a. Đặc điểm của sản phẩm xây dựng

   - Sản phẩm xây dựng có tính chất đơn chiếc: khác với sản phẩm của ngành công nghiệp và các ngành sản xuất vật chất khác, sản phẩm xây dựng được sản xuất theo đơn đặt hàng đơn chiếc. Sự trùng lặp về mọi phương diện kỹ thuật, công nghệ, chi phí sản xuất, môi trường…rất hiếm khi xảy ra.

   - Sản phẩm xây dựng được sản xuất ra tại nơi tiêu thụ: Các công trình xây dựng đều được sản xuất tại địa điểm mà nơi đó đồng thời gắn liền với việc tiêu thụ và thực hiện giá trị sử dụng của sản phẩm. Vì vậy nếu xác định được nơi sản xuất thì cũng chính là xác định được nơi tiêu thụ.

   - Sản phẩm xây dựng chịu ảnh hưởng của điều kiện địa lý, tự nhiên, kinh tế – xã hội của nơi tiêu thụ sản phẩm: Vì sản phẩm xây dựng luôn gắn liền với 1 địa điểm, 1 địa phương nhất định và nó tồn tại ngoài trời nên chịu ảnh hưởng của các điều kiện địa lý, tự nhiên (như địa hình, khí hậu, thời tiết, môi trường…) và chịu ảnh hưởng bởi phong tục tập quán của địa phương nơi tiêu thụ sản phẩm.

   - Thời gian sử dụng dài, trình độ kỹ thuật và mỹ thuật cao: Do đặc thù của sản phẩm xây dựng là khi tạo ra sản phẩm không chỉ nhằm mục đích phục vụ cho nhu cầu trước mắt mà chủ yếu là để phục vụ cho nhu cầu ngày càng tăng trong tương lai, chính vì vậy mà yêu cầu về độ bền vững, thời gian sử dụng của sản phẩm thường rất lớn. Mặt khác, một sản phẩm xây dựng sau khi được hoàn thành và đưa vào sử dụng còn có tác dụng tô điểm thêm vẻ đẹp của đất nước và cũng là cơ sở quan trọng để đánh giá trình độ phát triển kinh tế – kỹ thuật của một quốc gia nên yêu cầu về kỹ thuật và mỹ thuật của các công trình xây dựng rất lớn. Nó phải thể hiện sự tiến bộ của khoa học – kỹ thuật, phù hợp với quy hoạch phát triển và xây dựng.

   - Chi phí sản xuất lớn và khác biệt theo từng sản phẩm (công trình): nguyên nhân là do tính đơn chiếc của sản phẩm, phương thức quản lý trong xây dựng (đấu thầu), do khối lượng công việc, nguyên vật liệu và thời gian thi công lớn.

b. Đặc điểm của quá trình sản xuất xây dựng

   Do sản phẩm xây dựng có những đặc điểm riêng biệt, nên quá trình sản xuất xây dựng cũng có những đặc điểm riêng của nó.

   - Sản xuất xây dựng chỉ được tiến hành khi có đơn đặt hàng (khi có hợp đồng xây dựng) của người mua sản phẩm:

    + Chỉ khi có hợp đồng chấp nhận mua sản phẩm thì sản xuất xây dựng mới được tiến hành.

    + Sau khi sản phẩm hoàn thành thì không cần thiết phải tìm thị trường tiêu thụ.

    + Quá trình tiêu thụ sản phẩm xảy ra trước, trong và sau khi sản xuất.

   - Quá trình sản xuất luôn di động, hệ số biến động lớn: Do sản phẩm gắn liền với nơi tiêu thụ, nên địa điểm sản xuất không ổn định; mặt khác trong cùng 1 thời gian DN có thể phải thi công trên nhiều địa bàn khác nhau dẫn đến các yếu tố của quá trình sản xuất như máy móc thiết bị, lao động…luôn luôn phải di chuyển.

   - Thời gian xây dựng kéo dài: do giá trị của sản phẩm lớn, khối lượng công việc nhiều nên thời gian xây dựng công trình kéo dài. Điều này sẽ dẫn đến tình trạng ứ đọng vốn sản xuất trong các khối lượng thi công dở dang của các DNXD.

   - Sản xuất tiến hành ngoài trời nên chịu ảnh hưởng của các điều kiện thiên nhiên đến quá trình sản xuất. Đặc điểm này làm cho các doanh nghiệp xây dựng không thể lường hết được các khó khăn sinh ra bởi điều kiện thời tiết khí hậu, môi trường tự nhiên, làm cho hiệu quả lao động giảm xuống, một số giai đoạn của quá trình sản xuất bị gián đoạn, ảnh hưởng đến tiến độ thi công và giá thành công tác xây lắp.

   - Kỹ thuật thi công phức tạp, trang bị kỹ thuật tốn kém: do khối lượng công việc lớn, nhiều chủng loại, yêu cầu về chất lượng sản phẩm, trình độ kỹ thuật, mỹ thuật cao, nên trong sản xuất xây dựng đòi hỏi cần phải trang bị những máy móc kỹ thuật phức tạp, hiện đại, đắt tiền.