如果船头和那座楼台没有破损到这种程度，这水下的情形，必然壮观犹如水晶宫一般，然而现在，整个残骸上都覆盖着厚厚的海锈与海尘，死气沉沉，特别是那楼台，已经倾斜成四十度，看上去只要再踹一脚，就会彻底崩塌。

Nếu mũi tàu kia và căn lầu gác không bị hư hại đến mức ấy thì cảnh tượng dưới nước này cũng phải hoành tráng như dưới thủy cung. Thế mà giờ đây, phủ kín xác tàu là tầng tầng cặn biển và những cục gỉ sét đùn lên do nước biển ăn mòn, tử khí nặng nề. Đặc biệt là căn lầu gác kia đã nghiêng đến bốn mươi độ, nhìn lên liền cảm thấy chỉ cần giơ chân đạp một cái là nó sẽ sụp đổ tan tành.

就算如此，三叔他们当时也震惊得几乎窒息了，这样的情形，不说是在海中，就算是陆地之上，也没有多少机会能看到，这究竟是谁的沉船墓，竟然沉在这种地方?

Dù vậy, hai người chú Ba lúc ấy kinh hãi đến mức suýt nghẹn thở. Một công trình như thế này, đừng nói là dưới biển, dù ở trên mặt đất cũng nào có mấy khi được chiêm ngưỡng. Rốt cục đây là mộ thuyền của ai, vì sao lại táng ở một nơi như thế này?

靠近看的时候，三叔注意到嵌入礁石的那扇玉门实在巨大，两人多高，四个臂展宽，玉门左右两壁外侧的海垢下，可以隐约看出浮雕着两个门神，手中各执一虎，模样凶猛可怖，三叔认得它们，但叫不出名字。楼台没有嵌入礁石的那部分，有飞檐瓦顶，瓦片都落得差不多了，只剩下檐骨。

Lúc lại gần quan sát, chú Ba mới chú ý thấy cửa Ngọc môn khảm vào đá ngầm kia quả thực quá mức vĩ đại: cao bằng hai người, rộng bốn sải tay, chếch hai bên trái phải ngoài Ngọc môn, bên dưới lớp cặn biển cáu bẩn có thể thấp thoáng thấy hai bức phù điêu khắc nổi hình hai vị môn thần. Trên tay mỗi vị là một ông hổ, vẻ ngoài hung mãnh đáng sợ, chú Ba nhìn thì nhận ra bọn họ nhưng lại không gọi nổi tên. Phần lầu gác chìa ra khỏi đá ngầm có mái ngói đầu đao cong vút, những mảnh ngói đã rơi vỡ gần hết, chỉ còn trơ lại bộ khung mái.

玉门半开，中间有一条两人宽的缝隙，里面幽深.无比，不知道通向哪里。

Ngọc môn hé mở thành một khe hở rộng cỡ hai người, bên trong sâu thẳm vô cùng, không rõ thông đến tận đâu.

一边的"舞乐古尸"已经沉入了深渊之内，完全看不到了。

Những "xác cổ ca múa" đằng kia đã hoàn toàn chìm vào lòng vực sâu, không còn nhìn thấy được nữa.

解连环没有停留，游进了玉门之内，三叔咬牙用力甩动双脚，加快了速度，很快也尾随了进去。

Giải Liên Hoàn không dừng lại mà bơi thẳng vào bên trong Ngọc môn. Chú Ba cắn răng quẫy mạnh hai chân, đẩy nhanh tốc độ, cũng mau chóng bám đuôi theo vào.

进去之后，是很长的一条可以并排走六七个人的走廊，一下子四周的空间变得局促，但是探灯的光线反而变得更加充足起来。

Sau khi tiến vào đến là một hành lang rất dài, sáu bảy người gióng hàng ngang đi cũng lọt. Nhưng chỉ một chốc sau, không gian bốn phía lúc càng trở nên chật hẹp, ngược lại khiến ánh đèn càng thêm sáng tỏ hơn.

刚才在外面，那种幽深冰冷、绝望恐惧的感觉，到这里稍微减轻了一点，到底看到了自己熟悉的东西，三叔稍微有所镇静。

Cái cảm giác lạnh buốt sâu thẳm, sợ hãi và tuyệt vọng lúc ở bên ngoài kia, khi vào đến đây đã giảm bớt được một chút. Rốt cuộc cũng thấy những cảnh tượng mình quen thuộc, chú Ba hơi trấn tĩnh lại.

顺着走廊一路向前潜去，因为职业习惯，三叔粗略地观察了四周的装饰，发现每寸地方，包括地面上，都雕刻着连绵群仙图。

Lặn một mạch về phía trước theo hành lang, do thói quen nghề nghiệp nên chú Ba quan sát lướt qua cách bài trí ở bốn phía. Chú nhận ra rằng ở đây, kể cả dưới mặt đất, chỗ nào cũng chạm trổ những bức họa quần tiên tụ hội liên miên tiếp nối.

走廊的尽头出现了一道阶梯，一直向上，三叔翻转身体，仰卧而上，游着游着，他突然大吃了一惊，因为他发现自己的脑袋露出了水面。

Cuối hành lang xuất hiện một đường cầu thang dẫn thẳng lên trên. Chú ba xoay mình, ngẩng mặt đẩy người lên. Bơi bơi một lúc, đột nhiên chú há hốc miệng kinh hãi, vì chú phát hiện đầu mình đã ló lên khỏi mặt nước rồi.

当时他吓了一跳，这的确是十分令人吃惊的事情，在水里泡了快四十分钟，三叔压根没想到这古墓之内会有空气。他忙翻身趴到台阶之下，四肢并用地爬了上去。

Lúc đó chú sợ đến giật nảy cả người, chuyện này thật khiến người ta hoảng hồn. Ngâm nước đã bốn mươi phút rồi, chú Ba căn bản đâu có ngờ trong cái cổ mộ này lại có không khí. Chú vội vàng xoay người nằm sấp xuống bậc cầu thang, dùng cả tứ chi mà bò lên phía trước.

一个在水里潜得太久的人，一旦上岸，猛地就会发现自己身子重得犹如背了铁块，更何况身上的确有负重的铅块和氧气瓶。三叔上去之后，几乎软倒，用力咬着牙，才没摔回到水里去。

Một người đã lặn dưới nước rất lâu, một khi lên bờ sẽ đột nhiên cảm thấy cơ thể nặng nề như khiêng một cục sắt, huống hồ sau lưng chú quả thực có vác một cục chì với bình oxi. Lên được rồi, chú Ba gần như đuối sức, phải nghiến răng thật chặt mới không bị ngã lộn cổ vào nước trở lại.

跌跌撞撞走上阶梯，看到解连环已经把潜水器械脱了下来，一边大口地喘气，一边在用手电照四周的墓室。

Lảo đảo đi lên khỏi cầu thang, chú thấy Giải Liên Hoàn đã cởi đồ lặn ra, vừa há miệng thở hổn hển vừa lấy đèn pin rọi vào khắp chung quanh căn hầm mộ.

三叔心说真是个菜头，要是碰上个闷坑，你早就挂了。不过现在看他没立即死在一旁，就说明空气应该没问题。于是坐到台阶上，也脱掉潜水的装备，一边放松肌肉，解下手电向四周照去。

Chú Ba thầm chửi:《Đúng là cái đồ đầu củ cải, lỡ mà gặp phải hơi ngạt* thì mày có mà ngỏm củ tỏi sớm.》Cơ mà đến giờ còn chưa thấy hắn vật sang một bên chết, chứng tỏ không khí chắc hẳn là không có vấn đề gì. Vì thế chú Ba ngồi xuống bậc thang, cũng cởi bỏ đồ lặn, vừa thả lỏng cơ bắp vừa tháo đèn pin xuống soi khắp bốn phía.

* Nguyên văn là 闷坑: Trong hầm mộ người ta dùng một loại thuốc nào đó có khả năng sinh ra một loại khí rất nặng, có thể khiến nhịp tim con người chậm dần, lúc mới đầu sẽ không thấy gì, nhưng càng về sau càng kiệt sức, sau đó trụy tim mà chết. Muốn đối phó với loại khí ngạt này thì chỉ có cách sử dụng bình dưỡng khí, mặt nạ phòng độc cũng vô dụng bởi không rõ thành phần khí này có những gì.

台阶的尽头，他所处的地方，是一处砖砌墓室，典型的明代风格，高度不高，只能低头而行，宝顶上耸，呈现拱形，估计也是七辐七券的厚度，墓顶砖缝现铁色，灌了铁浆，砖头铺得极其精巧，宝顶的弧度没有任何的棱角越位，好像打磨过一样。

Đoạn cuối bậc cầu thang nơi chú đang ngồi là một hầm mộ xây bằng gạch, điển hình cho phong cách thời Minh. Độ cao không lớn lắm, chỉ có thể cúi đầu mà đi. Bảo đỉnh trên chóp là hình vòm, độ dày đoán chừng cũng là thất phúc thất khoán*. Trên đỉnh mộ, trong các kẽ gạch có màu sắt, cho thấy chúng đã được tưới sắt nóng chảy. Từng viên gạch được lát rất khéo, độ cong của bảo đỉnh không hề có bất cứ góc cạnh nào vị trí không chuẩn, cứ như đã được mài giũa vậy.

* Cấu trúc đỉnh mộ đặc trưng thời nhà Minh, có hình vòm, bảy trục dọc bảy trục ngang, mười bốn tầng gạch xanh, kẽ gạch đổ sắt lỏng bịt kín, độ dày ước chừng gần 3m.

墓室的中间，青花瓷长明灯排成两列，直通到墓室的深处，那里一片漆黑，手电照去，发现墓室的中间，放置着一个巨大的黑色铁缸，不知道做什么用处，挡住了视线。

Giữa trung tâm mộ thất, trường minh đăng bằng sứ Thanh Hoa xếp thành hàng đôi, nối thẳng vào sâu trong mộ. Nơi đó tối om om, chiếu đèn pin vào thì liền phát hiện ở chính giữa có đặt một cái vạc sắt màu đen cực lớn, chẳng biết có tác dụng gì nhưng nó chắn ngang tầm nhìn. 

三叔一看就有些骇然，他盗过墓多了，知道这墓室虽然巨大，但却只是平民的规格，最多是一个财主，这就非常的奇怪，看外面古墓之规格如此巨大，没有几万徭役十年的努力恐怕建设不成，如果不是皇亲国戚，哪一个平民百姓能够有此大手笔?

Chú Ba vừa thấy liền có chút hãi hùng. Chú đã đổ đấu nhiều, biết rằng mộ thất này tuy lớn nhưng chỉ thuộc cỡ bình dân, cùng lắm là của một tay lắm tiền nhiều của. Vậy thì kỳ quái quá rồi! Cứ xem quy mô bên ngoài thì cổ mộ vĩ đại đến như thế, không có nỗ lực mười năm của mấy vạn phu phen lao dịch thì chỉ e không thể nào xây nổi. Nếu đã không phải là hoàng thân quốc thích, vậy vị dân đen con đỏ nào lại có thể xuất ra một khoản tiền lớn đến vậy đây?

三叔马上就如我们一样，想到了那个时候的巨富沈万三了。

Chú Ba cũng như tôi, lập tức nghĩ ngay đến tay cự phú thời ấy là Thẩm Vạn Tam.

如此说来，这一次跟着解连环，竟然给他碰到个油斗儿，这可是几世都修不得的福分。

Nói vậy thì, lần này đi theo Giải Liên Hoàn, hóa ra lại giúp chú vớ được một cái đấu béo bở. Đây chính là phúc phận tu mấy đời còn không được mà.

他心中也兴奋起来，又转动手电，照射四周的墓墙。

Trong lòng chú hưng phấn hẳn lên, lia đèn pin chiếu rọi bốn phía tường mộ.

墓室的墙壁上描绘着大量的壁画，同样相当壮观，三叔照了一圈，发现壁画连绵，几乎没有断裂的痕迹，且褪色也不厉害。

Trên vách tường mộ thất có vẽ rất nhiều bích họa, nom tương đối hoành tráng. Chú Ba soi một vòng thì nhận ra bích họa được vẽ liên tục, gần như không có dấu hiệu đứt quãng, mà màu cũng không phai quá nhiều.

这里水汽弥漫，壁画能够保存得这样，实属难得，不过北宋的时候，已经有壁画上涂油蜡或者蛋清的保护技术，工艺相当先进，这里应该用了这样的技术，所以现在看来，壁画的颜色少许有些浑浊。

Ở đây hơi nước mù mịt, có thể bảo tồn được bích họa như vậy thực là hiếm có. Tuy nhiên, từ thời Bắc Tống đã có kỹ thuật bôi sáp, bôi dầu hoặc lòng trắng trứng lên trên để bảo vệ bích họa, công nghệ đã khá tiên tiến rồi. Nơi đây chắc hẳn cũng dùng kĩ thuật này, cho nên bây giờ nhìn kỹ lại thấy màu sắc trên các bức bích họa hơi vẩn đục.

壁画之上画的东西，三叔从来不看，此时看了几眼，也不得要领，只觉得和普通的古墓壁画也无两样，就把手电的光线收了回来，去照一边的解连环，想问他刚才吃错什么药了。

Mấy thứ hình vẽ trên bích họa, chú Ba chả nhìn đến bao giờ, lúc này xem mấy bận cũng chẳng hiểu nội dung, chỉ cảm thấy nó cũng chả khác gì so với bích họa trong mộ cổ bình thường. Chú bèn lia ánh đèn trở lại, chiếu vào Giải Liên Hoàn ngồi một bên, định hỏi hắn vừa nãy uống lộn thuốc gì mà lại hâm như thế.

解连环累得够戗，一边新奇地看着四周，一边气喘如牛，显然刚才用了死力气，三叔叫了一声，他也不理，被这个墓室吸引了全部的注意力。

Giải Liên Hoàn đã mệt đến hết chịu nổi, vừa hiếu kỳ nhìn tứ phía, vừa thở hồng hộc như trâu, rõ ràng là ban nãy đã cố sống cố chết dùng hết sức lực. Chú Ba gọi một tiếng mà hắn cũng chẳng buồn nghe, căn mộ thất này đã lôi kéo toàn bộ lực chú ý của hắn.

本来刚才他甩掉三叔，三叔心中有暗火，但是，既然已经来到了这个地方，再发作并不合适，三叔就忍了下来。

Vốn là lúc nãy bị hắn bỏ mặc vứt lại, trong lòng chú Ba đã ngấm ngầm bốc hỏa rồi, nhưng đi vào cái chỗ thế này thì bùng nổ cũng không mấy thích hợp. Chú Ba liền nhịn xuống.

两个人无话，三叔休息了一会儿便完全镇定了下来，心跳也趋于平缓，他随手开始准备进墓室的工具，同时，他留了个心眼，偷偷检查了自己和解连环的氧气瓶。

Cả hai chẳng nói chẳng rằng. Chú Ba nghỉ ngơi một chốc liền bình tĩnh lại hẳn, nhịp tim cũng dần ổn định. Chú bèn tiện tay bắt đầu chuẩn bị dụng cụ vào mộ, đồng thời cũng lưu ý, len lén kiểm tra bình oxi của mình với Giải Liên Hoàn.

一看他就知道不太妙了，他自己的倒还好，但是解连环的氧气消耗量太大了，已经少了一半还多。

Vừa xem là chú biết không xong rồi. Của chú thì còn ổn, nhưng dưỡng khí của Giải Liên Hoàn lượng tiêu hao quá lớn, đã hụt mất hơn phân nửa.

潜水员越是经验老到，在水下可活动时间就越长，而刚刚潜水的人，往往控制不了自己的吸气量，一发现自己在水里，就拼命地呼气，和老潜水员的消耗量比起来，可能会相差一倍多。三叔虽然也潜得不好，但是因为时常估计氧气瓶，所以比解连环节省得多。此时他一下就明白，解连环已经出不去了。

Thợ lặn càng là loại lão làng giàu kinh nghiệm thì thời gian có thể hoạt động dưới nước càng lâu. Mà người mới tập tọng xuống nước thường sẽ không khống chế được lượng khí hít vào, vừa thấy mình chìm trong nước liền hít lấy hít để bạt mạng, lượng khí tiêu hao so với thợ lành nghề phải nhiều hơn gần gấp đôi. Chú Ba tuy rằng trình độ lặn cũng không cao, nhưng vì thường xuyên để ý bình oxi cho nên tiết kiệm hơn Giải Liên Hoàn rất nhiều. Lúc này chỉ thoáng cái chú đã hiểu ra rằng, Giải Liên Hoàn đã không thể ra khỏi đây được nữa.

不过随即想了想，三叔倒是释然了，反正他出不去了，自己必然还要再进来一次带他走，那就没有必要急着出去了。

Có điều sau khi ngẫm nghĩ một chút, trái lại chú Ba cảm thấy mình chả có gì phải xoắn. Dù sao hắn cũng ra không nổi, còn mình tất nhiên lại phải vào một lần để dẫn hắn đi. Thế thì việc gì mà phải vội vã quay về cơ chứ.

此时解连环就往墓室的深处走去，他也起来跟了上去，两个人走到巨大的铁缸面前。

Lúc này Giải Liên Hoàn đang tiến vào sâu trong mộ thất. Thế là chú cũng bắt đầu đi theo. Hai người đi tới cái vạc sắt ng lồ trước mặt.

三叔停下来走近铁缸察看，而解连环似乎没有兴趣，径直绕了过去。

Chú Ba dừng lại, đến gần quan sát cái vạc sắt. Còn Giải Liên Hoàn thì cứ như không đếm xỉa gì đến nó, lập tức lách qua đi tiếp.

铁缸重量有五吨以上，上面浮雕着大量的铭文，应该是一种祭器，缸足已经压入地下的青砖，缸中空空如也，但是缸的底部有一突起的鱼身样子的雕刻，不知道何用。

Cái vạc sắt nặng phải trên năm tấn. Bên trên chạm nổi rất nhiều minh văn, hẳn là một loại đồ dùng trong việc cúng tế. Chân vạc đã lún hẳn vào nền gạch xanh. Bên trong vạc trống rỗng, nhưng dưới đáy vạc lại lồi lên một cái phù điêu hình thân cá, chẳng biết dùng để làm gì.

三叔想仔细看看上面的铭文，有没有自己认识的字，忽然就听到解连环惊呼了一声。

Chú Ba đang định nhìn kĩ minh văn trên vạc xem có chữ nào mình biết hay không, thì bỗng nghe Giải Liên Hoàn kêu thét một tiếng kinh hoàng.

他转头一看，原来解连环已经走到了墓室的尽头，解连环的手电光照出了一座三阶棺床，上面有一只巨大的黑色雕花棺椁。

Chú ngoảnh lại nhìn thì thấy hóa ra Giải Liên Hoàn đã chạy tới cuối mộ thất. Đèn pin của hắn đang rọi sáng một cái bệ đặt quan tài có ba bậc thềm, bên trên đặt một bộ quan quách màu đen cực lớn chạm trổ đầy hoa văn.

那棺椁几乎高到解连环的胸口，黑得非常刺眼。棺椁表面似乎打过光上了清漆，亮得很不自然，上面的雕花浅但是非常鲜明，大约是大量的鸟篆文字。而解连环可能突然看到棺材，有点害怕，正在朝后退。

Bộ áo quan nọ cao gần đến ngực Giải Liên Hoàn, đen đến chói mắt vô cùng. Mặt ngoài quan tài tựa hồ được đánh một lớp quang dầu, sáng bóng một cách rất mất tự nhiên. Hoa văn mặt trên thưa thớt nhưng lại cực kì rõ nét, có thể thấy phần lớn văn tự là Điểu Triện*. Mà Giải Liên Hoàn, có lẽ do thình lình bắt gặp cỗ quan quách này, cho nên có phần sợ sệt, thối lui về phía sau.

* Điểu Triện – là một loại chữ Triện được cách điệu thành hình chim giương cánh. Thực ra còn một loại chữ Điểu Triện nữa, do Thương Hiệt đặt ra theo dấu chân chim, một số giải thuyết cho rằng loại chữ này có liên quan đến người Việt cổ, thực hư không biết thế nào.

这棺椁气势非凡，霸气十足，应该就是墓主的棺椁了，不知道里面葬的是谁。

Bộ quan quách nọ khí thế phi phàm, tràn ngập khí phách ngang ngược, chắc đó chính là quan tài của chủ mộ, chẳng biết là ai được táng bên trong.

三叔阅棺无数，不说普通的红木稗子木，整块沉香木做的棺椁，都有幸见过一回，但是像这里这具黑棺椁，他却看不出是什么材质的。他顿时好奇心起，绕过铁缸便走了过去。

Chú Ba đã từng thấy vô số quan tài, đừng nói là loại gỗ lim gỗ tạp, đến cả quan tài làm bằng gỗ trầm hương nguyên khối chú cũng đều hân hạnh được bái kiến rồi. Thế nhưng cái cỗ quan tài đen sì ở chỗ này đây, chú lại không nhìn ra được nó là chất liệu gì. Chú lập tức nổi lòng hiếu kỳ, vòng qua vạc sắt phăm phăm đi tới.

走到解连环身后，他看得更加清楚，棺床用的是黄浆砖，垒成莲花圆盘形。棺床之后是一块照壁，上面写满了文字，估计是墓志，写的应该是墓主人生平，不过三叔扫了一眼后，就感觉后背发凉，注意力给那只黑色棺材吸引住了，同时他也知道了为什么解连环会吓得后退。

Đến sau lưng Giải Liên Hoàn rồi, chú liền thấy càng rõ ràng hơn. Bệ quan tài chính là được xây bằng gạch hoàng tương, xếp chồng tầng tầng lớp lớp thành hình đài sen tròn trịa. Sau bệ quan tài là một bức tường, mặt trên viết đầy chữ, hẳn là mộ chí ghi chép lại cuộc đời chủ nhân. Chỉ tội chú Ba nhìn lướt qua phía sau, chợt cảm thấy sống lưng lạnh ngắt, lực chú ý dồn cả vào cỗ quan tài đen nọ. Đồng thời, chú cũng hiểu ra vì sao Giải Liên Hoàn sợ tới mức thụt lùi lại như thế.

因为这只巨大的黑棺上，竟然躺着一个"人"。

Bởi vì phía trên cỗ quan tài đen to lớn này, lại có một "người" đang nằm.