A. CAO HA

1.  Tăng HA thứ phát

- Do thận: khi thiếu O2, tb cạnh cầu thận tiết enzim renin tác dụng ên pr do gan sx là angiotensinogenà aniotensin Ià II à co mạch à tăng HA

- Do bệnh nội tiết

+ u tủy thượng thận : tăng cathecholinà tăng HA

+HC Conn: tăng tiết Aldosteron nguyên phát

+HC cushing : tăng cortisolà giữ Naà giữ ncà tăng HA

-Do XVĐM: thành mạch xơ cứngà giảm đàn hồi

2. Tăng HA nguyên phát

a)Tác nhân tăng cung lượng tim

- Tăng hoạt hóa renin angiotensin

+ Co mạch: angiotensin II à tác dụng lên cơ trơn, vỏ thượng thận,tim,thận, tận cùng sợi TKàbt adrenalin

+ Tăng cung lượng tim: Co TĐM, TTMà tăng sức cản ngoại vi,co TMà máu về tim nhiềuà cung lượng tim

Tác động :.

giảm bài tiết nc, muối ở thậnà tăng thể tích dịnh ngoại bào à tăng HA

co mạch thậnà máu đến thận giảmàgiảm lọc ở cầu thậnà tăng tái hấp thu

Vỏ thượng thận tăng tiết aldosteronà tăng hấp thụ muối nc

-Kích thích hệ giao cảm --> tăng catecholamin -->tăng co bóp,f à co hệ TM dồn máu về tim--?tăng cung lượng tim

 --> Co TĐM đi cầu thận --> giữ

-->Phì đại thành mạch máu

-Stress lặp nhiềulàm tăng tỉ lệ cao HA

b)Tác nhân tăng sức cản ngoại vi

- Hệ renin aniotensin + hệ TK gcà tăng F cản

- Thay đổi ở màng tb

- Phì đại thành mạch

-Yếu tố nội mô

+ NO : giãn mạch, ức chế ngưng tiểu cầu , phì đại cơ trơn

+Endothelin: co tb thành mạch, phì đại, phát triển tb

-Béo phì, kháng insulin

B. HẠ HA

1.   Trụy tim mạch :    do từ tim, mạchà hệ thống mạch giãn nở đột ngột + cơ chế bù trừ chưa thích nghi kịp

-       Nguyên nhân:       Trung tâm vận mạch: nhiễm khuẩn, nhiễm độc à tê liệt

-       Mạch: ngộ độc thuốc, chọc tháo dịchà giãn mạch

-       Triệu chứng: giảm HA, xây xẩm, tối mắt, bủn rủn, tim nhanh yếu

2. Sốc : là rối loạn sâu sắc về huyết động học và chuyển hóa

-       Phân loại: mất máu, mất nước, mất huyết tương nặng, do tim, do chấn thương

-       Biểu hiện lâm sang, chuyển hóa và vi tuần hoàn tương tự nhauà hội chứng sốc

3. Ngất: là triệu chứng người bệnh mất tri giác bất thình lình, thời gian ngắn

-       Phân biệt:        #sốc: biến đổi hệ tim mạch, nhanh, tự hồi phục

                          # hôn mê: mất tri giác kéo dài từ từ, không hồi phục

                          # trụy tim mạch: xảy ra ở người có quá trình bệnh lý nặng

                          #thiếu máu não

-       Cơ chế: máu không lên não à não thiếu oxi trong thời gian ngắn

-       Nguyên nhân tại tim:        + hưng phấn tk phế vịà tim đập chậm

Rối loạn dẫn truyền nhĩ – thất (HC adam-Stoker)

                                                       +Loạn nhịp tim nhanh, rung tim

-       Ngoài tim                       +Đau, sợ

                                                     +Thay đổi tư thế đột ngột

                                                        +Giảm HA không dõ nguyên do

                                                        +Cản trở tuần hoàn não

-       Biểu hiện: choáng, rã rời, xây xẩm, toát mồ hôi, đau ngực, bất động, đồng tử giãn, hô hấp chậmà tri giác bắt đầu hồi phục