán

Yù dù Huáng hé bing sai chuan

Jiang deng Tài Xing xuè àn tian

Xián lái chuí diào zài qì shàng

Hù fù chéng zhou mèng rì bian

Xíng lù nan, xìng lù nan

Duo qí lù , jin an zài

Cháng feng pò làng huì yòu shí

P.H.N 2004 33

Lˆ ï� ¾- Lˆ ï� ¾-

Y ] ï� ÊN ‰[ (W

• Θ 4x jm O g öe

ôv c 'N ^ Nm §l wm

Zhí guà yun fn jì cang hÎi

°Ýng i khó

CÑc vàng r°ãu trong mÙt ¥u m°Ýi ngàn

Mâm ngÍc nh¯m quý giá mÙt v¡n.

Dëng chén ném ia nuÑt không °ãc,

Rút ki¿m nhìn quanh lòng mênh mang.

MuÑn v°ãt Hoàng Hà sông bng óng

Toan lên Thái Hàng núi tuy¿t phç mÝ

Lúc r×i buông câu bÝ khe bi¿c

B×ng m¡ c°ái thuyÁn l°Ût bên m·t trÝi

°òng i khó ! °Ýng i khó !

Nay ß âu °Ýng bao ng£ ?

Gió dài phá sóng h³n có ngày

treo th³ng buÓm mây v°ãt biÃn c£ !

Hành lÙ nan

Kim tôn thanh tíu ©u th­p thiên

NgÍc bàn trân tu trË v¡n tiÁn

ình bôi §u trã b¥t nng thñc

B¡t ki¿m té cÑ tâm mang nhiên

Dåc Ù Hoàng Hà bng t¯c xuyên

T°¡ng ng Thái Hàng tuy¿t ám thiên

Nhàn lai thuó i¿u bích khê th°ãng

HÑt phåc thëa chu mÙng nh­t biên

Hành lÙ nan ! Hành lÙ nan !

a kì lÙ, kim an t¡i

Tr°Ýng phong phá lãng hÙi hïu thì

Trñc qu£i vân phàm t¿ th°¡ng h£i

LÝi bàn:

Khí phách anh hùng, cao nhân cça Lí B¡ch thà hiÇn th­t rõ nét . Lí t°ßng sÑng cça ông

th­t rõ ràng hùng tráng bi¿t bao .

Nhà th¡ khinh r» nhïng thói th°Ýng cça bao k» truy uÕi vinh hoa phú quí t§m th°Ýng .

Ba nm °ãc chiÁu chuÙng trong cung vua °Ýng Minh Hoàng nh° mÙt bÓi bút khi¿n ông chán

n£n, tìm cÛ bÏ ra i . Trên Ýi m¥y ai làm °ãc nh° Lý !

27. Hoài th°ãng biÇt cÑ nhân îm

N+REeºN

TrËnh CÑc Ñ�7Œ Zhèng GÔ

hgP[_l4Yhgóg%f

hg±‚a@g!n_lºN

Yng zÐ jing tóu yng liÔ chkn

Yng hu chóu sh dù jing ré

ShÔ shng fng dì li tíng wÎn

P.H.N 2004 34

peðXΘ{ñ{­NZf

›QTGoXnbTæy

Jkn xiàng Xio Xing wÒ xiàng Qín

Trên sông Hoài chia tay b¡n

§u sông D°¡ng Tí, cây d°¡ng liÅu vào xuân

Hoa d°¡ng làm buÓn ch¿t ng°Ýi qua sông

ChiÁu hôm ß li ình thoáng nghe ti¿ng sáo kà lÃ

Anh i sông Tiêu T°¡ng, tôi r½ h°Ûng sangT§n

D°¡ng tí giang §u d°¡ng liÅu xuân

D°¡ng hoa s§u sát Ù giang nhân

SÕ thanh phong Ëch li ình vãn

Quân h°Ûng Tiêu T°¡ng ngã h°Ûng T§n

dËch th¡:

Sông D°¡ng d°¡ng liÅu ua t°¡i,

Hoa d°¡ng buÓn ch¿t d¡ ng°Ýi sang sông.

ình hôm ti¿ng sáo não nùng,

Anh i b¿n Sß tôi trông °Ýng T§n.

( KD)

LÝi bàn :

Ly ình là nhïng quán nghÉ chân °ãc xây dành làm n¡i cho ng°Ýi ta °a tiÅn nhau.

Có hai lo¡i ly ình: o£n ình (Ã tiÅn g§n) và tr°Ýng ình (tiÅn xa h¡n).

MiÁn B¯c ViÇt Nam có nhïng cái i¿m , c§u xây ven °Ýng, n¡i cách xa xóm làng Ã

cho ng°Ýi làm ruÙng, i chã xa t¡m nghÉ ng¡i, cing dành cho nhïng lï khach qua °Ýng trú

m°a n¯ng và nghÉ chân, qua êm . C§u (ho·c i¿m ) ß miÁn B¯c n°Ûc ta cing là mÙt kiÃu ly

ình nh° v­y ( c§u không b¯c qua sông, c§u b¯c qua m°a n¯ng, b¯c qua mÇt mÏi và êm.

C§u là cn nhà g¡ch xây ß ven °Ýng lÙ. Cn nhà chÉ có hai béc vách t°Ýng. Trong nhà có xây

cái båc g¡ch cao kho£ng nía th°Ûc, rÙng b±ng mÙt, hai cái gi°Ýng à khách ngÓi ch¡i ho·c ng£

l°ng qua êm)

L¡i mÙt bài th¡ tình b±ng hïu trong sÑ hàng trm bài . ôi b¡n chia tay nhau, buÓn bã nh°ng v«n

qu£ quy¿t dét áo ra i .

28. Hoàng h¡c lâu

Thôi HiÇu ] Op Cki Xiào, ho·c Thôi H¡o ] He Cki Hào

Äž dž |i

f ºN ò] XN Äž dž »S

dk 0W zz ' Äž dž |i

Äž dž N »S

N

Y Ô�

Huáng hè lóu

Xì rén yÐ chéng huáng hé qù

CÐ dì kMng you huáng hé lóu

Huáng hé y+ qù bù fù fÎn

Bái ykn tin zài kong you yMu

P.H.N 2004 35

}v 'N CS }� zz ' '

tf Ý] †S †S Il 3- h

³‚ Iƒ ¾Y ¾Y fž Iž Þ]

åe ®f aN sQ UO Y /f

ßp âl _l

N O ºN a

Qíng chun lì lì Hán Yng shù

Fng cÎo qiè qiè Ying WÔ zhMu

Rì mù xing guan hé chù shì ?

Yn bò jing shàng shÐ rén chóu

c

Ng°Ýi x°a ã c°ái h¡c vàng i rÓi

N¡i ây (chÉ còn) kho£ng không bao trùm L§u

hoàng h¡c

Hoàng h¡c mÙt i không trß l¡i

Mây tr¯ng nghìn nm bay vu v¡

TrÝi quang n¯ng in rõ bóng cây trên sông Hán

CÏ th¡m sum sê trên bãi cÓn Anh Vi

TrÝi tÑi rÓi quê h°¡ng ta ß phía nào ?

Khói sóng trên sông làm ng°Ýi buÓn r§u

Tích nhân d) thëa hoàng h¡c khé

Thí Ëa không du Hoàng h¡c lâu

Hoàng h¡c nh¥t khé b¥t phåc ph£n

B¡ch vân thiên t£i không du du

Tình xuyên lËch lËch Hán D°¡ng thå

Ph°¡ng th£o thê thê Anh Vi châu

Nh­t mÙ h°¡ng quan hà xé thË

Yên ba giang th°ãng sí nhân s§u

Hai b£n dËch th¡

Ai c°ái h¡c vàng i m¥t hút

Tr¡ l§u Hoàng H¡c chÑn này thôi.

H¡c vàng mÙt ã i, i biÇt

Mây tr¯ng ngàn nm bay ch¡i v¡i

Sông t¡nh Hán D°¡ng, cây sáng íng,

CÏ th¡m Anh Vi bãi xanh ngÝi.

Hoàng hôn vÁ ó, quê âu tá,

Khói sóng trên sông não d¡ ng°Ýi.

(Kh°¡ng Hïu Dång dËch)

H¡c vàng ai c°ái i âu

Mà ây Hoàng h¡c riêng l§u còn tr¡

H¡c vàng i m¥t të x°a

Ngàn nm mây tr¯ng bây giÝ còn bay

Hán D°¡ng sông t¡nh cây bày

Bãi xa Anh Vi xanh §y cÏ non

Quê h°¡ng khu¥t bóng hoàng hôn

Trên sông khói sóng cho buÓn lòng ai !

(T£n à dËch)

Chú thích :

L§u Hoàng h¡c thuÙc huyÇn Vi X°¡ng, thành phÑ Vi Hán, tÉnh HÓ B¯c. Có b£n ghi Tình Xuyên

là tên cái gác, nh°ng bÉ nhân th¥y cái gác không Ñi chÉnh vÛi cÏ th¡m (ph°¡ng th£o) nên

chÍn tình xuyên là n¯ng chi¿u thích hãp h¡n. Anh Vi là tên loài chim v¹t th°Ýng sÑng ß bãi

cÓn ó.

29. Hoàng h¡c lâu tÑng M¡nh H¡o Nhiên chi Qu£ng Lng

Äž dž |i � _[ im 6q KN ^u-

Huáng hè lòu sòng Mèng Hào Rán zhi Gung Ling

Lí B¡ch Ng}v LÐ Bái

P.H.N 2004 36

EeºN‰ ž�Äždž|i

ßp±‚ N g

NhgÞ]

d[^Ü�q_§xzz=\

ß'Á‰•_l)YE-Am

Gù rén xi cí Huáng hè lóu

Yan hua san yuè xìa Yang zhou

Gu fán yuàn yìng bì kong jìn

Weí jian Cháng jiang tian jì líu

x

B¡n ci dÝi chân Hoàng H¡c lâu të phía tây

Tháng ba hoa khói, xuÑng D°¡ng châu

Bóng buÓm xa d§n trong trÝi bi¿c vô t­n

ChÉ th¥y Tr°Ýng giang v«n ch£y mau tÛi

cuÑi trÝi

CÑ nhân tây të Hoàng h¡c lâu

Yên hoa tam nguyÇt há D°¡ng Châu

Cô phàm viÅn £nh bích không t­n

Duy ki¿n Tr°Ýng Giang thiên t¿ l°u

dËch th¡

B¡n të l§u H¡c lên °Ýng,

Giïa mùa hoa khói, châu D°¡ng xuôi dòng.

Bóng buÓm ã khu¥t b§u không

Trông theo chÉ th¥y dòng sông bên trÝi.

(Ngô T¥t TÑ dich)

Chú thích : qu­n Qu£ng Lng ( còn gÍi D°¡ng Châu, Giang Châu ) nay là huyÇn Giang ô ,

tÉnh Giang Tô. .

LÝi bàn

MÙt kiÇt tác cça tình b¡n th¡ Lí B¡ch- M¡nh H¡o Nhiên .

Sinh viên nên chú ý phân tích : Hai câu 3 và 4 là trÍng tâm . T°ßng t°ãng c£nh ng°Ýi °a tiÅn ß

trong t° th¿ dáng iÇu nh° th¿ nào . Hình £nh viÅn £nh bích không t­n và Tr°Ýng Giang thiên

t¿ l°u có ngå ý xã hÙi °¡ng thÝi ché không ph£i chÉ là c£nh thiên nhiên mênh mang rãn ngãp .

Không bao giÝ oán trách trÝi ¥t vô tình, nhà th¡ chÉ mñ¡n c£nh à nói thÝi cuÙc mà thôi . Sinh

viên th°Ýng hay bÏ qua khía c¡nh thÝi cuÙc .

30. Hoàng h¡c lâu vn Ëch

Äž dž |i û• {

Huáng hè lóu wén dì

Lí B¡ch Ng}v LÐ Bái

P.H.N 2004 37

N:NÁ�¢[»S•™l

‰g•‰[

NÁ‰¶[

Äždž|i-N9T‰s{

_lÎW"Ng=„...h±‚

Y+ wi qin kè qù zháng sh

X+ wàng Zháng n bù jiàn ji

Huáng hè lóu zhMng chu+ yù dì

Jing chéng wÔ yuè Luò méi hu

v

Nghe thÕi sáo ß l§u Hoàng h¡c

MÙt l§n làm khách i ày ¿n Tr°Ýng Sa

Nhìn vÁ phía Tây thành Tràng An ch³ng th¥y nhà

Trong l§u Hoàng H¡c nghe ti¿ng sáo ngÍc

Thành Giang h¡ tháng Nm nghe khúc nh¡c

Hoa mai rång

Hoàng h¡c lâu vn Ëch

Nh¥t vi thiên khách khé Tr°Ýng Sa

Tây vÍng Tràng An b¥t ki¿n gia

Hoàng h¡c lâu trung xuy ngÍc Ëch

Giang thành ngi nguyÇt L¡c mai hoa

dËch th¡ :

Tr°Ýng Sa ¥t bi¿m làm thân khách

Ng£nh l¡i Tr°Ýng An ch³ng th¥y nhà

Hoàng h¡c l§u cao nghe sáo ngÍc

Thành Giang nghe khúc L¡c mai hoa

(Ngô Vn Phú)

Chú thích

Tr°Ýng An là thç ô thÝi nhà °Ýng, nay thuÙc tÉnh ThiÃm Tây- mÙt cÑ ô nÕi ti¿ng thÝi

thËnh trË cça TQ , mÙt cÑ ô vn hoá cça Trung Hoa . ¿n n×i ng°Ýi ViÇt Nam tr°Ûc ây cing gÍi

Hà NÙi- Thng Long là Tr°Ýng An / Tràng An .

Sáo ngÍc là cây sáo làm b±ng lo¡i á quí (ngÍc) .

LÝi bàn :

Nhà vn Tào Tuy¿t C§n (tác gi£ HÓng Lâu MÙng) tëng cho r±ng Lí B¡ch chËu £nh h°ßng

cça Thôi HiÇu khi vi¿t bài th¡ này. Giai tho¡i kà r±ng khi ¿n ch¡i l§u Hoàng H¡c, Lí B¡ch l¥y bút

Ënh làm th¡, ng©ng lên Ënh vi¿t thì nhìn th¥y bài Hoàng H¡c lâu . Íc xong Lí thß dài buông bút

không vi¿t nïa. Sau ¥y Lí vi¿t bài th¡ t£ l¡i c£m xúc trên , th¿ là cing thành mÙt bài th¡ .

Lí B¡ch r¥t bi¿t th©m Ënh th¡ cça b¡n hïu, và không ng¡i nói ra sñ khâm phåc cça

mình. Lí tài hoa mà l¡i khiêm tÑn bi¿t chëng nào ! Thiên h¡ yêu quí m¿n phåc Lí B¡ch còn vì iÃm

¥y nïa . Ai b£o vn nhân t°¡ng khinh ! Nhìn chung, bài th¡ này dÅ hiÃu, dung dË . SV chÉ c§n

t­p trung phân tích vào cái tâm th¿ nhÛ thç ô và tên khúc nh¡c sáo l¡c mai hoa . Hoa mai rång

là hình £nh t°ãng tr°ng sÑ ph­n tàn låi , sñ m¥t mát . . .

31. HÓi h°¡ng ng«u th° ÞV aNvP fN

P.H.N 2004 38

H¡ Tri Ch°¡ng Y åwàz Xià Zhi Zhang

ÞV aNvP fN

\\»y¶[€'YÞV

aNó-àe9e‚~Ûk¨c

?QåzøvÁ‰

NøvÆ‹

{î•¢[ÎNUOYeg

Húi xing Òu shk

Shào xiÎo li jia lÎo dà húi

Xiang yin wu gÎi zuÎn mao tuí

Èr tóng xiang jiàn bù xiang shì

Xiào wèn : kè cóng hé chù lái ?

.

Trß vÁ quê, ng«u héng vi¿t

TuÕi nhÏ xa nhà, già c£ trß vÁ

Ti¿ng quê không Õi, tóc th°a rång

Tr» con g·p, không bi¿t nhau

C°Ýi hÏi: ông khách të âu ¿n .

HÓi h°¡ng ng«u th°

Thi¿u tiÃu ly gia, lão ¡i hÓi

H°¡ng âm vô c£i, m¥n mao tÓi

Nhi Óng t°¡ng ki¿n b¥t t°¡ng théc

Ti¿u v§n : khách tòng hà xé lai

DËch th¡ :

Bé i, già mÛi vÁ nhà,

Ti¿ng quê v«n th¿, tóc à rång th°a.

Tr» con trông th¥y hïng hÝ,

C°Ýi ùa hÏi khách ¿n të ph°¡ng nao.

(Khuy¿t Danh)

Gãi ý SV phân tích :

GiÍng quê không Õi c§n °ãc hiÃu c£ theo ngh)a rÙng, ngh)a bóng. ó là t¥m lòng

không Õi, danh dñ con ng°Ýi quê h°¡ng không Õi, trách nhiÇm vÛi làng quê không Õi . . .

Vì sao bài th¡ không nh¯c ¿n nhïng ng°Ýi lÛn trong làng ? ó mÛi là ch× trÑng áng

suy ngh) trong th¡ vn. Nhà th¡ chÉ m°ãn tr» con à trách ng°Ýi lÛn thÝ ¡ lãnh ¡m vÛi ông mà

thôi. Ng°Ýi làng quê th°Ýng bi¿t ¡n nhïng ng°Ýi trñc ti¿p em lãi ích cho làng, ai bi¿t âu cái

ông quan chéc ß triÁu ình ¿n già mÛi vÁ (!)

Nên l°u ý chï ng«u . Ng«u là vi¿t tuó héng thôi, nhân tiÇn vi¿t ch¡i, ch£ có gì quan trÍng

âu ! Nh°ng thñc ra v¥n Á l¡i ch³ng nhó mÍn chút nào ! ó là cách nói tinh t¿ cça nhà th¡

Sách giáo khoa Vn 7 h°Ûng d«n quá s¡ sài nông c¡n, th­t là tíêc !

LÝi bàn :

RÝi nhà ra i të nm 20 tuÕi, tôi i d¡y hÍc ß vài tr°Ýng huyÇn èng Hoà rÓi chuyÃn vÁ Hoài éc,

Hà Tây. ¿n cái nm 1975 ¥t n°Ûc thÑng nh¥t, tôi miÅn c°áng nh­n Quy¿t Ënh iÁu i công

tác Nam BÙ vÛi mÙt cái túi du lËch ... . . . Cing ã nhiÁu l§n hÓi h°¡ng thm thân, tôi có c£m xúc

nh° H¡ Tri Ch°¡ng v­y. .. C£m ¡n thi s) ã chia s» vÛi vãn sinh cái n×i s§u Hà Tây MÙng kéo dài

h¡n nía Ýi ng°Ýi . . . P.H.N

P.H.N 2004 39

32. KhiÃn hoài c� ' QiÎn huái

× Måc \g gr Dù Mù

=„ D› _l Vn }� R'Lˆ

Zi p�¤~ Æ~ Œc -N {�

ASt^ N ɉ hg Þ] ¦h

b� -_ R- |i „... x^

T

Luò pò jing hú zài jiÔ xíng

ChÔ yo xin xì zhÎng zhMng q+ng

Shì nián y+ juè Yng zhMu mng

Y+ng dè q+ng lóu bò xìng míng

O

Nói phóng ra n×i niÁm th§m kín

Lãng ãng giang hÓ r°ãu suÑt nm

L°ng eo d¹t ét, trong tay nh¹ không

( không có tiÁn)

TÉnh gi¥c mÙng D°¡ng châu kéo dài 10 nm

NÕi danh b¡c h¡nh chÑn l§u xanh

L¡c phách giang hÓ t£i tíu hành

Sß yêu tiêm t¿ ch°ßng trung khinh

Th­p niên nh¥t giác D°¡ng Châu mÙng

Dinh ¯c thanh lâu b¡c h¡nh danh

Chú thích :

Sß yêu : cái eo l°ng con gái n°Ûc Sß nhÏ thon . Vua Linh V°¡ng thích con gái eo thon nên trong

n°Ûc có nhiÁu cô nhËn ói à cho bång thon (!). Nhà th¡ tñ giÅu mình vì ói quá nên trß thành Sß

yêu . × Måc vi¿t bài này khi nhÛ l¡i m¥y nm lêu lÕng chÑn Giang Châu.

P.H.N 2004 40

33. Khúc Giang éc Nguyên Cíu

B¡ch C° DË }v E\ f Bái Ju Yì

òf _l ¿N CQEN

%fegàeËSò• '\

LˆPN NRÏQŒNR

UOµQÊNgGƒíVÌ'

ò•ºN"�=\

N"�T

Qù jing yì Yun JiÔ

Chkn lái wk yÒu xián yMu shào

Xíng lè sn fn jiÎn èr fn

Hé kuàng j+n cho Xìng yun lÐ

Xián rén féng jìn bù féng jkn

DËch ngh)a:

Þ Khúc Giang nhÛ Nguyên Cíu

Xuân ¿n v¯ng b¡n nên ít i d¡o ch¡i,

Thú vui ba ph§n ã kém m¥t hai.

HuÑng chi sáng nay trong v°Ýn H¡nh,

G·p ç b¡n i rong ch¡i chÉ thi¿u mÙt mình bác.

KHÚC GIANG èC NGUYÊN CìU

Xuân lai vô b¡n nhàn du thiÃu ,

Hành l¡c tam phân gi£m nhË phân.

Hà huÑng kim triêu H¡nh viên lý,

Nhàn nhân phùng t­n b¥t phùng quân.

DËch th¡:

Không b¡n, xuân vÁ ít d¡o ch¡i,

Ba ph§n vui ã gi£m i hai.

Ph°¡ng chi v°Ýn H¡nh sÛm nay nïa,

G·p ç ng°Ýi ch¡i thi¿u mÙt ng°Ýi.

(Hoàng T¡o dich)

LÝi bàn : L¡i mÙt bài th¡ tình b±ng hïu, dung dË mà th¥m °ãm tình b¡n.

P.H.N 2004 41

34. Khuê oán

V°¡ng X°¡ng Linh ‹s1U„Ÿ Wáng Chang Ling

ú• ('

ú•-N\‡Y

Nåwa

%fåeÝQ†Y

Nà|i

ý_Á‰L-4Yhgógr‚

"'Ye+YZʼn\P

Gui yuàn

Gui zhong shào fù bù zhi chóu

Chun rì ning zhuang shàng cùi lóu

Hù jiàn mì tóu yang lÐu sè

Hùi jiào fu jì mì feng hóu

Phiên âm Hán ViÇt :

Khuê trung thi¿u phå b¥t tri s§u

Xuân nh­t ng°ng trang th°Ûng thuý lâu

HÑt ki¿n m¡ch §u d°¡ng liÅu s¯c

HÑi giao phu t¿ mËch phong h§u

DËch ngh)a : N×i oán phòng khuê

Thi¿u phå phòng khuê ch³ng bi¿t buÓn

Ngày xuân, trang iÃm rÓi trèo lên l§u ¹p

Chãt nhìn th¥y s¯c xuân cây d°¡ng liÅu ß bên °Ýng

B×ng hÑi h­n ã xui chÓng tòng quân ki¿m ¥n phong h§u

DËch th¡ :

Thi¿u phå buÓng khuê ch³ng bi¿t s§u

Ngày xuân trang iÃm b°Ûc lên l§u

Bên °Ýng chãt th¥y màu d°¡ng liÅu

Ti¿c khi¿n chÓng i ki¿m t°Ûc h§u

LÝi bàn:

Nàng là mÙt khuê phå, mÙt phu nhân quí tÙc tr» trung . Nhïng ngày chÓng mÛi ra tr­n,

nàng còn háo héc . Mùa xuân mÛi ¿n, nàng trang iÃm lên l§u, chãt th¥y màu s¯c cây d°¡ng

liÅu ã Õi khác. .Tâm tr¡ng nàng thay Õi të vô t° thành buÓn và hÑi h­n .

Sao v­y, cây d°¡ng liÅu có gì liên quan ¿n chàng mà chinh phå nhÛ th°¡ng ?

Màu cây d°¡ng liÅu nh¯c nhß thÝi gian- ngày tiÅn chàng ra i. M×i nm cây d°¡ng liÅu Õi màu

lá qua bÑn mùa. MÛi ó mà ã mÙt nm rÓi, ch°a nghe tin chi¿n th¯ng, ch°a th¥y chàng mã áo

thành công . Bi¿t âu chàng ngã ngña rÓi thì sao ? ( cÕ lai chinh chi¿n kÉ nhân hÓi V°¡ng Hàn )

P.H.N 2004 42

ChÉ mÙt chï hÑi ç là linh hÓn cça bài th¡. HÑi h­n vÁ iÁu gì ? HÑi là trách mình ché còn trách

ai ây ? Chính nàng ã khi¿n chàng ra i mà ! Ch³ng ph£i chính nàng cing ã ham công danh

phú quí ? Oán trách ch¿ Ù phong ki¿n, th°¡ng xót nên âu ná trách chàng, nàng chÉ bi¿t tñ

trách mình thôi. .. Bi¿t bao lÛp ng°Ýi phå nï ViÇt Nam suÑt tr°Ýng kì lËch sí tr£i qua cuÙc sÑng bi

th£m nh° khuê phå , dù có ch·t h¿t trúc Nam s¡n không thà nào ghi xi¿t n×i khÕ au cça hÍ.

35 . Khí phå

M¡nh Giao _[Ê� Mèng Jio

»S‡Y

TÃ_#S-N\•

N4xàe

YhQ

¾YÃ_Õ...-NN

}†­e¹rurÞ�

Qù fù

Jkn x+n xiá zhMng jìng

Yi pò wk fú quán

Qié x+n Òu zhMng s+

Su+ duàn yóu qian lián

Ng°Ýi vã bË ruÓng bÏ

Lòng chàng g°¡ng trong hÙp

r¡n vá khôn hàn g¯n

Lòng thi¿p t¡ ngó sen

d«u ét còn v°¡ng v¥n

Khí phå

Quân tâm h¡p trung kính

Nh¥t phá vô phåc toàn

Thi¿p tâm ng«u trung ty

Tuy o¡n do khiên liên

Lòng chàng g°¡ng trong hÙp,

R¡n vá, khôn hàn g¯n.

Lòng thi¿p t¡ ngó sen

D«u ét còn v°¡ng v¥n.

LÝi bàn:

Thi hào NguyÅn Du vi¿t Ti¿c thay chút ngh)a ci càng

D«u lìa ngó ý còn v°¡ng t¡ lòng

(TruyÇn KiÁu)

P.H.N 2004 43

36. Kim li y Ñ'dcˆ ( J+n lÒu y+ )

× Thu N°¡ng \gËyZ Dù Qiu Niang

�R›Q«ƒÜ'Ñ'dcˆ

�R›QÜ'ÖS\t^öe

±‚_*X˜bôv{˜˜b

«ƒ..._àe±‚zz˜b�g

Quàn jkn mò xì j+n lÒu y+

Quàn jkn xì qÔ shào nián shí

Hu ki kn zhè zhì xk zhè

Mò dài wk hu kMng zhè zh+

Áo kim tuy¿n

Khuyên chàng chÛ ti¿c áo kim tuy¿n

Khuyên chàng ti¿c l¥y thÝi tuÕi tr»

Cành hoa có thà b», thì b» i

ëng chÝ hoa h¿t, hái cành không .

Kim li y

Khuy¿n quân m¡c tích kim li y

Khuy¿n quân tích thç thi¿u niên thì

Hoa khai kham chi¿t trñc tu chi¿t

M¡c ãi vô hoa không chi¿t chi

Khuyên anh chÛ ti¿c áo hoa,

Mong anh ti¿c l¥y thça ta °¡ng thì.

Cành hoa nên b», b» i,

ëng chÝ hoa h¿t b» gì cành không

(Tr§n TrÍng Kim dËch)

Ghi chú:

Áo kim li là áo quí dành cho t°Ûng l)nh, ngå ý mÙt ng°Ýi lính công thành danh to¡i .

Bài th¡ phê phán chàng ham công danh sñ nghiÇp, lãng quên h¡nh phúc léa ôi .

P.H.N 2004 44

37. Kinh L×, t¿ KhÕng Tí nhi thán chi

°Ýng HuyÁn Tông U„s-[ Táng Xuán ZMng

Ï~�œmyT[P[

€ùSKN

+YP[UO:N€

hhNãN-N

0W¹r9'l'�

...[sS�œ‹s«[

ùSäQßU«ŽN

$OŸž('S�wz

ÊN

w$Nyi ˜

S_‚¦höe

T

Jing LÔ, jì KÒng zÐ r tán zh+

Fk zÐ hé wi zh

Q+ q+ y+ dài zhMng

Dì yMu ZMu shì yì

Zhài jí Lu wng gMng

Tán fèng ji shn pÐ

Shng l+n yuàn dào qióng

J+n kàn liÎng yíng diàn

Dng yÔ mèng shí tóng

C

i qua n°Ûc L×, t¿ KhÕng Tí mà than thß

Phu tí ã trß thành nhà gì ?

Dëng chân, dëng chân trong mÙt Ýi

¥t thuÙc ¥p Châu ThË

Nhà ß thuÙc cung vua L×

KhÕ ti¿c ph°ãng, than thân

Th°¡ng xóm giÁng, oán ¡o t­n

Nay th¥y hai ngôi iÇn

Th­t và mÙng cùng nh° nhau .

Phu tí hà vi gi£ ?

Thê thê nh¥t ¡i trung

Ëa do Châu thË ¥p

Tr¡ch téc L× v°¡ng cung

Thán ph°ãng ta thân b)

Th°¡ng lân oán ¡o cùng

Kim khan l°áng doanh iÇn

°¡ng dï mÙng thÝi Óng

P.H.N 2004 45

KhÕng phu tí ã làm gì,

MÙt Ýi vÙi vã i vÁ nhïng âu.

Quê h°¡ng ß ¥p hÍ Châu,

Nhà x°a cung iÇn L× h§u bao vi.

Than thân ti¿c ph°ãng lâm nguy,

Th°¡ng lân oán ¡o suy vi khÑn cùng.

Nay xem mi¿u m¡o tôn sung,

Rõ nh° trong mÙng th­t không khác gì !

( Tr§n TrÍng Kim dËch)

Chú thích:

Ti¿c ph°ãng , ý nói ti¿c công danh phú quí .

Bài th¡ cing nói lên tình tr¡ng suy tàn cça ¡o Nho .

38. Kí × VË Ä[ \g *g

× Phç \g +u Dù FÔ

Ä[ \g *g

Ò[åe ¬N 6- íw

wz ?s 1Y (g ²'

¬\ -N :N ¢[ EN

_l

N Æ_ T öe

)Y 0W «Ž UO (W

Θ \ Åu -a Ha

\ áO $N *‚ êl

¾l m 9c °e ׋

Jì Du Wèi

Hán rì j+ng jié duÎn

Qióng yuan sh+ mù

JiÎ zhMng wei kè jiÔ

Jing shàng yì jkn shí

Ta+n dì shn hé zài

Fng chén bìng gÎn cí

Ffng x+n liÎng háng lèi

Zhn sÎ yì xin shí

X

DËch ngh)a:

Gíi ông × VË

Ngày rét, m·t trÝi chóng qua thÁm,

M¥t cây, cùng °Ýng v°ãn buÓn r§u,

Kí × VË

Hàn nh­t kinh thiÁm o£n,

Cùng viên th¥t mÙc bi.

P.H.N 2004 46

N¥n ná lâu ngày, ß gíi n¡i k½m sông,

Khi ß trên sông l¡i nhÛ ¿n bác.

Kh¯p trÝi ¥t bi¿t gíi thân n¡i nào ?

B°Ûc phong tr§n au Ñm bi¿t nói sao !

Gíi lá th°, hai hàng lÇ nhÏ,

§m ìa th¥m vào dòng th¡ mÛi

Giáp trung vi khách cíu,

Giang th°ãng éc quân thì.

Thiên Ëa thân hà t¡i,

Phong tr§n bÇnh c£m të.

Phong th° l°áng hàng lÇ,

Triêm sái ¥p tân thi.

DËch th¡ :

Bóng giÝi rét qua thÁm thon tho¯t,

V°ãn cùng °Ýng m¥t Õ nhïng bi ai.

N¡i k½m sông n¥n ná b¥y lâu rÓi,

Trên sông ó, ngh) ng°Ýi thêm t°ßng nhÛ.

Kh¯p giÝi ¥t bi¿t âu là chÑn ß,

B°Ûc phong tr§n bi¿t au Ñm nïa nài sao !

Phong th° hàng lÇ tuôn rào,

§m ìa lã chã th¥m vào hàng th¡.

(Á Nam dich)

39. Kí phu

nï s) Tr§n NgÍc Lan H- ‰s pQ Chén Yù Lán

Ù~+Y

+Y

b¹�sQ¾Y(W4T

‰Î˜9T¾Y¾Yç_+Y

NLˆfNáOCSLˆêl

Ò[0R›Q¹�cˆ0Ràe

Gi fk

Fk shù bin gun qiè zài Wk

X+ fng chu+ qiè qiè yMu fk

Y+ háng shk x+n qián háng lèi

Hán dào jkn bin yi dào wk ?

Gíi chÓng

Chàng i lính biên giÛi, thi¿p ß xé Ngô

Gió Tây thÕi thi¿p, thi¿p nhÛ chÓng

MÙt hàng th° gíi, ngàn hàng lÇ

Rét ¿n bên chàng, áo ¿n không ?

Phu thú biên quan, thi¿p t¡i Ngô

Tây phong xuy thi¿p, thi¿p °u phu

Nh¥t hàng th° tín, thiên hàng lÇ

Hàn áo quân biên, y áo vô ?

ChÓng tr¥n tây c°¡ng thi¿p ß ông,

Gió tây l¡nh thi¿p thi¿p th°¡ng chÓng.

MÙt dòng th° gíi trm dòng lÇ,

P.H.N 2004 47

Rét ¿n bên chàng áo ¿n không

LÝi bàn :

Vì sao chinh phå lo l¯ng áo nàng gíi có ¿n tay chÓng ? Ngày x°a cái sñ tham nhing n c¯p

trong quân Ùi ã x£y ra ° ? Khi¿n ng°Ýi chinh phå lo âu .

HÓ Chí Minh có bài T° chi¿n s) vi¿t thÝi kháng chi¿n chÑng Pháp :

Áo rét gíi mau cho chi¿n s)

TrÝi loe n¯ng ¥m báo xuân sang

40. Lâm giang tÑng H¡ Chiêm

B¡ch C° DË }v E\ f Bái Ju Yì

4N _l ‚˜ Y »w

²'T€ +R êl ¾lþ]

NAS àe ¶[ N Ì'«Ž

aÁ‰-‚ Lˆ ΘÈSw�

}v4Y jmÌ'}v 4Y ºN

Lin jiang sòng Xià Zhn

Bi jkn lÎo biè lèi zhn j+n

Sì shì wk ji wàn lÐ shn

ChMu jiàn zhou xíng feng yÒu qÐ

Bái tóu lÎng lÐ bái tóu rén

Ra bên sông tiÅn H¡ Chiêm

Th°¡ng anh tuÕi già v«n ph£i li biÇt, (tôi) r¡i lÇ

th¥m °Ût c£ khn.

B£y m°¡i tuÕi không nhà t¥m thân ß xa xôi muôn

d·m

BuÓn th¥y thuyÁn i, trÝi l¡i nÕi gió,

Giïa ám sóng b¡c §u có con ng°Ýi b¡c §u !

Lâm giang tÑng H¡ Chiêm

Bi quân lão biÇt, lÇ triêm cân,

Th¥t th­p vô gia v¡n lí thân.

S§u ki¿n chu hành phong hñu khßi

B¡ch §u lãng lý, b¡ch §u nhân !

P.H.N 2004 48

41. Låc ngôn tuyÇt cú mQ Š Ý~ åS Liù yn juè jù

V°¡ng Duy ‹s ô~ Wáng WWi

Ch ¢~

Y +T ¿[ è-

óg ÿ~ ôf &^ g ßp

±‚ =„ ¶[ åz *g kb

-ž |U q\ ¢[ ¹r w

Táo hóng fù hán sù yÔ

LiÔ lÔ gèng dài zho yn

Hu luò ji tóng wèi sÎo

NiÎo tí shn kè yMu mián

ào hÓng còn «m n°Ûc m°a

LiÅu xanh l¡i d§m s°¡ng sÛm

Hoa rång, gia Óng ch°a quét

Chim kêu, khách núi còn ngç say

ào hÓng phåc hàm túc vi

LiÅu låc cánh ái triêu yên

Hoa l¡c gia Óng vË t£o

iÃu Á s¡n khách do miên

P.H.N 2004 49

42. L°¡ng Châu të ÉQÞ]Í‹

V°¡ng Hàn ‹sð Wáng Hán

ÉQÞ]Í‹

a„„ŽR'YIQog

2kn™5t6tlš

N¬P

‰'gS™l:WT«ƒ{

äSeg�_bàQºNÞV

Ling zhMu cí

Pú táo mi jiÔ yè gung bi

Yù yÐn, pípá mÎ shàng cu+

Zuì wò sh chÎng jkn mò xiào

GÔ lái zhng zhàn jÐ rén huí

Bài hát L°¡ng Châu

R°ãu ngon bÓ ào, chén l°u li

MuÑn uÑng tì bà trên ngña giåc giã

Say n±m sa tr°Ýng anh ëng c°Ýi

X°a nay chinh chi¿n m¥y ai vÁ

BÓ ào mù tíu d¡ quang bôi

Dåc ©m tì bà mã th°ãng thôi

Tuý ngo¡ sa tr°Ýng quân m¡c ti¿u

CÕ lai chinh chi¿n kÉ nhân hÓi !

dËch th¡

P.H.N 2004 50

R°ãu nho kèo chén l°u li

UÑng thì trên ngña ti¿ng tì dåc sôi

Say n±m bãi cát chÛ c°Ýi

X°a nay chinh chi¿n m¥y ai ã vÁ

(Tr§n TrÍng Kim dËch)

Chú thích:

L°¡ng Châu là mÙt vùng ¥t thuÙc tÉnh Cam Túc .

LÝi bàn

Hái ôi, ng°Ýi ViÇt Nam ã bi¿t bao l§n buÓn bã ngâm câu th¡ cÕ lai chinh chi¿n k÷ nhân hÓi !

Nh° Hïu Loan trong bài Màu tím hoa sim :

L¥y chÓng thÝi chi¿n binh

m¥y ng°Ýi i trß l¡i

43. L°u biÇt V°¡ng Duy Yu +R ‹s ô~ Líu bié WangWei

M¡nh H¡o Nhiên _[im6q Méng Hào Rán

Â[Â[ßzUO..._

ggzzê�R_

2kû[¹eIƒ»S

Ü'‚EeºNÝ�

S_ï�ŒøvGP

åwó-N@bz

êS"^ˆ[Â[Þ[

Ø�©cEeíVIb

Jì jì jìng hé di

Chao chao kMng zì gu+

Yù xún fn cÎo qù

X+ yÔ gù rén wei

Dng lù shuí xing jiÎ

Zhi yin shì suÒ wi

ZhÐ y+ng shÒu jí mò

huán yÎn gù yuan fi

O

P.H.N 2004 51

CHIA TAY VÚI V¯ NG DUY

TÑi tÑi ãi chÝ ¿n

SÛm sÛm không tñ vÁ

MuÑn i tìm n¡i cÏ th¡m,

Ti¿c r±ng trái ý b¡n ci

Ng°Ýi trên °Ýng ai che chß ây.

Trên Ýi b¡n tri âm th­t hi¿m,

ành im l·ng cho qua ngày,

VÁ v°Ýn ci cài ch·t ám cÏ song

L°u biÇt V°¡ng Duy

TËch tËch cánh hà ãi

Triêu triêu không tñ quy.

Dåc t§m ph°¡ng th£o khé,

Tích dï cÑ nhân vi.

°¡ng lÙ thuó t°¡ng gi£,

Tri âm th¿ sß hi.

ChÉ éng thç tËch mËch,

Hoàn yÃm cÑ viên phi.

DËch th¡ :

Chia biÇt V°¡ng Duy

Qu¡nh hiu nào ai ãi,

SÛm sÛm luÑng công i vÁ,

MuÑn ¿n n¡i cÏ l¡,

B¡n nào ã chËu nghe,

DÍc °Ýng ai che chß,

B¡n thi¿t Ýi v¯ng hoe.

L·ng l½ qua ngày tháng

Cía sài vui ¥t quên .

LÝi bàn :

Thi¿u b¡n tri kÉ thì vÁ óng cía nhÑt mình . MÙt hành vi Ùc áo cça thi nhân.

44. L°u NguyÅn du Thiên Thai

Tào °Ýng ùfU Cáo Táng

R.-8n)YðS

heQ)YðSówï�°e

'NŒTIƒY-å�àe\

ßp-

Nw-uMR‹N

4l(gzz'u¦h T«Ž

€_€_!ž#ž©\

Ng

Lik RuÎn yóu Tin Ti

Shù rÔ Tin Ti shí lÔ x+n

Ykn hé cÎo jÐng jiÒng wk chén

Yn xiá bù shng shng qián shì

ShuÐmù kMng y+ mèng hòu shn

WÎng wÎng j+ ming yán xià yuè

Shí shí j+ míng dòng zhMng chkn

P.H.N 2004 52

öeöe!ž#žm-N%f

Nåwdk0WR_UOY

{˜1\Ch�nî•;NºN

Bù zh+ cÐ dì gu+ hé chù

Xk jiù Táo Yun wèn zhÔ rén

O

Theo cây i vào Thiên Thai °Ýng á mÛi

Mây êm cÏ l·ng không chút båi tr§n

( nhìn) Khói và ráng, không tÉnh à nhÛ viÇc ci

( th¥y) Dòng sông và cây, ngá n±m mÙng théc d­y

Thi tho£ng ti¿ng gà gáy bên s°Ýn núi d°Ûi trng

Liên miên ti¿ng chó sça trong Ùng vào giïa mùa xuân

Ch³ng hay vùng ¥t này ß xé nào ?

Hãy tÛi ào Nguyên hÏi chç nhân .

Thå nh­p Thiên Thai th¡ch lÙ tân

Vân hoà th£o t)nh, quýnh vô tr§n

Yên hà, b¥t tÉnh sinh tiÁn sñ

Thu÷ mÙc, không nghi mÙng h­u thân

Vãng vãng kê minh nham h¡ huyÇt

ThÝi thÝi khuyÃn phÇ Ùng trung xuân

B¥t tri thí Ëa qui hà xé

Tu tñu ào Nguyên v¥n chç nhân

L°u NguyÅn i ch¡i cõi Thiên Thai

R½ lÑi Thiên Thai mÛi l¡ lùng,

Mây êm cÏ mát båi tr§n không.

Ráng mù ki¿p tr°Ûc càng mê m©n,

Rëng suÑi thân sau nhïng chÑc mòng.

Gáy nguyÇt xôn xao gà d°Ûi núi,

Mách xuân vng v³ng chó trong thung.

ChÑn này ch°a bi¿t ai là chç,

Hãy tÛi ào nguyên °Ûm hÏi cùng.

( Th¡ °Ýng 2 t­p)

45. L°u NguyÅn Ùng trung ngÙ tiên tí

Tào °Ýng ùfU Cáo Táng

R.-m-NG�ÙNP[

)YŒThr‚--Í‚Í‚

-Í'š\ñmï�:n+ƒ

'N¦zánq\àe-žÀ-

4lðX¿l§m g{'|

Lik RuÎn dòng zhMng yù xián zÐ

Tin hé shù s ài cng cng

Xiá zhòng lán shn lÔ liào mng

Ykn dòu mÎn shn wk niào què

ShuÐ shng yán jiàn yÒu shng huáng

Bì sh dòng lÐ qián kkn biè

P.H.N 2004 53

§x™lmÌ'~NdW+R

¢~h�g¹�åeg•

ŸS-_±‚ô• gºNúQ

MQäNÙN¬r TRÎ�

Hóng shù zh+ bin rì yuè cháng

Yuàn dè hu jin yÒu rén chù

Mián líng xián quÎn fèi Liulng

O

Da trÝi l«n vÛi màu cây xanh ngn ng¯t

Ráng n·ng nÁ, h¡i núi âm u, °Ýng i mênh mang

Mây phç kh¯p núi, không mÙt bóng chim s»

Ti¿ng suÑi ch£y dÍc theo khe nh° ti¿ng sáo

Trong Ùng cát bi¿c, riêng mÙt c£nh trÝi ¥t

Bên cành cây lá Ï, ngày rÙng tháng dài

¯Ûc mong trong hoa có ng°Ýi ra ón

à khÏi chó nhà tiên sça chàng L°u

Tiên hoà thå s¯c ái th°¡ng th°¡ng

Hà trÍng lam thâm lÙ diÃu mang

Vân ­u mãn s¡n vô iÃu t°Ûc

Thu÷ thanh duyên gi£n hïu sinh hoàng

Bích sa Ùng lí càn khôn biÇt

HÓng thå chi biên nh­t nguyÇt tr°Ýng

NguyÇn ¯c hoa gian hïu nhân xu¥t

MiÅn linh tiên khuyÃn phÇ L°u lang

L°u NguyÅn trong Ùng g·p tiên tí

Xanh ng¯t màu cây l«n s¯c trÝi,

MËt mù khói to£ n¡i xa kh¡i.

Bóng mây §y núi chim khôn ­u,

Ti¿ng n°Ûc quanh khe sáo giåc hÓi.

Trong Ùng cát xanh trÝi ¥t l¡,

Bên cây lá th±m tháng ngày dài.

D°Ûi hoa °Ûc có ai ra ón,

à chó nhà tiên khÏi sça ng°Ýi.

(Ngô T¥t TÑ dËch )

46. L°u NguyÅn tái áo Thiên Thai b¥t phåc ki¿n ch° tiên tí

R.-�Q0R)YðS

N

YÁ‰ø‹ÙNP[

Lik RuÎn zài dào Tin Ti bù fú jiàn xin zÐ

Tào °Ýng ùfU Cáo Táng

Zài dào Tin Ti fÎng Yù Zhn

P.H.N 2004 54

�Q0R)YðS¿‹‰s-w

Í‚Ô‚}vówò]b\

{LkÂ[Þ[ò•ñmm

'Ndž'„agÝ~çe»�

Iƒh;'^-MR¦^r‚

ßp-

N<O€_t^%f

Ch±‚Am4l�O6q(W

NÁ‰S_öe�RR'ºN

Cng tái bái shí yì chéng chén

Shng g jí mò xián shn dòng

Yn hé xio tiáo juè jiù lín

CÎo shù zÒng fi qián dù sè

Yn xiá bù sì wÎng nián chkn

Táo hu lik shuÐ y+ rán zài

Bù jiàn dng shí quán jiÔ rén

O

L¡i ¿n Thiên Thai thm hÏi NgÍc Chân

á tr¯ng rêu xanh ã phç båi

Không còn àn ca Ùng sâu qu¡nh qu½ im l·ng

Xóm ci tiêu iÁu v¯ng bóng mây h¡c

CÏ cây Áu khác h³n màu s¯c ngày tr°Ûc

Khói ráng ch³ng nh° c£nh xuân nm tr°Ûc

( chÉ) Dòng suÑi hoa ào v«n còn nguyên ó

Không th¥y ng°Ýi chuÑc r°ãu cho mình hÓi ¥y âu

.

Tái áo Thiên Thai phÏng NgÍc Chân

Th°¡ng ài b¡ch th¡ch d) thành tr§n

Sinh ca tËch mËch nhàn thâm Ùng

Vân h¡c tiêu iÁu tuyÇt cñu lân

Th£o thå tÕng phi tiÁn Ù s¯c

Yên hà b¥t tñ vãng niên xuân

ào hoa l°u thu÷ y nhiên t¡i

B¥t ki¿n °¡ng thÝi khuy¿n tíu nhân

L¡i ¿n Thiên Thai hÏi NgÍc Châu,

Rêu xanh á tr±ng nhuÙm màu tr§n.

àn im ca v¯ng tr¡ hang r×ng,

H¡c l·ng mây lÝ dét ngh)a thân.

Cây cÏ rày xem ng¡ ng©n s¯c,

Khói s°¡ng giÝ cing hïng hÝ xuân.

Hoa ào n°Ûc ch£y y nh° ci,

Chén r°ãu khuyên mÝi v¯ng chç nhân.

K.D

Chú thích: NgÍc Chân , tên nàng tiên trong Ùng Thiên Thai .

47. M¡ch th°ãng t·ng m) nhân

Lí B¡ch Ng}v LÐ Bái

P.H.N 2004 55

L-

N'�ŽºN

�šlš„šLˆŽ=„±‚

‚W­-ôvÂb"N'Nf�

ŽºNN{0‰às"{

e� c¢~|i/f¾Y¶[

Mò shàng zèng mi rén

Juàn mÎjio xíng tà luò hu

Chuí bin zhì fú wÔ ykn ch

Mi rén y+ xiào qin zhk bò

Yo zhÐ hóng lóu shì qiè ji

O

Trên °Ýng, t·ng th¡ cho m) nhân

Con tu¥n mã i nghênh ngang gi«m lên hoa rång

Buông roi ph¥t th³ng vào c× xe mây nm màu

Ng°Ýi ¹p liÁn c°Ýi, kéo rèm châu nhìn ra

trÏ l§u hÓng phía xa : ó là nhà em.

Tu¥n mã kiêu hành ¡p l¡c hoa

Thuó tiên trñc ph¥t ngi vân xa

M) nhân nh¥t ti¿u khiên châu b¡c

Dao chÉ hÓng lâu thË thi¿p gia

dËch th¡ :

Vó ngña ¡p trên nhïng cánh hoa

§u roi l°Ût ch¡m c× xe ngà

Vén rèm ng°Ýi ¹p c°Ýi t°¡i trÏ

Nhà thi¿p l§u hÓng cách phía xa.

(Tr§n TrÍng Kim dËch)

48. Mao Ñc vi thu phong sß phá ca

P.H.N 2004 56

× phç \g+u Dù FÔ

ƒK\:NËyΘ@b4xLk

kQgËyؚΘ'÷S

wSbK\

N NÍ'ƒ

ƒÞ˜¦^_lR'_lÊ�

Øš€cc•-gˆm

N€Ø˜l�‰lXX|^

WSQg¤åz:kb€àe›R

Í_ý€ù[b-:N×v<�

lQ6q±bƒeQùz»S

U&qãSåq|T

N-_

R_eg�O×Nê�ùSo'

ÄOw˜Î˜š['N¨Xr‚

Ëy)Y o oTfÑž

^~ˆYt^·Q<OÁ"

„š?Qv'gSŽÌ'ˆ

Š^Š^K\oàer^Y

è-�‚Y»ž*g­e¦~

ê�Ï~'NqN\aw w

•Y¾lnUO1u�l

‰[-_^¦^CS Nô•

'YA\)Y

NÒ[ëXñO"kœ˜

Θè-

N¨R‰[‚Yq\

\T|TÿUOöe<wMR�z@QÁ‰dkK\

>T�^ìr4x×S»Q{k¦N³�0

Máo wú wéi qik fng suÒ pò g

B yuè qik go fng nù hào

JuÎn wÒ wù shàng san chMng máo

Máo fi dù jiàng jiÔ jing jiao

Gao zh guà guà chng lín xiao

Xià zh piao zhuÎn chén táng you

Nán ckn qún tóng q+ wÒ lÎo wú lì

Rn néng duì mian wéi dào zéi

Gong rán bao máo rù zhù qù

Chún jiao kou zao hu bù dé

Gui lái yí zhang zì tan xí

qÐng feng ding yún mò sè

Qik tin mò mò xiàng hun hei

Bù qin duM nián lng sì ti

Jiao ér è wÒ tà lÐ liè

Chuáng chuáng wù lòu wú gan chù

YÔ jiÎo rú má wèi duán yue

Zì jing sang luàn shÎo shuì mián

Cháng yè zhàn shì hé yóu qie

An dé guàng xià qiàn wàn jian

Dà pi tian xià hán shì jù huan yán

Feng yÔ bù dòng an rú shan

Wu hu ! hé shì yÎn qián tù wù jiàn cÐ wù

Wú lú dú pò shou dong sÐ yí zú .

O

P.H.N 2004 57

Bài hát ngôi nhà bË gió thu phá nát

Tháng tám, ang giïa mùa thu, gió gào dï dÙi

CuÑn phng c£ m¥y lÛp tranh trên mái nhà ta.

Tranh bay qua sông, r£i rác kh¯p vùng ven sông

Cái bay cao thì m¯c trên ngÍn cây rëng.

Cái bay th¥p thì quay lÙn rÓi r¡i xuÑng vùng ao chuôm

chìm nghÉm.

Li tr» xóm Nam khinh ta già y¿u,

Tr°Ûc m¯t ta dám làm ám k» c°Ûp

cé công nhiên ôm tranh ch¡y khu¥t vào båi tre.

Rát cÕ bÏng hÍng gào ch³ng n thua gì,

Ta ành quay vÁ, chÑng g­y éng thß dài !

ChÑc lát gió yên mây en nh° mñc,

C£nh trÝi thu mËt mÝ, m×i lúc mÙt tÑi.

Chi¿c chn v£i ã ci, l¡nh nh° Óng

th±ng con x¥u n¿t, n±m trái thói, låc åc ¡p rách toang.

Nhà ã dÙt, gi°Ýng không ch× nào khô,

M°a cé r£ rích không ngÛt h¡t.

Të khi lo¡n l¡c, mình ã ít ngç

Nay l¡i bË gi§m n°Ûc thâu êm, chËu sao nÕi ¿n sáng

¯Ûc gì có hàng nghìn v¡n gian nhà rÙng rãi,

à che ç cho t¥t c£ hàn s) trong thiên h¡,

khi¿n m·t ai cing °ãc t°¡i vui,

Vïng nh° núi ch³ng sã m°a gió lay chuyÃn!

Than ôi ! Bao giÝ °ãc trông th¥y ngôi nhà ¥y hiÇn ra

cao ng¥t,

thì dù mÙt cái nhà tan nát, mÙt mình ta ch¿t cing cam

lòng !

Mao Ñc vi thu phong sß phá ca

Bát nguyÇt thu cao phong nÙ hào

QuyÃn ngã Ñc th°ãng tam trùng mao

Mao phi Ù giang sái giang giao

Cap gi£ qu£i quyên tr°Ýng lâm sao

H¡ gi£ phiêu chuyÃn tr§m °Ýng ao

Nam thôn qu§n Óng khi ngã lão vô lñc

Nh«n nng Ñi diÇn vi ¡o t·c

Công nhiên bão mao nh­p trúc khé

Th§n tiêu kh©u táo hô b¥t ¯c

Quy lai ÷ tr°ãng tñ thán téc !

Nga kho£nh phong Ënh, vân m·c s¯c

Thu thiên m¡c m¡c h°Ûng hôn h¯c

BÑ khâm a niên lãnh tñ thi¿t

Kiêu nhi ác ngo¡ ¡p lí liÇt

Sáng §u Ñc l­u vô can xé

Vi c°Ûc nh° ma vË o¡n tuyÇt

Tñ kinh táng lo¡n thiÃu thuõ miên

Tr°Ýng d¡ triêm th¥p hà do triÇt !

An ¯c qu£ng h¡ thiên v¡n gian

¡i tý thiên h¡ hàn s) câu hoan nhan

Phong vi b¥t Ùng an nh° s¡n

Ô hô ! Hà thì nhãn tiÁn Ùt ngÙt hiÇn thí Ñc

Ngô l° Ùc phá thå Ñng tí diÇc túc !

P.H.N 2004 58

49. Minh tranh #ž]{ Míng zhng àn tranh

Lí oan Ngïz LÐ Dun

#ž]{Ñ' Ÿ|ñg

}Kb‰s ?bMR

2k-_hTÎ�~˜

öeöeï‹Âb¿~

Míng zhng jin sù zhù

Sù shÒu yù fáng qián

Yù dè Zhou Lng gù

Shí shí wú fú xián

àn tranh phím b±ng vàng

Bàn tay tr¯ng ¹p tr°Ûc phòng ngÍc

MuÑn Chu lang quay nhìn

thÉnh tho£ng g©y sai dây àn

Minh tranh kim túc trå

TÑ thç ngÍc phòng tiÁn

Dåc ¯c Chu lang cÑ

ThÝi thÝi ngÙ ph¥t huyÁn

dËch th¡:

àn minh tranh phím trå vàng,

Bàn tay tr¯ng ¹p cça nàng trên dây

MuÑn chàng quay m·t nhìn ây

BÓn chÓn thi tho£ng g©y sai cung àn.

( Phùng Hoài NgÍc )

LÝi bàn :

Giai tho¡i Chu Du . Là mÙt ¡i t°Ûng nh°ng Chu Du say mê âm nh¡c. Có l§n, Chu Du mÝi

mÙt k) nï àn tranh nÕi ti¿ng ¿n biÃu diÅn . K) nï r¥t vui mëng, hÓi hÙp °ãc mÝi, °ãc phåc vå

b­c anh hùng nÕi ti¿ng nh¥t xé ông Ngô. Khi cô àn, Chu l·ng nghe, nh¯m nghiÁn m¯t . Nh°ng

cô l¡i muÑn Chu vëa nghe àn vëa nhìn ng¯m s¯c ¹p cça cô. Cô ngh) ra m¹o : g©y sai mÙt nÑt

nh¡c, th¿ là Chu Du bëng m¯t, cau m·t nhìn k) nï nh° oán trách. Cô r¥t thích thú, l¡i g£y ti¿p th­t

hay . Thi tho£ng cô l¡i dùng m¹o ¥y . . ..

P.H.N 2004 59

Ai giÏi nh¡c h¡n ai, k) nï hay Chu Du ¡i t°Ûng ? CuÙc g·p gá giïa mÙt nhà nghÇ s)

biÃu diÅn và mÙt nhà phê bình âm nh¡c. M×i ng°Ýi Áu có nng lñc âm nh¡c khác nhau. HÍ Áu

hiÃu rõ tài nng cça ng°Ýi kia (P.H.N)

50. MÙ xuân qui cÑ s¡n th£o °Ýng

®f %f R_ Ee q\ Iƒ X

Mù chkn gu+ gù shn cÎo táng

TiÁn Khßi ±" w� Qián QÐ

7Œ ãS %f ‹k Äž -ž z

›� 7Y ±‚ =\,Og ±‚ Þ˜

ËY ' }^ ùz q\ -z

N

N 9e R- 4- ..._ b R_

Gù kÒu chkn cán huáng niÎo x+

X+n y+ hu jìn xìng hu fi

ShÐ lin yMu zhù shn chung xià

Bù gÎi q+ng y+n dÎi wÒ gu+

Cía Ùng xuân tàn chim hoàng oanh hi¿m hoi

Hoa tân di rång h¿t, hoa h¡nh bay bay

ChÉ th°¡ng cây trúc l·ng l½ d°Ûi song cía núi

Không thay Õi s¯c màu, ãi ta vÁ

CÑc kh©u xuân tàn hoàng iÃu hi

Tân di hoa t­n, h¡nh hoa phi

ThÉ liên u trúc s¡n song h¡

B¥t c£i thanh âm ãi ngã qui

P.H.N 2004 60

51. MÙng Lí B¡ch (bài 1) ¦h Ng }v Mèng LÐ Bái

× Phç \g +u Dù FÔ

{k +R ò] T ðX

-u +R • {' {'

_l WS 4v -ÿ0W

� ¢[ àe ˆm o'

äS ºN eQ b ¦h

f b • øv Æ_

T ÊN (W W Q

UO åN g ½ ü

P' ^- s^ -u B›

ï� Ü�

N ïS Km ÿ

B› eg «g -g R-

B› Ô� sQ q\ Ñž

SÐ biè yÐ tun sheng

Shng bié cháng cè cè

Jiang nan zhàng li dì

Zhù kè wk xio x+

GÔ rén rù wÒ mèng

Ming wÒ cháng xiang yì

Jun jin zài luo wÎng

Hé yÐ yÒu yÔ yì ?

KÒng fèi ping sheng hún

LÔ yuÎn bù k cè

Hún li feng l+n qing

Hún fÎn guan shan hi

Luò yuè mÎn wù liáng

You y+ zhào yan sè

ShuÐ shn bó lÎng kuò

P.H.N 2004 61

=„ g án K\ ±|

¹r 'u gq œ˜ r‚

4l ñm âl jm -

àe O ߆ ™Ÿ -_

Wu shÐ jiao long dè

M¡ th¥y Lí B¡ch

I

Ch¿t ph£i lìa nhau, khóc ¿n ngh¹n lÝi,

SÑng ph£i lìa nhau, lòng càng au xót.

Giang Nam là n¡i ma thiêng n°Ûc Ùc,

Ng°Ýi i ày ch³ng có tin téc gì.

B¡n ¿n vÛi ta trong gi¥c m¡,

ã bi¿t ta nhÛ nhung không dét.

B¡n bây giÝ ang m¯c trong b«y l°Ûi,

Lông cánh âu mà bay vÁ °ãc ?

E r±ng không ph£i hÓn b¡n còn sÑng,

Vì °Ýng xa xôi không thà l°Ýng °ãc !

HÓn vÁ rëng phong xanh ng¯t,

HÓn i quan £i en ngòm.

Trng x¿ to£ ánh §y nóc nhà,

Còn ngÝ nh° soi vào v» m·t cça b¡n,

N°Ûc sâu, sóng c£,

(Mong) b¡n thoát khÏi miÇng loài giao long

MÙng Lí B¡ch

Tí biÇt d) thôn thanh,

Sinh biÇt th°Ýng tr¯c tr¯c.

Giang Nam ch°Ûng lÇ ia,

Tråc khách vô tiêu téc.

CÑ nhân nh­p ngã mÙng,

Minh ngã tr°Ýng t°¡ng éc.

Quân kim t¡i la võng,

Hà d) hïu vi dñc.

Khçng phi bình sinh hÓn,

LÙ viÅn b¥t kh£ tr¯c !

HÓn lai phong lâm thanh,

HÓn ph£n quan tái h¯c.

L¡c nguyÇt mãn Ñc l°¡ng,

Do nghi chi¿u nhan s¯c.

Thu÷ thâm ba lãng khoát,

Vô sí giao long ¯c !

DËch th¡ :

I

Ch¿t ành l·ng ng¯t tâm h¡i,

SÑng mà xa cách sao nguôi t¥c lòng;

Giang Nam ch°Ûng Ùc muôn trùng,

Mong ng°Ýi bË uÕi tin hÓng v³ng tanh.

Chiêm bao l©n khu¥t bên mình,

TÏ r±ng ta v«n n·ng tình nhÛ nhung.

B¡n nay còn m¯c l°Ûi hÓng,

Cánh âu tháo cii sÕ lÓng cao bay ?

P.H.N 2004 62

Ph£i chng hÓn sÑng vÁ ây ?

N»o °Ýng xa l¯c dÅ hay mà l°Ýng.

HÓn i xanh ng¯t rëng bàng,

HÓn vÁ cía £i d·m °Ýng tÑi en.

Trên xà x¿ bóng trng xiên,

M¡ hÓ còn t°ßng nh° in v» ng°Ýi.

N°Ûc sâu sóng rãn §y giÝi,

G)° sao cho khÏi m¯c mÓi giao long.

(Á Nam dich)

52. NguyÇt d¡ gY Yuè yè

L°u Ph°¡ng Bình R ¹e s^ Lik Fng Píng

ôf ñm g r‚ JS ºN ¶[

S -e - r^ WS -e œe

ÊN Y OP åw %f l -f

k† ðX ª... � ÿ~ -z ±~

Gng shn yuè sè bàn rén ji

Bi dÒu ln gn Nán dÒu xié

Jin yè pin zh+ chkn qì nuÎn

Chóng shng x+n tòu lÔ chung sh

êm khuya trng chi¿u nía nhà

Sao B¯c ©u phía tr°Ûc lan can, sao Nam ©u ã x¿

êm nay mÛi bi¿t r±ng h¡i xuân ¥m áp

Ti¿ng côn trùng mÛi th¥m vào t­n cía sÕ låa

Canh thâm nguyÇt s¯c bán nhân gia

B¯c ©u lan can Nam ©u tà

Kim d¡ thiên tri xuân khí noãn

Trùng thanh tân th¥u låc song sa

Ông Ngô Vn Phú dËch ngh)a câu 3 ch°a rõ ( thiên : thêm) , úng ra là mÛi/ chÉ

P.H.N 2004 63

53. NguyÇt h¡ Ùc ch°Ûc Lí B¡ch Ng}v LÐ Bái

NìrL'

±‚ô•NöXR'

ìrL'àeøv²N

>Nog€� fg

ù[q_b NºN

gâe

Nã‰n™

q_'_�-b«Ž

‚f4Og\q_

LˆPN{˜ÊS%f

bLkg˜_Š_

b‚q_ÌQqN

''öe

T¤N"k

Yuè xià dù zhuò

Hu jin y+ hú jiÔ

Dù zhuò wk xing q+n

JÔ bi yo míng yuè

Duì yÐng chéng sn rén

Yuè jì bù ji yÐn

YÐng tú suí wÒ shn

Zàn bàn yuè jing yÐng

Xíng lè xk jì chkn

WÒ g yuè pái huái

WÒ wÔ yÐng ling luàn

XÐng shí tóng jio hun

Zuì hòu gè fn sàn

YÒng qiè wk qíng yMu

P.H.N 2004 64

‰' TTRce

8lÓ~àeÅ'8n

øv-gˆ�'NIl

Xing q+ miÎo Ykn hán

UÑng r°ãu mÙt mình d°Ûi trng

Giïa hoa mÙt hÓ r°ãu

MÙt mình rót uÑng không ng°Ýi thân

Nâng chén mÝi trng sáng

Cùng bóng mình thành ba ng°Ýi

Trng không bi¿t uÑng r°ãu

Bóng thì theo thân mình

T¡m k¿t b¡n vÛi trng và bóng

Vui cho kËp vÛi ngày xuân

Ta hát trng cing bÓi hÓi

Ta múa trng cing quay cuÓng

Khi tÉnh cùng vui vÛi nhau

Say rÓi Áu tan tác

Tình giao k¿t buÙc nhau l¡i mãi chi

H¹n hò nhau trên tít Vân Hán (sông Ngân Hà)

Hoa gian nh¥t hÓ tíu

Ùc ch°Ûc vô t°¡ng thân

Cí bôi yêu minh nguyÇt

Ñi £nh thành tam nhân

NguyÇt kí b¥t gi£i ©m

¢nh Ó tuó ngã thân

T¡m b¡n nguyÇt t°¡ng £nh

Hành l¡c tu c­p xuân

Ngã ca nguyÇt bÓi hÓi

Ngã vi £nh linh lo¡n

TÉnh thì Óng giao hoan

Tuý h­u các phân tán

V)nh k¿t vô tình du

T°¡ng kó m¡c phân tán

LÝi bàn : N×i cô ¡n thi¿u b¡n cça Lí B¡ch °ãc t£ th­t l¡ lùng, say mà buÓn . . . Trng thay

ng°Ýi làm b¡n vÛi thi nhân . Trên Ýi thi¿u b¡n khÕ th¿ ¥y .

54. Phong kiÁu d¡ b¡c «g eh Y Êl Fng qiáo yè bó

× thuyÁn êm ß Phong KiÁu

Tr°¡ng K¿ _ ç~ Zhang Jì

g =„ LN |U - án )Y

_l «g |œ kp ù[ a w

ÑY Ï‚ ÎW Y Ò[ q\ ú[

YJS Ÿ"ðX 0R ¢[ 9‚

Yuè luò wk tí shung mÎn tin

Jing fng yú huÒ duì chóu min

Gk Sk chéng wài Hán Shn sì

Yè bàn zhMng shng dào kè chuán

.

Trng l·n, qu¡ kêu s°¡ng, §y trÝi

(Nhìn) èn chài, cây phong bên sông, ngç trong

n×i buÓn.

(të) Chùa Hàn S¡n ngoài thành Cô Tô,

ti¿ng chuông i ¿n thuyÁn khách lúc nía

NguyÇt l¡c ô Á s°¡ng mãn thiên

Giang phong ng° ho£ Ñi s§u miên

Cô Tô thành ngo¡i Hàn S¡n tñ

P.H.N 2004 65

êm . D¡ bán chung thanh áo khách thuyÁn

DËch th¡

Trng tà chi¿c qu¡ kêu s°¡ng

Lía chài cây b¿n s§u v°¡ng gi¥c hÓ

ThuyÁn ai ­u b¿n Cô Tô

Nía êm nghe ti¿ng chuông chùa Hàn S¡n

( b£n dËch cça NguyÅn Hàm Ninh )

Qu¡ kêu trng l·n s°¡ng r¡i

Lía chài cây bãi Ñi ng°Ýi n±m co

Con thuyÁn ­u b¿n Cô Tô

Nía êm nghe ti¿ng chuông chùa Hàn S¡n

(Tr§n TrÍng Kim)

Qu¡ kêu, trng x¿ ngang §u

Lía chài cây b¿n gÑi s§u ngç m¡

ThuyÁn ai ngoài b¿n Cô Tô

Nía êm l¡nh ti¿ng chuông chùa Hàn San

(Ngô Vn Phú)

Ghi chú:

Thành Cô Tô do Ngô v°¡ng Phù Sai xây cho Tây Thi cùng ß, thuÙc thành Tô Châu nay là

tÉnh Giang Tô.

B£n dËch th¡ Phong KiÁu d¡ b¡c ã tëng hiÃu l§m là cça T£n à. MÛi ây ông NguyÅn

Qu£ng Tuân ã xác minh dËch gi£ là cå NguyÅn Hàm Ninh làm quan d°Ûi triÁu Tñ éc (sách Th¡

°Ýng T£n à dËch- Nhà xu¥t b£n VX\šœ¬®°'øú" - ¬ ® Ê Ì

"

$

4

6

<

D

F

¶

¸

ð

ò

ö

ø

þ

@

D

v

x

z

‚

†

ª

Î

Ð

D

F

Î

Ð

"

j

l

€

‚

Ì

Î

0 2 - ˜ ¢ ø ú TXŒŽÆÈÜÞîð

óåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóåóåóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JU

0>BXŠÀÄÈÌÐÔØÜàäèìðôø* N R V Z úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ˆn ýZ ^ | € „ ž P

0

ð

Â

ˆ

^ *î²zF-Ð'^ ÎH

Ô¢j6púúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;

PR'd|~ª¬

8:z|ôö lnˆŠ-š'¶X\lp€„†ŠØÚ , 0 @ B H J h j :>lp®° "-ÀÄØÚ.2vx-˜¦¨¾À8:¢¨¸¼¾ÂÊÌøúñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(Z npšžìî:<>@PR¤¦°²ÊÌöúðòRTnpÒÔ¶¸46þ---¤-¦-Ê-Î-à-ä-î-ò-N P Œ Ž ¨ ª Æ Ì F!H!d!f!Æ!Ê!ì!î!ø!ü!6":"r"v"ü"þ"Ž#�#ô#ö#ü#þ#"$-$0%2%Ø%Ú%à%â%ñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×h r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(Up°zFZ ä®-v 8!ô!º"„#>$ð$Ž%Î%D&¾&†'@( )¤)f*:+þ+l,Š,¦,úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;â%ú%ü%&&&&&&,&.&2&4&<&>&‚&„&Ž&�&$'&'4'6'J'L'š'œ'ò'ô'((( (((@(D(‚(„("(-(î(ð(ö(ø())@)B)j)l)¤)¦)²)¶)**0*2*¨*ª*'*¶*¾*À*++

+

+.+2+¶+¸+,

,, ,H,J,

- -P-T-¾-À-Ì-óåóåóåóØóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JU¦,Ò,2-P-‚-".d.ž.Ø.6/j/Þ/0'0'0î001z1®12N2š2Ú23|3¶3ü3L4˜4Ê4úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;Ì-Î-ê-ì-.

.T.V.Â.Æ.â.æ.ì.ð.V/X/ /¢/¦/ª/¼/¾/È/Ì/0

0D0H0¦0ª0ø0ü011:1>1^1'1„1ˆ1œ1ž1¸1¼1Ð1Ô1

2 22282<2X2Z2^2b2¤2¦2ä2æ23

3(3,34383†3ˆ3ª3¬3À3Â344 4$4,4.4"5$5

6 6R6T6X6Z6Ž6'6¦6¨6Â6ñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(ZÊ4

5d5ª5,6z6Ð67'7¬7â7 8˜8è829Œ9Ò9:p:Æ:0;Æ;<h<¢<è<4=x=-=à=úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;Â6Æ6ô6ö6P7R7„7ˆ7�7"78888r8v8¨8ª8À8Â8|9~9¼9À9Ü9à9:: :":2:6:z:|:¶:º:Ð:Ò:ä:æ: ;$;:;<;V;Z;";-;¶;º;Ü;Þ;R<T<"<-<Ê<Ì<Ú<Þ< ==V=X='=d=²='= >>p>t>|>€>¦>ª>È>Ì>z?|?Ô?Ö?@@:@>@„@†@º@¾@ô@ñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(Zà=(>">Þ>?T?Ž?Ê?@N@'@Ð@ AdA¬AäA&BlBÒB

CBC€CÌCüC4D'DžDExEÒEúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ô@ö@<A@ALAPAÒAÔA'BbBžB BøBúB0C2C¸CºCêCìC�D'DÂDÄDàDâDöDúDE EHEJEhElE¢E¤EìEîE,F0FlFnFŒF�FÒFÖFGGFGHG^GbGŒG�G˜GšG°G²G¸GºGÄGÈGâGäG0H2HlHnHrHtH¬H®HÂHÆHúHüHvIzIÄIÆIòIöI^J'JŒJŽJ¾JÀJæJèJ"Kñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(ZÒE

FDF¢FèFGTG‚GØGXHžHÖH

INIŠIÎI

J<JpJÌJK'K¢KÔKLbL¨LÜL,MpMúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;"K$KfKjK‚K„KÂKÄKèKìKúKþKNLRLRMVMN N,N.N"N-NÖNØNôNöNO OOOZO\OhOjOŽO�O°O'OàOâOÀPÂPØPÚPÞPàPæPèPîPðPQQQQ Q"QBQDQ^Q'QfQhQˆQŠQœQžQ¤Q¦Q¶Q¸Q¾QÀQÐQÒQØQÚQêQìQ RR RR.R2RZR\Rñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×äñäñäñäñäñä×äñäñäñäñäñä×äñäñäñä×äñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(UpMŽMÞMâMZN"NO¨OìOPP4PLPdP|P"P¾PäP

Q>QnQœQÆQðQR"R&RXR�RÊRúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;\R�R'RÀRÂR"S&SBSDS~S€S�S'SäSæSTT TTT TnTpTøTúTŽU�U˜UœU®U°UÊUÌUêUìUôUöUVVˆVŠV-VšV¢V¤V¸VºVÎVÐVèVêVtWvW¦WªW*X,X4X8XXX\X~X‚X'X"X¦X¨XÊXÌXèXêXÀYÂYîYðYþYZRZTZhZlZ,[0[l[n[¾[À[¬\®\î\ð\óåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JZÊR

SBS˜SÈSüST,TXTŒTÄTøT$URU|U€U˜UÈUôU$VZVˆV'VâVW†WœWvXöXFYúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;FYdY8Z[F[\î\ ]Š]Ú]Þ]ð]þ]

^^(^,^0^:^h^'^¶^ä^è^ _'_¤_â_æ_ê_úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ð\]]^]']x]z]²]']Ì]Î]Ò]Ô]<^>^X^Z^„^†^š^œ^®^°^À^Â^Î^Ð^ __,_._V_X_n'p'œ'ž'¸'º'ô'ö'aaFaHa²a'a6b:bÆbÈbØbÚbàbâbübþbc

ccc'cbc¢c¤c¼c¾câcäcêcìcdd<d>d^dbdÐdÒd4e8efehe¾eÀeÒeóåóåóåóåóØóåóåóåóåóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUê_ 'L'v'¦'ª'¾'aXa¢aðaôa'b-b¬b°brc<dîd²ef

fff8f<f@fDfHfLfúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ÒeÔeàeâeˆfŠfÄfÆfÔfÖfìfîfggâgägêgìgògôghhJhLhVhXh\h^hœhžh¦h¨h°h²h¼h¾hÆhÈhÚhÜhâhähêhìhôhöhii iiii>i@i'ibifihi‚i„i i¢iôiöi‚j„jœjžj¦jªjÀjÄjÎjÐj

k

kTkXk¢k¤kÔkÖkNlRlpltlñäñä×äñäñäñäñä×äñäñäñäñäñäñä×äñäñä×äñä×äñäñä×ä×äñäñä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(ULfPfTfXfŽf ggg"g&g8gJg\gng€g'g¤g¶gºg¾güg8hthºhüh<ixi²iÜijúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;jbj²jøj@k†kÈkl lZl¢läl(mlmªmêm(n,n0n4n8n<n@nDnHn^nÊnèn¦oºoúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;tl-lšlÀlÂlØlÚlmm2m6mŠmŒmžm mnnˆnŠn-n˜n¦n¨n

o ozo|o'o¶oÌoÎoppnpppŠpŽpÚpÜpìpðp"q&qBqDqnqpq†qˆq'q"qœqžq-r˜rÜrÞr>sBs^s'sfshspsrst t t"t(t*t0t2tJtLtRtTt\t^tttvt-t˜t¢t¤t'tóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóåóØóåóØóØóåóåóØóåóåóåóåóåóØóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUºoðo4p|pÆp qPq'qÒq®r²r¶rðrxs|sŽs s²sÄsÖsèsús

ttHt„tÈtuFu„uúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;'t¶tÜtÞtätætîtðtôtötu

uu u.u0u4u6ubudurutu|u~u†uˆu-u˜uœužu'u¶uÄuÆuÒuÔuäuæuêuìuôuöu

v v<v@v„vˆvúvüvw

wwwRwTwvwzw‚w„wœwžwðwòwîxðx�y'y¦y¨yÈyÊyàyäy.z0z†zŠz¼zÂz^{b{f{h{ú{ü{ñäñäñäñä×äñä×äñä×ä×äñäñä×äñäñäñä×äñä×ä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(U„uÀuüuvv

vbvºvwhwÒw(xnxÐxÔxØxyZyœyÜy&zlz¬zðzôzøz{0{|¤|úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ü{ |||"|}

}(}*}4}8}¢}¤}Â}Ä}Ð}Ò}ê}ì}þ}~ ~"~T~V~|~~~  ¢ìî0€4€@€D€À€Ä€

�

�b�f�È�Ê�‚ ‚(‚*‚ˆ‚Œ‚¦‚¨‚Ô‚Ø‚"ƒ$ƒ:ƒ<ƒlƒnƒ~ƒ€ƒ¼ƒÀƒÆƒÊƒüƒþƒn„p„â„ä„B...D...|...~...˜...š...

†

†4†8†>†óåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóØóåóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JU¤|R}à}®~ˆ˜€'€.�ê�d‚z‚ü‚¦ƒªƒ®ƒ„~„š„V...†Ê†-‡'ˆ‰Ð‰:Š>ŠBŠXŠúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;>†B†R†V†\†^†x†z†œ†ž†Ú†Ü†‡‡&‡(‡.‡0‡:‡<‡R‡T‡^‡'‡ˆ‡Š‡-‡š‡ò‡ô‡RˆTˆüˆ‰,‰.‰-‰˜‰ž‰ ‰À‰Ä‰Š Š*Š,ŠÂŠÄŠâŠäŠðŠòŠ ‹"‹<‹>‹v‹x‹˜‹š‹¨‹ª‹Ì‹Ð‹Ö‹Ú‹î‹ò‹ø‹ü‹Œ ŒŒŒ:Œ<Œ¶Œ¸ŒÖŒÚŒöŒøŒ&�*�0�4�ñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×ä×äñä×ä×äñäñä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(UXŠpŠ†ŠœŠ Š¤Š¨Š¬ŠîŠ.‹t‹²‹¶‹¾‹à‹,ŒxŒÊŒ��"�D�H���Ü�Ž'ŽdŽxŽ-Žúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;4�L�P�V�Z�n�r�x�|�ð�ò�ú�ü�$Ž&Ž��¼�¾�Ð�Ò�����6�:�@�D�V�X� �¢� '':'>'\'^'''

'

' ''' '('*'>'@'¼'¾'Ä'Æ'Ô'Ö'*".">"@"H"J"X"\"b"f"x"z"€"‚","."'"d"‚"†"¤"¨"¢•¤•---"-*-óåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóåóØóåóåóåóØóØóåóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JU-Ž@�è� �J�˜�Î�' 'z'~'œ'º'Ø'ö'ú'þ':'x'®'ì'ð'""b"¼""x"|"€"úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;€"Â"•F•Ž•'•ê•(-r-¨-ò-ö-

-€-º-˜:˜Œ˜�˜ê˜ ™X™˜™Ò™

šJšŽšÒš››úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;*-,-2-4-D-F-X-Z- -¢-ž- -ì-î-&˜*˜0˜4˜N˜R˜f˜h˜p™t™¬™®™^šbš|š~š¢š¦š¬š°šºš¼šB›D›V›X›‚›†›Ž›'›4œ8œ>œBœHœJœ²œ'œ¾œÀœ¦�¨�JžLžXŸ\Ÿ²Ÿ¶ŸèŸêŸþŸ € ‚ ¢ Ö Ø ¡¡&¡*¡Œ¡�¡Ú¡Ü¡ö¡ø¡¢¢0¢2¢6¢8¢L¢P¢‚¢ñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(Z›Ì›�œ°œp�8ž¾žtŸ0 è @¡î¡¬¢h£"¤Ü¤¥°¥0¦Ü¦‚§†§Š§È§¨¨2¨D¨V¨h¨úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;‚¢†¢¤¢¦¢ ££R£T£Ì£Î£æ£ê£¤¤F¤H¤^¤b¤€¤‚¤š¤œ¤B¥F¥L¥N¥n¥p¥ð¥ò¥¦ ¦$¦(¦Ê¦Ì¦ò¦ô¦§§'§¶§ä§æ§

¨

¨¨¨‚¨„¨ˆ¨Š¨'¨"¨š¨œ¨ ¨¢¨¼¨¾¨Ä¨Æ¨Þ¨à¨æ¨è¨© © ©"©:©<©N©P©n©p©\ª^ªtªvªžª ª®ª°ª|«~«ñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×ä×ä×äñäñä×ä×äñä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(Uh¨z¨~¨¸¨ú¨8©v©z©~©„©ˆ©¸©þ©hªªª«««.«h«¨«è«.¬2¬6¬f¬†¬À¬ ­F­úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;~«ø¬ú¬­­l®n®¸®º®ä®æ®n¯p¯†¯Š¯Þ¯à¯B°D°~°€°"°˜°$±&±d±f±v±z± ±¢±¸±º±Ø±Ú±ò±ô±N²P²€²‚²'²"²Þ²à²r³t³ä³æ³ê³î³''(','N'P'µµ µµ'µ"µ$¶&¶.¶0¶<¶>¶Â¶Ä¶È¶Ì¶··>·@·h·j·¸·º·Î·Ð·â·ä·Z¸óåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóØóåóåóåóØóåóåóåóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUF­"­~®þ®¦¯ª¯À¯r°4±ì±°²p³œ³ ³¤³¨³¬³'V'Z'‚'†'¤'Â'à'µLµPµTµXµúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;Xµ�µÐµ¶R¶V¶\¶x¶Ô¶Ø¶$·œ·¸f¸j¸n¸r¸¢¸Ê¸Î¸

¹P¹Ž¹Ò¹Ö¹Ú¹ð¹ô¹ º'ºúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;Z¸\¸¦¸¨¸¬¸°¸Â¸Ä¸Î¸Ð¸æ¸ê¸>¹@¹l¹n¹r¹v¹è¹ê¹HºJºnºrº‚º„º-ºšº¾ºÀºêºìº» »Ž»�»Î»Ð»

¼

¼¼¼Š¼Œ¼Â¼Ä¼Ê¼Ì¼½½.½0½B½D½\½^½'½"½¾ ¾¾ ¾x¾|¾�¾'¾Ð¾Ò¾b¿f¿ˆ¿Š¿š¿œ¿0À2ÀDÀFÀ€À‚ÀˆÀŠÀ'À"ÀžÀ Àñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×äñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(U'ºªºêº*»¤»¨»À»ˆ¼L½¾p¾v¾à¾ä¾è¾ì¾ð¾ô¾ø¾ü¾H¿¢¿¦¿ª¿È¿è¿À&À*À.Àúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;.ÀvÀ°ÀðÀ,Á2Á6ÁbÁ¶ÁÂNÂ'¸ÂÒÂÃ^âÃèÃJÄžÄâÄ.ÅtÅ Æ@ÆDÆÚÆNÇâÇ2Èúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r; À¦À¨ÀÄÀÆÀÖÀØÀàÀâÀ

Á

ÁNÁRÁpÁrÁ~Á€ÁÎÁÐÁÔÁÖÁæÁêÁ Â$ÂBÂFÂjÂlšœÂÔÂÖÂÜÂÞÂ4Ã6ÃŽÃ'Ã@ÄBÄXÄZÄfÄhĸļÄÎÄÐÄÅÅ"Å$Å0Å2ÅjÅlÅrÆvƆƈƤƨÆÇÇ(Ç,Ç4Ç6ÇNÇPÇTÇXDŽLjǮǰÇîÇðÇ ÈȰȲȸȺÈêÈóåóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóØóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JU2È6È:È>ÈBÈFÈJÈNÈRÈVÈZÈ^ÈbÈfÈjÈnÈrÈvÈzÈ~È‚ÈÄÈ$É2É@ÉNÉ\ÉjÉxɆÉúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;êÈîȜɞɰɲÉÂÉÄÉÐÉÒÉìÉîÉôÉöÉÊÊÊ ÊÊÊ8Ê:Ê>Ê@Ê\Ê^ÊxÊzÊŒÊŽÊžÊ Ê°Ê²Ê¾ÊÀÊÆÊÈÊÌÊÎÊÔÊÖÊËËË

ËËËjËnË°Ë'ËÚËÜËÍÍÍÍBÍFÍLÍNÍlÍnÍ|Í€ÍÊÍÌÍöÍøͨάÎîÎðÎÏÏdÏfÏlÏnÏ�Ï'ϘϚϢϤÏñä×äñäñäñäñäñäñä×äñäñäñäñäñäñäñä×äñäñä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(U†É"ɼÉòÉÊDÊlÊ"ʼÊæÊìÊËBËZˆ˦ËêË.Ìj̦ÌèÌ6͈͸ÍàÍ

Î6Î'ΎμÎúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;¼ÎúÎ.πϲÏðÏ"ÐnЦÐòÐÄÑžÒvÓBÔžÔ|ÕNÖ"×€×Þ×>Ø Ø²ØÀØÎØÜØêØòØÙLÙúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;¤ÏÄÏÆÏÐ ÐÐÐ&Ð(ÐvÐzÐ'жÐÜÐàÐêÐìÐ

ÒÒDÒHÒxÒ|Ò Ò¤ÒÞÒàÒöÒøÒ-Ó˜ÓÞÓàÓðÓôÓþÓÔÔÔBÔFÔZÔ\Ô'ÔdÔlÔpÔîÔðÔöÔøÔ ÕÕ,Õ.ÕnÕpÕ ÖÖ&Ö(ÖNÖRÖdÖfÖŽÖ�Ö<×@×P×R×X×Z×(Ø*ØjØnØôØöØÙ

ÙÙÙ8Ù:ÙDÙóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóåóØóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUDÙFÙdÙfÙtÙvنوÙÎÙÐÙôÙöÙ4Ú6Ú>Ú@ÚDÚHÚ^Ú'ÚšÚœÚ'Ú¶Ú ÜܤܦÜôÜöÜþÜÝPÝRÝÆÝÊÝÒÝÔÝ ÞÞPÞTÞžÞ Þ,ß.ßlßnß€ß‚ß àà<à>à

á

ápáráváxáŽá�á-á˜á á¢á¾áÀáÆáÈáÚáÜáâ â.â0â@âBâPâRâXâZâpârâzâ|âñä×äñä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×äñä×ä×äñä×äñäñä×äñäñä×äñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(ULÙrٜ٠ÙÌÙþÙ0Ú\ÚŽÚ'ÚÀÚòÚ ÛLÛlÛpÛ†ÛHÜݾ݂ކÞ>ßàbàfàjànàràvàúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;vàzà~à‚à†àŠàŽà'à-àšàÂàáá*á8áFáTábáfá~á‚á†á'áàá

â4â'âŽâ®âÀâúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;|â„â†âàâââðâòâpãrãšãœãÐãÒãöãøãäää

ä„ä†äÆäÈä.å0åÜåÞå ææææpætæ-æšæžæ æææèæçç€ç‚ç@èBètèxè,é.épérézé|é¦é¨é¸éºé¾éÂéBêFê~ê€ê„ê†ê¬ê°ê(ë*ë0ë2ë8ë:ëPëRëVëXërëtë¤ë¦ëÄëÆëÎëÐë$ìóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóØóåóåóåóåóåóåóØóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUÀâÄâþâ4ãhã¦ãÐãä6ä:äjä-äÆäòä&åXå\å�åÔåæHæ|æÀæÌæâæ"çNèéÆéêúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;êêê$ê(ê,ê0ê4ê8êŒêÞêèêúê

ëë"ë&ë'ëšëÖëöëì

ììPìjì†ìŠìÔì*íúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;$ì&ì.ì0ìDìFì|ì€ìÈìÊìòìöìíí2í6ínípí|í~íÐíÔí4î6îVîXîjînî-î˜î¨îªî4ï6ïNïPï\ï'ï„ï†ïžï ïÖïØï˜ðšðÊðÌðèðìðñññ ñPñRñ|ñ~ñ°ñ'ñÔñÖñöñøñ2ò4ònòpò�ò'òàòâòúòþò

ó

ó óóóó$ó&óÀóÄóêóìó(ôñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(V*ízíÄíÈíÌíÐíêíîí&îjî¨îìîðîôî(ïnïªïøïxðŽðNñ

òÊò„óˆóŒó�ó"ó˜óœóúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;œó ó¤ó¨ó¬ó°ó'óÔó8ô<ôDôHô^ônôrôœô¼ôÒôàôîôòô õJõtõxõ�õ®õòõ*öröúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;(ô*ôrôtôþôõ$õ&õ.õ0õ8õ:õdõfõ¤õ¦õÄõÆõÎõÐõúõüõ öö|ö€ö¢ö¤ö¸öºöôöøöR÷T÷h÷j÷øøºø¼øœù ùðùòùlúnú¬ú®úÂúÄú<û@ûlûnûvûxû-û˜û¾ûÀûòûôûüü

ü üüü&ü(ü2ý4ý8ý:ýDýFýTýVý\ý^ýnýpývýxýŒýŽýóæóæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæóæØæØæØæØæØæóæØæØæóæØæØæØæØh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^JUröÄöÈöØö÷4÷f÷-÷Â÷Æ÷Ê÷Î÷ä÷¨ønù(úæúþúûû

û ûûûûû"û&û*û.ûúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;.û2û~ûÄûÈûÌûìûðû.üNünüŒü¬üÎüìü

ý*ý.ýlý¦ýæý þ^þ þàþæþêþVÿ¶ÿúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;Žý-ý˜ýÄýÆýÎýÐýÖýØýðýòýöýøýþþ6þ8þLþNþbþdþrþtþŒþŽþ˜þšþ¬þ®þ'þ¶þÒþÔþ*ÿ,ÿHÿLÿîÿðÿ ž °²ÐÒÜÞäæ&*„†Ž'¤¦'¸ÞàæèbdÎÐ RTbdjntx¬°ÈóåóåóØóØóØóåóåóåóåóåóØóåóØóØóåóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUnÈ2œðôø>~ºþ>~À JŠÔf°ð.ræüT ì úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ÈÊØÜ prÄÈ02Ž�'¶¼¾ÂÄÜà 68>B^'fjÔÖ

* , \ ' ª ¬ HJ F J ¸ ¼ â æ

0

4

~

€

¢

¤

È

Ì

J

L

P

R

ð

ò

,

.

8

:

H

J

N

P

V

X

ª

à

â

ê

ì

ñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×äñä×ä×äñäñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(Uì zÔ-

'

¨

à

Z

^

x

Ž

¨

Â

Æ

Ê

Ô

þ

^

Œ

�

"

š

ž

úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ì

ô

ö

.

0

\

^

~

„

†

¢

¦

Î

Ð

à

â

h j † ˆ ' - æ è ô ö þ JLz|¨ª(,hjšœÐÒêìúü<>XZª¬'¶òôFHPRhlª¬²' 48\^prÖØ$ ( ^ b ˆ Š .08<óåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JZž

ü

H

Œ

ô

ø

& R † À Ä Ì ^-Üêd

ʈÚ|0 ð ¤XÜúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;<BD¶¸†Šþ $VXhjpr†ˆ˜š¤¦<>Ž�šž$&04Œ� ,.8:BD'bhj˜š¢¤º¼ÆÈèêöøüþ "0268BDZ\bdjlrt†ˆ-óåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóåóåóåóØóåóåóåóåóåóØóåóåóØóåóåóØóåóåóØóåóåóØóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUÜvz~‚æ<.@Rn‚"¦¸ÊÜî4tˆŒÌ>z¶ìúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;-˜¦¨®°ÈÊØÚæèöø

*,HJRTdfÂÄ&(26jlt-v-¦-¨-¶-¸- @ B ‚ † .!0!n!p!z!~!ö!ø!^"'"~"‚"Î"Ð"ò"ô"4#6#^#'#„#†#�#"#¢#¤#ê#î#

$$D$H$l$p$Ž$�$š$ž$Ü$Þ$óæØæØæØæóæØæØæóæØæóæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØæØh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^JUì(lrxÀj'-$-'-œ- L � Ú Þ !X!n!²!î!."l"¦"Þ"#h#úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;h#l#$Î$è$(%l%¨%è%,&h&²&'ž'¾'Â'Æ' ((Ô(') )¤)h*$+æ+¬,h-&.ä.úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;Þ$ð$ò$^%b%²%'%º%¼%è%ê%ò%ô%F&H&h&j&t&x&Œ&Ž&œ& &~'‚'Œ'Ž'ö'ú' ((X(\(|(~(¦(¨(¸(¼()) )")8):)°)²)P*R*\*'*¬*°*Ê*Ì*Ø*Ü*î*ò*++P+T+f+h+z+|+Ü+Þ+þ+,.,0,2,4,¶,º,è,ê,

- -&-(-<-@-l-n-Ä-Æ-è-ì-óåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JZì- .".†.ˆ.Ä.È. /"/(/*/Z/\/„/†/œ/ž/Ä/È/à/â/H0J0X0Z0r0t0Œ0�0ä0æ0ö0ø011T1V1X1\1v1x1¼1¾1ö1ø1

2 2l2n2'2-2Î2Ò2333 3-3˜3p4t4�4'4Ú4Þ4ð4ô4B5D5'5d5ò5ô5ü56,6.6\6^6z6|6¸6º6Ð6Ò6â6æ6d7f7-7š7óåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JZä.¦/$0(0â0š1^23î3þ3(4f45'5-5ª5B6ö6º7z889ê9F:J:N:R:V:Z:^:b:úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;š7°7²7ð7ò70828d8f8n8r8�8"8Ð8Ô8

9

9D9H9"9-9˜9œ9â9ä9î9ò9 ::à:â:æ:ê:; ;'<b<"<-<¢<¤<Ú<Ü<â<ä<B=D=H=J=b=d=®=²=Î=Ð=>> >>> >'>b>r>v>¸>º>Ö>Ú>Ü>Þ>â>æ>ü>?????$?&?F?J?R?T?X?óåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóåóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUb:f:j:n:r:':-:š: ;<;f;|;œ; ;¾;Ü;ú;<<L<z<~<‚<¼<=6=t=z=Æ= >úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r; >>T>¬>ì>R?€?®?²?ö?@@|@¼@Â@Æ@ABA~AÆAäAèAîA*BpB¬BðB C$CœCjDúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;X?\?„?†? @@ @$@~@‚@¤@¨@Î@Ò@Ø@Ú@"A&A2A4AZA^AdAhA'A-A¼AÀAÐAÔABB2B6BVBXB^B'BfBjB|B~BšBžB'B¸BÄBÈBÔBÖBäBèBhClCÎCÐCDD DDtDxD EEHELEtEvEŠEŽEÄEÆEðEôE\F^F~F€FÒFÔFèFêFìFîFGG(G*G>G@GvGñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(ZjDâD EÖEžFGÖG HÀH|IJ JÞJªKÒKnLèL&MŽM'M¬M¾MÐMâMôMøM NLNŒNÄNúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;vGxG G¤G²G'GÖGÚGôGöG H$H*H,HfHjHxHzHŠHŒH'H-HÄHÆHüHþH^I'I¬I®IÊIÌIôIöIJJ$J&J2J4J6J8JhJjJ¤J¦JÔJÖJ8K<KBKDK^K'KnKrK>L@LZL\LÖLØL MM NN"N$N(N*N2N4NPNRN'NbNjNlNŽN�NžN N¬N®N'N¶Nñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×ä×äñäñäñä×äñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(U¶NÎNÐNÞNàNäNæNòNôNÔPÖPQ

QQ Q6Q8QBQDQ¢Q¦QÎQÒQØQÚQBRFRVRXR�R'RªR¬RÀRÄRSS SSHSLS^S'S�S'SØSÜSðSôS'T¸T&U(UFUHU|U~UøUúUVVŒVŽVìVîV4W6WFWHWÈWÊWøWúWX

XºX¼XYY<Y@Y„Y†YèYêYìYóæóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^JUÄNúNþNvP PöP@Q~QØQðQ0RrR²RìRðRôR4S|SºSüSÞTúT°U¾UÂUØU˜VPWXÔXúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ÔX-YšYVZ[Ö[ö[¸

]$^l^p^t^x^|^€^'^à^>_B_P_^_l_z_~_‚_®_Þ_ '@'úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ìYîYúYþYšZžZ[ [T[V['[b[Š[Ž["[-[¬[®[ú[ü[˜\š\ \¢\Â\Ä\ú\ü\]]B]F]p]r]~]€]š]œ]']¶]

^ ^ ^^'^"^Ä^Æ^ __6_8_„_†_ _¢_¶_¸_Â_Ä_Ì_Î_Ô_Ö_ð_ò_ü_þ_''6'8'r't'Š'Œ'¬'°'ð'ò'ü'þ'ŒaŽaöaøañäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×äñäñäñäñä×äñäñäñäñäñä×äñäñäñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(U@'N'R'n'¬'ð'Ba„aˆaŒa¬aÚa

b@btbxb|b¶bcHcœc c(d,d@dòd°ehfg

gúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;øa.b0b4b6b€b‚b¬b®b¶bºbèbêb

c ctcxc�c'cTdXdfdjdldndÞdàdædèdêdîdVeXereve-e˜e¼e¾eìeîeöeúe

f

f¶f¸f2g4gPgRgªg¬gägægÌiÐiÚiÜijj>j@jljnjžj jðjòjôjøjk k@kDkLkPk k¢khljlplrlvlxl�lóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JU

g*gâgžhbi"jÚjk"k&k*k.k2k6kŠkÂkl l&l8lJl\l'ldl¤làlmVmZmœmúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;�l'lœlžl¼l¾lÄlÆlòlôlølúlmmDmFmLmNm|m~m„mˆm�m"mžm mÌmÎmìmîm"n$nFnHnTnXn

^nnnpn"n-n¶n¸nÂnÄnènìnoo$o&oŒoŽop

pp ppprptp-p˜pÞpàpêpìpúpþp@qBqºq¼q&r(rHrJr†rˆr"r-rªr¬r¸r¼rñäñäñäñä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(Uœmâm2n€nÊnÎno'o¦oâoæoêoîo2pnp¶pôp$q(q>qrÄrŠsHtu8uXu\u vNvúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;¼rÆrÈrÚrÞrúrürTsVsžs sÆsÈs tt&t(tVtXtÀtÂtÐtÒtàtâtòtôthuju"u˜uàuâuøuúuvv0v2vŒvŽvêvìvþvwwwzw|w¢w¤w®w°w¶w¸wÈwÊwÖwØwÜwÞw xxxxx x.x0xFxHx'xbxlxnx„x†x'x"xøxúxyy&y*yHyóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóåóåóåóåóåóåóåóØóåóåóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUNvRvVvZv^vbvfvjvnvrv¦v

ww w2wDwVwhwlwŽw'wÒw

xLx�xÀx

yTy¦yzúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;HyLyÞyâyôyøy>zBzzz~zŒzŽz z¢zÈzÊzþz{6{8{¦{¨{ª{®{¾{Â{Î{Ò{ö{ø{||R|V|v|x|€|‚|Ò|Ô|8}:}Ò}Ô}î}ò}

~

~~~.~2~:~>~D~H~È~Ê~ð~ò~ú~ü~Z\rvˆŠ²'àâèêøú€

€B€D€œ€ž€à€â€<�@�ñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(UzzJz†zÄz

{ {{,{è{Ò|x}.~ú~6h6€f€œ€Ê€�<�n�˜�Æ�ž‚€ƒT„úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;@�X�Z�š�œ�ž� �°�²�¼�¾�Ê�Ì� ‚‚&‚(‚L‚N‚¨‚ª‚Ê‚Ì‚Ø‚Ü‚†ƒˆƒÚƒÞƒâƒäƒîƒðƒH„J„h„j„'„"„...... ..........2...p...t...š...œ...¸...¼...†† ††B†D†p†r†z†~†°†²†'†¶†ö†ú†‡‡0‡2‡d‡h‡x‡z‡˜‡š‡¢‡¤‡¼‡À‡Þ‡â‡ö‡ø‡ˆˆ0ˆ2ˆ4ˆ6ˆóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JZT„....þ...Š†Ž†¢†l‡>ˆ‰Ü‰¼ŠäŠèŠ‹‚‹†‹"‹˜‹ª‹¼‹Î‹à‹ä‹ê‹Œ

Œ ŒHŒ†ŒÂŒúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;6ˆdˆhˆÜˆÞˆ‰‰‰

‰ ‰‰*‰,‰L‰N‰¦‰¨‰ö‰ø‰ü‰þ‰ŠŠŠ Š&Š*ŠxŠzŠÔŠÖŠøŠúŠ|‹~‹ò‹ô‹Œ Œ&Œ(Œ0Œ2Œ8Œ:ŒJŒLŒZŒ\ŒlŒnŒtŒvŒ|Œ~ŒˆŒŠŒ�Œ'Œ¦Œ¨Œ°Œ²ŒºŒ¼ŒÆŒÈŒÞŒàŒ����R�T�î�ð� ŽŽŽŽ0Ž2Ž\Ž^ŽxŽóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóØóåóåóØóØóåóåóØóåóåóåóåóåóåóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUÂŒ��.�z�Æ�ŽfŽjŽ¢ŽêŽ*�t�x�|�€�„�ˆ�¼�Ü��T�¤�,'0'F''Æ'†"D"úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;xŽzŽüŽþŽ,�.�6�8� �¢�²�'�Ü�à�� �8�:�|�~�''T'V'¨'ª'¼'¾'â'ä'''4'6'T'V'j'n'z'|'�'''¤'¨'Æ'È'"""$"&"†"ˆ"'"¶"à"â" ""&"("2"4"T"X" "¢" ••(•,•4•6•Ö•Ø•

-

-j-l-r-t-z-|-Œ-Ž-'-"-ñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×ä×äñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(UD"®"²"¶"º"¾"Â"Æ"Ê"<•®•Þ•--(-6-D-R-V-Z-Š-°-à-- -X-\-†-'-ê-úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;"-'-¶-È-Ê-ä-æ-ê-ì--

-L-P-\-'-v-x-

˜ ˜,˜.˜F˜J˜R˜T˜j˜l˜œ˜ž˜º˜¾˜Ð˜Ò˜™

™à™ä™ú™ü™ ššLšNšlšnš¨š¬šÒšÔšÜšÞš››H›J›þ›œ

œ

œpœrœxœzœÐœÒœÚœÜœäœæœìœîœ��,�.�4�6�>�@�J�L�p�r�Þ�à�6žóåóØóØóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóåóåóåóØóåóåóåóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUê-˜˜˜Z˜^˜Ž˜¸˜ì˜™™0™P™šÜšn›r›v›z›~›‚›†›Š›Ž›'›-›š›ž›¢›¦›úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;¦›ª›®›²›¶›º›¾›œŒœ�œžœ¬œºœÈœÌœüœ*�T�‚�†�À�þ�Lž ž¤žØž

Ÿ2ŸfŸjŸúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;6ž8ž²ž'ž¸žºž2Ÿ4Ÿ:Ÿ<Ÿ " $ * , $¡&¡Z¡\¡¢

¢4¢6¢|¢~¢'¢¶¢¸¢º¢®¤°¤Â¤Ä¤Ö¤Ø¤à¤â¤ø¤ú¤¥¥¥ ¥6¥8¥\¥^¥f¥h¥|¥~¥Œ¥Ž¥~¦‚¦ž¦ ¦à¦â¦À§Ä§®©°©æªèªìªîªD«F«b®d®~®€®Ž®'®š®œ®¾®À®Ú®Ü®ä®æ®R¯T¯ñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×äñäñäñä×äñäñäñäñäñä×ä×ä×äñäñä×äñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(UjŸnŸ�ŸÌŸ" T t Ì Ð 2¡6¡:¡N¡¢Z¢^¢(£,£0£4£8£<£@£D£H£L£P£T£X£\£úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;\£'£d£¨£ ¤¤¤>¤^¤~¤ž¤¢¤¦¤ª¤æ¤ ¥Z¥'¥ø¥ü¥Z¦Â¦ §n§r§®§ò§6¨v¨z¨úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;z¨š¨ž¨¢¨¦¨ª¨®¨²¨¶¨º¨¾¨Â¨Æ¨Ê¨Î¨Ò¨Ö¨Ú¨Þ¨â¨æ¨ê¨î¨ò¨ö¨ú¨þ¨©Z©¼©úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;¼©À©Þ©ª ª@ª'ª€ª ªÀªÄªÈª«L«Ž«Ò«¬\¬ª¬ò¬.­'­¦­Æ­â­þ­®F®†®Š®úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;Š®Ž®ª®ö®6¯~¯È¯Ì¯ °'°ž°ì°*±b±ž±æ±ê±²L²Š²Ê²³

³L³-³Þ³"'\'ˆ'Î'úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;T¯p¯t¯Ø¯Ú¯þ¯°°

°ª°¬°°°²°È°Ê°ì°ò°ø°ú°

± ±±±6±:±>±B±È±Ê±,².²Š²Ž²œ²ž²¶²¸² ³³.³0³N³R³X³\³²³'³Ò³Ô³\'^'Œ'Ž'þ'µ®µ°µ*¶,¶Z¶\¶„¶†¶¼¶¾¶Ô¶Ö¶Ú¶Þ¶· ·B·D·¦·¨·º·¼·Ø·Ü·æ·è·"¸$¸'¸¶¸ì¸óåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUÎ'µ&µÔµ¶Ì¶‚·ø·ü·¸V¸º¸¾¸Â¸Ô¸æ¸ê¸,¹j¹¬¹Ì¹Þ¹ð¹ô¹:º>ºxºÐº »„»úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ì¸î¸ö¸ø¸þ¸¹¹¹¹¹$¹&¹.¹0¹:¹<¹L¹N¹Z¹\¹n¹p¹v¹x¹€¹‚¹¤¹¦¹ö¹ø¹

º ººº º"ºxºzºŒº�º¨º¬ºÚºÞº»»>»B»Œ»Ž»¨»¬»Ä»Æ»æ»ê»¼¼

¼¼.¼2¼P¼R¼Œ¼Ž¼œ¼ ¼¼¼¾¼Ò¼Ö¼æ¼è¼

½ ½ ½$½,½0½@½B½J½N½'½d½ñä×äñäñä×äñäñäñäñäñä×äñäñä×äñäñäñä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(U„»à»ä»,¼n¼°¼ú¼þ¼ ½V½¨½ä½,¾\¾r¾¿¶¿'ÀÁÎÁŽÂJÃÄ$Ä(ÄìÄ Å$Å(Å,Åúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;d½ˆ½Š½¨½¬½ì½î½ ¾¾r¾t¾z¾~¾¶¾º¾Ü¾Þ¾î¾ð¾ü¾¿:¿>¿F¿H¿P¿T¿\¿^¿€¿‚¿Š¿Ž¿¨¿ª¿ö¿ø¿ À$À0À2ÀXÀZÀlÀnÀŠÀŒÀ¶À¸ÀÁÁÁÁLÁPÁnÁpÁ"Á-ÁÎÁÒÁÞÁàÁDÂF‚†ž ÂÊÂÎÂàÂâÂÃÆÈÃÂÃÄÃÌÃÎÃìÃîÃÄ

ÄÄÄFÄHĆĈÄóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JZˆÄ˜ÄœÄÚÄÜÄ ÅÅÒÅÔÅ ÆÆÄÆÆÆðÆòÆüÆþÆ>Ç@ÇVÇXÇjÇlÇtÇvÇ-ǘÇtÈvÈ�È'ȤȦȮȰÈÐÈÒÈØÈÚÈðÈòÈ"É$É2É4ÉJÉLÉlÉnÉvÉxÉ|É€É„É†ÉžÉ É°É²É¶ÉºÉ:Ê<ʀʂÊ-ʘÊËËfËjËÈËÊË.Ì0ÌÍ"Í6Í:͆͊ÍÐÍÒÍÎ Î ÎóåóåóåóåóåóØóØóåóåóØóåóåóåóåóåóåóØóØóåóåóåóåóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JU,Å0Å4ŌŠÆ$Æ4ÆTÆtÆ"Æ°Æ'ÆîÆ(Ç'ǞǾÇàÇÈ"ÈDÈdÈ¢ÈàÈ ÉbÉhÉ®ÉÊÊúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;Ê^ÊžÊúÊBË"ËäË&Ìf̪ÌêÌ2ÍtͲÍôÍÎRÎ-ÎÐÎÏZϘÏÔÏÐzÐ~аÐøÐ(ÑpÑúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r; Î"Î:Î<ÎVÎXΰÎ'ζθξÎÀÎðÎòÎÏÏ

Ï

Ï0Ï4ÏdÏfϲ϶ÏÂÏÆÏ ÐÐPÐTИКРТЦЪжкÐòÐôÐ

Ñ

Ñ Ñ"Ñ4Ñ6ÑzÑ~ÑÐÑÒÑòÑöÑàÒäÒTÓXÓôÓöÓ8Ô:Ô'ÔbÔnÔrÔêÔìÔ2Õ4Õ\Õ'ÕÖÕØÕRÖTÖ Ö¢ÖºØ¾Ø8Ù:ÙÚÚpÚrÚšÚœÚñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×äñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(UpѪÑèÑ(ÒxÒôÒøÒüÒÓÐÓŽÔTÕfÕjÕnÕàÕÖfÖ®Ö²ÖÒÖÖÖêÖþÖ×"×&×*×.×f×úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;fפ×à×$Ø*Ø.؆ØÐØ"ÙtÙŒÙ�Ù"ÙÒÙÚZÚ¢Ú¦ÚªÚ®ÚÂÚÆÚÊÚÛTÛ�ÛâÛÜDÜHÜúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;œÚ¼Ú¾ÚðÚôÚ2Û6ÛhÛlÛ~Ü€ÜœÜ ÜôÜøÜ Ý¢Ý\Þ^ÞhÞjހނވތް޲ÞÆÞÈÞÔÞÖÞ>ß@ßjßlß'ߘß^à'à„à†à"à-à¤à¦àôàöà¤á¦áªá¬á(â*â°â²â¶â¸âÀâÂâââäâêâìâããã ãBãDãPãRãfãhã|ã~ãžã¢ãä äää ä"ä,ä.äåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUHÜLÜÝPÝTÝhÝÚÝÞÝ¢Þbß"àæàFáJáNáRá¶áÌáöá6âVâZâ^âpâ‚â"â¦âªâ®âèâúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;èâ$ãbã¦ã¬ã°ãîã>äžäðäDåjånårå¢åèå(ænæºæ¾æÖæçdç¦çðç€è-èFéêfêúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;åå�å'å-å˜åÖåØåbædæÌæÎæÚæÜæêæìæ4ç6çnèpèšèœè¸è¼èÐèÔè é$ézé~é‚é„é°é²éÄéÆéâéäéêéîéêê8ê:ê¬ê°êîêðê€ë‚ëÆëÈëìì ììVìXìlìnì†ìˆìÞìàìDíFíhíjíÐíÒíî

îîî@ïBïpïrï‚ï†ïÂïÄïfðjðððòðþðñtñxñŒññäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(ZfêÎêäêŒëVìíÚíˆîLï ðÔðPñTñ¨ñ¬ñÌñ2ò6òFòXòjòŽò°ò'òæòêò$óbó¤óæóúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ŒñŽñòòÎòÐòÖòØòàòâòøòúò óó@óBóJóLóbódóªô¬ôÀôÂôõõ<õ@õDõFõ^õbõvõxõªõ¬õ¾õÂõöö

öö*ö.ö"ö-ö¤ö¦öüö÷÷÷V÷X÷^÷b÷z÷|÷Œ÷�÷Zø\ø~ø€ø'ø-øæøêøù ù8ù:ùJùNù'ùbù¨ùªùÞùàùøùúùúú<ú@úñäñäñä×äñä×ä×ä×ä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(Uæóêó

ôôHôŠôÒô õRõ|õ¼õøõ@ö‚ö†öžöÎö÷T÷¢÷"ø*ø.øZøù¾ùpú.ûòûPüúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;@údúhú'ú"ú˜úšú¬ú®úºú¼úÒúÔúèúêúûû ûû>û@û^û'ûrûtûˆûŠû¤û¦ûàûäûòûôûü"ü(ü*ü\ü^üØüÚü

ýýýý<ý>ý~ý‚ýÀýÂýêýìýöýøýþ þ€þ‚þŽþ�þ°þ²þÖþØþ"ÿ$ÿ>ÿ@ÿPÿRÿ'ÿbÿjÿlÿžÿ ÿ¾ÿÀÿÈÿÊÿÒÿÔÿHLlpz|°²óåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JZPü

ýÆýRþjþ.ÿäÿ¬n¬Ì nr�®Îìðô0t'òø8|ÊðDúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;²ÆÊèêüpr~€ŠŒ HJ "46:<DFTV'bjlˆŠ-˜¢¤ª¬¶¸ÆÈBF'btv~€"˜ <>ðò>BhjÆÈêì < @ Š Œ ' ¸ ¼ ¾ ô ö XZ¢óåóåóåóåóåóåóØóåóåóØóØóåóåóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUDˆŒÎ ^¢¦ªÆˆ LÞâæêîòöúþ

" úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;¢¤ö ø '

"

¤

¦

°

¼

¾

Î

Ð

Ö

Ø

ê

ì

"

$

2

4

P

R

Z

\

v

x

²

'

2

4

Z

\

l

-

š

ì

î

,

.

È Ê

.2>@TXhjž ¨ª'¶ÒÔ†ˆÈÌvz‚†Þà°²ÈÊñäñäñäñä×äñäñä×äñäñäñä×äñäñäñäñä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×äñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(U" & * . N R V Z ª $

8

<

N

'

„

ˆ

'

¸

þ

<

¼

À

Æ

à

$

v

¸

úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;¸

d

h

l

¤

¨

ê

. r º Ð Ô P-ÞâBFJNRVêîòöúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;úþ"&*.VÄÎàò*.l²î&R˜æ* j n ô ø Džúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;Ê

hj"-ØÜúþ"&†ˆúü(,RVŠŒœžÊÌêì48JNPRŽ�¤¦öú,.jnŒ�îð $&^bjnz|Ž�ÄÆæê ž¢üþ.0JL¨¬ÊÎôö:>�'óåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JZžx�Ú h®²ÜŠ@Úz6ð¶Ö¢'-ä-¨ ¬ ° ' ì D!H!L!úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;'²¶ÌÐ'-b---˜-ô-ö-D F Œ Ž <!>!¨!ª!°!²!Â!Ä!ä!æ!""

"

" "" """*","b"d"¢"¦"##"#$#4#8#ü#þ#D$H$¬$®$Ê$Ì$Ü$à$&&"&$&�'''˜'š' '¢'Ì'Î'Ü'à'r(t(†(ˆ(Ž(�(-(˜(¨(ª(¶(¸(Ü(Þ(â(ä(ê(óåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóåóåóåóåóåóØóåóåóØóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUL!T!b!p!~!Œ!�!"!¢!¦!Ö!ú!&"Z"^"Š"Â"ì"#H#L#P#b#"#Â#ô#$$($,$f$úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;f$"$Â$ò$ö$

%%-%8&ú&þ&''&'*'.'2'6':'>'B'F'J'N'R'V'ª'®'((úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;((,(>(P(b(f(œ(Ø()H)L)h)°)ü):*‚*†*š*Ø*"+h+¨+¬+°+'+¸+ò+>,p,úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ê(ì()) )")()*).)0)B)D)L)N)2*4*:*<*p+t+&,,,f,h,p,r,v-z-¸-º-è-ê-6.8.º.¾.'/-/Ö/Ø/x0z0†0ˆ0�0'0"0-0¦0¨0°0²0¶0¸0Â0Ä0Ì0Î0Ô0Ö0Ú0Ü0à0â0ð0ò011

1

181:1B1D1b1d1j1l1r1t1|1~1†1ˆ1®1°1ñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×ä×ä×äñäñäñä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×äñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(Up,¶,'-v-*.È.Ì.Ð.Ô.ô.ø.ü.///

// //r/à/ä/ø/0 0"000>0L0Z0úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;Z0h0l0ª0®0Ò0ú0 1L1x1¬1Þ1

22d2¢2ê23J3„3Â3ô30444^4Ž4¶4è45J5úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;°1À1Â1à1â1ê1ì12 2"2$2r2v2à2â2ê2ì2'3b3ˆ3Œ3°3²3æ3è344x4z4Ž4�4Ò4Ö4ö4ø45 56585^5'5t5v5€5†5¦5¨5ô5ø5 66*6,6B6F6X6\6Š6Œ6š6œ6æ6è6

7 7$7&7"7-7ª8¬89

9T9V9Ž9�9Ø9Ú9ø9ú9;

;;;>;óæóØóæóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóæóØóæóh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^JUJ5€5²5Ò5Ö5Ú5

6N6€6Ä67R7Š7Ú7x8|8˜8ú8j9n9r9ª9þ9::(:,:@:V:l:úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;l:‚:˜:®:Ä:Ú:Þ:ô:ø:$;J;v;¦;Ò;<4<^<b<f<€<'<¸<=H=L=b=t=ª=Ú=ú=úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;>;@;N;P;V;X;p;r;z;|;-;˜;ª;¬;º;¼;Ô;Ö;ò;ô;<< <<<<8<:<B<D<¦<¨<= =*=,=T=V=œ=ž=*>,>v>x>ž> >Ä>Æ>Ú>Ü>ø>ú>8?:?b?d?j?n?'?"?è?ê?@@€@‚@†@ˆ@ä@æ@&A(A>A@APATA†AˆAÜAàAòAôABB0B2Bñä×äñä×äñäñäñäñäñä×äñäñä×äñä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(Uú=F>Š>Ø>&?b? ?¤?Ø? @>@p@¤@Ò@Ö@î@ò@<A„AÈABbB¸BòB8CˆCŒC�C"C˜Cúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;2BBBFBdBfBŒBŽBÈBÊBòBôBúBþB0C2C¢D¤DªD¬DºD¼DÊDÌDÔDÖDîDðDöDøDüDþD

E

E E"E(E*E0E2EBEDEHEJE~E€EˆEŠEžE EØEÚE~F€F°F²FÔFÖFnGpG-G˜GÊGÎGìGðG*H.HDHHHˆHŒH¸HºHÈHÊH

I

I,I.I°I²IÜIÞIJJ,J.J4J8JJJLJóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JZ˜CÀC>DBDFDNDRDdDvDˆDœD D°D'D¸DôD.ElEªE®E²E¶EÌEFhF¨FðFôF8G~Gúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;~GÂGHH

HRH¢HâHIBIFIJI'IJ�JKfK'K¸K¼KÀKÄKÈKÌKÐKÔKØKLxL|Lúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;LJbJdJ¼J¾JJLLL M"M.M0M6M8M>M@MZM\MbMdM~M€MˆMŠM˜MšM¢M¤M°M²MâMäMêMìMNN NN~N‚NÔNÖNîNðNOO OO-O˜OÐOÔOêOìOPP PP,Q.QPQRQ.R0RhRlR"R-RBSDSLSNSRSTSlSnStSvS€S‚S�S'S¨SªS'S¶SÄSóåóåóåóåóåóåóØóåóåóåóåóØóåóåóØóØóØóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóØóØóåóåóåóåóØóØóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JU|L'L-L®LÆLÜLôL(M,MlM¬MòM.N2N6N<N@NvNzNäN

OjOtOÆO"P&P,P^P PÞPúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ÞP"QjQnQrQvQ-QšQžQ¢Q¦QªQ®Q²Q¶QºQ¾QÂQÆQÊQÎQÒQÖQÚQÞQâQDRœR RºRúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ºRÖRòR SSSSHS|S°SäSèSTXT"TÖTÚT UHUzU°U'U¸U¼UÀUÄUÈUÌUÐUðUúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ÄSÆSÒSÔSèSìSTT

T TTTDTHTtTvT‚T„TÚTÞT*U.U'UbUzU|U„U†UŒUŽUTVXV®V²V8W:WDWFWfWhWpWrW~W€WˆWŠW˜WšW¬W®WÀWÂWØWÚWàWâWêWìWXX XX(X*XTXXXlXnX„XˆXšXœX

Y YY Y*Y,Y6Y8Y€Y„YÖYØYZ

Zñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×äñäñä×ä×äñäñä×äñä×äñä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(UðUôUøUüUVVV

VV VVV V$V(V,V0V4V8V<V@V~VÞVèVúV

WW0W4WRWúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;RWVW�WÆWX>XBXjX¨XòX4YrYvYzY²YìY0ZvZzZ~Z'Z²ZæZ0[d[¨[L\P\j\Ì\úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;

ZŒZŽZ'Z¶ZØZÚZZ[\[f[h[š[ž[l\p\˜\š\ú\ü\ ]]Z]\]°]²]^^L^N^T^V^ ^¢^²^¶^'' '"'2'4'L'N'V'X'h'j'p'r'"'-'''¶'Â'Ä'æ'è'ì'î'ø'ú'þ'a

a

a,a.aHaJa-ašaÀaÂaÐaÒab b"b$b2b4bvbxbŠbŽb¬bóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóåóØóåóåóØóØóåóØóåóØóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUÌ\Ð\â\æ\¬]^<^p^t^x^|^€^„^ˆ^Œ^�^"^ø^'_d_h_v_„_'_ _®_¼_Ê_Ø_Ü_úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;Ü_à_

'8'f'''È'ô' aPaVavazaªa®aÜab<brb¸búb2ctcxc|c€c²c¶cäcdúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;¬b°bÂbÄbúbþb:c<cZc^cŠcŒcœc cÚcÞc.d2dxd~d-dšdBeDe2f6flfnfžf f¸fºfÂfÄfèfìf ggHgJg®g°ghhXhZh'hdh°h²h,i0iØiÚiàiâiòiôiúiüijjjj j"j0j2j6j8j@jBjNjPjVjXjbjdjljnj~j€j-j˜j¢j¤jñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×äñäñä×äñäñä×äñäñä×ä×ä×äñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(UdNdxd¬dÒde0e4e eFfJfxf®fØfg4gfg-gÆgÐgæg†hŠhŽh'h-hâh'idihiúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;hiviˆiši¬i¾iÐiÔijj>j|j¾júj8kzkšk¬k¾kÐkÔkl@lFlJlžlælHmªm

núúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;¤jÄjÆjÎjÐjØjÚjòjôjüjþjkkkkJkLkfkhkrktkÞkàkäkækòkôkl

l l"l2l4l\l^l‚l†lŽl'l(m*mämæmömømnnHnJn-n˜nÎnÒn†pˆpÀpÂpìpðp$q&q8q:qBqDqrr r¢rÊrÌrssNsRsdsfsþsttt@tBtTtVtÈtóæóØóØóØóæóæóØóØóØóØóØóæóØóØóØóæóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^JU

nxn¾noo

oPo"oÒop\p¨pÞpq"qhq¨qæq(rrr'rs>s‚s†st"t&t„tîtúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ÈtÌt\u^udufuxuzu'u"u u¢u¶u¸uÂuÄuÌuÎuöuøuþuv vvvv*v,v4v6v<v>vZv\vbvdv~v€vˆvŠv¨vªv¸vºvÈvÊvZw\wbwdw˜wšw w¢w¨wªwâwäwøwúwJxLxzx|x"x˜x x¢xRyTyzy|yÀyÂyêyìyzzLzNzZz^zdzfz¤z¦zñäñä×äñä×äñäñäñäñäñä×äñäñä×äñäñä×äñä×äñäñä×äñäñäñäñäñä×ä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(Uîtòtu"u4uFuXu˜uœuÖuvTvžvØvøv

ww.w@wDw„wÀwxx

x\x¾x ynyÊyúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;Êyzdz¬z°z'zúz:{v{Â{|L|'|Ú|Þ|â|(}j}¦}è}0~t~¶~î~0¤¨¬°'úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;¦zàzäzîzòzB{D{T{V{'{b{l{n{Ò{Ô{@|B|Z|\|È|Ê|ä|æ|}}Œ}Ž}œ}ž}¸}º}Ü}Þ}ö}ø}<~>~b~d~¸~º~È~Ê~â~æ~î~ð~$&ÐÒìð*€,€'€b€h€j€‚€„€Š€Œ€ª€¬€²€'€Ê€Î€� ���"�$�4�6�î�ð�0‚2‚:‚<‚X‚Z‚l‚óåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóåóåóåóØóåóåóåóØóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JU'¸¼ÀÄ@€\€¸€ö€ú€þ€<�\�n�€�'�¤�¶�È�Ú�ì�,‚j‚¦‚à‚ƒVƒ"ƒœƒ ƒúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;l‚n‚|‚~‚¨‚ª‚¸‚º‚‚Ăâ‚ä‚þ‚ƒ ƒƒ(ƒ*ƒ0ƒ2ƒ:ƒ<ƒ@ƒBƒhƒjƒ†ƒˆƒ¬ƒ®ƒÎƒÐƒòƒöƒ„„B„F„R„T„¢„¤„à„â„......F...H...'...b...j...l...ž...¢...Ä...È...æ...è...ü...þ...$†(†D†H†ˆ†Œ†'†-†‡‡,‡.‡„‡†‡Ð‡Ô‡â‡ä‡ˆ$ˆbˆdˆ²ˆ¶ˆæˆêˆñäñä×ä×äñäñä×äñäñäñä×äñäñä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(U ƒ¤ƒòƒ.„Š„Ò„"...t...Ì....†4†8†<†„†Î†‡V‡"‡Ð‡

ˆVˆZˆ ˆæˆ$‰f‰¢‰è‰"ŠlŠúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ꈉ

‰ˆ‰Š‰®‰²‰ð‰ô‰ú‰ü‰ ŠŠ.Š0ŠÎŠÐŠ2‹4‹¸‹º‹hŒjŒ„Œ†ŒŠŒŒŒ¬Œ®ŒÀŒÂŒÖŒØŒÜŒÞŒæŒèŒîŒðŒþŒ�����(�*�2�4�\�^�r�v�Ž���Ä�Æ�RŽTŽfŽhŽnŽpŽ‚Ž„ŽòŽöŽ8�:�,�.�P�R�‚�„�"�-�Ð�Ò�Ø�Ú�â�ä�ì�ð�b'óåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóåóØóåóåóåóØóåóåóåóåóåóåóåóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUlŠxŠôŠøŠüŠ‹Z‹Æ‹Ô‹ô‹Œ Œ&Œ8ŒJŒxŒ²ŒìŒ&�b�h�¬�

ŽbŽ¸Ž� �R�'�Ö�úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;Ö����6�‚�¼�þ�P'~'‚'†'Š'Ž'''-'š'ž'¢'¦'ª'®'²'¶'º'¾'Â'Æ'Ê'Î'úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;Î'Ò'Ö''>'ˆ'¢'''Æ'Ø'ê'ü'""(":"L"^"b"t"†"˜"ª"¼"Î"à"ò"ö"""úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;b'd'‚'„'~"€"„"†"�"'"œ"ž"°"²"À"Â"Æ"È"Î"Ð"ê"ì"ò"ô" ••4•6•P•R•X•Z•z•|•"•-•¼•¾•Ð•Ò•----"-$-(-*->-@-,-.-2-4-h-j-p-r-'-¶-Ä-Æ-Ö-Ø-ö-ø-˜˜X˜Z˜'˜b˜¸˜º˜¤™¦™ò™ô™ššTšVš.›0›‚›„›ñä×äñäñä×äñäñäñäñäñä×ä×äñäñä×äñäñäñäñä×äñäñä×ä×äñäñä×äñäñäñäñäñä×ä×ä×ä×ä×ä×ä×ä×ä×äñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(U"0"L"d"¢"¦"ª"®"æ"(•n•°•ô•ø•<-z-²-î-(-,-d- -Þ-˜V˜�˜Ö˜™P™˜™úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;˜™Ò™&šjšnštšxš|š€š„š¤š¨š¬š°š'š¸š¼šÀšÄšÈšÌš›t›Ð›0œ‚œòœ

�P�"�úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;„›ÀœÂœT�V�z�~�Š�Œ�*ž,žJžNžzž|žÈžÊžÔžÖžDŸFŸRŸVŸnŸpŸrŸtŸÊŸÌŸÒŸÔŸüŸ D F ® ² æ è ø ü ¡¡6¡8¡�¡'¡

¢¢¢¢:¢<¢Z¢\¢¦¢ª¢*¤,¤b¤d¤¾¤À¤

¥¥<¥>¥z¥|¥‚¥„¥š¥œ¥$¦&¦F¦H¦-¦˜¦â¦ä¦ §§^§'§‚§„§¶§¸§óåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JZ"�ô�Džšžžžäž4Ÿ~ŸôŸB ‚ Ä 0¡6¡�¡è¡,¢‚¢ð¢£t£„£ˆ£Æ£Ê£

¤R¤"¤Ú¤ ¥úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r; ¥n¥¬¥ð¥.¦p¦t¦¼¦þ¦<§x§®§ê§0¨x¨|¨€¨À¨

©H©L©¨©ø©ü©ªªª

ªª ªúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;¸§Â§Ä§Ò§Ô§4¨6¨†¨ˆ¨À¨Â¨&©(©:©<©@©B©L©N©|©~©²©'©¶©¸©Î©Ð©ÆªÈªÎªÒª,«.«@«B«J«L«¬«®«Ö«Ø«¬¬N¬R¬ž¬ ¬ª¬¬¬.­2­¨­ª­®®®®r®t®Ò®Ö®¯"¯¨¯ª¯²¯'¯À¯Â¯2°6°Z°\°²°¶°Æ°Ê° ±$±B±F±"±-±Ò±Ö±þ±óåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóØóåóåóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JU ªªª ª$ª(ª,ª0ª4ª8ª<ª@ª'ªdªhªlªpªtªxªäªèªR«V«f«v«„«'«-«š«ž«úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;ž«Ì«ø« ¬J¬N¬‚¬Ê¬ü¬8­<­@­p­ ­Ê­þ­®®V® ®Ü®*¯T¯X¯\¯r¯°â°ž±Z²úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;þ±²À²Â²À³Â³ò³ô³ü³þ³¨'ª'°'²'À'Â'ü'þ' µ"µ4µ6µÆµÈµÖµÚµ¶¶¶¶(¶*¶0¶2¶r¶t¶····8·:·@·B·H·J·P·R·X·Z·r·t·x·z·„·†·Œ·Ž·"·-·¦·¨·²·'·Ì·Î·Ô·Ö·Þ·à·æ·è·î·ð·ö·ø· ¸¸¸¸¼¸æ¸è¸ ¹"¹:¹<¹ñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×ä×ä×äñä×äñäñäñäñäñäñä×äñäñäñäñä×äñäñä×ä×äñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(UZ²$³~³ž³N'µXµ\µ'µdµhµlµpµtµxµæµ¶B¶x¶|¶œ¶¼¶Ü¶ü¶···F·€·Ä·úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;Ä·ü·¸¸^¸¬¸

¹P¹T¹X¹š¹Ö¹ºLºPºTºXº^ºbºfºjºnºrºvº-ºšºžº¢º¦ºªºúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;<¹ˆ¹Š¹ø¹ú¹2º6º»»B»D»b»d»„¼†¼'¼"¼'¼¶¼,½.½6½8½>½@½H½J½\½^½z½|½Ê½Ì½Ü½Þ½ä½æ½î½ð½¾¾8¾:¾B¾D¾P¾R¾j¾l¾|¾~¾š¾œ¾¸¾º¾Ö¾Ø¾ú¾ü¾"¿$¿,¿.¿:¿<¿Ð¿Ò¿<À>À¤À¦ÀÁÁ0Á2ÁLÁNÁTÁVÁdÁfÁlÁnÁrÁvÁ®ÁóåóåóåóØóåóØóØóØóåóåóåóåóØóØóØóØóØóØóØóØóØóØóåóåóåóØóåóØóåóØóåóØóØóåóåóåóåóåóåóåóåóåóh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JUªº®º²º¶ººº¾ºÂº&»h»l»‚»˜»¬»Â»Ø»î»¼¼0¼R¼h¼~¼‚¼°¼æ¼½F½n½¦½Ô½úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;Ô½¾6¾^¾Ž¾Â¾ð¾¿N¿n¿„¿š¿°¿Æ¿ô¿ø¿ü¿ÀÀÀ

ÀÀ ÀÀÀ À$À(À\ÀrÀúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;rÀÄÀ Á'Á¦ÁæÁ(ÂtÂ'ÂþÂNÊþÃüÃFÄnÄÆÄÊÄæÄêÄÅVŊżÅìÅ"ÆPÆvƪÆÚÆúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;®Á°ÁÜÁÞÁæÁêÁ@ÂBÂhÂjˆŒ¤¨ÂÃÃ4Ã6Ã>ÃBÃ'Ã"èêÃÂÃÄÃàÃâÃÄÄHÄJÄ4Å6ÅnÅpÅ~Å€ÅÆÆ ÆÆdÇhÇúÇüÇ È"ÈZÈ^È‚È„ÈîÈðÈøÈúÈ(É*É6É8É ÊÊ4Ê8ʢʤÊÂÊÆÊØÊÜÊË

ËË ËtËxˈˊ˸˺ËÐËÒËäËæËòËôËÌÌ ÌÌ6Ìñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(ZÚÆ Ç>ÇrǤÇØÇ

È ÈÈ*ÈPÈŒÈÖÈÉjɨÉòÉ*ÊtÊ"ÊÐÊËPË"ËÎËÌLÌ-Ì@ÍDÍúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;6Ì8ÌPÌRÌØÍÚÍâÍæÍÎÎ

ΠθκÎÄÎÆÎìÎîÎôÎöÎüÎþÎÏÏ

Ï ÏÏÏ>Ï@ÏHÏJÏPÏRÏ'ÏbÏxÏzÏ‚Ï„Ï'Ï"ϜϞϨϪϼÏÀÏÔÏÖÏ

Ð

Ð Ð"ÐJÐLÐRÐVÐ'ÐdÐŽÐ�ÐXÑZÑxÑzÑ ÒÒ&Ò(ÒZÒ\ÒŠÒŽÒHÓJÓTÓVÓŠÓŒÓtÔvÔ|Ô~Ô„Ô†Ôñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×äñäñä×äñäñäñä×äñäñä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×äñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(UDÍHÍLÍPÍTÍXÍ\Í'ÍdÍhÍlÍ²Í Î$Î(ÎHÎhΈβζÎòÎ,ÏhϮϲϸϼÏúÏ'ЬÐúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;¬ÐÑ

ÑPшÑÈÑ

ÒÒ Ò¸Ò¼ÒÀÒÄÒÈÒèÒìÒðÒôÒüÒÓÓÓ

ÓÓ ÓÓÓ Ó$Ó˜Óúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;˜ÓœÓ'ÓÂÓÐÓÞÓìÓúÓÔÔ$Ô2Ô@ÔNÔpÔ˜ÔÄÔîÔÕDÕnÕžÕÆÕîÕÖLÖtÖ ÖÀÖÎÖúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;†Ô'Ô"ÔªÔ¬Ô²Ô'Ô¼Ô¾ÔÆÔÈÔÌÔÎÔÔÔÖÔøÔúÔ ÕÕ6Õ8Õ<Õ>ÕFÕHÕ^Õ'ÕfÕhÕŠÕŒÕ"Õ-Õ°Õ²Õ¾ÕÀÕÈÕÊÕÎÕÐÕðÕòÕöÕøÕüÕþÕÖÖ:Ö<ÖDÖFÖdÖfÖvÖxÖˆÖŠÖ˜ÖšÖòÖôÖüÖþÖ××

× ×(×*×D×F×P×R×|×~׺׼×î×ð×6Ø8ØDØFØnØóæóØóØóØóæóØóØóæóØóØóæóæóæóØóØóæóØóØóæóØóæóæóæóæóØóØóØóæóØóØóØóØóæóØóØóØóØóØóØóØóØóØóh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^JUÎÖÜÖêÖîÖ×Z׆×Î×Ø@ØxتØèØÙTÙ'ÙÊÙôÙ>Ú˜ÚœÚ ÚÌÚþÚ.Û^ی۶ÛêÛÜúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;nØpØÎØÐØ0Ù2ÙfÙhÙÚÙÜÙÌÚÎÚØÚÚÚèÚìÚ.Û0Û"Û-ÛÖÛÚÛ‚Ü„ÜúÜþÜLÝP݄݀ÝØÝÚÝðÝòÝ0Þ2Þ\Þ^Þ¶Þ¸ÞÖÞØÞêÞîÞ@ßDßàà à"à*à,à4à6à@àBàJàLà\à^àvàxà€à‚à†àˆàªà¬àÊàÌàÖàØàá

á,á0á8á:áZá^áâáäá*â,â0â2âñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñä×äñäñäñä×äñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñäñh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jh r;h r;OJQJ^Jo(UÜDÜpÜ¢ÜÎÜøÜ&Ý*ÝìÝjÞÖÞ ßlßpßtß'ß°ßÎßìßôßþß<à~à¸àúàááLá¬áÄáúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;Äáâdâhâªâîâ*ãJã ãÊãäPä‚äÔäåRå˜åÌåæ æDæ~æÀæöæFçJçhçlçpç†çúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;2â‚â„âŠâŽâÆâÈâÒâÔâããJãNã~ã‚ãÂãÄãÊãÌãÐãÒãüãä4ä8ädäfäŠäŽäÊäÌä,å.å>åBåJåLåtåvå€å‚å®å°åÔåØå ææZæ\ætævæºæ¼æþæçVçXç®ç²çhèjè�è"èÈèÌèØèÜè ééxézé'é"éªé¬é°é'éÄéÈéòéôéŽ-Ž˜Ž¦ŽªŽÈŽÌŽúŽüŽH�óåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåóåãóåóåóåóåóUh r;h r;OJQJ^Jo(h r;h r;OJQJ^JZ†ç2èRèøè°érŽ„Ž8�¾�r�>''¦'d"""è"ª•®•²•Ô•ô•ø•ü•>-|-€-'-¸-Ø-ø-úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgd r;n hÍc 2003, trang 205, biên so¡n : NguyÅn Qu£ng Tuân) .

LÝi bàn

Bài th¡ cça Tr°¡ng K¿ ý ngh)a ã khá rõ ràng. Tuy v­y x°a nay v«n có nhiÁu cách phân

tích, th°ßng théc, bình lu­n khác nhau vÁ bài Phong KiÁu d¡ b¡c.

Hai câu thñc v½ ra mÙt bÑi c£nh bao quát ¥t trÝi mÙt êm buÓn bã . Nh°ng nó còn có ý

ngh)a t°ãng tr°ng c£ thÝi ¡i . Xét theo lu­t thi, câu 2 vÑn là câu thñc mà ã sÛm nói ra n×i lòng

(s§u) thì khó lòng i tÛi câu k¿t, do v­y nhà th¡ bÑi rÑi. Và may nhÝ ti¿ng chuông chùa Hàn San,

nhà th¡ tìm ra cách k¿t khác (thoát khÏi lu­t thi) : dùng ngay câu thñc à k¿t .

Giai tho¡i : Hàn San là tên vË hoà th°ãng xây dñng và trå trì chùa này trong thÝi nhà °Ýng.

Giai tho¡i kà r±ng trong êm ¥y, Tr°¡ng K¿ vi¿t hai câu th¡ mß §u Phong kiÁu d¡ b¡c thì b¿

t¯c, cùng lúc hoà th°ãng trên chùa Hàn San làm °ãc hai câu §u bài té tuyÇt thì bí lÑi . Hoà

th°ãng tr±n trÍc . Chú tiÃu l¡i v¥n an, hoà th°ãng nói r±ng mÛi làm °ãc hai câu th¡ nh° sau :

R N R ÛV g ¢w ç€

JS <O ö" ©" JS <O _

S¡ tam s¡ té nguyÇt mông lung

Bán tñ ngân câu, bán tñ cung

Chú tiÃu xin làm ti¿p :

N Gr ‰s Vn R$N ­e

JS ‰l 4l •^ JS nm zz

Nh¥t phi¿n ngÍc hÓ phân l°áng o¡n

Bán tr§m thu÷ Ã bán phù không

BÑn câu hãp l¡i vëa khéo thành bài th¥t tuyÇt .

Chk sn chk sì yuè méng lóng

Bàn sì y+n gMu bàn sì gMng

P.H.N 2004 66

Y+ piàn yù hú fn liÎng duàn

Bàn chén shuÐ dÐ bàn fú kMng

dËch ngh)a

MÓng ba mÓng bÑn ánh trng mông lung

Vëa giÑng cái móc câu b¡c, l¡i vëa giÑng cái cung .

MÙt m£nh hÓ trong xanh chia (v§ng trng) ra hai ph§n

Nía chìm áy n°Ûc, nía nÕi trên không

DËch th¡ :

êm nay §u tháng trng mÝ

Nía nh° móc b¡c nía ngÝ vành cung

HÓ xanh ai x» ôi vëng

Nía chìm áy n°Ûc nía lòng trên mây

(Theo b£n thuy¿t minh phimTrung Hoa du ký, t­p 4.

HCMTV s£n xu¥t 2004)

LÝi bàn

Nh¥t phi¿n ngÍc hÓ là m°ãn ý câu th¡ trong bài Phù Dung lâu tÑng Tân TiÇm cça

V°¡ng X°¡ng Linh (xem bài sÑ 55), câu k¿t là Nh¥t phi¿n bng tâm t¡i ngÍc hÓ . Khác nhau

là : hÓ ngÍc trong bài cça V°¡ng X°¡ng Linh là cái bình ngÍc, ß ây là cái hÓ n°Ûc trong xanh

nh° ngÍc .

Hoà th°ãng vui mëng b£o chú tiÃu i thÉnh chuông, còn ông th¯p h°¡ng à t¡ ¡n Ph­t tÕ

ã phù hÙ cho hai th§y trò làm °ãc bài th¡ hay. Tr°¡ng K¿ ang ß b¿n Phong KiÁu g§n ó chãt

nghe ti¿ng chuông vÍng ¿n thuyÁn, b¯t °ãc ý th¡ cho hai câu chót. Nhà th¡ ã tìm ra lÑi gi£i

thoát là : Ph­t giáo.

Bài th¡ cça hai th§y trò hoà th°ãng hàm chéa suy t°ßng m¡ hÓ, mông lung nh° v§ng

trng trên m·t n°Ûc hÓ xanh. Tâm t° tình c£m cça hoà th°ãng cing phân vân nh° th¿... MÙt vË

hoà th°ãng qu£ không gi£n ¡n, khô khan nh° ng°Ýi Ýi th°Ýng ngh). Có l½ c£ hai th§y trò Áu

thân t¡i Hàn San, tâm t¡i th¿ chng ? MÛi vi¿t °ãc hai câu §u ch³ng ph£i bßi hoà th°ãng bí

th¡, chÉ là ông ng°ãng ngùng ch°a dám nói h¿t, chú tiÃu còn hng hái lòng tr§n nên b¡o d¡n nói

ra hai câu sau v­y .

So¡n gi£ xin t¡m ·t tên bài té tuyÇt cça th§y trò Hàn S¡n là N×i lòng Hàn San hoà

th°ãng . Bài th¡ cça hai th§y trò Hàn San ý té kín áo, r¥t ·c s¯c. HiÁm n×i nó chÉ là giai tho¡i,

xu¥t xé không ch¯c ch¯n, không rõ danh tính hai th§y trò. Bài th¡ có l½ thuÙc vÁ sáng tác truyÁn

miÇng cça tác gi£ vô danh.

55. Phù Dung lâu tÑng Tân TiÇm

V°¡ng X°¡ng Linh ‹s

f „Ÿ Wáng Chng Ling

nmÉ„|i � ›� n

Ò[ è- Þ� _l Y eQ 4T

s^ f � ¢[ Zi q\ d[

m 3- ²N ËS ‚Y øv sQ

N Gr °Q Ã_ (W ‰s öX

Fú Rong lóu sòng Xin Jiàn

Hán yÔ lian jiang yè rù Wu

Píng ming sòng kè ChÔ shn gu

Luò Yang q+n yÒu ru xiang wèn

Y+ piàn b+ng xin zài yù hú

X

DËch ngh)a:

Trên l§u Phù Dung tiÅn Tân TiÇm

PHÙ DUNG LÂU TÐNG TÂN TIÆM

P.H.N 2004 67

ang êm vào ¥t Ngô giïa lúc m°a l¡nh tràn sông,

MÝ sáng i tiÅn khách bên ngÍn núi qu¡nh hiu ¥t

Sß.

B¡n thân L¡c D°¡ng n¿u có ai hÏi thm,

( thì th°a giùm r±ng Ta) v«n giï mÙt t¥m lòng thanh

khi¿t nh° m£nh bng chéa trong bình ngÍc.

Hàn vi liên giang d¡ nh­p Ngô,

Bình minh tÑng khách Sß s¡n cô.

L¡c D°¡ng thân hïu nh° t°¡ng v¥n,

Nh¥t phi¿n bng tâm t¡i ngÍc hÓ

DËch th¡:

M°a l¡nh tràn sông, êm tÛi Ngô,

Sáng ra tiÅn khách núi buÓn tr¡.

L¡c D°¡ng n¿u có ng°Ýi thân hÏi

MÙt m£nh lòng bng t¡i ngÍc hÓ.

(T°¡ng Nh° dËch)

LÝi bàn

Nh¥t phi¿n bng tâm t¡i ngÍc hÓ là lÝi nh¯n cça nhà th¡ gíi Tân TiÇm nói vÛi b¡n ß xa .

NgÍc hÓ : cái bình ngÍc, kín áo, bÁn ¹p. M£nh bng tuy¿t s¡ch s½ thanh khi¿t ñng trong ó s½

°ãc giï s¡ch, tránh khÏi t¡p båi cça Ýi. Bng tuy¿t còn biÃu hiÇn sñ l¡nh giá cça tâm hÓn

ng°Ýi v¯ng b¡n. Lòng chung thu÷ °ãc ví nh° câu th¡ k¿t th­t là c§u kì.

V°¡ng X°¡ng Linh °ãc mÇnh danh là thiên tí thi , vua cça th¡, ¥y là vì cái ch¥t th¡ tài hoa

sang trÍng ¹p ½ cao quí l¡ th°Ýng. Danh hiÇu th¡ vua d«u sao v«n còn mang tính tr§n th¿

(x¿p ch× d°Ûi thi tiên Lí B¡ch , thi thánh × Phç , thi Ph­t V°¡ng Duy là nhïng th¡ v°ãt ra

ngoài tr§n tåc, cao c£ h¡n ). Lí H¡ còn °ãc gÍi là quÉ tài ho·c quÉ th¡ thì th­t khó Ënh .

56. Quá H°¡ng Tích tñ Ç�™™ù�ú[ Guó Xing J+ sì

V°¡ng Duy ‹s ô~ Wáng Wi

Nåw™™ïyú[

peÌ'eQ'Nð\

äS(gàeºNó�

ñmq\UOY:•

Bù zh+ Xing J+ sì

ShÔ lÐ rù ykn fng

GÔ mù wk rn jìng

Shn shn hé chù zhMng

Quán shng yàn wi shí

P.H.N 2004 68

ÉlðX½TqSów

åer‚·QR-~g

„...®fzzmoòf

‰[...y6RÒk™Ÿ

Rì sè lèng qing sóng

Bò mù kMng dán qù

n chán zhì dù lóng

O

Ch³ng bi¿t chùa H°¡ng Tích (ß âu)

M¥y d·m i vào gió mây

Cây cô ¡n, ch³ng có lÑi ng°Ýi i

Núi sâu th³m, ti¿ng chuông âu vÍng tÛi ?

Ti¿ng suÑi ch£y bên gành á

Cây tùng ánh m·t trÝi l¡nh

ChiÁu hôm tr¡ l¡i khúc §m

Vïng tâm theo Ph­t thì trË °ãc con rÓng dï

B¥t tri H°¡ng Tích tñ

SÕ lý nh­p vân phong

CÕ mÙc vô nhân kính

Thâm s¡n hà xé chung ?

TuyÁn thanh y¿t nguy th¡ch

Nh­t s¯c lãnh thanh tùng

B¡c mÙ không àm khúc

An thiÁn ch¿ Ùc long

Ch³ng hay H°¡ng Tích chùa âu,

i ôi ba d·m lên §u non cao.

Cây già, ch³ng lÑi ng°Ýi qua,

Núi sâu, chuông tñ n¡i nào ti¿ng °a ?

SuÑi kêu gành á ria bÝ,

L¡nh lùng bóng n¯ng chui lùa thông xanh.

TrÝi hôm t¥c d¡ thanh minh,

Quy y ¡o Ph­t sía mình là h¡n.

LÝi bàn

N°Ûc ta cing có chùa H°¡ng (còn gÍi H°¡ng Tích) thuÙc tÉnh Hà Tây, có l½ dùng tên ngôi chùa

Trung Hoa ? Không rõ H°¡ng Tích ß TQ có thà sánh vÛi H°¡ng Tích ViÇt Nam mà chúa Trinh

Sâm ghi dòng chï Nam thiên Ç nh¥t Ùng ?

57. Quân hành

Lí B¡ch Ng }v LÐ Bái

›Q Lˆ

'ilš°ewW}v‰s�-

bb™l:Wgr‚Ò[

Jun xíng

Liú mÎ x+n k bái yù yan

Zhàn bà sh chÎng yuè sè hán

Chéng tóu ti gÔ xiÎng yóu zhèn

P.H.N 2004 69

ÎW4YÁ"ŸÍT¹r -

#SÌ'Ñ'R@ˆ*gr^

Xiá lì j+n dao xiè wèi gn

O

Bài hát vÁ ng°Ýi lính

Con ngña màu lñu, ( buÙc) yên c°¡ng mÛi , yên (g¯n )

viên ngÍc tr¯ng .

Chi¿n tr­n ngëng, ánh trng trên sa tr°Ýng l¡nh l½o

§u thành, ti¿ng trÑng còn nghe d° âm

Trong hÙp, l°ái ki¿m quí còn dính máu

Quân hành

Lñu mã tân khoa b¡ch ngÍc an

Chi¿n bãi, sa tr°Ýng nguyÇt s¯c hàn

Thành §u thi¿t cÕ vang do ch¥n

H¡p lí kim ao huy¿t vË can

Ghi chú : lñu mã là giÑng ngña quí, lông en uôi hÓng, trông nh° bông hoa lñu .

Xin mÝi b¡n Íc dËch th¡ .

LÝi bàn

Bài th¡ miêu t£ hình £nh k» chinh phu ©n hiÇn sau con ngña quí..

Câu 1 t£ con ngña quí phái . Không mÙt chï t£ ng°Ýi. Nh°ng ta có thà t°ßng t°ãng ra

chç nhân cça con ngña này. H³n ph£i là mÙt trang hiÇp s) quí tÙc, mÙt tay hào kiÇt, ch³ng ph£i

mÙt lính th°Ýng. Thái Ù cça anh ta ra sao khi chu©n bË con ngña lên °Ýng ra tr­n n¿u ch³ng

ph£i là hng hái l­p công ? Anh ta ra tr­n nh° i tr£y hÙi .

Câu 2 Ùt ngÙt báo r±ng chi¿n tr­n ngëng, ánh trng trên sa tr°Ýng l¡nh l½o. V«n không

t£ ng°Ýi Có l½ ch¿t c£ rÓi, ch¿t nhiÁu ¿n n×i tí khí thây ma bÑc lên l¡nh c£ ánh trng. Cing là

lòng ng°Ýi l¡nh l½o nïa.

Câu 3 t£ tâm tr¡ng mÙt con ng°Ýi. H³n ó là chç nhân cça con ngña quí may m¯n sÑng

sót . Nh°ng anh ta v«n bàng hoàng, trong §u d° âm ti¿ng trÑng tr­n khçng khi¿p. Thanh ki¿m

quí, cán kh£m vàng b¡c (kim ao) d¡ b©n dính máu ã nhét vÙi vào vÏ ki¿m . Sao anh không lau

chùi s¡ch máu rÓi hãy ·t vào hÙp nh° tr°Ûc khi ra tr­n con ngña °ãc trang bË ¹p ½ nh°Ýng

kia ? Tâm trí anh ã thay Õi rÓi. Cái ¹p còn ý ngh)a gì nïa khi x°¡ng máu ngÕn ngang !

Còn ngña quí âu ? Bài th¡ không nh¯c tÛi nïa, v­y nó ã ch¿t rÓi .

Chç nhân, ti¿c r» con ngña hay là hoang mang khi¿p hãi vÁ cuÙc chi¿n tàn khÑc vëa rÓi ?

Không mÙt dòng t£ cuÙc chi¿n «m máu. Nhà th¡ Lí B¡ch không chËu dành mÙt câu th¡ nào cho

sñ âm chém iên cuÓng cça con ng°Ýi. Quan iÃm nhân sinh cça ông th­t Ùc áo qua mÙt bài

té tuyÇt miêu t£ chi¿n tranh. T° t°ßng nhân ¡o cça ông th­t cao vÝi vãi, nghÇ thu­t thi ca cça Lí

B¡ch th­t kì thú khác ng°Ýi .

58. Quy ©n R_�-

Tr§n PhÑc H- d Chén Pù

ASt^*Žù� p�¢~\

ÞV-™R-q\eQ¦h'˜

Shì nián zong jì zÒu hóng chén

Huí shÒu q+ng shn rù mèng pín

P.H.N 2004 70

+}ö~µ~cƒ‰NÊSaw

1gè•}†Ì[

Nåw+�

aû•QR-bvbqS;N

÷•û•{LkR€‰'ºN

:dÖSçefNR_çe�-

Î'±‚|U-žN,‚%f

ZÐ shòu zòng rMng zhng jì shuì

Zhu mén su+ fÔbù zh+ pín

Chóu wn jiàn jÐ fú wi zhÔ

Mén wèn shng g guà zuì rén

Xíe qÔ jiù shk gu+ jiù yÐn

Y hu tì niÎo y+ bn chkn

O

Lui vÁ ß ©n

M°Ýi nm tông tích ch¡y trÑn n¡i båi tr§n

ChuyÇn quay vÁ núi xanh luôn vào trong mÙng

ai tía tr£ l¡i vinh hoa, tranh l¥y gi¥c ngç

Cía son tuy giàu nh°ng không bi¿t °ãc c£nh nghèo

Lòng buÓn nghe tin trong lo¡n l¡c có ng°Ýi phò chúa

khi bË nguy

Càng chán nghe sênh phách xui ng°Ýi sÑng say s°a

C§m sách ci lên tay, vÁ n¡i ß ©n ci

Hoa Óng chim hót em ¿n cho ta h°¡ng xuân

Quy ©n

Th­p niên tông tích t©u hÓng tr§n

HÓi thç thanh s¡n nh­p mÙng t§n

Tí thå túng vinh tranh c­p thuõ

Chu môn tuy phú b¥t tri b§n

S§u vn ki¿m kích phù nguy chç

MuÙn thính sênh ca quát tuý nhân

HuÁ thç cñu th° qui cñu ©n

Dã hoa Á iÃu nh¥t ban xuân

dËch th¡ :

D¥u v¿t m°Ýi nm trÑn cõi tr§n

Quay §u mÙng h°Ûng núi non xanh

Tr£ vÁ ai tía , tranh vùi ngç

QuyÁn quí thì sang, ch³ng bi¿t b§n

Phò chúa c¡n nguy buÓn lo¡n l¡c

Phách xênh chán ng¯t, r°ãu say tràn

C§m tay sách ci, vÁ n¡i ci

Chim hót hoa Óng ta ón xuân

( NV Phú dËch)

LÝi bàn : Ý th¡ minh b¡ch rõ ràng. SV c§n mß rÙng ph§n Óng c£m vÛi nhân v­t trï tình , ,

bàn vÁ l½ xu¥t xí cça k» s).

59. Qui gia R_¶[

× Måc \ggr Dù Mù

P.H.N 2004 71

zP[urcˆî•

R_¶[UO*Yß�

qQŒ‰N�\g

b�-_›‚YN

Zhì zÐ qin y+ wèn

Gu+ ji hé tài chí

Gòng shuí zhng suì yuè

Y+ng dè bìn rk s+

Tr» con n¯m áo hÏi

Sao mãi không vÁ nhà

Cùng ai tranh nm tháng

VÁ nhà, mái tóc tr¯ng nh° t¡

Tr) tí khiên y v¥n

Qui gia hà thái trì

CÙng thuó tranh tu¿ nguyÇt

Dinh ¯c m¥n nh° ti

60. Song y¿n ly ÌS Õq 2› shung yàn lí

P.H.N 2004 72

Lí B¡ch Ng }v LÐ Bái

ÌS Õq

Y ÌS Õq

ÌS Þ˜ äN ºN ¡

‰s |i às -

N ìr h

Ñ' -z Ày 7b • ó' Á‰

}v �h 1Y kp »S

àV eQ 4T ‹s «[

4T «[ ÈS q aƒ

Ï- =\ â] ¦N zz

"a '' N «Ž (W

@[ Ì- Æ_ Ee Ä-

ÌS Þ˜¾-

Y-_

$O b ø[ Ã_ -N

Shung yàn fù shung yàn

Chung fi l+ng rén xiàn

Yù lóu zhhk gè bù dù q+

J+n chung xiù hù cháng xing jiàn

BÎi Ling shì huÒ qù

Y+n rù Wk Wáng gMng

Wk gMng yòu fén dàng

Chú jìn cháo yì kMng

Qiáo cuì y+ shén zài

Shung cí yì gù xióng

Chung fi nán fù dè

Shng wÒ cùn x+n zhMng

ôi én bay i, bay l¡i

Bay ôi khi¿n ng°Ýi ta tr§m trÓ

L§u ngÍc gác son không chËu ­u mÙt mình

Cía sÕ dát vàng, khung cía màn thêu, ß cùng

nhau lâu dài .

Lâu ài Bách L°¡ng bË lía Ñt cháy

bèn bay vào cung vua Ngô

Cung vua Ngô l¡i bË thiêu hu÷

Chim non ch¿t h¿t, tÕ cing tan !

Còn l¡i chi¿c thân tiÁu tuõ

Chim mái goá båa nhÛ chim trÑng x°a

MuÑn cùng bay ôi không °ãc nïa

au th°¡ng thay t¥c lòng ta

Song y¿n phåc song y¿n

song phi linh nhân tiÅn

NgÍc lâu, châu các, b¥t Ùc thê

Kim song, tú hÙ, tr°Ýng t°¡ng ki¿n

Bách L°¡ng th¥t ho£ khé

Nhân nh­p Ngô v°¡ng cung

Ngô cung hñu ph§n ãng

SÓ t­n, sào diÇc không

TiÁu tuõ nh¥t thân t¡i

S°¡ng th° éc cÑ hùng

Song phi nan phåc ¯c

Th°¡ng ngã thÑn tâm trung

dËch th¡ (Trúc Khê )

Nhß nh¡ c·p én bay ôi,

Bay ôi qu¥n quýt cho ng°Ýi m¿n yêu.

L§u vàng gác ngÍc song thêu,

Khi mai ch¯p cánh, khi chiÁu sóng vai.

Lía âu cháy Bách L°¡ng ài,

Cung Ngô t°ßng °ãc là n¡i ß bÁn.

Lía Ngô phút l¡i bùng lên,

Con tan tÕ vá bi¿n thiên ch³ng ngÝ.

Chi¿c thân én goá b¡ v¡,

NhÛ chÓng bi¿t ¿n bao giÝ cho khuây.

Mong chi ch¯p cánh cùng bay,

Lòng ta £o não th°¡ng mày én ¡i.

P.H.N 2004 73

Ghi chú : Song y¿n ly là mÙt khúc nh¡c cÕ . Bách L°¡ng ài : cung vua Hán Vi ¿ . Cô Tô ài là cung vua Ngô. . C·p chim én là

hình t°ãng ôi vã chÓng th£o dân, lo¡n n¡i này thì ch¡y i n¡i khác trú thân. HÍ sÑng nhÝ trong nhïng mái, góc lâu ài. Chi¿n tranh

triÁn miên . Ng°Ýi ta xót th°¡ng cho Tây Thi và nhïng cô gái ViÇt, ti¿c cho Ngô V°¡ng , duy chÉ có Lí B¡ch ngh) th°¡ng cho ng°òi

dân en khÑn khÕ, tan nhà nát cía bßi chi¿n tranh cça bÍn lãnh chúa tham tàn . . .

61. S¡ xuân tiÃu vi R%f\è- Chu chun xio yÔ

Hàn Di é-a Hán Yù

)YWˆ\è-¦m‚Y�'

Iƒr‚ e�

wÑ�å‚àe

g/fNt^%f}YY

Ý~GSßpógán‡vý�

Tin ji xiÎo yÔ rùn rú hù

CÎo sè yo kn jìn ruò wk

Zuì shì y+ nián chkn hÎo chù

Juè shng yn liÔ mÎn huáng dMu

Góc trÝi m°a nhÏ nh° sãi sïa rÛt bay

S¯c cÏ nhìn xa d°Ýng nh° không có

ây là n¡i xuân ¹p nh¥t trong nm

RÝn rÝn khói liÅu kh¯p c£ hoàng thành

Thiên nhai tiÃu vi nhu­n nh° hÓ

Th£o s¯c dao khan c­n nh°ãc vô

TÑi thË nh¥t niên xuân h£o xé

TuyÇt thng yên liÅu mãn hoàng ô

M°a nhÏ §u xuân

M°a nhÏ góc trÝi t¡ sïa bay

Xa g§n s¯c cÏ gãn hây hây

BuÕi nay xuân ¹p không âu sánh

Khói liÅu hoàng thành ç ng¥t ngây

(NVP)

P.H.N 2004 74

62. S°¡ng nguyÇt -g Shuang yùe

Lí Th°¡ng ¨n NgFU�- LÐ Shang YÐn

Rû•�_Á-ò]àeI‡

}v:\|iðS4l¥c)Y

R-sY }%ZñO€·Q

g-N-Ì'4YuZ-Z

Chk wn zhng yàn yÐ wk chán

Bái chì lóu tái shuÐ jiè tin

Qing NÔ Sù E gMu nài lèng

Yuè zhMng shung lÐ tòu chán jun

O

Trng s°¡ng

Vëa nghe nh¡n të xa rong ruÕi vÁ ti¿ng ve ã im b·t

Lâu ài trm th°Ûc, n°Ûc liÁn trÝi

Th§n tuy¿t s°¡ng và TÑ Nga ch³ng nÁ hà l¡nh l½o

Trong s°¡ng, d°Ûi ánh trng ( hai cô) ua ¹p cùng nhau

S¡ vn chinh nh¡n d) vô thiÁn

Bách xích lâu ài thu÷ ti¿p thiên

Thanh nï, TÑ Nga câu n¡i lãnh

NguyÇt trung s°¡ng lý ¥u thuyÁn quyên

dËch th¡ :

P.H.N 2004 75

63. Tam niên biÇt N t^ +R Sn nián biè

B¡ch C° DË }vE\f Bái Ju Yì

' ' N +R ò] N t^

øv g øv ' f g)Y

• ­e R-)Yg f g

+Reg N AS mQ ÞV W

YMu yMu yì biè yÐ sn nián

Xiang wàng xiang si ming yuè tin

Cháng duàn q+ng tin wàng mingyuè

Biè lái sn shì liù huí yuán

X

Ba nm xa cách

M×i l§n të biÇt ba nm ±ng µng,

Mong nhÛ nhau nhïng êm sáng trng

au lòng trÝi xanh ngóng ánh trng

Xa nhau ã ba m°¡i sáu l§n tròn

Tam niên biÇt

Du du nh¥t biÇt d) tam niên,

T°¡ng vÍng t°¡ng t°, minh nguyÇt thiên.

Tr°Ýng o¡n thanh thiên vÍng minh nguyÇt

BiÇt lai tam th­p låc hÓi viên.

DËch th¡:

Xa nhau mÙt chuy¿n ba nm,

Ngóng nhau chung bóng trng r±m nhÛ nhau.

TrÝi xanh, trng sáng, lòng au,

Ba m°¡i sáu Ù tr°Ûc sau trng tròn.

( T£n à dich)

P.H.N 2004 76

64. T£o khßi éew� Zo qÐ

Lí Th°¡ng ¨n NgFU�- LÐ Shang YÐn

Θ2-¹onhf

^_ìrw�ºN

ºƒ±‚|UÈS{

Õkßz/fŒ%f

Fng lù dàn q+ng chén

Lián ki dù qÐ rén

Y+ng hu tí yòu xiào

Bì jÐng shì shuí chkn

Gió s°¡ng nh¹ buÕi sÛm

Vén màn mÙt ng°Ýi d­y

Chim oanh hót l¡i c°Ýi

Ph£i âu xuân cça ai ?

Phong lÙ ¡m thanh th§n

Liêm khai Ùc khßi nhân

Oanh hoa Á hñu ti¿u

t¥t cánh thË thuó xuân

LÝi bàn :

ChÉ có ng°Ýi théc d­y sÛm mÛi °ãc th°ßng théc oanh hót hoa c°Ýi .

Tai nhÛ ¿n bài th¡ T£o gi£i cça nhà th¡ HÓ Chí Minh (Ngåc trung nh­t ký) . Càng thêm thán

phåc té th¡ cça Ng°Ýi th¡ ViÇt Nam

P.H.N 2004 77

65. T£o phát B¡ch ¿ thành

Lí B¡ch Ng }v LÐ Bái

ée ÑS }v ^ ÎW

g ž� }v ^ i_ 'N ô•

CS Ì' _l u- N åe Ø�

$N ¸\ ?s ðX |U

N OO

{� -‚ ò] Ç� N Í' q\

ZÎo fà Bái Dì chéng

Zho cí Bái Dì cài ykn jin

Qin lÐ Jiangling y+ rì huán

LiÎng àn yuan sheng tì bù zhù

Qing zhou yÐ guò wàn chóng shn

SÛm ra i të thành B¡ch ¿

Sáng sÛm të biÇt thành B¡ch ¿ (d°Ûi) làn mây rñc rá

Giang Lng nghìn d·m, mÙt ngày ¿n n¡i

ôi bÝ ti¿ng v°ãn kêu không ngëng

ThuyÁn nh¹ ã v°ãt qua v¡n d·m núi

Triêu të B¡ch ¿ thái vân gian

Thiên lí Giang Lng nh¥t nh­t hoàn

L°áng ng¡n viên thanh Á b¥t trå

Khinh chu d) quá v¡n trùng s¡n

dËch th¡ :

RÝi thành B¡ch ¿ sáng nay,

Giang Lng ngàn d·m mÙt ngày ¿n n¡i.

BÝ sông v°ãn hót không thôi

Núi non muôn ãt nh¹ trôi con thuyÁn

P.H.N 2004 78

LÝi bàn:

Tâm tr¡ng t°¡i vui ph¥n khßi ít khi trong th¡ Lí B¡ch. Chú ý câu 3 ·c t£ tÑc Ùc thuyÁn ch¡y

nhanh , Óng thÝi cing là tâm tr¡ng nhà th¡ nh¹ nhàng ph¡i phÛi bay. Nhà th¡ và con thuyÁn

hoà hãp làm mÙt .

66. Tân giá n°¡ng ª... ÁZ Z Xin jìa niáng

V°¡ng Ki¿n ‹s ú^ Wáng Jiàn

N åeeQ ¨S

N

m Kb\O ¹ dl

*gŒ ÑY ߘ ''

HQ c�\ ÑY \

Sn rì rù chú xià

XÐ shÒu zuò gng tng

Wèi n gk shí xìng

Xin qiÎn xiÎo gk niáng

O

Cô dâu mÛi

Ba ngày xuÑng b¿p làm c¡m

Ría tay, n¥u bát canh

Ch°a rõ kh©u vË m¹

cô dâu tr» th°Ýng n¿m tr°Ûc

Tân giá n°¡ng

Tam nh­t nh­p trù h¡

T©y thç tác canh thang

VË am cô thñc tính

Tiên khiÃn tiÃu cô n°¡ng

P.H.N 2004 79

67. T·c bình h­u tÑng nhân B¯c qui

<� s^ T � ºN S R_

Zéi píng hòu sòng rén Bi gu+

ánh gi·c xong tiÅn ng°Ýi vÁ B¯c

T° Không Thñ øS zz Ùf Si KMng ShÔ

N qN

T WS »S

öe n ìr S Ø�

ÖN aN -u }v ÑS

çe ýV Á‰ R- q\

ÓT g Ç� ‹k 'W

A~-f ¿[ Ee sQ

Ò[ ½y N pˆ Iƒ

úQ úQ 4O a œ˜

Shì luàn tóng nán qù

Shì q+ng dù bái huán

T xing shng bái fà

Jiù guó jiàn qing shn

XiÎo yuè guò cán li

Fán x+ng sù gù gun

Hàn qín yÔ shui cÎo

Chù chù bàn chóu yn

.

P.H.N 2004 80

Ýi lo¡n cùng i vÁ phía Nam

Lúc thanh bình mÙt mình i vÁ ¥t B¯c

Xa quê tóc b¡c mÍc d§y

¥t n°Ûc ci nhìn th¥y núi xanh

Ánh trng sÛm soi trên luù ci nát

Sao dày ·c ngç l¡i trên quan £i x°a

Chim xé l¡nh vÛi ám cÏ råi

N¡i n¡i cùng léa b¡n m·t buÓn

Th¿ lo¡n Óng nam khé

thÝi thanh Ùc b¯c hoán

Tha h°¡ng sinh b¡ch phát

cñu quÑc ki¿n thanh san

HiÃu nguyÇt quá tàn luù

PhÓn tinh túc cÑ quan

Hàn c§m dï suy th£o

Xé xé b¡n s§u nhan

68. T·ng Lí B¡ch

× Phç \g +u Dù FÔ

'�Ng}v

Ëyegøv~˜\ؘì„

*g1\9Nx'a[„*m

ÛuëmÂrLkzz¦^åe

Þ˜lbË�Hb:NŒÄ-

Zèng LÐ Bái

Qik lái xing gù shàng pio péng

Wèi jiù dan sh kuì Gè Hóng

Tòng yÐn kuáng g kMng dù rì

Fi yáng bá hù wèi shuí xióng

O

Thu vÁ cùng ng¯m l¡i ám cÏ bÓng ph¡ ph¥t

Ch°a xong thuÑc an sa, th¹n (vÛi) Cát Ông

UÑng m¡nh hát ngông không v°ãt qua ngày

Ngông nghênh càn dá vì ai (mà tranh) hùng ?

Thu lai t°¡ng cÑ th°ãng phiêu bÓng

VË tñu an sa, quí Cát HÓng

ThÑng ©m cuÓng ca không Ù nh­t

Phi d°¡ng b¡t hÙ vË thuó hùng ?

P.H.N 2004 81

Thu vÁ ng¯m ám cÏ bông,

an sa ch°a luyÇn th¹n cùng Cát ông.

Qua ngày uÑng r°ãu hát ngông,

Nghênh ngang dï tãn, tranh hùng vÛi ai.

(Tr§n TrÍng Kim dËch)

Chú thích:

Cát HÓng: cing gÍi là Cát ông , mÙt ¡o s) luyÇn an thÝi nhà Hán. LuyÇn an là n¥u thuÑc

tr°Ýng sinh b¥t lão, tr°Ýng sinh b¥t tí. Ch°a có ¡o s) nào thành công .

69. T·ng Uông Luân '� jl &O Zèng Wang Lun

Lí B¡ch Ng }v LÐ Bái

Ng }v XN -‚ \ 2k Lˆ

ý_ û•¸\

N Ž Lk ðX

Ch ±‚ mo 4l ñm CS:\

N ÊS jl &O � b Å'

LÐ Bái chéng zhou jing yù xíng

Hù wen àn shàng tà ge sheng

Táo Hua Dán shuÐ shen qian chÐ

Bù jì Wang Lun sòng wÒ qíng

T·ng Uông Luân

Lí B¡ch c°ái thuyÁn s¯p sía i,

b×ng nghe trên bÝ ti¿ng gi­m chân và hát.

T·ng Uông Luân

Lí B¡ch thëa chu t°¡ng dåc hành,

HÑt vn ng¡n th°ãng ¡p ca thanh.

P.H.N 2004 82

N°Ûc §m ào Hoa sâu hàng ngàn th°Ûc,\

ch³ng b±ng tình Uông Luân tiÅn biÇt ta.

ào Hoa àm thu÷ thâm thiên xích,

B¥t c­p Uông Luân tÑng ngã tình.

DËch th¡ :

S¯p i, Lí B¡ch rÝi thuyÁn,

Trên bÝ chân gi­m, nghe liÁn ti¿ng ca.

N°Ûc §m nghìn th°Ûc ào Hoa,

Uông Luân tình bác tiÅn ta sâu nhiÁu.

(T£n à dich)

70. T§m ©n gi£ b¥t ngÙ

Gi£ £o >� ›\ JiÎ DÎo

û[�-€

NG�

~g

Nî•åzP[

Š^Ç'oƒ»S

êS(Wdkq\-N

'Nñm

NåwY

Xún yÐn zh bù yù

SMng xià wèn tóng zÐ

Yn sh+ cái yào qù

ZhÐ zài cÐ shn zhMng

Ykn shn bù zh+ chù

P.H.N 2004 83

D°Ûi gÑc tùng hÏi em bé

Nói : s° c£ i hái thuÑc

ChÉ ß trong núi này

Mây dày ·c ch³ng bi¿t ch× nào

Tùng h¡ v¥n Óng tí

Ngôn : s° thái d°ãc khé

ChÉ t¡i thí s¡n trung

Vân thâm b¥t tri xé

71. T§n Hoài d¡ b¡c æyîmYÊl Qín Huái yè bò

× Måc \ggr Dù Mù

ßp<{Ò[4lg<{™l

YÊlæyîmÑ�R'¶[

FUsY

Nåw¡NýVh'

"-_l¹r1U T­^±‚

Yn lMng hán shuÐ yuè lMng sh

Yè bò Qín Huái jìn jiÔ ji

Shng nÔ bù zh+ wng guó hèn

Gè jing yMu cháng Hòu Tíng Hu

O

P.H.N 2004 84

× thuyÁn sông T§n Hoài

Khói lÓng n°Ûc l¡nh, trng lÓng cát

êm × thuyÁn ß b¿n T§n Hoài g§n quán r°ãu

Con hát ch³ng bi¿t mÑi h­n m¥t n°Ûc

Cách sông còn hát khúc H­u ình hoa

Yên lung hàn thu÷ nguyÇt lung sa

D¡ b¡c T§n Hoài c­n tíu gia

Th°¡ng nï b¥t tri vong quÑc h­n

Cách giang do x°Ûng H­u ình Hoa

Chú thích :

* Dòng sông Hoài ch£y qua ¥t Kim Lng . T§n Thu÷ hoàng i tu§n thú, th¥y mây núi bÑc lên ,

oán r±ng nm trm nm sau có khí v°ãng thiên tí, ông ta cho ½o núi Chung S¡n ngn bÝ

sông Hoài ( ngå ý triÇt m§m mÑng bá v°¡ng ß xé này ) nên o¡n này gÍi là sông T§n Hoài .

* H­u ình hoa: khúc hát cça Tr§n H­u chç, ca ngãi c£nh ¹p, ng°Ýi ¹p và thi nhân trong c£nh

sÑng thanh bình . Tr§n h­u chç (583-587) triÁu H­u Tr§n thÝi Nam B¯c triÁu (420-587) là ông vua

nÕi ti¿ng phong l°u, h­u cung có hàng ngàn mù nhân, nhiÁu l§u gác cung iÇn hÓ n°Ûc, v°Ýn

hoa n¡i th°Ýng xuyên y¿n tiÇc và ca múa ngâm th¡ x°Ûng ho¡. Nhïng bài th¡ khúc hát °ãc in

thành ba t­p, trong ó mÙt t­p mang tña Á H­u ình hoa ( Hoa ß phía sau cung) . M£i mê n

ch¡i,vua Tr§n ch³ng lo viÇc n°Ûc . Quân khßi ngh)a cça D°¡ng Kiên (Tuó vn ¿) chi¿m kinh ô,

vua Tr§n và hai nàng mù nhân sçng ái nh¥t nh£y xuÑng gi¿ng sâu ©n trÑn nh°ng hai nàng bË moi

lên, bË gi¿t ch¿t. Vua Tr§n h­u chç th°¡ng ti¿c buÓn r§u mà ch¿t.

Nhà th¡ NguyÅn Gia ThiÁu trong Cung oán ngâm khúc cing nh¯c ¿n t­p H­u ình hoa:

V°Ýn Tây uyÃn khúc trùng thanh d¡

Gác Lâm Xuân iÇu ngã ình Hoa

Thëa ân mÙt gi¥c canh tà

TÝ mÝ nét ngÍc, l­p loè v» son

* Con hát = th°¡ng nï : ti¿ng này nói vÁ gái mua vui ( không ph£i nï th°¡ng nhân )

Trong b£n °Ýng thi tam bách thç (Ngô Vn Phú), bài th¡ mang tên là B¡c T§n Hoài ( × b¿n

T§n Hoài) .

72. Th¡ch Hào l¡i

× Phç

P.H.N 2004 85

Th¡ch Hào l¡i

MÙ §u Th¡ch Hào thôn

Hïu l¡i d¡ tróc nhân

Lão ông du t°Ýng t©u

Lão phå xu¥t môn khan

L¡i hô nh¥t hà nÙ

Phå Á nh¥t hà khÕ !

Thính phå tiÁn trí të :

Tam nam NghiÇp thành thú

Nh¥t nam phå th° chí

NhË nam tân chi¿n tí

TÓn gi£ th£ thâu sinh

Tí gi£ tr°Ýng d) h) !

Th¥t trung cánh vô nhân

Duy hïu nhi h¡ tôn.

hïu tôn m«u vË khé,

xu¥t nh­p vô hoàn qu§n.

Lão ©u lñc ã suy,

thÉnh tòng l¡i d¡ quy,

C¥p éng Hà D°¡ng dËch,

Do ¯c bË th§n xuy .

D¡ cíu ngï thanh tuyÇt,

Nh° vn kh¥p u y¿t.

Thiên minh ng tiÁn Ó,

Ùc dï lão ông biÇt.

Viên l¡i ß Th¡ch Hào

ChiÁu tÑi ch¡y vào thôn Th¡ch Hào

Có viên l¡i b¯t ng°Ýi ban êm

Ông lão vÍt t°Ýng t©u thoát

Bà già ra cía nhìn

Viên l¡i hò hét sao dï d±n th¿ !

Bà lão kêu van nghe sao khÕ nào th¿ !

L¯ng nghe bà lão ti¿n lên th°a :

Ba con trai i lính thú ß NghiÇp Thành

MÙt con trai vëa gíi th° cho bi¿t

Hai con trai vëa ch¿t tr­n

éa còn sÑng qua ngày .

éa ch¿t th¿ là h¿t !

Trong nhà qu£ không còn ng°Ýi,

chÉ còn éa cháu ang bú m¹

vì có cháu nên m¹ cháu ch°a i,

ra vào không có manh qu§n lành

Bà lão này tuy séc ã y¿u

Cing xin theo ông vÁ ngay êm nay

éng phó g¥p viÇc phåc dËch ß Hà D°¡ng

cing còn n¥u °ãc bïa c¡m sáng tÑi .

êm khuya ti¿ng nói im b·t

v«n còn nh° nghe th¥y ti¿ng khóc ngh¹n ngào

Sáng mai (khách) lên °Ýng

chÉ të biÇt có mÙt mình ông lão !

Chú thích :

§u : ch¡y ho£ng lo¡n tìm ch× trú thân . Nhà th¡ ch¡y trÑn b¯t lính, b¯t phu

Thú : lính thú

B¯t ng°Ýi : b¯t dân i dân công, phåc vå chi¿n tranh .

BË th§n xuy : chu©n bË viÇc sÛm tÑi, ngh)a là chu©n bË 2 bïa n cho lính, dân công

Khách : nhà th¡, ©n n¥p ß nhà ông bà lão .

Câu cuÑi : chÉ có ông lão téc là không kà nàng dâu µm con n¥p ß trong buÓng .

L°u ý phân tích :

NghÇ thu­t tr§n thu­t và miêu t£ ·c s¯c cça nhà th¡ .

- tr§n thu­t cô úc tÑi a

- dñng c£nh t°¡ng ph£n

Nhà tÏ thái Ù ph£n kháng cay ¯ng d°Ûi v» khách quan l¡nh lùng .

73. Thanh minh n f Q+ng míng

P.H.N 2004 86

× Måc \ggr Dù Mù

n föe‚‚è-·~·~

ï�

NLˆºN2k­eB›

-Pî•R'¶[UOY g

gråze� cOg±‚Qg

Q+ng míng shí jie yÔ fn fn

Lù shàng xíng rén yù duàn hún

Jiè wèn jiÔ ji hé chù yÒu

Mù tóng yo zhÐ Xìng Hu ckn

V

Ti¿t thanh minh

Ti¿t thanh minh trÝi m°a l¥t ph¥t

Khách i trên °Ýng t°ßng nh° ét ruÙt

HÏi thm quán r°ãu Ï n¡i nào

Tr» chn trâu trÏ thôn H¡nh hoa phía xa xa

Thanh minh

Thanh minh thÝi ti¿t vi phân phân

LÙ th°ãng hành nhân dåc o¡n hÓn

Tá v¥n tíu gia hà xé hïu

Måc Óng dao chÉ H¡nh Hoa thôn

Íc thêm Sñ sáng t¡o cça nhà th¡ ViÇt Nam :

Thanh minh n f ( Ngåc trung nh­t ký ñr-Nåe°‹ Yù zhMng rì jì)

HÓ Chí Minh á€×_ f

n föe‚‚è-·~·~

<{Ì'ÚVºN2k­eB›

-Pî•ê�1uUOY g

kSuQe� cžRlQè•

Thanh minh thÝi ti¿t vi phân phân

Lung lý tù nhân dåc o¡n hÓn

Tá v¥n tñ do hà xé hïu

VÇ binh dao chÉ biÇn công môn

Q+ng míng shí jie yÔ fn fn

Lóng lÐqiú rén yù duàn hún

Jiè wèn zì yóu hé chù yÒu ?

Wèi b+ng yo zhÐ bàn gMng mén

Ti¿t thanh minh m°a l¥t ph¥t

Trong ngåc, tù nhân ngh) au m¥t hÓn

LiÁn hÏ : tñ do ß n¡i âu ?

Lính gác chÉ ra vn phòng (tr¡i giam)

LÝi bàn : HÓ Chí Minh am hiÃu và yêu °Ýng Thi tÛi ng§n nào khi¿n Ng°Ýi có thà nhái th¡ ×

Måc th§n tình ¿n v­y ! Ng°Ýi làm th¡ ung dung và uy phong vÝi vãi. Trong th¡ HÓ Chí Minh,

anh hùng và thi s) quyÇn vÛi nhau là mÙt . X°a Tào Tháo ng­m ngùi nói Ta thà làm anh hùng Ã

P.H.N 2004 87

cho thi nhân ca ngãi ché quy¿t không chËu làm thi nhân ca ngãi anh hùng ! . RÝi bÏ th¡, Tào

Tháo ti¿c r» l¯m thay. HÓ Chí Minh dung dË, tñ nhiên làm th¡ và làm b­c anh hùng, ch³ng ph£i

bn khon. lña chÍn .

74. Thái liên khúc Ç'²ƒòf Cài lián qù

Lí B¡ch Ng}v LÐ Bái

å‚6€ªn�PÇ'²ƒsY

{"-wƒ±‚qQºNí‹

åegq°eň4l•^ f

Θؘ™™‚ˆ zz-N>N

¸\

NŒ¶[8n¶QÎ�

N N"N "N f‚Whg

+}�š6VeQ=„±‚»S

Á‰dk-ŽpŽzz­e €

Ruò y q+ bàng cài lián nÔ

Xiào gè hé hu gòng rén yÔ

Rì zhào xin zhung shuÐ dì míng

Fng pio xing mèi kMng zhMng jÔ

Àn shàng shuí ji yóu y lng

Sn sn wÔ wÔ yìng chuí yng

ZÐ líu s+ rù luò hu qù

Jiàn cÐ chí chú kMng duàn cháng

v

Khúc hát hái sen

Bên suÑi Nh°ãc Gia có cô gái hái sen

Ti¿ng c°Ýi khu¥t sau hoa sen hoà ti¿ng ng°Ýi nói

N¯ng chi¿u qu§n áo mÛi in bóng xuÑng n°Ûc sáng lên

H°¡ng theo gió bay lên trong không gian

Trên bÝ nhïng chàng trai nhà nào i ch¡i

Nm ba chàng d°Ûi ánh n¯ng cây d°¡ng

Ngña tía hí, b°Ûc vào hoa rång

Nhìn ó mà ch§n chë, trÑng tr£i, buÓn ti¿c

Thái liên khúc

Nh°ãc Gia khê b¡ng thái liên nï

Ti¿u cách hà hoa cÙng nhân ngï

Nh¥t chi¿u tân trang thu÷ Ã minh

Phong phiêu h°¡ng duÇ không trung cí

Ng¡n th°ãng thuó gia du dã lang

Tam tam ngi ngi ánh thuó d°¡ng

Tí l°u tê (t°)nh­p l¡c hoa khé

Ki¿n thí trì trù không o¡n tr°Ýng

Có cô con gái nhà ai

Hái sen ch¡i ß bên ngòi Nh°ãc Gia.

M·t hoa c°òi cách oá hoa

Cùng ai nói nói m·n mà thêm xinh.

Áo qu§n m·c mÛi tr¯ng tinh

N¯ng soi áy n°Ûc rung rinh bóng lÓng.

Th¡m tho v¡t áo gió tung

Bay lên ph¥p phÛi trong không ngÍt ngào.

Nm ba chàng tr» nhà nào

Ngña hÓng r·ng liÅu bÝ cao bóng ng°Ýi.

Ngña kêu l§n b°Ûc hoa r¡i

oái trông ai ó ng­m ngùi ti¿c th°¡ng

( T£n à dËch)

Ghi chú : Trong Th¡ °Ýng T£n à dËch ( NXB Vn hÍc in nm 2003 trang 60.)

P.H.N 2004 88

do ông NguyÅn Qu£ng Tuân biên so¡n ã chép sai câu 3, chï trang (ň) ngh)a là qu§n áo thành

chang (%O) ngh)a là hÓn ma .

LÝi bàn :

Hi¿m có nhà th¡ Ýi °Ýng l°u ý ¿n nhïng v» ¹p thôn dã, t°¡i t¯n , gi£n dË nh° Lí B¡ch . Có

thà nói Lí B¡ch là nhà th¡ cça mÍi ng°Ýi, cho mÍi ng°Ýi, të anh hùng , thi nhân ¿n th£o dân,

thuyÁn thã .

75. Thiên m¡t hoài Lí B¡ch )Y +g ' Ng }v

Tian mò huái LÐ Bái

× Phç \g +u Dù FÔ

ÉQ Θ w� )Y +g

T P[ a ‚Y UO

?ž Á- àQ öe 0R

_l Vn Ëy 4l Y

‡e àz Ža }T ¾�

Q› E› œU ºN Ç�

"^ qQ ¤Q B› í‹

•b ׋ '� hl W

Liáng feng qÐ tian mò

Jun zÐ yì ru hé

Hóng yÎn jÐ shí dào

Jiang hú qiu shuÐ duo

Wen zhang zng mìng dà

Ch+ mèi xÐ rén guò

Yìng gòng yuan hún yÔ

Tóu sh+ zèng Mì Luo

x

CuÑi trÝi nhÛ Lí B¡ch

CuÑi trÝi gió l¡nh bÑc lên rÓi,

Ý ng°Ýi quân tí lúc này ra sao ?

Chim hÓng, chim nh¡n bao giÝ ¿n ?

Sông hÓ n°Ûc thu tràn §y.

Vn ch°¡ng ghét ng°Ýi g·p v­n,

Ma qu÷ thích (trêu) ng°Ýi i qua .

à nói chuyÇn vÛi hÓn ng°Ýi thác oan,

(LB¡ch) ã ném th¡ t·ng sông MËch La !

Thiên m¡t hoài Lí B¡ch

L°¡ng phong khßi thiên m¡t,

Quân tí ý nh° hà ?

HÓng nh¡n k÷ thÝi áo,

Giang hÓ thu thu÷ a.

Vn ch°¡ng tng mÇnh ¡t,

Si mË hÉ nhân qua.

èng cÙng oan hÓn ngï,

§u thi t·ng MËch La.

DËch th¡ :

Bên trÝi nÕi gió l¡nh,

Quân tí ngh) sao ây ?

HÓng nh¡n bao giÝ ¿n ?

Sông biÃn n°Ûc thu §y.

Vn ch°¡ng ghen g·p v­n,

Ma qu÷ thích trêu ng°Ýi.

P.H.N 2004 89

Cùng oan hÓn nói chuyÇn,

Sông MËch chuyÃn th¡ này.

(Hoàng T¡o dich)

Chú thích : Ã hiÃu ba câu th¡ cuÑi bài, c§n ngh) ¿n phong tåc lÅ hÙi ua thuyÁn vùng sông MËch La ngày

5.5 âm lËch . Ngày ó vëa là T¿t oan ngÍ vëa t°ßng niÇm nhà th¡ Khu¥t Nguyên tr§m mình trên sông này

thÝi Chi¿n quÑc khi ông nghe tin kinh ô n°Ûc Sß r¡i vào ta quân T§n. Ng°Ýi ua thuyÁn vëa chèo vëa

ném c¡m xuÑng sông cho cá n, mong chúng khÏi rÉa xác nhà th¡. Trong bài th¡, × Phç ngh) có l½ Lí

B¡ch cing ném th¡ xuÑng sông MËch La bßi Lý B¡ch tëng làm th¡ ca ngãi th°¡ng ti¿c Khu¥t Nguyên .

B£n Th¡ °Ýng 2 t­p ( Nxb Vn hÍc 1987- nhóm so¡n gi£) in sai nh° sau : si mË ( ma quÉ núi

rëng) in sai thành ly vË , §u thi in sai thành §u th° , éng cÙng thành °ng cÙng (P.H.N)

76 . Thu héng ËytQ

× Phç \g +u Dù FÔ

Ëy tQ

‰s 2- ËQ $O «g h -g

ë] q\ ë] 9Y l '„ îh

_l ô• âl jm |Q )Y Œm

^X

N Θ 'N ¥c 0W kƒ

N ʃ $N _ ÖN åe êl

d[ -‚ N û| ÑY íV Ã_

Ò[ �O Y Y ] R :\

}v ^ ÎW Øš %' U^ 'x

Qiu xìng

Yù lù dio shang fng shù lín

Wu shan Wu jià qì xio sen

Jiang jian bó làng jian tin yÒng

Sài shàng feng yun jiè dì yin

Cóng jù liÎng kai t ri lèi

Gu zhou yi xì gù yuan xin

Hán yi chù chù cui do chì

Bái Dì chéng go ji mù zhen

.

C£m héng mùa thu

S°¡ng nh° ngÍc làm tàn cây lá rëng phong

Núi Vu s¡n, k½m Vu giáp khí trÝi âm u l¡nh ng¯t

Sóng trên sông m¡nh trùm c£ trÝi

Trên cía £i, gió mây ti¿p liÁn vÛi m·t ¥t âm u

Hai l§n ám cúc nß làm r¡i n°Ûc m¯t khác nïa

Con thuyÁn l» loi buÙc mãi vÛi trái tim v°Ýn ci

Áo l¡nh giåc giã dao th°Ûc (thã may) n¡i n¡i

Thành B¡ch ¿ trên cao vÁ chiÁu (nghe) g¥p gáp

ti¿ng chày gi·t v£i .

Thu héng

NgÍc lÙ iêu th°¡ng phong thå lâm

Vu S¡n, Vu Giáp khí tiêu sâm

Giang gian ba lãng kiêm thiên ding

Tái th°ãng phong vân ti¿p Ëa âm

Tùng cúc l°áng khai tha nh­t lÇ

Cô chu nh¥t hÇ cÑ viên tâm

Hàn y xé xé thôi ao xích

B¡ch ¿ thành cao c¥p mÙ châm

Lác ác rëng phong h¡t móc sa

Ngàn non hiu h¯t khí thu hoà.

L°ng trÝi sóng rãn lòng sông th³m

M·t ¥t mây ùn cía £i xa.

P.H.N 2004 90

Khóm cúc tuôn thêm dòng lÇ ci

Con thuyÁn buÙc ch·t mÑi tình nhà.

L¡nh lùng giåc k» tay dao th°Ûc

Thành B¡ch chày vang bóng ác tà

( NguyÅn Công Tré dËch)

Chú thích : Trong °Ýng Thi tam bách thç, ông Ngô vn Phú chép câu 3 là kiêm thiên Ëa có l½

không chính xác. N¿u câu 3 là thiên Ëa thì trùng l·p Ëa câu 4, m·t khác danh të Ëa không

thà Ñi vÛi tính të âm . Ph£i là kiêm thiên ding ( b£n cça Tr§n TrÍng Kim) mÛi t£ °ãc cái

ch¥t hung hng cça sóng . Câu 3 Ñi vÛi câu 4, téc là kiêm thiên ding Ñi l­p vÛi ti¿p Ëa âm

ó mÛi thñc là × Phç v­y ! So¡n gi£ Ngô Vn Phú dËch câu 5 là : Hai l§n tùng cúc nß tëng r¡i

n°Ûc m¯t. Ng°Ýi Íc dÅ hiÃu l§m là hoa tùng và hoa cúc. Thñc ra tùng là ám, båi ché không

ph£i cây tùng .

Ông Phú còn dËch phong thå lâm là rëng bàng . Không thà ép cây phong TQ thành cây

bàng ViÇt Nam °ãc vì hai cây r¥t khác nhau, chÉ giÑng màu lá Ï lúc mùa thu .

.

77. Thu phÑ ca ËyfmLk Qik PÔ g

Lí B¡ch Ng }v LÐ Bái

‰pkpgq)Y0W

¢~-fqN+}ßp

g�� fgY

Lkòf¨RÒ[Ý]

Lu huÒ zhào tin dì

Hóng x+ng luàn zÐ yn

NÎn lng míng yuè yè

G qù dòng hán chun

O

Bài ca Thu phÑ

Lía lò chi¿u sáng c£ trÝi ¥t

nhïng Ñm lía hÓng nh£y lung tung

trong làn khói tím

Má anh íng Ï sáng lên d°Ûi trng

Bài hát khua Ùng c£ dòng sông l¡nh l½o

Thu phÑ ca

Lô ho£ chi¿u thiên Ëa

HÓng tinh lo¡n tí yên

Noãn lang minh nguyÇt d¡

Ca khúc Ùng hàn xuyên

Lía lò chi¿u sáng c£ ¥t trÝi,

Khói tím rÙn tia hÓng l¥p lánh.

Má chàng rñc Ï loá êm trng

Khúc ca khua Ùng dòng sông l¡nh.

Lí B¡ch có hai bài cùng tên Thu phÑ ca

P.H.N 2004 91

Nhà th¡ say s°a ng¯m nhìn ng°Ýi thã rèn, yêu m¿n và nh­n th¥y nhïng v» ¹p cça ng°Ýi thã

rèn v¥t v£.

78. Thu té Ëy'

Lí B¡ch Ng }v LÐ Bái

Ëy'

ËyΘn

Ëyg f

=„öSZ€Ø�ce

Ò[&žh

YÊ'

øv'øvÁ‰åwUOåe

dköedkY¾-:NÅ'

Qik s+

Qik fng q+ng

Qik yuè míng

Luò yè jù huán sàn

Hán y q+ fú j+ng

Xing s+ xing jiàn zh+ hé rì

CÐ shí cÐ yè nán wi qíng

V

Gió thu trong mát

Trng thu sáng t°¡i

Lá rång tå rÓi tán

Qu¡ th¥y l¡nh kinh sã ­u l¡i

NhÛ nhau, bi¿t ngày nào g·p l¡i

(Nh°) lúc này êm nay biêt bao là tình

Thu phong thanh

Thu nguyÇt minh

L¡c diÇp tå hoàn tán

Hàn nha thê phåc kinh

T°¡ng t° t°¡ng ki¿n tri hà nh­t

Thí thÝi thí d¡ nan vi tình

Té th¡ mùa thu

Gió thu thanh

Trng thu minh

P.H.N 2004 92

Lá rång tå l¡i tán

Qu¡ ­u l¡nh gi­t mình

NhÛ nhau bi¿t ¿n ngày nào g·p

GiÝ này êm ¥y xi¿t bao tình

(Tr§n TrÍng Kim dËch th¡)

LÝi bàn : Bài th¡ theo lÑi cÕ phong, gÍi là tam ngi th¥t ngôn . Lí B¡ch vi¿t ra tñ nhiên nh° lÝi

nói . ó là mÙt nét phóng khoáng cça thi tiên . Câu 3 vi¿t gi£n ¡n, cô úc nên khó hiÃu : con

qu¡ Ënh bay nh°ng l¡nh quá khi¿n nó sã mà ­u l¡i cành cây, không dám bay nïa . C£m giác vÁ

cái l¡nh giá ph°¡ng B¯c nh° Lí B¡ch th­t tinh t°Ýng ¿n v­y .

79. Tì bà hành 5t6tLˆ Pi pa xíng

B¡ch C° DË }vE\f Bái Ju Yì

Tm3- _l 4Y Y � ¢[

«g öS {ƒ ±‚ Ëy _t_t

;N ºN

N lš ¢[ (W 9‚

>N R' 2kn™àe¡{&_

‰'

Nb"kè' \+R

+R öe+ƒ+ƒ _lxmg

ý_û•4l

N 5t6tðX

;NºNØ_ R_¢[

NÑS

Xun Yang jiang tóu yè sòng kè

Fng yè dì hu qik sè sè

ZhÔ rén xià mÎ kè zài chuán

JÔ jiÔ yù yÐn wk guÎn xuán

Zuì bù chéng hun, cÎn xing biè

Biè shí mng mng jing jìn yuè

Hù wn shuÐ shàng pipa xíng

ZhÔ rén wng gu+ kè bù fà

Xún shng àn wèn tán zh shu+ ?

Pipa shng tíng yù yÔ chí

Yí chuán xiang jìn yao xiang jiàn

Tin jiÔ huí dng chóng ki yàn .

Qin hu wàn huàn shÐ chù li

YMu bào pi pa bàn zh miàn

ZhuÎn zhù bò xián sn liÎng sheng

û[ðX-fî•9_€Œ -ÿ

5t6tðX\P2kí‹ß�

ûy9‚øvÑ�€�øvÁ‰

ûmR'ÞVopÍ'_'[

P.H.N 2004 93

Wèi chéng qù diào xin yÒu qíng

Xián xián yÎn yì, sheng sheng sì

Sì sù píng shng bù dè zhì

D+ mi xìn shÒu xù xù tán .

Shuo jìn x+n zhong wk xiàn shì

Q+ng lóng màn ran mò fù tio

Chk wi Ní Cháng hòu Liù Yao

Dà xuán cáo cáo rk jì yÔ

XiÎo xián jiè jiè rk s+ yÔ

Cáo cáo qiè qiè cuò zá tán

Dà zhu xiÎo zhu luò yù bán

Jian guan ying yÔ hua dí huá

YMu yn quán lik shuÐ xià tn

ShuÐ quán lng sè xuán níng jùe

Níng jùe bù tMng sheng qiàn xi

Biè yÒu you qíng àn hèn shng

CÐ shí wk sheng shèng yÒu sheng

Yin píng zh pò shuÐ jing bèng

Ti qì tù chù do qing míng

Qù zhMng chMu bò dng x+n huá

Sì xián y+ shng ru liè bò

Dong chuán x+ fÎng jiÎo wu yán

Wei jiàn jiang xin qik yuè bái

Chén yín fàng bò ch xián zhMng

Zhng dùn y+ sháng qÐ liÎn rMng

Zì yán : bn shì jing chéng nÔ

Jia zài Xiá M léng xià zhù

Shì san xuè dè tán pipa

M+ng shÔ jiào fáng dì y+ bÔ

Qù bà céng jiao Shàn Cái fù

Zhung chéng mi bèi Qik Niang dù

WÔ Ling nian shàozheng chán tóu

Y+ qù hóng xio bù zh+ shù

CS|T N$UËYúQeg

¹r¥b5t6tJSn�b-

l�t�èb&_ N$NðX

*gbòfŒàe gÅ'

&_&_©c'bðXðX'

<OÉ‹s^-u

N-_×_

NO wáOKbí~í~9_

ô‹=\Ã_-NàeP-‹N

{�âbbaÃq¹b

Yc

R:N-óˆ TmQHN

'Y&_VV‚Y%'è-

\&_ R R‚YÁyí‹

VV R R•Bg9_

'Yàs\às=„‰sØv

ô•sQºƒí‹±‚•^Ñn

}^½TÉlAm4l

Nén

4lÉl·Q©m&_ÝQÝ~

ÝQÝ~

N�ðXXGk

+R g}^Å'-fh'-u

dköeàeðXÜ€ gðX

ö"ötMN4x4lFmø�

Á"'š�zúQRªg#ž

òfÈ~½bèbS_Ã_;u

ÛV&_NðX‚Yˆ^

N9‚‰ª€RàeŠ

ß'Á‰_lÃ_Ëyg}v

‰l-T>eèbÒc&_-N

P.H.N 2004 94

Dián tóu y+n bí jì ji suì

Xuè sè luM qkn fn jiÔ wk

Jin nian hun xiào fù m+ng nin .

Qik yuè chkn feng dng xián dù

Dì zÒu tóng jkn , ai jiè sÐ

Mù qù zho lai yÎn sè gù

Mn qián lèng luò chè mÎ xi

LÎo dà jià zùo shng rén fù

Qiang ren zhòng lì qing biè li

Qián yuè Fú Liang mÎi chá qù !

Qù lái jiang kÒu shÒu kMng chuán

RÎo chuán yuè m+ng, jiang shuÐ hán

Yè lái hù mèng shào nin shì

Mèng tí zhung lèi hóng lán gan

WÒ wn pipa yÐ tàn x+

YÒu wn cÐ yÔ chMng jì jì

Tóng shì tin yá lun luò rén

Xiang féng hé bì céng xing shì

WÒ cóng qù nin cí dì j+ng

Zhè ju wò bìng Xún Yng chéng

Xún Yng dì xì wk yin yuè

ZhMng suì bù wn s+ zhù shng

Zhù jìn Pén Jing dì d+ sh+

Huáng lk kÔ zhù rÎo zhái shng

Qí jian dàn mù wn hé wù

DÔ jun dí xuè yun i ming .

Chkn jiang hu zho qik ming yè

WÎng wÎng qÔ jiÔ huán dù q+ng

QÐ wk shan ge yÔ ckn dí

Lu yÎ zhMu zhà nn wi t+ng

Jin yè wn jun pipa yÔ

Ru t+ng xin yuè ér zàn ming

Mò cí gèng zuò tán yi qù

te˜cˆóˆw�[e¹[

ê�Š,g/f¬NÎWsY

¶[(W~†‚†u-

NOO

AS Nf[-_5t6t9_

T^\YeJW,{Nè�

òfbþfYe„UMb

†YbÏk«ˆËyZ'Y

"Nu-t^\‰N 4Y

Nòf¢~á~

Nåwpe

CO4Yö"æ{ûQ‚‚Žx

@ˆr‚WÙˆûR'al

ÊNt^"k{

Y ft^

Ëyg%fΘI{ò•¦^

-_p�ÎNTÀTÊY{k

®f»Sgegœ˜r‚Ee

è•MR·Q=„f�lšz

€'YÁZ\OFUºN‡Y

FUºNÍ')R{�+R»y

MRgnm�hpN6ƒ»S

»Seg_lãSˆ[zz9‚

pb9‚ fg_l4lÒ[

Yegý_¦h\t^‹N

¦h|U†Yêl¢~hFg

bû•5t6tò]ùSo'

ÈSû•dkí‹Í''U'U

T/f)Y¯m¦l=„ºN

øv"�UOÅ_þføvÆ‹

P.H.N 2004 95

Wèi jun fn zuò Pipa xing

GÎn wÒ cÐ yan liang jiÔ lì

Què zuò cù xián xián zhuÎn jí

Q+ q+ bù sì xiàng qián shng

MÎn zuò chóng wn jie yÎn qì

Zuò zhMng qì xià shuí zuì duM ?

Jiang Zhu S+ MÎ qing shn sh+ !

R

bÎN»St^ž�^¬N

*ŒE\gSÅuTm3-ÎW

Tm3-0WûPàeó-PN

È~�\

Nû•NùzðX

OO�Sn_l0WNOn

Äž¦‚æ‚ùzÕ~...[-u

vQô•æe®fû•UOir

\gCž|U@ˆ?sÀT#ž

%f_l±‚gËygY

€_€_ÖSR'Ø�ìr>P

‚\àeq\Lk NQg{

UTÑTAUóT¾-:N,T

ÊNYû•T5t6tí‹

‚Y,TÙNPN3€‚f f

«ƒž�ôfPW9_Nòf

:NTû\O5t6tLˆ

-abdkŠo‚ENËz

tSPWÃO&_&_l�%'

ÄQÄQ

N<OTMRðX

ánPWÍ'û•†v©cãl

PW-Nãl

NŒgY

_l2møSlšR-kˆn ÿ

R

- Gian quan : ti¿ng chim kêu ríu rít

- ThiÇn tài : th§y d¡y âm nh¡c

- Thu N°¡ng : ng°Ýi àn bà ¹p luÑng tuÕi .

- Ngi Lng ß g§n kinh thành

- TriÁn §u : khn Ï , ban th°ßng cho ca công ca vi

- iÁn §u ngân tì : Ó trang séc cài tóc àn bà , iÁn là thé hoa làm b±ng ngÍc châu và lông chim

thuý , tì ( bÁ) là cái l°ãc à gá tóc. Khi say ch¡i àn, §u l¯c quá m¡nh khi¿n cho nhïng hoa và l°ãc

¥y r¡i vá

- Phù L°¡ng là mÙt huyÇn có trà ngon, thuÙc tÉnh Chi¿t Giang

- Lan can : bao l¡n / vành m¯t

Bài Tña cça tác gi£ ghi rõ làm nm Nguyên Hoà thé 11 (816) triÁu vua °Ýng Hi¿n Tôn

P.H.N 2004 96

* DËch th¡ : Phan Huy Thñc ( tr°Ûc ghi l§m là Phan Huy Ích con trai ông ) hÍ Phan xé Sài S¡n ,

QuÑc Oai , Hà Tây, thÝi nhà NguyÅn

* HiÇu ính b£n Hán ViÇt, phiên âm B¯c Kinh : Phùng Hoài NgÍc

Phiên âm Hán ViÇt

T§m D°¡ng giang §u d¡ tÑng khách,

Phong diÇp dËch hoa thu s¯t s¯t.

Chç nhân há mã khách t¡i thuyÁn,

Cí tíu dåc ©m vô qu£n h°yÁn.

Tuý b¥t thành hoan, th£m t°¡ng biÇt

BiÇt thÝi mang mang giang t§m nguyÇt,

HÑt vn thu÷ th°ãng tì bà thanh,

Chç nhân vong quy, khách b¥t phát.

T§m thanh ám v¥n àn gi£ thuó ?

Tó bà thanh ình dåc ngï trì.

Di thuyÁn t°¡ng c­n yêu t°¡ng ki¿n,

Thiêm tíu hÓi ng trùng khai y¿n.

Thiên hô v¡n hoán thu÷ xu¥t lai,

Do bão tó bà bán già diÇn.

ChuyÃn tråc bát huyÁn tam l°áng thanh,

VË thành khúc iÇu tiên hïu tình.

HuyÁn huyÁn yÃm éc thanh thanh té,

Tñ tÑ bình sinh b¥t ¯c chí.

ê mi tín thç tåc tåc àn,

Thuy¿t t­n tâm trung vô h¡n sñ.

Khinh lung m¡n nhiên m¡t phåc khiêu,

S¡ vi Nghê th°Ýng , h­u Låc yêu .

¡i huyÁn tao tao nh° c¥p vi,

TiÃu huyÁn thi¿t thi¿t nh° t° ngï.

Tao tao thi¿t thi¿t thác t¡p àn,

¡i châu tiÃu châu l¡c ngÍc bàn.

Gian hoan oanh ngï hoa à ho¡t,

U y¿t truyÁn l°u thu÷ há than.

Thu÷ tuyÁn lãnh sáp huyÁn ng°ng tuyÇt,

Ng°ng tuyÇt b¥t thông thanh t¡m y¿t.

BiÇt hïu u tình ám h­n sinh.

Thí thÝi vô thanh th¯ng hïu thanh.

Ngân bình s¡ phá thu÷ t°¡ng binh,

Thi¿t kË Ùt xu¥t ao th°¡ng minh.

Khúc cung thu bát °¡ng tâm ho¡ch,

Té huyÁn nh¥t thanh nh° liÇt b¡ch

ông thuyÁn tây ph£ng tiÅu vô ngôn

Duy ki¿n giang tâm thu nguyÇt b¡ch

Tr§m ngâm phóng bát sáp huyÁn trung,

ChÉnh Ñn y th°Ýng khßi liÅm dung.

Tñ ngôn : B£n thË kinh thành nï,

Gia t¡i Hà Mô lng h¡ trú.

Th­p tam hÍc ¯c tó bà thành,

Danh thuÙc giáo ph°Ýng Ç nh¥t bÙ.

Khúc bãi t±ng giao ThiÇn Tài phåc,

DËch th¡:

B¿n T§m D°¡ng canh khuya °a khách,

Qu¡ng h¡i thu, lau lách ìu hiu.

Ng°Ýi xuÑng ngña khách dëng chèo

Chén quónh mong c¡n, nhÛ chiÁu trúc ti.

Say nhïng luÑng ng¡i khi chia r½,

N°Ûc mênh mông °ãm v» g°¡ng trong

àn ai nghe v³ng bên sông,

Chç khuây khÏa l¡i khách dùng d±ng xuôi.

Tìm ti¿ng s½ hÏi ai àn tá?

Dëng dây t¡ n¥n ná làm thinh.

DÝi thuyÁn ghé l¡i thm tình,

Chong èn, thêm r°ãu, còn dành tiÇc vui.

MÝi mÍc mãi, th¥y ng°Ýi bá ngá,

Tay ôm àn che nía m·t hoa.

V·n àn m¥y ti¿ng d¡o qua,

D«u ch°a nên khúc, tình à thÏang hay.

Nghe não nuÙt m¥y dây buÓn bñc,

D°Ýng than niÁm t¥m téc b¥y lâu;

Mày chau tay g£y khúc s§u,

Dãi bày h¿t n×i tr°Ûc sau muôn vàn.

Ngón buông b¯t khoan khoan dìu d·t,

Tr°Ûc Nghê th°Ýng sau tho¯t Låc yêu:

Dây to nh°Ýng Õ m°a rào,

NÉ non dây nhÏ khác nào chuyÇn rËêng.

Ti¿ng cao th¥p lña chen l§n g£y,

Mâm ngÍc âu b×ng n£y h¡t châu

Trong hoa oanh ríu rít nhau,

N°Ûc tuôn róc rách, ch£y mau xuÑng ghÁnh.

N°Ûc suÑi l¡nh, dây mành ngëng dét,

Ngëng dét nên phút b·t ti¿ng t¡

Ôm s§u, mang h­n ng©n ng¡,

Ti¿ng t¡ l·ng ng¯t, bây giÝ càng hay.

Bình b¡c vá tuôn §y dòng n°Ûc,

Ngña s¯t giong, xô xát ti¿ng ao

Cung àn trÍn khúc thanh tao,

Ti¿ng buông xé låa, lña vào bÑn dây.

ThuyÁn m¥y lá ông tây l·ng ng¯t,

MÙt v§ng trng trong v¯t lòng sông;

Ng­m ngùi àn bát x¿p xong,

Áo xiêm khép nép h§u mong giãi lÝi.

R±ng: X°a vÑn là ng°Ýi k» chã.

CÓn Hà Mô trú ß lân la;

HÍc àn të thuß m°Ýi ba,

Giáo ph°Ýng Ç nh¥t chÉ à chép tên

Gã ThiÇn Tài sã phen dëng khúc,

P.H.N 2004 97

Trang thành m×i bË Thu N°¡ng Ñ.

Ngi Lng niên thi¿u tranh triÁn §u,

Nh¥t khúc hÓng tiêu b¥t tri sÑ.

iÁn §u ngân tì kích ti¿t toái,

Huy¿t s¯c la qu§n phiên tíu Ñ.

Kim niên hoan ti¿u phåc minh niên,

Thu nguyÇt xuân phong ·ng nhàn Ù.

Ç t©u tòng quân, a di tí,

MÙ khé, triêu lai nhan s¯c cÑ,

Môn tiÁn lãnh l¡c xa mã hy,

Lão ¡i giá tác th°¡ng nhân phå,

Th°¡ng nhân trÍng lãi khinh biÇt ly,

TiÁn nguyÇt Phù L°¡ng mãi trà khé?

Khé k¡i giang kh©u thç không thuyÁn,

NhiÅu thuyÁn nguyÇt minh, giang thu÷ hàn,

D¡ thâm hÑt mÙng thi¿u niên sñ,

MÙng Á trang lÇ hÓng lan can .

Ngã vn tì bà d) thán téc,

Hñu vn thí ngï trång téc téc,

Óng thË thiên nhai luân l¡c nhân,

T°¡ng phùng hà t¥t t±ng t°¡ng théc.

Nã tòng khé niên të ¿ kinh,

Trích c° ngo¡ bÇnh T§m D°¡ng thành.

T§m D°¡ng Ëa tËch vô âm nh¡c,

Chung tu¿ b¥t vn ty trúc thanh.

Trú c­n BÓn Giang Ëa ê th¥p,

Hoàng lô khÕ trúc nhiÅu tr¡ch sinh.

Kó gian án mÙ vn hà v­t,

× quyên Á huy¿t viên ai minh.

Xuân giang hoa triêu thu nguyÇt d¡

Vãng vãng thç tíu hoàn Ùc khuynh.

Khßi vô s¡n ca dï thôn Ëch,

Âç á trào tri¿t nan vi thinh.

Kim d¡ vn quân tì bà ngï,

Nh° thính tiên nh¡c nh) t¡m minh.

M¡c të cánh to¡ àn nh¥t khúc,

VË quân thiên tác tì bà hành .

C£m ngã thí ngôn l°¡ng cíu l­p,

Kh°Ûc to¡ xúc huyÁn huyÁn chuyÃn c¥p.

Thê thê b¥t tñ h°Ûng tiÁn thanh,

Mãn to¡ trùng vn giai yÃm kh¥p.

To¡ trung kh¥p h¡ thuó tÑi a ?

Giang Châu T° Mã thanh sam th¥p !

¢ Thu N°¡ng ghen lúc iÃm tô,

Ngi Lng chàng tr» ganh ua

Bi¿t bao the th¯m chuÑc mua ti¿ng àn.

Vành l°ãc b¡c g«y tan dËp gõ,

Béc qu§n hÓng hoen Ñ r°ãu r¡i:

Nm nm l§n lïa vui c°Ýi

M£i trng hoa ch³ng oái hoài xuân thu.

BuÓn em tr£y, l¡i lo dì thác

S§u hôm mai Õi khác hình dong;

Cía ngoài xe ngña v¯ng không,

Thân già mÛi k¿t duyên cùng khách th°¡ng.

Khách trÍng lãi khinh °Ýng li cách,

M£i buôn chè sÛm t¿ch nguÓn kh¡i;

ThuyÁn không, ­u b¿n m·c ai

Quanh thuyÁn trng dãi n°Ûc trôi l¡nh lùng.

êm khuya, sñc nhÛ vòng tuÕi tr»

Chãt m¡ màng dòng lÇ Ï hoen.

Nghe àn ta ã ch¡nh buÓn,

L¡i r§u nghe n×i nÉ non m¥y lÝi:

Cùng mÙt léa bên trÝi l­n ­n,

G·p gá nhau lÍ sµn quen nhau;

Të xa kinh khuy¿t b¥y lâu,

T§m D°¡ng ¥t trích gÑi s§u hôm mai.

ChÑn cùng tËch l¥y ai vui thích,

Tai ch³ng nghe àn Ëch c£ nm:

Sông BÓn g§n chÑn cát l§m,

Lau vàng, trúc võ, âm th§m, quanh hiên.

Ti¿ng chi ó nghe liÁn sÛm tÑi:

CuÑc kêu s§u, v°ãn hót véo von;

Hoa xuân nß nguyÇt thu tròn,

L§n l§n tay chuÑc chén son ng­p ngëng:

-Há ch³ng có ca rëng, Ëch nÙi?

-GiÍng líu lo buÓn n×i khó nghe;

Tó bà nghe d¡o canh khuya,

D°Ýng nh° tiên nh¡c g§n kÁ bên tai.

Hãy ngÓi l¡i g©y ch¡i khúc nïa,

S½ vì nàng so¡n sía bài ca.

éng lâu d°Ýng c£m lÝi ta

L¡i ngÓi lña phím àn à kíp dây.

Nghe não nuÙt khác tay àn tr°Ûc,

Kh¯p tiÇc hoa s°Ût m°Ût lÇ r¡i;

LÇ ai chan chéa h¡n ng°Ýi ?

Giang Châu T° Mã °ãm mùi áo xanh.

LÝi bàn

TuyÇt k) thi ca cça B¡ch C° DË .

Thi hào NguyÅn Du ã hÍc ông à t£ nhïng c£nh Thuý KiÁu ch¡i àn trong TruyÇn KiÁu b¥t hç cça mình.

Nhà th¡ Xuân DiÇu cing m°ãn ý té cça B¡ch C° DË Ã vi¿t nên bài LÝi k) nï . Khác là : khách muÑn ra

i, k) nï nn nÉ níu chàng ß l¡i.

P.H.N 2004 98

80. Tiên tí tÑng L°u NguyÅn xu¥t Ùng

ÙN P[ � R .- úQ m

Xin zÐ sòng Lik RuÎn chù dòng

Tào °Ýng ùf U Cáo Táng

·käRøv�úQ)YðS

ÙNƒX£�ý€tS�Qeg

'N²mâeR_{˜:_n™

‰sfNàe‹N«ƒ'˜_

±‚YumãS"^•(W

4l0RºNô• š[

NÞV

Æ''ªn4YÎNdk+R

§xq\ fggqÍ‚Ô‚

Y+n qín sòng bié chù Tin Ti

Xin jÐng nar nng què zài lái

Ykn yè jÐ gu+ xk qiÎng yÐn

Yù shk wk shì mò pín ki

Hu lik dòng kÒu y+ng cháng zài

ShuÐ dào rén jin dìng bù huí

Chóu chàng q+ tóu cóng cÐ biè

O

Ân c§n tiÅn nhau ra khÏi núi Thiên Thai

Cõi tiên âu có thà ¿n l§n nïa °ãc

R°ãu Vân dËch ng°Ýi vÁ cÑ uÑng i

Lá NgÍc th°, n¿u không c§n thì ëng mß

Hoa cía Ùng ang còn t°¡i mãi

N°Ûc vÁ tr§n quy¿t không trß l¡i

Ng¡ ng©n §u suÑi, li biÇt të ây

Ánh trng trên núi bi¿c soi lÛp rêu xanh

Ân c§n t°¡ng tÑng xu¥t Thiên Thai

Tiên c£nh na nng kh°Ûc tái lai

Vân dËch kí qui tu c°áng ©m

NgÍc th° vô sñ m¡c t§n khai

Hoa l°u Ùng kh©u °ng tr°Ýng t¡i

Thu÷ áo nhân gian Ënh b¥t hÓi

Trù tr°Ûng khê §u tòng thí biÇt

Bích s¡n minh nguyÇt chi¿u th°¡ng ài

Các nàng tiên tiÅn L°u NguyÅn ra khÏi Ùng

Ân c§n °a khÏi lÑi Thiên Thai,

Tiên c£nh khôn mong trß l¡i rÓi.

Chén r°ãu ngày vÁ nên g°ãng uÑng,

Phong th° vô sñ chÛ th°Ýng coi.

Hoa n°¡ng cía Ùng hoa th¡m mãi,

N°Ûc xuÑng kh¡i tr§n, n°Ûc ch£y xuôi.

Theo tiÅn bâng khuâng bên suÑi l¡nh,

Rêu ngàn non qu¡nh bóng trng soi.

(Ngân Giang dËch)

Chú thích : Vân dËch là thé r°ãu quí , ngÍc th° là cuÑn sách d¡y tu luyÇn cça ¡o gia .

Nhà th¡ T£n à vi¿t bài TÑng biÇt : Lá ào r¡i r¯c chÑn Thiên Thai

tiên c£nh khôn mong trß l¡i rÓi .&

P.H.N 2004 99

81. Tiên tí Ùng trung hïu hoài L°u NguyÅn

ÙNP[m-N g'R.-

Xin zÐ dòng zhMng yÒu huái Lik RuÎn

Tào °Ýng

N

_tt-óˆ

\¦h£�åwdž¦h•

mÌ' g)Y%fÂ[Â[

ºNô•àeï�g+ƒ+ƒ

‰s™lvtIƒ¿lªn§x

R4lCh±‚án§m™™

Sf2-Θopfö-=„

dk-uàeYî•RÎ�

Bù jing q+ng sè lÐ Ní Cháng

Chén mèng nà zh+ hè mèng cháng

Dòng lÐ yÒu tin chkn jì jì

Rén jin wk lÔ yuè mng mng

Yù sh yo cÎo yn q+ bì

Lik shuÐ táo hu mÎn jiÎn xing

XiÎo lù fng dng yì líng luò

C

Không em ti¿ng àn s¯t nh¹ nhàng lña khúc Nghê

th°Ýng nïa

Ng°Ýi trong gi¥c mÙng tr§n bi¿t âu gi¥c mÙng h¡c

(mÙng tiên) dài

Trong Ùng riêng mÙt b§u trÝi, c£nh xuân yên l·ng

Cõi ng°Ýi không °Ýng i tÛi, bóng nguyÇt m¡

màng

Cõi tiên trên bãi ngÍc, xanh bi¿c ven khe suÑi

Hoa ào theo n°Ûc trôi, h°¡ng th¡m §y suÑi

H¡t móc sÛm mai ngÍn èn tr°Ûc gió dÅ tiêu tan

Ki¿p này còn bi¿t tìm hÏi chàng L°u ß chÑn nào ?!

B¥t t°¡ng thanh s¯t lý Nghê th°Ýng

Tr§n mÙng na tri h¡c mÙng tr°Ýng

Ùng lí hïu thiên xuân tËch tËch

Nhân gian vô lÙ nguyÇt mang mang

NgÍc sa dao th£o liên khê bích

L°u thu÷ ào hoa mãn gi£n h°¡ng

HiÃu lÙ phong ng dË linh l¡c

Thí sinh vô xé v¥n L°u lang

Trong Ùng, tiên tí nhÛ hoài L°u NguyÅn

Ngón àn bi¿ng lña khúc Nghê th°Ýng,

Ai bi¿t hÓn ai nhïng v¥n v°¡ng.

TrÝi khoá non tiên xuân qu¡nh qu½,

P.H.N 2004 100

°Ýng i cõi tåc nguõêt m¡ màng.

CÏ dao dát ngÍc liên khe bi¿c,

N°Ûc ch£y hoa ào ngát suÑi h°¡ng.

èn gió s°¡ng mai ngao ngán nh½,

Ki¿p này không chÑn hÏi L°u lang

K.D

82. TiÅn biÇt hiÇu th° Thúc Vân trên l§u T¡ Thi¿u

xé Tuyên Châu

Lí B¡ch Ng }v LÐ Bái

£[ Þ] "Œ :w |i o™ +R

!h fN ÔS 'N

_ b »S € (f åe KN åe

N ïS Yu

qN b Ã_ € ÊN åe KN åe Y æp ç_

• Θ N Ì' � Ëy Á-

ù[ dk ïS åN c' Øš |i

ì„ eg ‡e àz ú^ ‰[ ¨š

-N ô• \ "Œ ÈS n ÑS

ñO '8� tQ îX ' Þ˜

½b R ­e 4l 4l ôf Am

>N og ˆm a a ôf a

ºN -u (W N

N ðy a

f g ce ÑS _ Ab -‚

Xuan Zhou Xi Tiào lóu jiÎn bié

xiào shu Shù Yun

Qì wÒ qù zh zuò rì zhi rì bù k liu

luan wÒ xin zh jin ri zhi ri duo fán you

Chang feng wàn lÐ sòng qiu yÎn

Duì cÐ k yÐ hán gao lou

Péng Lai wen zhang , Jiàn An gÔ

Zhong jian XiÎo Xiè yÒu qing f

Ju huái yì xìng zhuàng sì fei

ChMu dao duan shuÐ, shuÐ géng liu

JÔ bei xiao chóu , chóu gèng chóu

Ren sheng zài shì bù chèn yì

Ming zhao sàn fà lòng pianzhou

Phiên âm Hán ViÇt

Tuyên châu T¡ DiÃu Lâu tiÅn biÇt hiÇu th° ThúcVân

Khí ngã khé gi£, t¡c nh­t chi nh­t b¥t kh£ l°u,

Lo¡n ngã tâm gi£, kim nhât chi nh­t a phiÁn °u.

Tr°Ýng phong v¡n lí tÑng thu nh¡n,

Ñi thí kh£ d) hàm cao lâu.

BÓng lai vn ch°¡ng Ki¿n An cÑt,

P.H.N 2004 101

Trong gian TiÃu T¡ hñu thanh phát.

Câu hoài d­t héng tráng té phi,

Dåc th°¡ng thanh thiên lãm minh nguyÇt.

Trëu ao o¡n thu÷, thu÷ cánh l°u,

Cí bôi tiêu s§u, s§u s§u cánh s§u.

Nhân sinh t¡i th¿ b¥t xéng ý,

Minh triêu t£n phát lÙng biên châu.

DËch ngh)a:

Trên l§u T¡ ThiÃu ß Tuyên Châu tiÅn quan hiÇu th° Thúc Vân

BÏ ta mà i, ngày hôm qua ã không sao giï l¡i °ãc,

Làm rÑi lo¡n lòng ta, ngày hôm nay l¯m chuyÇn °u phiÁn.

Gío thÓi dài muôn d·m, tiÅn chim nh¡n mùa thu,

Tr°Ûc c£nh này, có thà chén say trên l§u cao ng¥t.

Vn ch°¡ng cung BÓng Lai, phong cách Ýi Ki¿n An.

Trong ó TiÃu T¡ l¡i càng thanh cao r¥t mñc,

Lòng mang theo héng th¡ phóng d­t,

té th¡ hùng m¡nh tung bay.

Muôn lên trÝi xanh n¯m v§ng trng sáng,

Rút ki¿m chém n°Ûc, n°Ûc v«n ch£y,

Nghiêng chén tiêu s§u, s§u càng s§u.

Ng°Ýi sÑng ß Ýi không °ãc nh° ý,

SÛm mai xoã tóc th£ thuyÁn nh¹ ch¡i.

DËch th¡:

BÏ ta mà i là ngày hôm qua c§m °ãc âu !

RÑi lòng ta chë, ngày hôm nay l¯m °u s§u !

Muôn d·m gió thu °a cánh nh¡n,

C£nh ¥y l§u cao áng dÑc b§u.

Vn thái BÓng Lai ch¥t Ki¿n An,

ngang hàng TiÃu T¡ thanh tao tuyÇt !

Té hùng héng l¡ vút bay lên,

MuÑn ¿n trÝi xanh xem v§ng nguyÇt.

C§m ki¿m ch·t n°Ûc, n°Ûc cé trôi,

C¥t chén tiêu s§u, s§u không v¡i.

Ng°Ýi sinh ß Ýi ch³ng vëa ý,

Mai ây xoã tóc c°ái thuyÁn ch¡i.

(Kh°¡ng Hïu Dång dich)

P.H.N 2004 102

83. T)nh d¡ t°

Lí B¡ch Ng}v LÐ Bái

Y- Y '

Š^ MR f g IQ

'u /f 0W

N =r

>N 4Y g f g

NO 4Y ' Ee aN

Jìng yè si

Chuáng qián míng yuè gung

Yi shì dì shàng shuang

Jù tóu wàng míng yuè

Di tóu si gù xing

C£m ngh) êm yên t)nh

§u gi°Ýng ánh trng rÍi,

Ngá m·t ¥t phç s°¡ng.

Ng©ng §u nhìn trng sáng,

Cúi §u nhÛ cÑ h°¡ng.

T)nh d¡ t°

Sàng tiÁn minh nguyÇt quang

Nghi thË i¡ th°ãng s°¡ng

Cí §u vÍng minh nguyÇt

ê §u t° cÑ h°¡ng

LÝi bàn :

Chú ý c·p Ñi Ng©ng §u & . cúi §u

Xác Ënh không gian nghÇ thu­t và thÝi gian nghÇ thu­t cça bài th¡, të ó có h°Ûng phân tích .

( êm ó ß âu ? cå thà hay m¡ hÓ, mÙt l§n hay tái diÅn ?)

P.H.N 2004 103

84. TÑng biÇt �+R

V°¡ng Duy ‹s ô~ Wáng Wi

�+R

Nlšëm›QR'

î•›QUO @bKN

›QŠ

N-_a

R_gSWSq\ r-

FO »S«ƒoRî•

}v'Nàe=\ÊS

Sòng bié

Xià mÎ yÐn jkn jiÔ

Wèn jkn hé suÒ zh+ ?

Jkn yn bù dè yì

Gu+ wò Nan shn chuí

DÎn qù mò fú wèn

Bái ykn wu jìn jí

TiÅn biÇt

XuÑng ngña mÝi bác uÑng ruãu

HÏi bác i âu ¥y

Bác r±ng ch³ng °ãc vëa ý

vÁ n±m ven Nam s¡n

Cé i, không hÏi nïa

Mây tr¯ng không t­n cùng

TÑng biÇt

Há mã ©m quân tíu

V¥n quân hà sß chi ?

Quân ngôn b¥t ¯c ý

Qui ngo¡ Nam S¡n thuó

ãn khé m¡c phåc v¥n

B¡ch vân vô t­n kó

P.H.N 2004 104

85. TÑng Nguyên NhË i sé Tây An

V°¡ng Duy ‹s ô~ Wáng Wi

� CQ ŒN O ‰ ‰[

-n ÎW g è- '� {� \

¢[

‚ R- R- óg r‚ °e

�R T ôf =\ N og R'

‰ úQ 3- sQ àe äS ºN

Sòng Yuan Èr shì Xi An

Wèi chéng zhao yÔ yi qing chén

Kè shè qing qing liÔ sè xin

Quàn jkn gèng jìn y+ bi jiÔ

Xi chù Yang Guan wk gù rén

x

DËch ngh)a :

TiÅn bác Hai Nguyên i sé Tây An

¥t VË Thành m°a sÛm th¥m làng båi nh¹,

N¡i quán khách liÅu mÛi Õi màu xanh rÝn.

MÝi bác hãy uÑng c¡n thêm chén nïa,

i vÁ phía tây, ra khÏi D°¡ng quan s½ không có ai

là cÑ nhân nïa.

TiÅn Nguyên NhË sé Tây An

VË Thành khiêu vi ¥p khinh tr§n,

Khách xá thanh thanh liÅu s¯c tân.

Khuy¿n quân cánh t­n nh¥t bôi tíu,

Tây xu¥t D°¡ng quan vô cÑ nhân.

DËch th¡:

P.H.N 2004 105

M°a mai th¥m båi VË Thành;

LiÅu bên quán trÍ s¯c xanh ngÝi ngÝi.

Khuyên anh hãy c¡n chén mÝi;

D°¡ng quan ra khÏi ai ng°Ýi cÑ tri

(T°¡ng Nh° dËch )

\

86. Trúc lý quán ùzÌ'†™ Zhù lÐ guÎn

V°¡ng Duy ‹s ô~ Wáng Wi

ìrPW}^Á{Ì'

9_4t

Y•xU

ñm-gºN

Nåw

fgegøvgq

Dù zuò yMu huáng lÐ

Tán qín fù cháng xio

Shn lín rén bù zh+

Míng yuè lái xing zhào

Quán trong r·ng trúc

MÙt mình ngÓi trong r·ng trúc rãp bóng

Ti¿ng àn c§m rÓi ti¿ng sáo thÕi l¡i

Rëng sâu ng°Ýi ch³ng hÁ bi¿t

Trng sáng ¿n bên ta chi¿u sáng

Trúc lí quán

Ùc to¡ u hoàng lí

àn c§m phåc tràng tiêu

Thâm lâm nhân b¥t tri

Minh nguyÇt lai t°¡ng chi¿u

NgÓi mÙt mình d°Ûi trúc

àn sáo ai ch¡i hoài

Rëng sâu ng°Ýi ch³ng bi¿t

P.H.N 2004 106

Trng sáng vÛi ta thôi

(NVPhú dËch)

87. TuyÇt cú

× Phç \g+u Dù FÔ

Ý~ åS

$N *N Äž Bž #ž àóg

N Lˆ }v mž

N R-)Y

-z+T ‰ ­\ CS Ëy ê-

è• Êl N4T N Ì' 9‚

Juè jù

LiÎng g huáng li míng cuì liÔ

Yi háng bái lù shàng qing tin

Chuang hán Xi LÐng tin qiu xu

Mén bò Dong Wu wàn lÐ chuán

Câu th¡ trác tuyÇt

Hai con chim oanh kêu trong ám liÅu bi¿c

MÙt hàng có tr¯ng h°Ûng lên trÝi xanh

Song cía chéa núi Tây L)nh tuy¿t Íng ngàn nm

TuyÇt cú

L°áng cá hoàng li minh thuý liÅu

Nh¥t hàng b¡ch lÙ th°Ûng thanh thiên

Song hàm Tây L)nh thiên thu tuy¿t

P.H.N 2004 107

Ngoài cía, ­u nhïng thuyÁn xé ông Ngô xa v¡n d·m

Môn b¡c ông Ngô v¡n lí thuyÁn

Hai cái oanh vàng kêu liÅu bi¿c,

MÙt àn có tr¯ng vút trÝi xanh.

Ngàn nm tuy¿t núi song in s¯c

Muôn d·m thuyÁn Ngô cía d­p dÁnh.

(KD)

LÝi bàn :

Lúc này nhà th¡ ang ß n¡i xa, trong mÙt cn lÁu cÏ . °Ýng vÁ quê ph£i qua xé ông Ngô .

Ti¿p tåc ra i hay trß l¡i quê nhà ? Íc k) bài th¡ s½ bi¿t .

BÙ tranh té bình ( k¿t c¥u liên hoàn) diÅn t£ mÙt tâm tr¡ng th§m kín, bn kh¡an lña chÍn cça nhà

th¡ .

88. Tí vi hoa +} ‡...±‚ ZÐwi hu

B¡ch C° DË }vE\f Bái Ju Yì

N¶~-

N‡eàzY-

Ÿ"Ÿ|i-N;Ro•

ìrPWÄžfŒ/f4O

+}‡...±‚ù[+}‡...Î�

S+ lkn gè xià wn zhang jÐng

ZhMng gÔ lóu zhMng kè lòu zháng

Dù zuò huáng hkn shuì shì bàn

ZÐ wi hu duì zÐ wi lng

.

D°Ûi gác MËch Luân ã yên l·ng chuyÇn vn ch°¡ng

Chuông trÑng l§u canh báo êm ã vang xa

MÙt mình ngÓi të sáng ¿n chiÁu, ai là b¡n ?

MËch Luân các h¡ vn ch°¡ng t)nh

Chung cÕ lâu trung kh¯c l­u tr°Ýng

Ùc to¡ hoàng hôn thuó thË b¡n

P.H.N 2004 108

Hoa tí vi Ñi m·t vÛi ng°Ýi yêu hoa tí vi

Tí vi hoa Ñi tí vi lang

Hoa t°Ýng vi

Gác MËch Luân b·t vn të

L§u chuông l§u trÑng báo giÝ dÓn vang

Thâu ngày v¯ng b¡n léa trang

Hoa t°Ýng vi l¡i ng¯m chàng t°Ýng vi

( Ngô Vn Phú dËch)

89. T°¡ng giang Xn_l Xing jing

(Ý N°¡ng giai tho¡i a Z „v sO Ý‹ )

›Q(WXn_l4Y

¾Y(WXn_l>\

øv'

NøvÁ‰

TëmXn_l4l

Jkn zài Xing jing tóu

Qiè zài Xing jing wi

Xing s+ bù xing jiàn

Tóng yÐn Xing jing shuÐ

Chàng ß §u sông T°¡ng,

Thi¿p Û cuÑi sông T°¡ng.

NhÛ nhau ch³ng th¥y m·t

Cùng uÑng n°Ûc sông T°¡ng

Quân t¡i T°¡ng giang §u

Thi¿p t¡i T°¡ng giang v)

T°¡ng t° b¥t t°¡ng ki¿n

Óng ©m T°¡ng giang thu÷

P.H.N 2004 109

Chú thích : sông Tiêu T°¡ng : sông T°¡ng phát nguyên të H£i D°¡ng s¡n g§n thành Qu¿

Lâm, Qu£ng Tây, ch£y ngang HÓ Nam rÓi Õ vào hÓ Ùng ình. NgÍn sông Tiêu là mÙt

nhánh Õ vào sông T°¡ng t¡i thË tr¥n Linh Lng tÉnh HÓ Nam. GÍi là sông T°¡ng ho·c sông

Tiêu T°¡ng.

ThÝi cuÑi nhà °Ýng, nhà H­u Chu (907-955) ß tÉnh HÓ Nam có nàng Ý N°¡ng con gái

cça L°¡ng Công nhà phú hÙ . Ý N°¡ng xinh ¹p l¡i hay chï . MÙt khách trÍ ß nhà nàng là

Lý Sinh à ý nàng . Hai ng°Ýi yêu nhau . L°¡ng Công bi¿t chuyÇn, gi­n dï uÕi chàng Lý i .

Ý N°¡ng au buÓn sinh bÇnh t°¡ng t°. Nàng làm bài khúc Tr°Ýng t°¡ng t° Ã gíi cho

tình lang . Bài khúc có 12 câu trong ó 4 câu có hình théc nh° bài té tuyÇt nên °ãc ng°Ýi

Ýi vÁ sau tách ra thành bài th¡ riêng ( tôi xin t¡m ·t tên là T°¡ng giang). Lý Sinh nh­n °ãc

bài khúc thì c£m th°¡ng vô cùng, bèn ch¡y nhÝ mai mÑi ¿n nn nÉ L°¡ng ông . Khi Íc bài

khúc cça con gái, ông xúc Ùng mà b±ng lòng cho hai ng°Ýi k¿t mÑi l°¡ng duyên .

LÝi bàn:

Bài th¡ này r¥t quen thuÙc vÛi ng°Ýi ViÇt Nam .

Thi hào NguyÅn Du trong TruyÇn KiÁu vi¿t :

Sông T°¡ng mÙt gi£i nông sÝ

Bên trông §u nÍ bên chÝ cuÑi kia

Nhà th¡ Ph¡m Ti¿n Du­t vi¿t bài th¡ Tr°Ýng s¡n ông Tr°Ýng s¡n tây thÝi chÑng Mù:

Cùng m¯c võng trên rëng Tr°Ýng S¡n

Hai éa ß hai §u xa th³m

Þ chi¿n tr°Ýng miÁn Nam, nhà th¡ Hoài Vi vi¿t bài Vàm cÏ ông

Þ t­n sông HÓng em có bi¿t

Quê h°¡ng anh cing có dòng sông

Anh mãi gÍi vÛi lòng tha thi¿t

Vàm CÏ ông ¡i Vàm CÏ ông

Nh¡c s) Thu­n Y¿n vi¿t:bài ca Gßi em ß cuÑi sông HÓng cing m°ãn ý §u sông cuÑi

sông .

90. T°¡ng t° (Bài ca ­u Ï)

V°¡ng Duy ‹s ô~ Wáng Wei

øv '

( ¢~ FŒ òf )

¢~ FŒ -u WS ýV

%f eg ÑS àQ /e

?a T YÇ' ·d

dk ir g øv '

Xiang si

( Hóng dòu qù )

Hóng dòu shng nan guò

Chkn li fà jÐ zhi

Yuàn jun duM cÎi jiè

CÐ wù zuì xiang si

­u Ï sinh (ß) Nam quÑc

Xuân vÁ n£y m¥y cành

HÓng ­u sinh nam quÑc

Xuân lai phát kÉ chi

P.H.N 2004 110

NhÛ b¡n, hái nhiÁu nhé

Cành này «m t°¡ng t°

NguyÇn quân a thái hiÇt

Thí v­t tÑi t°¡ng t° .

Ghi chú :

Bài th¡ còn gÍi là « Bài ca vÁ ­u Ï » ( HÓng ­u khúc) . ­u Ï còn gÍi là « T°¡ng t° tí » ( k»

t°¡ng t° ), trß nên ©n då trong vn hÍc cÕ TQ . Tao nhân m·c khách coi tình b¡n và tình yêu Áu

sâu n·ng nh° nhau . Trong tr°Ýng hãp này bài th¡ do b¡n trai gßi cho nhau . MiÁn Nam là phía

nam sông Tr°Ýng Giang D°¡ng Tí giang) .

91. Vn B¡ch L¡c Thiên t£ giáng Giang Châu t° mã

û• }v PN )Y æ] M- _l Þ] øS lš

Wn Bái Lè Tian zuÒ jiàng Jiang Zhou Si MÎ

Nghe tin B¡ch L¡c Thiên bË giáng chéc làm T° Mã ß Giang Châu

Nguyên Ch©n CQ9z Yun Zhén

‹k op àe Ou 0q q_ §a

dk Y û• T *Œ ]N _l

‚W {k Åu -N Ê' PW w�

Tán dng wu yÎn yÐng chMng chMng

CÐ xì wn jun zhè JiÔ Jiang

Chuí sÐ bìng zhong j+ng zuò qÐ

Àn feng chu+ yÔ rù hán chuang

P.H.N 2004 111

-f Θ 9T è- eQ Ò[ -z

x

èn tàn ngÍn lía l­p loè

êm nay nghe tin bác ph£i ày vÁ Giang Châu

Giïa khi bÇnh s¯p ch¿t ho£ng sã ngÓi d­y

Gió lén thÕi m°a nh­p l¡nh cía song

Tàn ng vô diÅm £nh xung xung

Thí tËch vn quân trích Cíu Giang

Thuó tí bÇnh trung kinh to¡ khßi

Ám phong xuy vi nh­p hàn song

DËch th¡:

èn tàn ngÍn líu l­p loè,

M£ng tin bác ph£i ày vÁ Cíu Giang.

BÇnh nguy, g°ãng d­y bàng hoàng,

Gío m°a qua cía, trên gi°Ýng l¡nh ghê

92. VÍng L° s¡n bÙc bÑ

Lí B¡ch Ng}v

g †Wq\ p^

åegq™™‰p-u+}ßp

e�

wp^cMRÝ]

Þ˜Amôv

N NCS:\

Wàng Lu shan pù bù

Rì zhào Xiang Lu sheng zÐ yan

Yao kan pù bù gùa qián chuan

Fei liu zhì xià san qian chì

Yi shì yin hé lùo jÐu tin

P.H.N 2004 112

'u/fö"³l=„]N )Y

C

Xa ng¯m thác núi L°

M·t trÝi chi¿u núi H°¡ng Lô sinh làn khói tía

Xa nhìn dòng thác treo trên dòng sông phía tr°Ûc

Thác ch£y nh° bay Õ th³ng xuÑng ba nghìn th°Ûc

Ngá là sông Ngân Hà r¡i tñ chín t§ng mây

VÍng L° S¡n bÙc bÑ

Nh­t chi¿u H°¡ng Lô sinh tí yên

Dao khan bÙc bÑ qu£i tiÁn xuyên

Phi l°u trñc há tam thiên xích

Nghi thË Ngân Hà l¡c cíu thiên

93. Vô Á

Lý Th°¡ng ¨n Ng FU �- LÐ Shng YÐn

àe ˜˜

øv Á‰ öe ¾- +R ¦N ¾-

Wú tí

Xing jiàn shí nán biè yì nán

P.H.N 2004 113

N Θ àe ›R ~v ±‚ ‹k

%f •† 0R {k N ³‚ =\

!‡ Òb b pp êl ËY r^

Sf \• FO a 'N ‚~9e

Y -T "^ ɉ g IQ Ò[

ì„ ±ƒ dk »S àe Yï�

R- -ž ·k äR :N ¢c

w

Dong feng wú lì bái hu cán

Chkn cán dào sÐ s+ fang jìn

La jù chéng hui lèi shÐ gan

XiÎo jìng dàn chóu yun zun gÎi

Yè yin ying juè yuè gung hán

Péng lai dì qù wu duM lù

Qing niÎo yin qín wèi tàn kan

C

Lúc g·p nhau khó, chia tay (cing) khó

Gió mùa xuân y¿u, trm hoa tàn

T±m xuân ¿n ch¿t , t¡ nh£ h¿t

Cây n¿n thành tro, lÇ mÛi khô

BuÕi sÛm soi g°¡ng chÉ s§u tóc Õi màu mây

êm ngâm th¡, c£m th¥y ánh trng l¡nh

BÓng Lai ây tÛi ó không nhiÁu °Ýng

Ân c§n nhÝ chim xanh tìm °Ýng giúp

T°¡ng ki¿n thÝi nan biÇt diÇc nan

ông phong vô lñc bách hoa tàn

Xuân tàm áo tí ti ph°¡ng t­n

L¡p cñ thành hôi lÇ thÉ can

HiÃu kính án s§u vân m¥n c£i

D¡ ngâm °ng giác nguyÇt quang hàn

BÓng Lai thí khé vô a lÙ

Thanh iÃu ân c§n thám vË khan

Không Á

Khó g·p nhau mà cing khó xa,

Gió xuân ành à rång trm hoa.

Con t±m ¿n thác t¡ cón v°Ûng,

Chi¿c n¿n ch°a tàn lÇ v«n sa.

Sáng ng¯m g°¡ng buÑn thay mái tuy¿t,

êm ngâm th¡ th¥y l¡nh trng ngà.

BÓng Lai tÛi ó không xa m¥y,

C­y vÛi chim xanh dÍ lÑi mà.

(Kh°¡ng Hïu Dång và T°¡ng Nh° dËch)

LÝi bàn : B£n dËch th¡ khá siêu thoát ¡t °ãc tín và nhã hi¿m hoi, có l½ chÉ sau Tì bà hành.

Té th¡ cça tình yêu hay cça tình b¡n, tình th¡ hay tình Ýi mênh mông ? Hàm chéa t¥t c£

nhïng tình c£m ¥y. Th­t là mÙt bài th¡ tuyÇt diÇu v­y. Té th¡ này r¥t quen vÛi ViÇt Nam, nh¥t

là giÛi vn nghÇ s). NghÇ s) th°Ýng tin r±ng bài th¡ dành cho cái nghiÇp con t±m nh£ t¡ cça

hÍ , k» yêu nhau cing có thà cho r±ng th¡ dành cho hÍ . . .Thi nhân Trung Hoa ôi khi m°ãn

tình c£m trai gái à nói vÁ tình b¡n (V°¡ng Duy), nói vÁ tình ¥t n°Ûc ( Khu¥t Nguyên- Li

Tao) . ây cing là mÙt nét Ùc áo cça th¡ cÕ Trung Hoa .

94. Xich bích hoài cÕ d�ÁX'äS

× Måc \ggr Dù Mù

P.H.N 2004 114

d�ÁX'äS

˜b-b‰l™lÁ"*gˆm

ê�\èxm¤‹MRg

NΘ

N‚hTÎ�¿O

Ü"À-%fñm•ŒNTN

Chì bì huài gÔ

Zhè jÐ chén sh ti wèi xio

ZÐ jing mó jÐ rèn qián zháo

DMng fng bù yÔ Zhulng biàn

Tóng què chkn shn suÒ èr Qiáo

O

NhÛ chuyÇn x°a Xích bích

Mii kích gãy n±m trong cát s¯t ch°a tan

Tñ mình chùi s¡ch nh­n ra d¥u triÁu ¡i tr°Ûc

Gió ông n¿u ch³ng giúp Chu Lang thu­n tiÇn

Thì c£nh xuân ài Óng T°Ûc khoá sâu hai KiÁu

Xich bích hoài cÕ

Chi¿t kích tr§m sa thi¿t vË tiêu

Tñ t°¡ng ma t©y nh­n tiÁn triÁu

ông phong b¥t dï Chu Lang tiÇn

Óng T°Ûc xuân thâm to£ nhË KiÁu

Cát vùi l°ái kích còn tr¡

Ria mài nh­n th¥y d¥u x°a rõ ràng

Gió ông ví phå Chu lang

MÙt nÁn Óng T°Ûc khoá xuân hai KiÁu

T°¡ng Nh° dËch

LÝi bàn :

ThÝi Tam QuÑc à l¡i bao suy ng«m cho Ýi sau . Bài th¡ cça × Måc vi¿t theo c£m héng

vËnh sí. Ngòi bút cça ông bàn vÁ thÝi Tam QuÑc mà l¥y sÑ ph­n hai cô KiÁu xé ông Ngô Ã

làm chu©n, làm iÃm tña . Tri¿t lý lËch sí cça × Måc ( gió ông n¿u phå Chu Lang téc Chu

Du. . .) khi¿n ta nhÛ ¿n tri¿t lí cça nhà vn Nga Lev Tolstoi khi ông vi¿t r±ng chi¿n tranh là do

Th°ãng ¿ gây ra, giúp cho bên nào th¯ng tr­n cing là do ý Chúa ( tiÃu thuy¿t sí thi Chi¿n

tranh và hoà bình th¿ kÉ 19).

P.H.N 2004 115

95. Xuân hiÃu %f Sf Chkn xiÎo

M¡nh H¡o Nhiên _[ im 6q Mèng Hào Rán

%f w

N ɉ Sf

Y Y û• |U -ž

Y eg Θ è- ðX

±‚ =„ åw Y \

Chkn mián bù jué xiÎo

Chù chù wén tì niÎo

Yè lái fng yÔ shng

Hu luò zh+ duM shào

.

BuÕi sÛm mùa xuân

Gi¥c ngç xuân không bi¿t trÝi sáng

N¡i n¡i nghe ti¿ng chim hót

êm qua nghe ti¿ng m°a gió

Hoa rång bi¿t nhiÁu hay ít

Xuân hiÃu

Xuân miên b¥t giác hiÃu

Xé xé vn Á iÃu

D¡ lai phong vi thanh

Hoa l¡c tri a thiÃu

êm xuân mÙt gi¥c m¡ màng,

TÉnh ra chim ã kêu vang quanh nhà

Gió m°a mÙt tr­n êm qua

Làm cho hoa rång bi¿t là d°Ýng bao.

LÝi bàn :

K» m«n c£m vÁ sÑ ph­n con ng°Ýi h¡n ai h¿t trên Ýi ch¯c h³n là nhà th¡ . MÙt êm xuân

gi¥c ngç ngon lành tÛi sáng. Théc d­y, trong c£nh buÕi sÛm chim kêu vang kh¯p n¡i háo héc

vÛi cuÙc sÑng rÙn rã, nhà th¡ không a dua vÛi nó mà ngh) ngay ¿n nhïng bông hoa rång

trong êm qua m°a gió. Tñ trách mình thÝ ¡ vÛi nhïng sÑ ph­n hoa t°¡i ¹p tan tác trong

Ýi . . .

P.H.N 2004 116

96. Xuân oán %f('

Kim X°¡ng Tñ Ñ'

fê~ J+n Chng Xù

Sbw�Äžºƒ?Q

«ƒ

|UöeÊ'¾Y¦h

N-_0R½�‰

Dà qÐ huáng y+ng r

Mò jio zh+ shàng tí

Tí shí j+ng qiè mèng

Bù dè dào liu Liáo X+

Ye�g

N|U

uÕi bay con hoàng oanh

Không cho hót trên cành

Hót làm kinh gi¥c mÙng cça thi¿p

Ch³ng ¿n °ãc Liêu Tây

£ khßi hoàng oanh nhi

M¡c giao chi th°ãng Á

Á thÝi kinh thi¿p mÙng

B¥t ¯c áo Liêu Tây

Con oanh vàng uÕi bay i,

Véo von à hót làm chi trên cành.

Em m¡ nghe hót gi­t mình,

Dß dang ch³ng °ãc tÛi thành Liêu Tây.

b£n dËch khác :

ánh uÕi cái oanh vàng i,

ëng cho nó hót tÉ ti trên cành.

Nó kêu thi¿p ngç gi­t mình,

Ch³ng yên gi¥c mÙng tÛi thành Liêu Tây.

(T£n à)

Ghi chú: Liêu Tây là mÙt cái Ón biên £i .

LÝi bàn : con chim oanh (hoàng oanh, hoàng li, th°¡ng canh) ­u trên cành phá gi¥c ngç cça

chinh phå mà còn bË uÕi ánh thì chi¿n tranh và giai c¥p thÑng trË gây chi¿n còn bË ph£n Ñi

th¿ nào nïa ây ! ( Lí Phúc iÁn gãi ý)

Sách Th¡ °Ýng cça Tr§n TrÍng Kim ghi tên tác gi£ bài này là Cáp Gia V­n (Öv VÐ�)

P.H.N 2004 117

97. Xuân tËch lï hoài %fYÅe'

Thôi Ó ]‚m Cu+ Tú

%fY Åe'

4lAm±‚"Œ$NàeÅ'

�=\NΘÇ�ZiÎW

t‡v‡¦h-N¶[ NÌ'

\gCž�g

Ng Nôf

EeíVfN¨RÏ~t^Ý~

NSÑS%f¬P$N›-u

ê�/f

NR_R_¿O-_

"NVnßpof gŒ‰N ÿ

Chkn x+ lÔ huái

ShuÐ lik hu xiè liÎng wk qíng

Sòng jìn dMng fng guó ChÔ chéng

Hú dié mèng zhMng ji wàn lÐ

DÔ jun zh+ shàng yuè sn gng

Gù yun shk dòng j+ng nin juè

Hu fÎ chkn cu+ liÎng bìn shng

Zì shì bk gu+ gu+ biàn dè

WÔ hú yn jiÎng yÒu shéi zhng

N×i buÓn nhÛ cça lï khách cuÑi xuân

N°Ûc ch£y hoa tàn, c£ hai vô tình

TiÅn gió ông qua h¿t thành n°Ûc Sß

Trong mÙng hoá b°Ûm ß quê nhà xa v¡n d·m

× quyên (­u suÑt) trên cành trng canh ba

Th° v°Ýn nhà v¯ng, tr£i nm h¿t

Hoa nß,mùa xuân giåc giã c£ hoa sinh sôi

trên mái tóc

Tñ nhç vÁ (hay) không vÁ cing °ãc

C£nh khói s°¡ng Ngi HÓ nào có ai tranh âu !

Thu÷ l°u hoa t¡ l°áng vô tình

TÑng t­n ông phong quá Sß thành

HÓ iÇp mÙng trung gia v¡n lý

× quyên chi th°ãng nguyÇt tam canh

CÑ viên th° Ùng kinh niên tuyÇt

Hoa phát xuân thôi l°áng m¥n sinh

Tñ thË b¥t qui qui tiÇn ¯c

Ngi HÓ yên c£nh hïu thuó tranh !

LÝi bàn:

Nhïng câu 4.5.6 trong b£n Thiên gia thi - Ngô Vn Phú dËch ch°a rõ ý . LÝi th¡ Thôi Ó r¥t

c§u kì . Câu 4 : × quyên trên cành trng canh ba ph£i hiÃu là Chim ­u r¥t khuya ¿n t­n

canh ba ho·c ¿n canh ba (nía êm) chim v«n trèo lên cành . DËch ngh)a c§n sát ngh)a,

không thà dËch ngh)a chim cuÑc kh¯c kho£i nh° vn b£n ông Phú vi¿t . ¿n khi dËch th¡ thì

mÛi có thà dËch phóng khoáng là kh¯c kho£i .

Câu 5 : Chï Ùng có ngh)a lay Ùng, gãi nh¯c , thñc t¿ chÉ là không có th° . N¿u có th°

nhà thì không còn lay Ùng tâm tr¡ng nhà th¡ nïa .

P.H.N 2004 118

Câu 6 : Mùa xuân giåc giã c£ hoa v°Ýn nß và c£ mái tóc cing nß hoa, ý nói tóc b¡c nh° hoa .

Ng°Ýi khác th°Ýng t£ mái tóc b¡c là tóc ng£ màu mây (tr¯ng), ho·c tuy¿t , Thôi Ó trân trÍng,

thi vË tóc nß hoa . Ng°Ýi ViÇt cing nói mái tóc hoa râm . Không rõ loài hoa râm nó th¿ nào .

Hoa màu sáng mà nß trên tóc en téc là tuÕi ang già .

98. Xuân tình %f tf

V°¡ng Giá ‹s~š Wáng Jià

è-MRRÁ‰±‚ô•J...

è- ThQàeöS•^±‚

‡v‡·~·~Ç�™X»S

tS'u%fr‚(W»�¶[

YÔ qián chk jiàn hu jin ruÐ

YÔ hòu quán wk yè dÐ hu

Fng diè fn fn guò qiáng qù

Què y+ chkn sè zài lín ji

Ngày xuân m°a t¡nh

S¯p m°a vëa mÛi th¥y nhË trong hoa

M°a t¡nh, d°Ûi lá ch³ng còn bông nào

Ong b°Ûm tÛi t¥p bay qua t°Ýng nhà bên kia

t°ßng nh° s¯c xuân ß bên nhà láng giÁng

Xuân tình

Vi tiÁn s¡ ki¿n hoa gian nhË

Vi h­u toàn vô diÇp à hoa

Phong diÇp phân phân quá t°Ýng khé

Kh°Ûc nghi xuân s¯c t¡i lân gia

dËch th¡:

Chía m°a, th¥y nhË mÛi ra

M°a rÓi, d°Ûi lá còn hoa âu nào ?

Qua t°Ýng, ong b°Ûm rç nhau

t°ßng r±ng xuân s¯c ß âu láng giÁng.

(Vi Tích CÑng dËch)

P.H.N 2004 119

99. Xuân té

Lí B¡ch Ng}v LÐ Bái

%f '

Õq Iƒ ‚Y §x N

æy Qh NO  �g

S_ ›Q ' R_ åe

/f ¾Y ­e € öe

%f Θ

N øv äd

UO ‹N eQ W ^

Chkn si

Yn cÎo rk bì s+

Qín sng di lan zhi

Dng jkn huái gui rì

Shì qiè duàn cháng shí

Chkn fng bù xiang xìng

Hé shì rù luM wi ?

.

CÏ ¥t Yên nh° t¡ bi¿c

Dâu ¥t T§n tr)u cành xanh

Lúc chàng mong ngày vÁ

Là thi¿p buÓn ét ruÙt

Gió xuân ch³ng quen nhau

cÛ sao chui vào màn the ?

Yên th£o nh° bích ti

T§n tang ê låc chi

°¡ng quân hoài qui nh­t

ThË thi¿p o¡n tr°Ýng thi

Xuân phong b¥t t°¡ng théc

Hà sñ nh­p la vi ?

CÏ ¥t Yên nh° t¡ bi¿c,

Dâu ¥t T§n tr)u cành xanh.

°¡ng lúc chàng nhÛ nhà

Là lúc thi¿p ét ruÙt

Gió xuân ch³ng quen nhau

cÛ sao lÍt vào màn the ?

P.H.N 2004 120

LÝi bàn : N°Ûc Yên nay thuÙc tÉnh Hà B¯c, n°Ûc T§n nay thuÙc tÉnh ThiÃm Tây .

Vã chÓng ng°Ýi lính ß cách nhau r¥t xa .

té tuyÇt phá cách. LÝi th¡ kín áo nói vÁ tâm sinh lý cça ng°Ýi chinh phå ß nhà mong

chÓng, thi¿u tình c£m qua câu Gió xuân không quen nhau / sao chui vào màn the ? .

Chinh phå không trách m¯ng gió xuân trÝi ¥t . Gió xuân có l½ là hình £nh t°ãng tr°ng

cça chàng trai nào ó tìm ¿n vÛi nàng trong mÙt ti¿t mùa xuân r¡o rñc yêu °¡ng bao

phç c£ ¥t trÝi .

Bài th¡ nói chuyÇn thÝi Xuân Thu-Chiên QuÑc . Nh°ng c£m héng th¡ kín áo e dè ph£n

Ñi nhïng cuÙc chi¿n tranh phi ngh)a liên miên x£y ra ß nhà °Ýng .

100. Xuân vÍng

× Phç \g +u Dù FÔ

%f g

ýV 4x q\ ³l (W

ÎW %f Iƒ (g ñm

-a öe ±‚ ...n êl

h' +R -ž Ê' Ã_

ýp kp Þ� N g

¶[ fN µb N Ñ'

}v 4Y d ôf íw

Qm 2k

N ܀ *|

Chkn wàng

Guò pò shn hé zài

Chéng chkn cÎo mù shn

GÎn shí hu jiàn lèi

Hèn biè niÎo jìng x+n

Fng huÒ lián sn yuè

Jia shk dÐ wàn j+n

Baí tóu sao gèng duàn

Hún yù bù shèng zn

c

N°Ûc m¥t, núi sông còn

Thành ngày xuân cây cÏ dày

C£m thÝi th¿ hoa r¡i lÇ

H­n biÇt li chim ho£ng sã

Khói lía liÁn ba tháng

Th° nhà giá nghìn l°ãng vàng

Tóc b¡c sÝ tëng o¡n ng¯n

MuÑn cài l°ãc mà tuÙt ra

QuÑc phá s¡n hà t¡i

Thành xuân th£o mÙc thâm

C£m thÝi hoa tiÅn lÇ

H­n biÇt iÃu kinh tâm

Phong ho£ liên tam nguyÇt

Gia th° Ã v¡n kim

B¡ch §u tao cánh o£n

hÓn dåc b¥t th¯ng trâm

Ngóng xuân

P.H.N 2004 121

N°Ûc m¥t núi sông còn ó,

Trên thành ngày xuân cây cÏ th¯m t°¡i.

BuÓn thÝi cuÙc, hoa r¡i lÇ

Sã xa rÝi, con chim kh¯c kho£i.

C¡n khói lía triÁn miên ba tháng,

Lá th° nhà giá áng ngàn vàng.

Tóc b¡c gãi th¥y càng ng¯n,

BÑi rÑi khó cài tóc.

²

Phå låc 1

B¡ch C° DË

Th° gíi Nguyên Ch©n

& Të khi làm quan ß triÁu ình, tuÕi ngày càng cao, xem xét công viÇc ngày càng

nhiÁu, m×i l§n nói chuyÇn vÛi ai tôi Áu hÏi nhiÁu vÁ tình hình thÝi sñ, m×i l§n Íc sách

tôi Áu truy tìm cái l½ trË Ýi, të ó mÛi bi¿t r±ng, sáng tác vn ch°¡ng c§n ph£i vì thÝi

th¿, làm th¡ c§n ph£i vì sñ viÇc (vn ch°¡ng hãp vi thÝi nhi tré¡c, thi ca hãp vi sñ nhi

tác). B¥y gì¡ nhà vua mÛi lên ngôi, t°Ûng phç còn có nhïng con ng°Ýi chính trñc, nhiÁu

l§n h¡ chi¿u th° thm hÏi nhïng n×i khÕ cñc cça dân chúng. Ngày ¥y, tôi °ãc Á b¡t

làm Hàn lâm hÍc s) nh°ng thân ph¡n v«n là gián quan, hàng tháng lãnh nh­n gi¥y à vi¿t

sÛ t¥u can gián. Ngoài kh£i t¥u ra, còn nhïng gì có thà chïa bÇnh céu ng°Ýi, bÕ céu

nhïng thi¿u sót cça nÁn chính trË °¡ng thÝi mà khó nói rõ ra thì tôi liÁn °a ra ngâm

vËnh, mong d§n dà °ãc bÁ trên nghe th¥y. Tr°Ûc là Ã mß rÙng tai m¯t bÁ trên, giúp bÁ

trên trË vì ¥t n°Ûc; sau là Ã báo Án ¡n vua, làm tròn chéc trách gián quan; cuÑi cùng là

à thñc hiÇn chí nguyÇn bình sinh. Nào ngÝ, chí ch°a to¡i ng°yÇn thì ã ph£i hÑi h­n, lÝi

can ngn ch°a °ãc bÁ trên nghe th¥u thì lÝi gièm pha ã nÕi lên.

Xin °ãc nói t°Ýng t­n cùng anh. ¡i phàm nhïng k» nghe bài H¡ vi thi cça tôi

thì miÇng chúng ã nhao lên cho th¿ là không úng. Nghe Th¡ khóc KhÕng Kham thì

m·t chúng ngây ra, dáng v» không vui. Nghe T§n Trung ngâm thì bÍn c°Ýng hào quyÁn

quý nhìn nhau m·t bi¿n s¯c. Nghe bài th¡ L¡c du viên tôi gíi anh thì bÍn c§m quyÁn

bính n¯m tay gi­n dï, nghe bài th¡ Túc Tí Các thôn thì bÍn n¯m quân quyÁn nghi¿n

rng téc tÑi. ¡i thà là th¿, không thà kà h¿t. Ng°Ýi không quen bi¿t thì gÍi ó là mua

danh, là công kích triÁu ình, là hçy báng bÁ trên; n¿u có quen, hÍ cing cho là c§n l¥y

chuyÇn cça Ng°u Tng Nhå làm rn. C£ ¿n thân thích cÑt nhåc và vã con cing cho tôi

là sai. Ng°Ýi không cho tôi sai, nêu lên cing chÉ °ãc vài ba ng°Ýi. Có ·ng Ph°Ýng

xem th¡ tôi thì vui mëng. Ch³ng hiÃu vì sao mà Ph°Ýng ch¿t. Có °Ýng Cù xem th¡ tôi

thì khóc. Ch³ng °ãc bao lâu thì Cù cing ch¿t. Ngoài ra chÉ còn anh, mà anh cing bË 10

nm khÑn Ñn ¿n d°Ýng ¥y. Than ôi ! Ph£i chng phong Ù Låc ngh)a , Té thu÷ ã bË

ông trÝi phá ho¡i ¿n n×i không thà chÑng trÍi °ãc nïa? Hay t¡i mình không bi¿t ý trÝi

cing không muÑn bÁ trên nghe th¥u n×i khÕ cça dân tình ß d°Ûi ? N¿u không, t¡i sao

nhïng ng°Ýi có chí vÁ th¡ l¡i g·p nhïng iÁu quá b¥t lãi nh° v­y?

& M¥y tháng g§n ây, tôi ã kiÃm l¡i nhïng bài th¡ ci và mÛi trong túi sách, phân lo¡i ra

và chia thành tëng quyÃn và h¡ng måc. Të khi làm T£ th­p di ¿n giÝ, phàm nhïng bài nhân lúc

P.H.N 2004 122

g·p gá, c£m xúc làm ra, trong ó có hàm ý tán d°¡ng phúng thích hay khßi héng ví von, nhïng

bài ·t Á måc cn cé vào nhïng viÇc x£y ra të niên hiÇu Vi éc ¿n Nguyên Hoà, Áu Á là

Tân nh¡c phç, tÕng cÙng có 150 bài gÍi là th¡ phúng då. Có 100 bài làm khi lui gót công °Ýng

ngÓi mÙt mình, khi lâm bÇnh nghÉ viÇc r×i rãi, l¥y ¡o tri túc à giï l¥y tr¡ng thái hài hoà, l¥y viÇc

ngâm vËnh à di d°áng tính tình thì gÍi là th¡ nhàn thích. Có 100 bài nhân sñ v­t có liên quan bên

ngoài tác Ùng ¿n tình lý bên trong rÓi tuó theo c£m thå và c£m ngÙ mà hóa thành nhïng lÝi vËnh

thán thì gÍi là th¡ c£m th°¡ng. L¡i có h¡n 400 bài tr°Ýng cú, tuyÇt cú ngi ngôn, th¥t ngôn, të 100

v§n ¿n 2 v§n, gÍi là th¡ t¡p lu­t, t¥t c£ có 15 quyÃn, kho£ng 800 bài, lúc g·p nhau s½ chuyÃn h¿t

cho anh.

Anh Vi Chi ! Ng°Ýi x°a nói: Lúc cùng chÉ c§u cái tÑt cái hay cho riêng mình, khi ¡t thì

giúp á cho c£ thiên h¡ (cùng t¯c Ùc thiÇn kì thân, ¡t t¯c kiêm t¿ thiên h¡). Tôi tuy không ph£i

là ng°Ýi hiÁn cing th°Ýng noi theo câu nói ¥y. Cái mà k» ¡i tr°ãng phu ph£i giï là ¡o, ph£i

chÝ là thÝi. ThÝi c¡ ¿n thì làm rÓng c°ái mây, làm ¡i bàng l°Ût gió, Ùt nhiên hng hái xông ra

dÑc h¿t séc tài. ThÝi c¡ không ¿n thì làm con báo gi¥u thân trong ám s°¡ng mù, làm con chim

hÓng bay trên b§u trÝi sâu th³m, âm th§m l·ng l½ rút mình thoái ©n. Ti¿n hay thoái, xu¥t hay xí,

i vÁ âu mà ta ch³ng °ãc ¯c ý ? Cho nên, chí cça tôi là ß ch× kiêm t¿, hành cça tôi là ß n¡i

Ùc thiÇn. Giï chí nguyÇn và hành Ùng ó ¿n cùng là ¡o, dùng lÝi à nói rõ ra là th¡. GÍi là

th¡ phúng då, vì thà hiÇn chí kiêm t¿; gÍi là th¡ nhàn thích vì thà hiÇn ngh)a Ùc thiÇn: Cho nên

xem th¡ tôi thì bi¿t ¡o cça tôi ß trong ó. Còn th¡ t¡p lu­t, ho·c là do sñ lôi cuÑn cça mÙt lúc,

cça mÙt viÇc nào ó mà phát ra ti¿ng c°Ýi, mÙt lÝi ngâm rÓi qua quýt vi¿t ra, ó không ph£i là thé

mà bình sinh tôi °a chuÙng. Song nhïng lúc xum hÍp, chia tay vÛi bà con bè b¡n c§n ph£i l¥y nó

à gi£i h­n mua vui. Nay lúc s¯p x¿p tôi ch°a thà bÏ i °ãc. Sau này, có ai vì tôi mà biên t­p

nhïng bài th¡ này thì l°ãc i cing °¡c.

Anh Vi Chi ! Quý iÁu tai nghe, khinh iÁu m¯t th¥y, tôn vinh Ýi x°a, miÇt thË Ýi nay, ó

là l½ th°Ýng tình cça con ng°Ýi. Không c§n d«n chéng nhïng iÁu xa x°a. Nh° nhïng bài ca

hành cça Vi Tô Châu m¥y nm g§n ây, ngoài cái ¹p ½ tài hoa ra, còn r¥t g§n vÛi lÑi phúng då.

Th¡ ngi ngôn cça ông l¡i cao nhã, ¡m b¡c, ã tñ trß thành thà théc cça mÙt nhà . Nhïng

ng°Ýi c§m bút ngày nay có ai theo kËp °ãc ông ta ? Th¿ nh°ng, lúc Vi Tô Châu còn sÑng, ng°Ýi

ta cing ch°a quý trÍng ông ta l¯m âu, ph£i ãi ¿n khi ông m¥t rÓi thì ng°Ýi ta mÛi quý ! Nay

th¡ tôi, lo¡i ng°Ýi ta thích, ch³ng qua chÉ là th¡ t¡p lu­t và nhïng bài thuÙc h¡ng Tr°Ýng h­n ca

trß xuÑng mà thôi! Cái mà Ýi trÍng là cái mà tôi xem khinh. Còn th¡ phúng då, ý m¡nh m½ mà lÝi

ch¥t phác; th¡ nhàn thích, té thanh ¡m mà të xa xôi. em cái ch¥t phác hãp vÛi cái xa xôi nên

Ýi ch³ng thích.

Nay ng°Ýi yêu thích th¡ tôi, sÑng cùng thÝi vÛi tôi, chÉ còn mÙt mình anh nïa thôi ! Th¿

nh°ng trm nghìn nm sau bi¿t âu l¡i ch³ng xu¥t hiÇn nhïng ng°Ýi bi¿t yêu th¡ tôi nh° anh nhÉ

? Cho nên, të tám, chín nm l¡i ây giao du vÛi anh, khi hanh thông ôi chút thì l¥y th¡ Ã

khuyên rn nhau, khi h¡i cùng khÑn thì l¥y th¡ Ã Ùng viên nhau, khi m×i ng°Ýi ¡n Ùc mÙt

ph°¡ng thì l¥y th¡ à an çi nhau, khi °ãc ß mÙt n¡i thì l¥y th¡ dà cùng chung vui. Anh hiÃu

°ãc iÁu cÑt y¿u ß tôi êu là nhÝ th¡ ó. Nh° mùa xuân nm nay, lúc i ch¡i ß phía nam thành

cùng anh ùa vui trên l°ng ngña, nhân ó m×i ng°Ýi ngâm mÙt bài th¡ tiÃu lu­t ¹p ½, mÛi m»,

không xen l©n b¥t cé bài th¡ nào khác; të dÑc Hoàng Tí ¿n làng Chiêu QuÑc, l§n l°ãt thay

nhau x°Ûng ho¡, ti¿ng ngâm nga không dét suÑt hai m°¡i d·m °Ýng, Phàn, Lí ß c¡nh cing

không tài nào nói chen vào °ãc. Ng°Ýi hiÃu ta thì cho là tiên th¡, không hiÃu thì cho là ma th¡.

Vì sao v­y ? làm nhÍc tâm linh, tiêu hao khí lñc, liên ti¿p sáng tÑi, ch³ng tñ bi¿t là khÕ, ch£ ph£i

ma thì là gì ? Ng«u nhiên cùng ng°Ýi nào ó éng tr°Ûc c£nh ¹p, ho·c tiÇc tàn bên hoa, ho·c

r°ãu say d°Ûi nguyÇt, mÙt vËnh mÙt ngâm, ch³ng bi¿t tuÕi già s¯p ¿n, dù có c°ái loan giong

h¡c, ngao du tho£ thích ß chÑn BÓng Lai cing ch³ng b±ng, th¿ ch£ ph£i tiên còn gì ? Anh Vi Chi !

Anh Vi Chi ! cing chính vì th¿ mà tôi và anh th°Ýng quên c£ hình hài, thoát khÏi tông tích, khinh

miÇt phú quý, coi th°Ýng c£ nhân th¿ ó !

Nhân lúc này, héng thú cça anh ang còn, hãy cùng tôi s°u t§m h¿t th¡ ca cça b¡n bè quen

bi¿t, l¥y nhïng thà mà hÍ sß tr°Ýng nh¥t, nh° CÕ nh¡c phç cça Tr°¡ng TËch, Tân ca hành cça Lí

Thân , Lu­t thi cça hai bí th° L° Cçng và D°¡ng Cñ Nguyên, tuyÇt cú cça ­u Cçng, Nguyên

Tông Gi£n. S°u t§m cho rÙng, chÍn lÍc cho tinh rÓi biên so¡n thành mÙt t­p, gÍi là Nguyên B¡ch

P.H.N 2004 123

vãng hoàn thi t­p. Các b­c quân tí °ãc so sánh, bình lu­n trong ó, không ai không nh£y c©ng

lên vì vui s°Ûng, cho ó là viÇc làm tÑt ¹p. Than ôi ! LÝi ch°a h¿t thì anh ã bË giáng chéc, m¥y

tháng sau tôi cing ra i luôn, lòng th­t buÓn chán. Bi¿t ¿n bao giÝ mÛi hoàn thành °ãc viÇc ¥y

? ó l¡i là chuyÇn áng than phiÁn nïa !

Tôi th°Ýng v«n nói vÛi anh : phàm ng°Ýi làm th¡ vn, luôn tñ ngh) mình là úng, không

muÑn bË c¯t bÏ nên có lúc cing r¡i vào khuy¿t t­t r°Ým rà; song, ch× hay dß ß kho£ng giïa hai

cñc ¥y, tñ mình l¡i càng khó phân biÇt. ®t ph£i chÝ ¿n lúc b¡n bè cùng nhau ánh giá mÙt cách

công bình, không rÙng l°ãng mÙt cách vô nguyên t¯c, bàn b¡c xem nên c¯t bÏ ch× nào, sau ó

mÛi Ënh °ãc méc Ù ¡n gi£n ho·c phÓn t¡p mÙt cách tho£ áng. HuÑng hÓ tôi và anh, nhïng

ng°Ýi càng hay m¯c bÇnh r°Ým rà khi làm vn ch°¡ng ? Mình còn ch³ng b±ng lòng th¿, nïa là

ng°Ýi khác? Nay, m×i chúng ta hãy so¡n l¡i nhïng bài vn xuôi và vn v§n, t¡m x¿p thành tëng

quyÃn, ãi ngày g·p nhau °a cho nhau ph§n cça m×i ng°Ýi à hoàn thành chí nguyÇn cça

chúng mình tr°Ûc ây. Song ch³ng bi¿t nm nào g·p °ãc nhau, g·p nhau ß n¡i nào, n¿u ch³ng

may b×ng nhiên qua Ýi thì làm sao ?

LÝi bàn : T° Mã Giang Châu ã thà hiÇn tình b¡n chân chính cça vn nhân . Hôm nay m×i

ng°Ýi hÍc vn chÉ c§n Íc lên là ç suy ng«m sía mình .

Phå låc 2 : Íc thêm 10 bài th¡ thÝi TÑng

1. Á Trúc Lâm tñ ˜˜ùz-gú[

Chu Phóng 1g>e Zhu Fàng

�\gºNô•ÃO

ßp-dk0WY

·käRùz-gú[

ôf-_àQÞVÇ�

Suì yuè rén jin cù

Yn xiá cÐ dì duM

Y+n qín Zhù Lín sì

Gèng dè jÐ huí guò

O

Nm tháng chÑn nhân gian th°Ýng ng¯n

Khói và ráng n¡i ây r¥t nhiÁu

L°u luy¿n chùa Trúc Lâm

Bi¿t có lúc nào quay vÁ ?

Tu¿ nguyÇt nhân gian xúc

Yên hà thí Ëa a

Ân c§n Trúc Lâm tñ

Cánh ¯c k÷ hÓi qua

Chú thích : Chùa Trúc Lâm ß L° S¡n, có thà thuÙc huyÇn an Ó , tÉnh Giang Tô

LÝi bàn :

C£m héng Ph­t giáo ­m à trong lÝi th¡. Vi¿t Phong kiÁu d¡ b¡c , nhà th¡ Tr°¡ng K¿ mÛi

ngh) ¿n ¡o Ph­t ( ti¿ng chuông chùa nía êm vÍng ¿n thuyÁn mình) thì ß ây Chu Phóng

P.H.N 2004 124

ã tr§m mình trong c£nh chùa Trúc rÓi. Chu ã i tÛi cõi Ph­t, ã tìm th¥y nhïng nét ¹p

quy¿n ri cça chùa Trúc Lâm.

2. . ông c£nh ¬Qof DMng jÐng

L°u Kh¯c Trang RKQ„^ Liu Kè Zhuang

tf-zéeɉ1rgæf

ùzYËyðXn\OZ

}TÆN‰['c°e-f-

|Tåz¨qljçeÒ[cˆ

öSnméZÿ~R'RŸq

{v R™™Äžù‡ck¥€

ɄʃáníV†vïSP�

O�Ã_ÎNdk«ƒøvÝ�

Qíng chung zÎo juè ài zho x+

Zhù wài qik shng jiàn zuò wi

Mìng pù n pái x+n nuÎn gè

Hk tóng yùn zhàn jiù hán y+

Yè fú nén lù jiÔ chk shóu

Dng qi xing huáng xiè zhng féi

RMng jù mÎn yun ji k cì

ShÎng x+n cóng cÐ mò xing wi

O

Song cía quang ãng, d­y sÛm khoái n¯ng ban mai

Ti¿ng mùa thu ngoài r·ng trúc d§n thêm m¡nh

B£o ng°Ýi nhà dÍn d¹p gác ¥m mÛi

GÍi tr» nhóm lía là áo rét ci

Tình song t£o giác ái triêu hy

Trúc ngo¡i thu thanh tiÇm tác uy

MÇnh phÑc an bài tân noãn các

P.H.N 2004 125

Lá cây xanh ng¯t phía ngoài, r°ãu hâm vëa ¥m

Bïa n ã bày ra, ba ba ang béo

Hoa cúc ¡i oá §y v°Ýn ¹p ½

C£nh nh° th¿ k» th°ßng théc âu dám ch³ng theo .

Hô Óng huó chi¿m cñu hàn y

DiÇp phù nÙn låc tíu s¡ thåc

³ng thi¿t h°¡ng hoàng gi£i chính phì

Dung cúc mãn viên giai kh£ té

Th°ßng tâm tòng thí m¡c t°¡ng vi

LÝi bàn :

Nhïng thú vui mùa ông cça nhà th¡ . Không có chuyÇn gì l¡ . iÁu áng l°u ý là c£m xúc

say mê cça thi nhân tr°Ûc nhïng cái bình th°Ýng ß trong cuÙc Ýi. Thi nhân l¯ng nghe, hoà

nh­p vÛi sñ nh¡y c£m r¥t mñc. Giá trË bài th¡ là ß nhïng ch× ¥y chng, ? N¿u ta i tìm nhïng

iÁu h¥p d«n l¡ lùng ß °Ýng Thi cÕ iÃn thì r¥t khó th¥y .

3. L­p thu ËzËy Lì qiu

L°u Hàn R ð Liu Hán

sN&ž|Uce‰sO\zz

N•g°eÉQNGbΘ

aww�ËyðXàeʼnY

án6-§höSg f-N

RÔ y tí sàn yù píng kMng

Y+ zhèn x+n ling y+ shàn fng

Shuì qÐ qik fshng wk mì chù

MÎn ji wú yè yuè míng zhMng

Vào thu

Qu¡ con kêu kh¯p kho£ng trÝi trong nh° ngÍc

MÙt c¡n mát trên gÑi, mÙt ãt gió trÝi qu¡t

Ngç d­y ti¿ng thu không bi¿t të âu tÛi

§y thÁm lá ngô Óng d°Ûi ánh trng

Nhi nha Á tán ngÍc bình không

Nh¥t tr©m tân l°¡ng nh¥t phi¿n phong

Thåy khßi thu thanh vô mËch xé

Mãn giai ngô diÇp nguyÇt minh trung

P.H.N 2004 126

DËch th¡

LÝi bàn :

Mùa thu lâng lâng të tÑn ¿n vÛi thi nhân . Nhà th¡ r¥t m«n c£m khi ng°Ýi ón nh­n tëng ph§n

nhÏ mùa thu khe kh½ ¿n vÛi mình . N¿u ch³ng ph£i ng°Ýi yêu thiên nhiên sâu ­m và mÙt t¥m

lòng ung dung thanh th£n viÇc Ýi thì không thà c£m nh­n °ãc nh° th¿.

4. Ng«u thành vPb Ñu chéng

Trình HiÇu (Trình H¡o)

z ¢˜ Chéng Hào

ò•egàe‹N

NÎN¹[

awɉN-zåeò]¢~

NirY-‰†vê�-_

ÛVöesOtQ NºN

T

S��)Y0W gb_Y

'eQΘ'NØS'-N

Ì[5�

Nëm+�1�PN

Xián lái wk shì bù cóng rMng

Shuì juè dMng chung rì yÐ hóng

Wàn cÐ jìng gun ji zì dè

Sì shí ji xìng yÔ rén tóng

Dào tMng tin dì yÒu xíng wài

Sì rù fng ykn biàn tài zhMng

Fú guì bù y+n pín jiàn lè

P.H.N 2004 127

7u?Q0Rdk/fj΀-

Nán r dào cÐ shì háo xióng

C

B¥t chãt mà thành (bài th¡)

Nhàn r×i vô sñ (mà) ch³ng ung dung

N±m ngç, cía sÕ phía ông m·t trÝi ã hÓng

Bình t)nh xem xét th¥y muôn v­t Áu tñ v­n Ùng

V» ¹p cça bÑn mùa ai cing th¥y nh° nhau

¡o th¥u suÑt muôn v­t, Áu có v» bên ngoài riêng

Suy ngh) th¥u c£ gió mây, lòng v°¡ng nhiÁu bi¿n thái

Giàu sang không sinh dâm, nghèo v«n vui

Làm trai ¿n nh° th¿ mÛi hào hùng

Ng«u thành

Nhàn lai vô sñ b¥t thong dong

Thuõ giác ông song nh­t d) hÓng

V¡n v­t t)nh quan giai tñ ¯c

Té thÝi giai héng dï nhân Óng

¡o thông thiên Ëa hïu hình ngo¡i

Té nh­p phong vân bi¿n thái trung

Phú quí b¥t dâm b§n tiÇn l¡c

Nam nhi áo thí thË hào hùng

LÝi bàn :

Không hiÃu sao so¡n gi£ Ngô Vn Phú (Thiên gia thi ) l¡i phiên âm Hán ViÇt câu mß §u

là Nhàn lai vô sñ b¥t tòng dong áng l½ phiên âm là thong dong/ thung dung/ ung dung

chu©n xác h¡n . Thñc ra câu mß §u có vai trò vào Á , nhàn r×i không có viÇc gì ¥y nh°ng v«n

ch³ng °ãc ung dung . Cái chân tay nhàn r×i nh°ng trí não không nhàn, v«n b­n suy xét sñ Ýi .

Ph§n chç y¿u cça bài th¡ là tri¿t lí : muôn v­t và con ng°Ýi t°¡ng °¡ng vÛi nhau .

5. Nguyên án CQæe Yuán dàn

V°¡ng An Th¡ch ‹s‰[ów Wáng An Shí

®pùzðX-NN�\d-

%fΘ�-feQ'\ς

CSè• N7b³w³wåe

;'Šb°ecbcçe&{

Pào zhú shng zhMng y+ suì chú

Chkn fng sòng nuÎn rù Tú Sk

Qin mén wàn hù tóng tóng rì

ZÒng bÎ x+n táo huán jiù fú

O

P.H.N 2004 128

T¿t nguyên án

Trong ti¿ng pháo trúc nÕ vang mÙt nm ã h¿t

Gió xuân °a h¡i ¥m th¥m vào r°ãu Ó Tô

Muôn nhà nghìn hÙ Áu sáng sça

Nhà nào cing eo th» ào mÛi thay cái ci phù

hÙ (ng°Ýi)

Pháo (bÙc) trúc thanh trung nh¥t tu¿ trë

Xuân phong tÑng noãn nh­p Ó Tô

Thiên môn v¡n hÙ Óng Óng nh­t

TÕng b£ tân ào hoán cñu phù

dËch th¡ :

Chú thích:

Pháo trúc : ngày x°a làm pháo b±ng cách nhÓi diêm tiêu vào Ñng tre trúc, gÍi là bÙc trúc .

Ó Tô mÙt lo¡i r°ãu c¥t b±ng cÏ Ó tô uÑng mëng xum hÍp

Th» ào : phong tåc cÕ, xuân vÁ ng°Ýi ta v½ mÙt hình t°ãng trên g× ào, treo bên cÕng hi

vÍng trë ma quÉ .

6. Tây giang nguyÇt ‰_lg

Chu ôn Nho 1g fe Q Zhu Dkn Rú (Ýi TÑng)

åeåeñmogR'án

gg\W±‚_

ê�Lkê�‚ê�_'

NœUàeØbàe�x

R-òSàQju%f¦h

Rì rì shn bi jiÔ mÎn

Zho zho xio pÔ ki hu

Zì g zì wÔ zì ki huái

Qi xÐ wk jk wk ài

P.H.N 2004 129

ÄžÉlY\GYMb

N{˜¡‹ƒ� N‰['c

†˜ÖS

€ÊN°s(W

Q+ng shÐ jÐ fn chkn mèng

Huáng quán duM shào qì cái

Bù xk jì jiào yÔ n pÎi

LÐng qÔ r j+n xiàn zài

O

Hàng ngày ly r°ãu tràn §y

SÛm sÛm v°Ýn nhÏ nß hoa

Tñ hát tñ múa tñ gi£i s§u

cé vui không h¡n ch¿, không v°Ûng víu

Sí xanh (chÉ là) vài gi¥c mÙng xuân

SuÑi vàng (có) bao nhiêu anh tài ?

Không c§n tính toán vÛi thu x¿p

Nh­n l¥y hôm nay tr°Ûc m¯t .

Nh­t nh­t thâm bôi tíu mãn

Triêu triêu tiÃu phÑ hoa khai

Tñ ca tñ vi tñ khai hoài

th£ hÉ vô câu vô ng¡i

Thanh sí k÷ phiên xuân mÙng

Hoàng tuyÁn a thiÃu kì tài ?

B¥t tu k¿ gi£o dï an bài

Lãnh thç nhi kim hiÇn t¡i

Ngày ngày có chén r°ãu §y

Trong v°Ýn cing có tëng này hoa t°¡i

Tñ ca tñ múa cho vui

Mëng không còn chuyÇn b­n tôi chút nào

Sí xanh là gi¥c chiêm bao

suÑi vàng ¿m °ãc h¿t sao anh tài

Thôi ëng tính toán nhÍc ng°Ýi

Nhïng gì tr°Ûc m¯t mÙt vài v«n h¡n

( Lí Phúc iÁn dËch th¡)

Chú thích:

ây là lÝi bài Të (không ph£i th¡), sáng tác cho iÇu hát Tây giang nguyÇt . Do ó lÝi të không

tuân theo các âm lu­t , không có Ñi và v§n nh° th¡ (thi)

7. Thôn c£nh téc sñ Qg of sS ‹N Ckn jÐng jí shì

Ông QuyÃn ÁwS Wng juÎn

ÿ~M�q\ŸS}vánÝ]

P[ĉðXÌ'è-‚Yßp

Lù biàn shn yun bái mÎn chun

ZÐ gu+ shng lÐ yÔ rk yn

Xing ckn sì yuè xián rén shào

P.H.N 2004 130

aNQgÛVgò•ºN\

Mb†N•†QhÈSÒc0u

Cái liÎo cán sng yòu ch tián

O

Óng ruÙng Ói cao xanh tr£i kh¯p, n°Ûc sông tr¯ng xoá

Trong ti¿ng cuÑc kêu m°a nh° khói

Tháng T° trong làng hi¿m có ai nhàn r×i

Vëa xong chuyÇn t±m t¡ ã lo gieo m¡ c¥y lúa

Låc bi¿n s¡n nguyên, b¡ch mãn xuyên

Tí qui thanh lí vi nh° yên

H°¡ng thôn té nguyÇt, nhàn nhân thiÃu

Tài liÅu tàm tang hñu sáp iÁn

Làng quê tháng T°

Lúa bi¿c Ñi cao, sông tr¯ng dài

CuÑc kêu trong d£i khói m°a bay

Tháng t° làng xóm nào ai r×i

Ch°a h¿t t±m tang ã c¥y cày

( NV Phú)

8. Thôn vãn Qg Zf Ckn wÎn

Lôi Ch¥n ÷- - Li Zhèn

Iƒán'lXX4lánB-

CÎo mÎn chí táng shuÐ mÎn pí

P.H.N 2004 131

q\Tˆ=„åexmÒ[*o

gråzR_»S*j[rÌ€

íw{àeT�áOãS9T

Shn xián luò rì jìn hán y+

Mù tóng gu+ qù héng nik bèi

DuÎn dì wk qing xìn kÒu chu+

O

ChiÁu quê

CÏ §y ao, n°Ûc §y chuôm

Núi ng­m m·t trÝi l·n, n°Ûc l¡nh gãn sóng

Tr» chn trâu trß vÁ ngÓi ngang l°ng trâu

Chúm miÇng thÕi sáo không theo khúc iÇu nào

Thôn vãn

Th£o mãn trì °Ýng,thu÷ mãn b)

S¡n hàm l¡c nh­t t©m hàn y

Måc Óng quí khé hoành ng°u bÑi

o£n Ëch vô xoang tìn kh©u xuy

9. Xuân nh­t ng«u thành %fåevPb Chkn rì Òu chèng

Trình HiÇu

z¢˜ Chèng Hào

P.H.N 2004 132

'NámΘ{�Ñ�[r)Y

�P±‚�-ógÇ�MRÝ]

öeºN

NÆ‹YOÃ_PN

\ŒwPò•f[\t^

Ykn dàn fng q+ng jìn niù tin

Báng hu suí liÔ guò qián chun

Shí rén bù shì yk x+n lè

Jing wèi tMu xián xué shào nián

O

Ngày xuân ng«u nhiên thành th¡

Mây th°a gió nh¹ trÝi g§n tr°a

Bên hoa theo hàng liÅu ¿n dòng sông phía tr°Ûc

Ng°Ýi cùng thÝi ch³ng bi¿t lòng ta ang lúc vui

l¡i b£o ta chuÑc l¥y nhàn, hÍc ám tr» con

Xuân nh­t ng«u thành

Vân ¡m phong khinh c­n ngÍ thiên

Bàng hoa tuó liÅu quá tiÁn xuyên

ThÝi nhân b¥t théc d° tâm l¡c

T°¡ng vË thâu nhàn hÍc thi¿u niên

Mây th°a gió nh¹ g§n tr°a

Bên hoa men liÅu th©n th¡ sông ngoài

Ng°Ýi Ýi nào bi¿t ta vui

B£o ta d×i dãi hÍc òi tr» th¡

( Ngô Vn Phú dËch)

10. Xuân tiêu %f µ[ Chkn xio

Tô Théc / Sk shì Ï‚|� ( còn gÍi Tô ông Pha / Su Dong Po Ï‚NaW)

P.H.N 2004 133

( cuÑi Ýi TÑng)

%fµ[N;R<PCSÑ'

±‚ gn™™g g4-

Lk¡{|iðSðXÆ~Æ~

ËyCSb-Ü~Y‰l‰l

Chkn xio y+ kè zhí qin j+n

Hu yÒu q+ng xing yuè yÒu y+n

G guÎn lóu tái shng xì xì

Qik qin yuàn luò y chén chén

êm xuân mÙt kh¯c giá ngàn vàng

Hoa có h°¡ng th¡m trong lành, trng to£ bóng

Ti¿ng hát ti¿ng sáo các lâu ài dìu d·t

Cây u trên sân trong êm khuya nhún nhún

Xuân tiêu nh¥t kh¯c trË thiên kim

Hoa hïu thanh h°¡ng nguyÇt hïu âm

Ca qu£n lâu ài thanh t¿ t¿

Thu thiên viÇn l¡c d¡ tr§m tr§m

DËch th¡ :

êm xuân mÙt kh¯c ngàn vàng

Hoa th¡m to£ ngát trng ±m bóng xuân

L§u cao àn sáo v³ng ngân

Vào khuya u nhún trên sân bÓng bÁnh

LÝi bàn: Bài th¡ tân hôn vÛi c£m xúc tinh t¿, thanh nhã và cÕ iÃn

D

P.H.N 2004 134

P.H.N 2004 135

Ë� B¡t

So¡n gi£ ã sí dång các tài liÇu sau ây à nghiên céu lña chÍn biên so¡n :

1. Trung Hoa kinh iÃn vn khÑ nguyên vn Hán ngï ()a CD-MP3) dùng làm tài liÇu gÑc.

2. Trong khi biên so¡n, so¡n gi£ còn tham kh£o và Ñi chi¿u nhïng tài liÇu sau :

2.1. Th¡ °Ýng 2 t­p ( nhóm so¡n gi£ Nam Trân Nxb Giáo dåc Hà Nôi 1987 )

2.2. °Ýng thi tam bách thç ( Tr§n TrÍng Kim- Nxb Vn hoá thông tin Hà NÙi 1995)

2.3. °Ýng thi tam bách thç ( Ngô Vn Phú- Nxb HÙi nhà vn -Hà NÙi 2000)

2.4. Thiên gia thi ( Ngô Vn Phú - Nxb HÙi nhà vn -Hà NÙi 1998)

2.5. Th¡ °Ýng- Të TÑng (Lí Phúc iÁn so¡n Nxb Vn nghÇ thành phÑ HÓ Chí Minh 1997)

2.6. Th¡ °Ýng - T£n à dËch (NguyÅn Qu£ng Tuân so¡n Nxb Vn hÍc Hà NÙi 2003 )

Và mÙt sÑ tài liÇu l» t» rÝi r¡c khác .

Tr°Ûc h¿t vãn sinh ngÏ lÝi chân thành c£m t¡ quí vË so¡n gi£, dËch gi£ tiÁn bÑi ã làm ra

nhïng sách trên . VÛi kh£ nng Hán ngï ß c¥p xoá mù, so¡n gi£ ã nh­n th¥y trong các sách so¡n ß

ViÇt Nam có nhïng b£n dËch ngh)a quá s¡ sài, ôi khi không chu©n xác. V­y nên so¡n gi£ ã dËch

l¡i nhïng bài ¥y cho th­t sát ngh)a. Nhïng sách ¥y còn có nhïng l×i in sai chï Hán, l§m chï Hán

ViÇt khi¿n so¡n gi£ th¥y c§n bÕ khuy¿t hiÇu ính.

·c biÇt, so¡n gi£ tñ phiên âm B¯c Kinh à ti¿p c­n ti¿ng nói gÑc cça th¡. Ch°a tëng th¥y

sách nào ß ViÇt Nam biên so¡n c£ ph§n phiên âm B¯c Kinh . N¿u b¡n hïu có héng thú thì cing dÅ

luyÇn thêm ti¿ng Hán, nghe rõ ti¿ng nói cça thi nhân .

T­p sách này ch¯c h³n còn nhïng sai sót ho·c vÁ chính t£, phiên âm Hán ngï ho·c nhïng

câu dËch ch°a trÍn ngh)a. Xin quí vË vui lòng chÉ giáo .

Hi vÍng mÙt ngày nào ó so¡n gi£ có iÁu kiÇn xu¥t b£n quyÃn °Ýng thi nh¥t bách thç

này h§u mong cung c¥p tài liÇu cho nhïng ng°Ýi có sß thích quan tâm ¿n thi ca cÕ iÃn Trung

Hoa. Tài liÇu cing có ích cho sinh viên hÍc nhïng ngành nh° Ngï vn, Trung vn chuyên ngï,

Vn hoá Trung QuÑc, Ngo¡i giao, Ngo¡i th°¡ng , Du lËch. . . Hi vÍng mÙt ngày nào quyÃn sách ó

s½ °ãc in, nh° th¡ V°¡ng Duy thi trung hïu ho¡ , sách bÁn ¹p h¡n ché không chÉ là t­p sách

ánh máy, in vi tính rÓi photocopy th¿ này.

¯Q ' ‰s

Ò[ ëX (W

N

Tm 3- én

_l WS ¦h f qN _l S

‰[ _l 'Y f[

Phùng Hoài NgÍc

Hàn s) t¡i h¡

T§m D°¡ng b¿n

Giang Nam mÙng l«n vào Giang B¯c

An Giang ¡i hÍc

tuyÃn t­p mãn

D 3 E

P.H.N 2004 136